ایمنی در برق

ایمنی در برق

اسلاید 1: ايمنی دربرقمقدمه :انرژي الکتريکي به دليل مزاياي زيادي که دارد هر روز به تعداد مصرف کنندگان آن اضافه مي‌گردد. اين انرژی سالم ترين انرژی برای محيط زيست ميباشد هرچندکه توليد آن دربعضی حالات ميتواند موجب آلودگي شديد محيط زيست شود . در مقابل مزاياي آن ، انرژي الکتريکي داراي خطراتي نيز مي باشد، بخصوص در صنايع و کارگاههاييکه بااين انرژی سروکاردارند هرگونه استفاده نامناسب اراين انرژی وعدم رعايت اصول ايمني و حفاظتي می تواند حوادث وخسارات جبران ناپذيرگردد.

اسلاید 2: تاريخچه :يونانيان باستان از مشاهدات خود نتيجه گرفتند که هرگاه کهربا را با پارچه پشمي يا پوست مالش دهند، اجسام سبکي را به خود جذب مي‌کند. واژه الکتريسيته از کلمه يوناني الکترون به معني کهربا گرفته شده است. اين واژه اولين بار در نوشته‌هاي تالس( 547 ـ 640 ق . م ) بکار رفته است. ويليام گيلبرت ( 1544 ـ 1603 م ) با انتشار کتابي درباره مغناطيس نظريات گذشتگان را مورد بررسي قرار داد و نتيجه گرفت که نيروهاي الکتريکي و مغناطيسي از هم جدا مي‌باشند.

اسلاید 3: براي مثال سنگ مغناطيس مي‌تواند آهن و فقط چند ماده ديگر را جذب کند. در صورتي که کهربا و اجسامي که خاصيت الکتريکي دارند مي‌توانند ذرات کوچک و سبک اجسام گوناگون را جذب کنند. وي عقيده داشت که اجسام الکتريکي اثر دافعه ندارد. در سال 1646 سرتوماس برادن تجربه‌هاي خود را درباره اثر دافعه الکتريکي منتشر نمود و اظهار کرد که بين مواد الکتريکي نيز همانند مواد مغناطيسي نيروهاي جاذبه و داففه وجود دارند.

اسلاید 4: الكترون - نگاه اجمالي ذره بنيادي پايداري است با بار الکتريکي منفي 1.602X10-19 کولن و جرم در حال سکون 9.109X10-31 کيلوگرم است . الکترونها در همه اتمها حضور دارند و در لايه‌هاي خاصي به دور هسته اتم مي چرخند. سير تحولي و رشد :در نظريه‌ دالتون ،‌ اتمها کوچکترين اجزاي ممکن ماده بودند. اما در اواخر سده نوزدهم کم کم معلوم شد که اتم خود از ذراتي کوچکتر ترکيب يافته است. اين تغيير ديدگاه ، نتيجه آزمايشهايي بود که با الکتريسيته به عمل آمد.

اسلاید 5: در سالهاي پاياني سده نوزدهم ميلادي بيشتر فيزيکدانان به اين باور رسيدند که الکتريسته به دو صورت ظاهر مي‌شود: الکترون با جرم X10-31 9.109 کيلو گرم و بــار منفـــي 1.602X10-19 کولن پروتون با جرمX10-27 1.672623 کيلو گرم و بارمثبت X-19 1.602كولن . اعتقاد بر اين بود که اتمها از ترکيب الکترونها و پروتونها شکل مي‌گيرد. در اوايل دهه 1930 معلوم شد که هسته اتمها از پروتونهاي مثبت و نوترونهاي خنثي و با جرم X10-27 1.675 تشکيل مي‌شود.

اسلاید 6: ساختار اتم : چنانچه گفته شد اتمها از ترکيب الکترونها و پروتونها شکل گرفته‌اند و هسته اتمها نيز از پروتونهاي مثبت و نوترونهاي خنثي تشکيل شده است. به اين ترتيب ، اتم خنثي هسته‌اي با بار مثبت دارد که با الکترونهاي (منفي) احاطه شده است. اندازه هسته در هر اتم حدود 10/1 اندازه‌ اتم است. بقيه حجم اتم را الکترونهاي مداري در اشغال خود دارند.

اسلاید 7: موادازنظرهدايت الكتريكي براساس الكترون هاي موجوددرلايه هاي آخرآنهابه سه گروه تقسيم ميشوند:- هادي ها مانند فلزات بترتيب (طلا – نقره – مس _ آلومينيم )- نيمه هادي ها مانند سيسليسيم ،‌ژرمانيوم ،‌آنتيموان ،‌آرسنيك ،‌ سرب- عايق ها مانند نايلون ، پلاستيك ،‌پي وي سي ، فايبرگلس

اسلاید 8: انواع الکترونها: الکترون آزاد : الکتروني که از اتم جدا شده و به آن بستگي ندارد. الکترونهاي بيروني‌ترين لايه‌هاي اتمهاي فلزات بستگي کمتري نسبت به اتمهاي خود دارند و با گرفتن انرژي کوچکي از اين اتمها کنده مي‌شوند و به شکل توده‌اي از ابر يا گاز ، شبکه‌هاي اتمي فلزات را در بر مي‌گيرند. هنگامي که الکترونهاي آزاد در ميدان الکتريکي قرار گيرند، جريان الکتريکي بوجود مي‌آيد. الکترون اوژه : نوعي الکترون آزاد است که از اتم يا يون گسيل مي‌شود. الکترون اوژه از بازآرايي الکترونهاي مقيد از اتم يا يون اوليه سرچشمه مي‌گيرد.

اسلاید 9: ميدان الكتريكيبراي تعريف ميدان الکتريکي در يک نقطه معين از فضا ، يک بار الکتريکي مثبت به اندازه واحد در آن نقطه قرار داده ، سپس مقدار نيروي الکتريکي وارده بر اين واحد بار را به عنوان شدت ميدان الکتريکي تعريف مي‌کنند. بار مثبت را نيز به عنوان بار آزمون تعريف مي‌کنند. به بيان دقيقتر مي‌توان ميدان الکتريکي را به صورت حد نسبت نيروي الکتريکي وارد بر يک بار آزمون بر اندازه بار آزمون ، زماني که مقدار بار آزمون به سمت صفر ميل مي‌کند، تعريف کرد.

اسلاید 10: از قانون کولن مي‌دانيم که دو بار الکتريکي بر يکديگر نيرو وارد مي‌کنند. اين نيرو را مي‌توان با استفاده از مفهوم جديدي به نام ميدان الکتريکي توضيح داد، يعني واسطه‌اي که بارهاي الکتريکي بوسيله آن بر يکديگر نيرو وارد مي‌کنند. به بيان ديگر هر بار الکتريکي در فضاي اطراف خود يک ميدان الکتريکي ايجاد مي‌کند که هرگاه بار الکتريکي ديگري در محدوده اين ميدان قرار گيرد، بر آن نيرويي وارد مي‌شود.معمولا خطوط ميدان الکتريکي در اطراف هر بار الکتريکي با استفاده از مفهوم خطوط نيرو نشان داده مي‌شود.

اسلاید 11: به عنوان مثال اگر يک بار الکتريکي نقطه‌اي مثبت را در نقطه‌اي از فضا در نظر بگيريم، در اين صورت خطوطي از اين نقطه به طرف خارج رسم مي‌شوند. اين خطوط بيانگر جهت ميدان الکتريکي هستند. همچنين با استفاده از چگالي خطوط ميدان الکتريکي مي‌توان به شدت ميدان الکتريکي نيز پي برد.

اسلاید 12: مشخصات ميدان الکتريکي :ميدان الکتريکي کميتي برداري است، يعني ميدان الکتريکي علاوه بر مقدار داراي جهت نيز مي‌باشد. برداري بودن اين کميت را مي‌توان از تعريف آن نيز فهميد. چون ميدان الکتريکي را به صورت نسبت نيرو بر بار تعريف کرديم و نيرو نيز بردار است، لذا ميدان الکتريکي نيز بردار خواهد بود.

اسلاید 13: ميدان الکتريکي در داخل يک جسم رسانا همواره برابر صفر است.چون اگر درون جسم رسانا ميدان الکتريکي وجود داشته باشد، در اين صورت بر همه بارهاي درون آن نيرو وارد مي‌شود. اين نيرو باعث به حرکت در آمدن بارهاي آزاد مي‌شود. حرکت بار را جريان مي‌گويند. بنابراين در اثر ايجاد جريان در داخل جسم رسانا بارها به سطح آن منتقل مي‌شوند، باز ميدان درون آن صفر مي‌شود. در بيشتر موارد ميدان الکتريکي از نظر اندازه و جهت از يک نقطه به نقطه ديگر تغيير مي‌کند. اما اگر چنانچه اندازه جهت ميدان در منطقه‌اي ثابت باشد، در اين صورت ميدان الکتريکي را يکنواخت يا ثابت مي‌گويند.

اسلاید 14: سطوح هم پتانسيل :انرژي پتانسيل گرانشي جسمي که روي سطح ميزي افقي حرکت مي‌کند، نه کاهش پيدا مي‌کند و نه افزايش مي‌يابد. چنين سطحهايي براي انرژي پتانسيل الکتريکي هم وجود دارند که آنها را سطحهاي هم پتانسيل مي‌نامند. در سطح هم پتانسيل انرژِي پتانسيل الکتريکي تغيير نمي‌کند. در نتيجه براي حرکت ذره بار دار در اين سطح نيازي به انجام کار نيست. چون پتانسيل الکتريکي در جهت ميدان الکتريکي است ، خطها يا سطحهاي هم پتانسيل بايد در هر نقطه بر ميدان عمود باشند. سطح رسانا هميشه يک سطح هم پتانسيل است. اگر چنين نباشد، بارهاي الکتريکي در روي سطح رسانا آن قدر حرکت مي‌کنند تا هيچ نيرويي بر آنها وارد نشود و باز هم يک سطح هم پتانسيل بدست مي‌آيد.

اسلاید 15: ميدان الکتريکي حاصل از يک بار نقطه‌اي :فرض کنيد که يک بار الکتريکي به اندزه q در نقطه‌اي از فضا که با بردار مکان r مشخص مي‌شود، قرار داشته باشد. حال مي‌خواهيم ميدان الکتريکي حاصل از اين بار را در نقطه ديگري که با بردار مکان (r) مشخص مي‌شود، تعيين کنيم. طبق تعريف يک بار نقطه‌اي مثبت آزمون در اين نقطه قرار مي‌دهيم. فرض کنيد که اندازه بار آزمون (q) باشد. در اين صورت از طرف بار q بر اين بار آزمون نيرويي وارد مي‌شود که از قانون کولن بصورت زير محاسبه مي‌شود.F = 1/4πε. qq/(r-r)2

اسلاید 16: رابطه پتانسيل الکتريکي و ميدان الکتريکي : در حالتي که نيرو و جابجايي هم جهت هستند کار برابر با حاصل ضرب نيرو در جابجايي است. کار انجـــام شده بر روي واحد بار الکتريکي تقسيمبر مسافت پيموده شده برابر است با نيروي وارد شده بر واحد بار الکتريکي . بنا به تعريف: شدت ميدان الکتريي برابر با نيروي وارد شده بر واحد بار است. نسبت تغيير پتانسيل الکتريکي به مسافت پيموده شده برابر مي‌شود با ∆V/∆d که با ميدان الکتريکي E برابر است. بنابراين ميدان الكنريكي با اختلاف پتانسيل الكتريكي نسبت مستقيم وبافاصله ازبارالكتريكي نسبت معكوس دارد.

اسلاید 17: قانون بقاي بار الکتريکي :دو نوع بار الکتريکي وجود دارد و اين بارهاي الکتريکي که مي‌توانند ساکن يا متحرک باشند و آثاري از خود ظاهر مي‌سازند. از نظريه فرانکلين «بارهاي الکتريکي ايجاد نمي‌شوند و از بين نيز نمي‌روند بلکه از قسمتي از يک جسم به قسمت ديگر منتقل مي‌شوند، همچنين بارهاي مثبت و منفي يکديگر را خنثي مي‌کنند، ولي هيچگاه نابود نمي‌شود» اين نتايج امروزه قانون بقاي بار الکتريکي ناميده مي‌شود که مانند قانون بقاي جرم و انرژي از قوانين اساسي طبيعت محسوب مي‌شود.

اسلاید 18: حرکت در میدان الکتریکی اگر ذره‌ای باردار با بار الکتریکی q در یک میدان الکتریکی با شدت E قرار گیرد، از طرف میدان بر این ذره نیرویی وارد می‌شود که مقدار با حاصل ضرب مقدار بار q در شدت میدان الکتریکی نقطه‌ای که ذره باردار در آن نقطه قرار گرفته است، برابر می‌باشد. F = qE در صورتی که ذره دارای بار مثبت باشد، این نیرو جاذبه و اگر بار ذره منفی باشد، این نیرو دافعه خواهد بود. حرکت در میدان مغناطیسی حال اگر ذره با بار الکتریکی q در یک میدان مغناطیسی حرکت کند، نیرویی که میدان مغناطیسی بر این ذره وارد می‌کند، به سرعت ذره نیز بستگی دارد. یعنی اگر القای مغناطیسی را با B نشان دهیم و V سرعت ذره باشد، در این صورت نیروی F وارد بر ذره از رابطه ((F = qV × B حاصل می‌شود. جهت این نیرو با استفاده از قاعده دست راست حاصل می‌شودنیروی کل الکترومغناطیسی ناشی از شدت میدان الکتریکی( (Eو القای مغناطیسی( (Bبر ذره باردار همان نیروی لورنتس می‌باشد که طبق:F = qE + qV × B

اسلاید 19: قانون کولمب(به مرور زمان و برای راحتی بیان از کولمب به کولن تغییر یافته‌است) معادلهٔ پایهٔ الکترو استاتیک، قانون کولمب است که نیروی بین دو «بار نقطه‌ای» را توصیف می‌کند. اندازهٔ نیروی الکترومغناطیسی بین دو بار الکتریکی نقطه‌ای با حاصلضرب اندازهٔ بارها نسبت مستقیم، و با مربع فاصلهٔ بین دو بار نسبت معکوس دارد: در رابطهٔ بالا، 1Q و2 Q اندازهٔ بارها و r فاصلهٔ بین دو بار بوده( 0 ε ) ثابتی است که‌«گذردهی‌فضای‌آزاد» نامیده می‌شود، و مقدار آن برابر است با:میدان الکتریکیمیدان الکتریکی (دارای واحد ولت بر متر) در یک نقطه به صورت نیرو (بر حسب نیوتون) بر واحد بار (بر حسب کولمب) بر یک بار موجود در آن نقطه تعریف می‌شود. با توجه به این تعریف و قانون کولمب، نتیجه‌گیری می‌شود که اندازهٔ میدان الکتریکی E که به وسیلهٔ یک بار نقطه‌ای تنها، Q، ایجاد می‌شود از این رابطه به دست می‌آید:

اسلاید 20: میدانهای مغناطیسی و الکتریکی به وسیله خطوط نیرو، سیمهای الکتریکی و تجهیزات الکتریکی تولید می شود خطوط نامرئی نیرو هستند که در اطراف هر وسیله وجود دارند و قدرت آن با افزایش ولتاژ افزایش می‌یابد. میدان الکترومغناطیسی از وسایل برقی مثل کامپیوتر شخصی، فر برقی، تلویزیون، یخچال و غیره و نیز خطوط انتقال نیروی برق با ولتاژ زیاد حاصل می شود.

اسلاید 21: ● مقایسه میدان الکترومغناطیسی و میدان الکتریکی : میدان الکتریکی با ولتاژ تولید و قدرت آن با افزایش ولتاژ افزایش می‌یابد.میدان مغناطیسی نتیجه شدت جریان در سیمها یا وسایل الکتریکی می‌باشد . میدان مغناطیسی بر حسب گوس یا تسلا اندازه‌گیری می‌شود. میدان الکتریکی برحسب ولت برمتر یا وبر اندازه گیری میشود .میدان الکتریکی حتی وقتی که تجهیزات الکتریکی خاموش می شود برقرار است درحالیکه میدان الکترومغناطیسی با توقف جریان الکتریکی ازبین میرود. میدان الکتریکی با عبور کردن از موادی که هادی الکتریسیته هستند کاهش می‌یابدولی میدان الکترومغناطیسی مغناطیسی از بسیاری مواد عبور می‌کنند بنابراین جلوگیری از عبور آن بسیار مشکل است.

اسلاید 22: میدان الکترومغناطیسی بر روی سیستمهای عصبی و رشد و تکامل و ترمیم سلولها اختلالاتی ایجاد می‌کند و موجب پیدایش امراض ناشناخته مانندانواع سرطانها تومورهای مغزی ناباروری در انسان می‌شود همچنین افرادی که به دفعات و به مدت طولانی در معرض چنین میدانهایی قرار می‌گیرند و نیز افراد شاغل در صنایع برق و تلفن، تعمیرکاران تلویزیون و جوشکاران آسیب پذیرتر می‌باشند

اسلاید 23: میدانهای الکترومغناطیسی (EMF) موجب : سرگیجه وزوز گوش ضعف و خستگی تار شدن دید چشم خواب آلودگی هنگام کار همچنین پیدایش امراض ناشناختهتغییر ترکیبات خون اختلال در سیستمهای عصبی عضلانی، (نوروماسکولار) دگرگونی ژنتیکی بروز سرطانهایی چون لنفوم، لوسمی، طومورهای مغزی، سرطان غدد بزاقی اختلال در باروری در زنان و مردان می‌شود.

اسلاید 24: - میدان الکتریکی داخل اکثر منازل از 500V/m ومیدان مغناطیسی از µT 150تجاوز نمی‌کند.  کسانی که با کامپیوتر یاوسایل الکتریکی و سیم‌ها سر و کار دارند، مقدار زیادی میدان الکتریکی و مغناطیسی به آنها تابیده میشود. - در پست‌های فشـــــار قــــوی میــــــدان الکتـــــریکی به بیـــش از kV/m 25و میدان مغناطیسی به mT2 می‌رسد. جوشکاران در معرض میدان مغناطیسی حدودmT 130هستند. کسانی که با دستگاه‌های فتوکپی و دستگاه‌های ویدئویی کار می‌کنند نیز در معرض تابش قرار دارند.

اسلاید 25: تجهیزات اندازه گیری میدانهای الکترومغناطیس در محدوده ELF HI 3604

اسلاید 26: روش اندازه گیری 1- اندازه گیری شدت میدان الکتریکی

اسلاید 27: 2- اندازه گیری شدت میدان مغناطیسی

اسلاید 28: جدول میانگین مواجهه با میدانهای مغناطیسی برای انواع مختلف کارگران (بر حسب میلی گوس)*میدانهای مغناطیسی اغلب در واحد گوس (Gauss) یا میلی گوس اندازه گیری میشوند. ** میانه: وسط اندازه گیری. نیمی از کارگران، میانگین روزانه بالاتر از این مقدار مواجهه و نیمی دیگر میانگین روزانه پایینتر از این میزان را دارند.

اسلاید 29: حدود مجاز تماس با میدانهای مغناطیسیحدود مجاز تماس میدانهای مغناطیسی پایا

اسلاید 30: مولفه هاي مهم وقابل بحث درامرايمني دربرق:براي تفهيم بيشترالكتريسيته واثرات آن لازم است به مهمترين مولفه هاي موثردرانرژي الكتريكي بصورت اجمالي اشاره شود.اختلاف پتانسيل الكتريكي : اختلاف فشارالكتريكي بين دونقطه ازشبكه كه موجب حركت الكترون درداخل هادي ميگردد.واحد آن ولت است (v ) .جريان الكتريكي : عبارت است ازحركت الكترون ازيك نقطه به نقطه ديگردرداخل هادي . واحد آن آمپر است (A )

اسلاید 31: جريان متناوب (Alternative Current )جريان متناوب (AC ) جريان الکتريکي است که در آن اندازه وجهت جريان به صورت پيوسته تغيير مي‌کند مانند جريان سينوسي شبكه ايران . جريان مستقيم (Direct Current ) :جريان مستقيم (DC ) جريان الكتريكي است كه در آن اندازه وجهت جريان همواره تابت مي‌ماند مانند جريان باتري .

اسلاید 32: جريان AC را مي‌توان توسط يک ترانسفورماتور به سطوح مختلف ولتاژي انتقال داد. هر چه ميزان ولتاژ افزايش يابد، انتقال توان هم موثرتر صورت خواهد گرفت. تلفات توان به علت جريان توسط رابطه P = Ri2t محاسبه مي‌شود، بنابراين اگر جريان دو برابر شود، تلفات چهار برابر خواهد شد.با استفاده از ترانسفورماتور ، ولتاژ را مي‌توانيم به يک ولتاژ بالا افزايش دهيم تا بتوانيم توان را در طول فواصل بلند در سطح جريان پايين انتقال داده و در نتيجه تلفات کاهش يابد. سپس مي‌توانيم ولتاژ را دوباره به سطحي که براي تغذيه خانگي بي خطر باشد، کاهش دهيم.

اسلاید 33: مقاومت الكتريكي : مقاومت در برابر جريان الكتريسيته را مقاومت الكتريكي گويند و واحد اندازه گيري آن اهم مي‌باشد.جدول زير مقاومت بدن انسان را در مقابل جريان الكتريسيته نشان مي‌دهد. مقاومت اجزاي بدن بر حسب اهم 100000 تا 600000 پوست خشك 1000 پوست خيس 400 تا 600 دست و يا اندام داخلي 100 گوش تا گوش

اسلاید 34: قانون اهم : چنانچه يك مقاومت يك اهمي درمداري كه اختلاف پتانسيل آن يك ولت باشدقرارگيردجريان الكتريكي عبوري ازآن برابريك آمپرخواهدبود.1- براساس اين قانون هرچه مقاومت الکتريكي مداركمترباشد جريان عبوري ازآن بيشتراست .2- هرچه اختلاف پتانسيل مداربيشترباشدجريان عبوري ازمقاومت بيشتراست .3- مقاومت الكتريكي مدارتعيين كننده ميزان جريان عبوري است .4- جريان الكتريكي درمقاومت هاي سري و اختلاف پتانسيل الكتريكي درمقاومت هاي موازي برابراست .

اسلاید 35: اثرات عبورجريان التريكي :1- اثرحرارتي درمقاومتها2- اثرنوراني درلامپها3- اثرشيميايي درباطري ها4- اثرالكترومغناطيسي درمبدل ها5- اثرمكانيكي درموتورها6- اثرمغناطيسي درهسته ها7- اثرالقايي دراطراف هاديها8- اثريونيزاسيوني درعايق ها

اسلاید 36: اثرات عبورجريان الكتريكي ازبدن :1- اثرحرارتي يا سوختگي ( آرك زدگي )2- اثربرق گرفتگي (شوك الكتريكي )3- اثرات مكانيكي ( ثانوي )

اسلاید 37: مثلث برق گرفتگي :1- محل ورودجريان الكتريكي به بدن 2- محل خروج جريان الكتريكي ازبدن 3- اختلاف پتانسيل الكتريكي خطرناك

اسلاید 38: روشهاي توصيه شده براي حذف هريك ازاضلاع مثلث برقگرفتگي :روشهاي حذف محل ورودجريان به بدن :- استفاده ازوسايل حفاظتي مناسب نظير دستكش ،‌پوشش عايق- استفاده ازوسيله عايقي مناسب براي تماس با قسمتهاي زنده شبكه - عايق بندي مناسب قسمتهاي زنده شبكه - محصورسازي براي جلوگيري ازتماس ناخواسته باتجهيزات برقدار- استفاده ازكليدحفاظ جان - عبوردادن هاديهاي بدون عايق ازارتفاعات - رعايت حريم براي جلوگيري ازورودبه حوزه ميدان الكتريكي

اسلاید 39:

اسلاید 40: روشهاي حذف محل خروج جريان ازبدن :- استفاده ازوسايل حفاظتي مناسب نظير كفش ،‌پوشش عايق- استفاده ازكف عايق ، فرش لاستيكي ونظايرآن - عدم تماس همزمان باقسمت زنده شبكه وهادي هاي ديگريازمين - استفاده ازترانس يك به يك

اسلاید 41: روش حذف اختلاف پتانسيل خطرناك :- استفاده ازشبكه باولتاژ پايين - هم بندي وهم پتانسيل كردن - عايق ساختن بدنه تجهيزات برقي - تقويت عايق بندي داخلي تجهيزات برقي - استفاده ازقفس فاراده - استفاده ازرله جريان نشتي - استفاده ازكابل براي محدود ساختن ميدانهاي الكتريكي - استفاده ازمقاومتهاي محدودكننده ولتاژ

اسلاید 42: 1- اثرحرارتي (‌آرك زدگي ): - ايجاد سوختگي درولتاژ زير1000 ولت ايجاد فروپاشي اندامي درولتاژ فشاربالا - ايجادماده سمي ميوگلوبين درخون

اسلاید 43:

اسلاید 44: 2- ايجاد برقگرفتگي :جريان الكتريكي هنگام عبورازبدن انسان برروي اندامهاي بدن اثرات متعددي ميگذاردكه مهم ترين آنها عبارتند از:1- اثر برروي مغزازطريق اختلال سيگنالها وفرامين مغز* فرمانهاي ارادي * فرمانهاي غيرارادي * فرمانهاي هجومي

اسلاید 45:

اسلاید 46: 2- اثرروي قلب - اختلال درفركانس قلب ( ضربان )- سفت شدن ماهيچه قلب ( فيبريلاسيون )- توقف لحظه اي درزمان استراحت قلب - اختلال درسيگنالهاي ارسالي به قلب ازجانب مغز3- اثرروي ريه هاوسفت شدن عضلات ريه 4- اثرروي خون - بهم خوردن الكتروليت خون - توليدماده سمي درخون

اسلاید 47: 5- اثرروي عضلات - سفت شدن عضلات - تغيير آستانه انقباض عضلاني 6- اثرروي اعصاب - اختلال درسيگنالهاي عصبي - اختلال درسيستم كنترل بدن - اختلال درعملكرداندامها- پرش اندامي ، پاركينسون ، آلزايمر

اسلاید 48: 7- اختلال روي غدد بدن - تغييرفعاليت غده تيروئيد- ايجاداشكال درروي كبد- تغييرنقطه كانون ديد درچشم - ايجاداشكال درعملكردغدد لنفاوي - اختلال درغدد تناسلي - آسيب ديدن جنين دررحم مادر

اسلاید 49: انواع حالات برقگرفتگي :- قرارگرفتن بين فاز و زمين ( ولتاژ فازي )- قرارگرفتن بين دو فاز ( ولتاژ خطي )- قرارگرفتن بين زمين وسيم نول برقدار- واقع شدن درحوزه ميدان الكتريكي - ولتاژ قدم ((Step Voltage- ولتاژ تماس (Touch Voltage)- ولتاژ حلقه (Mesh Voltage )

اسلاید 50: حالات مختلف تماس با شبکه :-1 تماس مستقیم : عبارت است ازتماس قسمتی یا قسمتهایی ازپوست بدن انسان با قسمتی یاقسمتهای زنده شبکه نظیرسیمهای لخت ، کنتاکت ها، شینه ها ، واردشدن درحوزه میدان الکتریکی ، … روشهای پیشگیری ازتماس مستقیم : محصورسازی عبوردادن هادیها ازارتفاعات عایق بندی قسمتهای زنده شبکه استفاده ازکلیدجریان تفاضلی

اسلاید 51: حالات مختلف تماس با شبکه …-2 تماس غیرمستقیم : عبارت است ازتماس قسمتی یا قسمتهایی ازپوست بدن انسان با بدنه فلزی تجهیزات وتاسیساتی که عیب اتصال بدنه دارند .روشهای پیشگیری ازتماس غیرمستقیم : هم بندی وهم پتانسیل عایق ساختن بدنه تجهیزات تقویت عایق بندی داخلی تجهیزات برقیاستفاده ازترانس یک به یک

اسلاید 52: تجهيزات حفاظتي قطع سريع :1-فيوزها - هوايي (كات آوت )- تيغه اي (چاقويي )- فشنگي ( تندكار وكندكار)- مغناطيسي - حرارتي - حرارتي مغناطيسي2- كليدهاي خودكار(كليدكل درفشارضعيف ، ديژنكتوردرفشارقوي ) - حرارتي مغناطيسي - فرمان از رله - جريان تفاضلي (ديفرانسيل)

اسلاید 53: موقعيتهاي خطرناك درشبكه برق :1- سيم كشي غيراستاندارد2- تجهيزات الكتريكي غيراستاندارد3- دستكاري وتعميرتجهيزات الكتريكي توسط افرادغيرصلاحيتدار4- كابلهاي برق فرسوده يا زخمي 5- عبوركابلها ازمحلهاي خطرناك ياقرارگرفتن در:- قسمتهاي تيزوبرنده - ‌بين سطوح فشرده - درمعرض ضربات مكانيكي - مجاورت منابع حرارتي

اسلاید 54: - مسيرقسمتهاي گردنده - مسيرتردد - مجاورت آب ورطوبت درمحل - مجاورت موادشيميايي خطرناك- كابلهاي آويزان وتحت كشش- كشيدن باربيش ازحد از كابلها وسيم هاي برق 6- كاركردن باشبكه به طريق غيرايمن (محل مرطوب ، بدون وسايل حفاظتي ، ابزارنامناسب ) 7- انجام تغييرات غيراستاندارددرشبكه 8- ناآگاهي افراد9- عدم رعايت مقررات واصول ايمني 10- عدم اخذمجوزهاي ايمني كار(پرميت )

اسلاید 55: 11- - عدم ايمن سازي مطمئن كار - حفاري يا سوراخكاري غيرمجاز - تخريب ياساخت وسازغيرمجاز - صعودغيرمجازازپايه هاي برق واستفاده غیرمجازازشبکه های برق12- مشكلات طراحي ، محاسبه واجرا و نگهداري شبكه 13- دستكاري تجهيزات حفاظتي شبكه وعدم سرويس مناسب آنها14- عدم رعايت حريم شبكه 15- عدم استفاده ازادوات الكتريكي استانداردوسالم - عدم نگهداري مناسب وسايل وتجهيزات برقي

اسلاید 56: اصولي كه براي كاربصورت ايمن روي شبكه هاي برق بايدرعايت شود:- داشتن تخصص ، آگاهي و صلاحيت دركار- آشنايي كامل بانحوه وماهيت انجام كار- آشنايي كامل باشبكه وخطرات مرتبط باآن - ايمن سازي صحيح محيط كار- داشتن ابزارو وسایل ایمنی فردی وگروهی مناسب - اخذمجوزکارازمرجع ذیصلاح- قطع مطمئن مدارازطريق قطع كننده ها واطمينان ازعدم وصل اشتباهي مدار- آزمايش تست بي برقي مدارباتجهيزات مناسب واستاندارد- نصب ارت مطمئن وتخليه كامل الكتريكي مدار- قفل وبرچسب گذاري مداروتجهيزات آن - انجام كارباتجهيزات ايمني كامل

اسلاید 57: 1- برقكاران موظفند هنگام كار تمام اشياء فلزي از قبيل ساعت ، انگشتر ، گردنبند و ... را از خود دور نمايند.2- در گروههاي دو نفره ، انجام كار همزمان در ارتفاع و يا روي تابلو براي بيش از يكنفرممنوع مي باشد و فرد دوم بايد مراقب چگونگي اجراي صحيح كار باشد.3- قطع و وصل مدار بصورت غير استاندارد و به هرگونه روش شخصي ممنوع مي باشد .4- در مدت زمان انجام كار گروه تعميرات روي تجهيزات الكتريكي ، بايستي وسيله نقليه گروه در محل كار آماده باشد.

اسلاید 58: 5- در محيط كار بايد نوربه حد كافي موجود باشد.-در شرايط جوي غير عادي (رعد و برق) انجام كار روي خطوط برقدار ممنوع است.7- هر گونه تغيير در لوازم ايمني استاندارد شده ممنوع مي باشد.- در صورت نياز به كار نفر دوم روي يك پايه ، صعود و فرود تا استقرار نفر اول ممنوع است. 9- در صورتيكه شبكه به طريقي احداث شده باشد كه انجام كار بصورت برقدار ميسر نباشد لازم است قبل از هر گونه عمليات روي شبكه مورد نظر فرم قطع و وصل مدار دريافت گردد.10- افراد اجرايي بايستي از لوازم ايمني و ابزار كار سالم استفاده نمايند

اسلاید 59: 11- هنگام كار حضور سرپرست گروه در محل كار الزامي است . 12- افراد گروه اجرايي موظف مي باشند ضمن استفاده از لوازم ايمني و ابزار كار موارد زير را رعايت نمايند :الف : تميز و سالم نگهداشتن لوازم ايمني و ابزار كار (افراد مي بايستي لوازم ايمني و ابزار كار را سالم و تميز نگهداشته و از بكار بردن لوازم ايمني و ابزار كار معيوب خودداري نمايند.) ب : حمل و كاربرد صحيح لوازم (افراد مي بايستي لوازم و ابزار كار را بطور صحيح بكار گرفته و در حمل آن رعايت احتياط را بعمل آورده و از انداختن آنها به اطراف خود داري نمايند. 13- در صورت استفاده از خودرو ، موتورسيكلت ، ماشين آلات و ماشين آلات سنگين رعايت مقررات ايمني و خاص آن الزامي است . 14- در صورت استفاده از موتور سيكلت بايستي از كلاه ايمني استفاده شود .

اسلاید 60: 15- خودرو اتفاقات بايد مجهز به بي سيم ، آژير ، چراغ گردان ، پرژكتور ، كپسول اطفاء حريق ، فلاشر و كمربند ايمني باشد16- در صورت استفاده از نردبان مقررات ايمني و خاص مربوطه الزامي است . 17- در صورت نياز به نردبان با ارتفاع بيش از سه متر ، ضمن مهار نمودن نردبان به پايه و بصورت عمودي نفر دوم همكاريهاي لازم را به عمل آورد.18- مجريان موظف مي باشند قبل از اجراي كار و بعد از آن موضوع قطع و وصل نمودن برق مدار را به اطلاع مشتركين برسانند.19- چنانچه وضعيت شبكه به طريقي باشد كه براي افراد اجرايي ، اهالي و يا تاسيسات خطر آفرين باشد بايستي شبكه بلافاصله از نزديكترين محل قطع گردد .

اسلاید 61: 20- برقكار اتفاقات هنگام عزيمت به ماموريت حق رانندگي خودرو اتفاقات را ندارد. 21- كارگران نبايد از سيم مهار ، ميخ ها ، تسمه ها ، سيم ها و امثال آن كه ممكن است استحكام كافي نداشته باشد آويزان شوند.22- دستكش عايق لاستيكي را بدون روكش چرمي نبايد بكار برد . 23- قبل از نصب يا برچيدن هادي يا كابل ، نيرويي كه بعدا به تيرها و يا تاسيسات مشابه وارد خواهد شد بايد مورد نظر قرار گيرد و اقدام لازم جهت جلوگيري از انهدام اجزاء يا اشيا حامل نيرو به عمل آيد . 24- طنابهايي كه در نزديكي خطوط برقدار مورد استفاده قرار مي گيرند بايد از جنس غير هادي باشند .  

اسلاید 62: روشهاي ايجادحرارت توسط جريان الكتريكي :- ايجادحرارت در مقاومت - ايجادحرارت سيم پيچ ها- ايجادحرارت درهسته آهني ( فوكو و هيسترزيس )- ايجادحرارت درخازن ناشي ازميدان الكتريكي بين دو جوشن- ايجادحرارت ناشي از وصل مدار- ايجادحرارت ناشي ازقطع مدار- ايجادحرارت ناشي ازاتصال كوتاه ( فازها به هم ، فازبه زمين )- ايجادحرارت ناشي ازاضافه بار- ايجادحرارت ناشي ازكرونا- ايجادحرارت ناشي ازبارهاي الكترواستاتيك - ايجادحرارت ناشي ازجريانهاي خزنده

اسلاید 63: نكات ايمني درآتش سوزي هاي تجهيزات وتاسيسات برقي :1- جداكردن وسيله برقي مشتعل ازشبكه برق.2- حصول اطمينان ازبرقدارنشدن مجدد وسيله برقي مشتعل . 3- رعايت فاصله مناسب ازتجهيزات برقي فشارقوي .4- استفاده ازخاموش كننده مناسب .5-استفاده ازآب اثرات مخربي برروي تجهيزات برقي دارد.6-استفاده ازآب براي خاموش كردن وسايل برقي متصل به شبكه برق خطرآفرين است7- خاموش كننده پودروگازازنوع خشك شيميايي براي خاموش كردن تجهيزات برقي درفضاي بيرون توصيه ميشود.8-مناسب ترين خاموش كننده براي تجهيزات برقي نوع CO2 ميباشدكه براي وسايل برقي متصل به شبكه برق بايدبصورت بريده بريده استفاده شود .9- استفاده ازآب وكف بدليل خاصيت رطوبي آن خطرناك ميباشد.

اسلاید 64:  صاعقه چيست؟ صاعقه، نوعي تخليه الكتريكي است كه براي ايجاد تعادل بين بارهاي مثبت و منفي درون يك ابر، بين دو ابر، يا بين ابر و زمين توليد ميشود.بار منفي پائين ابر جذب بار مثبت سطح زمين مي شود اين بار روي اجسام بلند ، همچون درختان و ساختمان هاي بلند شديدتر است، وقتي اختلاف بين اين بارها به قدر كافي زياد مي شود خواص عايق بندي معمولي هوا از بين رفته و صاعقه ايجاد مي شود.

اسلاید 65: رعد از يك سري ارتعاشات صوتي تشكيل شده كه بر اثر برخوردبارهای الکتریکی ناشی ازاختلاف پتانسیل ابرها به وجود مي آيد.- شما هميشه رعد را بعد از برق صاعقه مي شنويد چون برق صاعقه با سرعت نور حركت مي كند يعني حدود 300 هزار كيلومتر در ثانيه یا يك مايل در 3.5 ميليونيم ثانيه اما صوت در مقايسه با سرعت نور، حركتي لاك پشتي دارد، يعني فقط 1088 فوت در ثانيه يا يك مايل در حدود 5 ثانيه.- براي پيدا كردن فاصله صاعقه از محلي كه در آن قرار داريد كافي است تعداد ثانيه هاي بين زماني كه برق را مي بينيد و وقتي كه صداي رعد را مي شنويد، بشماريد، اگر اين عدد را بر پنج تقسيم كنيد، فاصله بر حسب مايل به دست مي آيد. (هر مايل معادل حدودا 4.8 ثانيه است).

اسلاید 66: مراحل صاعقه : 1- تخليه الكترون ها از ابر اتفاق مي افتد كه معمولا نامرئي است. اين حركت رو به پائين و داراي الكتريسيته منفي است كه موجب تخليه الكتريسته مثبت از سطح زمين مي شود.2- بار الكتريكي مثبت به بالا حركت مي كند تا با باري كه پايين مي آيد برخورد كند و اين همان برق الكتريسيته است كه به عنوان صاعقه مشاهده مي كنيم كه ظرف شايد 1/1000 ثانيه از زمين به طرف ابر مي رود 3- مرحله نهايي در فرايند ايجاد صاعقه، «انتقال بار در جهت عكس» است.- در حين صاعقه، نه تنها زمين بار الكتريكي مثبت دارد بلكه هر چه روي آن است نيز بار الكتريكي مثبت دارد. - به احتمال زياد صاعقه به بلندترين جسم موجود در منطقه برخورد مي كند چه يك ساختمان باشد چه يك درخت يا شخصي كه به تنهايي در يك مزرعه ايستاده است.

اسلاید 67: ايمني در برابر صاعقه وقتي در معرض صاعقه قرار گرفتيد به نكات ايمني زير توجه كنيد:1-  اگر صداي صاعقه را شنيديد در داخل منزل بمانيد يا به داخل منزل برويد، بيرون نرويد مگر اينكه ضروري باشد2- از هر چيري كه رساناي برق است دور شويد. اين شامل اجاق گاز، رادياتور، بخاري، لوله هاي فلزي ، دستشويي فلزي و تلفن نيز مي‌باشد .3- از وسايل الكتريكي متصل شده به پريز، همچون سشوار، مسواك برقي، يا ريش تراش برقي استفاده نكنيد. اگر صاعقه به خانه شما برخورد كند اينها مي توانند برق آن را به شما منتقل سازند. 4- در موقع توفان، از تلفن استفاده نكنيد، صاعقه ممكن است به خطوط تلفن در بيرون از منزل اصابت كند.5- اگر در داخل اتومبيل در حال حركت هستيد از آنجا بيرون نياييد. اتومبيل ، شما را در برابر صاعقه به خوبي محافظت مي كند. از درختانی که ممکن است روی اتومبیل بیفتد , دور شوید و سپس در جایی مناسب پارک کنید , و تا پایان خطر از وسیله نقلیه خود خارج نشوید . اما از دست زدن به قسمت های فلزی اتومبیل خودداری کنید

اسلاید 68: 6- از اجسام فلزي در فضاي آزاد همچون قلاب ماهيگري و ميله فلزي دوري كنيد.7- اگر در آب هستيد از آب بيرون بياييد اينخارج شدن از قايق هاي كوچك روي آب نيز هست. - در صورتی که داخل قایق یا در حال شنا کردن هستید , به سرعت از آب خارج شوید و بدن خود را خشک کنید .8- اگر در فضاي آزاد هستيد براي حفاظت در برابر صاعقه سرپناهي را جستجو كنيد! بهترين سرپناه، ساختمان است ولي اگر بنايي پيدا نكرديد، مي توانيد به درون يك غار، گودال يا دره پناه ببريد. درختان پوشش خوبي براي صاعقه ايجاد نمي كنند! درختان بلند صاعقه را به سوي خود جلب مي كنند.9- اگر نتوانستيد سرپناهي پيدا كنيد از بلندترين شئ در محلي كه هستيد دور شويد و اگر در نزديكي شما فقط درختان پراكنده يافت مي شود بهترين راه براي حفاظت از خودتان اين است كه در فضاي آزاد دولا دولا رفته و به اندازه دو برابر ارتفاع درختان پراكنده از آنها فاصله بگيريد.10- اگر در جنگل هستید , به سرعت از آنجا خارج شوید یا در زیر درختان کوتاه پناه بگیرید 11- هر وقت بار الكتريكي را حس كرديد وقتي كه موهاي سرتان سيخ سيخ شد يا در پوست خود احساس مور مور كرديد ممكن است صاعقه شما را بزند فورا روي زمين دراز بكشيد.

اسلاید 69: 11- از ایستادن در مناطق مرتفع , روی ساختمان های بلند , تپه , کوه یا هر ناحیه ی مرتفع دیگر به شدت پرهیز کنید .12- از تجهیزاتی که هادی جریان الکتریسیته هستند استفاده نکنید و در صورت وقوع رعد وبرق از آنها دوری کنید . مانند تراکتور , موتور سیکلت , دوچرخه , بیل های فلزی و …13- از درختان , سیم های برق( خصوصاً کابل های فشار قوی برق ) , لوله ها یا دیگر سازه های فلزی دوری کنید .14-از حصارهای فلزی , خطوط برق و تلفن دور شوید15- زیر سیم های برق هوایی , مخازن و شیشه ها پناه نگیرید , زیرا احتمال فروریختن و افتادن آنها وجود دارد .

اسلاید 70: 16-   به منظور جلوگیری از خطر آتش سوزی ناشی از صاعقه , یک برق گیر بر روی ساختمان های بلند نصب کنید .17-   از درها و پنجره ها , بخاری های دیواری , شوفاژها و یا دیگر هادی های الکتریکی دور شوید. 18-   دو شاخه و وسایل برقی مانند تلویزیون و رادیو را از برق بیرون بکشید19-   دو شاخه تلفن را نیز بیرون بکشید و از کار کردن با تلفن خودداری کنید 20 - پرده ها را بکشید و از ایستادن در نزدیکی پنجره ها خودداری کنید.

اسلاید 71: در صورت برخورد صاعقه به فرد:1- اشخاص صاعقه زده ، جريان برق در بدن خود ندارند و مي توان با خيال راحت به آنها دست زد.2- درخواست كمك كنيد، شماره آتش نشاني (125) يا اورژانس (115) را بگيريد.3- شخص مصدوم برق زده شده و ممكن است سوخته باشد (هم در جايي كه صاعقه زده و هم در جايي از بدن كه برق از بدنش خارج شده است) در هر دو نقطه مزبور به دنبال سوختگي بگرديد.4- به مصدوم كمك هاي اوليه بدهيد. اگر نفس او بند آمده است به او تنفس مصنوعي بدهيد اگر قلبش از كار ايستاده است بايد يك نفر آموزش ديده او را احياي قلبي كند.

اسلاید 72: فواصل ايمني (Safety Clearance ) :1- فاصله فازي ( Phase Clearance ) : فاصله هادي هاي بدون روپوش ازهمديگر ميباشد كه اين فاصله درشبكه Out Door و In Door بايكديگر متفاوت است .2- فاصله افرادصلاحيتدارازشبكه (Men Clearance ) : مقدارفاصله اي كه افراد مجاز هنگام كاردرروي شبكه بايد رعايت كنند.3- فاصله افراد عادي ازشبكه (General Clearance ) : حداقل فاصله اي است كه افرادعادي ،‌ساختمانها وتاسيسات بايد ازشبكه هاي برق داشته باشند به اين فاصله اصطلاحا حريم مي گويند.

اسلاید 73: ولتاژ خطي به كيلوولتفاصه به متر11 وكمتر6/011 تا337/0639/01320/12301.54003.5حداقل فواصل مجازبراي ولتاژهاي مختلف AC (Men Clearance )

اسلاید 74: ولتاژحريم درجه يك(متر)حريم درجه دو(متر)1 تا 20353351563132013215302301740400 و50020507502560حريم خطوط انتقال انرژي برق

اسلاید 75: درزيرحريم درجه يك اقدام به هرگونه عمليات ساختماني ، ايجادتاسيسات مسكوني ، تاسيسات دامداري ، باغكاري ، درختكاري ،انبارداري تاهرارتفاع ممنوع است وفقط ايجادزراعت فصلي وسطحي حفرچاه وقناعت ، راهسازي وايجادشبكه آبياري بارعايت اصول حفاظتي مجازاست .درحريم درجه دو ايجادتاسيسات ساختماني اعم ازمسكوني وتجاري وهمچنين ساخت مخازن سوخت باهرارتفاعي ممنوع است .

اسلاید 76: عوامل موثردرشدت برقگرفتگي :1- اختلاف پتانسيل الكتريكي : هرچه اختلاف پتانسيل الكتريكي بيشترباشد شدت برقگرفتگي بيشتر است .استاندارد آلماناستاندارد انگليسنوع جريان60 ولت وبيشتر50 ولت وبيشترAC120 ولت وبيشتر110 ولت وبيشترDC

اسلاید 77: 2- شدت جريان الكتريكي :شدت جريان بر حسب ميلي آمپرشدت جريان بر حسب ميلي آمپراثرروي انساناحساس عبور جريانACDCاثرروي انساناحساس عبور جريان6/0 تا 1.50 – 4 لرزش کم انگشتانمحسوس نيست2 تا 310-12 لرزش شديد انگشتان دستمحسوس نيست8تا 1015-20 دستها به سختي تکان ميخورد ولي ميتوان آنها را از الکترود جدا کرد .درد با خارش ، احساس گرما11 تا 1220 تشنج عضلات تا شانه ها ادامه يافته و درد شديدي احساس ميشود و تماس با الکترود ها را تا 15 ثانيه ميتوان تحمل کرد .احساس گرماي شديد13 تا 1430-40 رها کردن الکترودها و تماس با الکترود ها را تا 15 ثانيه ميتوان تحمل کرد .احساس گرماي شديد1560-80 رها کردن الکترود غير ممکن بوده و تعرق دستها به وجود مي آيد.احساس گرماي شديد20 تا 2580-100 دستها ناگهان فلج ميشود ، الکترودها را ميتوان رها کرد و تنگي نفس بوجود ميآيد .احساس گرماي شديد و انقباض کم عضلات دست50 تا 80150-200بند آمدن تنفس ، لرزش در بطنهاي قلباحساس ازدياد گرما انقباض غضلات ،تشنج90 تا 100250-300 قطع تنفس که اگر بيش از 3 ثانيه طول بکشد قلب فلج ميشود.بند آمدن تنفس (خفگي )

اسلاید 78: 3- مقاومت الكتريكي بدن درزمان برقگرفتگي : هرچه مقاومت الكتريكي بدن درزمان برقگرفتگي بيشترباشد شدت برقگرفتگي كمتراست . ميزان مقاومت الكتريكي بدن تابع عوامل زيراست : ضخامت پوست : بيشترين ضخامت پوست درپاشنه پا وكمترين ضخامت پوست درلب است . قسمت شاخي پوست بيشترين مقاومت رادربرابر عبورجريان ازخودنشان ميدهد. سلامت پوست : پوست سالم مقاومت الكتريكي بيشتري نسبت به پوست ضخمي ، خراشيده ، ساييده وسوخته شده دارد. رطوبت پوست : مقاومت الكتريكي پوست خشك بسياربيشترازمقاومت الكتريكي پوست مرطوب وخيس است .

اسلاید 79: رطوبت نسبي هوا : هرچه رطوبت نسبي هوابيشترباشد مقاومت الكتريكي پوست بدن كمتراست . سن : بيشترين مقاومت الكتريكي بدن درسنين جواني وكمترين مقاومت درسنين كهولت و طفوليت است . جنسيت : مقاومت الكتريكي مردان بيشتراززنان وكودكان است . وزن بدن : بدن افرادچاق ازمقاومت الكتريكي بيشتري نسبت به افرادلاغردارند.اين موضوع بيشترمربوط به چربي زير پوست است . شرايط جسمي وروحي فرد : مقاومت الكتريكي بدن افراد بيمار ، عصبي وكاركنانيكه ازاسترس كاري بالايي درمحيط كاربرخوردارند بمراتب كمترازافرادسالم است .

اسلاید 80: 4- مقاومت الكتريكي مسيرعبورجريان :حالات مختلف برق گرفتگي :محل خروج جريان محل ورود جريان يك پاسردوپاسريك دستسردو دستسردست ديگريك دستپاي ديگريك پاپاي ديگريك دست دو پايك دستدو دستيك پادو پادو دست

اسلاید 81: 5- فركانس شبكه : براساس آزمايشات بعمل آمده بيشترين شدت برقگرفتگي درفركانس بين 50 تا 60 هرتز به اثبات رسيده است .فركانس شبكه باعث اختلال درفركانس عادي قلب شده وآريتمي قلب راموجب ميشود.6- مدت زمان عبورجريان برق ازبدن : هرچه مدت زمان عبورجريان الكتريكي ازبدن انسان بيشترباشد شدت برقگرفتگي بيشتراست. اين خصوص مي توان با استفاده از فرمول تجربي زير رابطه شدت جريان انتقالي و زمان عبور آن را محاسبه نمود. اين فرمول توسط DAISLER  بيان شده و در مورد۹۹ درصد افراد با وزن 50 کيلوگرم و زمان کمتر از 3 ثانيه صادق بوده است:I2 * ts=0/135ts : زمان انتقال جريان از بدن ، I : شدت جريان عبوري از بدن به عنوان مثال طبق فرمول فوق به ازاي زمان 0/5 ثانيه شخص مي تواند شدت جريان 135 ميلي آمپر را تحمل کند

اسلاید 82: رديفنام و نام خانوادگی حادثه ديدهسال وقوععلتنتيجهسمت حادثه ديدهمحل وقوع1آقای رسول پروين1375عدم تست بی برقیبرق گرفتگی و سوختگی دستتکنسينکليد خانه kv202حسين نور اهری1375قرارگرفتن درحوزة 20 کيلوولت کليد برقدارسوختگی سطحیمسئول پست ورزقانکليدخانه kv 20 پست ورزقان3محمد رحمتی1376اشتباه در مانور – کارروی سکسيونر برقداربرق گرفتگی و سوختگی شديدکارگر گروه تعميراتمحوطة پست تيکمه داش4جعفر مهاجری اول1377کاردر روی سکسيونر برقدار ( نقطة تضمين)برق گرفتگی شديد و سقوط به زمينتکنسين تعميراتمحوطه پستتقی ديزج5علی آزادی1377برخورد سيم های خط 132 کيلوولت به ماشين و نبودن علائم هشدار دهندهآسيب ديدن پای راستتکنسين خطوطخط سردرود – خسروشهر6عليرضا شاهرضانژاد1380کار در روی سکسيونر برقداربرق گرفتگی شديد و سقوط به زمينکارگر گروه تعميراتمحوطه پست اروميه27چاپار زينالی1380اشتباه در وصل ارت موقت شتابزدگیسوختگی سطحی دست و صورتتکنسين گروه تعميراتمحوطه پست سردرود 28داود شاپوران1381تست در مدار برقدار ترانس قدرتفوت در اثر برق گرفتگیتکنسين مسئول رلياژپست ملکان9غفار سعيدفر1385عدم تست بی برقی و عدم ارت موقت شتابزدگیفوت در اثر برق گرفتگی و سقوط از ارتفاع ( ضربة مغزی)تکنسين گروه تعميراتمحوطة پست قره آغاج10حميد کفيلوئی1387عدم تست بی برقی – شتابزدگی عدم ارت موقتسوختگي شديد در شکم و سينهکارگر پيمانکار خطخط هشترود – خراجو11دکتر محمدزاده1387قرار گرفتن در حوزة 20 کيلوولت کليد برقدارسوختگی دست و صورت و سينهپيمانکارکليد خانة 20 کيلوولت پست سعيد آباد12سيف اله بابايی فرد1387عدم تست بی برقیبرق گرفتگی و قطع دو انگشتتکنسينکليد خانه 20 کيلوولت13محمود نظرزاده1388عدم تست بی برقیفوت در اثر برق گرفتگی اپراتور رزروکليدخانه 20 کيلوولت پست پارس آباد

اسلاید 83:

اسلاید 84:

اسلاید 85:

اسلاید 86:

اسلاید 87:

اسلاید 88: فواصل ایمنی (safety clearance )در برقالف – فاصله با بدنه ( E.C ) عبارت است از فاصله بين قسمت هاي برقدار تجهيزات با اسکلت هاي زميني شده ، ديوارها ، تورهاي سيمي و زميني ب- فاصله فازي ( P.C ) عبارت است از فاصله بين قسمت هاي برقدار فازهاي مختلف ج – فاصله ايزولاسيون ( I.D ) عبارت است از فاصله بين ترمينالهاي يک سکسيونر يا اتصالات به آن و يا فاصله بين اتصالات به ترمينالهاي دژنکتور د- فاصله اطمينان ( S.C ) عبارت است از فاصله بين قسمت هاي برقدار و محدوده منطقه نگهداري يا تعمير ذ- فاصله عمومی (حریم ) عبارت است ازفاصله خطوط و هادیهای برقدار شبکه ازساختمانها ، تاسیسات و بطورکلی ازمحل زندگی (افرادغیرصلاحیتدار) یا عامه مردم که به دوبخش حریم درجه یک وحریم درجه دو تقسیم بندی میگردد.