صفحه 1:
صفحه 2:
بهداشت در مدارس
يكي از فعالیت هاي مهم بهداشت مدارس« آموزش
بهداشت » است.
هدف:
بالا بردن سطح دانش بهداشتي و در نهایت ایجاد تغییر
مطلوب در رفتار دانش آموزان و انتقال آن به خانواده ها
است.
گروه هاي هدف:
دانش آموزان؛ والدين: معلمين و ساير کارکنان مي باشند.
صفحه 3:
الف)حیطه هاي آموزش بهداشت
حیطه شناختي یا آگاهي سازي
بعد اول در آموزش بهداشت ۰ اطلاع دادن به مردم درباره آنچه باید در زمینه يك زندگي سالم
بدانند مي باشد.
آگاهي دریافت ۰ سازماندهي» تفسیر و ارتباط دهي اطلاعاتي است که حواس ما به جمع آوري
آنها مبادرت مي ورزد. آموزش بهداشت از سطح آگاهي شروع مي شود و نتیجه آگاهي
برخورداري از دانش و اطلاعات است.
6 حیطه نگرشي یا عاطفي
بعد دوم کسب نگرش مناسب نسبت به رفتار یا عمل بهداشتي است . نگرشها مستقیماًقابل
مشاهده نیستند و از رفتارها به نگرش پي میبریم.
©. حيطه رواني- حركتي يا تغيير رفتار
يكي از مباحث اساسي در آموزش بهداشت اين است كه ببينيم كدام رفتار ها در مردم به طور
مستقیم یا غیرمستقیم باعث وقوع بيماري مي شود و كدام رفتارها به حفظ و يا ارتقاي سلامت
مردم كمك مي كنند .
هدف نهايي در آموزش بهداشت:
دستيابي مردم به رفتارهاي فردي و جمعي مناسب در رابطه با امور سلامت و بهداشت است.
صفحه 4:
ب)روشهاي آموزش بهداشت در مدارس
برنامه آموزش بهداشت مدارس را به صور مختلف مي توان
اجرا کرد. متداولترین روشها در اين زمینه عبارتند از :
1 روش سخنراني:
سخنراني ها با استفاده از وسایل سمعي -بصري مناسب نظير
اسلاید ارائه میشود.
2 بحث گروهي
کاربرد روش بحث گروهي:
* هنگامي که بخواهیم افراد را نسبت به مسائل مشترك آگاه و
علاقه مند سازیم.
* جهت ایجاد رابطه اجتماعي مطلوب بین افراد
به منظور تصمیم گيري در زمینه انجام کار
* تغییر نگرش
صفحه 5:
7 TT
: آموزش بهداشت با استفاده از فرصت هاي مناسب .9
ارزش اين روش به اين است كه كه در جريان فرصتهاي خاص دانش آموز خود
Nay شاهد عيني بوده و از طریق تحريك راههاي مختلف حسي با موضوع ارتباط
مي كند و در نتيجه اثر این آموزش در ذهن وي ماندني تر و استوارتر خواهد بود.
آموزش از طریق برنامه هاي سازمان یافته: .
مثل تعیین سوالات نقاشي
©. تجربه مستقیم با بهره گيري از خود دانش آموزان:
مثل اجرا و توضیح مسايلي در زمینه پيشگيري از حوادث .مقررات ايمني و یا
واکسیناسیون
0. راهنمايي و آموزش فردي در جهت مسايلي که دانش آموز از مطرح شده آن
در جمع ناخشنود مي شود.
. گردش علمي یا فعالیت تجربي
GUIS که بیرون از کلاس»آزمایشگاه یا کتابخانه صورت مي گیرد و شامل
مطالعات مستقیم درباره مسنله»ءجمع آوري اطلاعات از طریق مشاهده و پرسشنامه
مي باشد.
صفحه 6:
©. ايفاي نقش
استفاده از نمايش است كه دانش آموزان موقعيت خود را براي كسب ارتباط و
مهارتهاي حل مشكل و درك موقعيتها به صورت نمايشي انجام مي دهند.
©. از طريق نمايش عملي كارها به وسيله آموزش دهنده » مثلاً جكونكي
مسواك زدن دندانها
0 . تشکیل نمایشگاه به طور مثال در زمینه بهداشت دهان و دندان »كمكهاي
اولیه و مقررات ايمني
0 . استفاده از وسایل کمک آموزشي مثل فیلم. عکس و...
© . از طریق بحث و نظر خواهي بخصوص در مدارس راهنمايي و
دبیرستان
صفحه 7:
سدرجه بندي آموزش بهداشت در سالها و مقاطع مختلف تحصيلي:
دوره ابتدايي:
کودکان در دوره ابتدايي باید در زمینه هاي زیر آموزش ببینند:
٩ بهداشت فردي
بهداشت دهان و دندان » آموزش در مورد دندانهاي شيري و دائمي و آسیب پذيري مرحله
دنداني 0 تا 10 سالگي و تاکید بر استفاده صحیح از مسواك (همراه با آموزش عملي)
0. تغذیه و بهداشت مواد غذايي » اهمیت عادات غذايي خوب و ...
P بيماري هاي شایع سنین مدرسه و آموزش در خصوص بيماريهاي واگیر و روشهاي
پيشگيري از اين بیماریها
0. بهداشت روان
0 ضرورت بهداشت محیط در خانه: مدرسه. محله و شهر
۵ سوانح و حوادث +توجه به مسائل ايمني براي پيشگيري از سقوط » غرق شدگي؛ تصادفات
©. مسايل مهم بيداشتي در محل زندگي
0. اهمیت استراحت و خواب در تجدید قوا و تامین سلامت
0 . اهمیت دستگاه تتفس و آموزش تنفس صحیح
صفحه 8:
ب- دوره رآهنمايي و متوسطه:
در دوره راهنمايي و متوسطه موضوعات زیر باید آموزش داده شود:
0 بهداشت فردي
2 بهداشت دهان و دندان
9- بهداشت دوران بلوغ
<- اهمیت تغذیه در سنین بلوغ
©- اهميت واکسیناسیون
©- بهداشت محيط و حرفه اي و اهميت آن در تامين سلامت انسان » چگونگي
مبارزه با انكلها و حشرات موذي و ..
“P مسايل جمعيتي و مشكلات ناشي از رشد بي رويه جمعيت
0 نظام ارائه خدمات بهداشتي درماني
صفحه 9:
0.- بيماريهاي واگیردار و غیر واگیردار مهم براي نوجوانان مانند (انگل هاي
روده اي» بيماريهاي آميزشي. ایدز» بهداشت روان)
0- سوانح و حوادث
0)-سمسایل مهم بهداشتي در محل زندگي
در دبيرستانهاي دخترانه نیز باید مسایل مختلفي در زمینه بهداشت خانواده مورد
بحث و گفتگو قرار گیرد از قبیل :
1 اهمیت تغذیه و بهداشت در دوران بارداري
. اثرات سوء مصرف خودسرانه داروها خصوصاً در جریان بارداري
. اثرات سوء ابتلا به بيماريهاي عفوني در جریان بارداري
. نحوه مراقبت از نوزاد
. شناخت مزاياي شير مادر و تغذيه تكميلي
. مراقبتهاي كوك در © سال اول زندكي
صفحه 10:
ج- نکات آموزشي ضروري براي والدین دانش آموزان:
)-آشنايي با نیاز ها و مشکلات بهداشتي فرزندان در سنین مدرسه
نقش والدین در رشد و تکامل فرزندان
2-اهمیت معاینات سالانه دانش آموزان
<بهداشت فردي و خانواده
بهداشت دهان و دندان
O -بهداشت محیط
2 -بهداشت روان
© -بهداشت دوران بلوغ
©- تغذيه و بهداشت مواد غذايي
ID بيماري هاي شایع در سنین مدرسه
0 واکسیناسیون
©0 سوانح و حوادث
9 -مشکلات ناشي از رشد بي رویه جمعیت
<6 -مسایل بهداشتي مهم در محل زندگي
صفحه 11:
د-آموزش معلمان و سایر کارکنان مدرسه:
آموزش معلمان و سایر کارکنان مدرسه خصوصاً سرایدار» خدمتگذار»
متصدیان بوفه مدارس از طریق مراکز بهداشتي درماني توسط پزشك و کاردان
هاي بهداشتي انجام مي كيرد.
صفحه 12:
—
بهداشت محیط مدارس:
فعاليتهايي که در جهت اجراي ضوابط و مقررات بهداشتي مدرسه انجام مي
كيرد
مهمترین نکات عبارتند از :
مکان احداث مدرسه :ٍ
مدرسه نباید در مسیر و مجاورت منابع آلاینده هاي محیط از جمله کارخانجات
شيميايي و یا در جوار گورستان »خطوط راه آهن » سر و صداهاي ناخوشایند و
... واقع شده باشد . محوطه مدرسه باید داراي وسعت کافي بوده و حداقل ۵ تا
متر مربع براي هر دانش آموز در نظر گرفته شده باشد.
براي جلوگيري از ایجاد گرد و غبار و امکان شستشو » کف حیاط از آسفالت و
یا بتون و يا مصالح و غیر لغزنده و مشابه پوشیده شده باشد و اخذ صلاحیت
بهداشتي جهت احداث و تاسیس از وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي
لازم الا جرا مي باشد.
صفحه 13:
©- ساختمان مدرسه : مواردی از قبیل سقف» روشنایی» تهویه کلاسها » درجه
حرارت مناسب» کپسول ضد حریق » دستشویی» راه فرار اضطراری و....
د
۰
۱
eos 5
هه بر ان دی
-O آب آشامیدنی مدرسه
© براي مبارزه با کمبود فلوراید دهان شویه با سدیم فلوراید توصیه مي شود
صفحه 14:
بخش دوم:اراته خدمات بهداشتي درماني به دانش آموزان
این مراقبت ها عبارتند از :
* انجام معاینات غريالگري
نظارت بر وضعیت تغذیه دانش اموزان
* پيشگيري از بيماري هاي واگیردار شایع در سنین مدرسه
* پيشگيري از حوادث و سوانح
صفحه 15:
معاینات غربالگري:
منظور از معاینات غربالگري جستجوي بيماري یا اختلال به وسیله آزمون هاي عملي و سریع
+ معايته و روثن,افائ,ذيكر در افزاذئ استاكه ظاهزاً سالم يهانظر. في ززطيقة.
ادر مرلقبت هاي بهداشتي درماني دانش آموزان » برخي از بيماري و نقايصي مانند اختلالات
رشد مشکلات بينايي و شنوايي » بيماري هاي لثه و پوسيدگي دندان» كواتر و كم خوني »
اختلالات رفتاري» انحراف ستون فقرات توسط این روش به صورت سالانه دنبال مي شود.
معاینات غربالگري دانش آموزان پایه اول ابتدايي و اول راهنمايي » در بدو ورود به مدرسه و
نیز دانش آموزان سایر پایه انجام مي OS
نتیجه معاینات در فرم « مراقبت هاي بهداشتي درماني دانش آموزان » ها در طول سال
تحصيلي طبق فرم در سامانه سیب ثبت شده و سپس پيگيري مي شوند.
صفحه 16:
ندازه گيري قد و وزن دانش آموزان:
ین روش براي پي بردن به وضعیت رشد دانش آموزان » اندازه گيري قد و وزن آنها و
ایسه آن با استانداردها مي باشد .
استفاده از اندازه گيري وزن و قد شاخص هاي مختلفي تعيين مي كردد كه مهمترین آنها
اخص نمایه توده بدنی ( 96(1) ) است.
ایسه شاخص نمایه توده بدني دانش آموز با استاندارد کودکان هم سن او نشان خواهد داد که
انش آموز لاغرء طبيعي .داراي اضافه وزن و یا چاق مي باشد.
این شاخص در برابر عواملي مانند سوء تغذیه و بيماري حساس بوده به طوري که کمبود وزن
اي قد مي تواند خيلي سریع ایجاد شود و درکوتاه مدت قابل جبران است.
رسي تغییرات نمایه توده بدني بسیار ساده است و کاهش آن نشانه سوء تغذیه یا سوء تغذیه
اه با عفونت بوده و افزایش آن به دلیل چاقي است.
صفحه 17:
شاخص قد
شاخص قد براي سن نشان دهنده زمینه ی تغذیه فرد است. بیشتر به
منظور ارزيابي وضعیت تغذیه کودکان در جامعه مورد استفاده قرار مي
كيرد.
قد و وزن دانش آموزان در پایه هاي اول ابتدايي » اول راهنمايي و اول
متوسطه اندازه گيري مي شود و روند رشد در نمودارهاي وزن براي قد
و قد براي سن در دختران و پسران جداگانه رسم میگردد.
* بهترین روش براي تعبین رشد طبيعي دانش آموزان اندازه گيري قد
وزن آنها است.
صفحه 18:
صفحه 19:
ت درمان سوء مصرف مواد ايران
کاآهه۱
در راستای ارائه خدمات بهداشتی درمانی در قالب برنامهها و پروژههای تحول نظام
سلامت اجرا میشود:ٍ
0) ثبت تمام اطلاعات مربوط به خانوارها
©) ثبت نوع خدمات بهداشتى درمانى مورد نياز در مراکز و پایگاههای سلامت جامعه و
صفحه 20:
© ثبت:
0 ) مراقبت از نظر بینایی و شنوایی در محدوده سنی های متفاوت
0 پیش دبستانی: 00 ماه تا 20 ماه
LOD GL PC اول ابتدایی: 0
0 چهارم ابتدایی: 006)ماه تا )ماه
© هفتم: 16اه تا 00اه
۵ دهم: 00اه تا 06اه
© ©) مراقبت بوست و موی نوجوانان از نظر پدیکلوزیس (شپش) و گال
© ©) غربالكرى تغذيه و پایش رشد نوجوان
© ) ارزیابی رفتارهای پرخطر و مصرف دخانیات
9 9) ارزیابی از نظر سالمت اجتماعی و روان 40-6 سال
9) مراقبت از نظر فشار خون اسم و سل
© ) مراقبت از نظر وضعیت دهان و دندان
0 ) واکسیناسیون
صفحه 21:
پز نز نه سیب در مدارس
۵ ) معاینه ستون فقرات قفسه سینه و اندام ها
0 ) معاینه شکم
© ©) مراقبت از نظر مشکالت ادراری تناسلی
my Es (PO ودختر
) ارزیابی سوختگی
٩ 9) ارزیابی سایر آسیبهای محیطی
۰ م) رزیابی گزش جانوران زهردار
© ©) معاينه و ارزیابی غده تیرونید
0 9) مراقبت از نظر بیماری قلبی عروقی
9 0) ارزیابی وضعیت نمایه توده بدنی
9 ) مراقبت از نظر بینایی و شنوایی
صفحه 22:
مدانه جثم ومراقيت ار نظ oh
fil
شرع رد سب لیا
سا ی هی
یل رهز
۳۳ phasis atone ۳ اجه هس ریت
در PRIA ae arty lad
۳
- لإخقوده يمار ؤضط بيني ولا .| . ,وى ریب كني ادروضورت عمد را ارج قیقع تمه چم
راهچ
suas
صفحه 23:
tea
فبرطبيع بور فسد تعوا يا *
نید تج یا هش رک
sae
اقم
عفنت سير بيار ها رجا غير فرك به ليو يسة
- جوز شید موی سیب هم 25 میک مور ون زر
کون 9سا وكبسول دربزيكسائرطي 2# ساعت كه درس دوزتضيم مو شود
tig WED يلد وس رين ست دويار بيعار لقعي شود
ارده قر كدر وبرجست ياتفش حركة
سني هنول
eae ae سس 7 al
7 ص ما 5 See ا مجراى خارجى شوو بد والوسخوب رد شود تيف راباقطره
ی ال یزاین وی بش رده ما یی روز
۳
A LAD yh Sunt fe یی در
زو ین شود
a - ییالیو بای درد
پرد یره تشح سس
مین بدا فاد شا ند راما ون مق هم ودب
ری وش با
صفحه 24:
مايه رب ها مراقيت ازنظر إثلاءب آم
ai fi)
Sse عام تقسي شا مرق يي eS - موی
طییه ال کنشتهفزننن ١
عه تقس شال سرفه بي از
یقت لت ید | yy dad wad
ی نی لوپ اناد
یاب مدای 8
ia ie نمشد كو زه بر و
انز زک خیس قسم
رابا فرطل عط كرده
ws
Wide td 5
پریفنشاقیتجویزرده
مه
ASL ANB ly SS * وتان على سم إستورقصل ييشكرو تشخيص ودر ويز يكال مرجع كنيد
سناش پاک لوپ تلد ی پا
تاکن زد نیع نم یی و طلست یا
صفحه 25:
مین پوست ولو
Ai)
معايتة وبريسي
a By!
بيسارق إستى
eas
Bae خارش دام
وجود دنو رم دراك دروا يشش سر
كرض
eal) Sty st et كيد سقيد رتك
جسبيدهبه ساق موهاته به سخثى كثد م شود
باك یرای لته ون درک رن
یش مها سر به كونه اوكا مؤهاى ناميه كته ل
ناک بو وبه شازد فى مارت شصث لست
eye a
SLE تاحه بل هی
رشب ورف
whe
نرق دست پا وصورك وسری یه درفست
جين ها قاسى مج مست بازو. مج با باسز.
aA gS gas نان خط
سونرساپرس پل هی فد
له دی
قل
ae
aia
ot
یا شاپوپرشین در دوتوید به قصله آنا روز tats Sigal of
درمن ضليعات جدل چا دا موی دز -2
5 درهورد به بهشتش عن وا آ دود شده وسیس درم شود
4- اليا خرصي هو نی
1- درغواست تست قارع إسمير ستقيم).
2- تجوز كريزوفلويز ب مين 515م20 ملو قرم بها هر یوبن
در تساعة به مدت 3 125 نزب تق دن کت قاچ تداع اد
2- تجوز شاسيو سلنيوم سولف 5لادرصدي شيو كتوفونازو/
عن قباط نزبيك مارتد اعضایخانوده
شاه یت وم در یمیت رستوپ
1- تشخيص باليد لشسخيص قطصى) ازطر
2- تجوي زكرم برطرين به مدتيك هف
3- آبوزش تدوه مصرف |لعاويدن ازكردن ذا يبي به ويؤهدر ولحي الود يليد باهرم أقشثا شدد وبة منت
238 سلنت روى يوست ماد و با بای داد که خطر اقا بيعارى در ا#ساعت اوليه اسقاده ا
اكيم جود ارد
4- تكراردرمازيك ففثه بعد
5+ درمان عسات كه با بيدارنباط نزي
عضی ختوما
صفحه 26:
| wb ایا
خرف ار لت سر وكرين نیک
seals ol yt lat gy
aud
وش امود gle tua aga is
ابا لد اليش شاه لد کدف رک 1 إلا بالاو باش
چسیده با سل اک (op gens fu
صفحه 27:
مداينه سنون فثراته ففسه سينه و اقدام ها: مرافيت ار نظر اختلالات لسكلتى - عفلاتى و قادت
er)
سود:
سايق لتق نكور يأعودكتقدد
-سابقه سندرهمارفان دريستكاز مرجه يف
- سلبقه بر وكيس ويا نارسايى دريجه ميتوال
ساب بترموتورائس ep
سای راک عدسی چشه وی رن سطع
شم عضو را به تقد [ندم وان دم نی
رد سب نی یی نت مات
معاينه وبورسي كنيد ازتظر:*.
|
- نسيك قامله اتكشت وسط دنست بدكل لد
(pang)
لس سیه و ات یرد
-اسكوليوز
ae
hinge
- استريافاى يوست
سول قبی
-عاليوشست ويامع ست
-بووليس وياتاوسليى دريجه ميقرال
a yi a به درو ارف
bas
uses
محدونيت حركت در عقو
وی مضه -
غيرطبيعى بودن شكل وطول وتقارز قدرك عضااتى -
اسعوليوزيا فيفوز يا لوردوز يا كدرصاف -
سركج يا سرب جلو -
ت كرد وكود يا يشتصاف
wba ad
[شوی ضریدی با نون رنتی با نون عب رفقه
درصورت وجودهریک از
یه تقمکرری عرد نتم -
اه زد
- سیقه سره ان در ستکان دهد
- سابقه برولايس ويا نارسايى دريجه مينرال
- سايقه ينوموتوراكس خوديقودىٍ
- سابقه دررفتكى عدسى جشم ويا قرنيه سطع
6ق > معد برولبس ويا نارسليى دريجه ديتول
min ‘spaw/height > 1.08 - 12
- لس سیتهفوورفتهیایرآنده - استرياهاى بوستى
- عونيوق سوفل قلبى
كك باو ماد - عافن قست ويابع ست
هیچ یک از تشه هی قق پجودشارد
ay pee
مشفود ی لها ستدروممراز
صفحه 28:
مرا ار رود بو
۳1
رل بای ای رو
نظ رغادر يز صناد نويه جنسر ع
سن 12 #سالكرفاز ودر حولي 8 فرب
3
ds AE AN
a AEH ae بور
اقم
- وي لبوق ها مقط ياي دوه
- ايج غير نوو بهبزشه متخصصس
- ري نوق ها مقط الي دوه
صفحه 29:
ااا 0 . <<« سح
ی ب تروق مرت اظر cob gh
-سینوزبسر ناخ هاءلبها زياز ومخاط
ake
- غیرطیهیبو نبقی
ره نو نب شاد دوطرف بو عم لس تیف
dad
- سول دای غير مكردق
« شح عل بكيريه و للوتنارهاوصويت
sue
Sat pao -
- شرج حال قفي بيار شاك قلبى عرق زودوس هر
سكم ثراز سال يا
- شرع حل قيلي كلسترول بيشى 0
فبع عا ازعلام توق وجود تارد
le لبى عروقو عار
- موصورة ايو التاق لضي كنتلى زرف نید
ارجا فبرقورى به شخمصص قب
"د رفواست شقن و تاو چرس ونر تم
اللاسترول لبي روتنين8 وهوسيستيز) وبررس تيع:
اس نبیر .| هوهق یی بو تيج جع Bah aos
الب عروتى زردرس ١١ #انرسورد طبع بويز تيع:
- وی شوه نش سلم
- برس مجدی ساب
de Soe
صفحه 30: