تمدن مصر

صفحه 1:


صفحه 2:


صفحه 3:
جغرافيا و تاريخ 

صفحه 4:
هم زمان با يبدايش تمدن سومرى در بين النهرین " تمدن مصر در سرزمینی که از شمال به درياى مديترانه از غرب به صحراى آفريقا و ازشرق به درياى سرخ وكوههاى حبشه منتهى مى كردد يديدار مى شود. شرايط خاص جغرافيايى اين منطقه سبب مى كردد تا تمدن مصر در دره رود ‎ds‏ دارای ویژگی های خاص خود باشد. ee 

صفحه 5:


صفحه 6:
۳۹ EGYPT Map by M. Righy 

صفحه 7:


صفحه 8:
Mediterranean Sea Alexandr’ 

صفحه 9:


صفحه 10:
ساکنان اولیه مصر هنگامی کرانه های نیل توجه انسان را بخود جلب کرد که کار گرداوری دسته جمعی خوراکی ها سامان پذیرفت و کشاورزی بر روی زمین هایی که بطور طبیعی ابیاری ميشد تکامل یافت و اين امر در عهد نو سنگی و انئولیتیک روی داد. در اغاز انسان ها در اطراف دره,در واحه ها و در انجا ها که سیلابهای کوهستانی اب لازم برای زارع را فراهم میساخت استقراریافتند. تحقیقات انسان شناسی نشان میدهد که ساکنان اولیه مصر شامل گروه های نژادی مختلف بودند که با لیبی هاء سياهان و حتی شاید با قبایل سامی جنوب فلسطین خویشاوندی داشته اند. ee 

صفحه 11:
بنابرانچه گفته شد این تصور به وجود میاید كه ملت مصرءكه دردره نيل شکل یافته بر اثر تلاقی گروههای مختلف نژادی بوجود امده است که از غرب و جنوب و شرق به این سرزمین راه یافته اند . قبایل مصری در هزاره چهارم در رشته های مختلف اقتصادی به پیشرفت های بزرگی نایل امده اند: بیحاصل شدن واحه ها و خشک شدن سیلاب های آنان را مجبور میساخت ک همه ساله زمین هایی را که بوسیله نیل ابیاری میشد کشت کنند. 

صفحه 12:
پیدایش جوامع اشتراکی همجوار و تشکیل نوم ها تکامل بعدی اقتصاد به ساختمان تاسیسات ساده ابیاری ارتباط میابد از انجا که اب نبل تنها منبع تامین رطوبت زمین است, ایجاد اين تاسیسات برای رساندن آب به مزارع ضروری است . از اینرو نخستین تاسیسات اییاری عبارت بود از گودال های ساده ای که د رکرانه های مرتفع نیل حفرمی شد و بند های مخصوصی که ‎Ob pe‏ آب را تنظیم میکرد . استفاده از خیش بازده کار کشاورزی را افزایش میدهد و اختراع چرخ کوزه گری را به حرفه ای جداگانه تبدیل می کند . بلاخره موفقیت بسیار مهم این عصر اختراع خط تصویری است . (تاریخ جهان باستان -صادق انصاری) ‎ee‏ 

صفحه 13:
زمین های مصر در سه دوره مختلف با مشخصات متمایز به وجود آمد : در زمین های عهد اول .معرفه الارضی سنگ های شیستی و کریستالی ‎DIYS‏ ميشود در عهد دوم سنگ ‎Gla‏ گره که دارای آثاری از صدف های دریایی و نباتات میباشند ۳ در عهد سوم طبقات آهکی که بقایای حیوانات مخصوص این عهد در آنها دیده میشود در دوره تاریخی در سرزمین مصردو ناحیه عمده وجود داشت: مصر علیا و مصر ee 

صفحه 14:
دوره پیش از تاریخ مصر از ظهور انسان در دره نیل تا شروع. سلسله اول فراعنه ادامه داشته که شامل سه دوره ( دوره حجر قدیم. دوره حجر جدید . دوره استعمال سنگ و مس در صنعت ) است دوره حجر قدیم : در این دوره مردم دائم تفییر مسکن میدادند . زندگی خود را از طریق شکار میگذراندند. قدیمی ترین اثاری که از اين دوره بدست آمده قطعه سنگ های دو وجهی یا سه وجهی است که دارای نوک تیز میباشند و به جای ساطور بکار مير فته دوره حجر جديد : بيشرفت محسوسى در صنعت ديده شد و علت آن توجه مردم به كشاورزى و بى اعتنايى به شكار است . صنعت نساجى و بافت لوازمى از قبيل سبد از اختراعات اين دوره ميباشد . ساختن ظروف سفالى متداول شد . جون انسان هاى اين دوره بیشتر وقت خود را صرف تهیه وسایل مفید و جنبه های عملی زندگی کرده بودند در هنر پیشرفتی نداشتند. دوره استعمال سنگ و مس : در این دوره توجه خاصی به تصویر و کشیدن اشکال شده است . استعمال مس در صنعت رونق بیشتری یافت . از ميان ملل قدیم تنها ملتی که تقویم خود را از روی گردش خورشید و ند صنعت حکاکی معمول شد . 

صفحه 15:
تقسیمات تاريخ مصر : ‎)١‏ بيش از تاريخ ‏۲ _ دوره سلاطین تین (سلسله اول و دوم ) ‏۳ امپراطوری قدیم (سلسله سوم تا پنجم) ‏۴ _دوره اول فترت (سلسله ششم تا یازدهم) ‏0( امپراطوری میانه (سلسله یازدهم و دوازدهم ) ‎(F‏ دوره دوم فترت (سلسله سیزدهم تا هفدهم) ۷ امپراطوری جدید (سلسله هجدهم تا بیستم) ‎(A‏ دوره آخر سلاطین مصر : ‏پادشاهان روحانی (سلسله ۲۱) 0 پادشاهان لیبی (سلسله ۲۳و ۲۳) ) _پادشاهان سائیس(سلسله ۲۴) ‎(d‏ پادشاهان اتیوپی (سلسله ۲۵) ‏©) پادشاهان سائیس (سلسله ۲۶) ‏5) استیلای ایران و پایان زمامداری سلسله های بومی (سلسله ۲۷ تا ۳۱) 0 (تاریخ مصر قدیم -احمد بهمنش ( 

صفحه 16:


