صفحه 1:
اپیدمیولوژی
Epidemiology
صفحه 2:
تعریف اپیدمیولوژی
* از نظر لغوی اپیدمیولوژی
Epi=Upon -
Demos=People -
Logus=study -
* مطالعه روى جمغي ت(شناخت آنجه بر مردم مى كذرد)
Epizootiolg0y&Epidemiology -
Brucella ovis , Brucella abortus
صفحه 3:
پا
(1821
۱ Le RS cere Ween Reels cle
2 eee ee ES Ee ee ele ese
مطالعه متفاوت است اما تجرییات بدست آمده اساس هر دو
است. بسيارى از بيماريها جنبه مشترك دارند و تفكيك يزشكى
۳ صحیح نیست. اصول و مبانی اپیدمیولوژی در
۱
صفحه 4:
al ee ae SS cae رس
SE RE RSL
*اساس این علم بر اين اصل استوار است که بیماریها بصورت
er ea eT hen la 1 ك2
eA Sn eS ae el)
*هدف اپیدمیولوژی شناخت این عوامل و استفاده از آن در
جهت مبارزه با بیماریهاست.
صفحه 5:
ا
“قدمت ابيدميولوزى و استفاده ار آن به اندازه علم يزشكى است و
بسیاری از فعالیتهایی که در گذشته برای ارتقای سطح سلامت جوامع.
برداشته شده است بر پایه آن بوده است. 1
*بشر از ابتدای خلقت با بیماریهای گوناگون روبه رو بوده است و از
راههای مختلف برای مقابله با آنها استفاده کرده است. مسلما این
راهها با فهم و دانش بشر در هر زمان همخوانی دارد و به موازات
پیشرفت علم. کاملتر و کارآمدتر شده اند.
صفحه 6:
تاريخجه اييدميولوزى
۱
جمعیت اروپا شد و بهودیان ارویا آن را مجازات آلهی.می دانستند.
NO Ree ie nC eno ces ceed 0
Mee aS cM Lee Re ee Tae SE) كت
ise meer ۱
دیگر اهمیت چندانی ندارد و نقش قابل توجهی در مرگ انسان ندارد.
صفحه 7:
تاریخچه اپیدمیولوژی
eer Enel a cae *برای بسیاری از
بیماریهای نظیر وباء آبله. طاعون. تیفوس. آنفلوآنزا و حصبه را
۱
ei aN nee ی ی
جمعیت شناسی ۲ Rear eee ee ee ane ere)
5 ل
صفحه 8:
تاریخچه اپیدمیولوژی
"اولین بار بقراط در ۲۶۰۰ سال پیش واژء اپیدمی را استفاده نمود.و
در رساله خود بنام هواء آب و مكان(210 15ع36لالا ,روزا
ald ا 2000
فصول و بادها بر پیماریها آگاه باشد و هنگامی که وارد منطقه ای
برای طبابت می شود بایستی از نوع آب شرب(چشمه. قنات و
ite at (eo od Eee aed S) ۱
وضعيت توي وكرافى منطقه مطلع شود.
CDE eee Is ee ل لك
ها
صفحه 9:
0
الل ل إل ا بيت ل ميك بزرزه] ۱
1620-4) داده هاى مربوط به ميزان تولد و ميك .در لندن
را جمع آوری نمود و با تجزیه و تحلیل آنها نشان داد که فراوانی
حنسبت در زمانَ تولد متفاؤت. است(تولد :بيشتر بسر) و ميزان مرك.و
ميو در مردان بيشتر از زنان اسبت و مرك و مير در كودكان بيشتر از
بزرگسالان است و توسانات فصلی در مرگن.و میر وحود دارد. تفاوت
میزان مرگ بين شهری و روستایی را نشان داد. وی اولین جدول عمر
را طراحى نمود .و ميزايى را بصورت عدد. درصد .و اختمال مردن و
يا زنده ماندن نشان :داد.
صفحه 10:
ا
* جیمز لیند(1716-1794 ,۱ 8۲065 اولین مقاله
تجربئ ارا در /0/81كزارش تمود. اوااز كشتى ساليسبورى ؟1١ بيماز را
انتخاب نمود که دارای لثه های متعفن و تب خفیف و درد زانو بودند
و نشان داد كه كمبود ميوه هاى اسيد سيتريكى در شكل كيرى
بيمارى اسكوربوت نقش دارد و ليمو يا آب ليمي بعد اذ آن ذد دذيم
ل ۱
صفحه 11:
تاريخجه ابيدميولوزى
* ويليام فار( 1807-1883 ,211 UIUC Tin حدود ٠١
سال بعد از گرانت مجددا داده های موبوط به مرگ و مير را جمع
اروف نمود و نشان داد فاکتور شغل و وضعیت تأهل بر أن تأییر
دارند و بسیاری از روشهای آمار زيستى و اييدميولوزى را ابداع نمود
که هنوز استفاده می شود و براستی او بنیان گذار آمار زیستی است.
صفحه 12:
تاریخچه اپیدمیولوژی
Snow, 1813- wha as bee یز اپیذمیولو
كه بيمازى ويا توسط
در حالى است كه كخ در PON
rice خْ در ۱۸۸۳ویبریو
قدم به قدم در لندن أز هر خانه در
Reread, سر
در يك ابيدميولوزء
۱ ا ا escgnec
صفحه 13:
Oe
ene co ا
0 Charro ee hy cme @erereienee er \F Ics
ورود دامهای آلوده از راه دریا وارد آمریکا شد و بسرعت در این
1
یافته های بالینی(حیوان ممکن است آلوده باشد و تا مدتها علانم.
تا
۱
Bes en eres Ue rey a eC Deca ae
aos
صفحه 14:
ا
RSE ene ed ee ee ae a Sle Reet ا EE ia ee
7 eI ee eee ne ie)
کاربرد آن در خل معضلات بهداشتی رخ داد.
7 ا ب ل ال ا ل Tiks
(فرستادن پرسشنامه برای 6۹۱۱۰ پزشک انگلیسی و بررسی عادت سیکار کشیدن ۰
آنها). نشان دادند که خطر نسبی سرطان ریه. در سیگاریهای قهار ۲۲/۶ برابر غیر
سیگارهاست و با حذف سیگار 1۸7 موارد سرطان ریه کاهش یافت.
*عوامل خطر بیماری قلبی با مطالعه فرامینگهام در ایالت ماساجوست آمریکا مشخص شد.
صفحه 15:
ا
۱
۱ Semeur Ite ese Iie ROE |
۱ = eas Unt ener Correa pel ets ees
۱ her cer elie ese ا |
آمیز بود. سازمان بهداشت جهانی واکسیناسیون را از ۱۹2۷ آغاز نمود و در ۸۹۸۰ بیماری را
0
"یدز
*جنون گاوی
*سارس
*انقلو آنزا
صفحه 16:
تعاریف اپیدمیولوژی
مطالعه بيماريها:در جمعيت» انسانى و حيؤانى
۱ م necs
بررسى الكوى بيماريها در جمعيت و تلاش برای فهمیدن ایتکه
eas ل ی ]|
تعی شون
مطالعه چگونگی توزیع عوامل مزثر بر سلامتی
Cee ee are لا Neb yye ester
بیماری يا نانوانی است
صفحه 17:
تعاریف اپیدمیولوژی
ats WES ee eee ا renee)
اد بيمارى و ارتقاى سطح سلامت است.
000 ل ل ل ore ont n been
جوامع انسانی است.
0
بررسی عوامل موتر پراین توزیع
چگونگی توزیع و تعیین کننده های حالات و پیشامدهای مرتبط
با سلامتی در یک جمعیت مشخض و استفاده از این مطالعه
جهت رفع معضل بهداشبی(لست ۲۰۰۱)
صفحه 18:
* منظور از مظالعه: مشاهدد»» آزمون فرضیه و مطالعه تجربی و تحلیلی
a ol نس 0
3 اا مثلا ساکلین
صفحه 19:
7 eee ee arse rie
۳ neon SoBe CN ab)
Sr ed eNO re heros We ene hon Rembp rene]
داده هاى أن اقدام به شناسايى بيمارى و عوامل موثر بر آن مى كند و در جهت'
و
1
پا ۳
عوامل موثر در بيمارى تب برفكى را دنبال مى كند تا از دركيرى سايرين
ا Bees eS) Sree > re aes Te
اقدامات بيشكيرانه را لحاظ مى كند.
صفحه 20:
مقايسة دیدگاه اپیدمیولوژی و پزشکی بالینی
لالد اس اب ما اس
صفحه 21:
نتیجه گیری از تعاریف
geal By PDOs Ue Ce او
BS See ا ری ی
00 rece eee eS ap ee pee Svea Peo 9
ارما مس لالم
۳- توزیع یک بیماری و روند آن طی سالیان متمادی را مشخص
صفحه 22:
SHE J یج
۶- یک علم مشاهده ای است و پدیده ها به شکل طبيعى بررسى
مى شوند و محقق در وقوع آنها نقشى ندارد. اكرجه مطالعات
ا ال ا Perce cals) eter
اجرای آنها از حبوانات(ستفاوت از نظر فیزیولوژیک با انساد)
nt OSP Te Pee Oy ۱[
ل ال ا ا
صفحه 23:
نتیجه گیری از تعاریف
ا ال ا ا BESS ee CSN tie
پاتولوژیست. دامپزشک, آزمایشگاه و ..... جمع آوری شده
eer ۱
از
Sei ewe
بعد از مشخص شدن چگونگی توزیع و عوامل موثر در جهت
ا 1
ا ا ا ا ل 0
بهداشت عمومی ا
صفحه 24:
لت
كتزل و تيشكيرى
0 en SN Sees Lee
| ae ee Cr rio
محيط مصنوعى روبرو هستند كه نياز به آكاهى از علم ابيدميولوزى دو جندان است.
از
اززئابئ برنامه هاى كنتزلى و خدمات درمانى
توزيم داروى سد بالكل رايكان بين WEN
توزيع داروى ضد انكل رايكان بين دامداران
ارزيابى واارائه مقالات و.يذوهشها
ee aye Peace eee oe On eo ل ا ا ل ل
eee ا een 1 ایج آنها استفاده شود.
برای ارزیابی نیاز به دانستن اپیدمیولوژی دارد.
صفحه 25:
RST ee ا
-١ تعيين منشا و كنترل بيمارئ هايبى كه علت آنها مشخض است.
گسترش تب برفکی در یک منطقه
مسمسة
- مات
- میاز
؟- تحقيق و كنترل بيماريهايى كه علت آنها مشخص انشده است
1
3
جنون كاوى
صفحه 26:
اهداف. اپیدمیولوژی
ا ا ا ل ۱۳
آگهی بیماریها
بررسی محیط و پیش بینی وقوع بیماریها(بدنبال بستن یک سد یا
عشکسالی)
- با كنار هم كذاشتن موارد يك بيمارى سير طبيعى و يبش آكهى و
ع ا ا ل 1۱
ل ا ا ا 0 5
خروج چرک و گاوی که در طی يك شیرواری ۳ بار یا بیشتر در
Coe Re nee el nee one Stee
صفحه 27:
اهداف اپیدمیول لور ری
0 ا ل Se ne lad
0 وسعت و عوامل Oe ل
لازم مشخص شود
پرنامه کنترلی بایستی اجرا شود
- مثلا ارزیابی بینایی کودکان ۲-۷ ساله
گذاشتن دارو یا واکسن مجانی در اختبار دامدار
ا ا ل ال ا اع
کشتار در سل Ts}
صفحه 28:
ا ا
ne) Sed ا لك
ao 9 سس کچ
یه براست مین ود +
eae es ey سد
ee eee معمولا استقبال
Cost- benefit analysis
Cost effectiveness analysis
صفحه 29:
CSE eee ey en
۱- بر اساس رویکرد لك
اوها ممع نامع Clinical
ا كا
اعوامع “وانععاوالا
Nutritional, ی و
Environmental Epidemiology
one عکمهون ۴۵106۲0۱009
‘Subclinical disease Epidemiology
Macro & Micro Epidemiology
صفحه 30:
۳
۳
reseed
- Descriptive Epidemiology
- روهاوزممعلزم۴ اف تا راط۸
ت۱۳ CLE Epidemiology
- ۲۳60۲6۲ ا Epidemiology
صفحه 31:
۳ ee
اییدمیرلوژی بیماریهای واگیر و اپیدمیولوژی بیماریهای غیرواگیر. -۳
صفحه 32:
es core nec ااانا
Disease
صفحه 33:
برخورداری از خدمات بهداشتی درمانی با هدف ارتقای حفظ و تامین
Ne ee ee ا 0
Pee ne > wae, nese EE 4 ere ents
oo CN aS ae el aS eae ae a
ea) ae ا Semen
صفحه 34:
|
Cn eet a neo ۱
سلامتی است مسلما برای شناخت هر علم آگاهی از مفاهیم و واژه
های متداول در آن علم ضروری است ضمنا کار کنان خدمات بهداشتی
Sees ion rene oe ne ree ee ۶
CI Se cad ۱
پذیر تخواهد بود.
صفحه 35:
تعريف سلامتى:
kone eee Pe eto 1
sa 2 ل 1
ay aye SI اه
۳
ضمنا بایستی توجه oye cron 0 » سلامت.
هنوز مقوله ای است که موره غفلت قرار گرفته است.
ل
إدن.
صفحه 36:
.ابن سينا: ۰
سرشت يا حالتى كه در ان اعمال بدن به درستی سر می زند.
و تیه a
ee eae و روحی و بخصوص عاری
Ce ee Soe eee
Oxford
Sei de a oa aed)
ee eee eee
صفحه 37:
تمریف سلامت (نرمال) از دیدگاه آماری
0
امار رسال ) تقسيم مى كت به فرراك تين رويقاة ب عاذي ترين
calc ا Pee ton ewes Eee Re
ee
ue ساب
(CONE UN ie reo Eee ee wee a
aoe Oy Reet ec ec ea clas
Dre ا hornet as
اتا لوا ۱ ۳
رده
صفحه 38:
| te eke. ا eee
ee eee ae rele ES ee)
1 ار ار ۱
متفاوت
٠ 3 پیشرفته
are ۱
۳
0
ل
3 ۱
صفحه 39:
تعريف سلامتى از ديدكاه سازمان جهانى بهداشت.
حالت رفا تا
انی بهداشت
م , توان فرد: ; :
eres ا ل
nee, : 7
۱ لل ار
See ee ose
و للجكخززتضل ا ا
امى شود.
صفحه 40:
0000
GED ARGS POEM oe تسیز بیسایی خر
PCO erika y RCC ee ene >)
طرف دیگر مرگ قرار دارد :
ی
صفحه 41:
ge de ا ل ل ل
ل
سم اس رل رن با و از افراد
crs ens cod الل 000
Cec N EP ee ae UrPe rane Pere ee
بسیاری از افراد یا حیوانات بصورت تحت بالینی در گیرند و بدن
داشتن نشانه عامل را پخش می کنند و برخلاف علوم بالینی در
ede hore Ree sy Eenel 0
مثلا به آزای هر مورد یون بصورت بالینی حدود ۲۵ مورد بصورت
ا ال ا
موارد بصورت بالینی هستند و یا در سل انسانی ۱۰ درصد موارد
صفحه 42:
ابعاد سلامة
سلامتی یک مسئله چند بعدی است ا
ا ا ا
0 ل ا ا ores
Fee ee ا ا
برروان فرد. مشكلات روانى بر جسم او و نيز هر دوى آنها بر جامعه
20000 Dee
گذارند لذا شده برای ارتقای سلامتی باید به تمام
econ Maker ne ne oN tee ore red
جامعه توجه داشته باشد.
صفحه 43:
ید سس
SESE vm Cone ene On Pez ae Op a Pee
سلامتی ساده تر می توان آنرا ارزیابی کرد.
"سلامت جسمی در حقیقت ناشی از عملکرد درست اعضاء بدن است.
از نظر ييولوذيكى عمل مناسب سلول ها و اعضاء بدن و هماهنكى آنها
پا هم نشانه سلامت جسمی است.
به عنوان نمونه بعضی از نشانه های سلامت جسمی عبارتست از :.
ظاهر خوب و طبیعی. وزن مناسب. اشتهای کافی. خواب راحت و
oe مر رم و
1 eee od nee
ee
595
صفحه 44:
سا
مسلما سنجش سلامت روانى نسبت به سلامت جسمى مشكل تر خواهد
بود در اینجا تنها نداشتن پیماری روانی مد نظر نیست بلکه قدرت تطابق با
شرایط محیطی, داشتن عکس العمل مناسب در برایر مشکلات و حوادث
ا ا ل ا لل
الات مرت ا Tefen AT
ا ا ee le noe
ES EY ae RMSE NCS Conon oe a
بعضى از نشانه هاى سلامت روانى عبارتست از:
ESS Bea ker ee Se Tees eS ST
ا مناسب در برخورد با DN
صفحه 45:
orn
ضراوع یکی از زمینه های عمده بیماری ها و مشکلات روانی و
جسمی و اجتماعی آن احساس پوچی بیهودگی و تزلزل روحی است
که ناشی از فقدان بعد معنوی در افراد است. ایمان. هدفدار بودن
|
مسال سنوی زندگیبعت امش اشطرا رل رو و موارض
ناشی از آن می شود.
جنبه های معنوی زندگی باعث می شود فرد همواره برای اهداف عالی
۲ تر زندگی تلاش نماید و در مقابل کمبودها و مشکلات تحمل و
بردبازی یشتری داقته و همواره از رضایت خاطر برخوردار باشد و در
۱ اط با افرا فر جات رل ره
<< جنبه معنوی به سلامت جسم و ر
جامعه بزرك بشرى كمك بسزايى خواهد كرد.
صفحه 46:
Seen
BO cap مد مخ ریت
ى و ديكرى ee Caeeeey
eee ا
صفحه 47:
eee او هم بیرون از او و در
جامعه قرار دارند.
۱- عوامل فردی
eee ple
ا 000
4- وسعت و كيفيت ات
صفحه 48:
در برخی از بیماری ها ژتیک تاثير بارزی درد که به طور ستتی به این
بيمارى ها بيمارى زنتيكى مى كويند مثل تالاسمى و هموفيلى
بايستى در نظر داشت در مورد بيماريهايى كه ظاهرا جنبه زنتيكى
ندارند نیز ممکن است خصوصیات ژنتیکی فرد زمینه مساعد کننده ای
برای بیماری فراهم آورد.
سن: بیشتر حالات مربوط به سلامت و بیماری به تحوی با سن افراد.
RI etre ena eo a ناشى
cs len ure es eon et eel
اس و 7
صفحه 49:
*عوامل فردى
1
بیشتر است. به دلیل تفاوت های تشریحی, فیزیولوژیک و اجتماعی زن
و مرد. نوع و شدت و فراوانی پیماری در دو جنس متفاوت است . در
eee eee
ie te i eee ne ee a nerd
Cer ad Oe Ree dene ae] 1
شغل و طبقه اجتماعی : سلامت افراد جامعه به نحو موثری تحت تغییر
OSES Pos es ree oe Stel ES ye ee)
فرد را در معرض عوامل بیماریزای مربوط به آن حرفه و پیماریهای
ناشی از آن قرار می دهد ضمن اینکه با تاثیر گذاری بر سطح درآمد به
ae oe ne ۱
ee
رند؟
صفحه 50:
۳۳
SS le 1
عوامل شیمیایی نظیر سموم و آلاینده ها و عوامل زیستی نظیر
میکروارگانیسم ها. گياهان و جانوران و غیره بر سلامتی برکسی
eee aed ۱
oe eerie era)
ا ا Ste sPeiCy 0
ee ee ay elena tone
سم بر ee eS
باعث افزايش عوامل استرس زا و نهايتا بيمارى مى شود.
صفحه 51:
*شيوه هاى زندكى
نظیر عادات غذایی. تحرک و عدم تحرک. نوع تفریحات و سرگرمی هاء
Rod ee ka eked ۱
هرچند برخی از شیوه های زندگی در ارتباط با محیط زندگی انسان
شکل می گیرند.
یر تاد تحت
سياست ل ال
نقش اساسی دارد. اقدامات پیشگیری از طریق افزایش پوشش
SCE Ree onan
هاى آسيب يذير جامعه مثل مادران و كودكان و نظاير آن و نيز توزيع
عادلانه خدمات. نقش عمده اى در سلامت كلّى جامعه خواهد داشت.
توانمند ساختن مردم برای ارتقای سلامت خویش یکی از وظایف عمده
مسئولين بهداشتى كشور است.
صفحه 52:
*عوامل دیگر
را
پا
جمعی, جاده ها...
صفحه 53:
نا
با توجه به دیدگاه های متفاوت نسبت به سلامتی و گسترده بودن ابعاد
| شنت دس سر
ene ICE Ie nant ne Cenc Tea) 0
۳ گید که توق کی در مره اند کداک از ها با
ee Lees Longe Ey ee nee or
FeO ace ed ene ae ae Donte
سلامت مناسب تر مى باشئد..
صفحه 54:
كاربرد شاخص هاى سلامتى |
1 Tre nner SK
eee Cases eae
اس
01
0 ا ا ا ale)
وال Cn retarding are Ruan
می باشند.
صفحه 55:
نکات مهم در مورد ار ات
اندازه كيرى سلامتى يك جامعه مشكل است و لذا يك نشانكر خاص را
2 ا
۱ ل ی Ce neory er CMn DY Cy
POSE Sh oe oe برای اندازه گیری
SIO 2
FESS FOOTE ا
ce ا
ا eee ents سين
از مزر اوه ور
disability) sist شانگرهای -
۵۱۹ etary pce 0 -
۱۱۱ ره LK) tS OnE CIe
صفحه 56:
ميزان هاى ابتلاء (83165
ميزان بروز (©18886 “nie
ات ی
بروز تجمعى (ع ی توت یی
صفحه 57:
۱ -میزان پروز (Incidence Rate)
تعداد موارد جدید یک بیماری در مدت معين
متوسط جمعیت در معرض آن بیماری در همان زمان
۲-میزان شیوع 13000 (Prevalence
شامل میزان شیوع لحظداى و ميزا
استفاده قرار میگیرد.
تعداد موارد موجود یک بیماری در یک مقطع زمانی
میزان شیوع لحظهای ۳.16 ۳0311
Period P.R
صفحه 58:
مناسب آنها اغلب از ضریب ۱۰۳ نیز
۳ میزان بروز تجمعى (Cumulative Incidence) (CT)
تعداد افراد جامعه که در یک فاصله زمانی معین بیمار میشوند
- میزان بروز تجمعی
تعداد افراد آن جامعه در ابتدای همان فاصله زمانی
کننده نسبتی از افراد جامعه است که در فاصل زمانی معیتی به بیماری مبتلا شدهاند.
صفحه 59:
۸2/۹۹1 5\ pe Remeay eee
2)
نقطه شروع ارزیابی سطح سلامتی جوامع هستند.
*؟ به دليل كنتيل بيماريهاى عفونى. ميزانهاى مرك در اكثر
كشورها كاهش يافته اند.
*؟ء لذا نشانكرهاى مرك و مير. حساسيت خود را براى نشان
دادن سطح سلامتى جوامع از دست داده اند.
صفحه 60:
میزان خام مرگ
میزانهای اختصاصی مرگ
)0256 ۲۵۱۵۱۱۲۷ ol KD میزان کشندگی بیماری
Proportional Mortality) 23 S + olj<
(Rate
۲۱۳۳۰۱۹ ۹ 6©1317©1[/( اميد به زندكى
(Survival Rate) te tj
صفحه 61:
۲
pre Wee] 8) Seca ی علتی مرگ (96نا2)
(Specific Death Rate
Fo Eo pee ONC pennies =
Ee eae
BoP eee Cw Ree ee
SP NCS) Cs aes EN ee eel ae a
صفحه 62:
* ميزان مرك 3+ (Proportional Mortality Rate)
-یا نسبت میرایی: تعداد مرگهایی که به علت یک بیماری خاص
ا
-اهميت نسبى يك علت اختصاصى مرك را در رابطه با كل مركها
در جامعه بیان می کند.
-نسبتی از زندگیها را که می توان به وسیله ريشه کنی یک علت
اختصاصى مرك نجات داد برآورد مى كند.
-آسان ترین راه برای برآورد بار یک بیماری در جامعه
-«مثلاً میزان مرگ نسبتی بیماریهای واگیر: مفید برای تعبین وسعت
“ركهاى قابل 0
صفحه 63:
ميران كنتدكى 5011/8186 6858©
ا ا ا ل ل ل ا 0
|
در بیشتر موارد برای همه گیریهای خاص بیماریهای حادی که
تمام بیماران در دوره زمانی مشخصی تحت نظر قرار می گیرند
۱
می رود.
* ميزان كشندكى را نبايد با ميزان مرك نسبى اشتباه كرد
صفحه 64:
ب - میزانهای مرگ و میر (180105 (Mortality
میزانهایی که در ارتباط با مرگ و میر ناشی از بیماری و یا ساير وقايع هستند.
١ -ميزان مرك خام (عاهك (Crude death
تعداد موارد مرك طى يكسال
.لل §= Sp ON ge 0
متوسط جمعیت همان سال
۲-میزان مرگ شیرخواران (0۳18) (Infant Mortality Rate)
تعداد موارد مرگ کودکان زیر یکسال در مدت معیّن
۰« __ يزان مرك شيرخواران
تعداد مواليد زنده در همان مدت
(Neonatal Mortality ميزان مرك نوزادان (6اه ٠“
تعداد موارد مرگ نوزادان زیر ۲۸ روز در مدت معین
xls
تعداد موالید زنده در همان مدت
صفحه 65:
1 ميزان مرك (Maternal Mortality Rate) gale
تعداد موارد مرگ مادران به علت عوارض بارداری و زایمان در مدت معین
xe
تعداد موالید زنده در همان مدت
ج - ميزانهاى بارورى (Fertility Rates)
ميزانهايى كه در ارتباط با ولادت و بارورى مىياش
(Crude Birth Rate) pls 9x
راي
ير
متوسط جمعيت همان سال
۲ -میزان باروری عمومی (12۲0 ۲نل۲۵ اعهع)
تعداد موالید طی مدت معین
سس«
متوسط جمعیت زنان ۴۴ - ۱۵ سال در همان مدت
صفحه 66:
(Total Fertility Rate) JIS میزان باروری -۳
مجموع میزانهای باروری اختصاصی سنی * ۵
صفحه 67:
میزان باروری کلی نشان دهنده متوسط تعداد کودکانی است که یک
زن 0 آورد به شرط آنکه درسراسر عمر
باروری خود به الگوی باروری کنونی ادامه دهد. برای محاسبه این
شاخص. زنان ١9 تا 44 ساله را در هفت كروه سنى ينج ساله يعنى
ل ا ا ا ل 0
eS ce ا ا ل 00
آمده به ازای هزار زن در هر یک از گروه های سنی ذکر شده را در
AS SIO eee eee eae 200
ينج ساله. در عد © كه فاصله كروه هاى سنى است ضرب و حاصل
بر هزار تقسيم مى شود.
صفحه 68:
9-2 eels)
۱
* امید به زندگی بدون ناتوانی
ere Ot DOCS Sree EL aC CSS a iat
pe Sets ener Ie) 00
* اميد به زندكى تطبيق داده شده با سلامت:
(Health- Adjusted Life Expectancy & HALE)
امید به زندگی همراه با سلامتی را می سنجد
تعداد سالهايى كه اميد مى رود هر نوزاد تا يايان عمر بر اساس ميزانهاى جارى
سلامت و بيمارى و مرك و مير در سلامت كامل به سر برد.
صفحه 69:
9-1۱92
Pe Ore wtcn PEST ae
(Disability Adjusted Life Year . DALY)
تعداد سالهای سپری شده با ناتوانی یا از دست رفته بر اثر مرگ زودرس را نشان
می mee)
oars ee Ets SITs و
بهترین نشانگر برای تعیین بار بیماری (156356] 0۴ ۱1۲060) به
حساب مى ايد.
ا فاصله بین وضعیت سلامت جامعه و وضعیت سلامت مرجع
تأثير مداخلات سلامتى در يك منطقه را نشان مى دهد.
صفحه 70:
Health determinants :
ronmental, social, and economical status
th care services
style
26015 اد
صفحه 71:
صفحه 72:
ced تك
Ener) ار
* نسبت کسانی که سیگار می کشند
Sle el ei ا ا رن
Re Re Sere eae eared
oe een ا
* نسبت رژیم غذایی مناسب دارند
* نسبت کسانی که فعالیت جنسی مطمئن دارند
* نسبت کسانی که تنظیم خانواده را رعایت می کنند
ES ey ere ا
BUS ets Roel Sec ores
صفحه 73:
* آب و هوا
© مسكن
* تراکم جمعیت.
شاخص های اجتماعی اقتصادی
٩ درآمد سرانه
eS ا
* مشارکت مردم در برنامه های ارتقاء سلامت
صفحه 74:
eres اال ا كت
* ارزیابی اعمال بدنی و حالت سلامتی : فعال بودن فرد در جامعه
مطح EPS Nel) A wd cai) ۱
Re teen lene one ane sy ke
ere Sb oes)
Pee Oconee beaker te SS id
صفحه 75:
ول
باید اذعان کرد ارزیابی کیفیت زندگی کار بسیار مشکلی است زیرا
کیفیت زندگی حاصل تقابل شرایط اجتماعی, بهداشتی اقتصادی و
Or rca Pe ا
احص نان رركي Perea Rae renee Cane
اجتماعی. شاخص های بهداشتی. شاخص های اقتصادی و نیز
مالم میم دس سر
۳-۳
1
سلامت. روش مؤثرى در ارزيابى وضعيت سلامتى مى باشد.
صفحه 76:
تعريف بيمارى
COE Be eens ا ۱
Oe Oe eee Ree nn Ce nS oad
oe ieee eke bee ees
reed صورت آشكار يا ينهان باشد.
تعریف فرهنگ وبستر ۷/9516
وضعیتی که در آن سلامت ن کاهش یافته و از حالت سلامتی دور شده
es ا ا ا سس
تعریف فره
یر ملق ود
ار
از دید جامعه شناسی پدیده ای اجتماعی که در همه جوامع رخ می دهد.
صفحه 77:
تعریف بیماری از دیدگاه اکولوژی
He ی
۱۱۳ dnt Re Anan oe
کار برده می شوند متفاوتی.
es ae ولی مفاهیم
Disease 0ن و 6856 یعنی
‘discomfort
SFO 2156356 سس
مس سر سس
ا ۱[
عبارتست اذ وجوه oe ۱
صفحه 78:
۳ Breyer ence Te) Uo
ا ا ل لا
D2 که هیچ د در (
ee Sine nee ۳
صفحه 79:
7
0
teed ا ا
در کنار یکدیگر به عنوان "سیر طبیعی بیماری " شناعته
ae
(آمادگی و
9216 یرامیب ۲-قبل از بروز علانم
#اسباليتى کر
006 كاه
صفحه 80:
IFO St i Gi Soe Ogre et et
ee
ES IN
۳- بیماری بالینی
ate meas خاص(تغییرات ساختمان و عملکرد).
0 pene See oe pee a Ce non are
0
5 بان Abb oso
پوست در ج
صفحه 81:
Natural history of disease
OwetvR Dard toe oF
فص pe
ام
=
میرم Corda نت ال
Pd peta نت 0
۱ | ۱ ۱
۲ 0 |
00
oO 0
یه
صفحه 82:
The natural history of
disease
68 ): رای
OEGECRIPMOOD: م whick wobt
the devebpwedt oe
Ne MR ced
انه عدا aye
606600: Guovkeny
صفحه 83:
The natural history of disease
مس همست
ات ات
صفحه 84:
The natural history of disease
۵۵8۵8: owen Oana
اس مومسم ۱
ربجا مس م۱ :60۸
Pad cnc
صفحه 85:
The natural history of disease
رت :6 1660م
صفحه 86:
اميد زندكى
عبارتست از متوسط تعداد سال هايى كه هر فرد در هر كرو ه سنى
انتظار (احتمال) زنده ماندن را دارد(در صورت 0
اختصاصی سنی جاری ) معمولاً مید به زندگی در بدو تولد.بیشتر
مورد استفاده قرار می گیرد.
شاخص سالیوان
اميد زندكى بدون ناتوانى است. براى محاسبه آن بايد مدآت احتمالى
ا ل ا ل 2
ووم
نيز مى
صفحه 87:
۱
Be OT TED EONS Bey ene ee teens
ere eee
ROR Pre Seen en ge nes eer)
ی 0
و بالاخره ایجاد یک سیستم اجتماعی که
rant ۷
باید متذکر شد که تمام اقدامات مربوط به بهداشت فردی و بهداشت
pron rs erie toner ayers ار
بهداشت و سلامت را معادل یکدیگر در نظر گرفت.
صفحه 88:
ال ل
00 ال aide Re een ses
شود نظیر رضایت از زندگی, احساس سلامت. دارا بودن شغل. داشتن
همسر موقعیت اجتماعی اقتصادی مناسب. خلاقیت. احساس مالکیت.
همکاری با دیگران و غیره
باید توجه داشت کیفیت زندگی با سطح زندگی متفاوت است سطح.
۱
actos TR eed) ا
ا RoE ey re one oer
ا eee SS ee Stee ۱
فرد و تجربیات آن موثر است. کیفیت زندگی منعکس کننده اختلاف و
فاصله فعلى او مى باشد.
صفحه 89:
0000
. جلوكيرى. قطع و يا آهسته نمودن سير بيمارى ce
2
اه یگ en rene و اقا
1 ome ener tener
ae
es) 1 ال 0
ال ل نك
)5 © پیشگیری انویه(۳۴ /0110121ع -۳
at laa Dee ener
صفحه 90:
۱- پیشگیری ابتدائی یا مقدماتی(۳ ۴۲۱۳۵۲۵11.)
000 Bir ا as ee Come ers
۱ BEANS OE STE ee eT a
eR ل ل ents oe Re tel eee
با ا لم
7 rel icer
كوارشى ل توسعه اجتماعى اقتصادى باعث فرهنك غلط
FeSO aN ane Weis SLES a Stats
از بیماریها هستند.
0 ا ا
(Passive smoker)...
09 رت کوشش ها معطوف به کودکان است تا آنان را
ee IS EB ie See ei ater Bl
بزركسالان (نظير جاقى و ير فشارى خون) دركودكى افراد ريشه دارد. زيرا در
DS Me OCU cee ELL tee reel
کشیدن, الگوی غذا خوردن» ورزش و فعالیتهای بدنی).
صفحه 91:
* متاسفانه در غالب موارد اهميت يبيشكيرى مقدماتى وقتى
درک می شود که دیگر خیلی دير شده است. در حال
حاضر در بسيارى از كشورها عوامل زمينه ساز بيمارى
RSD) ل ا 0
است.
اا ل ا 0
penn ys) ا ل قبل از ار نر
mrvecss | core hie apn wpcer Sc) ا ل oe
کنند. هرچه مداخله در این موارد زودتر انجام شود
pew Cnr] e ergs) ۱
صفحه 92:
-'١ بيشكيرى اوليه(8 /[31تأاظ.)
۱ ل ا ا ا ا el ee
یافت به گونه ایی باشد که بیماری رخ ندهد.
الف- بهبود وضعيت بهداشتى عمومى محل زند كى. مدرسه و مسكن
و تغذيه صحيح(تغذيه ناصحيح و وقوع كتوز). استراحت و تفريح
مناس
ال ا ا FISD PE
Pees ا 00
پیشگیری مقدماتی: عوامل زمینهای کلی بیماری (به منظور حذف عامل
دب
پیشگیری سطح اول: عوامل خطر اختصاصی بیماری مد نظر است
در يبشكيرى سطح اول آكاهى از مرحله بيش از بروز علائم
بالينى. از جمله عامل بيماريزاء ميزبان و محيط زيست ضرورت
دارد.
صفحه 93:
* سازمان جهانی بهداشت. برای پیشگیری اولیه از بیماریهای
غیر واگیر با عوامل خطرزای مشخص. دو خط مشی را
توصيه مى كند. اين دو غالباً مكمل يكديكرند.
Population (Mass) 03 الف راهبرد جمعیتی >
Strategy
Coma كن لكلل
صفحه 94:
doy UTE Leto (Et راهبرد جمعیتی (همگانی) و56۵6
* براى تمام جمعيت وبه منظور كاهش متوسط خطر براى جمعيت و بدون توجه به
سطوح خطرات فردی است.
۱ yyw capers Serer a ree Pree] © ere D Tes
واس ees Faget RST ARE LOP NSM كرديد
* راهبرد جمعيتى در سطح جامع 0 مداخلهای با هدف تغییرات اقتصادی -
es 1
یو و سور ert. اوت
ود کردن خروج دود از اتو
Clipe wu Glen
SS OOS oe evi oo 5-0 Shed ©
0 a Cee Soy rae ۳ فود. 1
zs eee
WOE: ۳۳
Penh Pe pss ۳9
اش أشكار كمي دأشته الست .ب لبن حلت 1
eee erences
صفحه 95:
Tey POM EOE py رک ریزو
انجام مراقبتهاى ييشكيرى سطح اول براى اشخاص در
eh Le oon ا ل |
ا ل اك سری خر بازدی اه از
رت سای ات نان
* مثلا برنامه ترك سيكار براى سيكاريها
صفحه 96:
EST La a ene on
هدف تشخيص زودرس بيماريها با غربالكرى
ert ee برای ae
م ۲ در گاو
ی و۱9
( he ae
Fey Wh eas ey lan,
است یعنی قبل از وقوع پیماری و استقرار عوارض آن در میزبان است
1۳ en are)
مناسب برای درمان موارد بیماری است. 0
صفحه 97:
۳
Descriptive Epidemiology
صفحه 98:
Epidemiology
٠ Study of frequency , distribution &
determinants of diseases in population
صفحه 99:
ا 0
* شناسایی ویژگی هایی که با بیماری مورد نظر رابطه دارند
ور را
* پاسخ به پرسش های:
الت لك كك
“محل وتو (توزیع مکانی)
00 eee
صفحه 100:
ید میولوژی:
0
ies ا 0
Srey cleats CMP ee ee ee Eel
و مکان(کی, کجا و چه میزبانی)
oe eae rea te est eed ae
در جامعه ارائه می دهد و نهایتا اين مطالعه توصیفی به ارائه
۳
صفحه 101:
توزيع مكانى
بررسى جغرافيايى بيماريها مى تواند:
م
نقشه در طول زمان انجام شود
6A ردان لك كيه
مثلا: كمبود مس در مناطقى كه موليبدن خاك بالاست يا
جاهايى كه دكل برق يا كارخانجات وجود دارند.
۳ گوناگونی های بین المللی و کشوری را مشخص کند
گوناگونی شهری و روستایی را مشخص کند
صفحه 102:
انواع نقشه
0
Dot or point map
Distribution map
ا
Proportional circle map
Choroplethic map
lsoplethic map
صفحه 103:
Papier
صفحه 104:
صفحه 105:
صفحه 106:
۱ ESCs ear corer Remeamerae DE RR Oem
صفحه 107:
توزیع هموار شده موارد حیوانی در فاصله سالهای 1375-1385 در ایران
صفحه 108:
توزیع زمانی بیماریها
روندهای زمانی یا نوسان در بروز بیماری ها :
8 نوسانات کوتاه (Short term trends)ow
0 نوسانات دوره (Cyclical trends)
6 نوسانات دراز مدت (566۱113۲ 0۲ ۲6۲۲۳۱ 10۳9
(trends
صفحه 109:
نوسانات كوتاه مدت
* موارد اسيوراديك بيمارى
* همه كيرى بيمارى
eT ee ا ا ا ا ل لا ل تن
Bees seep
صفحه 110:
نوسانات دوره اى
* روند فصلو
eee aed ee Reet eer
هاى د at اوایل بهار" مالاریا و مسمومیت گوارشی و ناباروری در فصل گرم
Fo Oe ein Pe res Ve Cia Naps)
ل حیوان گزیدگی. عقرب گزیدگی. 2
نی قصلی دنله می شود
» ا ENS a ne | pe eC
اسال بائدمى و هر ©-؟ ايدمى. ايد تب يرفكى ادر 1١-7 سال. انقلواتزا هر 6
ا ار =n SOE
9 ۱
یج لین سید سای مد
صفحه 111:
روند دراز مدت يا ديريا
۰ب تضرات 00 1211100088
Spee gamers 0 دوره زمانی طولانی که به
0
ss eset oy ae ا ا ل
nee: See و بيشكيرى مناسب است.
۱ ae ee
CCS eS ee eer as
صفحه 112:
۱
نمودار(۳-۷): فراوانی موارد سالیانه واکسیناسیون و هاری درحیوانات اهلی در فاصله ۱۳۷۵-۱۳۸۵ در ایران
صفحه 113:
موارد هنوار شده سس موارد ماهيائه حيؤائى هاري 5356
تمودار(۳-۱): توزیع فراوانی ماهیانه موارد حیوانی هاری در فاصله سالهاى ۱۳۷۵-۱۳۸۵ در ایران
صفحه 114:
روند تغیبرات مرگ کودکان اتا ۵٩ ماهه در جمعیت روستایی کشور
صفحه 115:
صفحه 116:
*اللخرى وكا نفج اريم
ا ل
(Endemic or Native or Enzootic)s...1*
Ree )0101 ل
* جهانگیر(۳۵۳016۲[6)
صفحه 117:
gseyosoy
ا س از زمانی به زمان دیگر و
a مکانی یا زمانی و بدون
سطح وقوع در مور با از مرا
ا مد eee ea
ار
صفحه 118:
eee Seri
00 ا re rae
ا ا الاك 000
ا ل
در برخى شرايط مى تواند اييدمى شود -
براى بيمارى بالينى و تحت بالينى استفاده مى شود -
Holo, Hyper, Meso, Hypo Endemic —
صفحه 119:
3 era
ance
Pee ane
ae ee eaten ee
كمد
۲ میگند و این تجاوز برعلاف ایدمی از نظر
Ee و سس ا
0
و ری
صفحه 120:
060 0
ea oe RG
0 ا ا roe
اي
رزمندگان و افزایش تراکم پشه خاکی.
mins سر وا
* آخرين ابيدمى طاعون كاوى در ايران در 19/56 و از 1881 به بعد
mes 9 65
صفحه 121:
ا ا یات
ees are oe 1۱
(Os Pope)
0
اا شر
Te ریت بر بت ای
صفحه 122:
منحنی اپیدمی(6 6۷۲۷ ۴01016۲16)
a RC dE اا ال ا Ena)
Ea BS ES el NCEE aed ca RS aaa EE ol
انتخاب واحد زمان بر اساس دوره کمون بصورت ساعت. روز هفته است.
اكر بيمارى ناشناخته است بايستى منحنى جند بار با واحدهاى زمانى مختلف ترسيم
شود تا بهترین حالت مشخص شود.
در بیماریهایی نظیر تب برفکی و آنفلوآنزا که دوره کمون کوتاه و عفونتزایی بالا
است اگر مقیاس زمان درست انتخاب نشود منحنی بصورت یک افزايش و کاهش
سریع(یک قله شبیه منیع مشترک لحظه ای) دیده می شود.
ا ا ا ا م
كرك كند.
صفحه 123:
Common Vehicle, Point Source Epidemic Curve
As Histogram ‘As Epldemic curve
صفحه 124:
6ك
* همه كيرى هاى با منبع مشترك 5010166 0111111011
ا ار Propagated
* همه كيرى هاى آرام Slow or Modern
همه كيرى هايى كه در جامعه محسوس نیستند. نظیر همه كيرى سرطان
ها را همه گیری آرام میگویند.
صفحه 125:
سک
ee ee
oe تس . همزمان است |
ie ae
oe
۱ ۱ اد طی ۵ روز
cae So -۷ روز باشد تمام موا
>
ee
صفحه 126:
Common Source Continuous Curve
As Histogram As Epidemic Curv
صفحه 127:
een) و
Cie Spo Cees sae SE eo are 0 5 00
همه گیری دا Some ener ne
0 یک دوره کمون بیماری است.
ood rn REY aes ل آلوده بودن مداوم
ee ee
تس
5 —
i eis) ste eS lal Bh ©
صفحه 128:
Continuing Common Source or
Intermittent xposure
+ In this case, there are several peaks, and the
incubation period cannot be identified.
صفحه 129:
Intermittent outbreak
8
8
5
2
£
3
z
صفحه 130:
همه گیریپیشرونده
1 eS Fee an Saeed ee
1۱ EES erie eet) eae eerny
در بیمارنهافراد سالم را متلامیکنند که شمار افراد مستعدتمام شود و آن ها : ao
* منحنى داراى قله هاى متعدد با فواصل منظم به اندازه دوره كمون كه به تدريج بزرك مى
شيك
* _دوره این اپیدمیخیلی طولانی تر از انواع دیگر است.
Fey ا eee nee cee
صفحه 131:
ل
* سرعت انتشار بیماری به موارد زیر بستگی دارد:
* ايمنى جامعه(فراوانى افراد حساس)
* فرصت هاى تماس,
* میزان حمله ثانوی
ا اد
و یرت
کر لا
ee ae
صفحه 132:
Propagated Epidemic Curve
As Histogram As Epidemic Curve
Propagued cave
rt AMA ان
BSD SED OOS ۵ ۳۳۳۳۲7
sofa که
صفحه 133:
Ht + عن
earns Peer
تعیین اينکه آیا در الگوی بیماری تغییری رخ داده است
تعیین علل و عوامل همه گیری
شناسايى منبع يا منابع عفونت و راههاى انتقال
Pe CMCC a (SNCS IED Ee ا ا
002
ات ا ا ا د
بروز مجدد آن
صفحه 134:
را کح
معرفی خود و حمکاران بطور کامل برای افراد محلی
جعع آوری داده ها( آزمایشگاه. درمانگاه» بیمارستان. بررسی عیدانی....
تعریف دقیق بیماری
Ree ESC me ay
1 ا sree ml
به طور قرار دادی اگر بروز ری مشل نلآ شتر از دو انحراف معیار بیشتر
أبيدمى در نظر كرفته مى شود)
۱ سا ea aed
و سایر خصوصیات]
pease مب
اس
0
طراحی مطالعه جهت ازمون فرخبه
انجام مطالعه و آوری داده ها
۱
اقدام جهت كتترل همه كيرق
تهيه يك گزارش
ازبرور آتدميى باشد آستانه
صفحه 135:
0
7
1
fe
لت 2
اقدامات اختصاصی کنترل شامل موارد زیر است.
Rone an Se enn A) ۱
نابود كردن دام (تب مالت. سل كاوى)» اكر حيوانات ولكرد مخزن هستند ريشه
orl eae
اگر انسان مخزن باشد دیگر ريشه کنی روش مناسبی نیست. گاهی میتوان موذ
عفونت را خارج كرد (برداشتن كيسه صفرا در حصبه مزمن جلا سازی سل
( ايزولاسيون )» درمان بيمارى» ضد عفونى كردن اشياء ألوده)
- قطع انتقال عفهنت (تصفيه آبء پاستوریز:
ere
يايين آوردن حساسيت ميز بان (ايمن سازى فعال عليه ديفترى؛ كزال سياه سرفه»
فلج اطفال: هياتيت. سرخىء ايمن سازى غير فعال با استفاده از يادتن هأ و
يروفيلاكسى دارويى)
صفحه 136:
اگر زمانی معادل دو دوره کمون
0
صفحه 137:
ل ا 0
تعريف و كاربرد
(Ratio) o5
(Proportion) ¢& ts
ميزان کارا
نکته: در مقایسه حوادث بهداشتی بین مناطق مختلف فراوانی مطلق ارزشی ندارد و
بایستی میزانها محاسبه شود و لذا اپیدمیولوژی را علم مخرج کسرها می خوانند.
صفحه 138:
* حاصل تقسیم دو عدد
۱
0
للك
11
Ratio= 4/22=
صفحه 139:
5
۲ ا از نسبت
بت ee eee
* نسبت شركت كنندكان زن و مرد در اين كلاه
ین کلاس
صفحه 140:
* حاصل تقسیم دو عدد. 1
* صورت کسر لزوماً جزنی از مخرج کسر است
* صورت و مخرج کسر از یک جنس هستند
* بین صفر و یک یا صفر و ۱۰۰ درصد تغییر می کند
۳1۳ 0 0
1111
صفحه 141:
* ۰ گاو از ۲۶۰ گاو بررسی شده به روش الایزا آلوده به کوکسیلا
بورنتی هستند
ا ۱/۵
صفحه 142:
و
اک کچ
۳ فک کر
- تعداد ببامدهابى كه در طى يك دورهزمانی اتفاق افتاده
- تناد 00 بيامد در آنها اتفاق افتاده (جمعيت در معرض خحطر)
Se Ss
11 |
or 70
صفحه 143:
مثال ميزان
* ميزان مرك ناشى از حوادث ترافیکی در ایران.
- تعداد مرگ ها در سال ۸۲ نفر
Pee heroes
ate
— 26000/ 68000000 = 38/100,000 p
۱۳۹۲ استان خوزستان در سال ۱ ela
ب۰دب
MO As Sarak = رس ۰ ا
3 را سر در توانی از ۰ضرب می کنند (۰۱۰۰ ۱۰۰۰ 6۱۰۰۰۰
صفحه 144:
میزانهای ابتلا
* تنا
ل ا ات خا زر
(Period Prevalence)! «5s: Ze
ا ا ا الل OCP
° ]۱۱۵99
(Cumulative incidence) x js -
(Incidence rate or density) 55 JK b 55, ole -
- فراوانی موارد جدید بیماری را در طول زمان نشان می دهد
صفحه 145:
شیوع لحظه ای
el caalee Ot Da ated سا
جمعیت در همان مقطع زمانی
ا ا
مبتلا به بیماری را نشان می دهد
eos ا ا ار
مبتلا به تب مالت بودند. لذا شیوع می شود 1/۷
* مثال: در سال 14٠ در بررسى 16١ اسب در استان خوزستان ٠٠١ اسب
9 أزمايش ال ee oe ی
صفحه 146:
سس«
تعداد موارد بيمارى موجود و جديد در يك دوره زمانى مشخص
ES Se
ا اك
* مثال: در ابتدای سال ۰۱۳۹۰ در یک گاوداری ۵۰۰ رأسی ۲۰گاو مبتلا به
يون هستند اكر در طى آن سال نيز 8١ كاو ديكر نيز مبتلا شوند و هيج
كاوى تلف نشود, لذا شيوع دوره اى مى شود 15١
صفحه 147:
موارد reese شيو
sens es ae 9 ۱[
3 ال
se رسای مس
ee oe Me oe 2 عامل و بيمارى در یک زمان
ار ريه
* متائر از كليه عواملى است كه بر طول دوره بيمارى و يا ايجاد آن اثر دارند.
* تنها با انجام يك بررسى قابل محاسبه است.
الل یی رت رل سای رس
صفحه 148:
بروز تجمعی (Risk)
تعداد موارد جديد بيمارى در يك دوره زمانى مشخص
جمعیت سالم در معرض خطر در ابتدای دوره
مثال: در طی سال ۱۳۹۰ در بین ۵۰۰۰۰ جمعیت سالم یک منطقه.
۰ مورد جدید بیماری اتفاق افتاد
رد ۲
بروز تجمعى
صفحه 149:
۱
1
a fe کولیک اتفاق می افتد
۱/۱ آبروز تجمعی
xO aD ENC eee os eae *و در
ov
صفحه 150:
0 ۳
۱۸2-9
۱ 1 و۱۱
صفحه 151:
اك ل له
م ا |
جمعیت) ۱ a
یک میزان واقعی است
See
جمع زمان هایی است که افراد در معرض خطر پیگیری شده اند
صفحه 152:
Mc Mom Mc Mo Rc Koto) ل at لله
el
تس »
6
5
رل د 3
Total years at risk
ID = 2/ 38= 0.053 person- years
و ۰ ۰
صفحه 153:
Month 1 (۱2
صفحه 154:
ميزان بروز
لا مثال: در طى يكسال ميزان بروز ٠/8١ كرديد براى ١ ماه مى شود
ری كمرك كك
*ارتباط بروز و بروز تجمعی 0121-61
*مثلا اگر بروز ۰/۵۱ باشد بروز تجمعی برابر با ۰/6 می شود
صفحه 155:
)۸۵۵ 61 میزان حمله(۲۵6
eee OES ee nts rae enc
Se eel
"لا یک میزان است
وقتی جمعیت برای مدت محدودی در معرض خطر باشد مثلا مبع
اال مد اد یس سای دس
خاصی باشد(اسهال کلی باسیلوز محدود به ۲-۳ هفته اول زندگی .
0
صفحه 156:
(5۸۵۳۴) 5۵۲6 ۵۲۵۲ 9660۳۱۵06۲۷ میزلنحمله
ثانويه:
- «تعداد افرادى كه يس از مواجهه با مورد يا موارد اوليه يك بيمارى و در
طى زمانى معادل يك دوره كمونء مبتلا مى شوند»
تعدادافراد مواجهه یافته ای که در طی یک دوره کمون به بیماری مبتلا می شوند
تعداد کل افراد مواجهه یافته
در یک خانواده ۷ نفری, پدر و ماد قباً 0 اشده اند. يكى از فرزئدان» جديداً دار سرك شده
از وى سرخك كرفته اند.
صفحه 157:
* میزان حمله انویه سرعت گسترش یک عفونت را در
جمعیت نشان می دهد.
٩ ساب دورد خرن سرا les طايه
تعیین مسری بودن یا نبودن یک بیماری با علت ناشناخته
ار و
قرنطینه کردن و ايمن سازی
صفحه 158:
PIO و رو جوم هسوب
را OS ee
PCr Cy wk boner OFS)
سرخک و آبله مرغان).
ال
سرايت دهد (مثل بيمارى سل)» مدت مواجهه
dil (50 peo (Duration of exposure)
hae ا ل ل Te
تعداد افرادی که پس از تماس به بیماری میتلا می شوند.
تعداد شخصبزمان مواجهه
صفحه 159:
موارد استفاده بروز
* برز: وسیله ای اساسی 212100010
زیرا ترتیب زمانی در اینگونه ۳ می شود
oye لالد
OEE owe Me eS ori
صفحه 160:
ارتباط بين بروز و شيوع
Incidence
5 "
,Death
Duration ,Cured
کح
صفحه 161:
و
i رز ییا تاجانم
میزان وی (Mortality
« کنندگی(رجازاهاه)
ریات
صفحه 162:
تعداد موارد مرگ در یک دوره زمانی مشخص
افراد در معرض خطر در ابتدای دوره.
وا
اا ات
۵/۰ 27
صفحه 163:
میزان میرایی
تعداد موارد مرك در يك دوره زمانى مشخص
مجموع زمانهای پیگیری تک تک افراد جمعیت(متوسط جمعیت در
معرض)
ype ep er hs Contr eo OP eye Du OI CCPC ۱
می شوند میزان میرایی برایر است با
00
te ل ا ال ا ا ۱
ما ا ا 0
لتنا
ل ل
صفحه 164:
AS
Roem nes ned
Jeg Oba
وا
آنتروتوکسمی و ۵۰ گوسفند تلف می شوند کشندگی برابر است با
oe ۲۵/۰
صفحه 165:
بقاء
مارد بیماری
احتمال زنده ماندن را بعد یک از یک دوره خاص نشان می دهد
»۱ rary Os Oe ee evn
نفر فوت می کنند بقاء برابر است با
155535311
صفحه 166:
محاسبه ميزانها
-١ خام(ع]3] ع100©)
)50© ©1172 1316 اختصاصى( -١
“- استاندارد شده(ع131 0 ]5لا ز20)
محاسبه ميزان خام بدون توجه به ساختار جمعیت(مخرج کل جمعیت است) است و لذا نمى توان
با آن دو جمعیت را مقایسه نمود
برای مقایسه با میزانهای اختصاصی(مخرج بخشی از جمعیت است) بر حسب عوامل مزثر
۱
ترس سر
یون بیماری وابسته به سن است اگر در منطقه لیی عمدتا گاوهای با سن کم و در منطقه دیگر
عمدتا گاوهای با سن بالا بررسی شوئد مسلما دو منطقه بطور غیرواقعی اختلاف خواهند داشت
بايستى ميزانهاى اختصاصى بر le a CS) ۱
ا ا 1
مى توان از مدلهاى آمارى جند متغيره نيز استفاده نمود و بررسى نقش هر عامل
صفحه 167:
محاسبه میزانها
و
9
7- فاصله اى 2[ 3 10
Ee eee yee SES ENP Share
one eee one) eon EST nn ge s اللا ا 000 1 ا
نقطه ای اضافه یا منها نمود و برآورد فاصله ای را محاسبه نمود.
Stat ese een SAL Dy ete ۱
Dine rend 0 0
Wess NeW N00 cl abet oyghy >
Fa) tere sy COMA ev CEST Pe
ف A aE 1 SE oan ie
صفحه 168:
Fw beeen | we) con] Wee] pee
)0۱۲۵6۲ ۱-مستقیم(060کناز20 ۶
(indirect adjustment). 2-1 *
ps ieee eos
جمعيت استاندارد كه فراولنى ويؤكى مورد نظر (سن؛ جنس و نزاد) در آن -١
مشخص باشد
20009
صفحه 169:
Fw beeen | we) con] Wee] pee
مثال تطبیق مستفیم
بررسی سگها از نظر لپتوسپیروز در شهرهای گلاسکو و ادینبورگ
در شهر كلاسكو 794 سك از ١0١ سك مثبت هستند. شيوع 1/037
ا ل Pla toy شيوع 1/71
مقايسه ميزان خام دال بر تفاوت درصدى است
نكته: ليتوسبيروز وابسته به جنس و در سكهاى نر بعلت تماس بيشتر با ادرار
بیشتر از سگهای ماده است
در گلاسکو ۷۱ سگ ماده (۱۳ سگ مثبت و شیوع ۳ ۱۸۰ سگ نر(۵۳ سگ مثبت و شیوع 7۹)
یی ی
در ادینبورگ ۲۱۲سگ ماده (81سگ مثبت و شیوع ۱ 9
بررسی شده
صفحه 170:
ميزانهاى اختصاصى برحسب جنس دال بر فراوانى بيشتر در سكهاى نر است
جمعیت [Some coe دو جمعيت)
PE eee Pree re ee ae ene es con tel
نسبی ویژگی در جمعیت استاندارد
۱ I ed
۱ REET
ا 00
20200 Rear al
صفحه 171:
تطبیق غیرمستقیم
ميزانهاى اختصاصى يك يا هر دو جامعه در دسترس نيست
ac a در هر طبقه جمعيت استاندارد ني
۹ بررسی شیوع 88 در ر گاوهای اهواز و تهران
۳۳ Re Ee)
صفحه 172:
میزان مورد انتظار در اهواز
Bae Vice We ce Ob VP xe bee Pe Pee Foxe lV ©
میزان مورد انتظار در تهران
& ل
۱
متوسط شیوع در جمعیت استاندارد*(میزان مورد انتظار/ میزان مشاهده شده)
۱32 اه oe ar AE Oe Ae aay
تهران
ا
eo ds ا ا ال لت
صفحه 173:
فرضیه
Hypothesis
* بیان و ادعای nse Sy ey ۱
00 ش موجود و انجام يك مطالعه تحليلى مشاهده اى يا تجربى نسبت
به قبول یا رد فرضیه اقدام نماید.
فرضیه آماری و پژوهشی
* فرضیه یک طرفه و دو طرفه
* روشهای خلق فرضیه
(Method of difference) ise=i روش -۱
۲- روش توافق(29۲66۳06۳ 0۴ ۲۸۵۲0۵)
(Method of concomitant variation) j.» 1. 25) -1
(Method of analogy)aLss _3;,-£
صفحه 174:
Analytical Epidemiology
صفحه 175:
Epidemiology
* Study of frequency , distribution &
determinants of diseases in population
اببدميولوزى تحليلى: فرضيه ارائه شده با كرفتن كروه شاهد آزمايش مى شود و عوامل مؤثر مشخص مى شوند.(جرا
صفحه 176:
ed lire aD aE Mea
سلامتی تأثیر دارند
: تقسیم بندی عوامل
(intrinsic & Extrinsic factors) > » +) -\
عوامل داخلی از
sa Seer Coes ne eo ل
ات وره تیار
ea PEED aC hee ere ieee rie Cee Ie CP ores ma Oe
ویروس دیستمپر برای بیماری دیستمپر
0
ee ل ا ا ل م
ات
"بك عامل ممکن است اولبه و داحلی باشد تظیر سار ژنی زر هموفا
- يك عامل ممكن است ثانويه و داخلى باشد نظير سن و جنس در برخى بيماريها
-یک عامل ممكن است اوليه و خارجى باشد نظير عوامل عفونى؛ نورخورشيد و سرطان بوست
eI Ore ل ا ال ل
صفحه 177:
و ور ری ات ۱ ۱ ۳
سلامتى تأثير دارئد
تقسیم بندی عوامل :
ل ا ل اك ال
(Host& Environment & Agent)
7 بیماری حاصل از برهمکنش این عوامل است
۱ ا eta
۱ ا en
صفحه 178:
tea ald ات
۱-سن :
به عنوان مهمترین عامل میزبانی مطرح است
ره سر ار سل جر ی رشب ات سر ۴
ee ee Ron bere tert Teens ene a ۱
حسب سن ترسیم شود بصورت حرف راست.
-بيماريهاى واكير در سن يايين و بيمارى مزمن در سنين بالا فراوانترند
lo م ا ا لا امال لت
ایی در سنین بالا فراوانترند
-عفونتهای تنفسی و گوارشی در سنین پایین و بالا بیشتر از میان سالی هستند
و
ees os Yi es cele أن bye es
صفحه 179:
سر بر ارت
: سن -١
- ورم يستان در سنين بالا فراوانتر است و يا نابارورى
-تفاوت فراوانی بیماری در سنین مختلف بعلت تفاوت آناتومیکی, رفتاری
و ایمنی می باشد
سمل
-بیشتر موارد تصادف رانندگی در سنین ۲۰-۴۰ سال
Se SS ene eee ane Le
نوجوانى: اکنه
ا رن
صفحه 180:
عوامل میزبانی موّثر بر بیماری
۲- جنس:
| pray
رفتارى-اجتماعى و زنتيكى است
Hormonal, Occupational, Social, Ethological and Genetic)
(determinants
-هورمونهای جنسی تأثیر گذار هستند و فراوانی بالای دیابت در سگهای ماده
بلافاصله بعد از فحلى و يا سرطان يستان بعلت اثر استروزن
-تعيين كننده هاى شغلى اهميت بيشترى در طب انسانى نسبت به دامى
دارند: ريه قهوه اى در صنعت يارجه سازىء ريه سياه در صنعت زغال و
م ا 1
ا ا ا ا ا ا ۱9
صفحه 181:
عوامل میزبانی موّثر بر بیماری
۳
۷ eats
0
متصل به ات ا عامل روی کروموزوم جنسی- هموفیلی
Fes per ل ل ا ا ل ل nyet
ee aie در یک جنس می
۱۰۱۱ توت او کت green pele)
9
iskS. »» patent ductus arteriosus
وابسته به جنس ([60 355061316 5©62): توجيه علمى ندارده فراوانى مرك در
ا ل ا 10 مخدوشگر
FW peer Car eared Coe RCA IRN Ea ar gee ne pe
صفحه 182:
عوامل ميزبانى مؤثر بر بيمارى
0
۱
۱ و ee iron
os eee Ae oa
Ferrer ey ar irre Wes ID Sepre rares
PTOI ee Ley Ke pee ye ne comneT ENT Lae
-حساسيت انسان برخلاف ميمون به فلج اطفال
Feed En Da aoe tee TR a
حساسیت نژاد 2006۲۳۱۵ و ٩۵۲/۷۷611675 سک به پاروویروس-نژاد 20266۲ سگ به عفونت
قارچی
-نژاد هرفورد گاو به تومور چشم- حساسیت زیاد گاوهای اصیل برخلافد بومی به تیلریو
کولیک- تصلب شرایین در سفیدپوستان- کمتر بودن امید به زندگی در رنگین پوستان نسبت به سفیدپوستان
ححساسيت زياد كوسفندان ارويايى برخلاف أفريقايى به زبان آبى- حساسيت ارويايى ها برخلاف آفريقايى ها به مالاريا
age nee tee ere Te ee acs Te ae eae ۱
510
صفحه 183:
عوامل میزبانی موّثر بر بیماری
۱ iy tia
-گاوهای کوچک به سخت زایی
-گاوهای دارای لیگامان پستانی نامناسب و پستان
-- نزاد بزرگ سگ مستعد دررفتگی مفصل هیپ
۵- پوئش بدن
0
"پوشش سفید و حساسیت به سرطان پوست
0
۶- ژنوتیپ
ساختار زنى نيز در بروز بيمارى نقش دارد
| ا ا Teo ee
در برخی نقش بارز ندارد اما در حساس نمودن میزبان نقش دارد و ذا انتخاب حیوانات با ساختار ژنی مناسب
از وقوع بیماری می کاهد.
صفحه 184:
Me رت
ال كت
ا Do pene erent
شدت پیماری و یا حذف نشدن عامل و تبدیل به کزی
دا(
انسان به بابزیوز مقاوم است اما انسان بدون طحال حساس است. تأهل و عادات؛ رتبه تولد و بعد خانوار
!= ریت۱
a een NO Re ery ei Ae ANS a
یک فرد آلوده با فرد حساس کم می شود.
Peer ee eee tae eee ie res nme ae
شوند بيمارى منتشر نخواهد شد
|
-١ عامل تنها بين يك كونه قابل انتقال باشد
00000 Eg
ea Tene aera) دك
۳- عفونت ایجاد شده بایستی ایمنی قوی ایجاد کند
متلاه سرخک 1/5۴
صفحه 185:
عوامل مربوط به عامل بیماریزا
این عوامل شامل عوامل زنده و غیر زنده هستند
-ویژگیهای مربوط به عوامل عفونی
الف-ویژگیهای ذاتی نظیر: شکل, اندازه. مقاومت تولید توکسینء تهاجم»
eC eS ee)
ب- ويزكيهاى كه در ارتباط با عوامل ديكر مفهوم دارند نظير: عفونتزايى»
pep) eee) 00
صفحه 186:
0000
0ت يمنا
توانابى عامل در ايجاد بيمارى بالينى(موارد بالينى بيمارى به موارد مواجهه يافته)
ات كا
۱ Mees a) eo ard
سويه هاى آنفلوآنزا از نظر حدت متفاوتند
NVALa VA Weber اليا
تعداد جرم براى ايجاد بيمارى
یک ویروس یک باکتری را درگیر مى کند.
ان
So eRe Se eee wer
عفونترایی در گونه های مختلف متفاوت است
تأثیر راه ورود بر عفونتزایی[ورود فرانسیسلا از راه پوست یا گوارش) و وضعیت ایمنی
(rele iin emer
ele Tee ROME ا Der
٠١-٠١ ذره ويروس براى حيوانات و ٠٠٠١ ذره ويروس براى
صفحه 187:
عوامل محيطى
الف-محل زندگی
ب- آب و هوا
ج- نگهداری
د- استرس
صفحه 188:
عوامل محيطى
ی
فراوانی سرطان ریه در سگهای شهری نسبت به روستایی
كاهش توليد شير و اسيرم در كاوهايى كه كنار جاده نكهدارى مى شوند
صفحه 189:
عوامل محيطى
(Macro& حو ل Ji-c
منظور از آب و هوا در مقیاس بزرگ همان برداشتی است که ما از آن
ا ا Coe
2
eS
دما كم يا زياد روى هضم و جذب اثر سوء دارد.
دما مناسب ۲۱ درجه سانتیگراد
صفحه 190:
عوامل محيطى
باد: در جابجايى عوامل ناقل برد و هوا برد نقش دارد
جریان مناسب هوا ۲/۲ متر بر انیه
نورخورشید: تعبین کننده اولیه برای سرطان پوست و تعیین کننده ثانویه
ال eer
ا ا ل ne ۱
|
هاری
رطوبت مناسب ۲۰-۶۵ درصد
صفحه 191:
عوامل محيطى
nel ee ا ا ال Te)
واسطه با آن روبرو هستند و لذا می توان روی آن نظر داشت نظیر آب و
abs ان wits
eS eee ats Se TS) er BNC eM. ا ا
جلوگیری نمود.
تنظیم دماء هواکش مناسب بستر مناسب» رطوبت مناسب
صفحه 192:
عوامل محيطى
نگهداری: جایگاه» چیره. مدیریت
جایگاه: صاف و صیقلی و وقوع شکستگی- مرطوب و وقوع ورم پستان
محیطی و لنگش
0 ا tS BB Rene Say ce
eee ا ا ال
تريكوموناس به كاودارى
a bor) ل ا ل الك
صفحه 193:
علیت(6۷521107))
صفحه 194:
OE Ten ed Site ROT eC ea
ree et Ones ter Cr Tee ee ere tog
باشد كه بدون آن بيمارى رخ نمى دهد.
aC فا
عوامل دیگر نظیر علوفه خشبی» زخم دردهان» سیستم ایمنی ضعیف این بیماری را بوجود می
ney را
ا ا م ل ل لل لك
را
علیتی کمک میکنند.
۱ وا nore re er ilo) BOLD Sere ee ne kel olny
کرده و ارتباط بين عامل مورد نظر و بیماری تحت مطالعه را اثبات یا رد می کنند.
صفحه 195:
در صورتی که به تاریخ نگاهی داشته باشیم علت بیماری
Verc co ا ۱
۲-در کتب مذهبی به خشم خداوند اشاره شده است.
۳- به صفراء سوداء بلغم و خون اشاره شده است.
۴سبه سردی و گرمی اشاره شده است.
صفحه 196:
Mea ae ل ا ل ا 0 6ك
توسط کخ(6061۱) در ۱۸۸۰ بود
|
۱ ۳
"1- بعد از جدا سازى» كشت و ياساز متوالى قادر به ايجاد بيمارى باشد.
نتيجه كيرى:
-فقط به عوامل عفونی توجه نمود و بسیاری از بیماریها جنبه غیرعفونی
۳
"برخی عوامل بیماریزا را نمی توان براحتی جدا و کشت نمود
7 به نقش میزبان و محیط در وقوع بیماری توجهی ننمود.
صفحه 197:
۱ ea lem RI Ce
5000 1 0 ل abbey
00 ا EO OR PES nee)
علت در بيماران بيشتر از سالمين باشد(مطالعه مورد شاهدى). Te on
1 ا اا ااا ee or
۱
بصورت منحنی آرائه شود بصورت متقارن باشد.
Py ا ا ca te
بيولوزيك معنى دار باشد.
Eero ا nts
در تولید تجربی بیماری فراوانی موارد در افراد مواجهه داده شده ب -۷
00
پیشگیری و تعدیل پاسخ میزبان باعث کاهش موارد بیماری شود(واکسن و دارو) -*
تمام ارتباطات از نظر اببدميولوزيك و بیولوژیک معنی در اشد. -۰
از مواجهه نداده شده باشد.
صفحه 198:
نتيجه كيرى
اشاره به جند علتى بودن بيماريها
ery) Pe ل ا كه
أشاره به جامعه نه بر فرد
Be oor ie ears) Pr 1 در مقايسه
تهاینا اینکد:
نظرات اوانس ارتباط بين بيمارى و عوامل را نشان مى دهد و لذا همية
دال بر عليتى بودن رابطه نيست
صفحه 199:
۱
۳
ا ل ۱ توأم دو متغیر از حالت
شانسى بيشتر است. ارتباط آمارى شانسى بودن ارتباط را تا
حدى حذف مى كند.
لاف ل ل ا ا لت ا ل
آلوده 00 آلوده
صفحه 200:
ارتباط بین دو متغیر کمی را با همبستگی (Correlation)
نشان می دهند و شدت ارتباط با ضریب همبستگی(۱-۱-) بیان می
شود.
ضريب همبستكى مثبت حاكى از ارتباط مستقيم و منفى حاكى ار
Rent ees)
ممكن است كفته شود عليت همبستكى را نشان مىدهد. اما
نمىتوان “فت همبستكى قطعا عليت را نشان مىدهل.
ees ey SL een ree bas)
)]15( شدت را با نسبت شانس (015) و خطر نسبى
نشان مى دهند
poem) ee ere) ا
it تن مويكنند
صفحه 201:
laee ایا ار را
با رت حارف SS goths See oe
مکمل و ضریب تبدیل در طیور)
نبودن ارتباط آماری نیز ممکن است بعلت حجم نمونه کم رخ دهد
ارتباط آماری یا علیتی و با غیرعلیتی است.
ارتباط آماری غیر علیتی بدنبال اشتباه در مراحل مختلف
WE SS OES ol ۱
Sle iene Led nt bet زا
صفحه 202:
انواع ارتباط :
(Spurious association)—3ls bls ,|-Will *
* ب- ارتباط واقعی(2550131100 56۵۱)
* بسيارى از ارتباطات كه در ابتدا عليتى محسوب مى شوند با مطالعات
بعدى معلوم مى شود كه ارتباط غير واقعى بودهاند.
ST oe renee Oe aes eee ere 1ر2
a a ا et Re eC cae aC)
rr en eps elt) ا ا
* اين فاكتور سوم (يعنى همان عامل مشترك) به عنوان متغير «مخدوشكر
) (عاطدامهلا و5 1أنل607005) نيز شناخته مى شود.
* مخدوشكر با متغير مستقل رابطه دارد و فاكتور خطر براى ييامد است
صفحه 203:
1
نظر و بیماری مشترک است ارتباط به دست آمده بين آن
ey uy 1۱
Ree oS etre sea
تحصیلات و طبقه اجتماعی) به صورت بالقوه peel
در همه مطالعات و دادهها وجود دارند و يك مانع قوى
eA BISA و
صفحه 204:
ارتباط غیرواقعی
* مثال: مطالعهاى در انكلستان كه بر روى 01728 تولد در خانه
9
۰ ۱
COI my alee ا ا
است.
صفحه 205:
1
۱ det ose nee ea Siar aS ic Tod
تجهيزات و متخصصان بيشتر. زنانى را جذب مى كند كه در معرض خطرات زايمانى
اف
eo ek ee ene mee eat
ae ee oe eed
- عوامل ديكرى نيز ممكن است دخيل باشند مثل اختلاف سن. مرتبه زايمان.
Read م ا ا ۱
دو كروه تحت بررسى (زايمان در منزل و بيمارستان)
صفحه 206:
هر
be یی
Roddy ۳ Yudkin دربافتند در مبتایانبه سکته
li eriey ey و نا ی
مطالعه انا بر اساس اطلاعات به دست امده از طریق یک
يرسشنامه دربارة عادات غذائى گروه شاهد و مورد بوده
سق ها فرضيه جالبى را مطرح كردند مبنى بر اينكه
Rie sap rete yn Ry piles
کسانی که مصرف کمتری دارند بسیار بیشتر دچار حملات
قلبی میشوند
صفحه 207:
Eee re nee es ceed eee ee
| ل ا ا ا ا eee)
كرونر قلب باشد. آزمون شود.
و دیگرلنن شاندادند که سیگاریقهار بودنب اعلفزلیش
نوشیدنچایو لفزلیش قدار مصرفشکر مینسود.
لذا نشان دادند اين كشيدن سيكار و نه مصرف قند است كه با
بیماریهای عروق کرونر قلب همراه است.
ا ل ل
به علت مصرف زياد شكر يافت نشد.
US eee CS ا ا ence!
شكر باعث بيمارى تصلب شرائين در حيوانات نمىشود.
صفحه 208:
مثال ارتباط غیر واقعی: ارتباط قهوه و سرطان
پانکراس
صفحه 209:
مثال دیگر ارتباط غیر واقعی:
ارتباط ارتفاع از سطح دریا و گواترآندمیک
rips ٠. بومى بيشتر در ارتفاعات ديده مى شود:
۰ عامل اصلی, ارتفاع نیست بلکه کمبود ید است که البته هم
۱
Re ad و ام
پا ارتفاع مرتبط
۴ کمبود ید عامل مشترک بین ارتفاع و كواتر ات
صفحه 210:
3
اهميت دانستن رابطه غير مستقيم
كاهى دانستن آن در جهت كاهش خطر بيمارى كمى
کند.
قبل از کشف باکتری پیبیدوکلراءارتباط بین بیماری وبا
Dt el eee Ute)
preter re ae ee eel
سا
چنین ارتباطهای غیر مستقیمی؛ باید دنبال شود چرا که
er Rete ee OTe ve ما
صفحه 211:
055
ارتباط علیتی تک به تک:
D ۱
میشوند. که تغییر در یکی موجب تغییر در دیگری شود.
بر اساس این مدل وقتی عامل ۸ وجود داشته باشد ين
el IN ae ND) ee
امل Bre recy ante Acie
سرخک یکی از آن بیماریهاتی است که جنین ارتباطی در آن
وجود دارد
صفحه 212:
ارتباط علیتی تک به تک:
مفهوم ارتباط عليتى تك به تك بالاء اساس فرضيه كخ بود.
Sy Speen Crm ee bent see Soc ee ae Ce
Pep hora lta peer el boro] ro) pooal a Weg Peeters POMPE CS
محسوب کرد.
به عبارت دیگر, هر جا بیماری رخ دهد. عامل یا علت آن باید
حضوو داشته باشد.
اگر چه فرضیه کخ از نظر تلوری درست به نظر میرسد مفهوم الازم
eles NCD er ner Le) 52
1۱ pepe pens nc ourag n) orl ES Pepe)
ضعف امکانات تشخیصی یافت نشود (هر چند واقعاً در بدن آنها
وجود دارد)؛ ام این موضوع این حقیقت را نفی نمیکند که باسیل
el NO ene eerie aia ced
صفحه 213:
1۱ RR Te wre” en oey re] Gl
بیماری سل علاوه بر باسیل سل» مستعد بودن میزبان نیز برای
ايجاد بيمارى لازم استه
ااا ا سا تا
يد فارنژیت
0 ات
eee بادسرخ
ee ie ee eC fede ee
سيكار ———
آزست سرطان ریه
صفحه 214:
۱ erg yee
مناسب به نظر مىرسد: اها نعى تواند براى تعام بيماريها و
per Arr ل tg ese
Bo le ta Ce Ee
صفحه 215:
1
Eel ieee]
CEM RS ee A enc. ام ie
قلب به جند عامل بستكى دارند.
د
اتات سس
كت
استرس
عدم تحرک
صفحه 216:
* عوامل علیتی متعدد به صورت تجمعی سبب بروز بیماری می
ا ا ل ا ا |
0 ممكن است هر كدام از اين عوامل مختلف به صورت مستقل
Oe ا ا ا 1
میشود ا ا تي لاا
به وجود اید:
* سیکار cr a!
ریا
17 Oe ee eS ae
صفحه 217:
معيارهاى سر آستين برادفورد هيل( ١|ذل! رن عوهت ۱۱ وت )
Cs ل ا 0
ف
۱. تقدم زمانی ار تباط (/۲6۳۳۵۵۲۵۱1)
(Strength of the association) bts )o v5 .¥
(Consistency) ots .¥
Ty ol in) Perego bn ey ren
(Biological gradient) am ybol,s a
۶ مداخله لوت تا كا
(Coherence) bbs) Swan
(Specificity) bbs) yog jolast.A
(Analogy) cagrbino.4
ی
صفحه 218:
معیارهای : Ls arene eae ا Cec
' به دست آمده بين دو متغير (بيمارى/عامل يا
مواجهه/پیمد) به کار میروند و بودن این معیارها احتمال علیتی بودن را الا می
i ae
1 براق یت ری رات ا ل 0
یک از ز آنها 0 كافى نيستند و هيج كدام به
۳ استنباط وجود رابطه علیتی از رابطه
ean 2
ا ee ا لت 1 50
Sey ا ا ا ا ل
۰ 3000 د شاه
صفحه 219:
صفحه 220:
eS cae ل
۱ ne eG Ae ae ee ey)
داشته باشد
بت
AAS eee SO ee SO Wr gts) ا In ESCO
سال مواجهه سرطان رخ دهد علت آزبست نیست)
ا ۱
در برخی از بیماریهای حاد نظیر همه گیری بیماریهای منتقله بوسیله
۳ ترتیب زمانی اسان است
(eee Ne ewe sent Slew es) ee) آگاهی درباره
دوره كمون و بودن يك فرايئد مستمر در ايجاد بيمارى دشوار است.
BERL SE Sey 0
حدی امکان پذیراست اما در مقطعی غیرممکن است.
صفحه 221:
aaa Gaye
۱ ce nose
هر چه خطر نسبی یا نسبت شانس بیشتر باشد (به عبارت بهتر از "یک"
| pec Car OE)
البته ضعيف بودن رابطه احتمال عليتى بودن را نفى نمى كند
صفحه 222:
ات
0
ل ا ا ye Compe) eee
زمان مختلف) و با روشهای مختلف (مورد شاهدی-همگروهی-...)
به طورمشابه به دست اید.
نتایج حاصل از فقط یک مطالعه به ندرت برای اثبات ارتباط «علیتی»
ا ا 0ت
بطور کامل رد نمی شود.
ل eer) nee الت
ا ا Bar Pe) va 0
صفحه 223:
۲- مفقول ولا 1ن نكر تيو أو ريك
كلك 1 5 فا ره ۱
منظور همخوانی با دانش بیولوژیک موجود است یعنی ارتباط موجود با دانش فعلی ما از
سلولی. بافتی. عضوی و عمومی تقویت شود.
ارتباط بين غذا و سرطان روده کوچک و بزرگ منطقی است
0000 اام ا ا
000 One Var ee Ore]
wg ا jf 5 5:
Sd lee a Ee ed aS Se ee
فوراً علیتی بودن ارتباط یک عامل و پیامد حاصل از آن را رد کرد. چرا که سمکن است این موضیع
yer Per Os bel ne ewe ee Ree none
Beery لت ا nn ener
Car le eee EN kee en ney eaten rer
Fm eee ee ese
صفحه 224:
8 ال 5220 Yl ele)
Laer econ
06000 6 ال ا
Reread) OTe erste reed
رابطه مقدار - ياسخ يعنى با افزايش مقدار مواجهه با عامل مورد نظر. ميزان
Ee alt ano) ere
در صورت وجود رابطه فوق ارتباط عليتى تقويت مى شود
مثال مصرف سيكار و سرطان ريه و يا شدت سخت زايى و مرك جنين
ارتباط مقدار-ياسخ نقش عمدهاى در يذيرفتن ارتباط به عنوان ارتباط عليتى
|
فرضیه علیتی خواهد شد
I ONES Pb ec an ens تا
eles eee e reese te mika ese ney
استانه باعث بيمارى مى شود.
1
صفحه 225:
۱ st
apes ene Sie eas
مثلا اگر فاکتوری علت بیماری است اگر حذف شود بیماری نیز *
حذف شود
صفحه 226:
0 crags —Y
منظور این است که پیوستگی بین یافته های اپیدمیولوژیک و آزمایشگاهی
در احتمال عليتى بودن يك ارتباط كمك مى كند. با اطلاعات و دانش
موجود در تضاد نباشد.
cn ae ane ec) ا ل ا 1ت
ea ا ا
فراوانى سرطان كبد با وجود هياتيت 8
برای مثال شواهد تاریخی افزايش مصرف تنباکو به شکل سیگار و افزایش
سرطان ريه ييوستكى دارئد.
اختلاف ميزانهاى مركد ناشى از سرطان ريه در مردان و زنان نيز با
perigee pen] ل ا ا
پر
حال افزايش است .
صفحه 227:
(Specificity) bts) v2, اختصاصى
بك عامل بخاص باعث يك ببمارى شود زار تباط تك به تك
SSSR he Reale Ee eel
مثلا سیگار باعث سرطان ریه. پانکراس, مثانه. دهانه رحم و بیماری
الل Bie he
۱ an eee Ca eel errr)
ESC LAN See enn te CEN oS}
تقويت كننده (©7©!015:1الإ5) عمل كنند.
اتغذيه نادرست و بروز نابارورى؛ بیماریهای متابولیک
eevee ees eee ا ل ان 2 0ك
ET IPE) ا ان
صفحه 228:
۱02۱09 2
* رابطه مورد نظر با موارد دیگر شباهت داشته باشد
ال ا ا 1
ممکن است ویروس دیگر نیز این نقش را داشته باشد.
صفحه 229:
را تی ابتلا کم شود
تعداد سالهاى ترى
سيكار
ترك نكرده
ع1 سال
Far
۱۰-۴ سال
رو
غير سيكاريها
نسبت مرك از
ی
۱۵۸
1
اک
۳
۲
۱
* به نسبت تعداد سالهای ترک
سيكار, مرك و مير از سرطان
ریب ا
میتوان سیگار کشیدن را عامل
سببی در ایجاد سرطان ریه
دانست.
صفحه 230:
ا ا ات
i ۵0
-عع رعرع امع
- رال 526616
صفحه 231:
مدل های علیتی در
اپیدمیولوژی
صفحه 232:
eee rete. رم
Epidemiologic Triangle
محيط
oe میزبان
با برهم خوردن تعادل بین این اجزا احتمال ایجاد بیماری افزایش می بابد
صفحه 233:
مدل مثلث:
سالها مورد استفاده بوده است.
aie ie ام بط
ee TOUS nee anes
* براى بيماريهاى مزمن كه علت مشخصى ندارند مناسب نيست.
لا(
صفحه 234:
مدل علت لازم و کافی:65 کناه» 5۱0666160 800 ۱۱۵6۵65۵۲۷
SOC ents Cet Ret nae
Ce oe ee اا ae 5
ا [Ks ere ae
و(ا,۲۱ ,۵,2)بیماریی
ee را oe Ch هر کدام از از
on نک ال ٩ جك كدخ قاد ل ترد
جز مكل تا د yee
از و کنی باه
- لازم باشد اما کافی نباشد
- كافى باشد اما لازم نباشد
- يك علت نه لازم و نه كافى باشد
صفحه 235:
0 ete ee era era ec ees
فرهنگی, اجتماعی. مدیریتی بهداشتی و ... اجزا تشکیل دهنده علت
00 Peeps eS
eee ORCS ES eT oe wes ESTEE ner y
نقش بارزی دارد و در منطقه دیگر نقش بارزی ندارد.
cee ae 9 ی سس ae
نمی باشد بلکه با حذف یک يا چند جزء می توان بیماری را کنترل
1۱ ey
. نکته: برای ایجاد پیماری نیاز نیست که تمام عوامل همزمان باشند *
Hee As ECU Sige
pe Se nS or ie nee Sats Cones CRP
بویس
صفحه 236:
ف
9
Web of Causation
OL ere ern cre
از زنجیری از علتها است. ae ۶
ا ی ار رات تا Cas oe ١
0 ere Sele ee ee
للك کامل رابطه علیت و پیشگیری و درمان موفقیت آمیز 1
1 جود ندار
Oe
صفحه 237:
صفحه 238:
Level §
Level 4
Level 3
Level 2
Lovet 1
<AIMS SS
age of
Change from Reduced soiy Rapid grass Nitrogenous Cold Movement eTVOVE Aga conor
0۳۹ ۵ 80: et growth — fertilizer weather Onstrus tispesition
Low plant Mag High pane Stross
Hare 7) 7
۷ Endocie
jan gut High gut
Increased rate Lowgue mg Highaut, High gut 522
ee RNa tatio مرک
of digesta
—~ Increased net
Decreased net
magnesium loss
magnesium absorption 9
Fall in blood magnesium
۱
Hypomagnesaemia
صفحه 239:
۱
ence سب«
car ا eee ne
* یک محور مرکزی: میزبان يا انسان که ساختمان
زنسکی هسته آن است.
ame nee i 00
صفحه 240:
مدل چرخ ۵۵06۱ ۷۷66۵۱
۶ سهم نسبی هر قسمت بسته به بیماری متفاوت است.
مثال:مسموميت با سموم( محبط شيميايى)
ee ae Be Ne EO ee 0
ere na ee arto ion
تالاسمى و هموفيلى(زتيى)
لوپوس(میزبان) tee ۱۳۹
اعتیاد(محیط اجتماعی)
زنوتيب
صفحه 241:
ent ار
صفحه 242:
صفحه 243:
00
ae 0 ا ل
ws SE ees ۰ ee
دی سیم
صفحه 244:
ِ سوگرايي 0 : در يك مطالعة مورد -
شاهدي نمونهگيري با موارد آغاز مي شود.
انتخاب موارد
ا ا ا ا 0
متام مس شود رم دک هس سرت راد
Cs) مي os 0
دص تدارد؟ در مطالعة ۳
منظم الا سا يه Ce
مطالعه oN لامي باید موارد از cs Bost
۱
eee reper wore eer ا
ere CIE Ee ONES irs en
Benen eee rte re enn) ۱ بر كرفته
اشوند.
صفحه 245:
ia Ca San gual ya So ae نم بادآ ری ند
موارد جدید بیماری
عدم مراجعه به پزشک
جای دیگر مراجعه کرده
مراجعه کرده ولی تشخیص داده نشده یا
غلط تشخیص داده شده
قبل از تشخیص مرده یا تسکین موقتی يافته است
موارد موجود براى مطالقة مورد شاهدى
صفحه 246:
tad gh. 2
0 a
متفاوت باشند؛ زيرا أن ها كه بيشتر ت 00
nee Ge ee eth
as 5 ماني زابطه نداشته ee
دنل سای ۳ pce poe
صفحه 247:
انتحاب شاهدهارياشته امیل)
» در عمل اغلب انتخاب موارد امري است أسان؛ زيرا منابع در
لک(
tone ES ec ل en ۱
است. تصمیم گيري مشکل تري که معمولا پژو هشگري که يك
مطالعة مورد - شاهدي را طراحي مي کند با آن روبرو است؛
آداشتن دست بازتر در آمر انتخاب شاهد ها است. هدف کلي»
نمونهگيري شاهد ها از يك جمعیت در خطر بيماري است که
ا 0
چهار راهکار عمده وجود دارد:
صفحه 248:
© )- | هاي Se ۱۳۹
بيمارستان
om جور كردن
ل ا ا
000 ا ال 2 a
صفحه 249:
آیا لازم است مورد ها و شاهد ها همسان شوند؟
اهداف همسان سازی
- افزايش دقت مطالعه
- کنترل مخدوش کننده ها
معایب همسان سازی
- حذف اثر متفیر همسان شده
- مشکلات اجرایی
بیش همسان سازی
روشیای همسان سازی
7 فردی
- کروهی
مکانیسم اثر همسان سازی
صفحه 250:
تورش های مطالعه مورد شاهدی
* اطلاعات
* مخدوش شد کی
صفحه 251:
ا كت
ا * مورد شاهدى:
sr 7 لان -جندين مواجبه بزاى يىك
مد
- طولانی و هزینه بر a
- منااسب مواحیه های نلدر ee
- بررسی تقدم زمانی <-مناسب بیمازریبای نادر
- كنترل نسبتاً ببتر تورش ها ١ -مشکل تقدم زمانی
- تعیین تازیخچه طبیعی تورش, بالا
بيمارى ااا
- تفسير آسان تر تتايج
- تعيين انسيدانس بيمارى
صفحه 252:
Generation Time
فاصله ورود عامل به میزبان و اوج خاصیت انتقال دهي آن
۳
Se
اگر عفونت علایم باليني نداشته باشد دوره کمون (| نمي
توان مشخص نمود اما زمان تولید قابل مماسبه است.
صفحه 253:
۳
مقاومت:یک جمعیت به یک عامل به علت ایمنی نسبت
بزرگی از افراد آن جمعیت
| re ee ee eel
۱ aCe Lea)
) سرخک می 5 (قبل 5 استفاده: وسیع از واکسن ۳
صفحه 254:
در طول یک همه گیری تعدادی از اضراد مستعد به بیماری مبتلامی شوند که خود.
منیعیپررای اشاعه بیمار ی هستند
ار ۱
ل ee ae Ce rane
گروهي 0
| Kany crn mie)
جامعه مصون با شند.
صفحه 255:
عوارة ببدارى كه على دور مين از زم د راطراد ۱
صفحه 256: