بافت فرسوده تاریخی شهری محله عودلاجان

صفحه 1:
بافت فرسوده تاریخی شهری محله عودلاجان مهندسین مشاوره باوند 

صفحه 2:


صفحه 3:
معدمه * برهم خوردن مناسبات اجتماعی و اقتصادى و تاثير ان در توسعه كالبدى شهرها از يك سورفتار بافت هاى تاريخى ارا در جريان توسعه به ناهنجارى مبدل كرد كه از جمله اين ناهنجارى هاستروكه شدن. واحدهاعدم امنيتمسطح بايبن بهداشت و بالاخص برهم خوردن سازمان اجتماعى و ارزش موجود در اين بافت ها کاربری و بلات 294 * از سوی ديكر فقدان سياست هاى مدون به واسطه تعد مراكز تصميم كيرتده و اقدامات كمى انها منجر به تخريب بیشتر این محدوده ها گشته است. بافت های تاریخی فرسوده شهرهابه جهت موقعیت و پتانسیل های فضایی - اجتماعی خود با حفظ مفهوم محلهاز یک سومی ‎AS‏ بستر توسعه درونی و انسجام حیات شهر شوند و از سوی دیگر با حفظ منظر عینی - ذهنی خود.خاطره شهر قدیم را برای ایندگان زنده نگه دارند. 

صفحه 4:
ملاحظات مداخله در بافت های تاریخی فرسوده شناخت ماهیت و نقش گذشته بافت های تاریخ شناخی وضعیت موجود بافت از حیث ماهیت و نقش به طور همه جانبه و اسیب شناسی مداخلات تحلیل امکانات و محدودیت ها بافت:ندوین چشم انداز و تبیین رویکرد مداخله محله عودالاجان تيز یکی از چها محله اوليه تهران قديم بوده كه در ثر احدات خیابان ها در دورهپهلوی اول به سه محله ممزاده یحبی عودلاجان میئی و عودلاجان غربی تبدیل شده است. بیان موضوع و ضرورت مداخله اقدامات شهرسازی مدرن منجر به از هم گسیختگی سازمان از هم شده است قراركيرى بازار تهران در جنوب عودلاجان ميانى و فشار ناشى از تهاجم ان به محله موجب بى میلی ساکنین اصیل طبقه متوسط به حضور در محله ودر تیجه ترک آن شد. ایی گذشته محلات تهران و پیدایش پهنه های مجزا 

صفحه 5:
سیر تحول تاريخي *_تهران در ابتدا يكى از روستاهاى اقمارى رى محسوب مى شد و روند رشد ان مقارن با سلطنت بادشاهان صفوی بود. * اولين اقدام رسمى برای عمرنیتهران در قالب باروی ضفوی. هر سال 961عبق بو که تهران از یک ده یک شهر کوچک تبدیل شد.که شامل چهار محله مسکونی بازار سنگلح,عودلاجان و جاله ميدان بود. - موقعيت محدوده طرح در تهران با باروى صنوى مطابق نقشه كرشيش 

صفحه 6:
سیر تحول تاريخي ** با گذر زمان دیگر باروی صفوی پاسخگوی رشد سریع جمعیت نبود و باروی جدیدی در زمان حکومت ناصرالدین شاه احداث گردید. *_تعداد محالات تهران از چهار محله به دوازده محله افزایش پیدا کرد نتشه ؟- موقعيت محدوده طرح و محله عودلاجان در بارویتاصری تهرا 

صفحه 7:
سیر تحول تاريخي 7 از ۱۳۰۰ به بعد ی هجوم مهاجران به تهرانء عده ای از مهاجران در بفتهای م‌کنری تهربن و از جمله عودلاجان اسکان می یابند. در فاصله سالهای ۱۳۲۰ 5 ۱۳۹۲ بهتدریجآثار جایجایی اجتماعی واقتصادی ساکنان ظاهر شد و اقشار کم درآمد و ازاریان ساکن عودلاجان به تدریج به سطع ياين ماندكار شدند واقشار لاه جاى ‎Gleb gle UN Lage‏ لا داد eae Sy OU sat ‏از سال ۱۳۵۷ به بعده با هچوم اقشار کم د رآمد و مهاجر به محلهء تهاجم بازار یه ویژء فالیتهای مرتبط با ظزاته انبارها و‎ * ‏کار گاههای تولیدی؛ روح اجتماعی-اقتصادی حاکم یر محله تفییر کرد.‎ 

صفحه 8:
سیر تحول تاريخي و پس از جنگ ین روند دم یافت و تخریب بخشهای مرکنزی بفت بهمرحلهپایانینزدیک شد. درسالای نخست ده ی ۱۳۸۰ در جهت پاکسازی محله از معتدان و اشرار» خرید واحدهای مسکونی محله وتخ ريب آنها آغاز شد. عده الى از ساکنان که اگیزه سکونتی خود را از دست دده بودنده‌خانههای ود را واگذار کرد محله را تترک کردند و به تدريج واحدهای مسکونی بدون توجه به ارزش تاریخی آنها تخريب شد 

صفحه 9:
معرفی محدوده طرح 0 ام ** محله عودلاجان با ۳۳ هکتار وسعته بخشی از ؟ محله واقع در ناحیه ۲ منطقه ۱۲ تهران است نقشه. با احداث خيابان هاى << ‎gt ile‏ و نار در هه هی گذشته: ین محلهبه سه محلهعودلاجان ظریی»عودلاجانمینی و ممزاده یحییتقسیم ات تقش د ناجيه ها و محلات نعته ۰5 فعالیت ها و عناضر مهم اطراف موئز بز 

صفحه 10:


صفحه 11:
بررسي وضع موجود ویژگی هاي عملكردي -کالبدي ) دانه بندي-ارتقاع و-) نظام دسترسي و خدمات محلي سطوح سبز کاربري هاي واجد ارزش نگهداري بناهاي ثبت شده در میراث فرهنگي 

صفحه 12:
بررسي وضع موجود 

صفحه 13:
عوامل فرسودگی بافت دو عامل عمده منجر به فرسودكى بافت تاریخی محله عودلاجان * تهدیدهای درونی: + شبکه معابر جدید منجر به ازهم گسیختگی سازمان فضایی قدیمی و از بین رفتن مفهوم محله شده است. * بازار و نفوذ فعالیت های عمده فروشی و کارگاهی( داخل بافت مسکونی) * اسکان مهاجران و کارگرن و ساکنین اصیل + تبدیل واخدها ی مسکونیبه انار و کرگه که منجر بهفرسودگی شدیدکالبدیبناها و روز معشلات اجتمامی شده cu! محدودیت های پیرونی: * اقنمات دستگاههای عامل مداخلهتظیر شهرداری و میات قرهتگی منجر بهثبت دنه های تاریخی و رها کردن هاش است از ين رو توسازی در بافت هم به دلايل مذكور و هم به دليل تراكم بابين و عدم صرفه اقتصادى يا صورت نميكيرد يا أينكه به كندى بيش مى رود. 7 استراتزى توسعه محله در طرح تهيه شده مبتنى بر بازكشت سكونت ساماندهى فضاى كار و فعاليت و ايجاد كاركاه ها و فضاى سكونتى ايمن براى كاركران مى باشد. 

صفحه 14:
بيش از نيمى از بناهاي موجود در محله قابل تخريب و توسازي اند 15 درصد مساحت محله را نيز زمينهاي باير و مخروبه ناشى از تملك و تخريب هاي صورت كرفته توسط بنياد تعاون تاجا و شهرداري تشکیل مى دهد. 

صفحه 15:


صفحه 16:
ویژگی هاي جمعیتی ل جمعیت عودلاجان در طی سالهاي اخیر به دلیل نقوذ فعاليتهاي جنبی و پشتیبان بازار به محله, کاهش سطح کیفیت زندگی در محله, فرسودگی و تخریب ابتیه و نیز کمبود خدمات و تسهیلات شهري مورد نیاز یک محله ي مسکونی روند نزولی داشته است. 2 این محله در حال حاضر,3741 نقر جمعیت دارد که ازاین تعداد 2083 نفر خانوار معمولی و 8 تفر خانوار كارگري هستند. در قسمت شمالى عولاجان تراكم جمعيت متوسط بوده اما در محدوده نزديك به بازار به دليل حضور خانواهای کارگری و كاركرهاى مجرد تراكم جمعيت يسبار بالامى باشد. 

صفحه 17:
ویژگی هاي اجتماعي فشار ناشی از مجاورت بازار و فعالیت هاي موجود در محله, بر بافت اجتماعی و اقتصادي ساکنان نیز موثر بوده,و به صورت طیفی از جنوب به شمال کاهش می یابد. بسياري از ساکنان اصیل محله عودلاجان به واسطه تحولات اجتماعی, اقتصادي و كالبدي آن در دهه هاي اخیر, محله را ترك کرده, مهاجران کم درآمد شهرستانی و افغانی و کارگرانی که در حوزه بازار و یا توليدي هاي محله عودلاجان فعالیت می کنند. به ویژه در نیمه جنوبی محله جایگزین آنها شده اند. هنوز عده اي از ساکنان اصیل علاقه مند به ادامه سکونت در محله به ویژه در نیمه شمالی آن وجود دارند. در جریان مطالعات, جلسات زيادي با ساکنان و گروه هاي ذي نفع و ذي نفوذ در محله برگزار و نظرات آنها در تدوین اهداف و راهبردها مورد بهره برداري قرار گرفت. 

صفحه 18:
ویژگی هاي اقتصادي 53درصد ساکنان.کارگران ساده. نیمه ماهر و ماهر در حدود 30 درصد از خانوارهاي عودلاجان در دهک اول تا چهارم در حدود 70درصد در دهک پنجم تا هفتم * مراكز كار و فعالیت شکل گرفته درمحدوده که بيش از 30 سال قبل شروع به كسترش يافته. مقياس عملكرد فرامنطقه اي و شهري داشته و عمدتاً شامل کارگاه هاء مراکز فروش و دفاتر می باشند. اين مراكز تقين خدمات رساتى به محله را بر عهده تدارتد: اما زمینه اشتفال بسياري از ساکنان را فراهم آورده و نیز باعث جذب نيروي كار از ساير نقاط شهر و یا حتی از ساير شهرهاني كشور به اين محدوذه شده اند. 

صفحه 19:


صفحه 20:
بررسي سازمان فضايي تاريخي محله(در راستاي ارائه سازمان فضايي پیشتمادی) * ویژگی هاي سازمان فضایی همچواري مناسب ساختارهاي تجاري و محلات مسکونی انطباق ساختار كالبدي و عملكردي اتصال ساختارهاي اصلی به نقاط مهم و نشانه اي شهر وجود زییمحلات و كويهاي تعریف شده در محله اختلاط اجتماعی * از مطالعات انجام گرفته چنین بر می آید که دو عامل وجود بازار و انتقال فعالیت هاي پشتیبان آن به محله و نیز خیابان کشی هاي جدید و قطع ارتباط محله با محلات همچوار موچب ناكارآمدي سازمان فضایی آن شده است . مسائل عمده سازمان فضایی موجود را می توان فقدان نقش مناسب براي محله, فقدان قلمرو یکپارچه براي محله, فقدان مواكر جمعن: عدم مطابق فعاليت و کالبد:در محله:و چدایی بخسش شتالی و جنوین عنوان کود. 

صفحه 21:
جمع بندي در عودلاجان ‎aw‏ مرکز و پاتوق اصلی (میدان بهودي هاء تکیه رضافلی خان و حسینبه واقع در خیابان خلیلی مفرد) شناسایی و بررسی شد. به اين ترئيب, مهمترین عوامل تشکیل دهنده منظر محله به ترتیب اهمیت عبارتند از؛ " 1 معایر عودلاجان با شکل و فرم. جداره ها و عرض و تناسبات و سلسله مراتب خود ” -2 نشانه هاي ذهنی و عینی موجود در بافت مانند بناهاي مذهبی, ابنیه ارزشمند تاریخی, فضاهاي " تاریخی, بدنه هاي با ارزش و عناصري همچون درختان قدیمی -3 فعالیت ها که به کالبد معنا و مفهوم می دهند و محورهاي فعالیتی از شاخصه هاي اصلی منظر محله هستند. 7 -4 نوع تركيب توده و فضا و به عبارتی فشردگی که از خصوصیات بافتهاي ارگانیک و تاریخی است. 7 -5 ویژگی هاي معماري اینیه و هماهنگی ساخت و سازهاي جدید پيشنهادي با الگوهاي ارزشمند بناهاي تاریخی. 

صفحه 22:
رويكردهاي طراحی چشم انداز توسعه محله عودلاجان محله عودلاجان یکی از محلات منطقه 12 . با در نظر كرفتن مسائل و ظرفيتهاي درونى. جشم انداز متصور براي مركز تاريخى تهران. تجربيات و رويكردهاي جهانى و نيز مصاحبات انجام شده با كروه هاي ذي نفع و ذي نفوذ. جنم ندز زر خواهد داشت. لا عودلاجان: محله اي مناسب براي سكونت و فعاليت: متناسب با هوي تریخی‌فرهنگی کردشگری Workshop Documentation of Oudlajan Area in Tehran [0 School o Artec, Unive oF Tehran 

صفحه 23:
اهداف طرح احیاءهویت تریخی محله نوسازي همه جانبه بافت الاقف مواق سمه يذب ‎ade cag‏ يالايش فماليت ها و بهره ور كردن اقتصادي آنها از طريق توسازي و بهسازي محيط ايجاد نقش كردشكري براي محله 

صفحه 24:
راهبردها ۲ - جلوگيري از تبدیل مجدد بناهاي مسکونی یه کارگاه و انبار - استفاده بهینه از اراضی بایر و مخروبه براي احداث مسکن و فعالیت هاي خدماتی, رفاهی, تجاري عمومی " - بهبود و ارتقاء کیفی دسترسيهاي داخل محله - پیاده سازي محله و جلوگيري از ورود وسایل نقلیه (خودرو و موتورسیکلت) به درون بافت (مگر در موارد اضطراري) - ارائه تسهیلات به ساکنان و صاحبان مشاغل, به منظور نوسازي - اعطاي امتیازات ویژه در قبال ایجاد برخی محدودیت هاي ساخت و ساز به منظور حفظ هویت تاریخی یافت - ایجاد امکان مشارکت ساکنان در نوسازي محله - کمک به ارتقاء سطح اقتصادي ساکنان با ایجاد " - حذف فعالیت هاي مزاحم از بافت مسکوتی و ساماندهی فعالیت هاي سازگار " - احياي ارزش هاي نهفته در تک بناهاء محورها, بدنه هاء فضاها و بافت محله " - ایجاد فضاهاي گردشگري با مقیاس فرامنطقه اي و شهري, با توجه به هوبت و ساختار تاریخی محله و ظرفیت هاي موجود در آن - پیوند دادن سکونت در عودلاجان میانی با محلات اطراف, بویژه محله امامزاده یحبی 7 - برقراري امنیت درمحله با از بين يردن فضاهاي بی دفاع. ایجاد تظارت اجتماعی و... - ایجاد فضاهاي خدماتی, رفاهی و تجاري مورد نیاز براي بافت مسکونی و فعالیتی - سکونت دادن بخشی از تيروي کار شاغل در محله 

صفحه 25:
نتیجه گيري رويكردهاي مداخله مند یرویی درونی است نا ضمن عدم تعارض جدي با شرابط حاكم. بسط ارتقاء كيفى محله در جهت تحقی چشم اندازهاي متصور بر آن شود. ‎cal‏ تیرو می تواند حاصل ملاحظات زیر باشد: ایجاد یک هسته سکونتی پایدار با خدمات محله اي مربوطه (بطور مشخص در اراضی آزاد شده. ابنیه متروکه و مخروبه موجود) که بتواند امید به حیات محله را در دل اندك ساکنان .اصیل بفیمانده آن زندهنگهدارد ایجاد صرفه اقتصادي بر نوسازي بافت با افزایش تراکم ساختمانی از یک سو و ایجادمحدودیت ارتفاعی در محورها و عرصه هاي داراي ارزش تاريخى با بلكانى كردن طبقات به نحوي كه با قرار كرفتن ناظر در معابر. ديد و منظر .تاريخى بافت خدشه دار نشود 

صفحه 26:
نتيجه تمام مطالعات‌بررسي ها و جمع بندي ها بصورت يك سازمان فضايي پيشنهادي 

صفحه 27:
مقايسه طرح بيشنهادي و وضع موجود 0 

صفحه 28:
منابع مهندسین مشاور باوند اطلس کلانشهر تهران, مرکز اطلاعات جغرافیایی شهر تهران حبیبی, س. م. 1381 . مرمت شهري. انتشارات دانشگاه تهران فلامکی, م.م. 1383 . باززنده سازي شهرها و بناهاي تاریخی. دانشگاه تهران کریمان, ح. تاریخ تهران. دانشگاه شهید بهشتی 

صفحه 29: