صفحه 1:
ریتع» تعارل و تقارن
صفحه 2:
4 ان << |
a فهرست:
۰ تعادل
* توازن (ريتم)
* تقارن
* تاریخچه ریتم, تعادل و تقارن در معماری
* نظریه پردازان در زمینه ى ريتمء تعادل و تقارن
* اصول ریتم, تعادل و تقارن در معماری
* معماران و معماری های مرتبط با ریتم. تعادل و تقارن
* معمار شاخص در زمینه ی ریتم» تعادل و تقارن
* معماری شاخص در زمینه ی ریتم. تعادل و تقارن
*_منابع
١77 1010-13 0
صفحه 3:
تعادا
عالم هستی به دست آفریدگاری توانا بنا نهاده شده که تعادل و عدالت را بین تمام کائنات مایه ی آرامش قرار داده است و انسان همواره در پی آن بوده که به
تقلید از عالم هستی, عدالت را وارد زندگی خود کند.
علاقه و گرایش انسان به عدالت امری فطری است که در وجود او نهفته بوده و هماهنگ با اجزا و کل عالم وجود است. انسان نیز به عدالت تمایل دارد و
اخلال در تعادل موجود را در عالم ناپسند میشمارد. از این رو یکی از ویژگی های معماری مسلمانان. بهره گیری از تعاال در کل بنا و اجزای آن و همچنین
يافئن روش هاى دستيابى به عدالت در معمارى است و معماران سنتى همواره ميكوشيدند تا با فراكيرى اين اصولء آموزه هلى معنوى خود را وارد کار خود
Tee
صفحه 4:
مثال: «گنجاندن مفاهیم معنوی و تعادل در گنبد»:
اكر كنبد. نمايش كر روح كلى باشدء ساقه هشت ضلعى كنبد كه زیر آن قرار گرفته. رمز هشت فرشته ی حاملان عرش الهی است که خود با هشت جهت
گید مطابقت دارد. بخش مکمب شکل بنا نمایانگر کیهان است که چهار رکن آن در چهار کنج بنا به عنوان اصول و مبانی عناصر عالم محسوب می شوند.
"تعادلی " است که احدیّت خداوند را در نظام كيهان انعكاس مى دهد.
صفحه 5:
امل ایجاد تعادل در معما
صفحه 6:
a CO SSS
5 تناسب *
تسب داشتن یک بنا در معماری تابع رعایت صحیح مقیاس در آن بناست و تناسب مقیاس جزء ضروریات هر ترکیب محسوب می شود. در معماری ایران؛
یکی از اصول مهم مردم وارى است كه به معناى داشتن مقياس انسانى است و ارزش هر انسان در هر فضا و مکان به طریقی مطرح می شود که مستقیما با
اعتقاد ها و نیازهای معنوی و جسمی انسان ارتباط دارد. در اين مور معماری حتی در حداقل ابعاد ظاهری, دارای حداکثر کارایی است و در معماری های
کلان و عام المنفعه. یماد انسائی گاه در مقایسه با عظمت الهی و گاه با توجه به محیط اطراف و اجتماع آن مطرح شده است.
صفحه 7:
* توازن (ریتم)
یکی دیگر از عوامل ایجاد تعادل, توازن است. توازن با ریم و تواتر همراه است.
تکرار منظم polis طبیعی و مصنوعی را ضرباهنگ یا ریتم می نامیم. مفهوم ریتم توسط
حس بینایی و شنوایی و لامسه قابل درک است که در معماری اين مفهوم توسط حس بینایی
دریافت میشود. وقوع ریتیم توجه ما را برای برهه ای از زمان به خود جلب می کند و هنگامی
که چشم ما برای دنبال کردن و پیوستن به تصاویر, حرکت می کند. ریتم سبب می گردد که
فرآیند دیدن ادامه پیداکند. ریتم و حرکت ناشی از آن برای ایجاد احساس زندگی و حیات و
تحول در هر اثر هنری ضروری است.
حرکت ریتمیک زمانی روی می دهد که عناصر و عوامل شبیه به هم بر اساس نظم و قاعده و
با فواسل مرتبط ال تشخیص, تکرار شوند ویتم های ساده از طریق هر کونه تکار ساده
ای از شکل, موقعیت. غلظت. رنگ, حرکت و يا هر عامل بصری دیگری به دست می آیند.
ریتم های پیچیده گونه ای از ریتم هستند که در هر ریتم, یک ریتم درونی نیز وجود
داشته باشم و یا ریتم بر اساس نظام پیچیده همراه با فواصل و تکرار پیچیده ای شکل گرفته
صفحه 8:
بعضى از ريتم ها در أثر تغيبر شكل بوجود مى أيند. تغيير يك شكل به شكل ديكر بايد در خلال يك سرى تغييرات و تبديل های زماندر منطقی
و تدريجى صورت يذيرد. حالاتى نظير تقارن» هندسه. تاكيد یا عدم تاکید نیز در پیدایش ریتم موثر هستند. برای مثال هر تاکید منظم بعد از
جندين بار عدم تاكيد (یا بر عکس) سبب پیدایش ریتم در ذهن بیننده می گردد.
برای آنکه آثار هنری از نظر بصری دارای ارزش باشند. باید به همان نسبتی که تشابهات در ریتم آنها وجود دارد. تفاوت ها نیز وجود داشته
باشد. تكرار و وقوع تفاوت ها نيز احساسى از نظم ايجاد مى كند. زيرا تضاد هاء تقابل ها و تنوع ها هر کدام در حد و اندزه مناسب. منطقی و
مطلوب هستند زیرا احساس آرامش و آسودگی را در خلال قاعده و نظام خشك و جدى به وجود مى آورند.
تغيير و جركت دو مفوم اصلى و مهم در مورد ريتم ١
بااگ ew یک تركيب بندى به تعداد عوامل درون آن ويا تغييرات و تنوع هاى آن تركيب بستكى ندارد بلعه به كدان وك لتاق
Soe
صفحه 9:
معماری سنتی از طریق شکل های هندسی, فضا را در اختیار خود در می آورد و با
تکرارریتمیک و متعاال شکل ها پشت سر هم, يك نوع معمارى جشم كير و
موثر به وجود می آید که شبیه به یک قطمه موسیقی است.
در تصویر ورودی مسجد شیخ لطف اه اصفهان. ساختار معماری و ریتم های
مقرئس كارى هاء كاشى كارى» نقوش و نیز نظام ریتمیک فرم جناغی که هم در
۶ ای در در و هم در اندازه های کوچکتر تکرار شده است» همه بیانگر
ای مین و حرکت به سمت هدف و اولین گام در راه این هدف هستند. نظام
ریتمیک در این اثر معماری حرکت از برون به درون و از جز به كل را القا مى كند.
صفحه 10:
صفحه 11:
یکی از نواع بسیار مهم ریتم, ریتم پیش رونده است که مستلزم یک تکرار به اضافه ی یک تغییر تكرار شونده ى متداوم است. بنابراين
اتظارات بینده بر اساس یک هدف که همان نقطه اوج است بر انگيخته می شود. ما اين نکته را در معماری» هنگامی که داخل یک عمارت:
حركت مى كنيم: یک سری تناوب و توالی پیش رونده از حجم های بزرگ شده یا کاهش یافته را تجربه می نمايیم. این تجربه در ذهن ما تعلیق
آبجاا می کند که ما سرانجام چه چیزی را خواهیم دید یا با چه چیز مواجه خواهیم شد. معمار اغلب به ما اشاراتی می کند: او ممکن است
انتظارات ما را برآورده سازد یا یک چیز غیر مترقبه به ما نشن دهد اما اكر أن تغيير غير مترقبه با آنچه پیش از آن بوده نسبت و تناسبی ندارد.
باید با کل اثر وحدت و هماهنگی داشته باشد. نتیجه می گیریم که در ریتم یک قانون کلی وجود دارد و آن هماهنگی در کل ار است.
بعضی از ویژگی های مراحل اولیهباید در اج دراماتیک نیز تکرار شود.
خانه بروجردی ها
کاشان
صفحه 12:
" تقارن
منشا تقارن به طبیعت بر میگرده و خود انسان بهترین نمود آن است. گل هاء برگ هاء درختان و گردش شب و روز صورت های محسوسی از تقارن را تشان
می دهند. قدمت و بهره گیری از اين عنصر در تمدن های کهن و فراگیر بودن در اکثر تمدن هاء نشان دهنده ی اهمیت و نياز انسان به تقارن و تعادل است
بر قاری کونه ای احساس ثبات. مقاومت و پایداری به بیننده اتقال می دهد.
صفحه 13:
کریم پیرنیا درباره ی قرینگی بناهای مسکونی و بناهای عمومی می گوید که از ویژگی های مسجد ها و مکان های معتبر عمومی این است که در
SUE ۱ "جفت" باشد یمن قرینگی کامل حفظ شود تا نگهبه مرکز مجموعه که مهمترین قسمت بناست جلب می گردد دوست بر عکس
خانه های مسکونی که سعی می شد "پادجفت" باشد یعنی متنوع باشند و نیازمندی های روزانه را برآورده سازند. حتی در بنایی مانند کاخ
سروستان فارسی, یک گنبدخانه در وسط با شده که در یکطرف آن اتقی مربع شکل و در طرف دیگرش اتقی بسیار کشیده جاى دارد كه سفره
5 ان یک طرف آن نیز ایوان بنا شده و یک طرفش حوضخانه است. اما در مجموع مرکز بنا اهمیت بیشتری دارد و با گنبدی رفیم بوشیده
صفحه 14:
۲۲ ۰ ۰ ۰ ۰ ۱
صفحه 15:
1 =| _
تقارن دورانی:
| تقارن دورانی یکی از مرسوم ترین روش های تکثیر طرح در اشکالی
ات که دارای یک مرکز واحد هستند؛ مانند شمسه های زیر گنبد
۲۳ تفارن دورائی به سادگی تقارن آینه ای نیست زیرا شکل ها جهتشان
| تغيير ميكند. در اين نوع از تقارن مركز اهميت بيدا مى كندد شکل ها
ee مى جرخند و با تكرار يك يا جند
| واكيره طرح كامل ميشود. اين تقارن حداقل مى تواند جهار بار تكرار
| شود به همين دليل به اين تقارن تقارن جهار طرفه نيز كفته مى
|| شود
صفحه 16:
رن معکوس: در تقارن معکوس, ابتدا شکل حول یک مرکز ۱۸۰ درجه می چرخد و بعد شکل چرخانده شده نسبت به یک محور تقارن طرح را
تقارن توكيبى : اين تقارن تركيبى از تقارن های گذشته است. ممکن است این ترکیب دوتایی یا چهارتایی باشد. محور و مرکز تقارن اهمیت
زیادی در تکمیل طرح دارد. در ظروف سفالین و مسین از این نوع تقارن پیشتر استفاده شده است.
صفحه 17:
_تقاون در کل بنا: سازماندهی کل بنا می تواند قرینه باشد.
"۲_تقارن د, متى از بنا: وضعیت تقارن می تواند فقط برای قسمتی از از بنا وجود داشته باشد و شکل متقارن. فرم ها و فضاهای اطراف خود را
سازمان دهد. این مورد به بنا امکان مى دهد که با شرایط استتنایی سایت یا برنامه ی خود تطبیق یابد.
۳_ تک بناهای متقارن د: عه ای نامتقارن: گاه میتوان تقارن را در یک تک بنا دید که هر یک از اين تک بناهای متقارن عناصری هستند که
خود مجموعه ای نامتقارن را تشکیل می دهند؛ برای مثال بازار اصفهان.
تقارن در قسمتی از بنا تقارن در کل بنا
وزه هنر هاى معاصر ت ج آزادی 5
صفحه 18:
۲۲ ۰ ۰ ۰ ۰ ۱
صفحه 19:
* تاریخچه ریتم تعادل و تقارن در lero
آنسان نخستین از زمانی که به طبیعت بدن خود و اطرافش توجه کرد با مفاهیم ریتم و تعادل و تفارن آشنا گردید. وجود اعضایی مانند دو دست مشابه؛ دو
پای مشابه, دو كوش و... در بدن انسان او را با تقارن آشنا کرد و شکل درختان و تداوم جنگل ها و سلسله مرتبه های دیگر در طبیعت او را با ریتم و تعادل
آشنا ساخت.
پس از آن انسان همواره در پی آن بوده که اين مفاهیم را وارد محیط زندگی خود کند و يا ديكر مفاهیم ارزشمند خود (مانند عقاید الهی و عرفانی و..) را با
کمک این مفاهیم بصری به تصویر در آورد.
صفحه 20:
صفحه 21:
صفحه 22:
تقارن در معما
شاخص های موثر در ایجاد تعادل در معماری:
OD استفده از تقرن در معمارى؛ اما لزومى در هم جنس بودن عناصر در دو سوى
محور تقارن نيست و هر كدام مى توانند بنابر شخصيت شان عملكرد ويزه ى
atl ais jas
تا استفاده از تتاسب های انسانی در مقیاس فضاها برای ایجاد نوعی احساس تعلق
و ابم در قش
للسا براى إيجاد حرکت و شکست سکون در ساختمان, ميتوان از كاريرد ريتميك و
۷ لس إل اذه كرد وبا استفاده از این معیار می توان بازی نور و
سایه را نیز در بنا وارد کرد و از یکنواختی بنا کاست.
مى توان به جاى كاربرد اجزاى الحاقى كه هيجكونه وابستكى با هويت و اصل
jl ils تزيين هاى طبيعى و يا المان هابى مرتبط با حيات و هويت
در آن استفاده نمود.
سا استفاده از مصالحی متناسب با اقليم منطقه ی ساخت بناء مصرف انرژی را در بنا
متعادل می کند و آسایش حرارتی ساکنان را تامین می نماید.
لأ كاربرد اين معيار ها فقط مختص ظاهر و نماى ساختمان نمى شود و مى توند
کاربرد گسترده ای در پلان و سازه ی بنا نیز داشته باشد.
صفحه 23:
ویلا ساواء فرانسه کلیسای سن پیتروء واتیکان آکروپولیس یونان
صفحه 24:
متولد سال ۱۳۱۵ در تهران
ل فارغ التحصیل رشته ی معماری و شهرسازی در سال ۱۳۳۳ در دانشگاه هاوارد شهر واشینکتن دی, سی. i
| آثار: |
موزه هنرهای معاصر تهرا,پارک و فرهنگسرای شفق, دفتر مخصوص فرح پهاوی» پارک و فرهگسرای تاورا 12 ۳
مسکونی پرویز تناولی, نمازخانه جنب موزه فرش, مسجد جندی شاپور شهرک شوشتر, ویلای "پیرونه" در اسپانیاه وبلای
شهرک شوشتر نو
صفحه 25:
موزه هنرهای معاصر تبهران
تاريخ ساخت: سال ۱۳۵۶ خورشیدی
معمار: كامران ديبا
موقعیت: غرب بوستان لاله در تهران
با لهام از بادكير هاى كويرى ايران
صفحه 26:
کتاب:
- مایس, پیر فون (۱۳۸۲ نگاهی به مبانی معماری از فرم تا مکان. ترجمه سیمون آوزیان, جاب سوم, انتثارات دشگاهتهران
مقاله هاد
= کریمیان, حسن؛ اصانلوه حسن و حسین نژاسید نظام (۱۳۹۳). تعادل و تقارن به عنوان یکی از مفاهیم بنیادی معماری ایران: كنفرانس بين
المللی انسان, معماری, عمران و شهر, تبریزه مرکز مطالعات راهبردی معماری و شهرسازی
منصور بیگی, نزلا (۱۳۷۸), ریم در هنرهای تجسمی, فصلنمه هنر
= مکی نژادمهدی (۱۳۹۲), مرکزگرایی, تقارن و تکرار در هنرهای سنتی ایران فصلنامه کیمیای هنر