بیمارستان ها و مراکز درمانی در اسلام

صفحه 1:


صفحه 2:
A Pale ‏ام اشوا و اشنا‎ رخف رد و 

صفحه 3:
ان و ييشينه ا سابقه يزشكى در ايران اساطيرى به دوران نخستين سلسله پیشدادیان بر می گردد و بیان شده است که چهارمین پادشاه پیشدادی مفهوم سلامتی را به مردم آموخت. در شاهنامه آمده است که جمشید گیاهات داروبی را شناخت» پزشکی را سروسامان داده بیماری را تشخیص داد وبه درمان آن برداعت. ما شناخت ابرانیان باستان نسبت به بیماری ها و درمان آن ها در حد بهداشت و پیشگیری فردی باقی نمانده بلکه به منظور جلوگیری بیماری های همه گیر و درمان بیماران در مراکی شخص و منحصر اقداماتی به عما آمد که در همین راستان در« مزدیسنا» بنای موسسات عام المنقعه بهترین سخاوت ها داسنته شده و تاسیس مدارس و ایجاد بیمارستان بسیار ستوده شده است. فق .واه بیمارستان از طریق ایران به عالم اسلام شناسانده شد . بیمار به معنی دردمند و پسوند ستان به معنی جایگاه یا خانه می باشد و بسیاری از بزرگان بر این موضوه تاکید کرده اند. واژه های مریضخانه. دارالمرضی و دارالشفاء نیز میتوانند مترادف های بیمارستان باشتد. ۲۸ ‏جلد امس + 791-81 وجلد؟: ص‎ PEN te ne la ‏ألكود س. تاريخ طب هرابان.‎ FF pale WTO oan te دينشاه ح. اخلاق ايران باستان. بمبنى: انتشارات انجمن زرنشتيان ايراني؛ 15-8 ص58 عیسی یک 1 تاريخ بيمارستان ها در لسلام ترجمه كسائى ن. تهران: انتشارات علمى و فرهنكي؛ 151/1. ص 150-09 محقق م. مجموعه متون و مقالات در تاريخ اخلاق يزشكى در اسلام وايران.تهران: انتشارات سروش:۱ ۰۱۳۷ ص۰۴ شكارى ثيرى ج. ظاووسى م. سوايق مراكز ‎wo‏ sabe AV ‏شبرای مقی:‎ ina tol qr lid uaa ‏ملامه‎ ابوالقاسم فردوسي. شاهنامه. متن انتقادى. متعبي در أديان كهن. مجموعه مقالات همايش جندى شايور در كقر تاريخ. اهواز: لنتشارات دانشكاه اوه ۱۳۵, س ۲۷۱-۴۳ 

صفحه 4:
ال ایرانیان به بیماری های واگیر ولقف بودند و بطوری که معتقد بودند بیمار برای نزدیکان و اطرافیانش خطر دارد؛ بنابر لین و با توجه به قوانین پزشکی ‏ انسان هایی که سخت بیمار بودند را هر چه زودتر از افراد سالم دور میکردند و به بیمارستان یا درمانگاه ها انتقال می دادند و در آنجا بیمار تتها با پزشک . پرستار و دیگر موظفان و مراقبان خود در تماس بود و ملاقات با اینگونه بیماران تحت ضوابط پزشکی خاص و دقیق بوده | در بيمارستان فرد توسط دادپزشک درمان میشد که معمولا برشنوم انجام می گردید. برشنوم بدین گونه بود که فرد مبتلا را در مکانی با شعاع ۷ متر در زمیی نفود ناپذیر با دیوارهای بلند که برشنومگاه نم داشت قرار داده و در آن شیار هایی می کشیدند تا باعث علود آب شود و جز در موارد خاص کسی نمیتوانست وارد آن شود: در آن جا مانعی بود بين برشنوم ده و برشنوم گیر و برشنوم ده با ماسک ویژه ای به نام پتام برشنوم گیر را شست و شو میداد و برشنوم گیر به مدت ‎٩‏ روز از جمعیت جدا می ماند و به او دارو ميدادند. آصف زاده س, شناخت بیمارستا.تهرن: اتشارات دانشگاه تهران؛۱۳۶۹: ی ۳۶ بويس م تاريخ كيس زرنشت. ثرجمه صنعتى زاده ه. تهران: توس: 158 جلد ۱ س ۴۱۹ 

صفحه 5:
ایران و علم پزشکی اولین بیمارستان به شکلی که کنون از آن ها یاد میکنیم منسوب به دوره ساسانیان و بیمارستان جندی شاپور است که ترتبیت پزشکان را نیز پر عمده داشت و بعد ها پزشکان تربیت شده همین مرکز دانشکده پزشکی پغداد را بنا گذاشتند. القفلى ج | تاريخ الحكماء. ترجمه ى دارلبى ب. تهران: انتشارات دانشكاه تهران؛ 151/8 ابى اضفه. عبون الأنباء فى طبقات الأطباء. ترجمه غصبان س ج: نجد أبادى م. نهران: انتشارات دانشكاه نهران؛ 4؟1. جلد ‎.١‏ 

صفحه 6:
يس از ظهور اسلام و در نتیجه اهمیتی که این دین برای بهداشت و پزشکی قائل است. پیدایش و عملکرد بیمارستان ها وارد دوران شكوفابي خود شف دراين دوره بيمارستان جايى بود كه بيماران بدان خوش آمد كفته شده و توسط كاركنان لابق مراقبت مى شدنده بیمارستان در دوره اسلام به دو شکل ثابت و سیار(صحرایی برای مواقع جنگی) تقسیم بندی می شود. Micheau F. The scientific institutions in the medieval near east. Morelon & Rashed Pub; 1996. Barrett p. Sciences and theology since Copernicus: The search for understanding. continuum international publishing group; 2004 Syed IB. Islamic medicine: 1000 years ahead of its times. JISHIM. 2002 Glubb JB. A short history of the arab peoples. USA: Stien & Day Pub; 1988. Woodcock S. Muslim Heritage in our world. FSTC Publishing; 2007. Elgood, Cyril: Medical History of Persia and the Eastern Caliphate lands. Translated by Forghani, Baher. Amir Kabir Publications, Tehran, pp. 61, 200, 202, 7-205, 269, 278, 283, 1386. Ibn Abi Usayabeh: Uyun al-Anba’ fi Tabaqat al-Ateba. Translated by Ghazban, Sayed Jafar and Najmabadi, Mahmoud. Vol 1, Tehran University Publication, Tehran, pp. 211, 221, 309, 310, 368, 1349, 

صفحه 7:
اولين بیمارستان های اسلام در عالم اسلام » نخستین بیمارستان در سال پنجم هجری قمری به دستور حضرت محمد (ص) احداث شد. بدین ترتیب که بنا به نوشته ی محمد بن اسحاق و محمد بن جریر طبری. در جریان جنگ خندق. زنی جراح از قبیله اسلم به نام هزفیده» در راه خدا و به جستور رسول اكرم(ص) جادرى در مسجد مديئه برافراشته بود و در آن به درمان مجروحان و در صورت ازوم بسترى كردن بيماران مسلمان می پرداخت: ولید بن عبدالملک نخستین کسی بود که بیمارستان قابت را در عالم اسلام ایجاد نمود. بیمارستان های پایخت خلفای اسلامی در دوران عباسیان به وسیله پزشکان ایرانی دانشگاه جندی شاپور تاسیس شدند. در ضهر قاهره نیز مهمترین بیمارستان را ملک المنصور فلاوون در سال ۶۸۳ هجری قمری بنا نمود که خود طلطان نیز در کار بنایی آن شرکت داشت و خدمات درمانی و مراقبتی را بصورت رایگان به افراد ارائه میداد. اما پیش از اون نیز توسط مسلمانان بیمارستان هایی تاسیس شده بود که محل آموزش دانشجویان پزشکی می بود. در این دوران وضع غذا بگونه ای خوب بود که برخی از افراد سالم تمایل داشتند که مریض شوند تا از غذای خوشمزه ی بیمارستان بهره ie ۱۳۷۶ ‏بلااری ای ج. توح اللان . ترجمه توکل م. هرن نشرنر؛‎ 1854 ‏سليمان ح الاين جلبل طبقات الأطبا و الحكماء. فرجمه امام س م ك. تهران: اننشارات دانشكاه تهران:‎ Jf ale AVE ‏.مصاحب غ. دائر المعارف فارسى. تهران: انتشارات فراتكلين:‎ ‏ابن لبى اصيعه. القيس بن الطحان. عبون الأنبء فى طبقات الأطبا. 1714 هجرى قمرى. لد‎ 1591 ‏على بن الامبرع. كلمل تاريخ بزرك اسلام و ايران. ترجمه حالت ا خليلى ع: تهران: موصسه مطبوعائى علمي؛‎ + Lyons AS, Petrucelli RJ. Medicine: An Illustrated history. New York: Abundatrade publication; 1997, 

صفحه 8:
بیمارستان در قرون بعدی بین قرن هشتم و دوازده میلادی, بیمارستان های مسلمانان به استاندارد بالایی از مراقبت دست یافتند. بیمارستان هایی که در قرن های نهم و دهم در بعداد ساخته شد که تا ۲۵ پزشک را استخدام کرده بودند و پرستاران زن را به استخدام بیمارستان در آورده بودند و بخش های جدا گانه ای برای معالجه موارد مختلف بیماری داشتند. همچنین با گذر زمان شاهد اضافه شدن بخش هایی همچون سالن انتظار. مسجد و حمام ویژه نیز در بیمارستان ها بودیم. بعضی از اين مراکز بخش های داخلى. جراحی, چشم پزشکی و ارتوپدی داشتند و بخش مردان و زنان آن ها از هم جدا بوده است. به رئیس بیمارستان هساعور» اطلاق میشد که بر تمام اطباء ریاست داشت . از همه آن ها افضل و اعلم بود. ‎Sayili A. Turkish contributions to scientific work in Islam. Foundation for sciences. Technology and prentice Hall Inc.; 1969.‏ + نجم آباذى م. تاريخ طب در يران يس از اسلامب جاب دوم. تهران: نتشراتدنشگاه تهان؛ ۱۳۶۶ © دركاهى ج. معروفى [. مقايسدى تطبيقى تاريخ ‎lle‏ بيمارستان در سرزمينهاى اسلامى و مغربزمين. أخلاق و تریخ پزشکی, 1۳۸۹: ۳ :۱۴-۱ ‎ 

صفحه 9:
شرحی از بیمارستان ها درآمد بیمارستان از موقوقاتی تامین میشد که همراه با بیمارستان ها ایجاده شده بود. بیمارستان ۰ تحت نظر سلطان يا حاکم وقت به وسیله ى يك مدير يا متولى اداره مى شد. زئیس بیمارشتات معمولا طبیب بوداو گاهی ععاونینی هم داشت. پزشکان ممکن یود مسلمان. مسیحی يا بهودی می بودند و می بایست بیماران بستری را همه روز عیادت می کردند و در مواقع لزوم بین خود درباره ى بيماران مبتلا به امراض سخت يا مزمن بحث میکردند یا به عبارتی مشاوره میگرفتند. در مورد بیماران سرپایی بیمارستان همه روزی و در مواردی هفته ای دو روز فعالیت داشتند. پزشکان حقوق سالیانه مشخصو جیره ای از غلات و روغن دریافت میکردند. نجم آبادى م. تاريخ طب در ايران بس از اسلام. جاب دوم. ثهران: انتشارات دانشكاه تهران: 1552 محمد ين اسحاق تديم(ابن نديم) الفهرست. ترجمه ى تجدد م ر. تهران: يانك بازركاني؛ ۱۳۴۶. جلد دوم اجنيد ين محمود شيرازى م ل هزار هزارةنرجمه شد الازار مزارات شيراز. ترجمه عيسى بن جنيد شيرازى. تصحيح وصال ن. شيراز كتابخانة احمدئة ‎NPE‏ ‎IG dacs‏ مشتیربه شید میب فك ‎gs aah a A‏ كار مينوى م ‎MV glo lca‏ 

صفحه 10:
بیمارستان در قرون بعدی بیمارستان علاوه بر آنکه محل آموزش و درمان بوده نقش وسیعی در فرهنک داشت و کتابخانه ای حاوی کتاب های شناخته شده پزشکی را در بر میگرفت. بیمارستان ها جنبه مذهبی داشعند و در میان کارکنان یک تفر پیش نماز با قاری قران بود و به بیماران با سواد . يكف جلك كلام الله مجيد داده مى شد. در سجلورت بیمارستان های بزرگ ثیر یک مدرسه مذهیی معمولا به نام مکرسه کارالشقاء , یک مد ویک قرستن افت 3 اين ابى اشفه. مبون القبء فى طبقات الأطبا. ترجمه غصبان س ج. نجد أبادى م. تهران: شارت دانشاه هرن ۱۳۲۹ لد ۱ شبرازى ع قفد كريغ وضاف ‎ll‏ اعتمام شيرازي م م يديني: جا سنكي ‎sep Seen OP"‏ همدائى ر ف ! سات الافكار رشيدى. به كوشش دانش يوه م ته تهران: كتايخانه مركزي ‎NEAR yg A‏ Poulet J, Sournia J. Hostorie de la Medicine, de pharmacies, de art dentaire de art veterinaire. 1:2. editions medicales, Laffont; 1997. .كوشش كريمى بد تهران: انتشارات اقبال: جلد دوم. عمناتى رف 1 جامع ا صنع الدولدامتماد السلطنه) م ح. مطلع الشمس (تاريع و جغرافياى بلاد و اماكن اسلامي) تهران: ‎١‏ 17.9215 هجرى قمرى. رلون ل تلرغ طبه سالامي.. نيا م تهران: انتشارات غلمى و فهنگی+ ۱۳۸۲ 

صفحه 11:
اخلاق حرفه ای در بیمارستان های اسلام در بیمارستان های ایران آن زمان از درمان یهودیان ۰ مسیحیان و دیگر ادیان دریغ نمی شد و حقوق اقلیت ها رعایت می شد. در بیمارستان های ایرا آن زمان ماهیت مراقبت صنعتی شده نبود و به همه ی ایعاد سلامت فرق تمرکز داشت(طبق تعریف سلامت: رفاه کامل جسمیء روائی و اجتماعی و نه فقط نبود بیماری) هزینه های کمرشکن و فقرزا سلامت در زمان بیمارستان های دوره ی اسلام وجود خارجی نداشت و بهمین علت بیماران با آسودگی بیشتری به بیمارستان ها مراجعه می کردند , همچنین در مواردی پس از مرخص شدن بیمار میلفی به او داده میشد تا بدون فشار کار دوره ی نقاهت خود را بسر ببرد. حفظ حریم شخصی افراد و اراله مراقبت بصورت هم جنس محمد بن اسجاق ندیم(ینندیم)فهرسته ترجمه ى تجدد م ر. تهران: يانك بازركاني؛ ‎AVE‏ جلد دوم جنيد بن محمود شيرازى م |. هزار هزارثرجمه شد الزار. مزارات شيراز). ثرجمه عيسي بن جنيد شيرازى. تصحيح وصال ن. شيراز: تایخانهاحمدی: ۱۳۶۴ ‎ills‏ ح> معروق [ مفايسدى تطبيتى تاريخ بيدايش. بيملرستان در سوزمین‌های اسلامی و مفرب‌زمین,اخلاق و ترخ پزشکی 11714 )07 :180 احمدی آ زرگران آ. محقق زاده ع بررسی حقوق بیمار در تریخ بیمارستان های ابران و اسلام از غاز تا قین ۸ هجری. مجله لب سنتی اسلام ویران. 11۳۹۱ ۴ (6 :۳۴۰-۳۳۴ 

صفحه 12:


صفحه 13: