بررسی و تحلیل مصادیق بوم گرا خانه لاری ها و خانه رسولیان

بررسی و تحلیل مصادیق بوم گرا خانه لاری ها و خانه رسولیان

اسلاید 1: کارگاه معماری بومی معماری بومی نقد خانه رسولیان و خانه لاری ها و خانه دکتر آیت اللهیفروردین98

اسلاید 2: خانه رسولیان یزد

اسلاید 3: خانه های قدیمی از نظر وضعیت استقرا نوعا در جهت قبله قرار دارند. جهت گیری از نظر اقلیمی شرایطی را به وجود اورده است تا فضاهای تابستانی و اتاق های زمستانی به طرزی منطقی پیرامون حیاط مرکزی قرار گیرند.حیاط مرکزی اصلی ترین فضای خانه های یزدی است. حوض اب در وسط حیاط که ابعاد ان به حداکثر می رسد و انرژی خورشید را در خود جای می دهد. باغچه ها و پریشه ها با درختان کم اب خواه همچون انار، انگور، انجیر،مورد و عناب و بعضا پسته و ضمن تامین سایه و ایفای نقش زیبا فقر رطوبت محیط را جبران می کنند. به عبارتی همه عناصر متشکله خانه یزدی دست به دست هم می دهند تا اقلیمی کوچک و قابل زیست برای انسان فراهم سازند.

اسلاید 4: حیاط خانه های یزدی مکانی برای انواع بازی های محلی و سرگرمی و تفریح کودکان و نوجوانان است. داربند ( داربست) درختان انگور به گونه ای طراحی می شوند تا در تابستان به صورت چتر مانع ورود تابش خورشید به فضاهای مسکونی شوند و در زمستان در حالت عریان بدون برگ نعمت خورشید را به درون اتاق ها هدایت می کنند و نور و گرما می بخشند. در اغلب خانه های یزد تالار وجود دارد که به صورت صفه و ایوان بزرگ محلی برای گذران ساعات شب و عصرهای تابستان است. اتاق ها با نام های سه دری، پنج دری، هفت دری، اوراسی، شکم دریده، ازهم تفکیک می شوند که هرکدام در پاسخگویی به نیازهای ساکنان خانه مسئولیتی مشخص دارند.

اسلاید 5: در مکتب معماری یزد (حرمت) و (حجاب) یک اصل تلقی می شود. حریم خانواده از تجاوز سمعی و بصری به دور است. هیچ خانه اصیل یزدی را نمی توان یافت که دید نامحرم به درون ان ممکن باشد. هشتی، کریاس، دالان و دیوارهای بلند، نحوه ارایش و ساماندهی فضاهای گوناگون دورادور حیاط به گونه ای است که مفهوم حجاب را به کامل ترین وجه نشان می دهد. به نحوی که ساکنان خانه به دور از چشم اغیار در ارامش، اسایش و امنیت و ایمنی زندگی می کنند. این شیوه طراحی در عین حال در تابستان های گرم حداکثر سایه را در خانه فراهم میکند. اتخاذ روش های ساختمانی مناسب، انتخاب مواد و مصالح سازگار با اقلیم، همچون نماسازی اب سیمگل و دم گیری گچی، زیبایی، اسایش و دوام و … را به ارمغان می اورد.

اسلاید 6: تاق مهمانخانه در معماری مسکونی یزد سمبل احترام و بزرگداشت میهمان بوده است. در خانواده هایی که از تمکن مالی برخوردار بوده اند و یا به اقتضای شغل صاحبخانه حیاط ویژه و مستقلی برای میهمان در نظر می گرفتند این حیاط های اختصاصی به بیرونی معروفند که در مقایسه با اندرونی به معنای فضای کاملا خصوصی اهل خانه تمیز و تفکیک هستند. خانه های تجاری و روحانیون رده بالا به لحاظ ضرورت های شغلی دارای بیرونی و اندرونی بوده است. خانه ملک التجار، خانه شفیع پور، خانه لاریها، خانه ایت الله صدوقی، خانه اسید هاشم اقا، خانه علی اقا شیرازی از این نمونه است.

اسلاید 7: در غالب خانه های یزدی زیر زمین پیش بینی شده که به عنوان فضای زیست در تابستان محل نگهداری مواد خوراکی و یا انبار از انها استفاده می شده است. طراحی انها به گونه است که از طریق ارتباط با بادگیر، حیاط، چوب، گودال باغچه در تابستان گرم منطقه، محیطی ارام و مطبوعی را برای استراحت ایجاد میکنند. سردر ورودی خانه ها نیز نمایانگر تشخص و منزلت اجتماعی صاحبخانه هاست. نام و یاد خداوند به صورت های مختلف بر سردر خانه برای تبرک و تیمن نقش می بندد. کوبه های در خانه ها معمولا به دو صورت متفاوت بر دو لنگه در نصب می شوند که هرکدام با توجه به نوع صدای ان به خانمها و اقایان اختصاص داردو لازم به از فضای پشت بام خانه در شب های تابستان برای استراحت استفاده می شده است.

اسلاید 8: پاره ای از خانه های قدیمی یزد به دلایل متفاوتی در کنار هم ترکیب سده اند و مجموعه های ارزشمندی را به وجود اورده اند. مجموعه فامیلی عربها در محله فهادان، مجموعه فامیلی اولیاءدر جنب مسجد امیر چقماق، مجموعه فامیلی شیرازی در کوی گلچینان و مجموعه فامیلی لاریها در کوچه کتابخانه از این دسته محسوب می شوند.