اهميت ريزمغذی‌ها و راهكارهای كنترل كمبود

صفحه 1:
اهمیت ريزمغذي‌ها و راهكارهاي کنترل کمبود فروزان صالحي .© دفتر بهبود تغذیه جامعه ۳ زمستان 1393 

صفحه 2:
ریز مغذ ي‌ها © به مقدار بسيارجزئي(ميلي گرم و اجزاي آن) مورد نیاز مي باشند ‎٩‏ نقش موثر در اعمال حياتي موجود زنده دارند. ‎pus?‏ دریافت آنها زندگي فرد و جامعه را در معرض چم فطرحدي قرار مي دهد. 

صفحه 3:
Zinc Vitamin) D) ~~ Cobalt: lodine Thiamin Riboflavin Vitamin Be Vitamini—E Magnesium Manganese Iron) Selenium ۴۵۱215 ۷۱۱۹۳۱۲ 8 ۱ Vitamin A Phosphorus Vitamin) K Vitamin © Cobalamin) Chromium) 

صفحه 4:
FRopulation at Risk of Deficiency 

صفحه 5:
آهن 

صفحه 6:
فقر آهن وظایف #رشد و تکامل مغز - کارکرد ذهني 7نوليد انرژي (۸۲۴) در بدن (سیتوکروم‌ها) 7"خون‌سازي - تبادل گازهاي تنفسي (هموگلوبین و میوگلوبین) ذدفاع ايمني ع آنتي‌اكسيداني (آنزيمي) 

صفحه 7:
نیاز روزانه ‎٩‏ کودکان 4-8 ساله : 10 ميلي‌گرم 0 کودکان 9-13 ساله : 8 ميلي‌گرم ‎٩‏ دختران 14-18 ساله : 15 ميلي‌گرم ‎٩‏ پسران 14-18 ساله : 11 ميلي‌گرم 

صفحه 8:
منابع غذايي آهن Heme Non- Heme 7 جگر - سبزیها - مغزدانه‌ها - غذاهاي دریا ي مدقي - برگه‌ها (میوه‌های خشت) - اندامهاي احشايي (دل. 005 -حبوبات قلوه) ۱ ۱ - غلات ‎eR. AV howilk E79. PP Cg =‏ اه 1 - منابع غذايي غني‌شده قابليت جذب 9620-30 قابليت جذب 73-8 

صفحه 9:
نیاز بیشتر به آهن ِ © مصرف ناکافی مواد غذایی حاوي آهن 9 از دست دادن آهن 

صفحه 10:
گروه‌هاي در معرض خطر کمبود "شیرخواران و کودکان #7مادران باردار 7*نوجوانان (دختر و پسر) زنان در سنین باروري سالمندان 

صفحه 11:
کمبود: علایم و نشانه‌ها دستگاه گردش خون: ”كم خوني " رنگ پربدگي “ورج ي نفس " خستگي زودرس "احساس سرما در اندام‌های تحتانی 

صفحه 12:
کمبود: علایم و نشانه‌ها دستگاه عصبي: " کاهش تمرکز و يادگيري " زودرنجي بي حوصلگي دستگاه عضلاني: " کاهش قدرت و استقامت جسمي 

صفحه 13:
کمبود: علایم و نشانه‌ها دستگاه ایمنی: افزایش دفعات ابتلا به عفونت " افزايش طول مدت ابتلا به بيماري عفوني " افزايش شدت عفونت 

صفحه 14:
عوارض و پیامد هاي کم خوني فقر آهن * اثرات جبران ناپذیر برتکامل مغز دردو سال اول زندگي * ضريب هوشي كودكان كم خون 10- كامتياز كمتراست * كاهش قدرت يادگيري و افت تحصيلي * کاهش مقاومت در مقابل بيماري‌ها 7" تغییرات رفتاري و (تحريك پذیریبی تفاوتی. خستگی و بی‌حسی و گوشه‌گيري. عدم فعالیت و تحرك بدني در دانش آموزان) ختلال در تکامل گفتاری * اختلال در تکامل و هماهنگی سیستم عصبي 

صفحه 15:


صفحه 16:
کمبود: علايم و نشانه‌ها 

صفحه 17:
0 سل 9 1 سال 0 روند شیوع کم خوني نوجوانان 14-20 ساله در يك دهه -1380-1391 + 35 1 30 25 4 

صفحه 18:
روش‌های پیشگیری و کنترل کمبود ريزمغذي‌ها * مکمل باری برای گروه‌های در معرض خطر *غنی سازی مواد غذای * آموزش تغذه به منظورتغییر رژیم‌های غذایی *ارتقاء بهداشت عمومی و پیشگیری از آلودگی انگلی و عفونی 

صفحه 19:
مکمل ياري نوزادان کم وزن - 2 میلی گرم / کیلوگرم وزن بدن از هنگام دوبرابر شدن وزن * کودکان 6تا 24 ماهه - 2 میلی گرم / کیلوگرم وزن بدن (از 6 تا 24 ماهگی) کودکان 2تا 6 ساله - 30 میلی گرم / یک‌بار در هفته | یک دوره 3 ماهه / در سال کودکان 14-7 ساله - 60 میلی گرم / یک‌بار در هفته| یک دوره 3 ماهه / در سال 7 نوجوان دختر 14تا 19 سال - 60 میلی گرم / یک‌بار در هفته ایک دوره 4 ماهه / در سال جوان پسر 15تا 19 سال - 60 میلی گرم / یک‌بار در هفته/ یک دوره 4 ماهه / در سال * زنان سنین باروری 15 تا 49 سال - 60 میلی گرم | یک‌بار در هفته/ یک دوره 4 ماهه | در سال * زنان باردار و شیرده - 60 میلی گرم آهن +400 میکروگرم اسید فولیک / روزانه از پایان ماه 4 بارداری تا 3 ماه پس از زایمان 

صفحه 20:
آموزش تغذیه مصرف افزايش دهنده هاي جذب ‏ منع مصرف کاهش دهنده هاي آهن: جذب آ ‎Sie + :‏ 5 * اسيد اسكوربيك 0 7 آهن هم (گوشت و جگر) "7 تانن ها (چای. قهوه.ادویه) ‎OFC (Ora,Pek, Pury ‏* اسید لاکتبک * دریافت زیاد کلسیم (مصرف ‎ian‏ شیر همراه با غذا) * جوانه غلات ‎ ‏اسید ها 

صفحه 21:
ويتامين 7 

صفحه 22:
© اولين ويتامين شناخته شده (حدود 100 سال قبل) ‎٩‏ اشکال فعال در بدن: رتینول. رتینال و رتينوئيك اسید 9 وظایف: * سلامت بافت اپي‌تلیوم (چشم. مجاري ادراري, تناسلی . تنفسي, گوارشي) * بينابي (ديد رنك, ديد در تاريكي) * كاركرد دستكاه ايمني بدن © متابوليسم آهن اخون سازي 

صفحه 23:
نفش با کارونن ها در بدن؟ * _ آنتي اکسیدان طبيعي * . محافظت بدن در ابر ابتلاه به انواع سرطان‌ها بيماري‌هاي قلبي عروقي بيماري‌هاي چشمي (آب مروارید) پیش ساز ویتامین 69 در بدن 

صفحه 24:
گروه‌هاي در معرض خطر کمبود وینامین ۵) 7 نوزادان با وزن تولد کمتر از 2500گرم 7 شیرخواران مادران مبتلا به کمبود ويتامين © ‎z‏ نب قا د کودکان سنین قبل از مدرسه 7 کودکان سنین مدرسه ونوجوانان بویژه درخانواده های کم درآمد 7 کودکان و دانش آموزان مبتلا به سوء تغذیه و بيماريهاي عفوني 7 مادران باردار و شیرده 7 ساکنین مناطق دچار کمبود وبتامین آ(مناطق با بارندگي کم) 

صفحه 25:
نیاز روزانه ‎٩‏ کودکان 4-8 ساله : 400 میکروگرم ‎٩‏ کودکان 9-13 ساله : 600 میکروگرم 0 دختران 14-18 ساله : 700 میکروگرم 0 پسران 14-18 ساله : 900 میکروگرم 

صفحه 26:
عوارض ناشي از كحبود وجنامين ‎D‏ * عوارض جشمي (شبكوري.خشكي غشاء ملتحمه.لكه بيتوت.خشكي قرنيه,زخم قرنيه و كوري مطلق) * افزايش خطر ابتلاء به انواع عفونتها ‎٠‏ اختلال رشد سلولهاي اسكلتي -عضلا * اختلال سيستم خونسازي 

صفحه 27:
؟کمبود وبتامین۸/ خطر ابتلا به بيماري‌های تنفسی و اسهالی را 2 تا 3 برابر افزایش می‌دهد. بدبین ترتیب . خطر مرگ ناشی از اين بیماریها حدود ۰23 افزایش می یابد. 

صفحه 28:
برنامه ملی مکمل یاری مکمل یاری: ‎٩‏ مکمل یاری روزلنه :( 1500واحد بین المللی ) قطره آ +د هیا مولتی ویتامین به ميزان 25 قطره از روز 3-5 پس ازتولد تا 24ماهگی ‎٩‏ مکمل یاری به مگادوز ویتامین آ: 0مهزارواحدبین المللی برای کودکان 6-12 ماهه 0زارواحدبین المللی برای کودکان 1-5سال هركماه يكبار 

صفحه 29:
با توزيع مکمل ویتامین ۸ میزان مرگ ومیر كودكان زير 5 سال تا 25 90 كاهش مى يابد. 

صفحه 30:
نكاتي در مورد ویتامین 9) #منع مصرف مکمل قوي وبتامین در بارداري 7"مسموميت‌زايي دربافت زباد وبتامین ۸۵ 7"بي خطري دریافت کاروتنوئیدها 9زردشدن رنگ پوست با مصرف کاروتنوئیدها کلستروم /آغوز از غني‌ترین منابع ویتامین ۸۵ 

صفحه 31:
روي 

صفحه 32:
‎٩‏ کشف کمبود روي در انسان در اوایل دهة 60 در ایران 9 حضور در بیش از 300 آنزيم مختلف ‎٩‏ وظایف: ‏۶ دفاع ايمني بدن ‎٩‏ دفاع آنتي اكسيداني بدن (در آنزیم‌ها) ‏#حس چشايي . . ‏؟ تکامل جنسي ‎ یدقدشر*‎ ‏* متابولیسم ویتامین ۸ 

صفحه 33:
منابع غذايي روي بهترین منابع: غذاهاي حيواني پرپروتئین #صدف ٩خرچنگ‏ ٩جگر‏ ٩انواع‏ گوشت‌ها (شامل مرغ و ماهي) حبوبات و غلات کامل مغز دانه‌ها /آجیل جوانة گندم یر و فرآورده‌هاي آن كك 

صفحه 34:
نیاز روزانه ‎٩‏ کودکان 4-8 ساله : 5 ميلي‌گرم ‏0 کودکان 9-13 ساله : 8 ميلي‌گرم ‎٩‏ دختران 14-18 ساله : 9 ميلي‌گرم ‎٩‏ پسران 14-18 ساله : 11 ميلي‌گرم 

صفحه 35:
:علل کمبود روي ٩افزایش‏ نیاز (بارداري. شيردهي. سوختگي. رشد) 9 کاهش جذب (دریافت مکمل‌هاي قوي آهن و اسيدفوليك با غذا. رژيم‌غذايي پرفیتات. بيماري سلياك 9افزایش دفع (سهال. دیابت. سوختگي) 

صفحه 36:
هیپوگنادیسم کم‌خوني توقف رشد ريزش و نازكي مو ضايعات بوستي اختلال در حس جشابي عفونتهاي مکرر به ویژه اسهال شب كوري کاهش سنتز تیروکسین کاهش سنتز و آزادسازي انسولین 

صفحه 37:
2 

صفحه 38:
روند شیوع کمبود روی در کودکان 6 ‎aLw‏ .1380-1391 45 0سا ها 1 سال 

صفحه 39:
پیشگیری از کمبود روی : 7 مکمل یاری رویبه میزان امیلی گرم / کیلوگرم وزن بدن در کودکان دچار اختلال رشد توصیه شده است. 0 غنی سازی غذا های عمده مثل آرد با روی ‎٩‏ آموزش تغنیه برای استفاده از منلبع غذلیی روی دربرنامه غذایی روزانه به ویژه تاکید بر منابع حیوانی مثل گوشت‌ها درغذای کودکان 

صفحه 40:
ويتامين د 

صفحه 41:
ويتامين ‎D‏ ‏" محلول در جربى ‎Sunshine vitamin ۴‏ ۲ هورمون یا ماده مغذی؟ 7 پیش سازهای ویتامین :0 (7-دهیدرو کلسترول و ارگوسترول) 

صفحه 42:
وینامین 0 © انواع: گوکلسیفرول) ‎Oe 3 3‏ تست , متابولیسم بو در يم غلظت کلسیم, فسفر و آهمیت در سای ‎٩‏ سایر و ۱ — ني (در سلو ‎sh‏ ‏اثرا لون) پستان, ریه, ی ‎pi‏ سلولي در برخي . 2 

صفحه 43:
دریافت های غذایی مرجع (۲2۳۱5) ‎٩‏ 190/025117 Vita rT) amin D hen ti 9 5 ‏در شیرخوارگی و کودکی:‎ ٩ ‘exposed to the sun ‏برای بزرگسالان ۵۱ سال‎ ) Abd ‏دریافت کافی‎ © 170 10 )11400( ‏به بالا:‎ naar, ‏برای ۷۱ سال به بالا (117600 15 6ق[‎ ٩ fortified milk, fish and fortified 0 UL cereals are food sources 25 ‏شیر خواراه‎ 4 2 of vitamin D 9 119 25 ‏شيرخواران‎ :1[1-( itis ‏رگسالان‎ ‏در روز‎ )11[2000( 

صفحه 44:
منابع تس بار از تايان ساي الور حو رشيف ان مي‌شود ۲ بهترین ساعت روز: 10تا 15 "بهترین: فصل تابستان " بهترین عرض جغرافيايي: استوا ‏ "دستها . بازوها؛صورت. گردن و پاها: به میزان نصف تا ثلث زماني که پوست مي سوزد! حداقل 2 بار در هفته (3 نا 4 بار ) ‎co 4‏ طول موج 270-300 v 

صفحه 45:
منابع غذلیی 7 روغن جگر ماهی ب (شاه ماهی ‎ane‏ (salmonsi;i mackere 

صفحه 46:
° آفرادی که مدت طولانی به دور از نور خورشید هستند ساکنان متاطق با عرض جفرافیایی شمالی ساکنان مناطق با آلودگی سنگین هوا افراد با لباس های کاملاً پوشیده افراد شب کار افراد با پوست تیره سالمندان کودکان شیرخوار استفاده ار کرم های ضد آفتاب با 5۳۳ بالای ۸ ك ك ك و و هو و هو افراد درمعرض کمبود ویتامین ‎D‏ 

صفحه 47:
علایم و نشانه‌هاي کمبود ویتامین دا: "ریکتز اراشي‌تیسم در کودکان 9 استئومالاسي در بزرگسالان 9افزایش استعداد ابتلا به استئوپروز (در کنار کاهشر فعالیت بدني ق : 4 دريافت ناكافي کلسیم) 9 يك علامت مهم: تعریق در کودکان 

صفحه 48:
© عوامل جفرافیایی ‎٩‏ عوامل فرهنگی ‏© عوامل اجتماعی ‏© وضع تغذيةٌ مادر باردار ‏© فقر شير مادر از نظر ویتامین ‎D‏ ‏© رنك يوست ‎ 

صفحه 49:
SIGNS OF RICKETS Soft spot on baby’s head is slow to close. big, lumpy joints “=~ bowed legs © (knees bent out) 

صفحه 50:
توزیع کمبود ویتامینم] درنوجوانان 403 aa #8 | ‏اااا‎ 

صفحه 51:
| ۱ توزیع کمبود ویتامین ] درپسران نوجوان | | رد شير 

صفحه 52:
توزیع کمبود ویتامین ما در دختران نوجوان 1 | 29 | | توزیع كمبود وبتامين در دختران لوجوان 1۳ 5 ‏عو‎ re 05 a mgs a0 8 | 2 2 رجا ممعي ود و " 0 

صفحه 53:
مکمل یاری " در گروه سنی 0-24 ماهه : از 3 تا 5 روز بعد از تولد 400 4 ‎lu/Day”‏ مکمل ویتامین "د" داده شود " در گروه سنى 2-6 ساله : هر 2 ماه یک ‎IU 50000 4b‏ مکا دوز ویتامین "د" داده شود که معادل ۱۱/۲05۷ 0 مي‌باشد. " در گروه سنی7-12 ساله : هر 2 ماه يى بار 50000 ‎IU‏ مگا دوز وبتامین "۵" داده شود. " در گروه سنی12-70 ساله: هر ماه یک بار مگا دوزلاا 0 وبتامین "د" داده شود. " در گروه سني 70 سال به بالا : هر 2 هفته یک مگادوز ‎TU‏ 0 وبتامین "د" داده شود. 

صفحه 54:
نكاتي در مورد ویتامین ‎D‏ 9احتمال مسمومیت ناشي از مصرف اتزریق مکمل‌هاي قوي ؟(هیپركلسيمي. پرادراري و پرنوشي. رسوب در بافتهاي نرم - تهوع. استفراغ. بي‌اشتهايي در اثر رسوب در دستگاه عصبي) ‎٩‏ سنتز توسط نور خورشید مسمومیت‌زا نیست 9 لزوم مكمل‌ياري در مبتلایان به بيماريهاي كبدي و نارسايي كليوي ٩هم‌افزايي‏ اثر با ویتامین > 

صفحه 55:
در کودکان 6 ماه باه پورا - سال 1391 © شیوع کمبود وبتامین. هه وم 72 51 21 96 10 60 50 40 30 20 10 

صفحه 56:
در نوجوانان 14-20سال. مطالعه یورا - 1391 ظ شيع ‎fata sass‏ 90 ,7876 و بر 17 80 0 6g 71 71 60 50 40 30 20 10 0 0 ی ی 7 ‎ee‏ ره هر ‎ra‏ 

صفحه 57:


صفحه 58:
۴ نقش ید در ساخت هورمون هاي غده تیروئید و تاثیر هورمون‌هاي فوق. در اعمال حياتي انسان در دوران جنيني . کودکي .بلوغ. دلیل عمده اهميت يد است” * تنظیم متابولیسم. رشد مغزي و جسمي * کمبود ید معمولابه دلیل فقر ید در لب و خاك در سطح جامعه رخ مي دهد * عوارض لن دامنكير تعداد كثيري از افراد ساكن در يك منطقه خاص جغرافيايي مي‌شود * از لین رو پيشگيري و مبارزه‌با اختلالات ناشي از کمبود ید از اولویت هاي تمام كشورهايي است که با آن درگیر هستند . 

صفحه 59:
عوارض فقر ید مرك و مير دوران كودكي 0 مقاومت کودکانی که در مناطق با کمبود بد زندگی می‌کنند در برابر عفونت ها و سایر مسائل تغنیبه اي از کودکان مناطقي که ید كافي دارند کمتر است. عقب افنادگي اجتماعي» اقتصادي * به علت کند ذهني و ضعف قواي جسماني. آموزش پذيري مردم منطقه مشکل و بالطبع با تحرّك کمتر بازده كاري آنان نقصان یافته می یابد. 

صفحه 60:
زوس سای ری ار ‎ORM‏ منایع غذایی ید ۱ شترین میبزان ید در ماهی و به مینران کمتر در شیر» تخم ممرغ و گوشت وجود دارد. * میزان ید در میوه ها و سبزی ها بسیار پایین است. ۰ 2 اه روش های ید رسانی *_مکمل‌یاری؛ استفاده از قرصهای یدات پتاسیم؛ محلول لوگل؛ روغن ده (تزریقی یا خوراکی) * غتى سازى: اضزودن يُد به نان» نمكه شير آب» غذای کودک ‎Olle oss”‏ غذايى: مصرف بيشت غذاهای دریایی؛ جلبک ها و مصرف كمتر مواد ‎bl‏ ‏" بجز روش های فوق می‌توان از کودهای شیمیایی حاوی ید و غذای دامی ید دار نیز بعنوان روشى براى تامین ید مورد نیاز انسان استفاده گرد. 

صفحه 61:
با مصرف روزانه نمک یددار می‌توان از گواتر و سایر اختلالات ناشی از کمبود ید جلوگیری کرد. هر فرد. جوان يا ييرء بيمار يا سالم به طور روزانه به ید نياز دارد. 

صفحه 62:
کمبود ید با وجود کمبود آهن . کمبود سلنیوم وکمبود ویتامین 0 افزایش می یابد ید ادرار کمتر از 100 ضریب هوشی 96/4 ید ادرار بالاتر از 100 ضریب هوشی 99 4( )00:09 م02 الب 015 ل © 

صفحه 63:
مقدار مورد نیاز روزانه ید (ميكووكرم ) شیرخواران وکودکان تا 6 ‎SO‏ ‏سال ‏سللم4ه4 90۰ سادبااثر 46 ‎aso‏ ‏بارداری وشیریدهی ‎eso‏ 

صفحه 64:
استان هايي که یدادرار کمتر از 000 میکروگرم درلیتر بیشتر از 9۵000 بوده است آذربایجان غربي 99 تهران ‎ed‏ خوزستان 59 زنجان ‎ee‏ سیستان وبلوچستان ‎es‏ ‏قم ‎ee‏ لرستان تور همدان 60 

صفحه 65: