صفحه 1:
و a
5121
هیجان نمایی, بیان گرایی يا اکسپرسیونیسم به
بت ۳۳۹۹۹۹۹
کپ ود
رئاليسم و اميرسيونيسم
ا err aes Lf ie
از دل آن بيرون آمد.
وازهی اکسپرسیونیسم برای اولین بار در
برخی از نقاشیهای
ل ا ا 0
1 5 جنبشی در ادبیات بود
۷ 59 cans
1 Siar
صفحه 2:
به عبارت دیگراکسپرسیونیسم شیوه ای نوین از
بيان تجسمى است كه در لن هنرمند براى القاى
هيجانات شديد خود از رنكّهاى تند و اشكال كج و
ا ا ا 0000
اتيك
شكلهاست: شيوهاى عارى از طبيعت كرايى كه
مىخواست حالات عاطفى را هرجه روشنتر و
صریحتر بیان نماید.
0499 شكل كيرى اين مكتب از حدود سال ١9١١ تا
6 197 ميلادى بود والى در كل اين شيوه از
گذشتههای ۳ دب e et eer] ۳
در دورههاى 00 به كونه هایی نمود يافته
ست.
صفحه 3:
عنوان «اكسيرسيونيسم» در سال 1911 براى
متمايز ساختن گروه بزرگی از نقاشان به کار
رفت كه در دهة اول سدة بيستم بناى كارشان
را بر باز نمايى حالات تند عاطفى, ۳
aule 5, Syloos ا s alSeim
حکومتهار مقررات غير انسانى كارخانهها و
عفونت زدكى شهرها و اجتماعات نهاده بودند.
این هنرمندان برای رسیدن به اهداف خود
RC mee SCC Deer ot Fr Beta OCD)
زدة قلمو و شكلهاى اعوجاج يافته و ره Jl
جارجوب رابا اينجاد زرفانمايى و بدون هيجكونه
سامانى ايجاد مى كردند و هر عنصرى را كه
ال تب ane, os ار Ee
صفحه 4:
ا 0 0000
ازجمله اصلیترین ویژگیهای آثار اکسپرسیونیستی که باعث تمایز آنها با آثار قبل از خود
مى شوندء مىتوان به موارد فهرست زير اشاره كرد:
۳۲۳۹۲۲۲۲۲ سس« «(<< <<... ee ee
رنگهاء شکلها و فرمها بیشتر برای بیان احساسات و ایدههای خود استفاده میکنند تا
شمان را بهرنگ فرمز روشن با ۱ 9 99 ٩۱ بازنماین دفد فد رات موحوو یرای
5 rg hee ue a کر ا
wat Saito Law a Sarl Lb lle a> iyusi Jie Gilles! b xian
| wie re rer yee een (ton ier Pree i
۱7050۳ ee bey re ee ee eee ee
each SL £1 9 asy25 0S auSL Egi090 jl uol> slaai> say Lb obul Lb puis g GLleol
مى شود اثربخشى نقاشىهاى اكسيرسيونيستى بيشتر شود.
Peper ا
fey م مالا ا ا ا ل ا اا ال
000 ve vr Fe UY wee Prien | 09, err new HP Og sore [PVONTT gu ens
Ra. ie ee
Arn Pe ریا ewe yA ا ae a
بيان سىكتند: ابن ويزكى ارتباط re py So احساسی
قویتری ه آن برقرار میکند. انكار كه در ذهن خالق اثر هستيد و به موضوع از
a, Saal
صفحه 5:
أكسيرسردئيسم انتزاعى:
Sees ee ا 0
Pee ا و دري لك سنو ررك اله
000 به برخى sli ا 0
ا ا لوا ار
ا 5 od
0# ١ك تجار 1 0 شك ارد ردجي تكد الل د
Cem rKary ل ا |
71 ا ل اا ا لت Cg Te
قبام كلك «التستكى به سيكهاى «١ مشخصات !ار ات كادي عبارت
Reker tee ی enol ol ee
هنری مبتنی بر معیارهای قراردادی زیبایی شناختی, روح ستیزه-جویانه خود
سمرت سو PE اتکا و اش أ ررد
ا روس لوا ل ات لم eee ean SN
JR ۱ جکسون پولاک ت يافت, مشاهده مى شود.
۳۶1960 سیک تاشیسم بود و طی دهه های 1950 و drial
( تاثير زيادى بي ال
صفحه 6:
نک و آکسپرسیونیسم:
«نئو اکسپرسیونیسم» el (Neo-Expressionism) جنبش
هنری دیگری است که در اوایل و اواسط دهه ۱۹۸۰ میلادی در
SOCOM cect] ee] CSC RECT Ie reese]
پاسخی به سبکهای هنری مینیمال آن روزها بود. هنرمندان و
ل rc اسم مان ارد
1
1
عبور از استانداردهاى سنتى طراحى و تركيببندى. فضاى
احساسى بازتابدهنده ارزشهاى شهرى معاصر و بىتوجهى به
ایدهآلسازی تصویری ازجمله مهمترین ويزكىهاى آثار نئو
we cone
KaiialS oSauzil 9» 9 (Julian Schnab; «جولیان
صفحه 7:
0 ا ا Sel SAY Tol eee
۳
هنرمند عکس
۱۹۸۰۱
نقاش هلندی سبک پست امپرسیوتیسم و
اکسپرسیونیسم استفاده از رنگهای تیره و
محزون او عاشق گل آفتابگردان بود و
مجموعه گلهای آفتابگردان او از معروفترین
نقاشیهایش است
نقاش آلمانی؛ یکی از مهمترین چهرههای
جنبش اکسپرسیونیسم و هتر مدرن به شمار
هرود ales | Ul از opiates اجتمافى»
انتقادی, است و اغلب با رنگهای تیره و
:فرمهای پرکشش مشخص میشوند
نقاش و گراور بلژیکی بود که به خاطر
نقاشیهایش با موضوعات عجیب و غریب:
تمسخرآمیز و اغلب با ماسک و اسکلر.
شناخته میشود. آثار او اغلب بازتایی از
انتقاد اجتماعى و طنز تلخ هستند. انسور در
جنبشهاى هنرى همجون اكسبرسيونيسم و
سورتاليسم تأتي ركذار بود
شاعر, نمایشنامهنویس و نقاش اتریشی,
استفاده از رنگهای درخشان و حرکت
قلمموی کوتاه و جداگانه (استاکانو)/
علاقه مهد به ابعاد برتره و حودكان
نام
io pi
ادوارد موف
-۱۸۶۴)
(۱۹۴۴
ویژگیها
نقاش و گرافیست آلمانی, عضو گروه
سوارکار آیی, استفاده از رنگهای روشن
و کشیدن تصویر حیوانات, انتقال پیامهای
جدی و انتزاعی در مورد انسان و طبیعت
با رنگهای اصلی
نقاش و چاپگر کلیدی سبک
اکسپرسیونیسم و نمادگرایی, تحتتأثیر
آمپرسیونیسم و پست امپرسیونیسم.
استفاده از رنگهای تند. موضوعات مبهم
و مرتبط با بیماریهای روانی
97
1
1
نقاش جوان اتریشی سبک
اکسپرسیونیسم و فیگوراتیو. رد اشکال
سنتی هنر نقاشی و استانداردهای زیبایی,
پرترهها و خودنگارههای اثرگذار دآرای
تحریف و اغراق در اعضای بدن
نقاش آلمانی و از بتیاتگذاران گروه 7۲06
6 معروف به استفاده از خطوط
گرافیکی آشفته و پالت رنگ جیغ و
جسورانه, هنرمتد اثرگذار
اکسپرسیونیسم مدرن
صفحه 8:
ونسان ویلم وق گوگ
نام هنرمند: وینسنت ونگوگ / Vinsenk ManBogh
دسته بندی: هنرمندان, نقاش
تولد: 1853
۱:
Dutch .sailm :cule
۳۵5]۲-۱۳۱۵۲655|0۳15۳ جنبش: پست امپرسیونیسم
|
۳ ات تخس از ات ار
0 Vincent van Gogheimirs
ون كوك عاشق كل آفتابكردان بود و مجموعه كلهاى آفتابكردان او از
معروفترين نقاشىهايش است كه در كل از يازده اثر تشكيل شده,.
ete uray even rh ار
صفحه 9:
تعدادى ۳ ۳۳ هنرمند
۳
۱۸۸۸ ine درسساك
صفحه 10:
ذرت با سروها
5
5
8
=
=
صفحه 11:
۱
> ۱۸۸۷ در ساد
ريا ك١) og 5 2
TAA JL) V AAA sty ۱۸۸ درساد ۱۸۸۹ رسب
صفحه 12:
ماکس بعمان
۰ ۱ هنرمند: ماكس کت oe
۵ ۳ ص39
نویسنده
تولد:1884
مركى:1950
ملیت: المانی
۱ Cer
دا
بکمان هنرمند سیونیست خوانده میشود؛ اما خود او نه
اين برج و نه مكتب اكسيرسيونيسم را به رسميت
صفحه 13:
a از اثا رایق منرمند
can)
2
th Wi ۳
2
و۳
تم
صفحه 14:
2
درسانل ۱۹۱۹۰۱۹۱ ساب ۱۱۶-۱۹۲۲
صفحه 15:
نام هنرمند: Ensor bese یت
ai le -Gulai :poasi 9 Jaw
١8٠ تولد:
مرگ: 1949
00 2 ا Ps
تحصيلات و محل تحصيل: أكادمى بروكسل
ا 2000
سا یه اه
ل 2 يندارهاى وهمانكيز و خياليردازانه از ديكر
درونمايههاى آثارهو هستند.
0 ا 00 etary
صفحه 16:
خودنكاره با كلاه دار
2 د 9 ys 9
ویخته شده درساب ۱۵۱ سار
صفحه 17:
0 ل تن - ei ف 7 4
ا 200
۳79
صفحه 18:
5
NAAN درساك
صفحه 19:
امیل نولد؛
نام هنرمند: اميل نولده/ 810106 الماع
شغل و تخصص: نقاشى, جاب دستى
0
مرگ: 1956
مليت: المانى داتماركى _
تحصيلات و محل تحصيل: اكادمى بروكسل 2 34
g 0
وی با تجسم بخشیدن به پندارهای دینی و صور کابوسی ذهن
أشفته اش يكى از نقطدهاى اوج اين شيوه را در وجود م ىأورد.
نولده با آنكه د wo 5 ا 00
نمی آید اما جه تاثير ون كوك بود.
صفحه 20:
صفحه 21:
يود خراج
درسالد ۱۹۱۰
یش
1
534
ue
م
صفحه 22:
صفحه 23:
اسكار كوكوشها
نام هنرمند: اسکار کوکوشکا/ ۵۲۵56۷3 ۲
ilo eer en ۳
تولد: VV
۱
ا
pry ا ا ا 02 ESC
نقاشی میکرد.»
200
“هر قلم مو به معناى واقعى يى قطعه از روح من است”
"من نقاشی شم تا نا مرئى ها را مرئى كنم”
ee Caters 0
صفحه 24:
:کعدادی از اش beste
صفحه 25:
صفحه 26:
آكؤست ماكه
August Macke /aSlo cuw59l :rio pin eli
شغل و تخصص: نقاشى
تولد: 1887
۱
۱
۱
A a
لس وو لم واد مع 55 ا
او در سال 191١ به مونيخ كه مركز اكسيرسيونيسم در ارويا بودء
میرود و ل ا ا و سس ل لوك
ao ode, “Senet
۹
صفحه 27:
«کعدادی از اثا ر این هنرمند
2 = ۳1 ۱
1 CS ۳
3 نلقاشى خيابان با
BZ Ae we كليسادر كال رنائر
hb
VAN rts VAN) Slay,
صفحه 28:
yi 1
> يم
a SS
2 ۱۱ مص برسي
صفحه 29:
ظ 17
Le ۳1
fier enous, Aico 5 £4 NAVY JL
صفحه 30:
فرانتس مارگ
نام هنرمند: فرانتس مارک/ )۵۲ Franz
شغل و تخصص: نقاشی, گراورساز
1848٠ تولد:
۱
۳ pCerit] REND rhc Tee Varo Cet 7
0000
_ از افراد کلیدی جنبش اکسپرسیونیسم آلمان بود.
fy Pris reel Ib 1c Pevennc eet Sn | oy aro) Fo] rr IN eae 919
Plarores ا
(آ)ناميده شدند. aue Reiter)
صفحه 31:
dhe sis Gly
C=
a
كان قرمل سبز زرد
ساب۱ ۱۰۱
صفحه 32:
7[ 2
ساب ۱۱۱۱ دسا NAVY دیسا ۱۱۱۲
صفحه 33:
ادوارد 2
8١ 0 05 Si CP) mete prt wr 1 0
رجه Ral le es Se
. 1863 تولد:
1944 مركى:
Norwegians:.s j9 j:culo
Bpenveer را => d0)e 110) a] Sian rgiivreg
۱۳۲۱۱۱۸۱۳۰۵ یزرو 100)
یکی از برح ترین سمبولیست ها و
ry 2 pa | 1۳9 خود بود.
صفحه 34:
صفحه 35:
صفحه 36:
صركى/: ا ال
صفحه 37:
0
نام هنرمند: اكون شيله/ ع13/! ۳۲۲۵۳2
ا 000
تولد: 1890
oe نت
Welw cok eRe:
|
01 هن یت ره
eee ار از رل RAP er
م ىكنند
PRECIO TOC eNOS ا ا VOR ELL OL Cred
اکسپرسیونیست میسازند. vi هستند كه از
صفحه 38:
1 2 : هه 1
ال
وح ال
صفحه 39:
صفحه 40:
1
a2
23
صفحه 41:
Ber Perl gree
نام هنرمند: ارنست لودويكٌ كيرشنر/ ig Kirchner
شغل و تخصص: نقاشى و جاب دستى
( eee rs
111
ملیت: آلمان
تحصیلات و محل تحصیل: موسسه سلطنتی فناور
1 Tir CT STR ToC SECS] rg]
بيستم سهم عمدهداى داشت. آثارش از سوى نازىها هنر فاسد قلمداد
شده بود.
وى در سال a گلوله خودکشی کرد.
صفحه 42:
۷ ۱ 0
۵ ۷
رقصلده هها 5
درسال ۱۹۰۹
2
رسال mtr سره
صفحه 43:
we woes ۱ لمم
Sai hao ۹
صفحه 44:
صفحه 45:
صفحه 46:
دختر روستایی در گندم زار
ونسان ونگوگ
صفحه 47:
8ح 20
4
37 وس خرزمر
AY otis Le jatol
اثر امادئو مودید یا 4 00
اثراريك صكل
صفحه 48:
9 ۱ ee etree ae
صفحه 49:
صفحه 50:
| د رادبیات:
جنبش اكسيرسيونيسم POLE CE SECO SE a Iw Ue)
ar eT SIs S| ا ا 1
Sve tC Or Da Moca
نقاشی اکسپرسیونیسم بیشتر روی موضوعاتی مثل اضطراب,
جنون::ظلم و مر تمركز داشت.
اکسپرسیونیسم در ادبیات هم مفهوم متفاوتی نداشت و قرار
E Ee 2 ال ا ا RTP poder] ene mr
هنرمند يا سوزه را به مخاطبان انتقال دهد.
ا ا ی ی و
نوشتن منتة ل 2
مختلف el و ا 0
icy Ole رت اس وو
۳ 9
صفحه 51:
ویژگیهای whol Gbol 20000 میتوان به مواردا
ست ۳
فهر ا ل ا ل |
طريق
۰ استفاده از تصاویر عجیب و غریب و نامتناسب برای ایجاد حس ترس و شک
ا ا 20
نويسنده معروف, «فرانتس كافكا» (68668! polis jl 2S 29: GiluS yall jl (Franz
اا ل Yan Fervor eu Dnt pea teeayC
ا م سب Rover] ea
كه ات م 00 0
Qliawls jl yrrlas pouas 1 01000
56
اا SE
داستان يى زوز بىدليل يس از بيدار شدن:به
صفحه 52:
1000
col meropevCLEVi | ul eae err vee RerrrCL| ل 2
ا 00000
eae A او شور الا وا ارآ
احساشات فودهن ایا رک
این اجراها ever wert] vos vl pee oe ا ا ا ا
کاپتالیسم و تا کودند
220 500 اين اجراها مىتوان به موارد
فهرست زير اشاره كرد:
ا ما 0 ا 500
* شخصيتها اغلب بدون نام با حركات عجيب و غريب و استفاده از لباس,
۱
دیالوگهای بسیار کوتاه و تکهتکه ۰
بازیگری شدید و اغراقآمیز ۰
00070 cerry) cy] ceric sere oY Pe
George) «wlS @>» GSaimugia (The Burghers of Calais) «alls
Ernst) « Jei cxusjl»> gl (Transformation) «..ie5 S>» « (Kaiser
0۳
نمایشنامه «باغ وحش *
«شيشهاى i
0551
صفحه 53:
آکسپرسیونیسم در سینما:
۱ ا ا Bers | Ie
شد.
0 lille wlll 52 soko pimy 078 shil > 5 295 ule
اکشپرسپونیشم از اع ای و عرش سا ال سای ۱
مخاطیان 00
۱
هندسی و سایهروشنهای بسیار واضح شناخته میشود.
ا ا ا ا ا رك
۱ 1 ا eae
سوژه
9
|
abs sts axe
es Seer 2119 ]2 -. تابلدسترسى براي اتعكاس
مفاهیم انتزاعی وحن Tp
۰ گریمها والباسهای مایتی برای فاص sot Es Sn ce oy اترگذاری
صفحه 54:
:فیلم های اکسپرسیونیستی
هن م۱۳ ب د
Ly Ae ۷
7 0 .
we 1 ۳ 2
Pe aa ۲ عبرت
Oh ۳ لاه بر ور
Tae 5 مطب دکتر کالیگاری ساخته رابرت
ات
۲-۳ 777-۳۰ ۱7777
ey ۳23 ۷ ۱
ا
wr 5-5
حر 3 2 7
مارتبت ۱۹۲۰
صفحه 55:
آکسپرسیونیسم در عکاسی:
«عكاسى اكسيرسيونيسم» aw (Expressionist Photography)
S iw را و aS اس Bice egal
احساسات سوزه را در اولويت بالاترى نسبت به ظاهر واقعى او به
BS) ا ا ا 2 0020 PSST
و 51
عمدى بهكاركيرى تكنيكهاى عكاسى انتزاعى تلاش مىكنند احساسات
و ایدههای سوژه زا ثبت و انتقال دهند نا دنیا راااز,دریچه هنرمند و با
001
7 7
PT core) 1 لاتير يوي Car eC ES FT
ola. Sis: of (Edward Steichen) «-c=:lial > Jesls . (Stieglitz
صفحه 56:
4
حوزه مهم ديكرى كه بهميزان زيادى از جنبش اكسيرسيونيسم و همزمان با ادبيات و هنر
ا ORCS esi
و
شد و معمارانی از آلمان. اتریش و دانمارک پایههای اصلی آن را بنا کردند.
ey er eC a ان اك by فضي نط زكرو اكه
ae ا ا Stein. shape eh ee انا لك
نظرا ای روکد
ان . . mc ار
0 ا ل .aiuwe
جنبش هنري ابتداي سده ي 20 كه بر دو ركن استوار بود:
۱
0
در اکسپرسیونیسم تجربه دروني واذهتی ۱09 292 است و نه تجربه حسی
صفحه 57:
معماری اکسپرسیونیسم سبکهای تاریخی قبلی را رد و بهجای
طراحیهای سنتی و متقارن, از ساختارهای انتزاعی استفاده
مى كتويكة I ee RO ی
ومتعایر ی Sani eee eet peli beeen ara
ee pl BC I TSP ee | ا eee ۱[
زیر اشاره کرد:
انتقال اخساسات با فرمهاى تحريفشده وبر از اعوجاج
yuan en 01 0 اماس ا ریا
000 ا ا eed pty
استفاده از موضوعات طبيعى مانند كودهاء صخرههاء غارها
5
اال ا PY
صفحه 58:
owes veep tena tee C soe licease
برونو تاوت اثر معماری & Polen rarer
آنتوني گائودي ممعم مه anata pe
اريك مندلسون ات برج اینشتاین
رودولف اشتايتر ae رت كوثه آنوم
ارو سارينن اثر معمارق 0
پورن اوتزن ل -آپرای سیدنی
صفحه 59:
بروئو تاوت
نام هنرمند: برونو تاوت/ أنا13 811010
Jaw 9 ا 000
تولد: ۱۸۸۰
مرگ: 1938
ملیت: آلمان
آثار برونو تات در جنبش ورک بوند(یاویون شيشه اي) بناهاي
آنتوني گائودي در
1
Breed)
فراواني با انديشه ها و كارهاي معماران
Taut Glass Pavilion
صفحه 60:
۱
Antoni Gaudi i Cornet /iso9ilF نام هنرمند: : آنتونى
a ee ا Gps 0 ای رو
SNe) See eo re re Sees] 1
Ca Reese Dee ۱
آثارش در شهر بارسلون است.
* برنده اولین جایزه تالار اجتماعات شهری بارسلون, در سوم سپتامبر
۱ برای تا
200 لمان خیابانها و مسیرهای شهری در بارسلون
صفحه 61:
رطس" از اثار آيق +
صفحه 62:
501
rich Mendelsohn /yguwaic Syl :ric pin pli
0000 eer]
تولد: /ا44١1
مرك 1952
ملیت: آلمانی
وى از بي شكامان معمارى هيجاننمايى در دهه 197١ ميلادى بود.
Iete ot) ا ل 0
repre Jeera Pet ی رورس ار كر Se oi
بف
1511-5
صفحه 63:
۱
نام هنرمند: رودولف اشتاينر/ )ع5أع56 زر ۱۵۱۷۱۰
ال ال و
نمایشنامهنویس:
اندیشمند اجتماعی و نهانشناس
تولد: ۱۸۶۱
مرگ: 1925
ملیت: اتریشی
و
در بین معماران اکسپرسیونیسم جایگاهی خاص دارد.
يكى از مهم ترين طرح ail> ol skh (5501655
cul (House
09590 Olsd Vly Sly sl aly v Sylese w ol
اك y SCRE eC eben ne 7
Say lin es
صفحه 64:
7
نام هنرمند: ارو سارینن/ 50۲1060 6۲0
0
151٠١ تولد:
مرگ: 1961
ملیت: فنلاندی-آمریکایی
ta apes (ore a
orb 049202 Ylloro sow jl GwlsSaij yloj > oS ol
فته میشد و گاه مورد تمسخر قرار میگرفت امروزه به
0 epey ny hee aro) pier sme eme) Etta
9
صفحه 65:
يدرك اوتزى
نام هنرمند: پورن اوتزن
eee
تولد: 1914
مركق: 2008
مليت: دانماركي
محل تحصيل: آكادمى هنرهاى زيباى كينهاكق
اوتزن همواره از آلوار آلتو, آسپلوند گونار و فرانک لوید رایت:
omelet ل ل Spee
a8
ee eer ا Tey
اما شهرت او د به خاطر طرح ساختمان آيكونيك ابراى
=a =
*/اوا - 1961 SoU ony آپرای سیدلح
صفحه 66:
oly
اکسپرسیونیسم:
هیجان نمای ی ،بیان گرای ی ی ا اکس پرسیونیسم ب ه
انگلیسی)Expressionism( :
نام یک مکتتب هنری است.
در آغاز قرن بیس تم ،نهض ت بزرگ ی بر ض د
رئالیسم و امپرسیونیسم
پ ا گرف ت ک ه آرام آرام مکت ب "اکس پرسیونیسم"
از دل آن بیرون آمد.
واژهی اکسپرسیونیسم برای اولین بار در تعریف
نقاشیهای
برخی از
«اگوست اروه» به کار رفته است.
اکس
پرسیونیسم جنبش
نخست در آلمان
ی در ادبیات بود ،ک
ه
ب ه عبارت دیگراکس پرسیونیسم شیوه ای نوی ن از
بیان تجس می اس ت ک ه در آ ن هنرمن د برای القای
رنگهای تن د و اشکال ک ج و
هیجانات شدی د خود از
معوج و خطوط زمخت بهره میگیرد.
اکس پرسیونیسم ب ه نوع ی اغراق در رنگه ا و
شیوهای عاری از طبیع ت گرای ی ک ه
شکلهاس ت،
روشنت ر و
میخواس ت حاالت عاطف ی را هرچ ه
صریحتر بیان نماید.
دوره شکل گیری این مکتب از حدود سال ۱۹۱۰تا
۱۹۳ ۵میالدی بود ول ی در ک ل این شیوه از
گذشتههای دور ب ا هنرهای تجس می همراه بوده و
دورههای گوناگون ب ه گون ه های ی نمود یافت ه
در
است.
عنوان «اکس پرسیونیسم» در سال 1911برای
متمای ز س اختن گروه بزرگ ی از نقاشان به کار
رفت که در ده ۀ اول سدۀ بیستم بنای کارشان
را بر باز نمای ی حاالت تن د عاطفی ،و
عص یانگری علی ه نظامات ستمگرانه ی
حکومته ا ،مقررات غی ر انس انی کارخانهها و
عفونت زدگی شهرها و اجتماعات نهاده بودند.
ای ن هنرمندان برای رس یدن به اهداف خود
رنگهای تن د و مهیج و ضربات مکرر و هیجان
زدۀ قلم و و شکلهای اعوجاج یافته و خارج از
چارچوب را با اینجاد ژرفانمایی و بدون هیچگونه
س امانی ایجاد م ی کردن د و ه ر عنص ری را که
ویژگی های نقاشی سبک اکسپرسیونیسم:
ازجمل ه اص لیترین ویژگیهای آثار اکس پرسیونیستی ک ه باع ث تمای ز آنه ا ب ا آثار قب ل از خود
میشوند ،میتوان به موارد فهرست زیر اشاره کرد:
•
•
•
•
در اکس پرسیونیسم برتری ب ا احس اسات اس ت ن ه واقعی ت فیزیک ی :اکس پرسیونیستها از
رنگه ا ،شکله ا و فرمه ا بیشت ر برای بیان احس اسات و ایدههای خود اس تفاده میکنن د ت ا
بازنمای ی دقی ق واقعی ت موجود .بنابرای ن اگ ر در ی ک اث ر ،آس مان را بهرن گ قرم ز روش ن ی ا
انسانی را کجومعوج دیدید ،اشتباهی صورت نگرفته ،بلکه در مواجهه با هنر اکسپرسیونیست
هستید تا احساساتی مثل ترس ،حسرت ،اضطراب یا ناامیدی به شما منتقل شود.
اس تفاده از اشکال و فرمهای تحریفشده ،غیرواقع ی و اغراقآمی ز :اکس پرسیونیسم واقعی ت
اشی ا و جزییات س وژه را بر اس اس نوع احس اس هنرمن د دس تکاری میکن د ت ا فضای ناراحت ی،
اضطراب و تنش را ایجاد ی ا روی جنبههای خاصی از موضوع تاکید کند .تحریف و اغراق باعث
میشود اثربخشی نقاشیهای اکسپرسیونیستی بیشتر شود.
استفاده جسورانه از رنگها :در اکسپرسیونیسم رنگها بخش مهمی از فرایند داستانسرایی
و انتقال احس اسات هس تند و رنگهای قوی ،جی غ و گاه ا غیرطبیع ی برای ایجاد فضای
موردنظر هنرمند استفاده میشود .پس انتظار نداشته باشید در این این آثار همیشه آسمان
را آبی و درختان را سبزرنگ ببینید.
داشت ن پرس پکتیو شخص ی و مغرضان ه :آثار اکس پرسیونیستی بیطرفان ه نیس تند و واکن ش
احساسی و غرضورزی شخصی هنرمند را نسبت به موضوع بیان میکنند .این ویژگی ارتباط
قویتری بین اثر و بیننده آن برقرار میکند .انگار که در ذهن خالق اثر هستید و به موضوع از
اکسپرسیونیسم انتزاعی:
توصیفگر جنبشی در هنر
این اصطالح که در حدود سال 1950رواج یافت،
سالهای دهۀ 1940در نیویورک ابداع و رواج یافت.
انتزاعی است که طی
ای ن اص طالح ب ه برخ ی از آثار نقاش ی انتزاع ی کاندینس کی اتالق م ی گردی د،
ام ا نخس تین بار هنگام ی ک ه برای توص یف آثار آرشی ل گورک ی و جکس ون
پوالک به کار رفت و فراگیر شد.
پس از آن به آثار دیگر نقاشان نیویورکی که نه انتزاعی بود (همچون کانینگ
و گوتلیب) و نه اکسپرسیونیستی (همچون روتکو و کلین) اتالق شد.
ای ن نقاشان بیشت ر در دیدگاههایشان مشابه ت داشتن د ت ا س بک آثارشان -
مشخص ات ای ن دیدگاهه ا عبارت بود از :قیام علی ه وابس تگی ب ه س بکهای
سنتی یا فرایندهای از پیش تعیین شده شیوۀ کار ،چشم پوشی از آرمان اثر
هنری مبتن ی بر معیارهای قراردادی زیبای ی شناخت ی ،روح س تیزه-جویانه خود
اتکا و نیاز جدی به آزادی خودانگیخته در تجربه هنری.
روشنتری ن وجه ی در آثار نقاش ی کُنشیک ه ب ا
ای ن رهای ی خودانگیخت ه ،ب ه
جکسون پوالک معروفیت یافت ،مشاهده می شود.
این جنبش بسیار متأثر از سبک تاشیسم بود و طی دهه های 1950و 1960
تأثیر زیادی بر هنر کشورهای اروپایی نهاد.
نئو اکسپرسیونیسم:
«نئ و اکس پرسیونیسم» ( )Neo-Expressionismنام جنبش
هنری دیگری است که در اوایل و اواسط دهه ۱۹۸۰میالدی در
آمریکا و اروپا توسط گروهی از هنرمندان جوان شکل گرفت و
پاس خی ب ه س بکهای هنری مینیمال آ ن روزها بود .هنرمندان و
طرفداران س بک نئو اکس پرسیونیسم ،بر بازگشت ب ه خلق آثار
مبتن ی بر س وژههای قابلتشخی ص انس انی و رنگهای تند برای
بیان بهتر احساسات به مخاطبان تاکید داشتند.
عبور از اس تانداردهای س نتی طراحی و ترکیببندی ،فضای
احساسی بازتابدهنده ارزشهای شهری معاصر و بیتوجهی به
ایدهآلس ازی تص ویری ازجمل ه مهمتری ن ویژگیهای آثار نئو
اکسپرسیونیسم است.
«جولیان اشنابل» ( )Julian Schnabelو «فرانچسکو کلمنته»
در جدول زیر نام و تصویر مشهورترین هنرمندان سبک اکسپرسیونیسم را آوردهایم:
ویژگیها
نام
هنرمند
نام
هنرمند
وینسنت ون
گوگ
نقاش هلندی سبک پست امپرسیونیسم و
اکسپرسیونیسم استفاده از رنگهای تیره و
محزون او عاشق گل آفتابگردان بود و
مجموعه گلهای آفتابگردان او از معروفترین
نقاشیهایش است
فرانتس
مارک
(۱۸۸۰)۱۹۱۶
نقاش و گرافیست آلمانی ،عضو گروه
سوارکار آبی ،استفاده از رنگهای روشن
و کشیدن تصویر حیوانات ،انتقال پیامهای
جدی و انتزاعی در مورد انسان و طبیعت
با رنگهای اصلی
ماکس بکمن
نقاش آلمانی ،یکی از مهمترین چهرههای
جنبش اکسپرسیونیسم و هنر مدرن به شمار
میرود .آثار او ،مملو از مضامین اجتماعی،
انتقادی ،است و اغلب با رنگهای تیره و
.فرمهای پرکشش مشخص میشوند
ادوارد مونک
(۱۸۶۳)۱۹۴۴
نقاش و چاپگر کلیدی سبک
اکسپرسیونیسم و نمادگرایی ،تحتتأثیر
امپرسیونیسم و پست امپرسیونیسم،
استفاده از رنگهای تند ،موضوعات مبهم
و مرتبط با بیماریهای روانی
جیمز اِنسور
نقاش و گراور بلژیکی بود که به خاطر
نقاشیهایش با موضوعات عجیب و غریب،
تمسخرآمیز و اغلب با ماسک و اسکلت
شناخته میشود .آثار او اغلب بازتابی از
انتقاد اجتماعی و طنز تلخ هستند .اِنسور در
جنبشهای هنری همچون اکسپرسیونیسم و
سورئالیسم تأثیرگذار بود
اسکار
کوکوچکا
(۱۸۸۶-
عکس
شاعر ،نمایشنامهنویس و نقاش اتریشی،
استفاده از رنگهای درخشان و حرکت
قلمموی کوتاه و جداگانه (استاکاتو)،
عالقهمند به ایجاد پرتره و خودنگاره
عکس
ویژگیها
اگون شیله
(۱۸۹۰)۱۹۱۸
نقاش جوان اتریشی سبک
اکسپرسیونیسم و فیگوراتیو ،رد اشکال
سنتی هنر نقاشی و استانداردهای زیبایی،
پرترهها و خودنگارههای اثرگذار دارای
تحریف و اغراق در اعضای بدن
ارنست
لودویگ
کرشنر
(۱۸۸۰)۱۹۳۸
نقاش آلمانی و از بنیانگذاران گروه The
،Bridgeمعروف به استفاده از خطوط
گرافیکی آشفته و پالت رنگ جیغ و
جسورانه ،هنرمند اثرگذار
اکسپرسیونیسم مدرن
ونسان ویلِم ون گوگ
هلندی سبک
Vincent
نقاشVan
نام هنرمند :وینسنت ونگوگ Gogh /
دسته بندی :هنرمندان ,نقاش
تولد1853 :
مرگ1890 :
ملیت :هلندی Dutch
جنبش :پست امپرسیونیسم Post-Impressionism
خخ تلفظ می شود.
سنت فان ُ
نام او در زبان هلندی فین ِ
ونس ان ،تلف ظ فرانس وی اس م کوچ ک اوس ت و در انگلیس ی
وینسنت Vincent van Goghمیگویند.
ون گوگ عاش ق گ ل آفتابگردان بود و مجموع ه گلهای آفتابگردان او از
معروفترین نقاشیهایش است که در کل از یازده اثر تشکیل شده،
وی میگفت:
"زردی آفتابگردان بهتری ن رنگ ی اس ت ک ه م ی توان پیدا کرد .خیل ی شاد
است .واقعا شاد است".
:تعدادی از اثار این هنرمند
تراس کافه ای در شب
درسال 1888
سیب زمینی خورها
درسال ۱۸۸۵
شب پر ستاره
در سال ۱۸۸۹
ههای
تابلو خودنگار
ونگوگ
5سال اخر30
خودنگاره
صندلی گوگن
درسال1888
کافه شبانه
درسال 1888
۱۲تابلوگل آفتابگردان
درسال 1888
ه گندم حین باران
مزرع ٔ
ال موسم La Mousmé
خانه سفید در شب
درسال 1889
درسال 1889
درسال 1890
گلدان ُرزها
درسال 1890
بر دروازه ابدیت
درسال 1890
مزرعه ذرت با سروها
درسال 1889
تپههای گندم
درسال 1890
خانه سفید در شب
درسال 1890
طبیعت بیجان با
اَبسینت /درسال 1887
اسکلت با سیگار
روشن /درسال 1885
مردم در حال ترک کلیسای
اصالحی نونن /درIسال 1884
دو خرچنگ
درسال 1889
خودنگاره
در سال 1887
ُپرترهٔ ژوزف رولین
درسال 1889
ُپلی در آرل
درسال 1888
غروب در مونت ماژور
درسال 1888
درختان زیتون
درسال 1889
ماکس بکمان
نام هنرمند :ماکس بکمان/ Max Beckmann
شغل و تخصص :نقاش ،طراح ،چاپگر ،مجسمهساز و
نویسنده
تولد1884:
مرگ1950:
ملیت :آلمانی
سبک :امپرسیونیسم ،سپس اکسپرسیونیسم و در نهایت
«عینیت نو»
بکمان هنرمندی اکس پرسیونیست خوانده میشود؛ ام ا خود او ن ه
این برچسب را پذیرفت و نه مکتب اکسپرسیونیسم را به رسمیت
شناخت.
:تعدادی از اثار این هنرمند
زندگی خوب با تلسکوپ
در سال1927
بندبازان
در سال 1923
پایین آوردن مسیح از
صلیب درسال 1917
سلف پرتره با شال قرمز
مسیح و زن زناکار
درسال 1917
درسال 1917
خودنگاره با شیپور
در سال1938
شب
درسال 1919-1918
بخشی از تابلوی شب /پیش طرح
درسال 1919-1918
کواپی در ژاکت صورتی
درسال 1934-1932
بندبازان
در سال 1923
تابلوی عزیمت اثر ماکس بکمان
تابلو نقاشی حیوانات
درسال 1933
جیمز اِنسور
نام هنرمند :جیمز انسورJames Ensor /
شغل و تخصص :نقاش -چاپ نقشگر
تولد۱۸۶۰ :
مرگ1949 :
ملیت :بلژیکی (انگلیسی تبار)
تحصیالت و محل تحصیل :آکادمی بروکسل
جنبش :هیجاننمایی ،نمادگرایی
عالقه او به استفاده از ماسکها احتماال ً ریشه در فروشگاه مادرش
دارد که پر از نقابهای عجیب و ترسناک بودهاست.
مرگ ،کارناوال و پندارهای وهمانگی ز و خیالپردازان ه از دیگر
درونمایههای آثار او هستند.
او همچنین در شکلگیری اکسپرسیونیسم نقش پررنگی داشت.
:تعدادی از اثار این هنرمند
تابلو محنت
درسال 1890
تابلو ورود مسیح به بروکسل
در سال 1889
خودنگاره با کاله گلدار
درسال ۱۸۸3
دعوای اسکلت ها بر سر یک مرد به دار
آویخته شده /درسال 1891
محاکمه بزرگ
در سال
تابلو نقاشی ترسناک
زنی که صدف میخورد
نقاش اسکلتی
تصویر پیرزنی که با نقابی
درسال 1889
درسال ۱۸۸2
درسال 1896
عینکدار/درسال ۱۸۸۳
خودنگاره با نقابها
درسال 1899
آشپزهای خطرناک
مصیبت های سنت آنتونی
درسال 1887
طبیعت بی جان با چیزهای
چینی /درسال 1907
مست ها
درسال 1883
مرگ و نقاب ها
درسال 1897
ماسک های مقابله با مرگ /درسال 1888
اسکلت در حال نگاه
کردن به فروشگاه های
چینی درسال 1885
کارناوال در فالندر
درسال 1931
موسیقی روسی
درسال 1881
امیل نولده
نام هنرمند :امیل نولدهEmil Nolde /
شغل و تخصص :نقاشی ،چاپ دستی
تولد۱۸۶۷ :
مرگ1956 :
ملیت :آلمانی دانمارکی
تحصیالت و محل تحصیل :آکادمی بروکسل
جنبش :اکسپرسیونیسم
وی با تجسم بخشیدن به پندارهای دینی و صور کابوسی ذهن
نقطههای اوج این شیوه را در وجود میآورد.
آشفته اش یکی از
نولده با آنکه تصریح می کرد که از امپرسیونیست ها خوشش
نمی آید اما آشکارا تحت تاثیر ون گوگ بود.
:تعدادی از اثار این هنرمند
شام آخر در سال ۱۹۰۹
خودنگارۀ سر با پیپ،
لیتوگراف ۱۹۰۷
پیامبردر سال ۱۹۱۲
گل و ابرها در سال ۱۹۳۳
تابلو آفتابگردان
ماسک زندگی بی جان
گوستاو شیفلر
عیسی مسیح و گناهکار
درسال 1917
درسال 1911
درسال 1915
درسال 1926
پول خراج
درسال 1915
کودک و پرنده بزرگ
درسال1912
خانواده بونیخسن
درسال 1915
مبلغ
درسال 1912
پنطیکاست
درسال 1909
باغ گل 1908
۹قسمت از زندگی مسیح درسال 1912
اسکار کوکوشکا
نام هنرمند :اسکار کوکوشکاOskar Kokoschka /
شغل و تخصص اصلی :نقاشی ،شاعر ،نمایشنامهنویس
تولد۱۸۸۶ :
مرگ1980 :
ملیت :اتریش بریتانیایی
جنبش:اکسپرسیونیسم
معروف شده بود به «کسی که زشتیهای روح هر فرد را
نقاشی میکرد».
نگاه کوکوشکا به هنر نقاشی
“هر قلم مو به معنای واقعی یک قطعه از روح من است”
“من نقاشی می کشم تا نا مرئی ها را مرئی کنم”
“هنر وسیلهای است برای بیدار کردن احساسات”
:تعدادی از اثار این هنرمند
تیتس-کنرات1909 ،
هانس تیتس و اریکا
ُ
الما مالر در سال 1912
پرتره کوکوشکا1909
پرتره کوکوشکا1909/
عروس باد
در سال 1914
تابلو نقاشی مهاجران
در سال 1916
خونآشام
در سال 1912
کودکان در حال بازی1909 /
عاشقان با گربه 1917
خود نگاره شوالیه خطاکار1915
حجاب ورونیکا 1909
پل آگوستوس -درسدن 1923
لورلی1942
مصلوب شدن (جلگوتا) 1912
آگوست ماکه
نام هنرمند :آوگوست ماکهAugust Macke /
شغل و تخصص :نقاشی
تولد1887 :
مرگ1914 :
ملیت :آلمانی
تحصیالت و محل تحصیل :هنر تجسمی
جنبش :اکسپرسیونیسم /هنری مدرن
با وجود عمر کوتاه آثار وی تأثیر زیادی بر هنر مدرن نهادند.
او در سال ۱۹۱۱به مونیخ که مرکز اکسپرسیونیسم در اروپا بود،
میرود و در کنار پل کله ،واسیلی کاندینسکی و الکسی یاولنسکی
گروه سوارکار آبی را تشکیل میدهد.
:تعدادی از اثار این هنرمند
طبیعت بیجان درسال 1910
باغ آفتابی
در سال ۱۹۰۸
نقاشی خیابان با
کلیسا در کاندرناثر
درسال 1911
هندی سوار بر اسب/
درسال 1911
باغ جانورشناسی
در سال1912
خانه سنت مری و شومینه
زن در ژاکت سبز
کایروآن
پرتره همسر هنرمند با
آن /درسال 1911
درسال 1913
درسال 1914
کاله /درسال 1909
کافه ترکی
درسال 1914
خداحافظی /در سال 1914
اشکال انتزاعی
درسال 1913
روح درغرفه های خانه طبیعت
بی جان با گربه /درسال 1910
گیتس درسال 1914
تفرجگاه
درسال 1913
گل در باغ ،کلیویا و شمعدانی
درسال 1911
پرتره برنهارد کولر
درسال 2910
کودکان با بز
درسال 1913
سنت ژرمن در نزدیکی تونس/
درسال 1914
منظره با گاوها ،قایق بادبانی ،و
پیکرها /درسال 1914
فرانتس مارک
نام هنرمند :فرانتس مارکFranz Marc /
شغل و تخصص :نقاشی ،گراورساز
تولد۱۸۸۰ :
مرگ1916 :
ملیت :آلمانی
تحصیالت و محل تحصیل :دانشکده هنرهای زیبا ،مونیخ
جنبش :اکسپرسیونیسم
از افراد کلیدی جنبش اکسپرسیونیسم آلمان بود.
مارک یکی از بنیانگذاران ژورنال هنری سوارکار آبی در سال
۱۹۱۱بود که بعدها گروه هنرمندان مرتبط با آن نیز به همین نام
()Der Blaue Reiterنامیده شدند.
:تعدادی از اثار این هنرمند
اسب قرمز و آبی/
درسال 1912
آشتی
در سال ۱۹12
برج اسبهای آبی
درسال 1913
در باران
درسال 1912
گاو ،قرمز ،سبز ،زرد
در سال1911
اسب آبی
ببر
ماندریل
درسال 1912
درسال 1912
درسال 1913
چهار رIوباه ،کارت پستال از
سینIدلسدورف تا واسیلی
کاندینسکی در مونیخ 1913/
اسب آبی
درسال 1911
چرای اسب زیبا /در سال 1910
میمون
درسال 1912
گوزن در باغ صومعه
درسال 1912
اسب قرمز و گاو زرد
درسال 1913
ادوارد مونک
نام هنرمند :ادوارد مونک Edvard Munch /
شغل و تخصص اصلی :نقاش ,هنرمندان
تولد1863 :
مرگ1944 :
ملیت:نروژیNorwegians:
جنبش:Expressionismاکسپرسیونیسم,
:Symbolismنمادگرایی
یکی از برجسته ترین سمبولیست ها و
اکسپرسیونیست های زمان خود بود.
:تعدادی از اثار این هنرمند
مرگ مارات1907 ،
اضطراب1894 ،
عصر در کارل یوهان1892 ،
جیغ | 1910 ،موزه مونک
کارگران در راه بازگشت به خانه
در طول سال های 1913و 1914
جدایی1896 ،
خونآشام 1893
عشق و درد ۱۸۹۵
خاکستر 1894
بیمار در بستر 1885
رقص زندگی 1899
مرگ در اتاق بیمار1895
دختران روی پل 1902
بوسه ۱۸۹۷
دختر کنار پنجره1893 ،
شب تابستان .اینگر در ساحل1889 ،
پارک کوسن1906 ،
مبارزه با مرگ1915/
شب پرستاره /درسال 1893
اگون شیله
نام هنرمند :اگون شیلهFranz Marc /
شغل و تخصص :نقاشی ،گراورساز
تولد1890 :
مرگ1918 :
ملیت :اتریشی
تحصیالت و محل تحصیل :آکادمی هنرهای زیبای وین
جنبش :اکسپرسیونیسم
یکی از شاگردان گوستاو کلیمت بود.
از وی به عنوان یکی از نقاشان مهم فیگوراتیو اوایل قرن بیستم یاد
میکنند.
خودنگارهها و بدنهای پیچان یکی از مهمترین مشخصههای نقاشی او
هستند که از وی هنرمندی اکسپرسیونیست میسازند.
:تعدادی از اثار این هنرمند
پرتره والی نوزیل
درسال 1912
چهار درخت درسال 1917
گل آفتابگردان /درسال1911
زنِ ایستاده با بلوز
عشاق
گلی /درسال
گل ُ
ُ
درسال
آفتابگردانهای خشکیده با
پسزمیIنه زرد /در سال
ُپرتره ادوارد کوسمک
در سال 1910
خودنگاره
درسال 1912
مرگ و دختر /در سال 1915
دکتر هوگو کولر
درسال 1918
پرتره راینرباب/ ،
درسال 1910
دیوار خانه (پنجره)
درسال 1914
پرتره دکتر فرانتس مارتین
هابردیتزل1917/
پرتره همسر هنرمنIد ،ادیت شیله/
درسال 1918
مادر با دو فرزند
درسال 1917
ویکتور ریتر فون بائر
درسال 1918
ارنست لودویگ کیرشنر
نام هنرمند :ارنست لودویگ کیرشنرErnst Ludwig Kirchner /
شغل و تخصص :نقاشی و چاپ دستی
تولد۱۸۸۰ :
مرگ1938 :
ملیت :آلمان
تحصیالت و محل تحصیل :موسسه سلطنتی فناوری
جنبش :هیجاننمایی
از بنیانگذاران گروه بروکه بود که در شکوفایی اکسپرسیونیسم قرن
بیستم سهم عمدهای داشت .آثارش از سوی نازیها هنر فاسد قلمداد
شده بود.
وی در سال ۱۹۳۸با شلیک گلوله خودکشی کرد.
:تعدادی از اثار این هنرمند
دختری با لباس سفید /درسال 1914
میخانه
در سال 1909
رقصنده ها
درسال 1906
سلف پرتره به عنوان یک فرد بیمار
درسال 1918
نمایی از بازل و راین
در سال1921
زن نشسته
دودو و برادرش
درسال1907
درسال1908
زنی با کاله سیاه
در سال1908
فرانزی در مقابل صندلی حک
شده
در سال 1910
خیابان ،برلین 1913/
پالتز پوتسدامر
درسال 1914
ایستگاه
کونیگشتاین ،استادل
درسال 1916
سر میز
درسال 1916
سورتمه سواری
درسال 1921
دو برادردرسال
1921
:برخی دیگر از نقاشی های سبک اکسپرسیونیسم
سوارکار آبی -واسیلی
کاندینسکی
ترکیب بندی - ۵واسیلی
کاندینسکیI
جنی ساویل
باستیل -مارک شاگال
منشور صفر -پیتر مکس
رحم کن-ارنست بالخ
چشم در مقابل چشم-
ادوارد مونش
پرتره دکتر گشه-
ونسان ونگوگ
دختر روستایی در گندم زار-
ونسان ونگوگ
استرالسوند -اریش هکل1912 ،
ون گوگ
قلعه و خورشید اثر پل کله
نقاشی زنی با موهای قرمز
اثر آمادئو مودیلیانی۱۹۱۹/
پرتره یک مرد
اثر اریک هکل
پرتره لوته فرانتزوس
اثر اسکار کوکوشکا
گلهای الله اثر امیل نولده
:برخی دیگر از نقاشیهای معروف سبک اکسپرسیونیسم انتزاعی
آرشیل گورکیI
جکسو
ن پوالک
نقش اکسپرسیونیسم در حوزه های دیگر:
اکسپرسیونیسم در ادبیات
اکسپرسیونیسم در تئاتر
اکسپرسیونیسم در سینما
اکسپرسیونیسم در عکاسی
اکسپرسیونیسم در معماری
اکسپرسیونیسم در ادبیات:
جنب ش اکس پرسیونیسم قب ل از هر حوزه دیگری ،روی ادبیات
اثرگذار بود و بعد از آن وارد تئاتر ،سینما و حوزههای مرتبط با
اجرا و پرفورمنس شد.
نقاشی اکسپرسیونیسم بیشتر روی موضوعاتی مثل اضطراب،
جنون ،ظلم و مرگ تمرکز داشت.
اکسپرسیونیسم در ادبیات هم مفهوم متفاوتی نداشت و قرار
بود بهجای توص یف دقی ق واقعیتهای دنی ا ،احس اسات درونی
هنرمند یا سوژه را به مخاطبان انتقال دهد.
از آنج ا ک ه ای ن احس اسات قرار بود در قال ب مت ن و طریق
نوشتن منتقل شوند ،نویسندگان اکسپرسیونیست از تکنیکهای
مختل ف نگارش ی برای اغراق و تحری ف زبان ،پالت داستان و
عناصر آن استفاده میکردند تا اثر احساسی دلخواهشان را روی
ویژگیهای اص لی ادبیات اکس پرسیونیستی میتوان به موارد
فهرست زیر اشاره کرد:
•
تحری ف واقعی ت ،زمان و فض ا برای ایجاد ح س گیج ی و جنون در مخاطب از
طریق
•
استفاده از تصاویر عجیب و غریب و نامتناسب برای ایجاد حس ترس و شک
•
وجود شخصیتهای غیرمعقول ،تخریبگر و غیرصمیمی
نویس نده معروف« ،فرانت س کافک ا» ( )Franz Kafkaاز اولی ن کس انی بود ک ه از عناصر
هیجاننمایی در آثار خود استفاده کرد تا احساسات قدرتمندتری را به مخاطب منتقل کند.
رمان «مسخ» ( )Metamorphosisاز بهترین نمونههای آثار ادبی متعلق به این سبک است
که بهخوبی حس بیگانگی از جامعه ،اضطراب و ترس از زندگی مدرن را به خواننده منتقل
میکند.تصویر نمادین از داستان «مسخ» فرانتس کافکا
در سبک اکسپرسیونیسم ادبی .شخصیت اصلی
شدن به
ی بیدار
پسباز
یدلیل
یک روز
همچنین داستان
)The Waste Landاثر تیاس الیوت هم در
حاصل» (
سرزمین
شعر ب«
مجموعه
.حشره تبدیل میشود
همین سبک نوشته شده است.
اکسپرسیونیسم در تئاتر:
اکسپرسیونیسم در تئاتر ابتدای قرن بیستم میالدی و از آلمان شروع شد.
تئاتر اکسپرسیونیستی را با بهکارگیری عناصر اغراقآمیز و تحریفشده در
نورپردازی ،ص حنهآرایی ،دیالوگه ا و پرفورمن س اجرا میکنن د ت ا با انتقال
احساسات قوی ،ذهن مخاطب را درگیر کنند.
ای ن اجراه ا معموال از شرای ط س یاسی و اجتماع ی زمان خود مانن د جنگ،
کاپیتالیسم و ...انتقاد میکردند.
ازجمل ه مهمتری ن ویژگیهای ای ن اجراه ا میتوان به موارد
فهرست زیر اشاره کرد:
• صحنه تئاتر اغلب زاویهدار و تحریفشده بههمراه عناصر محدود و نمادین
• شخصیتها اغلب بدون نام با حرکات عجیب و غریب و استفاده از لباس،
ماسک و گریمهای نمادین
• دیالوگهای بسیار کوتاه و تکهتکه
• بازیگری شدید و اغراقآمیز
ازجمله مهمترین نمایشهای سبک اکسپرسیونیسم میتوان به «شهرنشینان
کاله» ( )The Burghers of Calaisبهنویسندگی «جرج کایسر» (George
)Kaiserو «دگرگون ی» ( )Transformationاث ر «ارنس ت تولر» (Ernst
صحنهای از اجرای
نمایشنامه «باغ وحش
»شیشهای
اثر تنسی ویلیامز
اکسپرسیونیسم در سینما:
بعد از متداول شدن اکسپرسیونیسم در ادبیات و هنر ،پاین این سبک به سینما هم باز
شد.
خیل ی زود و در ابتدای قرن بیس تم میالدی در آلمان ،فیلمس ازان عالقهمن د به
اکس پرسیونیسم از اغراق و تحری ف برای انتقال احس اسات و ایدههای خود به
مخاطبان استفاده کردند.
فیلمسازی به سبک اکسپرسیونیسم با ویژگیهای خاص مثل عناصر بصری خشن و
هندسی و سایهروشنهای بسیار واضح شناخته میشود.
از ویژگیهای اصلی این فیلمها میتوان به موارد فهرست زیر اشاره کرد:
•
شاتهای ثبتشده از «زاویه باال» ( )High Angleبرای ایجاد حس آسیبپذیری و پستی
سوژه
•
نورپردازی به روش سایه روشن (کیاراسکورو) برای ایجاد حس تضاد و تنش بیشتر
•
کج کردن شدید دوربین حول محورهای لنز (معموال بیشتر از ۴۵درجه) برای ایجاد حس
عدم تعادل و ناآرامی
•
صحنههای فیلمبرداری ب ا معماری ،اشیا و منظرههای غیرقابلدسترسی برای انعکاس
مفاهیم انتزاعی و حس عدم تعادل
•
گریمها و لباسهای نمایشی برای فاصله گرفتن بیشتر مخاطب از واقعیت و اثرگذاری
نمایی از فیلم سینمایی
«مطب دکتر کالیگاری»
در سبک اکسپرسیونیسم
:فیلم های اکسپرسیونیسDتی
متروپلیس -فریتز النگ 1927
مطب دکتر کالیگاری ساختۀ رابرت
وینه 1919
نوسفراتو-فریدریش
ویلهلم مورنائو 1922
از سحرگاه تا نیمه شب -هاینز
مارتین 1920
دانشجوی پراگ ساختۀ مشترک وگنر
و هانس هینز ایورس ۱۹۱۳
اکسپرسیونیسم در عکاسی:
«عکاس ی اکس پرسیونیسم» ( )Expressionist Photographyبه
س بکی در عکاس ی گفت ه میشود ک ه در آ ن عکاس تالش میکند
احس اسات س وژه را در اولوی ت باالتری نس بت ب ه ظاه ر واقع ی او به
مخاطب ثبت کند.
در ای ن س بک عکاس ان ب ا حرکات دادن عمدی دوربی ن« ،نوردهی
چندگانه» ( ،)Multiple Exposureزاویههای غیرمعمول ،تار کردنهای
عمدی بهکارگیری تکنیکهای عکاسی انتزاعی تالش میکنند احساسات
و ایدههای سوژه را ثبت و انتقال دهند تا دنیا را از دریچه هنرمند و با
احساسات او ببینید.
س ابقه عکاس ی اکس پرسیونیسم ب ه جنب ش نقاش ی اکسپرسیونیسم در
ابتدای قرن بیس تم برمیگردد ک ه «آلفرد اشتیگلیتس» (Alfred
اکسپرسیونیسم در معماری:
حوزه مهم دیگری که بهمیزان زیادی از جنبش اکسپرسیونیسم و همزمان با ادبیات و هنر
متحول شد ،حوزه معماری بود.
معماری اکسپرسیونیست مانند حوزههای دیگر از آلمان و در قرن بیستم میالدی شکوفا
شد و معمارانی از آلمان ،اتریش و دانمارک پایههای اصلی آن را بنا کردند.
در معماری اکسپرسیونیست از آجر ،سیمان و شیشه برای ایجاد اشکال و ساختارهای
س هبعدی ،گاها تحریفشده و قطعهقطعه استفاده میشود .این ساختارها بینندگان را از
نظر احساسی درگیر میکنند.
دو س بک مشهور معماری اکس پرسیونیسم« ،اکسپرسیونیسم آجری» (Brick
)Expressionismو «مکتب آمستردام» ( )Amsterdam Schoolهستند.
جنبش هنري ابتداي سده ي 20که بر دو رکن استوار بود:
•
روانشناسي (ترس پس از جنگ جها ني يکم)
•
واکنش فرهنگي(رهايي در برابر امپرسیونيسم)
در اکسپرسيونيسم تجربه دروني و ذهني ( )Conceptionمهم است و نه تجربه حسي
معماری اکس پرسیونیسم س بکهای تاریخ ی قبلی را رد و بهجای
طراحیهای س نتی و متقارن ،از س اختارهای انتزاع ی استفاده
میکند که باعث میشود ساختمانها اشکال غیرطبیعی ،نوآورانه
و متمایزی در مقایسه با ساختمانهای اطراف خود داشته باشند.
ازجمله ویژگیهای آثار معماری اکسپرسیونیسم میتوان به موارد
زیر اشاره کرد:
• انتقال احساسات با فرمهای تحریفشده و پر از اعوجاج
• بهکارگیری نمادها و سبکهای احساسی برخالف رئالیسم
• طراحیها و نقشههای جدید و منحصربهفرد
• اس تفاده از موضوعات طبیع ی مانن د کوهه ا ،ص خرهها ،غارها
و ...
• اثربخشی نسبت به سبکهای معماری شرقی هندی ،مصری و
برخی از معماران سبکاکسپرسیونیسم:
1
برونو تاوت
اثر معماری
پاويون شيشه اي
2
آنتوني گائودي
اثر معماری
کازا میال
ساگرادا فامیلیا
3
اریک مندلسون
اثر معماری
برج اینشتاین
4
رودولف اشتاینر
اثر معماری
گوثه آنوم
5
ارو سارینن
اثر معماری
پایانه تی دبلیو ای
6
یورن اوتزن
اثر معماری
-آپرای سیدنی
برونو تاوت
نام هنرمند :برونو تاوتBruno Taut /
شغل و تخصص :معمار ،نویسنده
تولد۱۸۸۰ :
مرگ1938 :
ملیت :آلمان
آثار برونو تات در جنبش وِرک بوند(پاويون شيشه اي) بناهاي
آنتوني گائودي در
جنبش هنر نو همخواني فراواني با انديشه ها و کارهاي معماران
اکسپرسسيونيسم دارند.
پاويون شيشه اي
Taut Glass Pavilion
آنتوني گائودي
نام هنرمند :آنتونی گائودیAntoni Gaudí i Cornet /
شغل و تخصص :معمار
تولد۱۸۵۲ :
مرگ1926 :
ملیت :اسپانیایی
تحصیالت و محل تحصیل :مدرسه معماری بارسلون
از بزرگترین معماران دو قرن اخیر شناخته میشود.
عمده شهرت او به خاطر سبک منحصر به فرد و غریب و بسیار شخصی
آثارش در شهر بارسلون است.
• برنده اولین جایزه تاالر اجتماعات شهری بارسلون ،در سوم سپتامبر
۱۹۰۱برای عمارت کاسا کالوِت
• برنده جایزه طراحی مبلمان خیابانها و مسیرهای شهری در بارسلون
:تعدادی از اثار این هنرمند
Casa Mila – Barcelona
کازا میال -بارسلونا
Sagrada Familia – Barcelona
ساگرادا فIامیلیا -بIIارIسIلونا
اریک مندلسون
نام هنرمند :اریک مندلسونErich Mendelsohn /
شغل و تخصص :معمار
تولد۱۸۸۷ :
مرگ1953 :
ملیت :آلمانی
وی از پیشگامان معماری هیجاننمایی در دهه ۱۹۲۰میالدی بود.
هرچند آثاری نه چندان مهم را در معماری مدرن خلق کرد اما به عنوان کسی
که اصول و جنبش “اکسپرسیونیسم” را وارد معماری کردحائزاهمیت است .
برج اینشتاین -مندلسون/
۱۹۲۱ -۱۹۲۰
رودولف اشتاینر
نام هنرمند :رودولف اشتاینرRudolf Steiner /
شغل و تخصص :معمار ،فیلسوف ،ادیب ،مربی ،هنرمند،
نمایشنامهنویس،
اندیشمند اجتماعی و نهانشناس
تولد۱۸۶۱ :
مرگ1925 :
ملیت :اتریشی
محل تحصیل :دانشگاه صنعتی وین -دانشگاه روستوک
در بین معماران اکسپرسیونیسم جایگاهی خاص دارد.
یکی از مهم ترین طرح های او خانه بی انتها (Endless
)Houseاست .
او به معماری به عنوان وسیله ای برای بیان قوانین موزون
طبیعت در فضا مینگریست و در صدد بازآفرینی فرمهایی بود
که در دنیای واقعی می توان یافت.
گوثه آنوم -رودلف اشتاینر
ارو سارینن
نام هنرمند :ارو ساریننero sɑrinen /
شغل و تخصص :معمار
تولد۱۹۱۰ :
مرگ1961 :
ملیت :فنالندی-آمریکایی
محل تحصیل :آکادمی هنر میشیگان
او که در زمان زندگیاش از سوی معماران همدوره نادیده
گرفته میشد و گاه مورد تمسخر قرار میگرفت امروزه به
عنوان یکی از استادان معماری آمریکایی سده بیستم بهشمار
میآید.
پایانه تی دبلیو ای در فرودگاه
بینالمللی جان اف کندی
/ارو سارینن۱۹۶۲ - ۹۵۶ /
یورن اوتزن
نام هنرمند :یورن اوتزن
شغل و تخصص :معمار
تولد۱۹۱۸ :
مرگ2008 :
ملیت :دانمارکی
محل تحصیل :آکادمی هنرهای زیبای کپنهاگ
اوتزن همواره از آلوار آلتو ،آسپلوند گونار و فرانک لوید رایت،
به عنوان مهمترین اشخاص تأثیرگذار بر کار شخصی خود یاد
میکرد.
بیشتر پروژههای اوتزن در زادگاهش دانمارک اجرا شدهاند،
اما شهرت او بیشتر به خاطر طرح ساختمان آیکونیک اپرای
سیدنی ،است.
آپرای سیدنی -یرن اتزن۱۹۷۳ - ۱۹۵۶ /