صفحه 1:
EE
— ==
اپیدمیولوژی مصرف مواد
دکتر سید عباس متولیان
دانشیار اپیدمیولوژی
دانشگاه علوم پیشکی ایران
صفحه 2:
ماذه روافكر دان («صدمدطل©) حامرص فص اص 5 ))
ده یی ات كه ار سن خون سنزى غبو مى كتدو كرد أ بر سيستم اعصاب مركزى تير مى ترد
- طق بندى باس كواسيون هاى ين iA
مولد اون
* مواد غير تون
صفحه 3:
تفیش
© مواد افيونى
© توهم زاها
#مواد محرى
©مواد استنشاقى
© آرام بخش و خواب آور
#ضد اضطراب ها
صفحه 4:
طبقه بندی مواد افیونی براساس Lino
ترکیبات طبیعی الم تریاک (0۳) کدیین (۳- متوکسی
مورفین) و هیدرومورفین
ترکیبات نیمهصناعی (9/۳۲): هرویین (دی استیل
مورفین)
ترکیبات صناعی (7ظ۳۳<): مپریدین» متادون پنتازوسین و
پروپوکسیفن
صفحه 5:
طیف اثرات مصرف مواد روانگردان
[A Public Health Approach to Drug Control in Canada Health Officers Council of British Columbia,
October 2008 امه هام واه ©
صفحه 6:
Definition
* Use
» Substance use disorders
» Abuse
» Dependence
» Substance-induced disorders
صفحه 7:
سوء مصرف مواد
(يك علامت يا ببشتر در ۱۳ ماه گذشته)
با مصرف مواد در 511-۷
a
لد
(سه علامت با بیشتر در ۱۲ ماه گذشته)
الف-۱-مصرف مکرر مواد منجر به ناتوانی دربرآوردن تعهدات
عمده فرد در کار مدرسه یا خانه
الف-۲-مصرف مکرر مواد در موقعیت هایی که در آنها مصرف
ماده از نظر فیزیکی خطرناک است
الف-۳-مشکلات قانونی تکراری مربوط به مواد
الف-۴-مصرف مداوم مواد علی رغم مشکلات پایدار یا عود
کننده اجتماعی یا بین فردی
ب ) نشانه های فوق هیچگاه واجد ملاک های وابستگی به
این خانواده از مود نبودهاند.
-۲ به افزایش مقدار ماده js -\: (Tolerance) Jos
کاهش قابل ملاحظه اثرات ماده
حالت ترک (1/۷1]20۳01781) : ۱- سندرم ترک مشخص
۲- مصرف ماده برای رفع یا جلوگیری از عللایم ترک
مصرف ماده به مقادیر بیشتر و برای مدت طولانی تر از آنچه
مورد نظر بوده
میل دائمی برای کاهش یا قطع مصرف ماده و يا تلاش هاى
ناموفقی در این زمینه
صرف زمان زیاد برای بدست آوردن ماده. مصرف ماده یا
رهایی از آثار ماده
کنار گذاشتن فعالیتهای مهم اجتماعی « شغلی و تفریحی بخاطر
مصرف ماده
ادامه مصرف مواد علی رغم آگاهی از مشکلات روانشناختی یا
جسمانی مستمر یا عود کننده آن
صفحه 8:
وضعیت افراد از نظر مصرف مواد
صفحه 9:
بار جهانی بیماری ناشی از مصرف مواد روانگردان
© ۱۲۶۸ از مرگ ها و 9.۰/ از ۷۶ ,069۷) از دست رفته در دنا قابل نتساب به سیگارهالکل و مواد غير قانونى
)
© ۲۴۵۰۰۰ مرگ (۰.۴/ از مرگ ها) در سال به علت مصرف مواد غیر قانونی
© مواد غير قانونی مسئول ۰.5 از <060(/۲7) از دست رفته در جهان
Table 1, Deaths and disability-adjusted life-years attributable to the use of illicit drugs, alcohol
snd tobacco Micit drugs Alcohol Tobacco Total
Deaths related to substance abuse (milions) 0.245 23 51 76
Global deaths (percentage) 04 36 87 126
Lost disablty-adusted life-years (millions) 132 دوه 56.9 1395
Global lost disabilty-adjsted life-years (percentage) os 44 37 20
Dork! Orn Report, DVOOO, EDGE 3
صفحه 10:
پیامدهای سلامتی مصرف مواد
* یک پنجم از حدود ۱۶ میلیون معتاد تزریقی در جهان آلوده به HIV هستند
پنجاه درصد از معتادان تزریقی جهان یعنی حدود ۸ میلیون نفر آلوده به
se HCV
از حدود ۲۴۵۰۰۰ مرگ ناشی از مصرف مواد در دنیا بیش از نیمی از موارد
مربوط به 0۷6۲0056 است
صفحه 11:
پیامدهای اقتصادی مصرف مواد در Wd
* برای درمان وابستگی به مواد سالانه ۲۰۰ ۵۰۰۱ میلیارد دلار بودجه نیاز است
(۰:۳ تا ۰۴ درصد تولید ناخالض داخلی)
* هزینه از دست دادن بهره وری: ۰.۳ تا ۰۰۴ درصد BOP
* هزینه جرائم مرتبط با مواد: ۱۶ درصد 69606۳
صفحه 12:
Global burden of drug use disorders
Mortality and Burden of Disease estimates for WHO member states in 2002 (2009-11.07) 12
صفحه 13:
بار بیماری ناشی از مصرف مواد غیر قانونی در ایران
براساس مطلعه ملی بار بیماری ها در سال ۱۳۸۳ در ایران :1/۳ از cad IDLY رفته قابل انتساب به پیوییدها است.
© براساس كزارش "مرك هلى غير طبيعى در ايران” سازمان يزشكى قانونى در سال 174٠ حدود 72٠٠ مرك در اثر اعتيا رخ
داده است
© اعتياد بس از حوادث ترافيكى دومين علت مرك هلى غير طبيعى در ايران اسست
© در 4 سال كذشته حدود 78٠ معتاد در ايران جان باخته اند
13
صفحه 14:
برخی ابعاد اجتماعی مصرف مواد در ایران
. ۰ پرونده قضایی مستقیما مربوط به مواد است
* از زندانیان به طور مستقیم و ۶۵-۷۰ آنها به طور مستقيم يا غير مستقيم
مرتبط با مواد هستند
* در سال ۸۱۳۹۰ ۲۷۵۰۰۰ معتاد توسظ نیروی انتظامی دستگیر شده اند
صفحه 15:
Fig. 1. Use of licit versus illicit psychoactive substances among youth and the adult population
(Percentage)
50%
42%
40% 35%
30% 25%
20% تب
10%
48% i عدو فو
0 m= نت سح
Annual Pastmonth Weekly heaw Current use Dalyuse,—Annual__Current (past. Problem drug
prevalence, prevalence, episodic (past-month), 2009 prevalence, month) use, use, 2010
2004 2004 drinking, ‘2006 2010 2009
2005
حت تن Tet drugs
15
صفحه 16:
Illicit Drug Use at the Global Level
Number of people who inject drugs
aged 1264۰: 66 وب
Number of “problem drug users”
ages Sayan OP wlioa
Number of people who have used drugs
at least once in the past year aged
هب 0و6 156۳۰۰
Total number of people aged 15-4 years
مسب 600
Repert, DDOWO, CDIP 6 بعت نندت
صفحه 17:
شیوع مصرف انواع مواد غیر قانونی در دنیا درسال گذشته (۲۰۱۰)
اپیوئیدها
پیوتیدهای غیر قانونی
کوکائین
محرک های آمفتامینی بجز اکستازی
اکستازی
هر نوع ماده غير قانونى
۳/۸
“IV
۰/۴
۰/۴
“IV
۰/۴
o/s
صفحه 18:
اپیدمیو لوژی اختلالات مصرف مواد در ابران
* مطالعات غیر مستقیم :))٩696(
* سه نوبت سال های ۱۳۷۸ ۸۱۳۸۳ ۱۳۸۶
* برآورد سال ۱۳۸۶: بطور متوسط ۱۲۵۰۳۰۰۰ معتاد یا وابسته به مواد
دامنه ۸۲۰ هزار تا یک میلیون و هفتصدهزار
* روش تخمین: اسب املی
صفحه 19:
اپیدمیو لوژی اختلالات مصرف مواد در ابران
* پیمایش ملی سلامت روان
* تعداد نمونه: ٩۱۵۰ نفر
* تعداد پرسشنامه تکمیل شده: ۷۸۸۶ نفر (پاسخ دهی 40۵
* شیوع هر نوع اختلال روانی: ۲۳۶ درصد
* شیوع اختلال سوء مصرف یا وابستگی به مواد غیرقانونی (شامل الکل): ۲۸
* سوء مصرف يا وابستگی به مواد: ۱۸ الکل: 1۱
صفحه 20:
تت سس ۱
شیوع اختلالات سوء مصرف يا وابستكى به مواد و/يا الكل ( 7211/1115
(Study
کال 0 و
10 2.1 28
18 38 52
01 03 04
11 12 21
18 19 33
05 3.1 3.3
01 27 27
03 14 18
0.0 15 158
صفحه 21:
OO
= TranMHS) شیوع اختلالات سوء مصرف با وابستکی به مود وی الکل
(Study
سوء مصرف یا سوء مصرف يا | |
یا الکل وابستكى به مواد |_وابستكى به الكل
10 21 28 کل جمعیت
12 2.0 29 رک
05 23 27 روستایی
10 41 50 SES. al.
07 19 23 SES متوسط
13 15 23 SESYL,
16 33 45 شاغل
10 0.1 17 محصل
بیکار 6.9 55 15
صفحه 22:
شيوع مصرف انواع مواد غير قانونی در ایران درسال گذشته (۲۰۱۰)
اپیوئیدهای غیر قانونی ۵
یی vv
محرک های آمفتامینی بجز اکستازی “NV
هر نوع ماده غير قانونى 9/۹
صفحه 23:
عوامل دموکرافیک مرتبط با هر نوعاختلال مصرف مواد ی الكل ك2
مرد بودن wr ۲۳۷
سن (سال) ۹۸ تا ۱
شهرى بودن 1 ۲,۵۱
قبلا ازدواج کرده نسبت به متاهل ry ۸۰-۷
طبقه اقتصادی اجتماعی پایین نسبت به بالا Ye ۳.۲
تحصيلات ابتدايى نسبت به دانشكاهى 15 ۵۷-۲
تحصيلات بيسواد نسبت به دانشكاهى 5 ۱۰۸-۵
منطقه جنوب شرقی نسبت به شمال غربی ).0 ۱۰۲-۵
(OR=3.0) 2 Gees (OR=3.1) Gee (OR=3.5) 65
صفحه 24:
0
24
۱3
مقایسه شیوع مصرف مواد در جهان و ایران
35
25
19
137
101
65 5 59
24 24
۳ ۰۰
Annual — Problem Drug
Prevalence Use.
Mlicit
Drug
Current Daily Use
Annual Monthy
Prevalence Prevalence LIse(Monthiy)
Tobacco
Alcohol
45
40
35
30
25
20
15
10
صفحه 25:
Brain Mechanisms
00
صفحه 26:
مرور مطالب مهم
* حدود 1/۵ از جمعیت دنیا در سال گذشته از مواد غیر قانونی استفاده کرده اند
* شایعترین ماده غیر قانونی مصرفی در دنیا حشیش است
* سالانه حدود ۲۴۵ هزار نفر در دنیا و ۳۶۰۰ تفر در ایران در اثر اعتیاد به مصرف مواد جان
خود را از دست می دهند
* مصرف اپیوییدها رتبه پنجم بار بیماری ها در ایران است
* مضرف متامفتامین در ایران رو به افزایشن انتت
* در ایران حدود ۱۵ میلیون مصرف کننده مواد مشکل دار وجود دارد
26