صفحه 1:
به نام خدا
استراتژي هاي كشوري در کنترل سرطان
دکتر محمد رضا کریمی
کارشناس آموزش سلامت
معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز
صفحه 2:
اختلاف آموزش و اطلاع رسانی مشخص شود.
استراتزیء وزارت متبوع در کنترل وپیشگیری» از بروز سرطان
راه های دستیابی به هر راهکار مشخص شود.
علائم کلی سرطان که می بایست شک به بروز این بیماری را
برانگیزد مشخص شود.
برنامه غربالگری موجود برای سرطانهای شایع توضبح داده شود.
صفحه 3:
سطوح پيشگيري و کنترل سرطان
2 ۰ ۰ ۲
پیشگیری از بروز سرطان
تشخیص زودهنگام و در مراحل اولیه سرطان از طریق
اجرای برنامه های غربالگری
باز توانی پس از درمان و پیشگیری از عوارض بعدی
صفحه 4:
راهكارهاي حرکت به سوي سطوح پيشگيري از سرطان
اطلاع رسانی در خصوص علائم و عوامل خطر ایجاد سرطان
آموزش در خصوص علائم و عوامل خطر ایجاد سرطان
غربالگری افراد در معرض خطر ابتلا به سرطان
صفحه 5:
تفاوت اطلاع رساني با آموز
اطلاع رساني
صرفا آگاه نمودن افراد بدون
توجه به در معرض خطر بودن
يا نبودن آنها است.
در اطلاع رساني سعي در
ترغیب آفراد جهت اقدام براي
کسب اطلاعات بیشتر و ایجاد
احساس نیازدر شخص براي
وارد شدن به مراحل آموزش
است.
با اطلاع رساني تغییر رفتار مي
تواند رخ دهد یا ندهد.
۱ آموزش ر
- آموزش با هدف نهاني يادگيري
در فرد آموزش گیرنده ارائه مي
شود.
- يادگيري عبارت است از تغییر
نسبتا پایدار در رفتار بالقوه
يادكيرنده كه در نتيجه تمرين تقويت
شده رخ مي دهد.
- آموزش به گروه هدف و افراد در
معرض خطر و بطور هدفمند و پس
از تحلیل مخاطب انجام مي شود.
صفحه 6:
7 علائم مورد نظر در بروز سرطان می توانند در بیماربهائی
كه جدیت کمتری دارند نيز وجود داشته باشند ولى هميشه بهتر
است در موكرد ابن علائم هوشيار<اق” '
” علائم مد نظر خصوصا اكر بيش ازدوهفته تداوم داشته باشد مى
بایست بررسی شود.
صفحه 7:
تغییر قابل توجه و ماندگار در عادات روده ای و ادراری که علت
واضح و مشخصی ندارد.
یک زخم یا کبودی که بطور طبیعی بهبود نمی یابد.
خونریزی یا ترشحات غیر معمول از مقعد.مجرای ادرار با مجرای
تناسلى.
یک ضخامت يا توده در يستان »بيضه يا هرجاى ديكر در بدن.
سوءهاضمه پایدار يا هر نوع اشكال در بلع.
هر تغییر مشخص در اندازه .بافت.یا رنگ زگیل يا خال.
یک سرفه یا خشونت صدای مداوم و مزاحم.
سرفه با ترشحات خونی.
استفراغ مداوم و پایدار.
کاهش وزن مشخص(بدون علت واضح) .
صفحه 8:
اشتراتژي هاي كشوري پيشكيري
از سرطان
رژیم غذائی سالم و مراقبت در خصوص غذاهائی که می خوریم
تحرک بدنی و حفظ وزن بدن در محدوده سالم
كنترل مصرف الكل
كاستن از درمعرض بودن در برابر نور آفتاب
كنترل دخانيات
ارتقاءسلامت جنسى و توليد مثل
صفحه 9:
اصول كلي پيشگيري از سرطان باتوجه به
استراتژي كشوري
صفحه 10:
Guideline 1:
choose a diet rich in a variety of
planet-based foods
اب غذاي شما باید از غذاهاي گياهي باشد.
دو سوم یا بیشتر از
کمتر از يك سوم غذاي شما از منابع حيواني باشد.
در موقع غذا خوردن به كارهاي دیگر مشغول نباشید و بر غذا خوردن خود
تمرکز داشته باشید.(در حین راه رفتن و یا تماشاي تلوزیون غذا نخورید.)
برخي اوقات در هفته صرفا از غذاهاي گياهي فصل استفاده کنید.(مانند
عدسي انواع آش و پوره ها و سایر غذا هاي پخته شده با دانه ها)
از سالاد و سبزیجات تازه و حتي تربچه .هویج.ویا اسفناج بصورت خام و
يا آب پزبه عنوان يك وعده غذائي مي توان استفاده کرد.
صفحه 11:
Cuidetice O:
Eat plenty of vegetables and
fruits
حداقل نیاز خود را به سبزي و میوه در روز (به عنوان مکمل غذائي) تامین کنید.
در بالغین دو سهم از میوه جات و پنج سهم از سبزیجات هر روز
یک سهم از سبزیجات که شامل ۷۵ کرم سبزی خام نيز مى شود معادل مقادير زير نیزمی شود:
* يك درم پیاله از سبزي پخته شده
يك سیب زميني متوسط
** يك بياله سالاد سبزيجات
” يك سهم از ميوه جات كه معادل +10 كرم ميوه نيز مى شود معادل مقادير ذيل نيز مى باشدة
dy سیب متوسط
** دو عدد زردآلو
* يك بياله ميوه خرد شده يا كمبوت شده
** 060 سي سي آب میوه
* يكي و نصفي قاشق سوب خوري ميوه خشك شده
صفحه 12:
سن كودك
de Pe
4
06-02
سهم ميوه جات در
تغذيه روزانه كودكان
0
0
سهم سبزي جات در
تغذيه روزانه كودكان
oe
صفحه 13:
Burtelice 2:
Be aware of what you eat
سرطانهائی که با رعایت این اصل مى توان از آنها
جلوگیری کرد عبارتند از:
تمام سرطانهای ناشی از بالا بودن وزن
تمام سرطانهای ناشی از عدم مصرف کافی میوه و سبزی
سرطان کبد ناشی از آلودگی غذائی با کیک
صفحه 14:
براي اجراي اصل, سوم جه بايد كرد؟
جايكزينى نمك با كياهان شور و يا ادويه
جايكزينى سرخ كردن با بخار بز كردنءجوشاندن »طبخ
کردن. کباب کردن و با آب پز کردن
عدم مصرف غذا های کپک زده
جایگزینی سس های. چرب با ماست
جایگزینی چیپس و دیگر سرخ کردنی ها با مغزها
صفحه 15:
:۵ سای
Maintain a healthy weight
and be physically active
با رعایت این اصول می توان از سرطانهای ذیل پیشگیری کرد:
لاسرطان مری
"سرطان روده بزرگ
"سرطان کلیه
"سرطان اندومتر رحم
۷سرطان پستان(بعد از یاسگی)
"سرطان کیسه صفرا: کبد؛پانکراس
۷سرطان تخمدان
صفحه 16:
:۵ سای
Maintain a healthy weight
and be physically active
دو معیار برای وزن ایده آل و سالم وجود دارد بهترین آن
است.
شم باید بین۵/۱۸ تا ۲۵ باشد
"دور کمر در خانمها زیر ۸۸ سانتی متر و در آقایان زیر ۱۰۲
سانتی متر باید باشد.
صفحه 17:
برای رسیدن به این هدف:
هميشه از يله استفاده كنيد خصوصا در بالا رفتن به جای استفاده از
آسانسور
يك يا دو ایستگاه را پیاده بروید تا به محل سوار شدن به
سرویس ؛اتوبوس يا تاکسی برسید.
در خانه خود را همیشه مشغول تمیز کردن جارو کردن باغبانی
کردن کنید.
با دوستان خود به پیاده روی بروید
در روزهای تعطیل به باغ و طبیعت بروید و تفریح و ورزش كنيد
صفحه 18:
Cuidelioe ©:
DRINK ALCOHOL ONLY IN MODERATION
IF AT ALL
رعايت اين اصل می تواند در S Sb pt jas Rte
ناشی از بالا بودن وزن می باشند و نیز سرطانهای. ناشی از
بیماری» کبدی موثر باشد.
صفحه 19:
:© عزاطی)
Sexual health promotion
سرطانهاتی که با رعایت این اصل پیشگیری می شوند
عبانند از:
سرطانهای مرتبط با ابتلا فرد به ایدز
سرطان کبد ناشی از ابتلا به هپاتیت
سرطان دهانه رحم
سرطان پستان ناشی از شروع فعالیتهای جنسی قبل از ۱۱ سالگی
صفحه 20:
راه هاي اجراي اصل 0
رعایت حریم خانواده در برقراری تماس جنسی
عدم برقراری ارتباط جنسی با شرکاء جنسی متعدد
عدم تماس جنسی با افراد پر خطر جنسی و یا معتادان تزریقی
جلوگیری از تماس با خون يا ترشحات جنسی در یک رابظه مشکو ک
عدم مصرف الکل و مواد مخدر قبل از تماس جنسی
شاه کلید رعایت اکثر موارد فوق استفاده از کاندو در برقراری
هر نوع رابطه جنسی خصوصا موارد مشکوک و افراد پرخطر است.
صفحه 21:
برنامه هاي غربالگري موجود
سرطان پستان از طریق اجرای برنامه های ماموگرافی و COG
(cheicd breust excczicraizc)
صفحه 22:
برنامه غربالگري سرطان پستان بر اساس مصوبات کمیته سرطان
پستان دانشگاه علوم پزشكي شیراز
از طریق COE
_ در زنان بااسن ۵۰ تا ۲۰ سال هر دو سال يكبار بايد 0008 انجام دهند.
”* _در زنان بالای ۵۰ سال سالى يكبار بايد 00908 انجام دهند.
* فواصل زمانی فوق در زنان با ریسک بالای سرطان پستان نصف می شود.
صفحه 23:
برنامه غربالگري سرطان پستان بر اساس مصوبات کمیته
سرطان پستان دانشگاه علوم پزشكي
از طریق ماموگرافی
v
v
زنان با سنین ۳۵ تا ۵۰ سال هر دو سال یکبار مامو گرافی شوند.
در زنان با سن بیش از ۵۰ سال هر سال یکبار مامو گرافی شوند.
** فواصل زمانى فوق در زنان با ريسك بالاى سرطان بستان نصف مى شود.