صفحه 17:
از دوران «پادشاهی کهن» لوح ها و نقش بر جسته هایی بر جای مانده که همگی گویای سه خصلت برجسته هنر مصر هستند. یعنی اعتقاد به عالم ربانی . حیات پس از مرگ و الوهیت مقام فرعون. اصول هنری که طی این دوران رشد و بسط یافت و به کمال خود رسید .خود سر مشقی برای دوره های بعدی شد. بر جسته ترین اثربه جای مانده از دوران نخستین, لوح آرایش:نارمرمنس»است.این لوح درواقع به عنوان لوحی برای تهیه داروی آرایشی چشم مورد استفاده قرار مى گرفت.این امر نه تنها نمونه ای عالی و سندی تاریخی از وحدت دو بخش علیا و سفلی است بلکه نخستین نمونه فرمولی برای نمایش پیکره انسان است که تا۳۰۰۰سال بر هنر مصر مسلط بود.به علاوه اين اثر چندین مرحله از تکامل خط مصری را نیز تحسم میبخشد. معماری مصری بیش از همه در مقبره ها تجلی می یابد.زیرا مصری ها معتقد بودند که از نخستین لحظه حیات آدمی .یک خود دیگر به نام «کاء او را همراهی میکند که به محض مردن جسم فانی.می تواند وارد جسم شود و به زندگیش ادامه دهد. ليكن براى اينكه دكاء 7 ‎Le‏ 

صفحه 18:
جسم بايد تاسر حد امکان سالم و دست نخورده بماند.به اين منظور هم مصریان اسلوب مومیایی کردن را به نحو شگفت آوری فرا گرفتند و هم در زمینه ساخت مقبره های عظیم و پر شکوهی که محل نگهداری این اجساد مومیایی بود.تبحر یافتند..شکل رایح مقابر مصطبه(یا سکو)است که ساختمانی چهار گوشی از آجر یا سنگ و با دیوارهایی پر شیب است که بر روی مقبره ای زیرزمینی ساخته می شود.در حدود ۲۷۵۰ سال پیش از میلاد هرم پله دار در ممفیس بر پا می شود.این هرم که احتمالا کهن ترین بنای سنگی مصر است.نخستین مقبره عظیم پادشاهی بود.این هرم مشابه زیگوراتها است با اين تفاوت که زیگورات ها معبد هستند و اين هرم مقبره.اما بعد ها در دوره فراعنه سلسله چهارم .سه هرم عظیم بنا نهاده می شود.این هرمها که پس از سال ۲۷۰۰ پیش از میلاد ساخته شده اند عبارتند از خوفو خفرع و منکورع در جیزه‌این هرم ها تقریبا فاقد فضای داخلی بودند و صرفا به اين منظور که از بیرون نما داشته باشند.ساخته شده اند.پیکره مومیایی شده فرعون در فضای داخلی کوچک درون هرم قرار داده شده بود و به اين ترتيب اين اميد مى رفت كه هر كز بدان تعرضى نخواهد شد و فرد متوفی از زندگی پس ازمرگ خود بهره مند خواهد شد.عظیم ترین هرم خوفو است که قاعده های آن به طول ۳۲۷ متر و ارتفاع ۱۳۸ متر است و قاعده اش سطحی معادل ۵ هکتار را در بر میگیرد.همچون دیگر مقابر .محل دفن در میانه و قلب هرم جا گرفته و فقط راه باریکی به آن منتهی میشود و البته یک یا دو راه كاذب هم در برخی از هرم ها احداث شده بود تا دزدان احتمالی را فریب دهند.این سه هرم در کنار پیکره عظیم ابوالهول مجموعه و پهناوری را تشکیل میدهند که شامل محل های نماز خانه. 

صفحه 19:
محل تقدیم قربانیان و اجرای مراسم آیینی و جشن های مذ هبی.یک راه خاکریز سرپوشیده از هرم خفرع به معبد دره ای که در مجاورت پیکره ابوالهول به نشانه بزرگ داشت فرعون و از یک صخره طبیعی تراشیده شده است. مجسمه سازی که بنا به اعتقادات مصریان فرد متوفی را در صورت متلاشی شدن مومیایی اش به عنوان منزلگاه «کاءمی پنداشتند. گرایش زیادی به باز نمایی دقیق چهره مردگان وجود داشت و لذا مجسمه سازی و پیکره تراشی اهمیت ویژه ای یافت.مجسمه ها بنا به موقعیت افراد یا مردگان از مواد مختلفی ساخته میشود.تندیس افرادی که به طبقات حاکم وابسته نبودند معمولا از چوب.خاک رس یا مفرغ ساخته میشود.در حالی که پیکره افراد وابسته یه فرعون از سنگ ساخته میشد.سنگ ها غالبا يا سنگ آهک بودند و يا سنگ دیوریت که به ترتیب از اطراف رود نیل و صحرای مصراستخراج می شد.پیکره های سنگی معمولا با روش برشی(یاکاهنده)از توده سنگی با شکل هندسی ساخته میشدند.تناسبات این پیکره ها متفاوت از تناسبات حقیقی بود و در آن سعی ميشد تا از قانون متناسب با بازنمايى عظمت شاهانه كه مستقل تر واقعيت بود. ث ت شود. همچنین آثار بسیار چشمگیری از نقاشی دیواری و نقش بر جسته مربوط به دوران ۹ پادشاهی کهن به جای مانده که در آن تصویر پردازی های زیبا و پیکره حیوانات می توان مشاهده کرد.یکی از معروف 

صفحه 20:
«غازهای مدوم» است که به ۲۶۰۰ سال قبل از میلاد باز میگردد. در مجموع می توان تاثیر هنر دوران پادشاهی کهن را اینگونه جمع بندی کرد اطی این دوران بسیاری از معبار ها و اصول خلق آثار هنری تثبیت شد که تا سه هزار سال بعد از آ بدون تغییر عمده ای پا بر جا ماند.از اين رو اين دوران سرمشق و الگوی تمامی هنر هایی است که در دوران بعد شکل گرفتند. 

صفحه 21:


صفحه 22:


صفحه 23:


صفحه 24:
هنر دوران پادشاهی میانه: پادشاهی میانه از حدود ۲۲۳۰پیش از میلاد آغاز مى شود .نخست با كشمكش هاى طولانی بین زمین داران و قدرت فراعنه همراه است.آنگاه با به قدرت رسیدن «منحوتپ اول» مجددا مصر یکپارچه و متحد شد و هنر رونق دوباره ای یافت. از آثار به جای مانده از اين دوران می توان به مقبره های تخته سنگی در «بنی حسن؛اشاره کرد که در مقایسه با دیگر آثار.دست نخورده و سالمتر به جای مانده است.این مقبره بر خلاف اهرام که بناهایی عظیم و مرتفع بودند.در دل تخته سنگ ها یا کوه های سنگی ایجاد می شد و ستون ها بخشی از پیکره سنگی صخره ها محسوب می شوند و نقشی در نگهداری سقف ها نداشتند.معماری این نوع مقبره ها شامل سرسرا.تالار ستون دار و اتاقک مقدس است.در این ساختمان ها نیز دیوار ها منقوش به انواع نقاشی ها و نقش برجستع تای رنگی است.در دوره پادشاهی میانه در بسیاری موارد اين مقبره ها جانشین هرم ها شدند. از جمله آثار به دست آمده در اين دوران نقاشی اندکی از قراردادهای مصری عدول می ‎Ve‏ ~ 

صفحه 25:
«خنومحوتپ» پافت شده.دو خدمتکار را در حال علف دادن به دو غزال نمايش مى دهد.همچنین شبیه سازی درپیکره ها با دقت و ظرافت بیشتری انجام می شود و حالات روانی شخص به شکل گویا تری در مجسمه ها آشکار می شود.نمونه بر جسته این مجسمه ها .سردیس :آمنمحت سوم؛ است که به شکلی بسپار طبیعی و واقع گرایانه کار شده است. 

صفحه 26:
دوره پادشاهی جدید: با فروپاشی دوره پادشاهی میانه و غلبه اقوام سامی آسیایی ها(هیکسوس ها) بر مصر.فرهنگ جدیدی رواج یافت و عملا مصر را در مسیر تحولات فرهنگ مدیترانه شرقی قرار داد.اما این دوران دیری نپایید و با ظهور:احمس اول» هیکسوس ها با شکست مواجه شدند و بدین ب سلسله هجدهم پادشاهی مصر که یکی از درخشان ترین دوره های تاریخ مصر باستان است.شکل گرفت.فتوحات در جنگ ها و گسترش اراضی کشور باعث شد تا امکان تغییر پایتخت به شهر «طیوه,فراهم شود که در مدت زمان کوتاهی به پایتختی زیبا و پر رونق تبدیل شد.در اين دوره کاخ هاءمقابر و معابد با شكوهى در دو سوى نيل ساخته شد. معمارى اين دوره بيش از همه در معابد تجلى مى يابد.در اين دوره نيزاز سنت پادشاهان میانه پیروی می شود و معابد در دل صخره های پیرامون نیل ساخته می شود و اتاقک تدفین شاهان نیز با دالان های طویل تا قلب صخره ها ادامه می يابديكى از باشکوه ترین معابد متعلق به ملکه«حتشپ سوت»است که در حدود سال | يبش از ميلاد ساخته شد.نكته جالب توجه در درباره اين معبد.هماهنكى آن با مزا ط‌عي استاستون فاق اين يقايا نه صورت چهاز كوش یابه صورت ۱۶ ضلعی _ هستند.ديوار ها همه از نقش بر جسته هاى عظيمى يوشيده شده بود كه تصا شامل تولد. تاجگذاری و فعالیت های حتشپ سوت رابه نمايث = 

صفحه 27:
اما بنای عظیم دیگر این دوران.معبد تخته سنگی با شکوه «راسس دوم؛ آخرین فرعون بزرگ مصر است و در ابوسمبل واقع است.نمای ورودی اين معبد چهار پیکره عظیم شبیه سازی شده است که به حالت نشسته و رسمی قرار دارند.ویژگی هنر اين دوران در همین بزرگ نمایی و افراط نهفته است و به علاوه فاقد ظرافت کاری های پیکره های دوره پیشین هستند.در راهروی ورودی معبده هر دو سوی آن ستون هایی به صورت پیکره ایستاده رامسس قرار داشت.این ستون ها بعدا الگویی برای «ستون پیکره های؛معماری یونان شد.علاوه بر معابد مردگان بناهای عظیم دیگری نیز وجود داشتند که برای پرستش یک يا چند خدا از آنها استفاده میشد.از جمله آنها می توان به معابد «کرنک؛ یا«القصر؛ که دارای نقشه ساختمانی مشابهی بودند.این بنا ها کاملا به صورت قرینه طراحی شده بود که در آن یک دالان مرکزی یا محوری غالبا کمی مرتفع تر از باقی ساختمان هاستو در دو سوی آن دو ردیف ستون قرار داشت.ورود به محل يا اتافک تدفین فقط مختص کاهن یا فرعون بود و باقی افراد بن به رتبه و مقام خود در تالار ستون دار و حیاط اجازه ورود داشتند. یکی از برجسته ترین آثار نقاشی به جای مانده از این دوران مربوط به مقبره «آمنمحوتب,در طیوره است که در آن حیوانات به شیوه طبیعت گرایانه و با دقت تمام تصویر شده اند. در این دوره نوآوری هایی در بازنمایی واقعی تر تصاویر ته چشم‌می< خورد . ار داشت و 

صفحه 28:


صفحه 29:
*معبد صخره ای رامسس : 

صفحه 30:


صفحه 31:
دوره عمارنه -آخناتون در سده ۱۴ پیش از میلاد با ظهور «آمنحوتپ پنجم» که بعد ها به آخناتون شهرت يافت دين آتون که به خدای یگانه آفتاب اعتقاد داشت,رایج می شود و پرستش خدایان دیگر از یونق می افتد.با تغییر پایتخت از طیوه به مل العمارنه.زیارتگاه های مخصوص براى دين آتون برپا می شود.اعتقاد به این خدای یگانه باعث تغییراتی در طرز تفکر مردم و در نتیجه تحولی در آثار هنری آنها شد.بدین ترتیب که تفکر به موضوع مرگ و دنیای پس از مرگ جای خود را به تمایل به زندگی دنیوی و زمینی می دهد و بازتاب آن در هنر نیز به صورت شبیه سازی هر چه بیشتر پیکره انسانی و رشد گرایشات طبیعت گرایانه و واقع نمایانه است. ‎GUT jl‏ به جا مانده از اين دوران می توان به سردیس ملکه «نفر تیتی» و پیکره ستونی آخناتون در معبد آتون نام برد. ‎ ‎ ‎ ‏اما بعد از دویه آخناتون مجددا آیین های آمون یا برقرار ساختند و معبد ها و کتیبه ها ‎JL‏ سازی شدند و به شیوه کهن در هنر باز گشتند.بناهای یاد بود آخناتون نابود شدند و بدعتهایش تکفیر شدند. ‏در اینجا هنر مصری هنری عملکردی,ملموس و مرا و حیات دنیوی اوست.در این هنر تاثیر زیبایی شناختی ‎ ‏مسائل روزمره زندگی .انسا نی ‎ ‎ 

صفحه 32:
نشده.اما در عوض ملزم به جستجوی خوشبختی و رفاه اجتماعی است.هنر فراعنه بیشتر غریزی است تا عقلانی.مصریان احساس می کردند که بايد جيزى مادى را به دنياى غير مادی پیرامون خود بدهند.نقش چهره فراعنه با نظمی یکنواخت و یکسان برآنها و تمامی پیشخوان ها ,چندین و چند بار تکرار شده بود؛بدین ترتیب هنر قادر بود تا خدایان هميشه مراقب و محافظ فرعون را هميشه بر آنها تضمین کند.شاید بتوان گفت نقاشی مصری مفهوم هنر براى هنر نداشت.هنر فراعنه تقریبا صنعت ملی بود و در خدمت اشرافیت قرار داشت. هنر مصری شدیدا اشرافی بود و حول حاکم یا فرعون و دربار وی متمر کز بود.همچنین ار تباط نزدیکی با مذاهب و تفکرات مذهبی مصری مرتبط با مرگ و حیات پس از مرگ داشت.از اين رو بسيارى از هنر و نبوغ,مهارت چشمگیر و برجسته هنرمندان مصری را در مقابر و بعد ها در معابد آنها می توان جست. در نقاشی مصری هنرمند سعی می کرد تا بخشهای اصلی پیکر را به صورت مستقیم نمایش تیب که شانه ها و دست ها به زاویه مستقیم دیده می شدند در حالی که پاها و چهره به حالات نیمرخ.در این نقاشی ها اصول پرسپکتیو رعایت نمی شد.از این رو اشیایی که در فاصله دورتر قرار داشتند نه به صورتی که دیده می شوند بلکه همان گونه که واقعا بودند تصویر ميشدند. مجسمه سازی و معماری مصری بسیار حجیم.صلیب و پایدار بود.عقیده بر آن بود که مجسمه یک شخص متوفی .خانه همیشگی روح وی در دنیای پس از مر گ است.از 

صفحه 33:
اين رو مجسمه ها از سخت ترین سنگ ها ساخته ميشد.آنها قصد نداشتند که بازنمایی دقیق و کاملی را در مجسمه ها ارائه کنند.بلکه فقط ویژگی های اصلی پیکره را که فرد متوفی برای زندگی پس از مرگ خود نیاز داشت,بازنمایی می کردند. نکته دیگر درباره هنر مصر باستان این است که در آثار مختلف آنها.افراد بنا به رتبه و بلند پایگی مقامشان,در قباس با افراد دیگر,بزرگتر و کوچکتر بازنمایی می شدند. خلق حیوانات تخیلی و حیوانات تلفیقی مثل ابوالحول.شیر با سر شاهین و اير اين بسيار متداول بود. (تاريخ هنر-فرهاد كشايش) 

صفحه 34:
اهرام نلانه : 

صفحه 35:


صفحه 36:


صفحه 37:


صفحه 38:


صفحه 39:
نمايى از داخل اهرام... 

صفحه 40:
eee ee 

صفحه 41:


صفحه 42:


صفحه 43:
<< eg an ۰ > 3 ۱ “4 ۷ = met 5-5 ۵ ۹ 5 We Dg ~ lid. —_ 8 See) 

صفحه 44:
A 

صفحه 45:
معمارى 9 شهرسازى 

صفحه 46:
معماری * هرم خوفو * خوفو (خئوپس). دومین پادشاه سلسله چهارم بود كه از حدود سال ۲۵۵۱ پیش از میلاد به مدت نزدیک به ربع قرن بر مصر حکومت نمود. وی مجموعه گیزا را در چهل کیلومتری شمال داشور. یک قاهره مدرن و شهر تاریخی و کهن ممفیس, پایه گذاری کرد. این مجموعه دارای پنج ‎re‏ تندیس ابوالهول و معبد دره ای هرم خفرع. از اهرام سه كانه جيز کهن خ ساخت آن به حدود سال ۷۰ پیش از میلاد باز می گردد. ان بای یادمنی سنگی بسیار عظی , به «هرمی که مکان طلوع و شید است» شهرت داشت. * به استثنای اتاقک تدفین. توده غول پیکری از بنایی با سنگ آهک يا کوهی از سنگ است که مطابق همان اصول ساختمانی هرم پله دار پادشاه زوسر در سقاره ساخته گردیده. لازم به ذکر است که تمامی سنگهای بکار رفته در ساخت اهرام. بدون ملات در کنار یکدیگر کار گذاشته شده اند. * زاويه شيب پهلوهای هرم خوفو ۵۴ درجه و ۵۴ دقيقه است که ضابطه ای برای ساخت هرمهای بعدی در مصر شد. طول ضلع هر قاعده این هرم ۳۶۴/۲۳۰ متر. طول هر یال ۱۷ ۲متر, بلندای اصلی آن حدود ۷۵/۱۴۵ متر و ارتفاع کنونی آن حدود ۱۸/۱۳۷ متر است و قاعده هرم, ۳۷/۵ هکتار زمین را فرا گرفته است. در ساخت این بنای عظیم نزدیک ۰/۳۰۰/۲ ۰ ردیف سنگ چین بکار رفته که هریک وزنی بین ۲ تا ۱۵ تن داشته اند . 

صفحه 47:
* هرم خفرع * خفرع. چهارمین پادشاه سلسله چهارم و پسر (یا برادر؟) خوفو بود. وی دومین هرم بزرگ گیزا و تندیس عظیم ابوالهول را احداث نمود که این دو در حدود سال ۲۵۳۰ پیش از میلاد ساخته شدند. خفرع از حدود ۲۵۵۸ پیش از میلاد به مدت ‎PF‏ سال بر مصر حکومت کرد. ۲ هرم خفرع که در جنوب غربی هرم بزرگ خوفو واقع گردیده. ۵/۱۳۶ متر ارتفاع دارد (درحالیکه بلندای اصلی آن ۵/۱۴۳ متر بوده): طول هر قاعده آن ۸/۲۱۵ متر و زاویه شیب هرم ۵۳ درجه و ۰ دقيقه می باشد. در تصاویر. هرم خفرع به دلیل واقع شدن بر سطحی بلندتر نسبت به هرم بزرگ خوفو مرتفعتر به نظر می رسد. * در دوران پادشاهی کهن, ساخت ورودی در بخش شمالی اهرام. رو به سوی ستاره قطبی. بخشی از مقررات دینی بوده است. در تمامی هرمها این موضوع رعایت شده؛ تنها استثناء. هرم خفرع است که در پهلوی شمالی دارای دو ورودی می باشد. يس از ساخت قاعده اهرام. بدنه آنها را با سنگهای آهک سفید و براق می پوشاندند؛ پوشش از رأس هرم رو به پایین صورت می گرفت. تیب که قطعات سنگ آهکی را روی پله ها قرار می دادند و بیسن آنها را پر می کردند. سپس آنها را می تراشيدند و رو به پائین صاف می كردند تا زاويه مناسب يبدا كند و ظاهرشان براق شود. تمامى اهرام ب و منکورع, ؛ داراى يوشش بوده اند. هنوز بخشى از يوشش آهكى رأس هرم خفرع موجود است. اما سنگهای پوششی هرم خوفو را در قرون وسطی برای استفاده در ساخت یناهای قاهره کنده اند. ۲ سط سنگها ۵/۲ تن می باشد). ‎emotes tp A Sea‏ دا نوت عظیم منتشر گردیده. جرم هرم خئوپس را برابر یکصد میلیونیوم کره زمين 

صفحه 48:
*هرم منکورع منکورع. پنجمین پادشاه سلسله چهارم و پسر خفرع بود که از حدود ۲۵۳۲ پیش از ميلاد به مدت بيست و نه سال بر مصر حکمرانی کرد. وی کوچکترین هرم را در فلات گیزا احداث کرد که سومین هرم از مجموعه اهرام سه كانه است. اين هرم. ۵/۶۶ متر | داشته که امروزه به ۶۲ متر تقلیل یافته است. و طول قاعده آن ۵/۱۰۸ متر مى باشد و در بخش جنوب غربی دو است. هرم مذکور نیز حدود سال ۲۵۱۰ پیش از میلاد بنا گردید. درصورتیکه در بخش ‎Lj‏ ‏هرم بسيار شايان توجه مى باشد. جون تنها هرم سلسله جهارم بادشاهى مصر است که داای ۱۶ ردیف شده بود تا سطح اين هرم با سنكهاى كرانيتى يوشيده شود, اما به دليل مر ناكهانى منكورع اين امر هركز تحقق نمى يابد و هرم مذكور فاقد روكش باقى مى ماند * اينكه جرا هنوز در تهيه و تدارك وسايل انوازه كيرى لنكان لنكان به دنبال انسانهاى ماقبل تاريخ است , بر ما امر يوشيده اى است.هنوز كاملا مشخص نيست كه آيا اين قدرت علمى و هنرى كه انسان امروز تنها كوشه اى راد است . از یک مغز فوق انسان یا منبع فکری فوق العاده است. این امكان را هم مذهب هم عرقان تاكييد ميكند. امكان رسيدن اين تمدن بيشرفته از خارج كره زمين به ساکنا است و يا البته لزوما نميتوان كفت كه يكى از اينها صحيح است.با توجه به اينكه بشر امروز _- هنوز در تنگنای این تمدن سردر گم است و می اندیشد که این امر یک مساله خارق العاده و خا باشد ولذا سبب آن نیز خاص است. 

صفحه 49:
* در هر حال منبع اين ظرافت هنری و علمی در ساختمان هرم بزرگ و اهرام مصر هر چه باشد اين به جای خود باقی استکه این ساختمان از چنان نبوغ عظیمی برخوردار استکه در طول تاریخ نظیر آن مشاهده نشده استو هر جسم يا ساختمان هرمی شکل که دقیقا با ابعاد متناسب با هرم بزرگ مصر ساخته شودو در امتداد شمال و جنوب مغناطیسی زمین قرار بگیرد میتواند به پیرایش . انعکاس و تمر کز های میدانهای انرژی منتهی شود. از آزمایش های بسیاری که درباره اجسام هرمی شکل با ابعاد چند سانتی متر ییا چند متر انجام شده این نتیجه حاصل گردیده است که نوع جسم یا ماده ای که در ساختمان این اهرام به کار می رود به هیچ وجه در ماهیت میدانهای انرژی که در درون آنها متمر کز میشود تاثیری ندارد. 

صفحه 50:
* "نتایج آزمایش های انجام شده " - غذاهای فاسد شدنی تا مدتها مدید بدون فساد در درون هرم باقی می ماند - آب های آلوده . تصفیه و عاری از میکروب می شوند - نباتات با سرعت پیشتری رشد می يابند - فلزات زنگ زده . جلا و صیقل اصلی خود را باز می باند - انسان ها به استراحت بهتری دست يافته و نیز به قدرت اندیشه آدمی افزوده می شود - آرامش و درمان امراض روانی با سهولت بهتری انجام می شود ee 

صفحه 51:
* هرم پادشاهي زوسر 2056۲ * در ساکارا. سال 5.0۲۶۸۰ * اولین مرحله ی تشکیل اهرام در تب ۲۱6/065 در ساحل غربی رود مصر در الی القصر ۰1۱0۲ زمانی است که فرورفتگی و محراب کوچک درون مصطبه . به معبد تبدیل شد. نخستین هرم در اوایل سال ۲۶۸۰ :5.6 . در ساکارا 531373 منطقه ای بین منفیس و رود نیل - ساخته شد که در حقیقت نه یک هرم واقعی بلکه مصطبه ای در مقیاس بزرگ تر و تکامل یافته تر بود.هرم مذکور. محل دفن زوسر . 2056۲ فرعونی در سلسله ی سوم پادشاهی است.در قلب هرم . در یک اتاق کوچک پوشیده و مهر شده کنار هرم , مجسمه ی نشسته ی عبوس زوسر با چشمانی از مرمر سبز قرار داشت. 

صفحه 52:


صفحه 53:


صفحه 54:
معبد حتشپسوت * در دیرالبحاری ُ61۲-6۱-818۲ظ0 " افزودن نماهایی عظیم ( برای پیوند میان مقبره و معبد ) . عملی اجتناب ناپذیر بود . به هر حال در روش به کار گرفته شده ی جدید . معابد با مقیاس بزرگ در کنار رود نیل ساخته م شدند. نمونه ی آن را می توان در معبد هتشپسوت ]۳۱۵6۱605 در دیرالبحاری مشاهده کرد. ملکه هتشپسوت . سال های زیادی بر سراسر مصر حکومت راند . معبد محل دفن وی در کوهی در دیرالبحاری قرار دارد. این معبد. مجموعه ای در مقابل پرتگاه است : نکته ی مهم درباره ی دیرالبحاری . این است که تکمیل آن از چشم انداز آرمانی پیروی می کند. تعداد کمی از خط های افقی با خطوط عمودی پرتگاه , ایجاد کنتراست می کند. این معبد که در حدود سال ۱۵۰۰ پیش از میلاد در مجاورت خطوط معبد منتحوتپ از پادشاهی کهن ساخته شد ولی هرم ‎OT‏ را در حیاط جلویی نداشت. از سطح کف دره تا سه طبققه ستوندار با خرپشته های اتصالی از پایین به بالا قد برافراشته است. نکته قابل توجه. تناسب بصری معبد با محیط طبیعی خود است. سنگها دراز عمودی و افقی ستون بندیها و توالی رنگ سیاه و سفید یا روشن و تاریک. با تقارن انسان - ساخته اش, الگوی صخره ای پر تگاههای بالا را تکرار می کنند. تک تک ستونهاء که یا چهار گوش ساده اند ابه صورت یک شانزده ضلعی یخ دار تراشیده شده اند. تاسب و فضایی هنری با یکدیگر پدید می آورند. یبا نزدیک به دویست پیکره نق نقش برجسته همه جانبی در ار تباط با معماری این معبد ساخته شده بوده اند. برجسته با رنگهای درخشان و خیره کننده ای که سراسر دیوارها را پوشانده بودند و بقایایشان را امروزه هم می توان مشاهده کرد. 

صفحه 55:


صفحه 56:


صفحه 57:
* معبد کارناک * در کارناک مجوعه ی کاملی از معابد وجود دارد و تمامی این معابد . در محوطه ی مقدس با دریاچه ای مقدس شامل پرند گان مهاجر مقدس ( لک لک گرمسیری ) . واقع هستند. هسته ی مرکزی که بقیه معابد در اطراف آن رشد کردند . معبد آمون است۱۲۹۰(۰ ).9 )ساخت آن در زمان سلسله ی هفتم آغاز شد. معمولا معبدها . که معبد آمون نمونه ی بزرگ آن است . دارای یک راهروی اصلی است . در هر طرف راهروی اصلی . فضاهای ستون دار دیگری وجود دارد که نست به راهروی اصلی . کوتاه تر می باشد. یعنی سقف محوطه ی مرکزی , حدود ۲۰ فوت ( حدود ۶ متر ) بلندتر از سقف محوطه ی کناری است. این بدان معنا است که اختلاف سطح بین دیوار و سقف ( که می تواند از محل قرارگیری پنجره باشد ) . به وسیله ی شبکه ای از سنگ های بزرگ » روشنایی روز را به داخل می آورد.این روش نورپردازی » اشکوپ روشنایی ( 510۳۷ 0616۲6 ) نامیده می شود. .محدوده این معبد با ۱۳۴ ستون در حیاطی با ۳۳۸ فوت طول و ۱۷۰ فوت عرض مشخص می شود.ستونهای مشخص کننده راهرو وسط ‎۶٩‏ فوت ارتفاع دارند در حالی که بقیه آنها ۴۲۲ فوت هستند , اين اختلاف ارتفاع با سنگهایی مشبک و تعدادی پنجره بام پرشده است.ستونها و آثاری که روی آنها حکاکی شده تقریبا دست نخورده باقی مانده و میتواند در تاریکی سحر بیننده را مجذوب خود کند. 

صفحه 58:


صفحه 59:
فعيد راسي مويلابو سميل) * حدود ۱۲۵۷ ق.م تندیسهای غول پیکر تقریبا ۱۸ متر معبد تخته سنگی غول پیکر راسسس دوم , آخرین فرعون بزرگ و جنگاور مصر , که کمی پیش از خروج قوم بهود از مصر به پیشوایی موسی از مصر زندگی میکرده است : در ابو سعبل بر ساحل چپ رود نیل ساخته شده است راسسس که از پیکارهای بسیارش برای زنده کردن امپراتور ی مصر برخود می بالد ,با قرار دادن چهار تندیس شبیه سازی شده غول اسای خودش در نمای معبد , به ستایش از عظمت خویش پرداخت و در آن اغراق کرد. محوطه ی جلوی ساختمان . به یک سدر بزرگ با ‎۱۱٩‏ پایه ی عریض و۱۰۰ پایه بلند منتهی می شود. این سردربا ۴ مجسمه ی نشسته ی غول پیکر از راسس ۵۲06565 تراشیده شده است.هر ۶۵ پایه ی بلند . ممکن است تنها به وسیله ی تراش آن ها از میان صخره ی کلمل ساخته شوند. در سال ۱۹۶۸ , کل بنای معبد برای آنکه زیر آب دریاچه سد جدید الحداث آسوان نرود , به نقطه دیگری انتقال داده شد.در دوره های بعد , ارات شاهان و عظمت امپراتوران را نیز باساختن بناهای عظیم و پرشکوه گرامی دانسته اند , گویا گرایش به ساختمانها و پیکره های غول اسل از مختصات هنر بیش ندارند زیرا هر گونه ظریف کاری فدای بزرگتر کردن اندازه ها شده است.بزرگی مقیاسها در داخل معبد نیز به اجرا در آمده است.پیکرههای غول آسای پادشاه که به قالب ستون تراشیده شده اند , در دو سوی دالان باریک معبد رو به یکدیگر ایستاه اند و جسامت اغراق آمیزشان ظاهرا با فضای معماری آن تناسب دارد.ستونها نگه داشته شده اند یعنی از دل صخرههای .و هیچ نقشی در تحمل فشار سقف ندارند و از این لحاظ مشابه ستونهای مقابر نبی بعدها ذر معملری یونان پدید 

صفحه 60:


صفحه 61:


صفحه 62:
* معبد هوروس ۳ این معبد در دوره پادشاهی نو ساخته شد. دارای سردری به ارتفاع ۳۶ متر و همچنین دارای ۱۰ طبقه میباشد. سرستونهایی با طرح نیلوفر آبی و خطوط تصویری هپرو گلیف ( نوعی خط با اشکال رنگی ) این معبد را شاخص ساخته است. 

صفحه 63:


صفحه 64:
شهرسازی در تمدن مصر هر فرعون مکانی رادر کنار دره رود نیل بر میگزیده و درآن مکان شهری را بنا می کردوپس از مرگ فرعون آن شهر نابود شده واز میان می رفت.مگر آنکه جانشین فرعون تصمیم می گرفت که مقبره خود را درهمان نقطه برپا سازد.ازمعروفترین شهرهای تمدن مصر میتوان از:العماره؛ و«کاهون؛به صورت دهکده های کار گری نام برد. چنبن به نظر میرسد که ثروتمندترین مردم مکان خانه های خود را معمولاًدر حاشیه ی خیابان های اصلی بر گزیده وسپس افراد متوسط جامعه در جاهای خالی وپشت خانه ثروتمندان به بنای مسکن خود پرداخته وبالاخرفرودستان به ساختن خانه فشرده خود بدون حفظ نظمی خاص ودر هرجا که فضایی ‎CHL‏ می شد می پرداختند و وجود شبکه شطرنجی در بخش کوچکی از تل العماره بیشتر تابع وضع ار گانیک واوضاع سیاسی بوده است. ساکنین مصر در دو منطقه شمالی وجنوبی با دوفرهنگ ورسم متفاوت می زیستند درمصر سفلی شغل مردم چوپانی و مسکن آنها به صورت چادر نشینی بود ولی در مصر علیا مردم به کشاورزی مشغول بودن د ومحل سكو سومریها از نی به عنوان مصالح ساختمانی برای سا 

صفحه 65:
هردوت درباره مصریها می گوید: مصریها بیشترازهر قوم دیگر به حد افراطی مذ هبی هستند آنها سکونت گاههای خود راازمصالح کم دوام می ساختند ولی در ساختن معابد و مقبره های پادشاهان از سنگ های سخت استفاده میکردند . به طور کلی توجه مصریها به زندگی در این جهان برای ادامه زندگی ودستیابی به سعادت در مرحله دوم زندگی یعنی زندگی پس از مرگ بوده است وهنر نیز بر اين اساس پایه ریزی شده است. حدود ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح مصر سفلی با مصر علیا به دست فرعون «نارمر» باهم متحد شدند واولین سلسله با یک سیاست واحد تر کیبی ازدو فرهنگ را به اجرا گذاشتند.پس از گذشت این دوران است که به تدریج شروع معماری مقبره به صورت مصطبه (۱۵5۲۵03) آغاز میشود. سیرتکامل هرم سازی مصر درسلسله چهارم بااحداث اهرام ثلائه در قسمت غرب قاهره درمحلی به نام«جیزه؛به اوج اعتلای خود رسید.سه هرم خفرن(۲۱60۱۲6۲۱) خوئّپس( (116005) ومیکر نیوس(۱۱5 61 /۲۱۷) دارای سطوح جانبی صاف هستند که در اصل با غلافی از سنگ تراشیده ویکدست پوشیده شده بودند لیکن اکنون همه آن پوششها به جز قسمتى از راس هرم خفرن به كلى - ازبین رفته است. 

صفحه 66:
اصولا فرم هندسی اهرام شاید به اين علت است که هرم یکی از پایدارترین فرم های هندسی است وانتخاب این فرم وآ گاهی از خواص هندسی احجام دانش عمیق مصریان رادر علوم ریاضیات وهندسه به اثبات می رساند. معماری اهرام به شکل مشخصی تجلی سیستم اجتماعی حاکم بر مصر است بدین معنی که سیستم حاکم بر مصر مانند هرم عمل می کند در رأس آ ن فرعون واز راس قاعده به ترتيب طبقات يايين تر قرار مى كيرند. در رابطه با دو مسئله اعتقادى مصرى ها ميتوان اهميت دادن آنها به معمارى مقبره را جستجو كرد. اولا: به اعتقاد آنان انسان پس از مردن در حقیقت وارد مرحله جاودانگی زندگی خود میشود بنابراین این مقبره ها از نظر استحکام فیزیکی جاودانگی را به نمایش می گزارد همان طوری که میدانیم امروزه هنوز بعد از گذشت چند هزار سال این بناها جاودانه برجای ایستاده اند. دوما:معماری باید در ابعاد نمادین عظمت مقام متوفی فرعون را مجسم کن ~ 

صفحه 67:
هرم خفرع مرقد راه خاکریز سر پوشیده معبد دره ای ابوالهول بزرگ هرم خوفو هرم های خاندان شاهی ومصطبه های اشراف به طور کلی در طراحی معماری اين معابد دو مسئله مهم قابل بررسی است: ۱ محوری که معبد از ابتدا تا انتها بر راستای آن کاملا قرینه ساخته می شد. ۲ سلسله مراتب فضاها در رابطه باعملکرد این معابد است. محور طولی معبد که تسلط آن بر کل پلان محسوس است و ن کننده در شکل گیری معبد دارد در حقیقت از مضمون ایدئلوژی مصریان نشات می گیرد که درآن زندگی انسان عبور از جاده باریکی است که این جاده تا انتهای زندگی ادامه دارد كه ريشه اين اعتقاد را نيز در طبیعت مصر یعنی رود نیل میتوان دنبال کرد.سلسله مراتب فضاها نیز 1 یش است که اين مراسم درقسمت * (تاریخ شکل شیر - جیمز موریس) 

صفحه 68:
زبان خط تقويم مذهب و خدايان هسته هاى اوليه علم در مصر عقايد مربوط به حيات بس از مرگ > =— — 

صفحه 69:
زبان : زبان مصری را نه میتوان یک زبان کاملا آفریقایی دانست و نه یک زبان ‎T‏ ‏اختلاط آنها بوجود آمده است ولی اصل و ريشه آفریقایی دارد. بپایی . از همانطور که از مطالعه آثار پیش از تاریخ نمیتوان در اصل و ريشه زبان مصری قضاوت کرد مطالعه آثار دوره مقدماتی تاریخ مصر نیز محققین را از حال تردید و ابهام بیرون نیاورده . در عین اینکه زبان مصری از جهت لغات و قواعد به السنه مختلف مردم قديم آسيا و آفريقاء سامی بربر و بانتو . بستگی دارد نمیتوان آنرا کاملا متعلق و مربوط به یکی از زبان های فوق دانست و چنین به نظر میرسد که زبان مصری در آزمنه بسیار قدیم از اختلاط زبان های مزبور بدست آمده و به تدریج با تغییراتی که در لغات و قواعد اصلی وارد شده جنبه خاصی به خود گرفته و با حفظ شباهت های جزئی زبان مخصوص مصریان را تشکیل داده است. 

صفحه 70:
خط : خط هیرو گلیف: خط تصویری در آغاز شروع کتابت در مصر رواج داشته است . مصريان حروف صدادار را نمی نوشتند الفبای آنها از ۲۴ حرف بی صدا تشکیل می شد. بعد از خط هیروگلیف خط ديكرى در مصر رواج يافت كه به خط مقدس معروف شد بدين جهت آنرا خط مقدس كويند كه در دوره يونانى ها منحصرا مورد استفاده روحانیون بود . بعد از خط مقدس خط قبطی مورد استفاده قرار كرفت و به اين جهت به قبطی معروف شد زیرا مسیحیان مصری که قبطی خوانده ميشدند از آن استفاده میکردند . 

صفحه 71:
Peloton Disque Massue Verrou Tissu Ltang Tingle Corbeille Piédestal 2 Tenailles Feuille de roseau bras Poussin 

صفحه 72:


صفحه 73:
هسته های اولیه علم در مصر : بناهای عظیم مصری (اهرام و پرستشگاه ها) به کمک تکنیکی ابتدایی برپا میشد تمام اين كارها به دست روستاییان و برد گان ولی همواره براساس طرح های خاص و محاسبات معماران و سایر روسای کارگاه های ساختمانی انجام میگرفت. اين طرح ها و محاسبات نیز معمولا بر تجاربی مبتنی بود كه از نسلی به نسل ديكر انتقال می یافت. و نه بر مبنای اصول علمی مکانیکی, مساحی مزارع به منظور دریافت مالیات نیز با دانستن محاسبه سطوح ملازمه داشت. از اینرو علم حساب در مصر تکامل قابل ملاحظه ای یافته بود. طب نیز در مصر پیشرفت فراوانی کرد . الزام به شکافتن اجساد که طبق سنن دینی ان را مومیایی کنند تشریح بدن انسان را امکان پذیر ساخت . این امر به نوبه خود هسته های اولیه پزشکی را بنیان نهاد . 

صفحه 74:
a ‏سال رك إزرسة قن كز مزق جز تفيل ۴ ماه و هرماه ۳۰ روز داشت‎ ‏اين فصول مطابق بود با‎ فصل اول : دوره ريزش باران ها فصل دوم:دوره كشت فصل سوم:دوره برداشت محصول جون ماه هاى سى روزه مصريان و سال آنها كه سيصد و شصت روز بود با واقع امر تطبيق نداشت به اخر هرسال هروز اضافه ميكردند ولى با اين حال باز هم هرسال ۶ ساعت را به حساب نمی آوردند. مصریان عدد و تاریخی که مبنای تاریخ قرار بگیرد نداشتند بلکه سلطنت هریک از سلاطین را مستقلا مبدا تاریخی جداگانه قرار میدادند . ee 

صفحه 75:
مذهب و خدایان مصریان : اساس مذهب مصریان پرستش خدایانی بود که مالک قانونی سرزمین مصر محسوب میشدند . خدایان مصر : ۱) خدایان محلی : آتوم «هوروس , هاتور ۰.. ۲) خدایان جهانی : رع . نوت . نوئو ۰۰ . ۳) خدایان داستان های عامیانه ۴) نیمه خدایان و فرشتگان : توثریس . رنوت ۰۰۰ ۵) خدایان بیگانه : رشف . کدش . آنات ۰.. ۶) قهرمانانی که به مقام خدایی رسیدند : ایموتس . امنوفیس ۰... ۷) حیوانات مقدس : گاو . شاهین . تمساح . شغال .موش ۰.۰ 

صفحه 76:


صفحه 77:


صفحه 78:
s يمه خدایان و فرشتگا vu 

صفحه 79:


صفحه 80:
عقاید مربوط به حیات پس از مرگ : مرگ : مصری ها گذشته از کالبد به دوعنصر مستقل از ماده در تشکیل اجزای انسان معتقد بودند. یکی " با " بود که میتوان آن را با روح تطبیق کرد و بصورت پرنده ای با سر انسان نموده می شد دیگری "کا " که عده أى ان را جلوه غير مادى بدن ميدانستند و دسته اى ان را فرشته نكهبانى كه با انسان به دنیا امده و يس از مرگ مراقب اوست 3 در هرحال بنظر مصریان مرگ عبارت بود از انفکاک عنصر جسمانی از عناصر معنوی . جایگاه روح در تبر : قدیمیترین عقاید مصریان که هميشه به دیده احترام به ان مينكر يستند اين بو دكه كرجه روح از بدن جداست ولی برای انکه باقی بماند به بدن محتاج است چون با انهدام کالبد قطعا روح هم از بین میرفت به همین دلیل در کفن و دفن اموات دقت زیادی بکار میبردند. عقیده مصریان به حیات پس از مرگ امر اساسی و ابتی بوده و قبل از ظهور هرنوع عقب وجود داشته و مخصوصا مصریان میخواستند که روح پس از مرگ جسد را ترک نکند . احترام اموات : مومیایی : اعتقاد راسخ مصریان به جاودان ماندن روح و ماندن او نزد جسد باعث شد که اقدامات جدی برای حفظ اجساد و تهیه وسایل اسایش در مقبره ها و توسعه و تنظیم هدايا به عمل ايد . چون متلاشی شدن جسد سبب نابودی روح به جسد بازمیگردد و از هدایایی که به او 7 

صفحه 81:
طرز مومیایی کردن: علامتی با قلمو در جای عمل گذاشته ميشد با یک قطعه سیلکس پهلوها را شکافته امعاء و احشاء را به استثنای قلب و کلیه ها بیرون می آورند آنرا با شراب. خرما شسته در مواد معطر میخواباندند حفره شکم را با دارچین و عطریات دیگر می انباشتند شکم را دوخته و بدن به مدت ۷۰ روز در آب کربنات طبیعی قرار می دادند سپس آنرا شسته در نوارهای باریک. که به صمغ عربی آغشته بود میپیچیدند و لابه لای آن پارچه مواد معطر میگذاشتند . این اعمال صیانت مادی بدن را تامین میکرد ولی برای اطمینان بیشتر به اعمال ساحرانه و افسون نیز متوسل ميشدند به این ترتیب که هنگام پیچیدن نوار یا پارچه دعای مخصوصی را میخواندند و علایم مخصوصی را در نقاط معین رسم میکردند . پس از اين اقدامات مومیایی را در تابوتی که دورادور ان عبارات سحر آمیز نوشته شده می نهادند . جسد ثروتمندان را در چند تابوت که داخل هم قرار گرفته بود میگذاشتند تا از نفوذ هوای خارج محفوظ باشد . ظروف سرپو دار مخصوصی که حاوی امعاء و احشاء متوفی بود نزدیک صندوق 

صفحه 82:
تشییع جنازه : باتشریفات زیادی انجام میگرفت عده زنانی بودند که کارشان گریستن برای جنازه بود ! هدایا : همانقدر که مصریان در محافظت بدن و بهبود وضع مقابر کوشش داشتند در تهیه و تقدیم هدایا نیز مراقبت میکردند (تاریخ مصر قدیم -احمد بیمنش) ee 

صفحه 83:
فهرست منایع تس 0 كم راضیه رضازاده نشر هیرمند - تیران ۱۳۶۹ نشر عفاف - تیان -۱۳۸۱ انتشارات دانشگاه تيران انتشارات دانشگاه تيران نشر انديشه ميندس ‎Golo‏ انصاری جيمز موريس علنقى وزيرى فرهاد كشايش