صفحه 1:
نامه ریزی شهری
اصول و مبانی :
پاییز ۱۳۹۰
و شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان
ارش حاج رسولیهاء گروه شهرساز:
ارش
صفحه 2:
برنامه ریز ی» (جوع به منابع معرفی شده)
صفحه 3:
*_ تفکر استراتژیک بعنوان مفهوم کلی. تونایی
تفکر در سطح انتزامی, حرکت از موضوعات
تصوری یه واقعی و برعکس و تونایی ترکیب
الهام با تفکر تخیلی میباشد. همچنین باید
بعنوان قابلیت درک عمیق پدیدهها و درک آنها
را آنطور که هستند» تلفی نمود. در نتيجه
استراتژیست باید عوامل ناشناخته غیرمنطقی
و غیرقلیل پیشبینی را در کنار عوامل معمولی»
در نظر داشته باشد. تفکر استراتزیک» یک
نگرش فردی و شیوهای جهت دیدن واقعیتها و
محتوای پیچیده و دائمً در حال تغییر است.
* در واقع نگرش پیچیده در مرحله تتوری, سوللی را
مطرح میکند و جواب هميشه ناتمام را تنها در
لحظه عمل (و چرخه خطا و اصلاح) اندیشمندان
یک میچوید. ادگار مورن اظهار می دارد:
«انديشه بيجيده به ما مىكويد: به خودت
کمک کن. اندیشه پیچیده به تو کمک خواهد
کرد. لّن چه اندیشه پیچیده میتواند انجام
دهد. دادن یادداشتی به هر کسی است که
یادآوری میکند. فراموش نکن که واقعیت
متغیر است. فراموش نکن که چیز نو ممکن
است ظهور کند و در هر حال ظهور خواهد
«os
(مرادی مسیحی,. ۱۳۸۴)
برنامه ریزی راهبردی, طرح ساختاری»
تفکر استراتژیک
صفحه 4:
صفحه 5:
الوین تافلر نشان می دهد که ما نسیت به تغییرات رخدادها در اطرافمان یا اصلا عکس العملی نشان
را
نمی دهیم. یا عکس العملهای ما فاقد سرعت و اثر بخشی کافی است. وی اين ناتوانی در برا
* شوک آینده" نام می نهد _ هدف ما در اين درس چگونگی غلبه بر اين ناتوانی است
ارتباط, vai باه روما سازماتهاء Sob جامهها که eS
وسايل ارتباطى و حمل و نقل ناشى شده محيط ما وسعت
قايل بيشربيني go ES al متلاطم است. تنها تعادلى كه مىتوآن در :
متلاطم به چنگ آورد» پویایی است -مثل حالت هواییمایی که در طوفان برواز مىكندء
ته مغل صخرههای جبلالطارق.
صفحه 6:
#دومین ویژگی منحصر به فرد "پدیده تغییرات" که ما با آنها روبرو هستیم
همچنان كه آهنك تغيير افزايشي مى يابد. پیچیدگی مسایلی که در برابر ما قرار دار نيز افزیش می یبند
هرقدر مسایل پیچیده تر باشند. حل آنها به زمان
ز دارد
ار
3
هر چقدر آهنگ تغیبرتندتر شود. مسایل ها پیشتر تفیبر می کنند. و عمر راه حل هلیی که ما برای آنها ابداع می
کنیم. کوتاه تر می شود
لذا زملنی كه ما راه حل هليى را براى بسیاری از معمولا مهمترین مسائل مان می ياييم. لین مسایل آنچنان تغییر
كرده اند كه راه حل های ما دیگر نه مربوط اند و نه مفيد
ابن اراد عل ها مره به ونيا من اه
Ke by بسيارى از راه حال هاى ما براى مسايلى است كه . به صورتى كه حل شده اند. ديكر وجود ندارند
در نتيجه از زمائه خود عقب و عقب تر مى ما:
صفحه 7:
متخصصان: حل مسابل ناشى از تغبيرات: متابتده را
بكاركيرى فن آورى و سازكارى مى دانند اكرجه ١
بينش فكرى. روش درك ما از جهان. و درك واقعى ما از آن. در حال دكركونى اساسى و بنيادى است
* عصر ماشين MM
ات كرفته. بلكه همه خصلت های پر اهميت انقلاب
جهان بينى متكى بوده أ
ننه تتها ايده مكاتيزاسيون از_جهان بينى عصر
صنعتى و فرهنك مربوط به آنْ. بر متدولوزى و دكترين اساسى اير
* تجزيه و تحليل
اين جهان بينى داراى سه فراكرد زير بوده است (طبيعت كنجكاو يك بجه در درک يك اسباب بازى):
-١ از هم كشودن جيرى كه بايد شناحته شود
؟- مطالعه رفتار اجزاى كشوده شده
ety ee اء براى درك كامل -- كه روش اصلى تحقيق در عصر رنسانس بوده و نام
بر آن نهاده شده است
صفحه 8:
1 ا
__ ذيرى lui sReductionism
مطلبق دیدگاه عصر ماشین برای شنانعت. i ob gl) ol ae تجزیه کرد تا
اجراء آنرا بتوان شتاحت
در عصر رنسانس عموما این اعتقاد وجود داشت که شناخحت کامل جهان امکان پذیر است
زیرا تمام واقعیت ها و تجارب ما نسبت به لن می توانست به اجزا یا عناصر نهایی غیر قلبل تجزیه
آن مانند ات مونادها یا سلول کاهش داده و ختم کند
پس از آنکه عناصر یک شنی تعیین و شناعته شده این شنااعت به صورتی برای شنانعت کل ملدون كرديده و براى اين منظور
اتشريح “روابط” بين اجزا يا جكونكى تاثير متقايل آن ضرورت داشت
اما اين رابطه. به يك رابطه ساده علت و معلولى براى تشريح همه روابط متقابل كافى بنداشته مى شد
Be Ae و برای ريح معلول به جيز د؛
سيط نیازی برد یعتی تفکر عصر ماشین تا خدود بسیاری 7 (تضورات: سادف قابل
مشاهد و اغلب فقط نیاز به آزمایشگاه داشت)
مانند
صفحه 9:
استفاده انحصاری از روش تحلیلی و نظریات تقلیل پذیری و جبرگرایی (علی). مفهومی مکانیکی یا
مکائینتی از غالم را به دست. می داد
* انقلاب صنعتی, ماشین های ساخت بشر را به عنوان منبع کاره به جای خود بشر قرار داد
* برای انجام کارهاء ترکیبی از انسان و ماشین, که هر یک وظیفه هلیی ابتدلیی به عهده داشتند, يديد
5
* ونتيجه آن توليد صنعت و خط مونتاز بود كه ستون فقرات كارخانه هاى جديد را تشكيل مى داد
ماشین محکوم گردید
* در نهلیت کار غیر انسانی شد. و این امر موجب بروز یکی از دشوارترین مسایل بشر امروز
بیگانگی از کار گردید
به کارهای ساده و تکراری گماشته شده و به رفتاری
* در این راه انسان
صفحه 10:
عصر سیستم ها
اگر چه عصرها نقطه آغاز مشخصی ندارند. به تدریج ظاهر می شوند و خرده خرده
شکل می گیرند. اما نخست آگاهی می دهند که چیزی بنیادی در حال رخ دادن
است. سپس جهان بینی جدیدی را ارائه می کنند
عصر سیستم ها را هی توان سنتز عصر ماشین و آنتی تز آن, كه هر جه بیشتر زمان
eee اشكار .تك تلق كرد
* در لین عصر بدلیل وقوع جنگ جهلنی دوم دلنش و دانشمند از آزمايشكاه به دنياى
واقعی آمده و
* به مسایل پر اهمیت سازمانهای بزرگ و پیچیده نظامی دولتی و تجاری پرداختند
* كرايش هاى علمى ميان رشته ای برای مدیریت و کنترل عملیات پیچیده ابداع گردید
* تحقیق در عملیات» دلنش مدیریت و تصمیم گیری. دلنش کامپیوتن دانش اطلاعات؛
سایبرنتیک دلنش سباست گذاری. دلنش صلح و بسیاری علایق و مضامین مشترک
یگر را پدید آوردند
صفحه 11:
بيش از آنكه به شناخمت تغييرى كه جهان بینی متمرکز بر سیستم هاء پدید آورد. پرداخته شود.
ضروری است که نخست مفهوم خود سیستم روشن و شناخته شود
جره است که حاثر سه شرظ اصلی زیر است:
ارد (بدن انسان و اجزاء آن)
سیستم مجموعه ای از دو یا چ
۱- رفتار هر جزء بر رفتار کل
؟- رفتار اجزاء و تاثير آنها بر كل؛ به هم وابسته اند (نحوه رفتار هر جزء و نحوه تاثير آن بر كله
دست کم به نحوه رفتار یک جزء دیگر بستگی دارد __ هیچ جزیی تاثير مستقل بر كل ندارد)
۳- بدون توجه به نحوه تشکیل زیرسیستمها یا گروههای فرعی. هر کدام از سیستم های فرعی؛ بر
رفتار کل تاثیر دارند (اجزاء یک سیستم ان چنان بهم متصلند که سیستم های فرعی مستقل در آنها
شکل نمی گیرد)
بنابراین سیستم کلی است که نمی توان آثرا به اجزاء مشتقل از هم تفکیک کرد:
اسه خاصیت مهم دیگر سیستم: (۱) هر از میستم دارای خواصی است که اگر از سیستم جدا
شود از دست می رود. (۲) هر سیستم خواصیتی دارد __ خاصیت های ضروری __ که هیچکدام از
بخش های آن واجد آن نمی باشند و (۳) سیستم دارای خاصیت سینرجی می باشد
صفحه 12:
* سیستم کلی است که شناخت تن با تحلیل, امکان پذیر نبوده و خاصیت های لازم هر سیستم به عنوان
کل از تاثیر متقایل اجزاء آن و نه از فعالیت های جداگانه اجزای آن ناشی می شود
تفکر سیستمی ترتیب سه مرحله ای عصر ماشین را معکوس و به صورت سه مرحله زیر ارائه کرد:
۱
اتعيين يك سيستم فراكير به نحوى كه آنجه كه بايد تشريح شود بخشى از آن باشد
بح رفتار يا خواص مجموعه يا سيستم فراكير (جامع)
۳- تشریح رفتار يا خواص بديده مورد نظر. برحسب نفش(ها) يا وظيفه(ها) آن در مجموعه فراكير
صفحه 13:
در تفکر تلفیقی, پدیده مورد تشریح به عنوان بخشی از یک مجموعه فراگیر در نظر گرفته می شود
در تفکر تحلیلی (یعنی تفکیک به آجزا) دامنه تمر کز پذوهشگر را تقلیل در حالی که سنتز آن را
توسعه می دهد
۲ است به درک این تفاوت یاری رساند. متفکر عضز ماشين اكر
دانشگاه را ترضیح دهد به تجزیه آن دست میزد "تا به عناصر آن
انشگاه به دانشکده» از دانشکده به بخش و از بخش به گروه دانشجویان
دوسي میپرداخت. آنگاه گروه دانشجویان و موضوعات درسی را
yaad bea ty Seat haces raphy coat lad از ادغام این
تعریف دانشگاه را نتیجه میگرفت.
صفحه 14:
آیا در تفکر سیستمی:
اگر هر جزء به صورت مجزا تا حد امکان عملکردی کارامد داشته باشد.
عملکرد سیستم کل لزوما تا حد ممکن کارامد خواهد بود یاخیر؟
سیستمی.در این کار» نخست نظام آموزشی.یا سیستمی که دانشگاه را در
تعیین میکند. آنگاه هدفها و وظیفههای نظام آموزشی را با توجه به نظامهای
بزرگتری که آن نظام را در برمیگیرند؛ تعریف میکند. سرانجام او دانشگاه را
تفشها و وظیفههایش در نظام آموزشی شرح میدهد:
صفحه 15:
"این دو رویکرد نباید نتایج متضاد ر مخالف یکدیگر به بار آورند (که اغلب
غسآورند), تدوین این تکمیلکنندگی؛ یکی از وظیفههای تفکر سیستمی است. تحلیل به.
نمی پردازده و نحودكار بديدمها را نشان میدهد. ستتز به وظیفهها میپردازد: ونشان
ههد که چرا پدیده به این یا آن شکل عمل میکند. بنابراین تحلیل اطلاعات می آفربند» و
مستز شناخت میدهد. تحلیل قدرت توصیف میدهد و سنتز قدرت ته
قحلیل به درون پدیدهها مینگرد: و سنتز به برون. تلكو عر ماشين
اجزاء پدیده سروکار داشت؟ تفکر سیستمی همین اشتغال را دارد. ولی علار بر آن به
١ ای متقابل پدیده با پدیدههای دیگر در محیط آنه و به خود محیط نیز
میبودازد. تفکر سیستمی تأثیرهای متقابل وفیفهای بخشهای سیستم را هم
در پر می گیرد
صفحه 16:
الل
كرايش حاصل از اين اشتغال فكرى منجر به هماهنك سازی و :
مر یه طراسی و طراحی مجده تم ها می شور
در طراحی سیستم ها, اجزاء شناخته شده از راه تحلیل وظیفه هایی که توسط کل باید انجام
os رابه شکل قطعات غبر قبل تغیر یک پازله سر هم نمی كتتد. بلكه اجزاء به نحوى
ور انکان بل ناد
کارامد داشته باشد.
(So as Gs Ie ees le كارامد تخواهد يردا (قطعات يى ماشین مونتاژ را در
نظر بگیرید)
زیرا اجزاء به علت عدم تناسب به هم متصل نخواهند شد. حتی اگر هم متصل شوند, نخواهند
توانست بخوبی با هم کارکنند - عملکرد هر سیستم به تعامل اجزاء ن بستگی
فعالیت مستقل از هم هر یک از آنها (یک تیم فوتبال از بهترین ها را در نظر بگیرید)!!
آیا جمع بهترین راه حلهای مناسب اجزاء ۰ بخش های مهار شدنى يا قلبل حل هميشه بهترین
راه حل برای کل نخواهد بود (اگرچه ممکن است بدت اشد)
صفحه 17:
توسعه گرایی یا 110311510111517
اگر قرار است رفتار سیستم با مراجعه به سیستم فراگیر (بَر سیستم) آن تشریح شود. رفتار سیستم فراگیر
را چگونه می توان توضیح داد؟ آیا این فراگرد توسعه پایانی دارد؟
* در تفکر سیستمی اعتقاد بر لین است که افزلیش شناخعت را می توان با توسعه سیستم تحت
مطالعه به دست آورد نه با تقلیل آن به اجزاء --
ِ شناخت از کل به جزم پیش می رود له از جرء به كل
* در نتیجه بینش باوری بر لین صورت بندی استوار شده که شنااخت کامل هر چیزء آرمانی
است که می توان به طور مداوم به آن نزدیک شد اما هرگز نمی توان به آن دست یافت -
* بنابرلین فرض وجود یک کل نهلیی که شناخت تن پاسخ غلیی را فراهم آورده غير ضرورى
است؛ اگر چه فرض وجود چنین کل وحدت بخشی (مانند خدا یا خللق) برای بسیاری از
صفحه 18:
xe | 4! (Postindustrial Revolution)
براى جه يايان بردن يديده تغيير در دورانها. بليد.به ماهيت تبدیل نقلاب صنعتی به فراصنعتی که ریشه در سده گذشته داردء توجه
كرد
ارى را به عنوان منبع انريى كشف كردند. دريافتند كه جون
دانشمندلنی که استفاده از نیروی برق» رادار ليزرء و انرزيهاى
مشاهده آنها به سادكى امكان بذير نيست» لذا شروع به ساخت ابزارهاى لازم جون أمبر سنج اهم مترء ولت متره و سپس تکنولوژی
ارهاى دقيق تر ارتباطى براى انتقال نمادها مانند رايانه و ماهواره را نمودند تا كار برايثان راحت ثر شود
زيرا با استفاده از اين سيستمها مى توان ساير سيستمها را كنترل يا خودكار [اتوماسيون) نموده
ن ماهيجه مى شود در حللى كه
دقت-- خودكارى با ماشينى كردن تفاوت بنيادى دارد-_ماشينى كردن جاي
خودكارى جايكزين مغز مى شود-- خودكارى براى انقلاب فرا صنعتى نقش ماشينى كردن براى انقلاب صنعتى را ايفا مى
بيش از اهميت فن أورى بيشرفته نيست -- اما به عنوان
کند. لذا اهمیت خودکاری به عنوان یک جزء ضروری رویکرد سیستمی,
زار لازم مانند دارو برای درمان دردها راه موثرتری برای حل و فصل مسايل استٍ
صفحه 19:
* دو نوع نكرش رايج به يديده هاد
-١ سيستم بزركترى را كه بر
۲- رفتار و مظاهر هر جزیی را به طور جدا
كانه شناسايى كن ۳- رفتار کل مجموعه را پشناس
؟- تعاريفى را كه از شناخ ؟- رفتار يديده مورد نظر را در مفهوم
آورده ای با یکدیگر ترکیب کارکرد آن در قالب سیستم بزرگتر تعريف كن
رأيه دست
* تفكر سيستمى بر خلاف بسيارى از جنبشهاى فكرى كه در يك رشته علمى و در محدوده يك علم متولد شده لند
در محيطى ميان رثسته اى رشد كرده است و لين شيوه تفكرجه طور كلى با مجموعه هليى متشكل از
اجزا سروکار دارد نه با خود اجزا و بنا به ضرورت از مرزهای سنتی علوم فراتر رفته و عمومیت یافته است.
* - سیستم مجموعه ای متشکل از اجزاى وابسته است كه متفقاً در راه رسيدن به یک هدف کلی گام بر می دارند.
* -سيستم كلى است متشكل از أجزاى مرتبط ٠ يبكره أى سازمان يافته از اشياى مادى يا غير مادى .
نظريه سيستم ها
صفحه 20:
ييل اندر خانه تاريك يود عرضه Sag al هنود
ديدنش ياجشم جون ممكن نيود oe كسى كف مى يسود
أن يكى را كف به خرطوم أوفتاد 2 كفت همجون تاوانستش هاه
أن دكر بر يشت أو بنهاد دست كفت اين ييل خيد جون تختى بدست
أن يكى را كف جو بر بايش بسود ١ كقت شكل بيل ديدم جون عمود
أن يكى بر كوش أو بنهاد دست كفت اين ييل خود at oh one
اين جنين هر كس به جزوى جون رسيد -< فههم أن مى كرد هرجا مى تنيد
لز نظر كه كفتشان بد مختلف أن يكى دالش لقب كرد اين الف
در کف هریک اک شمعى بدى اختلاف از كفتثشان بيرون شدى
* سیستم از دید اریین لو مجموعه ای از اجزا است که با رتباط و همبستگی متقلل یک کل واحد را تشکیل می دهند و نقش
معينى را ايفا مى كنند.
* انجه در تمام تعاريف سيستم مشترك است. اولاً ايده كليت و ثانياً وجود رولبط متقلبل بين اجزا است. لذا اين دو
Se ae
*_راسل اکاف (۱۹۸۱) سیستم را ... که دارای شرایط سه گانه زیر است:
-١ رفتار هر يك از اجزا کل را متاثر می کند (و دیگر اجا را
۲- رفتار هر جز و تثیرآن بر کل با دیگر عناصر وابستگی متقابل دارد
۳- سیستمهای فرعی به هر صورتی که شکل گرفته باشند هر کدام بر روی مجموعه تاثیر می گذارند و لثر هیچ یک از اجزا به طور
مستقل و مجزا مورد نظر نیست.
نظریه سیستم ها
صفحه 21:
خواص سيستم ها : (چرچمن, (TVA
- سيستم مطلقاً بسته در طبيعت يافت نمى شود و هر سيستمى به نحوى با محيط در رابطه مبادلاتى قرار مى كيرد.
- در سيستمهاء سلسله مراتب به عنوان يك اصل تلقى مى شود و سيستمهاى شامل و مشمول ايجاد مى شود.
- ورودى هر سيستم مى تواند خروجى سيستم ديكر باشد.
- هر سيستمى توسط محيطى خاص احاطه كرديده است واز عوامل محيطى متاثر است و بر آنها اثر مى كذارد.
- سيستم يك كليت واحد است ٠ نه مجموعه اجزا.
- سيستم دايماً يك فرايند بازخورد :]211 ]011 6 1522116 دارد.
- سیستم گرلیش ببه فنا دارد : در هر سیستمی نیروهایی وجود دارند به نام اتروپی که محل انتظام ن سیستم هستند .لین منطق
موید همان منطق دیالکتیکی است که محتوی و سیر درونی اشیء را حرکت می داند. طبق اين نظريه هيج جيز در ذاتش ساکن نیست و
حرکت همان اجتماعبودن و نبودن است.
- سیستم گرایشی در جهت تکامل دارد؛ چنانجه سیستمی از لحاظ ساخت, پیچیده قر شده و خواص متنوع تری را از خود بروز
دهد , متکامل تر می شود.
- سيستم حالت يابرجايى يا خودنكهدارى (dynamic homeostasis ).»,!> bg
اسيستم درجه حرارت بدن » بدون توجه به درجه سردى يا كرمى حرارت محيط ٠ خود نمايانكر اين خصوصيت است.
اجزا سيستم همبستكى وجود دارد: يعنى هر جز در سيستم به نحوى با ساير اجزا مرتبط است.
- سيستم ها گرایش به جاودان ساختن خود دارند و تا جایی که امکان داشته باشد به حیات
- سیستم ها دارای خصوصیت همپایلنی (equifinality) يعنى سيستم باز می تولند از طریق مسیرهای متفاوتی به
هدف نهایی خویش نلیل شود. این خصوصیت باعث انعطاف پذیری سیستم در مطابقت با شرلیط زمان و مکان
شود
ادامه می دهند.
