صفحه 1:
صفحه 2:
صفحه 3:
دکتر حسین رضایی‌زاده
دکترای تخصصی طب سنتی ایران
دانشکده طب سنتی. دانشگاه علوم پزشکی تهران
صفحه 4:
لا غمز در لغت‌به معنی فشردن, فشردن‌با دست. مالش دادن و مالیدن آمده
است.
ملک نیز به معنی مالیدن چیزی راء نرم و تابان گردانیدن, نیک بمالیدن
اندام. به دست مالیدن بدن را و مالش دادن آمده است.
** لین عبارات‌به نوعی معادل وله ماساژ امروزی است که هم برای رفع تنش‌ها
و خستگی‌ها و هم درمان یا کمک به درمان بعضی از مشکلات طبی به کار
صفحه 5:
تعریف جدید از ماساژ درمانی:
مجموعة دستکاربهای بلفت نرم بدن که بر اساس قواعد علمی و برای طبیعی
کردن لین بافتها انجام می‌شود و شامل تکنیک‌های دستی است که‌به صورت
فشار ثابت یا جابجاشونده و با نگهدارنده صورت می‌پذبرد.
صفحه 6:
دلک و غمز یا مللش اصطلاحاتی هستند که در مکتب طب ایرلنی به عنوان
اقدامی طبی. درمانی. اصلاحی و در بعضی موارد تشخیصی به کار می‌رفته است.
لما متأسفانه در طول زمان وبا از رونق افتادن طب ایرلنی. آموزش و کاربرد این
شیوه‌ها نیز منسوخ شد.
لین در حالی است که امروزه در بسیاری از نقاط دنیا ماساژ درملنی یک روش
متداول در درمان یا کمک به درمان است.
گسترش ماساژ درملنی در دنیای غرب مرهون تلاش ير هنريك لینگ. محقق
سوئدی است که در قرن نوزدهم‌با تأسیس یک موسسه در سوئدبه لین دانش
صفحه 7:
در منلبع مختلف طب ایرلنی‌به فراخور علاقه و توجه نوبسندة کتاب.به صورت
پراکنده و پا متمرکز به منافع و کاربرد دلک و غمز اشاره شده است.
* مرحوم محمد حسین عقیلی شیرازی در کتاب خلاصه‌الحکمه می‌فرماید:
«پدانکه دلک که عبارت از مالش و مشتال بدن استه اقسام می‌باشد: قوی. صلب» ضعیفه Wd
معتدل» کثیس» حشن» و املس...»
و سپس خواص کلی هر یک از این انواع را به ترتیب زیر برمی‌شمرد:
صفحه 8:
قوی کردن عضو, تحلیل رطوبت‌های سست کننده و جذب روح و خون به
اسوى عضو
* ارخاء و نرمى عضو
تسمین و فربهی
لاغری عضو
بزرك كردن عضوء خشن کردن سطح عضو دفع سردى مجمّد يا ريح
صفحه 9:
او دلک را نوعی ورزش می‌شمارد و علاوه بر آنکه تمامی خواص یک ورزش
مناسب را برای آّن نیز قلثل است. خواصی را نیز شماره می‌کند که مخصوص
دلک است و ورزش را فاقد آن می‌داند؛ از آن جمله:
صفحه 10:
تحلیل مادة غلیظ با لزج که در عضوی خاص محتبس باشد.
جذب و نفوذ دادن خون‌به عضوی که بر لثر عارضه دچار لاغری یا کوچکی
شده است.
جذب ماده از سویی به سوی دیگر.
نگهداشتن رطوباتی که نباید تحلیل روند.
به تحلیل بردن مواد زایدی که در عضلات تجمع پیدا کرده‌اند.
ایجاد آمادگی برای ورزش (ملک استعداد) و برگرداندن بدن‌به وضع طبیعی
چس از ورزش (دلک استرداد) که به آّن از جهت ابجاد آرلمش, دلک مسکن
صفحه 11:
** شیخ‌الرئیس پورسینا كه رحمت خدا بر او باد - نیز علاوه بر اختصاص فصل
چهارم (از تعلیم دوم از فن سوم از کتاب اول) به کلیات بحث دلک و
همچنین توجه تخصصیبه دلک و ورزش کهنسالان. تقریباً حدود ۳۰۶ بار
وارهُ دلک و حدود ٩۷ بار واژهُ غمز را به کار برده است.
وی در یک نگاه کلی. گذشته از کاربرد غمز برای تشخیص افتراقی بعضی از
انواع ورم و وضعیت‌های فیزیکی, این اقدام را در موارد زیر مورد اشاره یا توصیه
قرار داده است:
صفحه 12:
* نگهداری و مراقبت از نوزادان و شیرخواران. دندان درآوردن اطفال و
سرماخوردگی شیرخواران؛
* لاغر کردن (تجفیف) بدن و منع سیلان رطوبت به مفاصل؛
کنترل عوارض ناشی از لقاء قى؛
* اصول و روش انجام فصد؛
* جذب و انتقال مواد از محلی به محل دیگر در بدن؛
صفحه 13:
* افزايش جذب و تأثیر بعضی از داروهای پوستی؛
تحریک مثانه برای خروج ادرار؛
*_درمان بعضی از انواع فراموشی (نسیان):
* درمان بعضی از انواع صرع در شیرخواران؛
کنترل یا درمان بعضی از انواع بیماریهای عصبی (خدر. تشنج. رعشه.
فلج و اختلاج)؛
صفحه 14:
درمان شرناق (تجمع بیش از حد نوعی چربی در پلک فوقانی)؛
درمان بعضی از انواع ورم ضمن ابنکه متذکر می‌شود در بعضی از اورام.
غمز به شدت مضر است.
درمان بعضی از انواع ترومای کبد؛
افزایش خونرسانی و بهبود تغذیه اعضاء؛
درمان بروز ضعف ناشی از بعضی از انواع اسهال و اسهال خونی:
صفحه 15:
* درمان بیخوابی؛
در درمان قولنج ریحی؛
کمک به زایمان و درمان بعضی از انواع دیستوشی (سختی زایمان)؛
در درمان فتق امعاء؛
در درمان درد عرق‌النسا (سیاتیک)؛
در کنترل خونریزی‌ها,
صفحه 16:
** مرحوم اعتماد الاطباء حاج میرزا حسین همدلنی نیز در کتاب مقامع
رشیق لمنکری طب‌العتیق (برهان رسا) مطالبی رابه کاربرد طبی پاشوية
تولم‌جا دلک و آبزن‌های طبی آورده که مطالعة ن را نیز
توصیه می‌نماید.