صفحه 1:
: عنوان ۲ ۱
بررسی سبک شناسی چهارمحال و بختیاری
با تاکید بر فرهنگ
صفحه 2:
آشنایی با محیط جغرافبایی استان
استان چهارمحال و بختیاری از جمله بخشهای کوهستانی فلات
.مرکزی ایران محسوب میشود
مرکز این استان شهر کرد است و با ۲۰۶۶ متر ارتفاع از سطح
-دریاء بلندترین مرکز استان کشور ایران است
میانگین ارتفاع در استان چهارمحال و بختیاری حدود ۲۱۵۳ متر
است و به همین خاطر استان چهارمحال و بختیاری را بام ایران
.میدانند
بدلیل کوهستانی بودن» حمل و نقل در این استان برای عشایر
.دشوار است
حمل و نقل توسط اسب ءفاطر (دراز گوش) مورت حی پدیرد
اين استان داراف اجتكل ها فراانی مات او زگردو بارون رد
1 ات
بدليل 0 و 0 دسترس
كردو) در رنكر,
(op Seles
لزابتعکینژز:1373) ۱(
صفحه 3:
نقشه چهار محال و بختیاری
سامان
شهركرد (ده كرد) Sa
00
(قهوه فرخ)
فرادنبه
اصفمان
کندمان
هینگون هونجان هونیون ,
خوزستان
صفحه 4:
سلير 1 بختيليى ا فلوس 1 ترک نا
صفحه 5:
تقسیم بندی لرها
لر بزرگ 1 : Sos J
شول و سنگر
بوير احمد بختیاری پشتکوه . پیشکوه
نور آباد مَمُسنی
فارس»بوشهر»خوزستان خوزستان ايلام لرستان
چهارمحال بختیاری چهارمحال ۳
(لردگا6
کهکیلویه بویراحمد اصفهان »لرستان
صفحه 6:
تقسیم بندی لرها بختیاری
بختیاری ها به دو کنفدراسیون (جرگه) ,هفت لنگ و
ند
دلايل” اين et روایت های متعددی دارد ؛برخی
بر این باورند که اين در هنگام بزرگ خاندان دارای
دو بسر بوده كى از آنها بر Bends Osis
مداشته
اما دارید که سراح در رمان صفوی از هر
خرگه 7 مال (جهار با ) و از دیگری 4 مال بوده
ست
چهارلنگ ها به طایفه های :خانگی
گرمسیر .سَلکی :قمیوند؛موگیی و محمد صالح
.تقسیم می شوند
سردسیر,بختیاروند ,بابادی ءدینارانی و
١ ورك بها زوند تقس ع یلو نو
یکی از مهم ترین slp adsl هفت لنگ در
فرشیافی اولاد است
ee و تا
صفحه 7:
قيره اولاد(اردو)
ا
ت۳۳
© © @ © ©
)ا
طادفه تشر ۱ فامیل-خوانوار(جادر)
صفحه 8:
پشم
يشم بخش اعظمی از مصالح بافت و همچنین درآمد یک خوانوار
.را تامین مینماید
گوسفندان بختیاری سالی یکیار پشم چینی میشوند دلیل اين امر
.حفظ دام از سرمای محیط است
.معمولا پشم گوسفندان در اردیبهشت چیده میشود
پشم این نوع گوسفندان زمخت ,موجدار و بلند(حدود
۰سانتیمتر) است
به وله قیجی ای که جر اه مشود پشم ها از بدن دام دا
.میشود
به دلیل نحوه استفاده قیچی و استفاده از هر دو دست ؛شخص
چیننده يا دست و پای گوسفند را می بندد و یا از فردی کمک
,>
.شخص چیننده پشم معمولا روی دو زانو می نشیند
طبق امار از هر بره 1تا2 کیلو و از هر گوسفند 5کیلو پشم بدست
.می آید
در سالیان گذشته سعی بر اصلاح نژادی گوسفندان لر با
استرالیابی شد که با وجود خطر از بین رفتن دم مخصوص(نشانه
ا ی تج ee ee Pe | و
صفحه 9:
:دست بافته های بختیاری
بافندگی (به گویش لری چینی گر یا تف گر بف معادل
پود)یکی از مهمترین نظام های اقتصادی فرهنگی
بختیاری هاست(مردان به هیچ وجه نمی بافند.)
وریس (وریش)(ریش در زبان لری به معنای روي؛وری
*به معنای بلند شدن است)
نوعی کارت بافی (مقوا بافی است)که در گذشته
بجای مقواااز مریم هانی از جنس پوشت محکم گاو ay
ضلع 6 سانتیمتر و با چهار سوراخ در اطراف آن ,و رد
نمودن نخ جداگانه(جنس پشم يا مو ) از هر سوراخ
.ايجاد ميشد
"(کاریر: Ol مانند طناب بستی بار و تندیل است
نخ ها به وسیله مبخ هایی چوبی در زمین کار گذاشته
.و محكم ميشوند
فاصله دو مبخ متناسب با طول cul libs
دو نخ بايينى يكى زير و يكى روءاز سوراخ رد ميشود
.بس از جرخش كارت ها يك بود رد ميشود
.نقوش هندسى بدليل ماهيت بافت
(زانيعير ديكارء1366)
صفحه 10:
:دست بافته های بختیاری
: دار افقی(تمدار)
دلیل استفاده راحتی حمل و نقل و
.باز و بسته نمودن دار
چوب بالای دار (بالارو) بونزوم چوب
پایین دار جُو تمدار که توسط میخ (مه
.به لری) ثابت میگردند
شلی و سفتی چله ها با استفاده از
تمه كه دارندة جوتعدار (عکاسسم
.بيج در دار ترکی) صورت می پذیرد
نخ چله پنبه ای را شیلیق و پرز پشمی
را خومه (هومه )میگوبند
به پود پیز و به هاف ( تنها عنصر
متحرک پّش پیز) و به کوجی BF
پیز ؛.تخته سنگ يا چوبی که کوجی
.روی آن است برد پیز میگویند
دفع را كلكيت يا كركيت مى نامند
ل ]ار اه
فد و
tamdér
شكل شمارة 317
صفحه 11:
:دست بافته های بختیاری
:تکنیک های بافت
انواع گلیم ساده ,تک قلاب »,پیچ بافت
۰.. (سومک يا سوماک)و
صوف بافی در بختیاری صورت نمی
.يذيرد
بختیاری ها علاوه بر گلیم های فوق
كليم جفت قلاب که مخصوص
-خودشان است را دارا میباشند
محصولات :شامل گلیم(اگر جای نان
باشد جُفنه) ,خورجین
(هور ,هورژین)نمکدان؛تاچه (بنسه
گون اگر کوچک باشد کوشکو یا
كوجكوءاكر بزرك باشد كيو) فرش
(خرسك و فرش هاى برز دار ديكر)
صفحه 12:
*رجشمار فرش بختباری
رجشمار فرش های بختیاری در
هر دسیمتر مربع
هر دسیمتر مربع معادلیک)
(دهم متر و 10سانتیمتر است
بين 900 تا 1800گره را دارد
معادل 30رج در 10سانت و
جهل و دو الى 43 رج در
. 10 سانتيمتر
. در 7سانت 21رج و 30/1 رج
بلند دارد و رجشمارش بین 7
.الى 15 است
وجشمار طولئو عرضئاش
lan) -- انمد
صفحه 13:
:مکانیسم بافت فرش بختیاری
اکثر فرش های بختیاری در
بودن که به مرور فرش های
لول بافت(بافت نیم و تمام
لول) مورد استقبال قرار
ous .
دلیل این مورد ایجاد نقش
پردازی گردان و لخت نشدن
.فرش می تواند باشد
گره اکثر فرش ها
ترکی(متقارن) است بجز
«هینگون
صفحه 14:
:مکانیسم بافت فرش بختیاری
اکثر فرش های بختیاری در گذشته
بصورت تخت بافت بودن که به مرور
از 60سال قبل فرش های لول
بافت(بافت نیم و تمام لول) مورد
.استقبال قرار گرفت
دلیل این مورد ایجاد نقش پردازی
گردان و لخت نشدن فرش می تواند
.باشد
گره اکثر فرش ها ترکی است بجز
.هینگون و تا حدودی فارسان
.شیرازه ساده متصل گرد دارند
فرش های تخت خواب فرعی ندارند
و فرش های لول و نیم لول بسته به
اولیت انتخاب چله به راست يا چپ
.متمایا اند
صفحه 15:
:تاجه
تاچه چهار محاللولینبار در سا-ل
1320 مه ب ازار 7 هرانعرضه شود
دلیل عرضه دیرهنگام ,جایگزین شدن محفظه
های پلاستیکی sly تاچه بوده است بهمین
.دلیل این هنر از رونق افتاد
تا به معنی عدل و چه پسوند تصغیر است به
.معنای عدلک با عدل کوک
تاچه محفظه نسبتا بزرگی است به اندازه
.جوال اما کمی باریکتر
a. طول 130 در عرض 100سانتیمتر
جدوو یک بجر ان بررياف اكره فارسی و
. بقیه تخت باف است
"چله تاچه های قدیمی پشم و جدید پنبه است
(تناولی1377)
فرش بختیاری مدرن براساس تاچه
صفحه 16:
:تاجه
تاجه را هميشه جفت و یکپارچه میبافند
که حدود 260در 100 سانتیمتر بافته سپس
به یک یا دو تاچه تبدیل می شوند
دی تبدیل گلیم به تاچه,گليم رانا نموده و
وتا فتاه سور روما نصا ای دهد
ast کاربرد جوال رازدارد و متفه نگهداری
و جابحایی گندم و جو را بعهده دارد
هرچه فردی تعداد بیشتری تاچه میداشت
.متمول تر بود
باه مستص +هارمحالی هاستی (به ععیده
تناولی لرها مفرش و... دارند که اشتباه
است)
چهارمحالی ها اکثرا دامدار و روستایی
هستند
طرح دا ند:گلفرنگ- اقتباسماز بختیاری3
صفحه 17:
:تاچه گلفرنگی
طرح گلفرنگ در واقع گل سرخ یا گل رزی
اه
برخی اعتقاد داوند در جنگ جهانی نقوشی
وی ظرف شکلات بوده ,برخی آن را نقش
پتوهای انگلیسی ها
و برخی ملهم از معماری و سقف های
.گلفرنگ میدانند
همكون سازی فرش با سفف یکی از نشانه
های اشرافیت در خانه های اعبانی
meee یت
اين طرح از بعد از صفویه در معماری و
eae org apse I eres
منود
گلفرنگ مسجد نصیرالملک شیراز(عکس تزیینی است)
صفحه 18:
صفحه 19:
:تاچه ملهم از کبه بختیاری
گبه بختیاری در بازار ابتدا برچسب گبه
فارس میخورد
عرضه كبه بختياركئدر بازار شدن1360
يافت
نقشه هاى كبه هاى بختيار از تنوع كمترى
.نسبت به فارس برخورداوند
از وایج ترین طرح ها که در تاچه ها بافته
شده اند می توان از نقش
خشتی ,شطرنجی »سه ترنج»محرمات و کف
.ساده اشاره کرد
در برخی از این تاچه ها حتی از کاربرد
aul. پرهیز شده است
صفحه 20:
بخشی از تاچه ملهم از گبه
صفحه 21:
:تاجه های تلفیقی
در این شیوه گاه اکثریت نقش با گبه و گاه
.با گلفرنگ است
.در واقع هردو خصوصیت را دادا می باشد
ae
صفحه 22:
: هینگون
.هینگون در بختیاری ها منحصر بفرد است
هینگون و شلمزار در بختیاری ها از تکنیک نیم
بهره میبرند
.گره هینگون فارسی است
.پود آن آبی است
شیرازه گرد متصل دارند(نمونه های قدیمی)
هینگون تجاری رنگ شیمیایی
صفحه 23:
هینگون تجاری رنگ شیمیایی
صفحه 24:
: چالشتری
اکثریت نقشه این منطقه را نقش خشتی
بافت این منطقه از 60سال گذشته عموما
لول بافت است
در گذشته چله پشمی استفاده میشده که به
مرور به
.پنبه روی آورده اند
یکی از انواع نقوش خشتی چالشتری
صفحه 25:
: خشتی
نقشه خشتی بختیاری دارای تنوع زیادی است
گما اینکه حدود 15 خشت متفاوت وجود دارد
.كه امروزه 3یا 4 نوع آن همه پسند است
یکی از انواع نقوش خشتی چالشتری
صفحه 26:
: يلمه
یلمه متعلق به منطقه خاصی نیست
«تقریبا در تمامی مناطق بختیار بافته میشود
صفحه 27:
ری aan
یکی از نقوش ثابت فرش های بختیاری اسب
بسیاری گلفرنگ بختیاری را با نام گل پتو a
فرادنبه مرکز اصلی این تولیدات است
در نمونه های قدیمی که نقوش واضح نیستند
Sass
بافت تخت و در نمونه های جدید لول بافت
.مى باشد 0
صفحه 28:
كلفرتى
نمونه هاى د
: اى تركيب ز از
a 5 كيبى نيز از كل بتو و خشت در
فرادنبه بافته میشود که دارای رنگ بيشد
بیشتر و
.طبیعی تر هستند
نموته گلفرنگ با بافت لول
صفحه 29:
در صورت هرگونه مشکل درباره این قالب
مى توانید با من از طریق ایمیل در ارتباط
.باشید
shabanihassan6@gmail.com