اصول تهیه و برنامه ریزی انواع رژیمهای غذایی بیمارستانی

صفحه 1:
اصول تبيه وبرنامه ريزى أثوا لسر 

صفحه 2:


صفحه 3:
ال يرس 21ل + Se eee ‏داده می شود‎ ۳ ‏روتین بیمار‎ Lo 0 ‏متداول‎ alin ‏عبارتند از رگولار»رزیم مایع و رژ‎ 

صفحه 4:


صفحه 5:
رزیم غذابى ر راهنماى برنامه ريزى : ‎oo 9‏ گرومهای اصلی غذایی ( نان و امم . روزانه تشکیل شده باشد. ف#موارد تجویز : برای سهولت در تغذیه بیماران در ‎eee te Se eS ee Ll‏ و 

صفحه 6:
بعضى ازمهمترين علل تغيير در ‎lie‏ ركولار؟ لزوم تغییر در قوام و غلظت غذاهای مصرفی ما نرم ( آسیبهای فک .دهانی و.) ۱۱۳۱۰ 3 ات ۱ از رژیم غذایی پرکالری یا کم کا ا ا ا ا ا ا ‎Rea‏ ۱ ‎ee‏ ا ا لت ل ۱ ( هييرتانسيون ) ا ل ا ل ا ا ل اا ‎١ 0‏ ‎en ear eta ees‏ ی ‎pee oe ees one eie Li ed‏ 

صفحه 7:
ce aa oy Le ‏نمونه ای از رزیم غذابی رکول۱‎ ‏ل ل‎ ‎Pe Perce‏ ل بر ا گوشتهای پخته ۰ 30 گرم پنیر » یک فنجان كروه سبزيجات : 100-200 كرم سبزيح ‎٠)‏ سه استكان سالاة فخلا ‎Rtas errr‏ 1111 ري 1 سا سل © باشد ) ‎Re lucite Sarasa‏ ال اح برت شامل یک فنجان 5 5 برای افزایش انرژی دریافتی » می توان از کره » انواع بیسکویتها پا روغن زبتون با ‎sy)‏ ا ا ل ل 

صفحه 8:


صفحه 9:


صفحه 10:
: دارای بافت نرم : راحت برای جویدن اس تیا 000 ا زیاد 

صفحه 11:
لا ار بت تا ‎MU Le)‏ ل ۱ ”تهيه غذاى آسان براى جويدن و راحت براى هضم Beeler CP nee ne rer lis YES) ee ce Be ee Be MC Merl ace ie 

صفحه 12:
۱۳ re Leta) ‏درصورت لحاظ كردن موارد‎ ل ال ا رت وال ا ل ين ‎es Ghai‏ ' برنامه ريزى براساس كنجاندن غذاهاى قابل تحمل ‎J Se eal amie‏ را لحاط رین ی ا يار لتر ا ا ‎pon‏ 0000 

صفحه 13:
Gar ‏کر(‎ ‎eS ete oe oa Rt eed‏ و ‎ek eel be aie DD ae RCSL ad‏ 7 ‎۱ hes reno Rey oie ‎ ‏اریهای دهان ودندان ( نداشتن دندان ) . شکستگی فک و: ‎ee ee ena‏ ‏" بیماران بسیار ضعیف و ناتوان ( سالمندان) ' برخى از اختلالات خفيف دستكاه كوارش ‏" برخی شرایط که بیمار حالت تهوع با سوء هاضمه دارد 

صفحه 14:
مواد خر ات سر ا ‎(ear‏ ا ل ا ا ی جربيها به صورت خامه . كره , ماركارين ‎٠‏ انواع سس سالاد ‎٠‏ روغتهاى نباتى مايع' ‎nee en eee Soe‏ ا ا 2 شربت ء آب نبات و عسل ۱ چای. نمک . شکر , قند 

صفحه 15:
ود در سار نانهای خشك وبرشته ؛ سبوس دار انواع كوشت سفت و سرخ كرده انواع سوپهای پرادویه ‎ese‏ تفر 'ميوه هاى خام همراه با بوست ‎١‏ 21402 كنك ۱ eS Te eee 

صفحه 16:


صفحه 17:
رژیم غذابی پور: (۴0 ۲ (۱ظ " تعریف : رژیم پوره شده » رژیم بلندرشده می باشد ‎Ll SEO reen nes‏ اه ‎alse Si‏ ‎Ree‏ دارای مشکل در جویدن با ال 0 و ا 0 0 8 ‎Evora‏ ا ا ا ۱ سس . برای افزایش ارزش مواد مغذی و طعم بخشی به پوره ا ا ل ا ل ‎Cra‏ ال تم ‏ا ا ا ا ‎Fa\ en)‏ ا 0 ‎(OST re pee‏ 

صفحه 18:


صفحه 19:
5) yee estaba 

صفحه 20:


صفحه 21:
‎ES em‏ در روده یافت مى 

صفحه 22:
روده يافت مى شود ( من ‎eae‏ 

صفحه 23:


صفحه 24:
' انواع : سلولزء همى با ا ا ۱ خانواده كلم » سبزيجات بركى کاربرد بالینی: پیشگیری از 60۳511085110۳ © 

صفحه 25:
TS een ead LS Ree re ‏آن » دانه های خشک شده » حبوبات‎ OS Oe Ere Ese ۱ Oe ener One od ۲ ۶ ۱ ‏هاییرتیدمیا ( خصوصا اطا ی کلست‎ 

صفحه 26:


صفحه 27:
موارد آ< در در ۲ مك ۲ احتمال تداخل باج 

صفحه 28:


صفحه 29:


صفحه 30:
مشخصات رزدم غذابى تعریف : رژیمی است که حاوی حداقل مقدا الي 0 و دانه غلات كامل و حبوبات كاربرد بالينى : باريك شدن رر ل ات ها دستكاه كوارش يا وجود زخم يا التهاب در آن ( هه برخى موارد ||لاا يا 1815© ا ‎Er tp conn‏ ا لا 01 ۳ ‎ULE CRED‏ ا ار لل اير ا رس عي سان اسث به مكما ويثامن٠.‏ )ء فولات. شان ويثام 01 

صفحه 31:
جكونكى برنامه' ‎Sse coral‏ ل لا ۳ گروه نان و غلات : انواع نان سفید » برنج ۰ ماکا "گروه کوشتها: انواعگوشت به صورت آ] رك ۳ گروه سبزیها : اکثر سبزیها سبزى ( ضاف 00195 لد او بي ل صل اوم يوست ء تخم يا هسته » موز رسيده . فال مركبات » 100 0 ‏ا‎ Sot 

صفحه 32:
۳ نز #ستفاده از گروههای غذایی به و مایع . خامه EC Cae eel ora 7 ‏بدون كاز)ء نمك . فلفل و خردل ( بر‎ 

صفحه 33:
مواد عدابی " سبوس غلات . نانهای دارای کنجد یا " گوشتهای سرخ شده . سوسیس . کالباه ‎nD ers‏ ‎Beis ce cle once‏ مغزهاى آجيلى ‎bye‏ | 

صفحه 34:
موارد احتباه ا ‎BC Cr we‏ ‎Ae ee are 0‏ شیر ء استفاده از ادویه ها ء چربی در مه ‎Nae‏ 0 است » از میوه ها . فقط آب صاف شده آنها ( به استثنای آب آلو) اكر كاهش باقيمانده غذا نيز مد نظر مى باشد ؛ بايد علاوة ابر محدودیت مقدار میوه ها . سبزیها و غلات کامل ۰ مصرف شیر و چربیها نيز كه داراى باقيمانده زياد مى باشند . محدود كردد. 

صفحه 35:
موارد ۴۳ اا ل را لل ا محدوديتهاى شديد غذايى كه دارد ‎-constipation;,,,‏ ی اد رحم و دیابت ملیتوس تایپ 2 مرتبط باشد. 

صفحه 36:


صفحه 37:
رزیم عذابی بر تعریف : رژیمی است که حدود 20 تا 35 گرم در روز پا تقریبا 10 تا 13 گرم فیبر به ازای ه ا لس كنك " منابع غذایی : غلات کامل و نا ‎oes)‏ ل ل ‎|S)‏ زر ال ااا کفایت تغذیه ای : اگر با توجه به شرایط بالینی بیمار برنامه می تواند نیازهای غذایی وی را بر اساس ۲۵۸۵ و ا تامین 

صفحه 38:
0 ‏ل ا‎ ere 7 ‏احتمال اتلاف‎ ‏م‎ ‎۶ ‏مواد غذایی پرفیبر باید به تدریج وارد رژیم‎ '0 ‏شوند تا تحمل كوار تق نشت به أن ادر‎ ‏در بیماری دیورتیکول در موارد التهاب ررم‎ ae 5 ۱۱ ‏و خقا ۲۳ پس از رفع الاك بای‎ ‏و فشار داخل کولون » رژیم پر فیبر توصیه می شود.‎ 

صفحه 39:
eo a ۳ pre Conta ey ee) ree 

صفحه 40:


صفحه 41:


صفحه 42:


صفحه 43:
رژیم غذای با پروتلین نرمال OTEIN DIET) as ee 2 Ee ae noe BCS ese ce caren RO ۱ ( ‏رشد ) .بدن به مقدار بيشترى‎ ‏ازاى هر كيلوكرم وزن بدن ) نيازمند است‎ 

صفحه 44:
رژنم غذابی با يروتئين تغبيريافته ( ۱ SE da eae eee al ‏ا‎ ect Seem icy ‏لامعأل واعغمعم وت‎ Low protein diet# Minimal protein diet# High protein diet# Very high protein diet# 

صفحه 45:
منالهابی از کاربردبالیی انوا ء رز ۱ محتواى يروتنين : 00 See دادن يروتئين بدن ( سوختكى هاى : پروتئین ( گرسنگی طولانى مدت وكواشيوركور) ا ا ا ل ‎Pete Mee‏ های زائد پروتئینی ( کومای کبدی . گلومرولونفربت ‎Copere ears sar cen] heen Reem rea‏ ا ا 

صفحه 46:
الإقارره ۱ ا روا کر 3 يا حدود ۴۵ تا ۱۰۰ گرم در روز . ل ا ل ا الا وين ‎oe‏ ‎Oo he‏ 

صفحه 47:


صفحه 48:
LOW) Gatien pS slic prj, (PRO TEIN DIET CE ert St ie ann eae ‏یا حداقل ۴۰ گرم در روز‎ Des Te ‏ل‎ ese ee mae on hry ee bie ‏ی‎ ‎۲ ‏رس‎ ean ad oe ‎٠‏ جربيها . نوشيدنيها قابل تامين است 

صفحه 49:
AL PROTEIN DIET: " تعریف : 0.2 تا 0.3 گرم پروتنس ‎Oy‏ ‏پا تقریبا 20 تا 30 گرم در روز کاربردبالینی :نارسایی کلیه ۰ کلومرولو ‎eae‏ ا 00 0 و ۱ ل ‎es‏ ا ‎eed‏ دا ‎ee ier Sel cairn RCO as aieel‏ شوند. 

صفحه 50:
در کمبودهای پروتئینی . میزان + یافته و خصوصا آلبومین پلاسما میگیرد. بنابراین جهت ارزیابی وضعیت تغذیه بیمار از فقر پروتئینی . سنجش مقدار آلبومین پلاسما . و > ‏است‎ ‎ee ۱ soe eee ree Se dN rere ee) ‏گرم پروتئین سرم کاهش می یابد.‎ 

صفحه 51:
PROTEIN DIET: 7 Cass Nera oe ‏هر کیلوگرم وزن بدن بزرگسالان‎ 1 ‎ss, OES‏ و ای اه دراز »هياتيت و... 

صفحه 52:
۵ ۲۱ گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم بزرگسالان کاربره بالینی : شکستگیهای م۱ شدید . عفونتهای شدید ۰ سلیاک ۱ و (گنجاندن تخم مرغ » شیر » پنیر . گوشت ۰ ماهی . ماکیاز غذايى ) ‎CONTI‏ ا ا ا ا 00 سه میان وعده ( بسیار مهی) 

صفحه 53:
oo ‏برنامه غذايى بيماران كبدى)‎ 

صفحه 54:


صفحه 55:


صفحه 56:
‎sis‏ لت ‏رژیم غذایی پرکالری ( 0161 6210716 ۱ 

صفحه 57:
HOW GALORIE DIET: = تعريف : رزيمى است كه براى كاهش وزن 0 كالرى در روز نسبت به دريافت مع ا ‎STE ee‏ ‎el Some UD meer)‏ 5 ‎Bre ee rs eee he‏ ‎SSW Re Se ESCORT Rew pepe‏ ا ا ا ل ا كاهش وزن هفتكى برابر 2 تا 1 يوند در هفته باشد. #ميزان كاهش وزن بيش از 2 يوند در هفته توصيه نمى شود. 

صفحه 58:
ارا هتماق 0 محنوای کالری دریاذ ل آادر موارد تنظیم کالری دریافتی ویتامینها ضروری به نظر می رسد. ااجهت ارزش سیر کنندگی برنامه غذایی . دریافت آزادانه ضرورى است ( مكر اينكه ملاحظات بالينى مد نظر باث ‎Sal‏ ا ا ل ا ا وا #غذاهاى قابل يرهيز عبار تند از : مواد غذابى با دانسيته كالرى ۱ حجم کم ( انواع سسها . دانه های آجیلی . شیربنی ها . خشکبار ۰ دسرهاى يركالرى ) ل ا لك 

صفحه 59:
رزیم غذابی برکالری (ای) ‎CALORIE DIET)‏ | " تعریف : رژیمی است با دریافت کالری ا ل م ا ا 0 لاشناخت علت اصلى نياز بدن به ايش كالرى دريافتى به درمان يزشكى حالات بالينى كه نياز به انرزى را افزاد 0 ار توجه به ارزبابی تغذیه ای فرد و تاربخچه پزشکی ) ‎cha‏ 0 بروتئين بدن هم مانند جربى ترميم كردد. 

صفحه 60:
رزیم غذایی برکالری ‎CALORIE DIET)‏ ا ‎Peikeare‏ ‏ا ا واملاج ‎Nanci ED) So‏ ن است ضرورى باشد. ا ل ‎ee‏ 0 استفاده شود و سيس تدريجا ‎e IR}‏ 0 سسا ل د رو ‎ee Loe) ne ents Snel Reo eal‏ ا ار غذایی انتخاب کرد ‎ECS cere Bess RM aCe eC oh eee CS BC eS Ie ed ame Cre te ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎PERS Per rer ne IRC PC ‏ا‎ Pee a ‏پرای غذای اصلی می شود ۰ دا‎ 7 USN ER rey Cane NPS Cane Oro a rumen eer] Caste Cine RS ‏کالری باشد . مناسبترین مقدار قابل توصیه آست ‎ 

صفحه 61:
رژیم غذابی برکالری "۱ ‎CALORIE DIET)‏ ا ‎Pear‏ ‏ل 0 ا تغییرات ۳ . ‎nN)‏ ل ‎is aa‏ برسد ( بسيار مهم ) #جهت تامین انرژی غذایی بیمار . باید مواد غذایی مه كروههاى غذايى انتخاب كرد. 

صفحه 62:
( 2 ABP) CALORIE DIET) راهنمای تنظیم برنامه غذابی: TO RA aCe ‏ل‎ ween iad ‏از اشتهای بیمار برای خوردن حجم در‎ وعده نکاهد ( بسیار میهم ) ۷ در بعضی از افراد . تغذیه درفواصل بین دو غذای اء م00 دراینگونه افراد اگر مقدار غذایی که در فاصله بین دو * خورده می شود . حاوی ۳۰۰ تا ۵۰۰ کالری باشد ‏ مناس قابل توصيه است . 

صفحه 63:


صفحه 64:


معاونت درمان گروه تغذیه بالینی دانشگاه علوم پزشکی قزوین تعریف :رژیمی است که به بیماران بستری داده می شود انواع متداول :رژیمهای روتین بیمارستانی عبارتند از :رگوالر ،رژیم مایع و رژیم نرم راهنمای برنامه ریزی : باید با توجه به شرایط بالینی بیمار رژیم غذایی وی از تمامی گروههای اصلی غذایی ( نان و غالت ،شیر و فراورده ها ،گوشت ، حبوبات ،سبزیجات و میوه ها ) در حد تامین نیازهای غذایی روزانه تشکیل شده باشد. موارد تجویز :برای سهولت در تغذیه بیماران در بیمارستان تجویز می شود ولی در درمان غذایی بیماران کاربرد ندارد لزوم تغییر در قوام و غلظت غذاهای مصرفی مانند استفاده از رژیم غذایی نرم ( آسیبهای فک ،دهانی و ، )...موارد کاربرد رژیم مایع رقیق یا غلیظ ( دیسفاژی ) لزوم افزایش یا کاهش در محتوای انرژی غذایی مصرفی ؛ مانند استفاده از رژیم غذایی پرکالری یا کم کالری تغییر در میزان مصرف یک یا چند ماده مغذی مانند استفاده از رژیم غذایی پرپروتئین ( سوختگی ،فقر پروتئینی و)...یا کم سدیم ( هیپرتانسیون ) افزایش یا کاهش مواد غذایی پرحجم ،مانند کاربرد رژیم غذایی محدود از فیبر یا پر فیبر تغییر در تعداد وعده های غذایی ( حاالت بالینی که منجر به بی اشتهایی توام با افزایش نیاز بدن به مواد مغذی می شود. گروه شیر 2 :لیوان روزانه گروه گوشتها 120 :گرم گوشت پخته شامل انواع گوشت یا 60گرم انواع گوشتهای پخته 30 ،گرم پنیر ،یک فنجان حبوبات پخته گروه سبزیجات 100-200 :گرم سبزیجات برگ سبز یا زرد ( حاوی ویتامین A ) ،سه استکان ساالد فصل گروه میوه ها 2 :تا 3واحد از میوه ها ( حتما یک واحد از منابع غنی از ویتامین Cباشد ) گروه نان و غالت 3 :تا 6واحد ( هر واحد نان 30گرمی ،هر واحد غالت پخته شامل یک فنجان برای افزایش انرژی دریافتی ،می توان از کره ،انواع بیسکویتها یا روغن زیتون یا روغنهای مایع در تهیه و طبخ غذا استفاده کرد. دارای بافت نرم راحت برای جویدن سهل الهضم فاقد فیبر یا بافت خشن فاقد ادویه و چاشنی زیاد تامین مواد مغذی مورد نیاز بیمار با توجه به محاسبه نیاز های متابولیکی ، میزان تحمل و عالئق غذایی بیمار تهیه غذای آسان برای جویدن و راحت برای هضم استفاده از مواد غذایی که حتی االمکان ایجاد نفخ و گاز در دستگاه گوارش نمی کنند تهیه غذایی که دارای کمترین مقدار باقیمانده در دستگاه گوارش می باشد. دارای قابلیت تامین کلیه نیازهای تغذیه ای بیمار ؛ درصورت لحاظ کردن موارد ذ یل: برنامه ریزی بر اساس رژیم نرمال با توجه نیازهای کالریکی ،تامین پروتئین الزم برای بیمار برنامه ریزی براساس گنجاندن غذاهای قابل تحمل برای بیمار ؛ لحاظ کردن چند وعده کوچک به جای سه وعده اصلی ترجیحا لحاظ کردن عالئق غذایی بیمار در صورت وجود کم اشتهایی رژیم انتقالی از مایع کامLLل بLLه رژیم رگLLوالر پس از عمLLل جLLراحی ؛در مواردی که بیمار قادر به جویدن غذای معمولی نمی باشد دوران نقاهت پس از جراحی سر؛ گردن و دهان بیماریهای دهان ودندان ( نداشتن دنLLدان ) ،شکسLLتگی فLLک و سایر مواردی که جویدن به سختی امکان پذیر می باشد بیماران بسیار ضعیف و ناتوان ( سالمندان ) برخی از اختالالت خفیف دستگاه گوارش برخی شرایط که بیمار حالت تهوع یا سوء هاضمه دارد انواع شیر وفراورده های لبنی (شیر ،شیر کاکائو ،ماست ،دوغ ) انواع سبزی به صورت کامال پخته ،نرم و له شده ،آب سبزیها انواع میوه های پخته یا کنسرو شده ،آبمیوه ،میوه های کامال رسیده نان سفید ،برنج به صورت کته ،ماکارونی ،انواع رشته ،سیب زمینی پخته انواع گوشت ( مرغ ،گوشت قرمز ،ماهی )کامال پخته شده ،پنیر نرم ،تخم مرغ ،حبوبات پخته نرم یا له شده در صورت وجود تحمل گوارشی چربیها به صورت خامه ،کره ،مارگارین ،انواع سس ساالد ،روغنهای نباتی مایع ( جهت نرم کردن ) دسرها و شیرینی ها :کیک و شیرینی ساده ،فرنی ،شله زرد ،کرم کارامل ساده ،ژله ،بستنی یخی ، شربت ،آب نبات و عسل نوشیدنی ها با توجه به تحمل گوارشی بیمار ( بدون گاز ) چای ،نمک ،شکر ،قند نانهای خشک وبرشته ؛ سبوس دار انواع گوشت سفت و سرخ کرده انواع سوپهای پرادویه انواع سبزیهای خام همراه با پوست ،سبزیهای نفاخ ؛ ذرت میوه های خام همراه با پوست ،میوه های خشک غذاهای سرخ شده ،انواع آجیل و مغزها فلفل و سایر ادویه های تند ،خیارشور تعریف :رژیم پوره شده ،رژیم بلندرشده می باشد و متشکل از انواع غذاهایی است که له شده و یا در مخلوط کن نرم شده اند. کاربرد بالینی : بیماران دارای مشکل در جویدن یا بلعیدن ( موارد سکته ، ناهنجاریهای نورولوژیک ،سیم کشی فک ،جراحی صورت ) راهنمای برنامه ریزی غذایی : استفاده از شیر ،آب میوه جات و سبزیجات ،شیره یا آبگوشت و سس ،برای افزایش ارزش مواد مغذی و طعم بخشی به پوره افزودن کره یا مارگارین ،شکر ،پودرشیر و پنیر رنده شده ،برای تامین کالری و پروتئین مناسب افزودن مایعات برای رقیق کردن پوره ( خصوصا در بیمارانی که نیاز به استفاده از نی یا سرنگ برای مصرف پوره دارند ) رژیم غذایی کم فیبر رژیم غذایی پر فیبر بخش غیر قابل هضم مواد غذایی است که در روده یافت می شود باقیمانده ،شامل همه موادی است که در راست روده یافت می شود ( منجمله مواد غذایی غیر قابل هضم ،ترشحات روده ،باکتری و )... فیبر محلول فیبر نامحلول قابلیت جذب 10-15 :درصد انواع :سلولز ،همی سلولز ،لیگنین منابع غذایی :سبوس ،انواع دانه غالت ، خانواده کلم ،سبزیجات برگی کاربرد بالینی :پیشگیری از ، constipastion دیورتیکولوزیس قابلیت جذب 90-99 :درصد انواع :پکتینها ،صمغها ،موسیالژها ،مواد آگال منابع غذایی :میوه ها ،جو دو سرخرد شده و سبوس آن ،دانه های خشک شده ،حبوبات کاربرد بالینی :پیشگیری و درمان بیماریهای قلبی ، عروقی ،دیابت ملیتNNوس ،کانسر کولNNون ،کNNاهش هایپرلپیدمیا ( خصوصا L DLیا کلسترول بد خون) مقدار 20-35 :گرم ،معادل 10-13گرم به ازای هر 1000کالری منابع غذایی تامین کننده مقدار توصیه شده :استفاده از 5سروینگ میوه وسبزی یا 6سروینگ از غالت کامل ایجاد اسهال در صورت مصرف بیش از حد احتمال تداخل با جذب کلسیم و روی تعریف :رژیمی است که حاوی حداقل مقدار فیبر رژیمی است (معموال کمتر از 10گرم ) با محدودیت مصرف مقدار میوه ها سبزیها و دانه غالت کامل و حبوبات کاربرد بالینی :باریک شدن روده ،گاستروپارزی ،انسداد روده کوچک ،دیورتیکولیت حاد ،I BD ،رژیم دوران نقاهت پس از جراحی دستگاه گوارش یا وجود زخم یا التهاب در آن ( هموروئیدو ،)...در برخی موارد M Iیا CH F کفایت تغذیه ای :بستگی به طول مدت استفاده از آن دارد : در کوتاه مدت قادر به تامین نیاز های غذایی بیماراست در طوالنی مدت به دلیل کاهش مقدار مصرف میوه وسبزی ،ممکن است به مکمل ویتامین ، Cفوالت و سایر ویتامینها باشد. استفاده از گروههای غذایی به شکل زیر : گروه نان و غالت :انواع نان سفید ،برنج ،ماکارونی ،سیب زمینی و... گروه گوشتها :انواع گوشت به صورت آب پز یا کبابی ،پنیر و تخم مرغ گروه سبزیها :اکثر سبزیها بدون پوست و تخم ؛ پخته شده ،آب سبزی ( صاف شده ) گروه میوه ها :اکثر میوه ها به شکل پخته یا کمپوت شده ؛ بدون پوست ،تخم یا هسته ،موز رسیده ،فال مرکبات ،سیب بدون پوست گروه شیر :شیر و ماست ساده ،دوغ استفاده از گروههای غذایی به شکل زیر : چربیها :به شکل کره ،مارگارین ،روغنهای نباتی مایع ،خامه سایر مواد :چای ،قند ،شکر ،نوشابه ها ( ترجیحا بدون گاز) ،نمک ،فلفل و خردل ( بر حسب تحمل ) سبوس غالت ،نانهای دارای کنجد یا خشخاش گوشتهای سرخ شده ،سوسیس ،کالباس ،حبوبات سبزیهای خام و دارای تخم ،ذرت میوه های خام دارای پوست ،تخم یا هسته ،کیوی ،انگور یا آب آلو مغزهای آجیلی مربا ،نارگیل ،خیارشور و... حتما در برنامه ریزی غذایی برای هر بیمار به میزان تحمل غذایی توجه شود ؛ به عنوان مثال در بیماران با سوء جذب گوارشی ،گنجاندن شیر ،استفاده از ادویه ها ،چربی در مقدار زیاد ،منابع غذایی کافئین ( چای یا قهوه ) می تواند سبب تشدید عالئم گوارشی شود. مواد غذایی باید در حجم کم و دفعات متعدد به بیمار داده شود. در مواردی که محدودیت شدید فیبر الزم است ،از گروه سبزیها و میوه ها ،فقط آب صاف شده آنها ( به استثنای آب آلو ) مجاز است اگر کاهش باقیمانده غذا نیز مد نظر می باشد ؛ باید عالوه بر محدودیت مقدار میوه ها ،سبزیها و غالت کامل ،مصرف شیر و چربیها نیز که دارای باقیمانده زیاد می باشند ،محدود گردد. رژیم غذایی کم باقیمانده ،معموال به علت محدودیتهای شدید غذایی که دارد ،توصیه نمی شود استفاده طوالنی مدت از رژیم کم فیبر ،ممکن است با بروز ، constipationبیماری دیورتیکول ،کانسر رحم و دیابت ملیتوس تایپ 2مرتبط باشد. تعریف :رژیمی است که حدود 20تا 35گرم فیبر رژیمی ( یا بیشتر ) در روز یا تقریبا 10تا 13گرم فیبر به ازای هر 1000کالری را در روز تامین می کند منابع غذایی :غالت کامل و نان تصفیه نشده ،انواع سبزیجات خام و پرفیبر ( خانواده کلم و ، )...میوه های خام ،حبوبات کاربرد بالینی :یبوست آتونیک ،دیورتیکولوزیس ،دیابت ملیتوس ، ، I BSهیپر کلسترولمی ،کاهش ریسک ابتال به کانسر کولون کفایت تغذیه ای :اگر با توجه به شرایط بالینی بیمار برنامه ریزی شود ، می تواند نیازهای غذایی وی را بر اساس RDAو DRIتامین کند . استفاده از رژیم پر فیبر در طوالنی مدت می تواند احتمال اتالف ریزمغذیهایی مثل کلسیم ،آهن و روی را به دلیل تداخل غذای با فیبر ایجاد کند. مواد غذایی پرفیبر باید به تدریج وارد رژیم غذایی شوند تا تحمل گوارشی نسبت به آن افزایش یابد. در بیماری دیورتیکول در موارد التهاب ،رژیم کم فیبر و فقط پس از رفع التهاب برای کاهش زمان تخلیه روده و فشار داخل کولون ،رژیم پر فیبر توصیه می شود. با افزودن 2تا 3سروینگ از غذاهای غنی از فیبر ( میوه های خام ،سبزیجات خام ؛ غالت سبوس دار ، حبوبات و ...به رژیم غذایی عادی میتوان به رژیم غذایی پرفیبر دست یافت. تعریف 0.8 :تا 1گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن یا حدود 60تا 65گرم در روز برای بزرگساالن در دورانهای مختلف زندگی (بارداری ،شیردهی و رشد ) ،بدن به مقدار بیشتری ( حدود 1.5تا 2گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن ) نیازمند است تعریف :رژیمی است که مقدار خاصی از پروتئین را تجویز نموده یا مقدار یک پروتئین یا اسید آمینه را محدود می نماید . ‏Liberal protein diet ‏Low protein diet ‏M inimal protein diet ‏H igh protein diet ‏Very high protein diet افزایش دریافت پروتئین :تب ،هیپرتیروئیدیسم ،از دست دادن پروتئین بدن ( سوختگی های شدید ،نفریت ،ناتوانی برای سنتز پروتئین ( بیماری کبدی ) ،ناتوانی جذب پروتئین ( اسپرو ، بیماری سلیاک ) ،دریافت ناکافی پروتئین ( گرسنگی های طوالنی مدت وکواشیورکور) کاهش دریافت پروتئین :کاهش توانایی بدن برای دفع فراورده های زائد پروتئینی ( کومای کبدی ،گلومرولونفریت حاد ) محدود کردن اسیدآمینه های خاص در حاالت ویژه ( ، ) pku تعریف 1.2 :تا 1.4گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن یا حدود 45تا 100گرم در روز . کاربرد بالینی :استرسهای متوسط ،جراحی ،بیماری ، انسداد مزمن ریوی ،دیالیز صفاقی تعریف 0.5 :تا 0.7گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن یا حداقل 40گرم در روز کاربرد بالینی :گلومرولونفریت مزمن ،اورمی مزمن راهنمای غذایی :گنجاندن یک عدد تخم مرغ ،نصف فنجان شیر 60 ،گرم گوشت ،سه برش نان یا جانشینهای آن ،میوه و سبزیجات ،کالر یهای اضافی از طریق شکر و سایر شیرینی ها ،چربیها ،نوشیدنیها قابل تامین است تعریف 0.2 :تا 0.3گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن یا تقریبا 20تا 30گرم در روز کاربرد بالینی :نارسایی کلیه ،گلومرولونفریت حاد ،کومای هپاتیک راهنمای برنامه ریزی : گنجاندن یک عدد تخم مرغ ،نصف فنجان شیر ،سه برش نان یا جانشین آن ،سبزیجات و میوه ها ؛ کالری اضافی از طریق مصرف آزادانه قندها ،غذاهای غنی از چربی تامین می شود . مصرف گوشت ،ماهی و ماکیان به دلیل محتوای باالتر اسیدهای آمینه غیرضروری شان ،نسبت به تخم مرغ و شیر توصیه نمی شوند. در کمبودهای پروتئینی ،میزان پروتئین تام خون کاهش یافته و خصوصا آلبومین پالسما ،تحت تاثیر این کمبود قرار میگیرد. بنابراین جهت ارزیابی وضعیت تغذیه بیمار از لحاظ ابتال به فقر پروتئینی ،سنجش مقدار آلبومین پالسما ،ضروری است درمطالعه انجام شده بر روی بیماران ،پس از عمل جراحی مشاهده شده که با اتالف 30گرم از پروتئینهای نسوج ،یک گرم پروتئین سرم کاهش می یابد. تعریف :این رژیم حاوی 1.5تا 2گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن بزرگساالن می باشد. کاربرد بالینی :در استرسهای شدید ( سوختگی ها )، تحلیل ذخایر پروتئینی ،شکستگیهای استخوانهای دراز ،هپاتیت و...  2.5تا 3گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز برای بزرگساالن کاربرد بالینی :شکستگیهای متعدد ،جراحت سر ،سوختگیهای شدید ،عفونتهای شدید ،سلیاک ،نوزادان نارس راهنمای برنامه ریزی : استفاده از تمامی منابع غذایی پروتئین با ارزش بیولوژیک باال (گنجاندن تخم مرغ ،شیر ،پنیر ،گوشت ،ماهی ،ماکیان در برنامه غذایی ) تقسیم مقدار پروتئین محاسبه شده در برنامه در غالب سه وعده و سه میان وعده ( بسیار مهم ) شیر ،عالی ترین نمونه مایعات حاوی پروتئین ،برای تامین انرژی ،پروتئین ،بعضی ویتامینها ،مواد معدنی و مایعات می باشد. شیر و تخم مرغ از منابع بسیار خوب پرو تئینی هستند که در مقایسه با گوشت ،آمونیاک کمتری تولید می کنند ( قابل توجه در تنظیم برنامه غذایی بیماران کبدی) رژیم غذایی کم کالری( ) L ow calorie diet رژیم غذایی پرکالری ( ) H igh calorie diet تعریف :رژیمی است که برای کاهش وزن می باشد ،کاهش حدود 500کالری در روز نسبت به دریافت معمول و در عین حال حفظ فعالیت بدنی به همان حالت ثابت سبب کاهش وزن معادل یک پوند ( 450گرم ) در هفته می باشد. راهنمای برنامه ریزی : بهترین راه محدودیت کالری مصرفی در حدی است که برای بیمار قابل تحمل باشد. مناسبترین برنامه ریزی ،محدودیت کالری به نحوی است که کاهش وزن هفتگی برابر ½ تا 1پوند در هفته باشد. میزان کاهش وزن بیش از 2پوند در هفته توصیه نمی شود. راهنمای برنامه ریزی : تنظیم محتوای کالری دریافتی به زیر 1200کالری روزانه ،باید حتما زیر نظر متخصص یا کارشناس تغذیه ورژیم درمانی باشد . در موارد تنظیم کالری دریافتی به زیر 1200کالری در روز ،مکمل یاری ویتامینها ضروری به نظر می رسد. جهت ارزش سیر کنندگی برنامه غذایی ،دریافت آزادانه پروتئین ضروری است ( مگر اینکه مالحظات بالینی مد نظر باشد ) کربوهیدرات و چربی تا حد میزان کالری تنظیم شده محدود می شوند ؛ محدودیت شدید قابل توصیه نیست. غذاهای قابل پرهیز عبارتند از :مواد غذایی با دانسیته کالری باال در حجم کم ( انواع سسها ،دانه های آجیلی ،شیرینی ها ،خشکبار ، دسرهای پرکالری ) تعریف :رژیمی است با دریافت کالری بیش از حد طبیعی برای تامین افزایش نیاز بدن به انرژی و افزایش وزن راهنمای تنظیم برنامه غذایی: شناخت علت اصلی نیاز بدن به افزایش کالری دریافتی و توصیه به درمان پزشکی حاالت بالینی که نیاز به انرژی را افزایش داده است . افزایش کالری دریافتی از 30تا 100درصد دریافت معمول ( با توجه به ارزیابی تغذیه ای فرد و تاریخچه پزشکی ) بهتر است میزان پروتئین ،حدود 80-100گرم در روز باشد تا پروتئین بدن هم مانند چربی ترمیم گردد. راهنمای تنظیم برنامه غذایی: تجویز ویتامینها وامالح ضروری ،با توجه به بررسی پیشینه تغذیه ای بیمار ،ممکن است ضروری باشد. در شروع تنظیم برنامه غذایی ،بهتر است از برنامه غذایی معمول خود بیمار استفاده شود و سپس تدریجا از نظر کیفی و کمی تغییرات دربرنامه غذایی داده شده تا به محتوای کالری مد نظر برسد ( بسیار مهم ) جهت تامین انرژی غذایی بیمار ،باید مواد غذایی مناسب را از گروههای غذایی انتخاب کرد تقسیم مواد غذایی به 6یا 7وعده در روز باید به نحوی باشد که از اشتهای بیمار برای خوردن حجم در نظر گرفته شده برای هر وعده نکاهد ( بسیار مهم ) در بعضی از افراد ،تغذیه درفواصل بین دو غذای اصلی ،سبب کاهش اشتها یا از دست رفتن آن برای غذای اصلی می شود ،دراینگونه افراد اگر مقدار غذایی که در فاصله بین دو غذای اصلی خورده می شود ،حاوی 300تا 500 کالری باشد ،مناسبترین مقدار قابل توصیه است راهنمای تنظیم برنامه غذایی: تجویز ویتامینها وامالح ضروری ،با توجه به بررسی پیشینه تغذیه ای بیمار ،ممکن است ضروری باشد. در شروع تنظیم برنامه غذایی ،بهتر است از برنامه غذایی معمول خود بیمار استفاده شود و سپس تدریجا از نظر کیفی و کمی تغییرات دربرنامه غذایی داده شده تا به محتوای کالری مد نظر برسد ( بسیار مهم ) جهت تامین انرژی غذایی بیمار ،باید مواد غذایی مناسب را از گروههای غذایی انتخاب کرد. راهنمای تنظیم برنامه غذایی: تقسیم مواد غذایی به 6یا 7وعده در روز باید به نحوی باشد که از اشتهای بیمار برای خوردن حجم در نظر گرفته شده برای هر وعده نکاهد ( بسیار مهم ) در بعضی از افراد ،تغذیه درفواصل بین دو غذای اصلی ،سبب کاهش اشتها یا از دست رفتن آن برای غذای اصلی می شود ، دراینگونه افراد اگر مقدار غذایی که در فاصله بین دو غذای اصلی خورده می شود ،حاوی 300تا 500کالری باشد ،مناسبترین مقدار قابل توصیه است . هیچ چیز بیشتر از یک سینی پر از غذا ، اشتهای بیمار کم اشتها را کاهش نمی دهد. با تشکر فراوان از بذل توجه شما عزیزان