صفحه 1:
بسم الله الرحمن الرحیم
اصول خدمات بهداشتی ( پزشکی اجتماعی ۱)
دکر مجتی صلانت
استادیار گروه پزشکی اجتماعی
صفحه 2:
دانشجوی طب کی ااست که میخولهد باد بگیرد :سللامت مردم زا
۱سحفظ کند (در درجه اول)
۲-اگر کم شد OT را ارتقا دهد
۱- بداند سلامتی چیست
۲- چگونه آن را اندازه گیری می کنند.
۲عوامل تاثیر گذار بر آن کدام است؟
6- نشانه های کاهش آن کدام است؟
0-چگونه تشخیص داده می شود
- چگونه درمان کند؟
۷- درمان تا کجا پیش برود؟
۸ اگر گروهی بیمار شوند . اين مراحل را چگونه طی کند؟
هدف نظام سلامت ثرییت کدام است؟
در انگلیس :
شک عمومی باید اصول و روش های حفظ و ارتقا سلامت گروه های سنی . جنسی وشغلی را بداند
ن ها و ارجاعات ضروری و اقدامات آنها را بداند ؟
صفحه 3:
صفحه 4:
بیماری و حفظ و ارتقا تندرستی و
انش و هنر و فن ی از بیماری و ان
عه دانش
بهداشت كا وی بجر تک و
تعریف سازمان بهداشت جهانی 1 ِ یره درد سمارى
a ioe Pe ee ga 1 0 :
oy ازمان بهداشت جهاتن + ۳۹ a int
ih مص عضو نیست . عمده ترین محور برای تامین توسعه پایدار در جوامع بشری
و نقصر 9 عم
۷حق یا کالا یا سرمایه گذاری
0
"۲بهداشت عمومی ؛پزشکی اجتماعی ؛ ييشكير:
صفحه 5:
وظائف:
۱- ارزیابی وضع سلامت جامعه
۲- تعیین نیازهای سلامت جامعه و عوامل موثر بر آن
۳ اولویت بندی نیازها
۴- تعیین راهبردها ؛ سیاستها برنامه های کلی و عملیاتی
۵- تدار ک وتامین منابع ( سرمایه ای ۰ مصرفی )- ساختمان- تجهیزات - نیروی
انسانی( استخدام بکار گیری و آماده سازی حفظ و ارتقا آمادگی» بازنشستگی
صفحه 6:
"قار يخجه:
” كتاب تاریخ پزشکی ایران و سرزمینهای خلافت شرقی - سیریل الکود - انتشارات امیر کییر
افسانه های تاریخی: جمشید چهارمین پادشاه قهرمانی دوران باستانی ایران
دوس پزشکی دزمان هرادر دهد #در س رشتی وراه گرند عرفی الکل
بابل: ۶۰۰۰ سال قیل - ادغام و امتراج طبایت و روحانیت
iv
ر: خدايان اهرمن خوی مسئول سل ؛ بیماری های کبدی و سقط جنین و مرگ نوزادان
داروها بر مینای اشمتزاز - همیوپاتی
و مان ah منرت پرشکان
"دین زرتشت نوعایت نجاست و پاکی در مسائل دینی - شیوه های خاص دفن مردگان
خواندن افسون ها و ادعیه - هدایت امور صاحبان حرف پزشکی بر عهده رئیس موبدان
صفحه 7:
"جلوگیری از بروز آلودگی با مود فاسد کننده
الاجم آوری کثافات طیور. دور نگهداشتن دامها از محل زند گی از وظایف فرمانروایان و
اوليا امور به كمكك قانون
” مگس از همه زیابارتر و و عامل انتشار بیماری و منفور
7
نوشيدن آب از رودخانه اى شهر شوش بشكل جوشيده و در ظروف نقره ای
لاشتشوى مكزر بلان و البسه
"مدارس طب در ری ۰ همدان و برسبوليس - فراكيرى طب نظرى و عملى طى جندين سال
سه نوع طبيب:
۱- شفا دهند گان با اصول روحانی ۲- شفا دهند گان گیاهان و۳- شفا دهندگان با جاقو
گروه دوم شامل دو گروه بودند:
۱- درست پات 0۵ ]11۲35 2] با خدای سلامتی و هدفشان بر طرف کردن ساختن علل
ایجاد کننده بیماری بود
۲- تن بش زک 8651۱3231 1310 که بیماری را پس از ظاهر شدن درمان می کردند
صفحه 8:
"چاقوئی ها کمتر از بفیه و بدون مقام اجتماعی
” حساسیت و دستمزد بالا ی کار درست پات ها
دستمزدها شتر » گاو؛ گوسفند »بره
آفتاب نخستین پاک کننده
۷ معدوم کردن لباس های فرد مبتلا به بيمارى
“” تمیز کردن آلودگی آب توسط هر کسی
"قوانین آلودگی آب
صفحه 9:
بهداشت عمومی نوین در ایران
دارالفنون توسط امیر کبیر
دو پزشک مسئول آموزش پزشکی
۱- دکتر پولاک اتریشی :کتاب سفرنامه پولاک - ایران و ایرانیان
۲- شلیمر هلندی : اصطلاحات پزشکی داروئی و مردم شناسی اطلاعاتی از بیماریهای بومی در
oly!
دکتر کلو که فرانسوی : طبیب دربار - پيشنهاد وا کسینایون آبله
دکتر تولوزان فرانسوی بدنبال قحطی های مکرر و اپیدمی های وبا - ایجاد مجلس الصحه (اولین
سازمان کشوری در زمینه بهداشت عمومی )
ایجاد سازمان قرنطینه و احیای وا کسیناسیون ALT
صفحه 10:
ایجاد پستهای قرنطینه بدنبال اپیدمی های طاعون در سالهای ۱۲۷۸ و ۱۳۸۳ در بنادر جنوب ایران
( بندر عباس ؛ بوشهر بندر لنگه » آیادان )
تبدیل مجلس حفظ الصحه به اداره صحیه در وزارت فوائد عامه
بقه تولید وا کسن در ایران : ۱۲۹۹ حضور نمایند گان ایران در کنفرانس صلح و ملاقات با رئيس
انستیتو و ایجاد شعبه در ایران - اولین واکسن: هاری- در ۱۳۱۴ وا کسن های آبله و حصبه و سپس
تولید واکسن های حبوانی در انستیتو رازی و بعدسرخک و فلج ۱۳۲۱و سه گانه در ۱۳۲۳
سازمانهای اداری بهداشت عمومی به وزارت بهداری و
نقش مالاريا و مالارياجى ها
صفحه 11:
طیف سلامت و بیماری:
اصول 0۳ ۲۹ و ۴۳ قانون اساسی : سلامت یک حق است و دولت مکلف به تامین بهداشت و
درمان به عنوان نیاز اساسی مردم
ضرورت دانستن تعریف سلامتی
تعریف ( وسیع تحت تاثیر آگاهی و دیدگاه های مختلف جوامع؛ پویا متغیر با زمان )
۱-نبود بیماری
۲- تعادل اتباع ۴ گانه دموی » بلغمی ۰ صفراوی » سوداوی
۳- آ کسفورد وضعیت عالی جسم و روح و حالتی که اعمال بدن بموقع و موثر انجام شود
۴- تعریف آماری : رمال نبودن توزیع همه صفات / شايع بودن يكك صفت ناهنجار
نسبی با خودش با ديكران» زمان یا مکان های مختلف
تعریف ۷۷۳۱6 : غیر قابل اندازه گیری
صفحه 12:
طیف سلامتی
بعد لشفي
ارزیابی آسانتر
عملکرد پیولوژیکک سلولها و اعضا بدن بشکل انفرادی و در هماهنگی با هم منجر به بیشترین
احتمال بقا
ظاهر خوب ؛ وزن اشتها . خواب راحت و منظم . اجابت مزاج عدم جلب توجه اعضا توسط
خود فرد و دیگران حرکات هماهنگ بدن و طی مراحل منتظره تکامل برای سن
بعد روانی :
نداشتن پیماری بعلاوه تطابق با شرایط محیطی و عکس العمل مناسب در برابر مشکلات و
حوادث با خود و دیگران؛ قضاوت صحیح در مسائل ؛ روحه انتقادپذیر
بعد اجتماعی :
عملکرد صحیح و مولد در ارتباط با خانواده » مدرسه محیط شغلی » همراستا با اهداف آن
سازمان اجتماعی که در آن کار می کند.
صفحه 13:
عوامل موثر بر سلامتی :
۱- ژنتیک و فردی : ژنتیک : استعداد ابتلا / خود بیماری فردی :سن ۰ جنس :ابتلا و مرگ و میر
۲سطبقه اجتماعی : رفتار » تغذیه و مسکن
۳- عوامل محیطی : آب و هوا» نور ؛ صدا ء حرارت » ارتعاش .شیمیائی ؛ بیولوژیک
۴- شیوه زندگی :عادات غذائی ؛تحرک و عدم تحرک » ارتباطات
۵- وسعت و کیفیت ارائه خدمات : دسترسی (فیزیکی و مالی )وا کسن » آب سالم ؛بهسازی محیط
۶ امنیت » آموزش تفریحات اشتغال
صفحه 14:
شاخص های سلامت جامعه
محاسن شاخص :
سنجش وضع موجود و مقایسه با استاندارد - زمان - مکان
بررسی و سنجش تاثیر پرنامه ها
مستند کردن فعالیتها
شاخص مای ۱/۳۸۲ , 0۱۳۲001۴ , ۲۳۸۲ لا۵
صفحه 15:
الف - شاخص Mel 6h
۱- بروز 10610161166 : متوسط جمعیت در معرض خطر/موارد جدید بیماری
۲- شیوع لحظه ای ۲6۷۱6۱66 ۳۵1۳۴ : كل جمعیت در همان مقطع / موارد موجود
بیماری در یک مقطع
Periodic Prevalence: P= 1 *D ۲+۱ شیوع دوره ای ۳
۴- بروز تجمعی : تعداد افراد در ابتدای دوره / افراد بیمار شده در یک دوره
صفحه 16:
ب رک Mortality :
-١ ميزان مركك خام : متوسط جمعيت همانسال / تعداد مركك در يكك سال
IMR -۲ تعدادموالید زنده / تعدادم رگ زیر یکسال در یک دوره
۳- مرگ نوزادی *]۷1!: موالید زنده / م رک در زیر ۲۸ روز
۴- مرگ مادر باردار :]۷11۷1]٩ موالید زنده /م رگ مادران به علت عوارض بارداری و زایمان
صفحه 17:
ج- میزانهای باروری :
-١ تولد خام +81): متوسط جمعيت در سال / تعدادموالید در همان سال
۲- باروری عمومی]3) : جمعیت زنان ۱۵ - ۴۴ سال در وسط سال / موالید در مدت معین
۳-میزان باروری کلی ۴۸5۳ 5 /1000 :۲۳۲"
۴- رشد جمعیت : م رگ خام - تولد خام
صفحه 18:
د- سا ير :
۱- رفتار : سیگار الكل » فعاليت » دارو »ريم غذائى » فعاليت جنسى مطمئن
خانواده » اضطراب و افسردكى
تنظيم
۲- محیطی : آب و هوا مسکن / تراکم جمعیت
۳-جتماعی - اقتصادی : د رآمد سرانه ؛ تفریحات » امید بزند گی » مشار کت
Summary Measures of Health «#
صفحه 19:
تعریف بیماری :
”هر گونه انحراف از سلامت کامل جسمی و روانی یا اجتماعی
۷ 6 اختلال عملی پاتولوژیک با یا بدون
نشانه
یولوژیک قابل مشاهده و اندازه گیری
۷ 55| تجربه ذهنی ناخوشایند فقدان سلامتی
امید به زندگی
7" کیفیت زندگی : یزان رفاه جسمی ۰ روانی واجتماعی درک شده توسط فرد شامل رضایت از جسم
as ی خلاقیت » مالکیت » همکاری با دیگران؛
میک ده لاف ل مها و انظارات که فرد و gle oe رضایتمندی از موهبت
های زندگی
صفحه 20:
مراقبت های بهداشتی اولیه
Primary Health Care
جنگ جهانی دوم و تشکیل لالا
WHO
برنامه های انفرادی : کنترل بیماریها: تخییر شاخصهای مرتبط با سلامت و عوامل تعیین کننده آن-
سومین اجلاس مجمع جهانی بهداشت در ۱۹۷۷ ارائه بانیه آلماتا:
لازمه صلح و امنیت سلامت همه مردم دنیاست در دهه های آینده هدف اصلی دولتها و ۷۷۲۷60 باید
دستیابی همه مردم تا سال ۲۰۰۰ به سطحی از سلامت باشد که امکان برخورداری از یک زندگی مولد
و موثر را برای آنان فراهم سازد
۸ استراتژی ۳162 انتخاب شد
۹ همه اعضا پذیرفتند
صفحه 21:
سیاستهای رسیدن به هدف( بیانیه ای کلی در خصوص روش دستیابی به هدف )
۱-سلامتی حق مردم است و تامین آن یک هدف اجتماعی سراسری است
۲- توزیع امکانات بهداشتی باید عادلانه باشد( داخل و بین کشورها)
۳- مشار کت در برنامه ریزی و اجرا حق و وظیفه مردم است
۴- دولتها مسئول تام حفظ و ارتقا سلامتی مردم با فراهم نمودن امکانات اجتماعی و
بهداشتی هستند
۵- سلامتی پایه و اساس توسعه اقتصادی و اجتماعی است بنابر این همکاری همه کشورها را
می طلبد
صفحه 22:
شاخصهای پایش و ارزیابی ۲۱۴۸
۱- وجود بیانیه تعهد رسمی کشور در قبال HFA
۸۵-۲ 6۵۷8 برای سلامت
۳- تدابیر لازم برای مشا رکت مردم
۴- دسترسی آحاد جامعه به )۳۳۱:
-آب بهداشتی در منزل یا در فاصله ۱۵ دقيقه پیاده روی
1 ن سازی کودکان برای ۶ بیماری سل ؛ فلج » سرخک ۰ ۳۲
- مراقبت های بهداشتی و دسترسی به ۲۰ قلم داروی حیاتی با یکساعت پیاده روی ۳
- وجود کارکنان آموزش دیده برای مراقبت از حاملگی » زایمان و مراقبت از اطفال تا یکسالگی
صفحه 23:
٩۰/ -۵ نوزادان بالای ۲۵۰۰ گرم
۹۰/۶ کودکان وزن مناسب برای سن
۷-۷ زیر ۵۰ در هزار
8- اميد به زندگی بالای ۶۰ سال
4- باسوادی بالای ۷۰/ در كل
۰-سرانه ]3 بالای ۵۰۰ دلار در سال
صفحه 24:
اجزای خدمات ۳1۸:
۱- آموزش بهداشت
۲- دسترسی به آب آشامیدنی سالم
۳-بهداشت مادر و کودک و فاصله گذاری dl gs
۴-واکسیناسیون
۵- پیشگیری و کنترل بیماری های بومی
۶- درمان بیماریهای معمول و جراحت های شایع
۷- دسترسی به داروهای اساسی
۸-بهداشت روان
صفحه 25:
سطوح:
اول خانه بهداشت پایگاه بهداشتی .مرا کز بهداشتی درمانی
دوم:بیمارستانهای عمومی
سوم : بیمارستانهای تخصصی