اشعه ایکس و کاربردهای آن در پزشکی

صفحه 1:
۱ ee ee 

صفحه 2:
تصویربرداری - ۱۳۷۱۷۵ مانند سی تیءپزشکی هسته ای .اولتراسوند» |۴۹ ۷» رادیولوژی : الف- بااستفاده از تشعشع عبوری بداخل بافت یابدن نرادیولوژی وسونوكرافى ب- بااستفاده از تشعشع نشرى: بزشكى هسته اى »ترم وكرافى ۱۳۱۷۱۲۳۵-۲ ٩ پررسی نمونه ها خارج از بدن .چون نمونه خون ونمونه بافت :سیتولوژی »هیستولوژی. 

صفحه 3:
تشعشعات الکترومغناطیسی #امواج الکترومغناطیسی تر کیب میدان الکتریکی و مغناطیسی هستند. #هنگامیکه الکترون ها شتاب می گیرند تشعشعات الکترومغناطیسی ایجاد می شوند #هركاه بارالكتريكى ساكن باشد اطراف خود میدان الکتریکی ایجاد می شود. #هنگامیکه بارالکتریکی با سرعت ثابت حر کت می کند میدان مغناطیسی عمود بو میلمان الکتریکی بصورت دایره ای بوجود می آید. #هنگامیکه بارالکتریکی با شتاب حرکت می کند میدان الکتریکی و مفناطیسی نسبت به بار الکتریکی بصورت پیچشی بخارج انتشار می یابند که همان تشعشع است. 

صفحه 4:
EField شكل 1-: ميدان الكتريكى اطراف يك شكل 3-0 بدانعلى الكزيكى و بار مثبت در حال سکون مغناطیسی اطراف یک بار در حال حرکت 

صفحه 5:
‎lgcromagnene wave at‏ مويب جوم وت معام ‎ ‎ 

صفحه 6:
خصوصيات تشعشعات الكترومغناطيسى * محدوده اى وسيع از طول موج ها يا فركانس ها و انرژی ها. ازامواج رادیویی با طول موج چند متر تا امواج ایکس و گام با طول موج آنگسترومی. © همكى شامل ميدان الكتريكى و مغناطيسى سينوسى. #سرعت درخلابرابر 3 101 ۰۲۳/5663 عدم انحراف درمیدان های الکتریکی و مغناطیسی, تفاوت امواج الکترومغناطیسی منشا تولید آن هاست. 

صفحه 7:
خواص موجی و ذره ای اشعه ‎grou‏ ‏الف) موجی :مانند نور و رادیوبی دارای خاصیت و حرکت موجی است. ‎v= c/A A=c/ v AX b=c‏ ب) انتقال انرژی ناپیوسته با کوانتایی . کوانتای انرژی فوتون خوانده می شود که انرژی آن از رابطه زیر بدست می آید: ‎E=hv‏ یا ‎E=hc/A‏ ‏يا ‎h= 6/6265 x 19-10x 1/6 + ۴/۱۵۱۰ ٠0١"‏ ‎eV.sec‏ 

صفحه 8:
روش های تولید اشعه ایکس برطبق مدل بور هرگاه الکترون از لایه ای به لایه دیگر با سطح انرژی پایین تر منتقل شود سبب تابش موج ع] می شود.اتم تنگسن دارای عدداتمی ۷۴ .انرژی لایه 1 ما 7 ‎Jole Lay re keV‏ 1 6۷ است. هل عه ريس بعت ورين نرف نتن 

صفحه 9:
برای آنکه یکک اتم بتواند اشعه ایکس تولید کند .اتم هدف (تحت بمباران الکترون ها ) باید سه خصوصیت داشته باشد: -میدان الکتریکی هسته - انرژی اتصال بین لابه های الکترونی اطراف هسته. ©" تمايل يكك اتم برای رسیدن به حالت پایه (سطح پایین انرژی). تشعشع ايكس به دو طریق تولید می شود: تشعشم عمومی (ترمزی یا برمزاشترالونگ) تشعشع اختصاصی یا ویژه 

صفحه 10:
‎ae‏ ال #الکترون های پرانرژی به یک اتم ۲ 2 ‎fe Ge‏ تنگستن برخورد مکنند.دراثرکاهش سرعت و تغییر جهت الکترون ها فوتون ایکس تولید می شود.از آنجا که الکترون با چندین اتم برخورد می کند فوتون های با انرژی متفاوت (طیف ) تولید مى شود.اغلب برخوردها درانرژی های پایین وتولید مادون قرمز می ‎AS‏ ‏(٩۹درصد‏ گرما). ‎ ‎ ‎ 

صفحه 11:
حداکثر انرژی انرژی فوتون ایکس زمانی به حداکثر مقدار خود می رسد که الکتیون توسط اولین اتم متوقت شده باشد.حداقل طول موج تابش شده بستگی به حداکثر انرژی جنبشی الکترون بمباران کننده دارد.دررادیولوژی به این حداکثر انرژی 6۷0 می گویند. اگر 6۷0100 باشد: ۰ ۲ ۶ © A min= hC/E max = (4.15 x 10 5) x (3 x 10 8)/ kVp = 1.24 x 10 5 / 100000= 0.0124 nm 

صفحه 12:
‎Boe‏ اج #الکترون های پرانرژی در برخورد به الکترون های داخلی ماده هدف آنها را 2 ۳ 2 ۳ ف 3 به بیرون پرتاب می کنند. سپس دراثر جایگزینی الکتیون های داخلی +تشعشع ایکس بانرژی مساوی تفاضل انرژی لابه ها تولید می شود. ‎ ‎ 

صفحه 13:
‎ab‏ اشعه ایکس ‏#دریک دستگاه مولد اشعه ایکس که با ولتاژ 100 ۷۵ كار مى کند .هرالکترون باماکزیمم انیژی جنبشی 100 66۷ به هدف می رسد ‏انرژی جنبشی الکترون های پرتابی دربرخوردهای متوالی تبديل به كرما و الکترومغناطیسی می شود. ‏#بیشتر انرژٍی جنبشی به گرما ‎8٩‏ تبدیل می شود. پیشتر الکترون های پرتابی به الکترون های بیرونی هدف برخورد کرده وباعث تهییج انها می شوند که درباز گشت اشعه مادون قرمز تولید می کنند. ‏طیف اشعه ایکس شامل دو بخش پیوسته و خطی از صفر تا حداکثر ‎KVP‏ ‏گسترده است. ‎ ‎ 

صفحه 14:
طیف پیوسته اشعه ایکس #دراثر تولید پرتوی ترمزی بدست می ‎SS ALT‏ فوتون ها از صفرتا بیشترین گسترده است.ما کزیمم انرژی برابر 1۵ دوس آند و کاند است. #متوسط انرژی برابر ۱/۳ ۲۳۵۱ ] است. #فوتون های کم انیژی توسط فیلتر های آلومینیومی حذف می شوند. Sesh goss sas شكل 4-0 ليف يوسة) بر يكن حاصل ل كنت 

صفحه 15:
طیف گسسته اشعه ایکس #در اثر تولید اشعه ايكس اختصاصی تولید می شوند. #ارتفاع طيف بيانكر تعداد نسبى فوتون ها و محل طیف نشان دهنده انرژی که اختصاص به اتم هدف دارد. #اشعه ایکس اختصاصی تنگستن می تواند ۱۵ انرژی داشته باشد که معمولا.. ععل ميت كس «يرسا يرم يكس حصل تكن آنها را بايكك يا جند خط نشان می وهای زر تسم مدا هدر دزی 1 الروك 30 مهم دهند. 

صفحه 16:
عوامل موثر برطیف #شدت یا مقدار تشعشع بستگی به عوامل زیر دارد: 0/0۰ ‎mA®‏ ‏#عدداتمى هدف فيلت ۷ 150 100 يت عورد اتاد عمسي ده 00م #هرجه عدد اتمى كمتر باشد اهميت اشعه ایکس پیوسته کمتر مى شود بخصوص اگر انرژی الکترونها 6۷/۵ پایین باشد. 

صفحه 17:
لامپ اشعه ایکس #شامل قسمت های زیر می شود: © محفظه از جنس پی رکس # کاتد :فیلامان از جنس تنگستن که منبع تولید الکترون است. : محل برخورد الکترون ها که قطعه ای از جنس تنگستن می باشد. منبع تولید اختلاف پتانسیل. #الکترون ها تحت تاثیر اخلاف پتاسیل بین آند و کاتد از کاتد جدا شده و به آند برخورد می کنند. 

صفحه 18:
شکل سل لاب شمه گس با آند بت ‎tg be Sik yd SNS AE‏ 

صفحه 19:
کاتد و فیلامان #کاتد شامل فیلامان و سرپوش کانونی است.فیلامان بایک جریان کوچک گرم می شود و الکترون تولید می کند (براساس اثر ترمی يونيك). 'درلامب هاى اشعه ايكس مدرن دو فيلامان بزركك و كوجكك وجود دارد.اولی برای تابش باشدت زياد و زمان کوتاه و دومی بالعکس بكار می رود. شکل (٩سف)‏ بورشه ده ‎Si hee‏ ماه اد ریک (0 

صفحه 20:
آند و انواع آن قطب مثبت لامپ است و بیدونوع ثابت و دوار می باشد. #آند هم هادی الکتریکی و هم هادی حرارتى خوبى مى باشد. فسداتمی نيز بايد بالا باشد تا راندمان توليد اشعه ايكس زياد باشل #لامب هاى با آند دوار( ‎٠٠٠٠١‏ دور در دقيقه)حرارت در سطح وسيعى پخش می شود. 

صفحه 21:
اجزای دستگاه رادیولوژی وتاثیر بر کمیت و کیفیت تشعشع جریان لامپ ۲۲۱۵ (تعداد الکترون ها از کاتد به آند) : بر تعداد فوتون های اشعه ایکس تولید شده تاثیر دارد. #اختلاف پتانسیل بین آند و کاتد ۷0 :بر انرژی اشعه ایکس تولید شده پستگی دارد. زمان تابش : بر تعداد فوتون های اشعه ایکس تولید شده تاثیر دارد. ۴ و ۲۵5 بر کیفیتو ک میلشعه لیکسثر دارند که بوسیله لپرلتور دستگام تسنظیم‌می‌شود. 

صفحه 22:
اثر زاویه دار کردن آند ) ‏منبع تشعشع (نقطه کانونی‎ we ‏کوچک تر باشد کیفیت تصویر بهتر‎ ‏است. با اینحال این امر سبب تم رکز‎ ‏حرارت بر نقطه ای کوچکك می‎ ‏گردد.‎ گبازاویه دار کردن آند( ۱۵ تا ۲۰ درجه) می توان با حفظ سطح حقیقی شکل 4-16: مدف زاوی‌دار و وضعیت کانون حقیقی و کانون مور در آند لامپ آشعه ایک برخورد الكترون ها سطح موثر آن را هميشه كمتر از طول آن است؛ ولی كوجك كرد. كاتون موثر 

صفحه 23:
اثر پاشنه آند پرتوهای ایکس که در عمق ماده هدف تولید می شوند و از سمت آند بطرف پنجره خروجی خارج می شوند نسبت به پرتوهای ایکسی که بطرف کاتد خارج می شوند باید ضخامت بیشتری از هدف را طی کنند و لذا از شدت کمتری برخودارند #بدین, قسمت های نا زک بدن را در سمت آند و ضخیم را در سمت کاتد قرار می دهند. 

صفحه 24:
تاثير فيلتر ذاتى : شيشه لامب و روغن اطراف لامپ و مواد دیگر سرراه #اضافی . سبب کاهش تشعشعات کم انرئی می شود.این, تشعشعات سبب افزایش دز بیمار شده ونقشی در تشکیا تصویرندارندد كل 4-18 طين اشعه إيكسسء قبل و بعد از اسظاده از فير اناي فیلتر سبب افزايش انرژی موثر و کاهش شدت اشعه ایکس می شود. 

صفحه 25:
اثر لبه ‏ #باافزایش انرژی جذب پرتوها کاهش می یابد. درانرژی مساوی یا نزديكك انرژٍی همبستگی لایه >ا جذب ناگهان افزایش می یابدبه این عدم پیوستگی در جذب لبه کا كويند پس از پدیده فوق تابش ایکس اختصاصی رخ می دهد. درلامپ های مام و گرافی با استفاده از فیلتر مولیبدن ( عدداتمی پایین ) مانع جذب فوتون های کم انرژی می شوند. 

صفحه 26:
ثراو آشعه یگس - ترانسفورماتور افزاینده :اختلاف پتانسیل ۷۵ بین آند و کاند را تعیین می کند. - ترانسفورماتور کاهنده: گرم کیدن فیلامان. ©"- زمان سنج نزمان روشن بودن لامپ را تنظیم می کند. جریانی که به لامپ اعمال می شود باید یکسو شود که توسط یکسو کننده ها صورت می گیرد.جهت کاهش بیشتر نوسانات از خازن »برق سه فاز و جریان های فر کانس بالا استفاده می شود. 

صفحه 27:
‎is 5‏ کولیما تور(دیافراگم) #اندازه وشكل میدان اشعه ایکس خروجی از لامپ را تنظیم می کند.درداخل کولیماتور تیغه ای سربی جهت محدود کردن میدان تابشی قراردارد.بعلاوه لامپ نوری و آیینه سب تابش نوری در جهت ميدان تابش ایکس می شود. ‎ ‎ ‏شكل 24-17 ساغتان داغلى كولياتور اشع يكن ‎ ‎ 

صفحه 28:
۲ a ‏كنك كن‎ ped ‏گید‎ 1 0 #بين بيمار و كاست راديوكرافى قرار مى كيرد و مانع رسيدن يرتوهاى يراكنده به فيلم و آشكارساز مى شود. گرید شامل تیفه های سربی مورب است که بوسیله فیبب کربن یا آلومینیوم جدا شاه انل سه خصوصیت مهم گرید: ۱- ضخامت تیغه 1" ۲- ضخامت ماده بین تیغه ها 0 ۳- ارتفاع ‎has‏ 

صفحه 29:
و ۱ 1 دیگر فا کتورهای موثر در کمیت و کیفیت اشعه ایکس - جنس ماده هدف : هرچه عدداتمی هدف بیشتر باشد بازده تولید اشعه ایکس بیشتر می شود .درتولید اشعه ایکس اختصاصی انرژی ایکس تعیین می شود. - ولتاژ اعمال شده ۵ ۷: حداکتر انرژی ایکس تولیدی را تعیین می کند.بعلاوه شدت پرتو نیز با افزایش 6۷/0 افزایش می ‎hb‏ ‎ble ogg alas MA GY ob > -‏ ایکس تولیدشده را ت تعیین می کند.»(۴۳۳3 ثابت می ماند و سطح زیر منحنی زیاد می شود. ‎ ‎ 

صفحه 30:
° همکنش يكس با ماد 4 نش اشعه 2 وی ‎ea‏ ‎aad‏ ‏۰ ود ۳- کمپتو جفت تولید ج ۴۰ So, mi ‏رو‎ ‏تج‎ -۵ 

صفحه 31:
بر کند کین ,هملاوسن #فوتون تابشی سیب برانگیختگی اتم تست یقن ‎Bene et ge‏ فوتون ثانویه یا پياکنده با طول موج مساوی با فوتون برخوردی تابش می + کلب #اغلب پرتوهای ایکس که به طریق همدوس برخورد می کنندد بسمت. جلو (بازاویه کوچک نسبت به فوتون تابشی اولیه ) پیا کنده می شوند 

صفحه 32:
اثر فوتوالکتریکک #فوتون تابشی به یکی ازالکترون های مدارهای > و ا برخورد کرده و تمام انرژی خود را صرف کندن الکترون می کند. ‎Ec=1/2 mv2=hp - Eb‏ ® ‎Ec‏ لنرژی‌جنبشیاکترین ۱۷ لنرژیفوتون تابشیو 10 لنرژی‌همبستگی محصول نهایی اثر فوتوالکتریکک: ‎0١‏ يكك فوتو الکترون w اشعه اختصاصی يكك يون مثبت ۳ وفتوالكترون تابش اختصاصی ‏ Sigs AM Set 

صفحه 33:
سه قانون ساده احتمال وقوع فوتوالکتریکک - فوتون تابش باید انرژٍی کافی برای غلبه برانرژٍی همبستگی الکترون داشته باشد.(اتم ید الایه 33 ‎k= KeV‏ - وقتی انرژی فوتون برابر انرژٍی بستگی الکترون باشد احتمال فوتوالکتریک حداکثر است.پس از آن باافزایش انرژی احتمال کاهش می یابد. 3 »0احتمال برخورد فوتوالکتریکک ۳- باافزایش عدداتمی احتمال فوتوالکتریکک افزایش می یابد. 7 2 »0احتمال برخورد فوتوالکتریکی © 

صفحه 34:
کیفیت تصوير و تشعشع فوتوالکتریک - پراکندگی ندارد و کنتراست طبیعی افزایش می یابد. -باتوان ۳ عدداتمی بستگی داردلذا کنتراست حاصل از بافت های مختلف زياد است. #ازنظر حفاظت بیمار پدیده فوتوالکتریکک سبب افزايش دز بيمار مى شود لذا بهتر است از 6۷0 بالا استفاده شود. 

صفحه 35:
“J ‏پراکند گی کمپتون‎ ‏فوتون ایکس تابشی به الکترون خارجی برخورد می کند و مقداری از انیژی‎ T 5 ۳ 2 5 2 ‏و‎ ack آن صرف غلبه برانیژی همبستگی الکترون می شود وآنرا از اتم بیرون می کند .مابقی بصورت فوتون پراکنده با انرژی کمتر ظاهر می شود. (ع, ۶04+۴) - ۶1 <انرژی فرتون پراکنده 9 لنريعفوتونليكس: ابشى - |2 © انرژی بستگی الکترون ‎PED=‏ #فوتون های پرا کنده از صفر تا ۱۸۰ درجه پراکنده می شوند. بافزایش زاویه انحراف انرژیی فوتون کاهش می یابد و در عوض انرژی الکترون ثانویه بیشتر می شود. 

صفحه 36:
8 0 احتمال برخورد کون ‎٩‏ ‏#احتمال برخورد کمپتون مستقل از عدداتمی است اما به دانسیته الکتیونی (تعداد الکترون ها در واحد جرم) وابسته است. پرتوهای پراکنده سبب افت کیفیت تصویر می شوند. الکترون و فوتون پراکنده در محیط یونیزاسیون انجام می دهند. قونوة شب کید کت فوقو ةلحم يكس ‎Ae‏ oe FSA ‏شك‎ 

صفحه 37:
تولید جفت و تجزیه نوری #تولید جفت : اگر انریی فوتون تابشی حداقل ۷ باشد درنزدیکی هسته تبدیل به یک الکترون و پوزیترون میشود.۱.۰۲ ۳6۷ انرژی معادل دو الکترون (۰/۵۱۱«۲) است. ‎eee‏ #تجزیه نوری: اگر فوتون ایکس پرانرژی کاملا در هسته از بین برود و انرژی کاملا به هسته منتقل شود تجزیه نوری گویند. © ayn شکل 4-۲6 پدید‌ی تلد جفت. دو پدیده فوق چون درانرژی های بالا رخ می دهند فاقد اهمیتدر رادیولوژی هستند. 

صفحه 38:
س3 #وقتى يكك دسته يرتوى ايكس به يكك ماده جاذب برخورد مى كند مى تواند وارد هر يكك از ينج مكانيسم بالا شود كه بستگی به انرژٍی و عدد اتمی دارد. بتدریج تعدادی از اتم ها حذف می شوند #ضریب تضعیف : احتمال (نسبت ) کاهش فوتون ها در هر سانتیمتر از ماده 1۲ گویند که تابع جذب و پررکندگی فوتون هاست. 0 + وه بر + مه ير +طط ير دن »© 

صفحه 39:
ضریب کاهش جرمی از آنجاکه با تغییر چگالی ضریب کاهش خطی جسم تغییر می کند.ضریبی تعریف می شود که مستقل از چگالی باشد: ‎yu m( cm?/gr)= pb (cm +)/ p (gr / cm)‏ ® 

صفحه 40:
ضریب کاهش نمایی ‎di=-p.dx.1‏ ‎p=-dI/l. I/dx > 1=1,.e -#*‏ مب ‏ل ثباياىكاهشخطئ نسبتكاهشفوتونها ‎os soled lon sel‏ ‎10%- 10%- 10% 10%- 10%- 490 90 81 73 66 60 > > 5 5 5 ۳ ‏20.1 ‏لتقا ‎ ‎ 

صفحه 41:
جذب کلی - در انرژی های پایین:فوتوالکتریکک -در انرژی های بالا: کمپتون وتولیدزوج ‎KeV: 70% photo‏ 20 ‎electric ,30% Compton‏ ‎KeV: 50% photo‏ 26 ‎electric ,50% Compton‏ ‎KeV: 98%‏ 100 ‎Compton,2% photo‏ ‎teres Seta electric‏ ۳ ‎MeV: 80%‏ 20 ‎Compton,20% pair‏ ‎production‏ prea 

صفحه 42:
لایه نیم جذب و کابرد آن #معيار غير مستقيم اندازه كيرى انيزى فوتون یا کیفیت تشعشع است. ‎e - Hw‏ ,| =2/,| © ضخامت موردنیا 5 سس ‎SL‏ (1/2) ماه ‎(HVL) oad‏ #با استفاده از | /۳4۷ می توان ضخامت. ‎HVL=0.693/u‏ ® مورد نیاز از یک ماده برای کاهش تعداد فوتون های اولیه به مقدار مورد نیاز را مشخص کرد. 

صفحه 43:
جذب افتراقی اشعه ایکس دربدن و عوامل موثر درآن #ورتشكا : 5 درتشكيل تصوير رادیولوژی: ‎-١ ©‏ فوتون هاى براكنده كمبتون » ‏- فوتون های جذب شده و ‎5 5 ‏ین‎ e ‏فوتو الکتریک و فوتون های‎ -۳ ‏بدون جلب نقش دارند.‎ ‎ ‎ ‏تصویر رادیوگرافی نهایی ‎ ‎ ‎ 

صفحه 44:
تشکیل تصویر #پرتوهای ایکس که وارد بافت می شوند .اطلاعات تشخیصی رابطریق منفی ( نگاتیو ) تولید می کنند. #بدين معنی که دربرخورد به ساختارهای باجذب بالا ( رادیواپا ک) پرتوهابه فیلم نمی رسند و روی فیلم نواحی روش ایجاد می کنند.همین نواحى با جذب ‎oth‏ ‏(راديولوسنت)يرتوها را عبور داده و فيلم سياه مى شود. 

صفحه 45:
تصویر ازتفاوت ضریب تضعیف بافت هایی که موجب جذب يا پراکندگی پرتوها می شوند ایجلد می شود. بیشتر پرتوهل (بجز در انرژیی های پلیین) وارد پدیده کمپتون می شوند .درصد کمی از پرتوهل ی کم انرژی در بافت های با عدداتمی بالا از طریق جذب فوتو الکتریک کاهش می یابند. کمتر از 1۵ پرتوها برخورد کرده به بیمار به فیلم می رسند و تصویر حاصل یک درصد پرتوهای خحروجی ازلامپ اشعه ایکس است. 

صفحه 46:
عوامل موثر بر جذب افتراقی : * -انرژی ۷۷0: هرچه کمتر باشد پیشتر می شود با اينحال دز بيمار زياد مى شود. '- عدداتمى : احتمال جذب فوتوالكريكك به توان سوم عدداتمی وابسته است. درمواد حاجب و استخوان ها جذب فوتو الکتریکک زیاد است. احتمال جذب فوتوالکتریک در استخوان نسبت به بافت نرم ۶ است. 9 ح- :(13.8/7.4) 8 دانسیته دوب ۳- دانسیته : الکترون های مورد + ابراین احتمال برخورد افزایش می یابد. دانسیته بافت نرم ۷۷۳ برابر هوا باينحال عدداتمى يكسان با آن ۷/۴ و ۷/۶ است. ابر شود تعداد خورد نیز دو برابر می شود. ‎ten el $V Jp‏ افتها ومد ند ماه | دانسته 007 ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 47:
کاربرد مواد حاجب برای جذب افتراقی #به دليل بالا بودن عدداتمى و دانسيته در مواد حاجب یددار و باریم دار نسبت به بافت نیم از آنها بیای تصویربرداری از اندام های داخلی استفاده می شود. عدد اتمی باریم ۵۶ و ید ۵۳ است. احتمال برخورد فوتو الکتریکک در يد ۰ برابر بافت نرم است. © ( 53/7.4 )?=367 

صفحه 48:


صفحه 49:
کنتراست تشعشع جلب افتراقی اشعه ایکس دریدن باعث | | | | | | ایجاد کنتراست در تشعشع خروجی می شود. کنتراست تفاوت بين دو پرتودهی ۰شدت تشعشع و یا دانسیته را نشان می دهد. #کتراست- نسبت شدت تشعثع از بافت های مجاور. ری + ای مجاور ‎High Contrast Radiograph‏ Low Contrast Radiograph 

صفحه 50:
مثال #اكر تومورى به ضخامت ۵ و 2 ضریب جذب | در روی بافتی به 1 ضخامت 2 و ضریب جذب | داشته | ‎aT‏ ‎x‏ ‎by‏ 1 ور ‏بافیم کتراست. حاصل از توموز ۳ 0 بصورت زیر بدست. می آیدا ‎exp (- UX)‏ واح, ۶۱ ‎53 ‎ae » ‏واعرا‎ ۵0 ] - ۱ ۵ ‏اف و فیس یو اروت ی و ‎x)]‏ ‎@Cr= Ln (1,/l,)=-uwAx ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 51:
- کنتراست منفی است یعنی اضافه شدن بافت باعث کاهش تشعشع خروجی می شود. -کنتراست بستگی به ضریب جذب خطی ل| مواد دارد. ۳- کنتراست در این شرایط فقط بستگی به ضخامت توموردارد . #- اگر تومور دارای ضریب جذب ول| در داخل بافتی با ضویب جذب جل| باشد رابطه بصورت زیر در می آید: © Cr=- [UW . ‏“اك [رنا‎ 

صفحه 52:
عوامل موثر در کنتراست تشعشع 1- ضخاست: هرچه اختلاف ضخامت بيشترء کت زاستت بیشتر: #- ضریب جذب : ضریب جذب استخوان بیشتر از بافت نرم است.پس علاوه بر داخلی استخوان بیشتر از بافت نرم است. ۳ پراکندگی :سبب کاهش کنتراست می شود. - انرژٍی فوتون : بافزایش آّن کنتراست کاهش می یابد چراکه باعث کاهش ضریب جذب می شود. # ‎P 10‏ وت ‎ae‏ ‎ais‏ یشنرین کتراسث بین باه رای شمه یکی مرن ری وای یدای اد را ‎(Ser Sinn)‏ شکل ‎4-7٩‏ رات غرب تضیت خی با بای اون بات زرم 

صفحه 53:
گفیلم : شامل دو لایه امولسیون است که طرفین لایه نسبتا ضخیم و شفافی از جنس استات سلولز پا پلی استر .بنام يايه » قرار گرفته است. #یک لایه چسبناک امولسیون را به پایه می چسباند. #یک لایه روکش حفاظتی روی امولسیون كشيده می شود تا از صدمات مکانیکی آن را حفظ کند. #امولسیون شامل کریستال های برومور نقره ۸05۲ در ژلاتین است. Pee ‏بيد‎ ‎ried TF ar re | 4 - 5 ۳ ۷ برش فد خی مركا تابش اشعه ایکس به فیلم : 7 حرق + + وخ جح ‎AgBr‏ 

صفحه 54:
ظهه ر و شوت تصوير ظاهر 1 ‎OW BAe‏ بط ‎a‏ ماده ظهور : کاتالیز احیای یون های نقره در کریستال های تابش دیده. ماده ثبوت: ترکیب با ۵0]8۲های تابش ندیده و تشکیل یک ترکیب ۱ شستشو: ياكك شدن 081 /هاى تابش نديده. 

صفحه 55:
دانسیته نوری گر شدت منبع نورتابشی (نگاتوسکوپ) | و شدت نور خروجی از فیلم | باشد دانسیته فیلم عبارتست از: الما ور ۱09 ۲ دانسیته فیلم رادیو گرافی بین ۰ تا ۴ مى باشد . دانسیته ۴ یعنی ۰ فوتون های نور قادر به عبور از فیلم هستند. عوامل موثر در دانسیته : شدت اشعه » ولتاژ دستگاه ؛ فاصله منبع اشعه با فیلم ؛ ضخامت عضو مورد تصویر برداری .شرایط ظهور و ثبوت ؛نوع فیلم وصفح تقویت کننده. 

صفحه 56:
کنتراست تصویر و منحنه مشخصه فیلم عبارتست اختلاف دانسیته نوری, دو نقطه از Contrast = D2 - D1 یی رد فیلم : ین که تغییرات دانسیته م] روی فیلم را نسبت به مقدار اشعه ۴ 00آنشان میدهد. © كاماى فيلم: ‎=y =D2-D1/logE2-logE1‏ © يوت ب سس رم 

صفحه 57:
حساسیت کمترین میزان تشعشع ایکس که می تواند دانسیته مشخصی را ۳ ایجاد کنداین فیلم ها دانه ای پیومور نقره درشت تری دارند.بااینحال قدرت تفکیکک پایین تری دارند. 

صفحه 58:
صفحات تقویت کننده و خصوصیات آنها توی ایکس را پراساس فلورسانس به نور مرثی تبدیل می کند.سپس نورمرثی امولسیون را متاثر می کند. درهربرخورد اشعه ایکس به صفحه تقویت کننده تعداد زیادی فوتون نوری با زاویه ای محدود به فیلم می رسد لذا قدرت تفکیکند كم مى شوددفيلم بين دوصفحه تقويت كننده قرار مى كيرد. # از تتگستات کلسیم ويا در صفحات حساس از تركيبى از فلزات نادرخاكى استفاده مى شود. * فاكتور تقويت نمايانكر ميزان كاهش. دز بيمار است که تا ۵۰ هم می رسد. نیا یک منم رکه( چگرگی کار هکل 

صفحه 59:
پرتودهی لازم بدون صفحات حت فاکتور تقویت صفحه تقویت کننده © پرتودهی لازم با صفحه ها" نتیجه: کاهش دز بیمار به میزان ۵۰برابر‌ضمن کاهش اندکی از كيفيت (تيزى)تصوير. 

صفحه 60:
روش های رادیولوژی بدون فیلم # سیستم دیجیتال و مونیتور جایگزین فیلم واسکرین می شود.دررادیولوژی دیجیتال نمایش اطلاعات تصاویر اشعه ایکس بصورت عدد است.فضای تصویر آنالوگ که اطلاعات بصورت پیوسته درذرات هالونید نقره ثبت می شود به تعدادی سلول های مجزا بنام 016 تقسیم شده و مجموع تعداد فوتون هایی که به هر سلول برخورد می ۰ انگین اطلاعات ضرایب جذب بافت های نافوتون ها آشکاز شنده و ثیت غی گردند:تضوتر خبارتست از يك ماتز يكس دوبعدی از پیکسل ها و هر پیکسل واجد یک عدد (در مقیاس خاکستری) یا روشنایی است که نشانگر میانگین فوتون های وارد شده به آنن است.یک سیستم آشکارساز لازم است تا بتواند فوتون های اشعه ایکس را ثبت کند و اطلاعات فضایی مربوط به توزیع تشعشع را نیز داشته باشد. 10 2 34 5 ۵7 8 ۵ ] جبدو م 5 

صفحه 61:
يم عاي دعتسي #بدلیل بزرگ بودن منبع اشعه ایکس ایجاد می شود. 05ت , نالو لاه #اين عوامل باعث بزرگی نیمسایه مى شوئدد افیایش اندازه لکه کانونی (منبع تشعشع) شکل 6-۳۳ اثر نيمسايه (محوى) هندسى #كاهش فاصله منبع تشعشع "ا بيمار. 1 زر ها 

صفحه 62:
کیفیت تصویر در رادیولوژی پرتوهای پرا کنده و راه های کاهش آن: ۱- استفاده از وسایلی که مانع رسیدن آنها می شوند. ۲- بکارگیری کولیماتور برای کوچکث کردن میدان. ۳- استفاده از وسایل فشارنده برای کاهش ضخامت بیمار ۴- افزایش فاصله بين بيمار و فيلم . ۵- استفاده از تکنیک های تصویربرداری مناسب ( مثل کاهش ‎AKVP‏ 

صفحه 63:
S > ‏محوی‎ #حرکت ‎glide sing‏ يا ‎aps‏ اشعه ایکس در حین تابش اشعه به بیمار سبب محوی جزئیات و لبه ای تیز در تصویرمی شود. © U,,/U,,=SF/OS Un ‏شکل 4-۳ ار محوی حوکتی‎ 

صفحه 64:
#تصاویر ثبت شده تاحدودی بزرگتر از ساختار های آناتومیک است. ‎zp?‏ منبع اشعه از بیمار دورتر و فیلم به بيمارنزديكك تر باشد مقدار ‎ow‏ ‏بز ركنمايى كمتر است . فاصله سنبع از شیلئ ‎MF=.. shel‏ 9 از فیلم ‎MF= X/X,=SF/OS‏ © ‎x‏ ‏شکل ۳۵- اثربزرگنمایی 

صفحه 65:
#پرتوی خروجی از لامپ واگراست .لذا ممکن. است بدلیل زاویه متفاوت تابش در قسمت های مختلف میدان تابش »تغییر شکل اجزای تشکیل دهنده تصویر رخ دهد #برای کاهش این اثر جسم بایدبه فیلم ‎Sass‏ و تا حدامکان در مركز میدان ‏قرار گیرد. ‎ 

صفحه 66:
فلوئوروسکوپی #هنگامیکه بخواهیم حرکتی چون جابجایی مواد در مجرای گوارشی را . بيرسى کنیم مورد استفاده قرار می در فلوئوروسکوپ های قدیمی بجای فیلم از صفحات شیشه ای فلورسانس استفاده می شد.راد یولوژیست مستقیما این صفحه را می دید.سطح روشنایی يايين بود و چشم پزشک باید به تاریکی عادت می کرد. 

صفحه 67:
#بااستفاده از لامپ تقویت کننده تصویر انجام می شود.ابتدا اشعه ایکس توسط یک صفحه فلورسنت به نور مرئی .سپس توسط یک لایه فوت وکاتد به الکترون تبدیل می شود.الکترون ها ‎Log‏ اختلاف پتانسیل به صفحه خروجی فلوسانت می خورند که تصویر الکترونی را به نور شدید تبدیل می کند.تصویر حاصله توسط دوربین ویدئویی ثبت و سیگنال ویدئویی حاصله به یک دوربین مدار بسته فرستاده می شود. 

صفحه 68:
شکل ۳۷-یکنوع مستمفووروسکوپی(۸00-)) که در نالپ تفوبت كتنده تصوير اتفاده شده اسث. 

صفحه 69:
دیجیتایزر دراکثر دستگاه های فلوئوروسکوپی جدید قبل از نمایش سیگنال ویدئویی یک برد دیجیتاییر و یا اسکثر آنرا دیجیتالی کرده و دریک کامپیوتر ذخيره می کند.بدین ترتیب می توان تصاویر را ذخیره و یا قبل از پردازش ذخیره نمود. #اساس کاردستگاه های آنزی و گرافی دیجیتال یا /25] همین است. wos + خاروس ۳ ۳ ی شكل 4-10 لوك دبكم مين رسک دی 

صفحه 70:
اجزا و طرز کار سی تی اسکن - یک میز موتوردار که پیماررا داخل یکك توئل می برد. *- یک چشمه اشعه ایکس که داخل تونل (گنتری) دور بدن بیمار می چرخد. - آشکارسازهای مقابل چشمه اشعه ایکس که آين نیزدور بیمار مى جرخد.دريكك چرخش کامل چشمه اشعه ایکس و آشکار ساز تعداد زیادی نما از زوایای مختلف جمع می شود. - اطلاعات جمع شده از هر چرخش کامل جهت بازسازى بلك تصویر مقطع عرضی از بدن به کامپیوتر فرستاده مى شود. 

صفحه 71:


صفحه 72:
CT Number (3 ‏عدد سی‎ * معادل دانسیته اپتیکی در فیلم است و مقدارروشنایی و تاریکی اجزای تصویررا نشان می دهد. درسی تی های جدید معمولا ۵۱۲*۵۱۲ پیکسل یا ۴۰۹۶ سطح خاکستری وجوددارد. * اطلاعات حاصل از نماهای مختلف پردازش شده وبازسازی دوبعدی تصویر انجام می شود. محصول بازسازی تصویر یک ماتریس دوبعدی از اعداد اعشاری بین صفر و یک است که حاصل ضرر درو کسل های برش می باشند. © CT number=1000 x ( Bf jie 20007 gs ‏علب‎ 

صفحه 73:
کیفیت تصویر در سی تی اسکن ضخامت برش بوسیله میزان باز شدن کولیماتور تعیین می شودبا کاهش ضخامت قدرت تفکیک فضایی زیاد می شود ولی بدلیل کاهش فوتون ها نسیت نويز افزايش يافته بنابراين قدرت تفكيكك دانسیته و ‎SNR‏ کاهش می یابد. چون اندازه پیکسل حدود ۲۲00/5 است قدرت تفکیک فضایی بدتر از فیلم واسکرین است.ولی چون دوز اشعه زیاد است و تعداد فوتون ها دروکسل ها بالاست قدرت تفکیک دانسیته و ‎SNR‏ ‎SS‏ دياكام شيك تذكيل تصوبر در سونى لمكن ‎ ‎ 

صفحه 74:
عوامل موثر در قدرت تفکیک فضایی سی تی - اندازه آشکارسازها و فاصله بين آنها ©1- اندازه ماتريكس تصوير 1 ©م- ضخامت بيش ‎١‏ ‏- خصوصیات هندسی: یج ‎i‏ ( کانونی؛ فاصله لامپ تا بیمار یا رز آشکارساز. برنامه کامپیوتری بازسازی ۶-سرعت اسکن. سا asa ‏تصور بشید میتی سکن‎ SE aap Sia ps Se