صفحه 1:
صفحه 2:
سمینار هم اندیشی ملی
بررسی تجارب موفق در زمینه مدیریت محیط زیست
و کیفیت منابع آب
بررسى ole otis jf olin! از تصفیه فاضلاب
جهت مصارف مختلف شهری و غیر شهری با توجه به
درجه تصفیه و استاندارد زیست محیطی
صفحه 3:
در کشور عانبا میزان بارش کمتر از 1۳۰ متوسط باران سالیانه کره زمین. سرانه منابع
لَب کشور از سال ۱۳۳۵ تا ۱۳۸۰ از ۷۰۰۰ به ۴۳۰۰ متر مکعب تقلیل یافته و پیش
بینی شده است که در سال ۱۴۰۰ به ۱۳۰۰ مترمکعب خواهد رسید.
بر پلیه مستندات موجود سرانه آبی بین ۱۰۰۰ا ۱۷۰۰ مترمکعب به ازای هر نفر در
سال نشان از بحران آب در منطقه می باشد و در صورتیکه لین سرانه بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰
و کمتر از ۵۰۰ باشدبه ترتیب کشوربه کمبود آب و کم آّبی مطلق دچار خواهد شد.
از طرفی این مقدار آب محدود نیز از طریق تخلیه فاضلابهای شهری. آلودگی است.
بنابرلین یکی از راههای برخورد با بحران کمبود لب اختصاص تمام ییا بخشی از
مصارف شهری غیرشرب. کشاورزی. صنعتی و تفربحی توسط پسابهای تصفیه شده
شهری و صنعتی می باشد که به عنوان آبهای دست دومبا کیفیت پایین تر از آب
شرب شناخته می شوند
صفحه 4:
مقدمه
عواملي مشتمل بر:
-روند فرایندتقاضا نسبت به آب تامین شده
- محدودیت در تامین آب از منابع سطحي و زیرزميني
- آلودگي آبهای استحصالي از منایع آب محلي
-عدم امکان کاهش تقاضاي آب و
-هزينه هاي بالاي دفع فاضلاب موجب بررسي استفاده مجدد از فاضلاب جهت مصارف مختلف
شهری شده است.
پساب تصفیه فاضلاب جزء لب شیرین اما آلوده محسوب میشود که بسته به درجه تصفیه و
استاندارد ملی و بین المللی با توجه به بحران کمی و کیفی آب میتوان جهت مصارف مختلف
شهری ازقبیل استفاده شهری غبرآشامیدنی نظیر آب نما شهری .لب آتش نشانی » سیفون توالت و
تهویه هوا و همچنین استفاده آشامیدنی غیر مستقیم و مستقیم» آبیاری محصولات کشاورزی و
كلخانه اى » تغنیه مجدد لب زیرزمینی » پرورش آبزیان ۰ شرب حیوانات اهلی و وحشی و
مصارف صنعتي استفاده نمود
صفحه 5:
مب ۰۶۵9٩6 ع مررو66
wi bess tran 1% dissolved
pr suspeuded wotertd
ut kat 0% cas be Pull
DP و رو
Oludeess oP sewage caused by suspeuded purtcles
7 buvterta, suirieus (airvyed, phosphorus),
Car) welds, vis, wrusrs ...
Treatment
is 0 wuliskxe process
صفحه 6:
اهداف اصلي تصفیه فاضلاب
۰ تامین سلامت عمومي و پيشگيري از بيماريهاي واگیر
٠ © حفاظت از محیط زیست ( حفظ منابع آب سطحي و زیرزميني و خاك)
۰ 2 بازیافت و استفاده مجدد از فاضلاب جهت مصارف مخلف
صفحه 7:
مراحل تصفیه فاضلاب
0- تصفیه اولیه :
هدف جداسازي اجزاي از فاضلاب ( مواد معلق و شناور) که در نگهداري و بهره برداري سیستم تصفیه
فاضلاب مشكلاتي ایجاد مي کنند.
مخزن کف گیری
محفظددانه كير 1
دانه ها
al
لپا
أشغالكيرميله ىه
کال ورود
صفحه 8:
تصفیه تانویه 6
* هدف اصلي حذف مواد آلي معلق و کلونيدي قابل تجزیه بيولوژيکي (COO)
إن سم عب مي نان يكن
صفحه 9:
تصفیه ثالیه یا پیشرفته 0۰
به منظور کاهش يا حذف غلظت ناخالصيهاي باقيمانده در پساب سیستم
تصفيهي ثانویه فاضلاب به تصفيهي مرحله سوم یا پيشرفتهي فاضلاب نیاز
است این سیستم عموماً زماني به کار گرفته ميشود که مشخص گردد:
0- کیفیت فاضلابي که به روش متداول تصفیه شده است (پساب ثانویه) براي
مقررات دفع نهايي به منابع لب( جلوگيري از پدیده اتروفیکاسیون) یا زمين
2 غلظت مواد آلي و معدني یا جامدات معلق و کلوئيدي باقيمانده به منظور
استفادهي مجدد جهت مصارف خاص يس ان تصفيمي تلو بهبه کاهش بیقر
یا حذف کامل نیاز دارند.
-O غلظت نوترنيتهاي باقيمانده نظیر نیتروژن و فسفر براي دفع نهايي یا
ped مجند OO مسر ف مختلف بالا است. و
صفحه 10:
: روشهاي مختلف فيزيكي » شيميايي و بيولوژيكي موجود براي تصفيهي پیشرفته
روشهای حذف آلاینده
.١ فيلتراسيون؛ اولترافيلتراسيون: ميكرواستريتر-
انعقاد و لخته سازى و..
۲ نیتریفیکاسیون و دنیتریفیکاسیون بیولوژیکی,
تبادل یونی و حذف ازت به کمک هوا ong
۲. فرایندهای مختلف فیزیکی بیولوژیکی و
شیمیایی
۴. تبادل یونی؛ اسمز معکوس. الکترودیالیزه ترسیب
شیمیایی: جذب سطحی و.
برای حذف کامل یا کاهش بيشتر
جامدات معلق و کلوئیدی باقیمانده
ترکیبات نیتروژن
as
جامدات غیرآلی محلول و فلزات سنگین باقیمانده.
مواد آلى مقاوم به تجزيه بيولوزيكى. ترکیبات
ألى سمى و مت
صفحه 11:
o> Eien رم
swarm | ae
واحدهاي عملياتي و فرايندي در حذف آلاینده هاي فاضلاب
Uni processes and operations used in wastowatrceciamation and potontt for
contaminant removal
صفحه 12:
سیکل استفاده مجدد از فاضلاب جهت مصارف مختلف
لصفم
Surtace water reuse
و بط ati
۱ : Grounawater Groundwater Groundwater
The role of engineered recent, reclomotion, and reuse faciltios in the cycling of water through tha hydrologic مره
صفحه 13:
شکل 6 - خلاصه اي از اجزاء اصلي نماي عمومي راهنماي دفع و استفاده مجدد از فاضلاب
=)
[== |
باه ون رگرفتن
معیا رف اکخور رگد
دقع مر آنهاى سطحى و ماحل
ياتوجه يه ضوابط و استاتد ارد
الح تصفه شدم
ad : a4 aa
eo + 3 sf] 3333433
3 8 7 5 مه
aw tho ؟ 3 1 3
صفحه 14:
پ ا اك
۱-استفاده مجدد از فاضلاب جهت مصارف شرب شهری
۱-۱-مستقیم
۱-۲"-غیر مستقیم
۲-استفاده مجدد از فاضلاب جهت مصارف شهری غیرشرب
۲-۱-استفاده مجدد جهت کشاورزی و فضای سبز
۲-۲-استفاده مجدد جهت فلاش تانک و آب اطفاء حریق
۳-۲-استفاده مجدد جهت زیباسازی محیط شهری (آبنما و حوضچه های
تزئینید
۴-۲ -استفاده مجدد جهت مصارف تفربحی
با تماس مستقیم و تماس غیر مستقیم
۵-۲-استفاده مجدد از فاضلاب جهت مصارف ساختمانی
۶-۲-استفاده مجدد از فاضلاب جهت بهبود زبست گاههای حیات وحش و
باتلاقها
۷-۲-استفاده مجدد از فاضلاب جهت پرورش آبزیان و آب شرب حیوانات
۸-۲-استفاده مجدد | فاضلاب جهت تغذیه آبهای زیرزمینی
۹-۲-استفاده مجدد جهت مصارف صنعتي
صفحه 15:
استفاده مجدد جهت کشاورزی و فضای سبز
)-استفاده مجدد از فاضلاب جهت آبیاری محصولات خوراکی که به
شکل خام مصرف می شوند و همچنین جهت آبیاری فضای سبز؛
زمینهای گلف به حداقل تصفیه ثانویه» فیلتراسیون و گندزدایی نیاز
دارد
کیفیت پساب تصفیه شده :
و رام<
1007/0
» کدورت کمتر از ا/6
» کلر باقیمانده کمتر از 407
و کلیفرم مدفوعی در حد صفر می باشد.
صفحه 16:
2 استفاده مجدد از فاضلاب جهت آبیاری محصولات غیرخوراکی
و محصولاتی که به صورت پخته مصرف می شوند و آبیاری
گیاهان علوفه ای و فیبری» آبیاری درختان جنگلی و مراتع حیوانات
اهلي به حداقل تصفیه ثانویه و گندزدایی نیاز دارد
پساب تصفیه شده دارای:
@W=0-9
20000 < ج600
اتح < ال 900
کلر باقیمانده در حد الب و
کلیفرم مدفوعی کمتر از 60000 عدد در (600) میلی لیتر می باشد
صفحه 17:
استفاده مجدد از فاضلاب جهت آب اطفاء حریق و فلاش تانکهابه حدلقل حدلقل
تصفیه انویه. فیلتراسیون و گندزدایی نیاز دارد
گیفیت پساب تصفیه شده :
=p 9-9
10۷/00
» كدورت كمتر از /ي-د©
» كلر باقيمائده كمتر از الب
و كليفرم مدفوعى در حد صفر مى باشد.
صفحه 18:
در استفاده مجدد از فاضلاب جهت ايجاد فواره؛ آبنما و حوضچه های تزئینی جهت زیباسازی محیط شهری و
حداقل تصفيه ثانويه و كندزدايى نياز دارند
کیفیت پساب تصفيه شده :
مهو رام<
50»: 000
۵ کتر از المس90
۰ کلر باقیمانده کمتر از الب
و کلیفرم مدفوعی در حد 60000 عدد در (00)) ميلي لیتر می باشد.
صفحه 19:
از فاضلاب تصفیه شده مي توان جهت مصارف ساختماتي از جمله متراکم کردن خاه» کنترل گرد و غبار و
تهیه بتون استفاده کرد و حداقل تصفیه مورد نیاز جهت اين منظور تصفیه ثانویه و گند زدايي مي باشد.
کیفیت پساب تصفیه شده :
هو راد
50/00
DEG کمتر از م90
۰ کلر باقیمانده کمتر از الم
و کلیفرم مدفوعی در حد 00000 عدد در 40000 ميلي لیتر می باشد.
صفحه 20:
در استفاده مجدد از فاضلاب جهت بهبود محیط زیست بویژه بهبود زیستگاه حیات وحش» باتلاق هاء و وتلند و
افزایش جریان آبراهه ها به حداقل تصفیه ثانویه و گندزدايي نیاز دارند.
کیفیت پساب تصفیه شده :
هو امد
90/۳000
۵ کمتر از اب90
۰ کلر باقیمانده کمتر از الم
و کلیفرم مدفوعی در حد (OD 2 Be COD ميلي لیتر می باشد.
صفحه 21:
در استفاده مجدد از فاضلاب جهت پرورش آبزیان و مصارف آب شرب حیوانات و حداقل درجه تصفیه
ثانویه» فیلتراسیون و گند زدايي نیاز مي باشد.
کیفیت پساب تصفیه شده :
مهو رام
10۰۷/00
» كدورت كمتر از البمه©
» كلر باقيمائده کمتر از لیب
و كليفرم مدفوعى در حد صفر مى باشد.
صفحه 22:
0 تفریحاتی ماد شنا که مدت زمان طولانی بین لب و مصرف کننده تماس مستقیم برقرار می شود و خطر
آشامیدن لب و احتمال ورود عوامل بیماریزا بویژه ویروس از طریق پوست به بدن وجود دارد.حداقل تصفیه
فاضلاب برای اين نوع مصرف تصفیه ثانویه و فیلتراسیون گندزدایی می باشد کیفیت پساب تصفیه شده :
0-0 =
10۷/00
+ کدورت کمتر از Sorry
+ کر باقیمانده کمتر از الب
و کلیفرم مدفوعی در حد صفر می باشد.
صفحه 23:
استفاده های تفریحی مانند قایقرانی» ماهیگیری» آبیاری زمینهای گلف که لب و استفاده کننده در تماس غير
مستقیم می باشند. حداقل درجه تصفیه مورد نیاز تصفیه ثانویه و گندزدایی می باشد.
١ كلر باقيمائده كمتر از اس
و کلیفرم مدفوعی در حد (000)© عدد در (0000 ميلي ليتر مى باشد.
صفحه 24:
0- يساب تصفيه ثانويه م
6 رکه 000
© - فيلتراسيون افقي با شن وماسه -درياجه (هدف ماهيكيري و قايقراني )
<6 - كندزدايي يساب - درياجه جهت شنا
صفحه 25:
أب يكى كه از مهمترين مواد اوليه صنايع است و كيفيت لب لازم براي فرأيند هاي صنعدي مختلف به ميزان
ازيادي متغير است .
»- معمولاً أب سيستم خنك كننده داراي كمترين محدوديت هاي كيفي مي باشد كه به حداقل درجه تصفيه ثانويه و
كند زدايي نياز دارد
» كلز باقيمائده كمتر از (/ه--)
و كليفرم مدفوعى در حد (000© عدد در (0000 ميلي ليتر مى باشد.
0 در صورتیکه آب ديگهاي بخار داراي بیشترین محدودیتها مي باشد و حداقل درجه تصفیه مورد نیاز تصفیه
ثانویه» تصفيه شيميايي؛ فلتراسیون و گندزدايي مي باشد
صفحه 26:
صفحه 27:
برای مصرف آب بهداشتی هر کارگر در یک شیفت کاری درصورتیکه حمام وجود
تتاشته بات ۱۰ رود صورت وعو هام ۲۵ رش Shs
و کلی مصارف عمده اب در صنعت تامل
<مصارف دیگهای بخار
مسارف ان فران صعت
<مصارف شرب و بهداشتی
eh Sal”
#مصارف فضاى سبر
درحدود ۸٩۰ آب مصرفى يك صنعت جهت سيستم خنك كننده مصرف مى شود.
صفحه 28:
استفاده مجدد از فاضلاب جهت مصارف خنک کننده صنعت:
جدول ۲- معیارکیفی پساب برای مصارف خنک سازی
صفحه 29:
استفاده مجدد از فاضلاب جهت مصارف د:
يار = =< ۹
- 0 وهی ۱
سیلیکا <ro > 2۷
ea 2 2 eal
2< 2
منگنز 2 2
کلسیم 3 2
متيزيم 3 2135
آمونی 21 2
بي كرينات 2۳ 5۳
جامدات محلول 27 2
Py > 2
روی <a) 2
سختی 2 )<
قلياليت <r: 5۳ 2۳
Ary ۳-۸۲ wv ph
tle Obes > ۵> >
اكسيزن محلول 2 >
مواد معلق > 6<
صفحه 30:
جدول ۴- استاندردهای:
یت
۳
as
niece)
پساب برای مصارف صنعتی
al
see |
2
Hes ۲
هط :
۳ 1
١ ro
oie
euros
صفحه 31:
در مناطقي که آب زیرزميني به مقدار وسيعي براي اهداف كشاورزي؛ صنعتي و شرب استفاده مي شود. ممکن
است لب سریع تر از آنچه بطور طبيعي جایگزین مي شود از لایه هاي لبي زیرزميني استخراج شود و اين
عمل باعث افت سطح لب در سقره لب زیرزميني و نشست زمین مي گردد. این فرآیند را مي توان با استفاده
مجدد از فاضلاب تصفیه شده جهت تغذیه مصنوعي آب زیرزميني کنده متوقف و یا حتي معکوس نمود.
شامل تصفیه ثانویه» تصفیه
0- اكر تغذيه لب زیر زميني به منظور شرب باشد حداقل تصفیه مورد ::
شيميايي» فیلتراسیون» تصفیه پیشرفته و گندزدايي مي باشد.
اگر تغذیه لب زیرزميني به منظور غیرشرب باشند حداقل تصفیه ثانویه و گندزدايي الزامي است کیفیت
و كليفرم مدفوعى در حد (000)© عدد در (0000 ميلي لیتر می باشد.
صفحه 32:
نمونه اي از استفاده مجدد جهت تغذیه آب زیرزميني جهت شرب
1 مه
مه میت | مت میرن مومت
aa |{ كح 4 secondary
oe eaten
عع
Olesen یت
adsorption ea
ع وين تست 1 Prot
ال Se,
on
Decarbonator ae سس Fitter Break Cartridge
79 لمحو ‘screens. tank filter
p11 1 1 امامت
1 spreading
1 تس
Semone سوه
ی
صفحه 33:
استفاده مجدد از فاضلاب براي لب شرب به دو شکل مستقیم و غير مستقيم مي باشد. در استفاده مجدد مستقیم
فاضلاب تصفیه شده مستقیماً به محل ورودي تصفیه خانه لب فرستاده مي شود که بنام حلق بسته یا بازگشت لوله به
لوله نامیده مي شود.
)- واحد تصفیه مورد نیاز جهت استفاده مجدد مستقیم شامل تصفیه ثانویه؛ انعقاد» لخته سازیء زلال سازی؛ حذف
فسفرء اسمز معکوس؛ کربن فعال؛ تبادل یونی» فیلتراسیون و در نهایت گندزدایی می باشد که کیفیت پساب تصفیه
شده جهت شرب معادل با استاندارد کیفی آب آشامیدنی می باشد.
درشرایطی که استفاده مجدد مستقیم به منظور شرب از فاضلاب محدود است اما استفاده مجدد غیرمستقیم برای
شرب دارای جایگاه معینی در مقیاس جهانی می باشد و مقبولیت بیشتری دارد. در استفاده مجدد غير مستقيم بدليل
زمان ماند در رودخانه هاه مخازن و لایه آبدار امکان تصفیه اضافی فراهم شده و کیفیت لب استحصالی بهتر از
استفاده مجدد مستقیم جهت شرب می باشد.
به منظور استفاده مجدد از فاضلاب جهت مصارف شرب شهري حداقل تصفیه مورد نیاز شامل تصفیه ثانویه؛
مجموعه تصفیه پیشرفته و گندزدايي مي باشد.
صفحه 34:
نمونه اي از مصارف مجدد فاضلاب جهت شرب
Hs ga
Lime یمه
UUncniornated
secandary
rat Floceuiation مه | ده Palast pond
tipping
© sampling tocaton for toxicotogicl heath foc study
Flow diagram forthe
Denver Potable Water
Reuse Demonstration,
Pant for the Heth
fects Study.
صفحه 35:
نمونه اي از مصارف مجدد فاضلاب جهت شرب
Sludge digestion
{and eisposal
‘Sevondary
Settling
ecm مهلم
to disposal
each, سا سم ا سر
Recarbonation
Chlorination
Collapsed Rape ‘Contact
dinposal Taiters 1
Breakpoint
Coagulstion
‘Shemical Chiorinstion
Goreangs) Rapid ‘Seis ‘Activated
reservar gravity pave ی
صفحه 36:
نمونه اي از مصارف مجدد فاضلاب جهت شرب
صفحه 37:
در استفاده مجدد از فاضلاب جهت مصارف مختلف شهر» صنعتي» کشاورزی» تفريحي
عوامل متعددي از جمله وضع قوانین و معيارهاي استفاده مجدد» درجه تصفیه مورد نیاز»
سیاست هاي عمومي استفاده هاي مجدد قبلي» عملي بودن از نظر تکلیفی و اقتصادي مهم مي
باشد. استفاده مجدد از فاضلاب تصفیه شده در دامنه وسيعي از آبياري چراگاه تا مصارف
آب شرب متغیر است و قابلیت پذیرش فاضلاب تصفیه شده براي هر مصرف خاص بستكي
به کیفیت فيزيکي» شيميايي و بيولوژيكي پساب دارد.
پساب تصفیه فاضلاب جزء آب شیرین اما آلوده محسوب میشود که بسته به درجه تصفیه و
استاندارد ملی و بین المللی با توجه به بحران کمی و کیفی آب میتوان جهت مصارف مختلف
ازقبیل آبیاری محصولات کشاورزی و گلخانه ای » تغذیه مجدد آب زیرزمینی ۰ مصارف
صنعتی جهت آب خنک سازی » دیگ بخار و آب فرایند صنعتی ۰ استفاده های تفریحی در
دریاچه های مصنوعی جهت قایقرانی و شنا » پرورش آبزیان » شرب حیوانات اهلی و
وحشی » استفاده شهری غیرآشامیدنی نظیر آب نما شهری » آتش نشانی ۰ سیفون توالت و
تهویه هوا و همچنین استفاده آشامیدنی غیر مستقیم و مستقیم استفاده نمود.
صفحه 38:
مراحل تصفیه پیشنهادی سازمان محیط زیست و سازمن بهداشت جهانی برای استفاده مجدد از فاضلاب
مسوك
ضوابط بهداشتی AF 8.5 يا2.8 | 2.8 Cc Duc! DG B 3
و 2-2 2 جیسب ام یب
“gl gar 3 مه عم | اه
عافى شني x ۰ أ oe) ee
نبتریفیکاسیون * 5
دئیترفیکاسیون a
تسقیهشیمبایی 3
جلب با تین تمل ۳
تبادل يوني 3
=p = 3 ae أ |e
leah peti pie Se iO
a Sal oto.
AL gape detest iL dodanie Sed I OO.
۱ ESSE Re
هی ی امه و یی موه ی یبد
a es eo
اين مرحله از له شروری اس
ee سر
صفحه 39:
شکل ۳-نیز انواع فرآیندهای تصفیه و مصارف پیشنهادی در هر تصفیه بر اساس رهنمودهای 80۳08
سیستم le
افزایش حد تصقیه
تصفیه اوليه تصفیه تانویه تصفیه پیشرفته | ANG
(ته نشینی) سس (اکسیداسیون بیولوژیکیسسه. ۰۰ ) انعقاد شیمیایی. فیلتراسیون, گندزدایی)
گندزدابی)
»هيج توعى مصرقى از *آبیاری سطحی باغ میوه و تاکستان ۰ * آباری زمین های گلف و فضای سب
آب احیا شده در اين أبيارى محصولات غير خوراكى * فلاش تانک توالتها
حد وود تدارد * آبنماهای خوش منظره با محدودیت ۰ * آبیاری محصولات خوراکی
تغذیه سفره های زیرزمیتی به منظور ٩ حوضچه های تفریحی بدون محدودیت
غير شرب * * مصارف غیرمستقیم شرب تغذیه سفره
ويت تيزارهاء طبيعيت وحش» هاى زيرزميتى به متظور شرب و
زيستكاهها و أبراهه ها ** تقويت مخازن آب سطحى
* مصارف بيشتهاد شده بر اساس رهتمودهاى توسعه ياقته 584 11.5 براى استفاده مجدد مى باشد.
اد شده 5
صفحه 40:
ضوابط و مقررات رقت برای
تخلیه فاضلاب بداخل رودخانهها
Vor bree
50320055
تصفيه فاضلاب.نيازى نيست, فاضلاب خام بطور مستقيم در حجم بالاى 1
میشود.
تصفیه اولیه همچون تهنشینی ساده بایستی بر روی فاضلاب صورت گیرد و خروجی
نبایستی بیش از 100/110۰ جامدات معلق باشد.
تصفیه همچون آشغالگیری, تهنشینی و ترسیب شیمیایی ضروری است و فاضلاب
خروجی نبایستی بیش از 100/17۰ جامدات معلق (85) باشد.
تصفیه کامل فاضلاب ضروری است و فاضلاب خروجی نبایستی بیش از 100/1۳۰
جامدات معلق باشد و ,190012 در دمای ۵۱۸ درجه سانتیگراد نبایستی بیش از
۰ باشد.
صفحه 41:
پاشکراز حضور و ترجه شما