استراتژی تکنولوژی

استراتژی تکنولوژی

اسلاید 1: استراتژي تکنولوژينام درس:مديريت استراتژيکاستاد:دکتر حجارياندانشجو:روح اله خداروديپاييز88

اسلاید 2: تعريف استراتژي تکنولوژياستراتژي تكنولوژي شركت در يك افق مشخص ،مسير هاي توسعه و پيشرفت فن آوري و همچنين كسب و بهره برداري از دانش هاي نو را مشخص مي كند ( جعفرنژاد 1378 ). همچنين تكنولوژي مناسب را براي توليد محصول مناسب و با قيمت مناسب را تعيين كرده و مجموعه اي از اهداف و ابزارهاي كنترل را براي رسيدن به آنها را در اختيار سازمان قرار مي دهد ( براون 1998 (

اسلاید 3: استفاده از تکنولوژي و توسعه آن جهت دستيابي به مزاياي رقابتي پايدار در شرکت را استراتژي تكنولوژي گويند.اگر فرض کنيم همه تکنولوژيهاي دنيا و کشور (چه در دسترس و چه نوظهور)در کاتالوگي معرفي شده اند،استراتژي تکنولوژي شرکت نشان مي دهد که شرکت چه تکنولوژي هايي را از اين کاتالوگ انتخاب و به اصطلاح سفارش داده است.استراتژي تکنولوژي شرکت چگونگي اين سفارش را نيز تبيين مي کند.

اسلاید 4: در برخي صنايع ،تكنولوژي توليدي به عامل مسلط در رقابت پذيري تبديل شده است.به عناون مثال در صنعت اتومبيل جايگاه رقابتي سازمان توسط تكنولوژي توليد و كيفيت،هزينه و قابليت اطمينان تعيين مي شود.توليد ناب روشي است كه شركت تويوتا پيشتاز ان است.هزينه توليد تراشه هاي سيليكوني بوسيله تكنولوژي توليد كه تعيين كننده ماحصل توليد و درصد ضايعات است تعيين مي شود.در صورتيكه اقدامات صحيح براي دسترسي به تكنولوژي مناسب برداشته نشود،اجراي برنامه هاي استراتژيك تقريبا غير ممكن است.

اسلاید 5: سوالاتي كه استراتژي تكنولوژي به آنها پاسخ مي دهد قابليتها وصلاحيتهاي تكنولوژيك متمايزكننده مورد نياز براي ايجاد و حفظ مزيت رقابتي كدامند؟ كدام تكنولوژي ها بايد براي طراحي وتوليد محصول اصلي مورد استفاده قرار گيرد و اين تكنولوژيها چگونه بايد در محصولات بكار روند؟ سطح سرمايه گذاري مورد نياز براي توسعه تكنولوژي چقدر بايد باشد؟

اسلاید 6: تكنولوژي هاي مختلف را بايد به چه نحوي تعيين كرد؟از داخل يا خارج؟ تكنولوژي هاي جديد چگونه و چه وقت به بازار معرفي شوند ؟ تكنولوژي و نوآوري چگونه بايد سازماندهي و مديريت كرد؟

اسلاید 7: فرايند مديريت تکنولوژي

اسلاید 8: فرايند مديريت تکنولوژيفرايند کشف وشناسايي تکنولوژي مرتبط:شناسايي تکنولوژيهاي كه با ماموريت و كاركردهاي تعريف شده بنگاه ارتباط دارند.تکنولوژيهاي مرتبط با بنگاه به سه دسته تقسيم مي شوند:تکنولوژيهاي کوتاه مدت جهت بهبود عملكرد خارجي بنگاه از طريق تصحيح يا تكميل تكنولوژيهاي موجودتكنولوژيهاي ميان مدت جهت توليد محصولات در دست توسعه بنگاه

اسلاید 9: فرايند مديريت تکنولوژيتكنولوژيهاي بلند مدت (استراتژيك)براي پاسخگويي به نيازهاي پنهان و بلند مدت بازار و توليد و عرضه محصولاتي كه هم اكنون در مرحله ”طراحي مفهومي“هستند و قرار است در بلند مدت به توليد برسند.

اسلاید 10: فرايند مديريت تکنولوژيتكنولوژيهاي بنگاه از لحاظ چرخه عمر تكنولوژي به دو دسته تقسيم مي شوند:1-تكنولوژيهاي بالغ كه اغلب براحتي ازمنابع مختلف(اينترنت،نشريات و كاتالوگهاي صنعتي) در دسترس بنگاه قرار مي گيرند.2-تكنولوژيهاي نوظهور كه به تازگي در سطح جهان پديد امده اند.اين تكنولوژي ها اغلب از طريق monitoring شناسايي و پايش مي شوند.

اسلاید 11: فرايند مديريت تکنولوژي2)فرايند انتخاب تكنولوژيهاي مورد نياز:انتخاب تكنولوژي در هر بنگاه بر پايه ارزش هاي تكنولوژيك مثلا ارتقا كيفيت،كاهش هزينه،سرعت دسترسي و با نگرش به ملاحظاتي مانند منابع مالي در دسترس و كيفيت نيروي انساني ان تعيين مي شوند.تكنولوژيهايي كه براي بنگاه در مقايسه با رقبا ”مزيت رقابتي“ ايجاد مي كنند ،اصطلاحا تكنولوژيهاي استراتژيك به معناي واقعي شناخته مي شوند.اين تكنولوژيها را با ميزان مشاركت انها در تحقق چشم انداز بنگاه نيز مي توان انتخاب كرد.

اسلاید 12: فرايند مديريت تکنولوژيفرايند اكتساب تكنولوژي از راه هاي تحقيق و توسعه،انتقال تكنولوژي،همكاري هاي تكنولوژيك (سرمايه گذاري مشترك مابين بنگاه و مراكز تحقيق و توسعه)انجام مي شود.انجام تحليل هزينه-منفعت يا اصطلاحا تحليل ساخت - خريد تكنولوژي در اين مرحله ضروري است.فرايند بكارگيري تكنولوژي هاي كسب شدهفرايند حفاظت از تكنولوژي كه عموما در نيروي انساني بنگاه انباشته مي شود.خروج نيروي انساني متخصص از بنگاه مي تواند منجر به اسيب پذيري بنگاه از لحاظ تكنولوژيك نسبت به رقبا شود.

اسلاید 13: استراتژي تكنولوژي در واقع نسخه مكتوب شده خروجي هاي فرايندهاي مديريت تكنولوژي در هر بنگاه است.اين استراتژي نشان مي دهد تكنولوژيهاي مورد نياز بويژه تكنولوژيهاي استراتژيك ان كدامند،هر كدام از چه راهي بدست مي ايند،چگونه بكار گرفته خواهند شد،چگونه و با چه تمهيداتي مورد حفاظت قرار خواهند گرفت؟

اسلاید 14: مراحل فرموله كردن استراتژي تكنولوژي از ديدگاه مايكل پورتر كليه تكنولوژي هاي اصلي و فرعي را در زنجيره ارزش و نقش و سهم هر كدام را در ايجاد ارزش افزوده شناسايي كنيد.تكنولوژيهاي بالقوه مناسب را شناسائي كنيد.اين امر با نگاه كردن به رقبا و تكنولوژيهاي نوظهور و تعيين تكنولوژي مناسب محقق مي باشد.مسير تقريبي توسعه تكنولوژي هاي مناسب را تعيين كنيد.تعيين اينكه كدام تكنولوژيها بيشترين تاثير را بر مزيت رقابتي و ساختار صنعت بر جاي مي گذارند.

اسلاید 15: مراحل فرموله كردن استراتژي تكنولوژي از ديدگاه مايكل پورترتوانايي هاي نسبي شركت را در تكنولوژيهاي مهم و ابزار و هزينه بهبود آنها را ارزيابي كنيد. يك استراتژي تكنولوژي انتخاب كنيد.اين استراتژي شامل تمام تكنولوژيهاي مهم،رتبه بندي هاي پروژه هاي تحقيق و توسعه ،انتخاب زمينه هايي براي رهبري تكنولوژيكي،سياستهاي حق امتياز و ابزارهاي لازم براي كسب تكنولوژي از خارج است. تعيين استراتژي تكنولوژي در سطح واحدهاي كسب وكار به گونه ايكه كل سازمان را تقويت كند.

اسلاید 16: نياز هاي اطلاعاتي مديريت استراتژيك تكنولوژي آيا محصولي از محصولات شركت و يا تكنيكي ازتكنيك هاي شركت منسوخ شده است؟ )منسوخ شدن به علت تغييرات تكنولوژي يا چرخه عمر محصول) آيا محصولات شركت بالا تر از حد استاندارد رقباست؟  آيا تكنولوژيهايي كه در افق قرار دارند ممكن است براي دامنه اي از محصولات شركت چه به عنوان محصول جديد و چه به عنوان بهبود دهنده يا كامل كننده محصولات فعلي مناسب باشند؟ آيا تمام زنجيره هاي تامين به خوبي عمل مي كنند؟

اسلاید 17: نياز هاي اطلاعاتي مديريت استراتژيك تكنولوژي آيا تغييرات قابل پيش بيني در قوانين ، سبك زندگي و مد وجود دارند كه ممكن است فرصتهايي براي محصولات جديد قلمداد شوند؟   آيا تكنولوژي محصول شركت به اندازه رقبا كارا و اثربخش است؟   آيا فرآيند توليد وطراحي محصول بهترين استفاده را از مواد وانرژي مي كند؟ آيا جانمائي كارخانه بهترين است ؟تكنولوژي هاي نو به چه نوع مهارتهاي جديدي نياز دارند؟

اسلاید 18: نياز هاي اطلاعاتي مديريت استراتژيك تكنولوژي آيا دانش سازماني جديدي در راه است كه ممكن است براي سازمان مفيد باشد؟   اگر قرار است محصول جديدي توليد شود،تكنولوژي هاي نو محصول و فرآيند كدامند؟  ايا تغييري درنگرشهاي جامعه در حال رخ دادن است كه بتواند بعضي از تكنولوژيهاي سازمان را زير سئوال ببرد؟ايا اقدامات حمايتي دولت از تكنولوژي وجود دارد كه مزيتي براي شركت به همراه داشته باشد.؟

اسلاید 19: مراحل طراحي استراتژي تكنولوژي1)تدوين چشم انداز و استراتژي بزرگ بنگاه كه هدف نهايي ان متمايز سازي بنگاه از رقيبان است.2)شناسايي كسب و كارهاي كليدي يا استراتژيك بنگاه 3)تدوين استراتژي كلي يا كلان هر يك از كسب و كارهاي استراتژيك يا ميني بنگاهسطح سوم استراتژي بنگاه از چندين استراتژي كاركردي شامل استراتژي تكنولوژي، استراتژي توليد، استراتژي مالي، استراتژي منابع انساني و ... تشكيل مي شود.

اسلاید 20: مراحل طراحي استراتژي تكنولوژيتدوين استراتژي تكنولوژي بنگاه مستلزم تحليل تكنولوژيك استراتژي هاي كسب و كار هاي استراتژيك بنگاه است.تحليل تكنولوژيك به معناي كالبد شكافي تكنولوژيكي محصولات و شناسايي تكنولوژيهايي است كه روي طراحي،توليد،بازاريابي،فروش و خدمات پس از فروش هر يك از انها لازم است.بر اساس اين گونه تحليل ها نقشه جامع تكنولوژي بنگاه ترسيم مي شود.اين نقشه تمامي تكنولوژيهاي مرتبط بنگاه را در سه افق زماني كوتاه مدت،ميان مدت و بلند مدت تشكيل مي دهد.

اسلاید 21: مراحل طراحي استراتژي تكنولوژيطراحي استراتژي تكنولوژي بنگاه نيازمند شفاف بودن سياستها يا جهت گيري هاي استراتژيك مي باشد.طراحان استراتژي بنگاه به اين پرسش كه تحقق استراتژي هاي ميني بنگاه ها مستلزم انتخاب كدامين تكنولوژي از ميان انواع تكنولوژيهاي مرتبط بنگاه است پاسخ مي دهند.از روشهاي عملي پاسخ به اين پرسش مي توان به مصاحبه و هم انديشي با صاحب نظران درون و برون بنگاه و روش Benchmarking(استفاده از تجربيات بنگاه هاي رقيب يا همكار) اشاره كرد.

اسلاید 22: مراحل طراحي استراتژي تكنولوژيشناسايي شايستگي هاي تكنولوژيك محوري بنگاه و نجوه دستيابي به انها از ميان تكنولوژي هاي مورد نياز اهميت زيادي دارد. تحليل هزينه- منفعت روش هاي مختلف اكتساب تكنولوژي و سياستهاي كلي بنگاه در اين خصوص مهم مي باشد.براي بكارگيري هر چه موثرتر تكنولوژيهايي كه قرار است كسب شوند و يا ارتقا يابند چه تمهيداتي بايد انديشيده شود؟اخرين گام در طراحي استراتژي تكنولوژي پاسخ گويي به اين سوال است كه بنگاه چگونه مي خواهد از دانش فني و خبرگي تكنولوژيك خود محافظت كند؟

اسلاید 23: مراحل طراحي استراتژي تكنولوژييكي از شروط اصلي تدوين استراتژي بنگاه شفاف بودن چشم انداز و استراتژي هاي بالادستي بنگاه است.طراحي استراتژي تكنولوژي فرايندي يكباره و مقطعي نيست.استراتژي بنگاه همواره نيازمند بازبيني و بازنگري است.انتشار استراتژي تكنولوژي در سطح تمام واحدها و افرادي كه در پياده سازي ان مشاركت دارند نيز مهم مي باشد.اين كار از طريق انتشار بولتن ها،برپايي همايش اطلاع رساني،جلسات پرسش و پاسخ با مديران و كاركنان واحدها امكان پذير است.

اسلاید 24: تكنولوژي در زنجيره تامين

اسلاید 25: تكنولوژي و جايگاه استراتژيكبرنامه ريزي استراتژيك بر پايه تصميم در مورد جايگاه استراتژيكي كل شركت شكل مي گيرد.انتخاب تكنولوژي تعيين كننده جايگاه استراتژيكي شركت مي باشد.دو گروه عمده استراتژي ها،رهبري در هزينه ومتنوع سازي محصول است.

اسلاید 26: استراتژي رهبري در هزينهتكنولوژي از سه طريق بر هزينه ها تاثير مي گذارد:هزينه استهلاك ماشين الات و تجهيزات بهره وري فرايند توليد:از طريق بكارگيري نيروي انساني ماهر،بهترين ماشين الات و تجهيزات،استفاده از تامين كنندگان كه محصول با كيفيت مناسب و به موقع تحويل مي دهند و بكارگيري اصول مديريت توليد نوين ،يك شركت مي تواند بهره وري را در سطح بالايي ارتقا دهد.طراحي محصول:طراحي با هدف سهولت در مونتاژ،كاهش تعداد اجزا در حد حداقل و ...اگرچه روشهاي مدرن توليد تا اندازه اي قابليت انعطاف دارند اما توليد در حجم بالا امكان رهبري در هزينه و قيمت را فراهم مي كند.

اسلاید 27: استراتژي متمايز سازي محصولاستراتژي متمايز سازي محصول مي تواند بر اساس قابليت اعتماد،خصوصيات تكنولوژيكي سطح بالا، برتري طراحي و... ايجاد شود.متمايز سازي محصول را از طريق صاحب امتياز شدن در نوعي تكنولوژي كه به سختي قابل تقليد باشد و حفظ كيفيت در سطح عالي و پيشرو بودن در نواوري ميسر مي شود.اگر نتوان از طريق حق امتياز از تكنولوژي محافظت كرد بايد براي حفاظت از ان موانعي را بوجود اورد.به عنوان مثال شركت اينتل ميكرپروسسور را در سال 1971 ابداع كرده و رهبري اين محصول را تاكنون حفظ كرده اند.

اسلاید 28: Technology and the Generic StrategiesPorter (1985)

اسلاید 29: فهرست منابعاصول و مباني تدوين استراتژي تكنولوژي،مولف حسين اثباتي و همكاران،انتشارات صنايع دفاع1388زمينه تكنولوژي(ارزيابي تكنولوژي براي استفاده مديران)مولف ارنست براون،ترجمه محمد زنجاني،انتشارات سازمان مديريت صنعتي1379مقاله استراتژي تكنولوژي بنگاه چيست؟www.iranasef.org