تاثیر خطوط در معماری

تاثیر خطوط در معماری

اسلاید 1: به نام خالق زیباییتاثیر خطوط در معماری اسلامیموضوع:معماری اسلامی

اسلاید 2: چکیده:خوشنویسی یکی از مهمترین و رایج ترین هنر اسلامی بکار رفته در هن معماری می باشد. هنر خطاطی را به صورت کتیبه هی گچ بری شده یا سنگ تراشی شده در دیوار های مساجد، کاخ ها، مناره ها، گنبدها، کاشی کاری ،صنایع مربوط به چب و یا حتی منسوجات نیز میتوان یافت. دلیل اصلی این وسعت همه گیر در استفاده از این هنر را باید در زبان عربی قرآن،کتاب مقدس ما مسلمانان بر طبق آن پیامبر اسلام نازل شده است ،جستجو نمود.در این تحقیق سعی شده با معرفی انواع خط های رایج رایج و مرسوم در دنیای اسلام،ارتباط و تاثیر آن را با هنر معماری اسلامی مورد بررسی قرار داده و با ارائه نمونه های از مهمترین آثار معماری جهان اسلام خواهیم یافت که ارتباط تنگاتنگی بین خطاطی اسلامی و معماری اسلامی وجود دارد.واژگان کلیدی: خطاطی،خط کوفی،کتیبه نویسی،معماری اسلامی

اسلاید 3: مقدمه:خوشنویسی شاخص ترین هنر در سراسر قلمروی اسلام است و میتوان آن را زبان مشترک هنری تمام مسلمانان جهان دانست. از دلایل اهمیت این هنر در بین مسلمانان همین بس که هنر خطاطی، هنر تجسم بیرونی کلام وحی بوده لذا بین افراد این گروه مذهبی از اهمیت زیادی برخوردار است. مسلمانان نه تنها از خط زیبا و چشم نواز در نگارش هرچه بهتر قرآن بهره می جویند بلکه در بیشتر انواع هنرهای دیگر همچون معماری ، سفالگری،کاشی کاری و... نیز استفاده می نمایند.

اسلاید 4: با گسترش اسلام در هند،شمال آفریقا و جنوب اروپا خط عربی ،خط واحد در تمتم قلمروی اسلام گردید و با در هم آمیخته شدن با خطوط دیگر به کمال رسید. در قرون اولیه هجری خط کوفی برای نگارش قرآن مورد استفاده قرار میگرفت ولی به مرور زمان چنان دچار تغییر و تحول گردید که تا حدی ناخوانا شد و به روشی برای تزیینات داخلی و خارجی مساجد و اماکن حائز اهمیت مذهبی و دولتی بدل گشت. برای درک هرچه بهتر میزان ارتباط بین خطاطی و هنر معماری باید در بدو امر انواع خط و کتیبه های موجود در جهان اسلام را شناخت.مقدمه:

اسلاید 5: انواع خط:خط عربی در طول زمان بارها و بارها مورد تغییر قرار گرفته است. بسیاری از انواع سبک های به وجود آمده در طول تاریخ توسط هنرمندان در نقاط مختلف امپراتوری اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است و هر هنرمند با تئجه به توانایی های فردی خود در آن تغییراتی را به وجود آورده است که نمودهای این تغییرات را میتوان در معماری اسلامی و کتیبه های نوشته شده در سازه های با شکوه سده های مختلف مشاهده کرد.

اسلاید 6: خط کوفی:بر طبق منابع موجود ،هنر خطاطی در آغاز اسلام خاستگاهی در گانه دارد: یکی خطی هندسی یا طبیعتس متعالی و با شکوه بود که برای کتابت قرآن مورد استفاده قرار میگرفت. این خط، خط(کوفی) اطلاق شده است و دیگری خطی منحنی و روان بود که در کتابت های روزمره از آن استفاده میشد و آن (نسخ) میخواندند.در دوران قبل از اسلام اعراب چهار گونه خط حیری (از حیره)،انبازی (از انباز)،مکی (از مکه)،و مدنی (از مدینه) را میشناختند. ابن ندیم اولین کسی بود ک کلمه (کوفی) را به کار برد. خط های ما قبل خود را از نظر زیبایی شناسی به تکامل رساند.خط کوفی را از منظر تزیینات میتوان به سه گروه زیر تقسیم نمود:

اسلاید 7: 1.کوفی ساده:این همان شیوه نگارش ابتدایی خط کوفی است که در دوران امویان به کار رفته و نمونه این خط را میتوان در کتیبه مسجد ابن طولون در شهر قاهره مربوط به سده سوم هجری مشاهده کرد.

اسلاید 8: 2.کوفی تزیینی: این نوع خط بر خلاف نمونه ساده آن از هیچ قاعده مشخصی تبعیت نمیکند. نقطه ضعف اصلی این روش در تمامی شعبات،خواندن آن است. به سبب بکارگیری تزیینات زیاد و ایجاد قرینه سازی های متعدد معمولا افراد را در خواندن کتیبه های این چنینی با مشکل مواجه میسازد.این خط دارای انواع گوناگون است که برخی از آنان عبارتند از:

اسلاید 9: 2.کوفی تزیینی: 2.1مشجر:در این روش سر یا انتهای حرکات عمودی و برخی حروف مانند(ن) و (و) مانند شاخه درختان، شاخه شاخه شده است.قدیمی ترین نمونه این خط در مسجد نائین اصفهان میباشد.2.2مورق (برگ دار):در این روش فضاهای خالی بین حروف و کلمات با شاخه و برگ پر میشود.زیباترین خط کوفی تزئینی مورق کتیبه های مسجد سلطان حسن در قاهره میباشد.2.3مزهر(گل دار):در نیمه دوم قرن سوم خط کوفی با نقوش اسلیمی در هم آمیخته شد و در قرن پنجم این سبک از هنر خطاطی مورد استفاده در معماری اسلامی به اوج کمال خود رسید.