صفحه 1:
صفحه 2:
٠ تعریف:
- اختلال التهابي مزمن راه هوايي
- شایعترین بيماري مزمن دوران كودكي است.
- ماست سل هاء ائوزینوفیل ها و لنفوسیت هاي تي در آن نقش
دارند
- استفاده از عوامل ضد التهابي به ویژه استرونيدهاي استنشافي
كليد اساسي در درمان آسم مي باشد.
صفحه 3:
۰ افزایش شیوع آسم به علت:
- آلودگي هوا
- دسترسي ضعیف به مراقبت هاي پزشكي
- عدم تشخیص و درمان بيماري مي باشد .
۰ آسم بر اساس شدت علاثم بيماري به چهار مرحله:
- خفیف متناوب
- خفیف دائم
- متوسط دائم
- شدید دائم
* اين تقسیم بندي يك راه کار مرحله به مرحله در دستيابي به
درمان دارويي و کنترل بيماري مي باشد.
صفحه 4:
* مداخلات ضروری در هر مرحله:
- کنترل دارويي
- کنترل محیط
- مداخلات آموزشي,
٠ آتوپي یا زمینه ژنتيكي مستعد برباي گشترش پاسخ نسبت به
آلرژین هاي رایج در هواء قوي ترین عامل موثر در ابتلا به
آسم مي باشد.
* آسم يك اختلال پیچیده حاوي عوامل بيوشيميايي ایمنولوژيك؛
عفوني» آندوكريني و عوامل رواني مي باشد.
صفحه 5:
۰ مکانیسم هاي مسئول پاتوفيزيولوژي آسم :
- التهاب و ادم غشاي مخاطي
- تجمع ترشحات چسبنده مترشحه از غدد مخاطي
- اسپاسم عضلات صاف برونش و برونشیول ها که موجب کاهش
قطر برونشیول مي شود
صفحه 6:
۰ علائم تشدید آسم
- کوتاه شدن پیشرونده تنفس
@ye =
- خس خس
- احساس فشار در سینه
- کاهش میزان جریان هوايي بازدمی
Functional Residual افزایش ظرفیت باقیمانده عملي -
Capacity FRC
- هييوكسمي
صفحه 7:
۰ عوامل ايمني
— حساسیت قوي ترین عامل خطر ایمنولوژيك در عوارض و مرگ
و میر آسم مزمن است
- فعالترین آنتي بادي در اختلالات حساسيتي از جمله آسم » وا
#است که به طور اولیه در پوست و مخاط پوششي فرار گرفته
است .
- موجب آزاد شدن هیستامین» لوکوترین هاء عامل فعال کننده پلاکت
و دیگر مواد از جمله پروستاگلندین هاء سروتونین و کنین هاي
مختلف مي باشد.
صفحه 8:
۰ عوامل ايمني اه
۰ اثر مهم ميانجي ها در راه هوايي شامل:
- افزایش نفوفپذيري عروق خوني
لدت صاف و 3 . باشد
- انقباض عضلات صاف و تحريك مخاط مي ب
3 گ و سمپاتيك
٠ به طور طبيعي تعادل بين سيستم عصبي واك و Lilies
موجب حفظ تونيسيته عضلات صاف برونش مي
صفحه 9:
اشکالات تنفسي در هنگام بازدم بیشتر نشان داده مي شوند.
به دليل نيروي ناشي از احتباس هوا شخص با حجم زياد ريه
تنفس كرده و كار تنفس افزايش _مي يابد
انجام دم با حجم بالاي ريه موجب كاهش تأثير سرفه مي شود.
لذا كودك به طور ييشرونده دجار تنكي نفسء سيانوز و تاكي ينه
مي شود .
صفحه 10:
در صورت افزایش شذت انسداد :
- احتباس دي اکسید کربن
- هييوكسمي
- اسيدوز تنفسي
- نهايتاً نارسايي تنفسي
تظاهرات كلاسيك آسم :
تنگي نفس» خس خس و سرفه مي باشد.
تحريك پذيري» سردرد» سرفه هاي ناگهاني خشك
صفحه 11:
-رنگ پریده» گونه ها سرخ دور دهان و ناخن ها سیانوز مي
گردد.
- کودك دچار پي قراري» توهم و تعریق مي گردد.
- وضعیت سه پایه 1۲۱000
- کودکان بزرگتر دروضعیت نشسته کامل
- بریده صحبت
رتراکسیون
٠ شدت رویداد با میزان تعریق و امتناع کودك از قرار گرفتن
در وضعیت دراز کشیده ارزيابي مي شود.
صفحه 12:
۰ نشان دهنده نارسايي تنفسي و آسيفكسي قریب الوقوع
— تنفس کوتاه و افزايش ناگهاني تعداد تنفس
۰ در کودکان داراي آسم مزمن:
+ مخاط ضخیم و غدد مخاطي هییر تروفي شده و عضلات
برونش فيبري مي شوند
۰ وبا افزايش ثکرار حملات:
- قفسه سینه دچار وضعیت پر هوايي یاخمره اي شده
- پایین افتادن دیافراگم
بالا رفتن شانه ها
- افزایش استفاده از عضلات فرعي تنفس مي باشد.
صفحه 13:
تشخیص آسم
- تظاهرات باليني
- تاریخچه
- معاینات فيزيكي
- تست هاي آزمايشگاهي صورت مي گیرد.
- مطالعات راديولوژي جهت رد احتمال انواع دیگر بيماري ها انجام
مي شود.
سرفه مزمن بدون وجود هر نوع عفونت و خس خس منتشره
در طي مرحله بازدم تنفسي براي تأیید تشخیص کافي است.
صفحه 14:
تشخیص آسم
تست عملکرد ريوي روش عيني
PFT pulmonary function test
اسپيرومتري
حداکثر جریان بازدمي
* peak Expiratory flow rate PEFR
صفحه 15:
- آزمایش راست آنة
ي ژن هاي غذايي مختلف را مشخص مي کند و
اغلب در تعیین نوع درمان مفید است
- تست هاي پوستي و آزمایشات خوني در جهت تعیین حساسیت به
آلرژن هاي هیره هاي گرد و خاك » گربه » سوسك و قارچ انجام
شود.
- گلبول هاي سفید بیش از 10 هزار و وجود انوزينوفيلي بیش از
0 در هر ميلي متر مکعب نشان دهنده اختلال حساسيتي يا
التهابي نشانه عفونت تنفسي است. Radio Allergo
Sorbent Test
صفحه 16:
تدابیر در يماني آسم
هدف كلي در کنترل آسم :
پیت پیشگیر ي از ناتواني
به حداقل رساندن عوارض جسمي و رواني
داشتن زندگي طبيعي تا حد امکان.
مراقبت مداوم همراه با ویزیت منظم » اجتناب از محرك و آلرژین» کاستن
التهاب ۰ کنترل محیط و درمان دارويي از تدابیر درماني آسم محسوب می
شود.
کنترل آلرژن ها
حفظ رطوبت خانه کمتر از 6000 درصد با هدف جلوگیری از رشد هیره ها
بهداشت محیط آشپزخانه
موش نیز دومین عامل حساسیت زا بعد از سوسك است.
صفحه 17:
٠» درمان داريويي آسم
۰ نکته مهم :دارو باید مطابق با نوع و شدت آسم استفاده شود.
۰ استفاده بیشتر از حد از اين داروها مي تواند آسم را تشدید کند و موجب
آسم کشنده و یا بسیار وخیم شود.
دسته های دارویی:
Quichk- relief *
long -term control +
هنگام استفاده از نبولایزر به کودك آموزش دهید که با حالت معمولي ۰
.از طریق Glas تنفس کرده تا دارو به طور مستقیم به تراشه برسد
* metered Dose Inhaler MDI
صفحه 18:
. روش های مصرف کورتیکو استرونیدها در آسم:
- تزريقي
- استتشاقي
- خوراكي
۰ استفاده از استريويندهاي خوراكي :
- بعد از 0 ساعت از تجویز
- 6 0 ساعت اوج اثر دارند
- به مدت (00)- © روز جهت کنترل سریع آسم مداوم
صفحه 19:
استرونيدهاي خوراكي را مي توان در کنترل آسم مداوم شدید يك
روز در میان جهت کاهش عوارض نامناسب چون:
- پوكي استخوان
القزايئق فتنار خون
- سندرم کوشینگ
- اختلال مکانیسم ايمني
- کاتاراکت
- دیابت و سرکوب محور هیپوتالاموس - هیپوفیز - آدرنال
۰ استروئيدهاي استنشاقي داراي عوارض کمتري چون:
- سرفه
- اشکال در صدا
- برفك دهان
صفحه 20:
: کرومولین و ندوکرومولین سدیم ٠
يك داروي ضد التهاب غير استروئيدي -
واکنش زودرس و دیررس ناشي از آلرژن ها را از بين مي برد -
غشاء ماست سل ها را تثبیت کرده -
فعالیت آزاد شدن ميانجي از ائوزینوفیل را مهار مي کند —
از انقباض ناگهاني در هواي سرد و خشكك. هنگام ورزش -
جلوگيري مي کند.
ندوکرومولین سدیم داراي طعم نامطبوع است. -
صفحه 21:
جهت کاهش سریع حملات حا د برنکواسپاسم ناشي از ورزش :
داروهاي بتاآدنرژيك : آلبوترول» متاپرترنول و تربوتالین
موجب افزایش اتصال درون غشا سلول کلسیم و استراحت عضلات صاف
همچنین تثبیت ماست سل ها مي شود.
استفاده از داروهاي استنشاقي عوارض جانبي سيستميك :
از جمله تحريك پذيري» لرزش, دلواپسي و بي خوابي_را کاهش مي دهد.
در هنگام بروز نشانه هاي حاد بيماري نباید از بتا آدنرژيك هاي استنشاقي
بیشتر از 54 بار استفاده نمود
19-0 دقيقه قبل از ورزش مصرف مي گردد.
صفحه 22:
٠» متيل كزانتين ها به عنوان داروي رده سوم محسوب شده
٠ عوارض جانبي تئوفیلین شامل:
اس سردرد
بي خوابي
- افزایش ضربان قلب
صفحه 23:
آنتي کلینرژيك ها:
قديمي ترین داروهاي LES کننده برونش در درمان آسم
است
از آنتي کلینرژيك ها در نسکین برونکواسپاسم حاد استفاده
مي شود
اثرات جانبي شامل:
- خشكي ترشحات تنفسي
- تاري دید
- تحريك قلبي و عصبي
صفحه 24:
۰ تعدیل کننده هاي لوکوترین
- لکوترین يك ميانجي التهابي خالص است که از ماست سل هاء
انوزینوفیل ها و بازوفیل ها آزاد مي شود
- اين مواد موجب افزایش موقتي واکنش شدید راه هوايي و تحريك
اسپاسم راه هوايي مي شوند.
- این داروها موجب مسدود شدن گيرنده های لوکوترین یا مسدود
کردن اثرات پاتوژنيك نظیر برونکواسپاسم و ارتشاح سلول التهابي
مي شوند
صفحه 25:
۰ تعدیل كنندههاي لوکوترین
- مونتولوکاست» زفیرلوکاست و زیلوتن از راه خوراكي استفاده مي
شوند.
- مونته لوکاست به صورت یکبار در روز در کودکان کمتر از 6
سال مصرف مي شود.
- زفیر لوکاست و زیلوتن در کودکان کمتر از 8) سال مصرف مي
شود.
فقط از زفیر لوکاست مي توان در دوره حاملگي استفاده کرد و
زفیرلوکاست و زیلوتن نمي توان در زمان شيردهي مصرف کرد
* chest physiotherapyCPT
صفحه 26:
هلیوکس و منیزیم
دي اکسید کربن از بین مخلوط هلیوم و اکسیژن در مقایسه با
هوا سریعتر منتشر مي شود
نسبت هلیوم به اکسیژن 900 به (60 يا 20 به ul OD
سولفات منیزیم
تزریق 460 ميلي گرم به ازاء هر کیلوگرم سولفات منیزیم به
صورت وريدي باعث بهبود حداکثر جریان بازدمي و ظرفیت
اجباري حياتي مي گرددبهبود الگوي تنفسي موثر کمک می کند.
تنفس لب غنچه اي در هنگام دبسترس تنفسي کمك کننده است و
در طي حملات حاد آسم توصیه نمي شود
صفحه 27:
استن حساسیت 0056۳51123110۳ ۱۷
- دوز ابتدايي آلرژن هاي مهاجم بر اساس اندازه واکنش پوستي
تعیین شده و به طور زیر جلدي تزریق مي شود.
- میزان این دوز به طور هفتگي افزایش داده تا به حداکثر تحمل
يبرسد
- دوزنكهدارنده در فواصل “0 هفته يكبار داده مي شود.
- درمان موفقيت آميز حداقل براي © سال ادامه يافته و سيس قطع
مي شود
صفحه 28:
Exercise Induced Bronchospasm poe 5
دفع حرارت به صورت تبخير
ورود هواي سرد و خشك به سيستم تنفسي
۰ 0-0 دقیقه پس از قطع فعالیت به اوج خود مي رسد و معمولاً در
طي COO -OO دققیه بعد برطرف مي شود.
۰ ويژگي هاي برونکواسپاسم ناشي از ورزش شامل :
- سرقه
— تنفس كوتاهء احساس درد يا فشار در قفسه سينه
- خس خس
استفاده از سالمترول
ail si 000-016 ساعت از بروز برونکواسپاسم
ناشي از ورز: کند
صفحه 29:
ورزش براي کودکان مبتلا به آسم مفید است
ازانجام ورزشهاي مثل فوتبال یا دویدن طولاني باید خودداري
شود,
انجام شنا توصيه مي شود
والدين در بررسي شدت حملات و ياسخ به درمان مشكل
دارند.
بنابراين طرح كتبي بايد :
- نحوه تنظيم داروها در واكنش به علائم نشانه ها
- اندازه كيري حداكثر جريان بازدم
- جكونكي جستجوى كمك يزشكي باشد.
صفحه 30:
Status Asthmaticus as! aul +
* کودكاني که علیرغم روشهاي موثر درماني به ویژه داروهاي
سمپاتوممتيك آلبوترول» اپینفرین همچنان اختلال تنفسي ادامه یابد آسم
مداوم دارد.
۰ ممکن است تدريجي یا ناگهاني به وجود آید و اغلب همراه با وضعیت
پیچیده اي نظیر پنوموني است.
درمان آسم مداوم در جهت اصلاح دی موی و اسیدوز و بهبود تهویه
و درمان هر وع عفونت توام انجام مي كيرا
استفاده از اکسیژن به منظور حفظ اشباع ees بیش از 600 درصد
توصیه مي شود.
اندازه گيري مکرر به وسیله پالس اكسي متر و مشاهده رنگ پوست؛
تلاش تنفسي و سطح هوشياري ضروري مي باشد.
* اکسیژن مرطوب توسط سوند بيني» هود و ماسك به منظور حفظ فشار
اکسیژن شرياني بیشتر از 06 ميلي متر جیوه داده مي شود.
صفحه 31:
Status Asthmaticus s!x aul +
* سرکوب تنفس: سطح اکسیژن کمتر از 1)060) ميلي متر جیوه.
- در اورژانس معمولاً © نوبت آكونيست بتا با فاصله (0©-00© دقيقه در
مرحله اول استفاده مي شود
- . بردنيزولون سيستميك داده مي شود.
- از آنتي كلينرزيك استفاده مي شود.
- رساندن مايع جهت رفع اختلالات الكتروليتي و کنترل ۳۱ مهم است .
- در صورتیکه ۳۲۷ کمتر از 60/2 باشد از بي كربنات سديم جهت
تصحیح اسیدوز استفاده مي شود.
صفحه 32:
حداقل رسانیدن خطر ادم ريوي ناشي از فشار زیاد دمي مي
باشد. .
تصمیم گيري در مورد مایع رساني :
- بررسي بازده ادرار
-وزن مخصوص ادرار
- رطوبت مخاط پوششي
- الکترولیت ها
در صورت ابتلا به پنوموني -اوتیت مياني یا سینوزیت از
آنتي بيوتيك استفاده مي شود.
صفحه 33:
۰ احتمال پیش آگهي نامناسب آسم
- علائم شدید و متعدد یا طولاني مدت
- تاریخچه خانوادگي مثبتي از آلرژي
۰ عوامل خطر زاي مرگ ناشي از آسم :
- شروع بيماري در سنین پایین
- حملات مکرر
- اشکال در کنترل بيماري
- نوجواني وجود تاریخچه نارسايي تنفسي
- مشکلات رواني
- وابستگي یا سوء مصرف داروها» ويژگي هاي جسمي (خمر
اي »رتراکسیون)
- تست هاي نشان دهنده فعالیت غيرطبيعي ریه
صفحه 34:
٠» تدابیر پرستاري در مراقبت حاد آسم
- اهمیت مشاهدات مداوم و بررسي و بررسی علائم حياتي.
- حضور پرستار مجرب جهت اطمینان اجرای مراقبت
- حضور والدین و کنترل استرس
٠ به منظور جلوگيري از خستگي» پرستار باید به گونه اي
ارتباط برقرار کند که کودك بتواند با تعداد کلمات کم پاسخ
دهد
صفحه 35:
* تدابیر پرستاري در مراقبت عمومي
- ويژگي هاي جسمي
وضعیت قرار گرفتن فرد
- تاریخچه اي از حملات جاري و قبلي
۰ عوامل مستعد كننده اين حملات
- پرستار چگونگي تأثیر آسم را بر روي فعالیت روزانه»
- بررسی پاي بندي کودك و خانواده به درمان
صفحه 36:
۰
تشخیص های پرستاري بیماری آسم
خطر خفگي در ارتباط با تعامل بین فرد و آلرژن » كليرانس غير
موثر راه هوايي در ارتباط با التهاب برونشي
عدم تحمل فعاليت در ارتباط با عدم تعادل بين ذخیره اکسیژن و
نیاز
يار
كسستكي جريانات خانواده در ارتباط با داشتن كودكي با بيماري
مزمن
خی Pig ارتباط با برونكواسياسم و ترشحلات مخاطي و
دم
خطر کمبود حجم مایع در ارتباط با سختي مصرف مایعات؛
خطر صدمه در ارتباط با هیپوونتیلاسیون دهیدراتاسیون
گسستگي جریانات خانواده در ارتباط با بستري کردن اورژانسي
کودك در بیمارستان
صفحه 37:
۰ اجتناب از آلرژن ها
- سرماي شدیده باد یا سایر تغیبرات آب و هوا يي پرهیز کنند.
- مواد غذايي محرك
۰ پرهیز از مصرف برخی داروها در آسم :
- آنتي هیستامین ها ( خشكي ترشحات راه هوايي و اشکال در
تخلیه )
- ضد سرفه ( اختلال در پاكسازي ترشحات )
- مسکن ها (تضعیف و تشدید هیپوونتیلاسیون )
صفحه 38:
نشانه هاي مقدماتي را قبل از شروع حمله
آب ریزش از بيني
سرفه» تضعیف» تحريك پذيري
خارش گردن و سینه,
بي تفاوتي نسبت به محیط» اختلال خواب
ناراحتي شکمي و از دست دادن اشتها
رنگ سبزنشانگر 060-60000 درصد با بهترین میزان
رنگ زرد 60-79
رنگ قرمز کمتر از 6060 درصد میزان حداکثر جریان بازدمي
می باشد
صفحه 39:
۰ حفظ سلامتي و پيشگيري از عوارض در آسم
- محافظت از عفونت هاي تنفسي و ويروسي
- بهداشت دهان
- استفاده از ماسک براي گرم کردن هواي تنفسي
- طولاني كردن بازدم با ورزشهايي چون دمیدن فرفره
صفحه 40:
بهبود فعالیت هاي طبيعي
برنامه خود كنترلي موثرترین روش در کنترل کردن بيماري است.
برنامه هاي درماني موثر :
۰ دادن اطلاعات
۰ ایجاد مهارت ها و توانايي ها استفاده از نبولایزر و پيك فلومتر
پيشگيري بسیار ساده تر از درمان حمله آسم است.
جلوگیری ازتشدید بيماريي
- درمان دارويي مناسب
- کنترل محیط
- آموزش و مهارت هاي خود كنترلي
- حمایت از کودك و خانواده
صفحه 41:
منابع:
اسملتن سوزان امن پزستازی داغلن جراحین(2010)فرجعه
فريبا نصیری زیباءنشر جامعه نگر سالمی, چاپ دوم. سال 1390