ترویج و توسعه خودمراقبتی

صفحه 1:
برنامه جامع تحول حوزه بهداشت مریم دارائی 

صفحه 2:
بخش ‎Jol‏ بر نامه مفاهیم و دستورالعمل 

صفحه 3:
خود مراقبتی چیست ؟ * خودمراقبتی فعالیتی است که افراد. اعضای خانواده و اجتماع باید در حفظ سلامت فردی دخیل شوند. * استفاده از دانش و مهارت برای تصمیم گیری درباره خود با اتکا به خود \ “ مجموعه ای از فعالیت ها که فرد مبتلابه بیماری برای ارتقا ۱ سلامت خودش ۰ بهبود وضعیت جسمانی . منلبع اجتماعی » توانائی روانی و پیشگیری از عوارض بیماری انجام می دهد. “« تصمیم آگاهانه برای مراقبت از خود 

صفحه 4:
... خود مراقبتى. خود مراقبتى : مسئوليت يذيرى در برابر سلامت خود خود مديريتى:تصميم آكاهانه و مسئوليت يذيرى براى به حداقل رساندن شدت بيمارى خودكارآمدى:اعتماد شخص به توانائى خودش براى انجام رفتار خود درمانى:قسمتى از خود مراقبتى است شامل انتخاب مسئولانه و استفاده از داروهاى غير نسخه اى براى درمان بيمارى شناخته شده توسط خود فردبيمار 

صفحه 5:
ویژگی خود مراقبتی © © © 0 0 

صفحه 6:
اجلاس منطقه ای آسیای جنوب شرقی (جاكارتا) در لین اجلاس تعریف جدیدی از سلامت ارائه شد: مرحله ای از توسعه سلامت که در آن هرکس از کیفیتی برای مراقبت از سلامت خود یا خود مراقبتی همراه با تامین مللی برخوردارباشد که هیچ خانواده ای به دلیل مخارج سلامت دچار فقرنشود. 

صفحه 7:
سواد سلامت توانائی خواندن » فهم . ارزیابی و استفاده از اطلاعات سلامت برای آمکان گرفتن تضمیم مناسب 

صفحه 8:
موانع خود مراقبتی نگرش فرد به وضعیت خودش مشکلات ارتباطی عدم وجود حمایت اجتماعی * مشکلات مالی "ل عدم دسترسی به مراقبت ها ۴ مشکل در تغییر شیوه زندگی( نیاز به تغییرات قانونگذاری) ل خود کار آمدی کم(عتمادفردبهخودبرایاتخاذ یک رفتار خيرات ديكران 

صفحه 9:
دفتر آموزش و ارتقای سلامت 

صفحه 10:
هدف کلی برنامه ملی خودمراقبتی نمندسازی مردم. سازمان‌ها و جوامع برای آقبت از سلامت خود 

صفحه 11:
خودمراقبتی فردی "خودمراقبتی سازمانی خودمراقبتی اجتماعی گروه‌های خودیار 

صفحه 12:
خودمراقبتی فردی است اکتسابی. آگاهانه و هدفدار که فرد برای خود. فرزندان و ش انجام می‌دهد تا سالم بمانند. از سلامت جسمی, رولنی و اجتماعی خانواده خود حفاظت کند. نیازهای جسمی, رولنی و اجتماعی خود و را رآورده سازد. از بیماری‌ها يا حوادث پیشگیری کند. بیماری‌های مزمن د و خانواده خود را مدیریت کند و نیز از سلامت خود و خانواده‌اش بعد از ‎Bs‏ په بیماری حاد يا ترخیص از بیمارستان. حفاظت کند. 

صفحه 13:
خدمات بهداشتی درمانی خطی وزارت بهداشت عه و رت ات مر کز بهداز ستان مرکز بهداشتی ‎edge»‏ / روستایی 

صفحه 14:
توسعه سلامت در ورای مرزهای سنتی بخش سلامت وزارت بهداشت دانشگاه علوم پز 2 معاونت بهداشت مرکز بهداشت شهرستان مرکز بهداشتی "= شهری و روستایی خانه بهداشت خانه /محل تحصیل /محل کار 

صفحه 15:
بر سلامت عضوی از اعضای خانواده است که حدلقل ۸ کلاس سواد خواندن و نوشتن دارد و اصورت داوطلبانه. مسوولیت انتقال مطللب آموخته شده در حوزه سلامت و مراقبت فعال از اسلامت خود و اعضای خانواده و جامعه را بر عهده دارد. برای هر خانواری که فلقد عضو واجد شرایط باشد. سفیر سلامت افتخاری تربیت خواهد شد. 

صفحه 16:
تعریف سفیر سلامت افتخاری دی است که علاوه بر خانوار خوده خانوار بدون سفیر سلامت را تحت پوشش قرار می‌دهد.(حد اکثر ۳ خانوار) 

صفحه 17:
8 وی انتخابی» مشارکتی و فعال برای ارتقای سلامت یک سأزمان است که توسط اثتلافی از اعضای سازمان. طراحی, اجراء پایش و ارزشیابی می‌شود. 

صفحه 18:
خودمراقبتی سازمانی * هدف در این رویکرد. ایجاد محیط کار سالم از طریق اجرای برنامه‌ها و خط مشی‌های ارتقای سلامت در محل کار ‎GIS‏ محیط فیزیکی و فرهنگ حمایتی و تشویق شیوه زندگی سالم با همکاری کارکنان و ۱ کارفرمایان است. ۲ گروه هدف در لین برنامه. تمامی سازمان‌های دولتی. غیردولتی و آمدارس و کارخانجات است. 

صفحه 19:
سازمان‌های دولتی/غیر دولتی حامی سلامت *" سازمان‌هایی هستند که دارای شورای ارتقای سلامت بوده و برای سلامت کارکنان خود. برنامهی ارتقای سلامت تدوین و اجرا کرده باشند. 

صفحه 20:
فرآیندی انتخابی. مشارکتی و فعال برای ارتقای سلامت یک جامعة. اسث کنه. توسط: اثتلاقی از شهروندان آنن جامعه, طراحی, اجراء پایش و ارزشیابی می‌شود. 

صفحه 21:
خودمراقبتی اجتماعی لین روبکرد. توانمندسازی جوامع مختلف برای توسعه محیط‌های هدف: شوراهای شهری و روستایی و شورایاری‌ها هستند که می‌توانند ی مهمی در جلب مشارکت اجتماع برای کنترل بر عوامل تعیین کننده داشته باشند. 

صفحه 22:
های شهری. روستایی و شورایاری که اعضای ن دوره‌ی امه‌ریزی عملیاتی مشارکتی را گذرانده باشند و برای سلامت تحت پوشش خود. برنامهی ارتقای سلامت. تدوین و چرا کرده باشند. 

صفحه 23:
خودیاری * فرآیندی خودجوش است که در آن افرادی که مشکل یا آرملنی مشلبه دارند. به یکدیگر کمک می‌کنند تا سلامت‌شان ارتقا یلبد. از تأثیر بیماری و آسیب کاسته زندگی سالم و طبیعی خود بازگردند. شود تا افراد در حد امکان 

صفحه 24:
هدف رویکرد خودیاری ۶ هدف در لین رویکرد. توسعه رولبط بین فردی مثبت. همدلی و حمایت عاطفی از طریق به اشتراک گذاشتن تجربیات اطلاعات و راه‌های مقابله با مشکل مشترک با سایر افراد عضو گروه خودیار است. به همین منظور سفیران سلامت به صورت _ داوطلبانه می‌توانند براساس نیاز خود یا اعضای خانواده. عضو گروه خودیار شوند. 

صفحه 25:
خودیاری ۱ در لین برنامه دانشگاه‌ها/ دانشکده‌های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی موظف هستند حداقل برای ۴ بیماری از جمله سرطان؛ دیلبت؛ قلبی عروقی و بیماری تنفسی یا ریک فاکتورهای مربوطه ( مانند ترک ‎Olio‏ کاهش وزن.-) برای هر شهرستان. گروه‌های خودیار تشکیل دهتد. 

صفحه 26:


صفحه 27:
اذ قیتی نواع 5 ‎oe‏ مراد ‎x ‎ ‎ ‏1 سلا برای حفذ حفظ ‎Ze >‏ مت خود ‎dy?‏ ناخوشع ‎cba‏ جزتي > - د ان بيار 1 ی مز مزمن من ‏> ‏د ‏ر بيمارى ها اى حاد ‎ 

صفحه 28:
کاهش ویزیت‌های متخصص تا ۱۷درصد * کاهش ویزیت‌های بعدی بیماری‌ها تا ۵۰ درصد * کاهش بستری شدن در بیمارستان تا ۵۰ درضد ‎Pr‏ کاهش طول دوره اقامت بیمار در بیمارستان تا ۵۰ درصد * کاهش و یا تعدیل مصرف داروها تا۵۰ درصد ‏* کاهش روزهای غیبت از کار تا۵۰ درصد 

صفحه 29:
د مراقبتی در نا خوشی های جزئی ابسیاری از مسائل مطرح شده بیماری نیستند “ايك رخداد شايع هستند که برای بیشتر افراد روی می دهند و می توانند به نگرانی و ناراحتی غیر ضروری پیانجامد. "این امکان را به فرد می دهند که از پس بسیاری از مشکلات بر آید و بتواند تصمیم بگیرد که «مراجعه به پزشک کی ضروری است ؟» 

صفحه 30:
توصیه هایی مناسب جهت استناده از کتاب بسيثراز قرل وكيفتردر سرليطلضطراوق .يك با ركتاب رابخوانيد .به تلبلوهاى يلهنما توجه کنید* 

صفحه 31:
بخش دوم برنامه نحوه استفاده از کتاب ناخوشی های جزئی 

صفحه 32:
خش و خود مراقبتی سازمانی اد مشارکتی برنامه ريزى عملياتى و 

صفحه 33:


صفحه 34:
برنامه‌ریزی عملیاتی مشار کتی برای ارتقای سلامت : پیش‌برنامه‌ریزی ۲: ارزیابی وضعیت موجود ۲ تعیین هدف کلی. گروه هدف و اهداف اختصاصی ۴: تعیین راهکارهاء فعالیت‌ها و منابع حله ۵: اجرای برنامه حله ۶: ارزیابی نتایج/ تاثیر برنامه 

صفحه 35:
پیش برنامه‌ریزی 

صفحه 36:
در طراحی یک برنامه عملیاتی برای ارتقای سلامتء بايد به ‎polls‏ زیر توجه نمود: ت مؤثر افراد كليدى و ذينفع 

صفحه 37:
اصول راهنمای مدیریت مرحله پیش‌برنامه‌ریزی الف) مشارکت: ۴ کار با مردم به جای کار برای آنها ۶ درگیر نمودن مخاطبان برنامه در طراحی برنامه 5 ارزشیابی مشارکتی 

صفحه 38:
تعیین جدول زمانی انجام فعالیت‌ها ج) پول و سایر منابع: 7 بودجسه زمان. کارکنان. تجهیزات و فضا و مکان‌های در اختیار برای برنامه‌ریزی " تعداد و انواع نیروهای تخصصی در اختیار. میزان و کیفیست مشارکت داوطلبیسن و همکاران؛ میزان هماهنگی‌ها و همکاری‌های درون و بین‌بخشی 

صفحه 39:
جمع‌آوری داده‌ها به مسایل زیر بستگی دارد: به ارتقای سلامت و پیشگیری اولیه بیش از کاهش > به ظرفیت‌ها و فرصت‌های جوامع و افراد به جای جه صرف به کمبودها و کاستی‌های آنها روشی برای ارزیابی فرایند و نتایج برنامه در طول ای برنامه و پس از آن 

صفحه 40:
تئوری: بزشتكن: آيندهاى بيمارى و مرك و عوامل مربوط به جسم دارد و تابع مداخلات رفتارى: هاى افراد و رابطه آنها با بيمارى و مرگ محیطی ‏ اجتماعی: ایا تقویت بر شرایط محیطی روانی, اجتماعی» اقتصادی و محیط‌های فیزیکی در ضعف و نقصان سلامت 

صفحه 41:
بری: / كسانى بايد در هر مرحله از تصمیم‌گیری درگیر باشند؟ / کسنانی باید از نتایچ این تصمیمات مطلع شوند؟ 

صفحه 42:
»سهیم کردن دیگران در مسئله .خود فیمی از حل مسئله است ۰9 

صفحه 43:


صفحه 44:
تمامی عوامل اقتصادى. اجتماعی, فرهنگی و سیاسی محیطی موثر در رتقای سلامت وبه بیان دیگر ,کننده اجتماعی سلامت ارزیلبی وضعیت موجود به گونه‌ای عمل کنید كه امكان حضور مؤثر تمامى افراد کلیدی در جمع‌آوری "تخلیل اطلاعات فراهم گردد و هر یک از شرا بتوانند متابع اطلاعاتی در اختیارشان را با سایر شرکا به ‎ais‏ i پ مرحله ارزیبی وضعیت موجود. مستلزم صرف وقت و زمان کافی است. 

صفحه 45:
و تحلیل اطلاعات اط قوت, ظرفیت‌ها و منابع افراد و جوامع و نه فقط کمبودها و مشکلات عوامل تعیین کننده سلامت و نه فقط بیماری و مرگ ناشی از آن رگ و میر و ابتلای به بیماری و ناتوانی ناشی از بیماری و مرگ ای رفتاری ای سلامت (شامل شاخص‌های اجتماعی. اقتصادی و محیطی) سی قوانین و آیین‌نامه‌های موجود: ین و مقررات سازمان‌سایر قوانین و مقررات ,خطمشی‌هاء سياست‌ها و ستورالسل‌ها .استاناردهای حفه‌ای و تخصصى و ملاحظات اخلاقى .سياس تهاى 2 رانين و مقررات شركاى بالقوه و رقبا .قوانين بودجهاى 

صفحه 46:
PEEST:(Political |§ Economic Enviromemal Social Technologi سیاسی, اقتصادی محیطی» اجتماعی و تکنولوژیکی که توانند بر برنامه عملیاتی شما تأثیر گذارند را تعیین کنید. 

صفحه 47:
ایی از انجام نیاز سنجی گروهی متمرکز با کارکنان: العه بررسی وضعیت رفاه و سلامت کارکنان انجام ارزیابی محیطی در محل کار الاتی که در بحث گروهی متمرکز پرسیده می شود 117 دوست دارید در انجام چه نوع فعالیت هایی مشارکت کنید؟ ۲. دوست دارید سازمان شما بر چه حیطه هایی از سلامت تمرکز نماید؟ ر مثال کنترل وزن.مدیریت استرس, يا ترک سیگار ۰ دوست دارید فعالیت ها در چه زمانی انجام شود؟ مثلا در زمان خوردن ناهارقبل یا بعد از کار ‎FT‏ بزرگترین چالش هایی که برای مشارکت در فعالیت ها در محل کار با ‎ 

صفحه 48:
تعیین هدف کلی» گروه هدف و اهداف اختصاصی 

صفحه 49:
هدف کلی ‎Gam PP‏ کلی: بیانگر مسیر دلخواه یا دستازرد کلی یک برنامه عملیاتی ابنت. ‎dae‏ کلی, مسیر کلی برنامه عملیاتی برای رسیدن به مقصد را مشخص می‌سازد ‏که بهتر است چنین مقصدی واقعی و مورد علاقه گروه هدف باشد. ‏داشتن یک هدف کلی روشن و واضح برای طراحی نظام ارزیابی برنامه عملیاتی ‏ضروری است. ‏* اکثر برنامه‌های عملیاتی ارتقای سلامت دارای یک هدف کلی هستند. البته در برنامه‌های عملیاتی بزرگ‌تر می‌توان چند هدف کلی انتخاب کرد. ‏* اهداف کلی می‌توانند مشکل‌نگر یا مثبت نگر باشند. ‏تعیین هدف کلی در پاسخ به اين سوال میباشد:کجا میرویم؟؟ ‎ 

صفحه 50:
گروه هدف این مرحله. جمعیتی را مشخص می‌کنیم که مستلزم توجه خاص ‎gi‏ هدف کلی برنامه عملیاتی است. دقیق گروه هدف. گام مهمی برای تعیین اهداف کلی و اصی شفاف است. 

صفحه 51:
ایی از اهداف کلی: بهبود وضعیت سلامت ... ارتقاء بهداشت ... توسعه خدمات بهداشتی بهسازی مومع ب بهبود وضعیت ... ارتقاء وضعیت ... 

صفحه 52:
:تعيين هدف اختصاصى مشخص و جزئی 8 قابل سنجش و اندازه‌گیری 2 واقع‌بینانه جكونه به آنجا خواهیم رسید؟؟؟ 

صفحه 53:
اهداف اختصاصی بلی, عبارت کوتاهبی است که بیانگر محصول يا تأثیر مورد نظر از اجرای فعالیت‌های برنامه عملیاتی ارتقای (براى مثال اين كه جه مقدار از جه جيزى بايد براى جه كسى و تا جه زمانى اتفاق فتد) ath SMART wh casks lit) ‏اصى برنامه عملياتى‎ ‎oye GU;‏ انتظار برای تحقق هدف کلی برنامه می‌توان اهداف اختصاصی را به کوتاه و بلند مدت تقسیم نمود. اصبی(601]10 ‎٩0‏ ): هدف اختصاصی باید بگوید که چه کسی یا چه چیزی مورد تأکید بوده و چه نوع ت نظرا است. با اجرای برنامه به چه پیامدهای خاصی می خواهید برسید؟ ‎ ‎3 ‏اندازه گیری(1۷]685117816): هدف اختصاصی باید شامل مقدار يا نسبت تغییر مورد انتظار بوده و قابل گیری باشد. با الدازه گیری چه چیزهایی می خواهید نشان دهید که به این هدق برنامه دست یافته اید؟ ‏اسب(۲6 ۳0۲0۵۳011۵ 0/): یا قابل دستيابى 0815816 لهدف اختصاصى بايد نسبت به نيازها و تمايلاث لط و نيز توجه به هنجارها و انتظارات اجتماعى. حساس باشدد آيا دستيابى به هدف امكان يذير است؟ ‏مبتفى بر واقعيت((2402118610: هدف اختصاصى بايد شامل حدى از تغيير ياشد كه بتوائد بهطور منطقى و تحت ‎Hh 5‏ خاص به دست آید. وده زمانی(01 1111160-0011 ): هدف اختصاصی باید به‌طور روشن. دوره زماتی دستیابی به تغییرا ‎as ole‏ سازد. ‎ 

صفحه 54:
اهداف اختصاصی کوتاه‌مدت و بلند مدت آن یک قانون کلی, چارچوب زمانی اهداف اختصاصی کوتاه مدت اهی ۲ تا ۳ ماه و یا تا دو سال است. اختصاصیی:کوتاه‌منت بیانگر ثتایچ: کوتاه‌مذتو:بیثابیتی اسث که است.برای ایجاد تغییرات پایدار طولانی مت اتفاق عنوان یک قانون کلی. چارچوب زملنی اهداف اختصاصی بلند مدت, ۲ افتد. 

صفحه 55:
انتخاب راه حل یا استراتژی ین مرحله. راهکارها و فعالیت‌هایی که منجر به تحقق اهداف و اختصاصی برنامه عملیاتی می‌شوند و نیز منابع مورد نیاز آرای اجرای فعالیت‌ها تعیین:عی کردد. در واقع. نحوه دستیابی به نتایجی که در اهداف کلی و اختصاصی شما تعیین شده‌اند. این مرحله آنچه را که شما می‌خواهید انجام دهید با آنچه که 1 می‌خواهید به دست آورید. با هم مرتبط می‌سازد. انتخاب راهکارها فعاليتهاى شفاف و روشن موجب طراحى برنامه ترى مى شود. 

صفحه 56:
بازش افکار برای هر یک از اهداف اختصاصی تعیین شده در مرحله قبلی؛ تعیین نمایید. سوال کلیدی این است: «برای تحقق اهداف برنامه عملیاتی چه باید کرد»؟ راهکارهای ممکن به سوابق برنامه‌های مشابه رجوع کنید و با افراد ماهر مشورت نمایید. بترین راهکارها و فعالیت‌های هر یک از راهکارهای منتخب را تعیین کنید: رستی از راهکارهای عمده برای هر هدف اختصاصی فهرستی از فعالیت ها برای هر راهکار شاخص‌ها که نشان‌دهنده موفقیت در اجرای فعالیت ها هستند 

صفحه 57:
کاری؟ فعالیت‌های لازم یرای تحقق هدف کدامند؟ و چه فعالیت‌هایی برای اجرای هدف يبینی می‌شوند؟ چگونه؟ روش انجام هریک از فعلیت‌ها چگونه خواهد بود؟ جه مهارتها و تخصصهابى براى انجام هريك از فعاليتها لازم است؟ كجا؟ فعاليتهاى برنامه در جه مكانى عملى مى كردند؟ در جه زمانى؟ هر يك از فعاليتها در جه زمانى انجام مى شود و جه مدت وقت مىكيرد؟ جه منابع مالى براى اجراى برنامه لازم است؟ 

صفحه 58:
فعالیتهای برنامه برای دستیابی به بیش ترین میزان اثره بايد متناسب | و علایق کارکنان, بودجه و زمان اختصاص داده شده برای برنامه تعیین گردند. علاوه بر اين, نوع فعالیتهای برنامه بر اساس اهداف کلی؛ اختصاصی و رفتاری برنامه تعیین ميشود. فعالیتها میتوانند ساده و ارزان مانند پیاده روی در ساعت صرف تأهارباشند و يا نیاز به صرف زمان و پول قابل توجهی داشته باشند که از آن جمله میتوان به برپایی تسهیلات انجام ورزش در محل کار اشاره کرد. فعالیتها به سه سطح کم. متوسط و زیاد تقسیم شده اند و در هر سطح, منابع انسانی ومالی لازم برای اجرای فعالیت می بایست در نظر گرفته شود. اگر منابع کم و محدودی برای اجرای برنامه در اختیار دارید برای اجرای فعالیتهای با قابلیت انجام سریع و آسان برنامه ریزی کنید و در صورت #پرخورداری از منابع برای انجام برنامه, میتوانید فعالیتهای چالش برانگپزی که انجام آنها مستلزم صرف زمان بیشتری است را انتخاب کنید. 

صفحه 59:
ها بر اساس تمرکز بر اهداف برنامه «در هریک از حیطه های زیر ‎Ll‏ جه امکاناتی؟ در چه زمانی؟ ابا چه هزینه‌ای؟ ابا جه منابعى؟ 

صفحه 60:
ت و ارزشیابی نترل و نظارت بر فعالیت‌ها در حین اجرا و بررسی نتایج حاصل از فعالیت‌ها به منظور یافتن مشکلات فرآیندهای اجرایی و اصلاح آن‌ها استفاده از چک لیست ها ی نظارتی اك استفاده از شاخص های تعیین شده @ جریانی پویا و مداوم تا پایان برنامه 

صفحه 61:
های قابل سنجش و مرتبط با هر هدف اختصاصی و راهکار مربوطه 05 فرآیند) آيا برنامه و فعاليت ها همان طور که برنامه ریزی أبودند انجام شده اند؟ 8 1( ارزیابی‌تاثیر0: جه نوع تغيييلتىدر محلكار لتفاقلفتهه لسك 0 ارزیابی‌پیامد(: تغییرلتلیجاد شده چه تائیرلتی‌بر رهی اإنمانو كاركنانك نلشته لسك شاخصهاء كامى مهم در طراحى نظام ارزشيابى هر برنامه عملياتى 

صفحه 62:
aisle برای اجرای برتامه ار قتقای سلامت در محل کار 

صفحه 63:
سپاس از حضور سبز شما 

صفحه 64:
مریم دارانی کارشناس ارشد آموزش بهداشت کارشناس مسنُول واحد آموزش و ارتقای سلامت شبکه بهداشت و درمان نظر آباد تلفن تماس: ۰۲۶-۴۵۳۸۵۰۰۱ داخلی ۲۳۸ همراه: ۰۹۱۹۸۸۸۳۳۶۴ پست الکترونیک ‎maryadaraee2001@yahoo.com‏