تاریخچه بهداشت جامعه

صفحه 1:


صفحه 2:


صفحه 3:


صفحه 4:


صفحه 5:
Asklépios >دموم * 

صفحه 6:


صفحه 7:
: خلاصه تاریخچه بهداشت جامعه 0 دوران باستان(0000000سال پیش از تولد مسیح) بیماری ها بازتاب مکافات و تبهکاری های بشر تلقی می شد اسکلپیوس (۱۲۰۰) ۸05010105 هیژیا(۴10162)» بتراط, ایران باستان(جمشیدبابلیان زرتشت»آریایی ها). قررن وسلی(6800-900) دوران پیشرفت و رجعت(پیشرفت اعراب و ابرانیان و دوران سياه ارويا) رازی ابوعلی سیناءدوران شکوفایی اسلام. 4 دوره رنسالس(قرون ‎(ASA‏ ‏موفقیت های صنعتی و علمیءاحیای پزشکی فراکاستورو (۳۲۵6۵5]0۲0) فرضیه واگيري بیماریها. 5 0 اح ‎ake‏ 25م معروف به بتراط انگلستان (تشخیص ¥ 

صفحه 8:
© سده هاي 2 ر 16 مملو از کشفیات مهیج تر بود. مانند کشف جریان خون توسط هاروي(11317731) و کشف میکروسکوپ توسط لیون هوگ(1.1010 > ) واکسن آبله و مایه كوبي آبله . ©- قرون هجدهم و نوزدهم: انقلاب صنعتی (افزایش مشکلات صنعتی و اجتماعی)»شیوع وبا چادویك(۳۵07116)) «جنبش بزرگ بهسازي محیط» و وضع « قانون بهداشت عمومي» درانگلستان.جان اسنو( ‎John Snow‏ ابيدميولوزي وبا). لوئي پاستور(07] 0856 063.]).فردیناندکوهن(0 ۳6۵۲01۳02 «عطم1) و روبرت کخ(01۳) 0۳6۲) روشهاي جداسازي باکتریها را ابداع کردند. 

صفحه 9:
شناسایی پشه ناقل بيماري مالاریا و طاعون که يك بيماري مخصوص موش است و کك آن را منتشر مي کند. 0 بهداشت در قرن بیستم: ترش دامنه بهداشت عمومي؛ در زمینه مراقبتهاي بهداشتي جامعه» رفاه مادران و کودکان و بهداشت دانش آموزان,پیشرفت هاي بسياري حاصل ‎a‏ ‏تأسیس ‎world Health organization) jl¢> Cutlag: (Ls jl‏ ) درسال 960 و تدوین منشور سلامتي براي همه. هدف تأمین بهداشت براي همه تا سال 0000 يعني دسترسي سطحي از سلامتي که همه مردم جهان« به يك زندگي اقتصادي و اجتماعي بارور برسند» 

صفحه 10:
: تاریخچه بهداشت جامعه بهداشت در دوران باستان: (در حدود 02000سال پیش از تولد مسیح )بهداشت و درمان آميخته اي از خرافات» مذهب و جادوگري بوده است. (پزشكي انسان باستان نیز شامل فرونشاندن خشم خدایان بوسیله کاهنان و جادوگران» قرباني کردن و راندن روح شیطان از بدن مي شد) بهداشت فردي نیز فقط به منظور باك جلوه كردن در نظر خدایان رعایت مي شد. در پزشكي باستاني هندرستان: بهداشت جاي مهمي داشته است. در کاوش هاي باستان شناسي در دره هلي سند((0000©سال بيش ازميلاد) بهسازي محيط تأمين آب و مهندسي آب. مصر و آمريكاي جنوبي: تأسيسات آب و فاضلاب. جيني ها: نخستين بيشكامان ايمني سازي و بيشكيري از آبلة انساني بودند 0 

صفحه 11:
پزشکان چيني(0»200)رعایت بهداشت فرديرژيم ‎IS‏ 4 آب درمفی وه کی و من نی ند ‎mem‏ مصریان( 900000)شهرهايي مجهز به گرمابه هاي عمومي و فاضلابهاي زير زميني. هورأس(10117356]) نام خداي سلامتي در مصر باستان بود. یونانیان از خوشنام ترین شهروندان دنياي باستاننده زیرا مردم را به اندیشیدن دربارة چرا | و جقدر ؟ آموز: 3 دادند. يكي از نخستین پیشگامان پزشکي یونان اسکلپیوس ۸050160105 (0600 سال پیش از میلاد) بود. هیژیا(13162) بعنوان ایزد باوي سلامتي پاناسه ‏ (۳۵0۵66) بعنون ایزد بانوي پزشكي, يكي ازمروف ترین پزشکان یونان باستان بقراط بوده است( پدرپزشكي)او سنت جادوگري در يزشكي را به کاربرد روشهاي باليني در پزشكي تغییر داد. از كارهاي دیگر او سوگندنامه اوست»که زيربناي اصلي اخلاق پزشكي شده است. بطور خلاصه میتوان گفت در دوران باستان» براي هزاران سال بيماري ها همه گیر» بازتاب مکافات و تبهكاري هاي بشر تلقي مي شد 

صفحه 12:
منشاء طب و بهداشت در ایران باستان نیزء‌در افسانه هاي بي شماري بیان شده است. معرفي طب را در اين کشور به دوران جمشید. چهارمین پادشاه باستاني ایران نسبت مي دهند. تحول پزشكي در بابل حدود 00000) صال پیش( تقریباً 00000<سال قبل از پیدایش طب یونان) آغاز شد. بابلیان به خدایان متعدد معتقد بودند و مي پنداشتند که بعضي از اين خدایان.با بیمار کردن بندگان» آنها را به سبب گناهاني که مرتکب مي شونده مکافات مي کنند. در آئین زرتشت» آلوده کردن آب؛ خاك» آتش و گیاه ممنوع بود. معبد آناهیتا و سایر آثار باستاني که وجود گرمابه ها و زهكشي مسيرهاي آب و فاضلاب را روشن مي كند»‌حاكي از اهمیت بهداشت در آن زمان است. از جمله روشهاي پيشگيري از آلودگي» جمع آوري زباله و نگهداري دا از جمله روشهاي ي از جمع آوري زباله و نگهداري دام و طیور خارج از محل زندگي بود. در میان حشرات»مگس از همه زیانبارتر و خطرناك تر به حساب مي آمد .آرايي ها نيز به بهداشت و بيشكيري ازبيماريها توجه داشتند)آنين ويذه كفن و دفن مردكان). 

صفحه 13:
بنای معروف به معید آناهیتا در مرکز شهر کنگاور بر سر راه همدان به کرمانشاه قرار دارد. برخی از مورخین این بنا را معبدی برای الهه آناهیتادنسته اند. آناهيتا ايزد بانوى آب هاى روان» زيبايى» فراوانی و برکت در دوران پیش از اسلام بوده است, برخی دیگر از محققین این بنا را کلخی ناتمام برای خسرو پرویز معرفی کرده اند. عده ای نیز زمان ساخت آن را به اواخر سده سوم و آغاز سده دوم ق.م و عده دیگر آن را به سده اول ق.م نسبت می دهند. 

صفحه 14:
بهداشت در قرون وسطي(900 تا 1900) قرون وسطي با طاعون سال 0050 ميلادي آغاز و با مرگ سیاه ( طاعون ) سال 49020 ميلادي به پایان خود نزديك شد. این دورة سده هاي مياني را از آن رو دوران سیاه پزشكي مي نامند.که دوران ستيزهاي بزرگ دگرگوني هاي اجتماعي سياسي و پیشرفت و رجعت بود. در حالي که اروپاتي ها در دوران سیاه به سر مي بردند» اعراب در بقية نقاط متمدن جهان به پیش مي رفتند. اعراب كتابهاي پزشكي بوناني و رومي را به عربي ترجمه و درحفظ دانش باستاني كمك نمودند پیشگامان بزشكي عربيء ایرانیان بودند. رازي (006-6060 ميلادي) و ابوعلي سینا (09- 960) از جمله پیشگامان پزشكي این دوران بودند. کتاب قانون بزشكي(ابن سينا)نشانة نظرات و كارهاي او دربزشكي است.وي در قرون وسطيءموجب ارتقاي يزشكي لسلاميء تا بلند مرتبه ترين در 

صفحه 15:
با رشد علوم و فنون در دوران اسلام و اهميتي که دین براي بهداشت قائل بود» ساکنان شهرهاي اسلامي در دوران شكوفايي اسلام» نظافت. و بهداشت را رعایت میکردند بهداشت در دورة رنسانس: پیشرفت هاي صنعتي دراواخر قرن 00 و۱0 موفقیت هاي علمي بسیار همراه بود. از نظر بسياري از مورخان» احياي پزشكي در دورة بين سالهاي 0660 ت60 که دورة کوشش علمي افراد بوده روي داده است.ازشخصيت هاي اين دوره؛ فراکاستورو (11225101:0)بزشك ايتاليايي بودءكه فرضيه واكيري بيماريها را بيان كرد. او به انتقال عفونت از راه ذارت نامرثي ريزءبي برد و عنوان كردن كه:سيفلين از طريق آميزشءاز شخصى به شخص ديكر منتقل مي شود. او بايه كذار ابيدميولوزي بود. يكي ديكرازمردان نامدار بزشكي توماس سيدنهام(53:06131:2112 111011125) معروف به بقراط انكلستان بودءكه تشخيص افتراقي بين مخملك؛ مالارياء اسهال خوني و وبا را انجام داد سده هاي 2و 09 پس از میلاده‌مملو از کشفیات مهیچ تر بود. مانند کشف جریان خون توسط هاروي(112116:23) و كشف ميكروسكوب توسط ليون هوك(110::1 «هنآ). ادر واقع اولين نشانه هادربارة موجودات ذره بيني راءدر قرن هوگ کشف کرد. و اين عقیده که میکروارگانیسم ها ممکن است عامل بيماري هاي مسري باشند» به تدريج رشد كرد. در اين دروان واکسن آبله نیز کشف و مایه كوبي آبله هم متداول شد. 

صفحه 16:
:بهداشت در قرون هجدهم و نوزدهم افزایش جمعیت در اروپا و انقلاب صنعتی در قرن 10.موجب بروز معضلات بسیار شد. مرگ و مير كودكان زیر یکسال. شرایط نامناسب زندانهاء پدید آمدن زاغه نشيني در اطراف شهرها و تراکم جمعیت» اثرات ناگواري به دنبال داشت. تجمع زباله» اقزایش میزان بيماري هاء مشکلات صنعتي و اجتماعي» سلامتي و زندگي مردم را مختل کرد. شیرع وبا در سال 1906 باعث شد؛چادویك(0۵07110) (0860-0600)حترق دان نگلسي بوضعیت بهداشتي سکنان شهرهاي بزرگ انكلستان را بررسي كند. گزارش او به نم« شرایط بيسازي محیط جامعة كارگري در انگلستان» پژوهشي ارزشمند‌در تاریخ بهداشت عمومي است. در آن گزارش» آلودگي هاي ناشي از فضولات»بزرگترین دشمن انسان عنوان شده بود. این«جنیش بزرگ بهسازي محیط» به وضع « قانون بهداشت عمومي» در انگلستان منجر شد. درسالهاي 09600 تا 0806 جان ‎John Snow) sul‏ اپیدمیرلوژیست انگليسي؛ همه گيري وبا را بررسي و ثابت كردءكه آب آشاميدني آلوده»در انتشار بيماري نقش دارد. جان سيمون(5112012 101112) (©060 -*0©6)006) نخستين مدير بهداشت عمومي در الندن بود. او براي بهداشت عمومي نظامي بوجود آوردءكه تحسين جهانيان را برانكيخت. اين نخستین دورة بهداشت عمومي بود که« مرحله مبارزه با بيماري» ناميده شد. 

صفحه 17:
کشف میکروب به عنوان عامل بيماري زا در بيماريهلي عفونيدیدگله سبب شناسي بیماریها را تغییر داد. Ferdinad) Sut, 4(Loei pastor) 244 45) iets, (Robert Cokh)és <5 , (Kohen ‏جداسازي باکتریها را ابداع کردند.‎ رونالدراس(1801221011255) يزشك انكليسي يشه را به عنوان ناقل بيماري مالاريا شناسايي كرد. لرتي سیموند(01 51300 1.0617) اپیدمیولوژیست فرانسوي‌شواهدي ارائه داده‌مبني بر اينکه طاعون يك بيماري مخصوص موش است و کك آن را منتشر مي کند. پاستور اصول واکسن هاي حفاظت کننده را مطرح کرد که اساس توجه به پديدة ايمني بود. در اين دوران پيشگيري به مفهوم مبارزه با بيماريهاي عفوني بود و پيشگيري نوع اول» نوع دوم و نوع سوم؛مفاهيمي ناشناخته بود 

صفحه 18:
بهداشت در قرن بیستم: از پایان قرن نوزدهم.دامنه بهداشت عمومي گسترش پیدا کرد. درآغاز قرن بیستم در كشورهاي غربي» اساس بهداشت عمومي بر آب سالم» محیط سالم. مسکن مناسب و مبارزه با مشکلات اجتماعي گذاشته شد. در نیمه اول اين قرن در زمینه مراقبتهاي بهداشتي جامعه» رفاه مادران و کودکان و حفظ سلامتي آنهاءو بهداشت دانش آموزانپیشرفت هاي بسياري حاصل شد. گسترش 506610170 توجه به افراد سالم» شناسايي عوامل خطرء گروهها و افراد در معرض خطر از طریق غربالگري؛از موفقيت هاي حاصل در اين قرن»در روند توسعة بهداشت عمومي در كشورهاي درحال توسعه درمقایسه با كشورهاي غربي»بسیارکند بود. ‎World Health Crgenization 3 Quays «( world Health organization)‏ تدوین منشور سلامتي براي همه» بهداشت عمومي در اين کشورها نیز دستخوش تحول شد. زمینه بهداشت ‎oe‏ بود. (3 اما با تأسیس سازمان بهداشت جهاني 

صفحه 19:
بطورخلاصه در پیشینه بهداشت عمومي.مي توان چهار مرحلة مشخص را متمایز کرد که شامل : مرحله مبارزه با بیماریها ( در سالهاي 1990 تا 900 ميلادي ): در قرن نوزدهمبهداشت عمومي با وضع مقررات بهسازي و اصلاحات بهداشت محیط مثل تهیه و تأمین آب سالم و دفع فضولات به روش بهداشتي؛ درصند مبارژه لاسان با صوامل فیز يكي محط زیست بود. این تدابیر و از طریق مبارزه با بیماریهاءتوانست وضعیت سلامت مردم را بهبود بخشد. © مرحله ارتقاء بهداشت : درآغاز سدة بیستممفهوم« ارتقاي بهداشت» که مفهوم تازه اي بود» کم کم شکل گرفت.در ابتداي اين قرن با قبول مسئولیت سلامت مردم توسط دولتهاءگامهاي مهمي جهت ارتقاء بهداشت عمومي برداشته شد در همين زمان يرستاري بهداشت عمومي هم مفهوم بيدا كرد 

صفحه 20:
دراین مرحله چون دولت مسئولیت مستقیم سلامت مردم را عهده دار بوده براي تکامل انسان دو حرکت مهم را شروع کرد. اولین حرکت تدارگ«خدمات اساسي بهداشت» بودهکه از طریق * مراکز بهداشتي درماني,درمناطق شهري و روستايي مقدور بود. نظرية تأسیس مراکز بهداشتي درماني در سال 19000 توسط داوسون انگليسي(1(01075010) مطرح شد. در سال 6900 از سازمان بهداشت جامعه ملل.براي تأسیس مراکز بهداشتي درماني دعوت بعمل آمد. دومین حرکت مهم و بزرگ«برنامه توسعه جامعه» براي ارتقاء بهداشت روستاهاءاز طریق مشارکت مستقیم و فعال همه افراد جامعه و تأسیس مراکز بهداشتي درماتي و مراکز فرعي بنام خانه هاي بهداشت در مناطق روستايي بود. 4 مرحله مهندسي اجتماعي : با پیشرفت هاي بدست آمده در پزشكي پيشگيري و اقدامات بهداشت عمومي در كشورهاي پیشرفته. الگوي بیماریها کم کم تغییر بيدا کرده و بيماريهاي حاد تحت کنترل در آمدند. 

صفحه 21:
ولي بيماربهاي مزمن مثل اعتیاد داروتي؛ الکلیسم؛ بيماريهاي قلبي و عروقي» دیابت و سرطان وفور پیدا کرده»که با روشهاي ایمن سازي, ایزوله کردن و گندزدايي امکان مبارزه با آنها میسر نبود. این مشکلات مرحله تازه اي بنام«مهندسي اجتماعي» که درجهت دستيابي به اهداف اجتماعي است راءدر سال(96060) بوجود آوردءكه در آن به جنبه هاي رفتاري و اجتماعي بيماري»اولویت بيشتري داده شد. دراین فرآیند. اهداف بهداشت عمومي و پزشكي پيشگيري با هم یکسان شد.مانند پيشگيري از بیماریها» ارتقاء بهداشت و افزایش طول عمر؛ و خلاصه اينکه اصطلاح بهداشت عمومي از نظر معتي دگرگوني پیدا کرده و بصورت «بهداشت جامعه» در آمد. > مرحله بهداشت براي همه تا سل ((6000) 6000 - 0 با گذشت قرنهاءمشکل بهداشت در كشورهاي روبه یشرفت.درمقایسه با کشورهاي پیشرفته.با توجه به پيشرفتهاي علم پزشكي» تفاوت راضحي دیده مي 

صفحه 22:
آقاي جان ‎asia 53 John Brayan) oily‏ کتاب خود بنام« بهداشت و جهان روبه پیشرفت»در مورد نا برابريهاي اساسي سلامتي مي نویسد:« گروه كثيري درحدود بیش از نيمي ازمردم جهانبه هیچ نوع مراقبت بهداشتي دسترسي ندارند.و عمده بسياري از آنها هم که دسترسي دارند» خدمات ارائه شده»پاسخگوي دشواري هاي آنها نیست.» تحرکات وجدان جهاني منجر به جنبش تازه اي شدءتا فاصلة بين فقير و غني در بين كشورها كمتر شود. و در حد امكان از بين برود. مسلم است كه (90©0 مردم از ياد رفته جهان هم حق دارندءاز خدمات بهداشت اوليه» مراقبتهاي مادر و كودك و درمان بيماريهايي كه انسان از مدتها بيش مبارزه با آنها را آموخته است»برخوردار شوند. با توجه به اين زمينه» درسال0©6©0 كشورهاي عضو سازمان بهداشت جهانيءخود را به هدف تأمين« بهداشت براي همه تا سال (00000)©» يعني دسترسي سطحي از سلامتي كه همه مردم جهان« به يك زندكي اقتصادي و اجتماعي بارور برسند» متعهد نمودند.(این شعار اكنون به بهداشت براي همهءتا سال 0000© تغيير بيدا كرده است). 

صفحه 23:
هدف بهداشت براي همه دو دیدگاه دارد. دیدگاه دراز مدت به منظور تحقق بخشیدن هدف سازمان جهاني بهداشت»درباره« دستيابي همه مردم به بالاترین سطح ممکن سلامت» است. حداقل اينکه تمام مردم در همه کشورهاء‌باید به سطحي از سلامت برسندکه بتوانند بطور فعالانه در زندگي اجتماعي جامعه اي که در آن زندگي مي کننده مشارکت نمایند. دیدگاه دیگر بهداشت براي همه» يعني باید بهداشت در هر جامعه اي« دردسترس هر يك از افراد آن جامعه باشد» و آن»بر طرف كردن موانعي از قبيل» آب آلوده» بيماري» مسكن غير بهداشتي» سوء تغذيه و ... است. درحال حاضر دستيابي به بهداشت براي همه در سال 6000 ميلادي»موضوع اصلي و هدف رسمي()۲ ۷۷ و كشورهاي عضو آن است, همچنین بهداشت براي همه.بعنوان يك مفهوم انقلابي و حرکت تاريخي ازنظر فرآیند تكاملي آن توصیف شده است. خلاصه اي از تاریخچه مراقبت بهداشتي و نظریه هاي علیت بيماري نیز در جداول شماره 6 و 0 کتاب آورده شده است. 

صفحه 24: