تغذيه در سالمندی

صفحه 1:


صفحه 2:
تغذیه در سالمندی 

صفحه 3:
اهصیت تغذبه در دوره سالمندی ۶ 1 اضافه وزن ؛ فشارخون بالا ؛ چربی بالا و قند خون بالا از مشکلات شايعي هستند که تغذیه صحیح يكي از راه هاي کنترل آنها است . ۰ 2- با اف سن ؛ توده عضلانی و سوخت وساز بدن کاهش می پابد ؛ مصرف غذا کمتر شده و همچنین تغييراتي در بدن ایجاد مي شود که احتمال سوء تغذبه را بیشتر می کند . 

صفحه 4:
با يك برنامه غذايي صحیح ؛ مي توان خطر ابتلا به اين :بیماریها را ‎ala yi LS‏ ‎G pas‏ کمتر چربي ‎a Sl alae‏ سرطان روده ؛ پانکراس و پروستات را كم مي ‏کر روف هاي مويه ؛از بالارفتن فشار خون و کلسترول جلوگيري مي کند و خطر ابتلا به بيماربهاي قلبي و عروقي را کمتر مي کند . ‏©مصرف يك يا دو وعده در روز از ميوه ها و سبزيهاي تازه ؛ خطر بيماري قلبي را 30 درصد كمتر مي كند . ‏8 کلسترول خون به ميزان 10 درصد ؛ خطر ابتلا به بيماري قلبي را به 30 درصد كمتر مي كند ‏لامش فشارخون با إتدازه 6 مبليمتر حيو ؛ خطر سکته مغزي را 0 درصد و خطر سكته قلبي را 15 درصد كاهش مي دهد . 

صفحه 5:
احتصال سو. تغذیه در دوران سالمندی بیشتر صي : شود بعلل هب 4 آنزیم هاي گوارشي و اسید معده کاهش یافته و ظرفیت هضم و جذب غذا کمتر مي شود . *#ابتلا به بيماريهاي مزمن ؛ کاهش ظرفیت هضم ؛ عدم تحرك ؛ واکنش متقابل غذا و داروهاي مصرفي ؛ تغيير در احساس طعم غذا ؛ مزه و بو ؛ کاهش ترشح بزاق ؛ نگراني هأي روحي و تنهايي ؛ همگي مي توانند اشتها را کم کنند . کاهش قدرت خرید ؛ دشواري تهیه مواد غذايي از بازار و یا نداشتن مهارت كافي براي پختن غذا مي تواند باعث شود که غذاي كافي و کاملي للك ‎erg‏ : *#مشكلات دنداني باعث مي شود كه غذاهاي نرم انتخاب شده و برخي از مواد غذایی مورد نیاز بدن ؛ مانند سبزي ها و میوه هاي خام از غذاي روزانه حذف شوند . 

صفحه 6:
بدن ما به چه موادي نیاز دارد؟ 

صفحه 7:
گروه هاي اصلي ‎algo‏ غذايي 0- گروه شیر و لبنیات : شیر ؛ ماست ؛ پنیر ؛ کشك و بستني ( حداقل در دو وعده غذايي از شیر و فراورده هاي آن استفاده کنید) 2 گروه گوشت ؛ حبوبات و مغزها : انواع گوشتها ؛ تخم مرغ ؛ حبوبات و مغزها ( حداقل در دو وعده غذايي از غذاهاي اين گروه استفاده کنید) 3- گروه نان و غلات : انواع نان ؛ برنج ؛ ماكاروني ؛ گندم ؛ جو و ذرت ( حداقل در چهاروعده غذایی از غذاهای این گروه استفاده کنید) 4-گروه میوه ها و سبزیها: ( حداقل در چهاروعده غذایی از غذاهای این گروه استفاده کنید) 

صفحه 8:
: به خاطر داشته باشید طبهتر است غذاهاي چرب و سرخ شده نخورید . #همراه غذا ؛ سبزي خوردن و سالاد مصرف کنید . بعد از غذا میوه تازه بخورید . ۰ ٩ ٩۱ ‏ان از مصرف گوشت قرمز و چربي هاي حيواني پرهیز کنب‎ ٩ . ‏ماهي را جایگزین آن نمایید‎ 

صفحه 9:
از نوشیدن چاي با قهوه از يك ساعت قبل و تا دو ساعت بعد از خوردن غذا خودداری کنید . ‎١! |‏ آیکان مصرف ادویه ؛ نمك و شکر را کم کنید . ‏اگر مشکلات دندانی دارید با استفاده از خرد کردن ‎Oddy bg‏ كردن ؛ سبزي ها و میوه هاي خام را مصرف کنید . ‎ 

صفحه 10:
به ياد داشته باشید که در شرایط زیر به آب بيشتري : نیاز دارید > در هنگام ورزش و فعالیت بدني >در آب و هواي گرم >هنگام استفاده از داروهای ملین و مدر اقع ابتلا به اسهال با تب 

صفحه 11:
تغذيه مناسب به معناي صرف هزينه زياد 2 ت ؛ مهمترين اصل براي جلوكيري از کمبود مواد غذايي رعایت تنوع در خوردن صواد غذايي از هر چها گروه غذايي است . 

صفحه 12:


صفحه 13:


صفحه 14:
جرابايد ورزش كنيم ؟ با افزايش سن تغييرات متعددي در قسمت هاي مختلف بدن ایجاد مي شود . قلب ؛ ربه ها ؛ سیستم عصبي ؛ عضلات و استخوان ها دچار تغییرات ناشي از افزایش سن مي شوند . 

صفحه 15:
: اگر تحرك و ورزش نداشته باشیم 1- قدرت عضله قلب کاهش می بابد . 2-ظرفيت ريه براي جذب اكسيرن كم مي شود . 3- عضلات ضعيف مي شوند . 4- كارايي مفاصل کم مي شود . ا استخوان ها پوك مي شوند . 

صفحه 16:
: به نطات زير توجه كنيد افعالیت و ورزش منظم در طول عمر ؛ به خصوص در سنين بالا عامل حفظ و حتي تقوبت ظرفيت هاي قلبي ؛ ريوي ؛ عصبي و اسكلتي است . ابا فعالیت فيزيكي مي توان مرگ و میر ناشي از بيماريهاي عروقي قلب ؛ سرطان روده بزرگ و افزایش قند خون بزرگسالي را کاهش داد . [افعالیت فيزيکي در کنترل چاقي ؛ کلسترول بالا و فشارخون موثر است . ‎O‏ ورزش يكي از عوامل مهم براي قرار گرفتن کلسیم در داخل استخوان و محکم شدن استخوان ها است . ‏ورزش از افسردگي هاي دوران پيري جلوگيري مي کند . 

صفحه 17:
: يس اگرمي خواهید كمتر به اطرافيان وابسته باشيد . كارهاي مورد علاقه تان را انجام دهيد . زندگي شاداب داشته باشيد . و هزينه كمتري را صرف كنيد . « ورزش كنيد » 

صفحه 18:
۰ اث فواند ورزش 4 میزان اکسیژن در ریه و قلب را افزایش مي دهد . 2-عوارض پيري را به تاخیر مي اندازد . 3-موجب کاهش توده هاي چربي در بدن مي شود . 4-موجب استحکام استخوانها می شود . 5ایجاد شادابی و رضابت می کند . 6-سزعت عکس العمل را افزایش می دهد . 7- موجب افزایش کارايي مفاصل و توده هاي عضلاني مي شود . 8- از پوكي استخوان جلوگيري مي کند . 9 قند خون را تنظیم مي کند . 0عتماد به نفس را افزایش مي دهد . 1- به آرامش و کاهش اضطراب كمك مي کند . . _ 2- به حفظ قوام پوست و جلوگيري از چروکيدگي آن کمك مي کند . 

صفحه 19:
: انواع تعرینات ورزشي تمرینات گرم کننده تمرینات استقامتي (هوازي ) مثل :پیاده روي تمرینات انعطاف پذيري تمرینات تعادلي تمرینات قدرتی * تمرینات انقباضي ایستا 

صفحه 20:


صفحه 21:
استخوانها ؛ مفاصل و حوادث * با انجام صحیح کارهاي روزانه ؛ مي توان از کمر درد پيشگيري کرد . براي پيشگيري از کمردرد در حین نشستن ؛ ایستادن ؛ راه رفتن ؛ حمل اشیاء و سایر کارهاي روزانه ؛ به یاد داشته باشید که شکم را تو بکشید و کمر را 8 اه دارید . هنگام خم شدن ؛ از مفصل ران و زانو خم شوید اما کمر 

صفحه 22:
: مراقبت از زانوها #وزن مناسب داشته باشید #عضلات ران خود را تق #در وضعیت مناسب بنشینید تا حد امکان از پله پر ید . تا حد امکان از توالت هاي معمولي استفاده نکنید . 

صفحه 23:
. مراقبت از پاها مراقبت از پاها اهمیت زبادي دارد زیرا ما به كمك پاها راه مي رویم و به همین دلیل پاها بیشتر در معرض حادثه هستند . ‎i‏ ‏براي مراقبت از پاها ؛ شستشو آنها ؛ کوتاه کردن ناخن ها و مالیدن كرمهاي نرم کننده را فراموش نکنید . جوراب ؛ کفش و دمپایی مناسب انتخاب کنید . با ماساژ دادن پاها به افزایش جریان خون و کاهش ورم موضعي پاها کمك کنید و خستگي پا را از بين ببريد . درصورت بروز هر كونه زخم يا ورم در ياها به يزشك مراجعه كنيد . با مراقبت از پاها و کاهش خستگي آنها ؛ خستگي بدن را کاهش دهیم . 

صفحه 24:
: يوكي استخوان و ييشكيري از حوادث ۲ « کلسیم » ماده اصلي است که موجب محکم شدن استخوان مي شود . با افزایش سن ؛ اگر تحرك و فعالیت بدني وجود نداشته باشد و کلسیم کافی از طریق مواد غذایی به بدن نرسد ؛ « پوکی استخوان » ایجاد می شود . در این حالت ؛ استخوانها شکننده مي شوند و ممکن است بابك ضربه کوچك با حتي خود به خود بشکنند . ورزش منظم ؛ مصرف روزانه مواد حاوي کلسیم ؛ مانند شیر و ساير لبنیات کم چربي ؛ قرار گرفتن در معرض نور خورشید و عدم استعمال دخانیات مي تواند به جلوگيري از پوكي استخوان كمك کند . 

صفحه 25:


صفحه 26:
: جه كساني بيشتر دجار يوكي استخوان مي شوند افراد مسن زنان یائسه كساني که حرکت ندارند و ورزش نمي کنند. كساني که در غذاي روزانه آنها لبنیات و مواد غذايي کلسیم دار کم است . الى که سیگار می کشند كساني كه الكل مصرف مي كنند . زنهایی که زایمان زیاد و با فاصله کمتر از 3 سال دارند . 

صفحه 27:
فرد مبتلا به پوگي استخوان با چه مشطلاتي روبرو است ؟ 8)استخوانهاي او با يك ضربه خفیف مي شکنند . 8حتي ممکن است استخوانهاي او بدون هیچ ضربه اي خود به خود بشکنند . در اين افراد جوش خوردن شكستگي خيلي سخت و طولاني است . بنابرلین باید مدت طولاني تري در بیمارستان بستري شوند . 2گاهي این افراد از دردهاي استخواني هم رنج مي برند . 

صفحه 28:
براي پيشگيري از پوگي استخوان ویا جلوگيري از پیشرفت آن چه کار کنیم ؟ #به طور منظم ورزش كنيد . #هر روز مواد غذابي حاوي كلسيم ؛ به خصوص لبنيات ياستوريزه كم جربي شرف كنيد . |[ 0 طاى كاضش دهنده اسيد معده نمى كذارند كلسيم غذا 0007| بنابراين از مصرف خودسرانه و غير ضروري آنها خودداري كنيد . #نوشابه هاي كازدار جلوي جذب كلسيم را مي كيرد. بس تا حد امكان كمتر الشف ‎wos‏ استعمال دخانیات و مصرف الکل باعث تشديد يوكى استخوان مى شود . #هر روز در مقابل نور خورشيد قرار بكيريد . 

صفحه 29:
يكي از مهمترین عوارض پوكي استخوان شكستگي استخوانها در اثر حوادث است . افتادن و زمین خوردن از شايع ترين حوادث دوره سالمندي است . گاهي علت آن محیط زندگي است . ما بايد محیط زندگي خود را تا جايي که امکان دارد با شرایط سالمندي خود سازگار سازیم . پله ها ؛ آ شپزخانه ؛ حمام ؛ اتاق و محیط اطرافمان را باید اندكي تغيير دهيم تا از بروز اين قبيل حوادث جلوگيري کنیم . كاهي علت اين حوادث مربوط به بيماريها و مشكلات خود ما است . سركيجه و عدم تعادل ؛ کاهش بينايي و شنوايي شایع ترین مشكلاتي هستند که موجب زمین خوردن و حوادث رانندگي مي شوند . دوره سالمندي؛ دوران تغییر در بينايي و شنوايي است . بنابراین همواره با مراجعه به پزشك ؛ از سلامت بينايي و شنوايي خود اطمینان حاصل کنید و مراقبت از چشمها و کوشها را کم اهمیت تلقي 

صفحه 30:


صفحه 31:
بهداشت دهان ودندان در سا تا 

صفحه 32:
دهان و دندانها نقش مهمي در خوردن غذا ؛ هضم غذا و صحبت كردن دارند ؛بنابراين ك5 از آنها ضروري است . با مراقبت صحيح دندان هااز دوران كودكي بسياري از مشكلات شايع و دندان ها در دوره سالمندي وجود نخواهد داشت . يس مراقبت از دندانها را به كودكان بياموزيم و خود ما نيز براي حفظ دندانها تلاش کنیم . ‎i‏ 

صفحه 33:
در صورت پوسیدگی دندان ؛ هرچه سریعتر براي درمان آن به دندانپزشك مراجعه كنيد . ۱ سالي بك بار براي معاينه به دندانيزشك مراجعه كنيد روزي .بك بار با استفاده از نخ دندان ؛ سطح بين دندانها را تميز كنيد. 

صفحه 34:
ال روزي دو بار مسواك بزنید. موهاي مسواك نباید خيلي نرم یا خيلي سفت باشد . بهتر است از مسواك نوع متوسط استفاده كنيد . اهر 3 تا 4 ماه یکبار مسواك عوض شود . از نمك خشك با جوش شیرین براي مسواك زدن استفاده نکنید . اك لان بثه هاي خود را ماساژ داده ودر صورت خونريزي به دندانپزشك مراجعه 

صفحه 35:
صراقبت از دندان مصنوعی دندان هاي مصنوعي را حداقل يك بار در روز از دهان خارج کرده وبا مسواك نرم بشویید . گبرای شستن دندانهای مصنوعی از مایع ظرفشویی استفاده کنید . گبعد از خارج دندان مصنوعي از دهان ؛ لثه ها و زبان خود را با يك مسواك نرم بشویید . سپس لثه ها را با انگشت ماساژ دهید .و سپس دندانها را در ظرف آب يا آب نمك تمیز قرار دهید . 

صفحه 36:
. ‏دندان مصنوعي شل است‎ Sf اگر دندان مصنوعي به لثه فشارمي آورد . اگر در هر قسمت از دهان زخم به وجود آمده است . اگر قسمتي از دندان مصنوعي شکسته است . اگر نمي توانید با دندان مصنوعي غذا بخورید . اگر بعد از خارج کردن دندان مصنوعي از دهان احساس مي کنید لثه شما برجسته است . 

صفحه 37:
بی دندانی #بهداشت دهان را رعايت كنيد . #با يك مسواك نرم وكمي خمير دندان لثه ها و سطح روي زبان را ۲ و پس از آن لثه ها را با انگشت ماساز دهید . #هرچه سریعتر براي گذاشتن دندان مصنوعي اقدام کنید . 

صفحه 38:
خشحي دهان ©يكي از مشكلاتي است كه موجب مي شود جويدن و قورت دادن غذاسخت شود و مزه غذاها را كمتر احساس كنيم ‎٠‏ 

صفحه 39:
**با افزایش سن به طور طبيعي ترّشح آب دهان کم مي شود . * مصرف داروهاي مدر ( زیاد کننده ادرار ) و داروهاي آرام بخش نیز دهان را خشك مي * گرفتگي بيني و نفس کشیدن با دهان به خصوص هنگام خواب موجب خشكي دهان مي شود . أ کشیدن سبگار نیز یکی از علت هاي خشکی دهان است . 

صفحه 40:
32 8 1 براي برطرف شدن خشكي دهان جه كنيم ؟ نصف قاشق جايخوري نمك را در يك ليوان آب حل كنيد و جندين بار در طول روز دهان خود را با اين محلول آب نمك رقيق بشوييد . حداقل 6 تا 8 ليوان مايعات ترجيحا آب ساده در طول روز بنوشيد . در طول روز با نوشيدن كم كم و جرعه جرعه آب دهان خود را مرطوب نكهداريد . قبل از خوردن غذا ؛ دهان خود را با آب بشوييد ويا كمي آب بنوشيد . از مصرف خود سرانه دارو خودداري كنيد . ميوه و سبزي هاي تازه بيشتر مصرف كنيد . از كشيدن سيكار يا ساير دخانيات مثل قليان و جيق خودداري كنيد . به يزشك مراجعه كنيد . 

صفحه 41:


صفحه 42:
يبوست و بي اختیاری ادرار 

صفحه 43:
پبوست یکی از مشکلات شایع است که عوامل مختلفی ایجاد آن دخالت دارند . مصرف غذاهای حاوی فیبر مثل میوه ها و سبزي ها ؛نان هاي سبوس دار ؛ نوشیدن مایعات كافي و اجابت مزاج در زمان مشخص از هر روز به جلوگيري از یبوست کمك مي کند . ورزش و فعالیت بدني نیز فعالیت روده ها را افزایش مي دهد . همواره باید در نظر داشت که مصرف داروهای مسهل نیاید اولین اقدام برای درمان سوت اش ‎ji‏ 

صفحه 44:
: در موارد زير بايد به يزشك مراجعه كنيد “اكر به تازكي دجار يبوست شده ايد . ۲ اخیراعادت اجابت مزاج شما تغییر کرده است ۲۳۰ تعداد دفعات اجابت مزاج کمتر با بیشتر شده است ويا مدفوع سفت تر با شل تر شده است . ”اكر هنكام اجابت مزاج درد دارید. . ‏در مدفوع شما خون ديده مى شود‎ si” ]کر مدفوع شمانتیاه رنکشده است : 

صفحه 45:
۰ بى اختیار ی ادرار بي اختياري ادرار مي تواند به دلیل عفونت هاي ادراري ؛ عفونت هاي زنانگي ؛ بزرگي غده پروستات ؛ تجمع مدفوع ؛ استفاده از برخي داروها وبا حتي شل و ضعیف شدن عضلات کف لگن و شکم ابجاد شود . 

صفحه 46:
علایم بي اختياري ادراري #دفع بى اختيار ادرار در هنكام عطسه ؛ سرفه و خنده ‎puck‏ توانايي در نكهداري ادرار تا رسيدن به دستشوبي زماني كه احساس دفع ادرار ایجاد می شود . ‏*#ربختن قطره قطره ادرار به شکل غیر ارادی ‎ 

صفحه 47:
انواع بي اختياري ادرار 5 حالت اول بی اختیاری ادرار : در حالت عطسه ؛ خنده جند قطره ادرار خارج مى شود . توصيه ها : " مراجعه به پزشكت " نوشیدن6 تا 8 لیوان مایعات " پوشیدن لباسهاي راحت و آزاد * خودداري از نوشیدن مایعات بعد از ساعت 8 شب * هر دو ساعت به توالت رفتن * تقوبت عضلات کف لگن و مثانه 

صفحه 48:
حالت دوم بي اختیاری ادرار ااحساس ناگهاني و شدید براي ادرار کردن که قبل از رسیدن به دستشويي ادرار مي ريزد 2 توصيه ها : علاوه بر توصيه هاي حالت اول بايد از : "از ورزش سخت اجتناب شود . " قهوه و نوشابه هاي كازدار و غذاهاي ير ادويه ميل 

صفحه 49:
: حالت سوم بي اختیاری ادرار در این حالت مثانه خیلی پر شده و ادرار به صورت قطره قطره به طور غير ارادي مي ریزد . زماني که فرد به دستشوبي مي رود ادرار به طور کامل خالی د ي شود این حالت بیشتر در مردان ذیده مي شود و علت آن بزرگ 1 وستات است . مراجعه به پزشك در طول روز 6 تا 8 لیوان مایعات بنوشید . بعد از ساعت 8 شب از نوشیدن مایعات خودداري کنید . در زمان ادرار کردن عضلات شکم را سفت کنید . سپس به آرامي با دست زیر شکم را به سمت پایین فشار دهید . اين فشار به مثانه منتقل شده و به تخلیه ادرار كمك می کند . 

صفحه 50:


صفحه 51:
يائسگي يکي از مراحل طبيعي زندگي زنان است که معمولا در حدود سن 48 تا 55 سالگي شروع مي شود . ابتدا عادت ماهیانه نامرتب شده و سپس به طور کامل قطع مي شود . برخي از تغییرات دوره سالمندي؛ مانند پوكي استخوان ؛ بيماريهاي قلبي و عروقي ؛ مشکلات ادراري ؛ کم شدن ترشحات زنانه و تغیبرات پستان تا دوره سالمندي نیز باقي مانده و یا بیشتر مي شود. 

صفحه 52:
* در بعضي از مردان سالمند نیز با افزایش سن و کاهش هورمون مردانه ؛ به طور طبيعي تغييراتي ایجاد مي شود . به دنبال آن كاهش ميل و قدرت جنسي ؛ خستكي ؛ بي قراري ؛ کم شدن قدرت عضلات و يوكي استخوان نيز ممکن است دیده شود . پزشکان متخصص مجاری ادراری و روانپزشکان مي توانند در این زمینه به شما كمك کنند . 

صفحه 53:
What shall my litle Secret be? Thet Llove you if you love me. 

صفحه 54:


صفحه 55:
توصیه هاي زیر مي تواند به گاهش اخطراب و : استرس به شما كمك کند > زماني که به کمك نیاز دارید ؛ از درخواست کمك كوتاهي >خود را به كاري در خانه مشغول كنيد . كارى كه مورد علاقه تان است بيردازيد . > بايك نفر دوست يا اقوام نزديك صحبت كنيد . ۲ تان خارج شويد. >بطور منظم ورزش كنيد . 

صفحه 56:
بطور كلي با افزایش سن احتمال فراموشكاري افزايش مي یابد . که بیشتر مربوط به حوادث اخیر مي باشد . راههاي تقویت حافظه : ‎poll‏ هایی که هميشه از آن استفاده مي كنيد مثل عينك و يا كليد را در جاي مشخص بگذارید . لأسعي كنيد هر روز يك مطلب جدید یاد بگیرید . اکتاب یا روز نامه مطالعه کنید و جدول حل کنید . [اخاطرات خود را بنویسید و با دوستانتان مشاعره كنيد . [آمطالبي را که ممکن است فراموش کنید یادداشت کنید . [ابازي فكري مثل شطرنج انجام دهید . آآهیچ گاه خودسرانه دارو مصرف نکنید . 

صفحه 57:
هو اب خواب راحت و كافي يکي از پایه هاي اصلي سلامتي است . با ورود به دوره سالمندي به طور كلي نیاز به خواب شبانه کاهش مي ,بابد و نبايد انتظار داشت كه مانند دوران جواني بخوابید . 

صفحه 58:
توصیه های زیر هي تواند به خواب راحت تر کمكت ‎aS.‏ به طور منظم ورزش كنيد ( بياده روي ) ©هنكامى كه واقعا احساس خواب مى كنيد ؛ خوابتان مى آيد ؛ به سر روید . قبل از خواب يك دوش آب گرم بگیرید و شام سبك بخورید. 0بعد از شام قهوه و چاي ننوشید بلکه يك لیوان شیر گرم بنوشید . 0 بعد از ساعت 6 بعد از ظهر از نوشیدن مایعات به خصوص چاي و نو شابه كازدار خودداري كنيد . ©در صورت عدم بهبود به يزشك مراجعه كرده واز مصرف خودسرانه دارو خودداري كنيد . 

صفحه 59:
روابط زناشویی) * در سالمندي به طور طبيعي تغييراتي در بدن زن و مرد به وجود مي آبد که موجب کاهش تدريجي در روابط زناشويي مي شود .این تغییرات طبيعي است .يکي از این تغییرات کاهش درترشحات زنانه است که موجب خشكي مجراي زنانگي مي شود که با مراجعه به پزشك برطرف مي شود . علاوه براین بيماريهايي نظیر قند خون مصرف برخي از داروها سیگار و الكل مي تواند در روابط زناشويي تاثیر بگذارد . 

صفحه 60:
توصیه ها استفاده از روشهاي پيشگيري از بارداري در اوایل بانسکي توصیه مي شود . درزنان زبر 50 سال تا 2 سال پس از قطع قاعدگي ودر زنان بالاي 50سال تا يك سال پس از قطع قاعدگي احتمال بارداري وجود دارد . در ضمن در مردان از سن 50 سالکی تعدادنطفه در مایع مني كم مي شود ولي صفر نمي شود . بنابراین احتمال بارور شدن همسر وجود دارد . 

صفحه 61:
رانندكي در دوره سالمندي براثر افزايش سن تغييراتي مثل كند شدن عکس العمل ها و کاهش قدرت بينايي مهارت رانندگي را کم مي ‎hss;‏ ‏بنابراين براي پيشگيري از حادثه نکات زیر را رعلیت کنید : ۲ | وسیله نقلیه شخصي استفاده کنید . شبها رانندگي نکنید . ۱ در ساعات شلوغ و پر ازدحام رانندگي نکنید . در مسافت هاي طولاني رانندگي نکنید . 

صفحه 62: