صفحه 1:
صفحه 2:
5
2
۱
جشن های ایران باستان
تاريخ و فرهنك تمدن ايران اسلام
9 © 2 54
صفحه 3:
9
©
4
Bee ل ا ا ا ری RU RCAe Loar
Bere eee RC ery eed or Sore kee TUS ONC ESS or eS US IRC Soe no BoE
Fenn eee hee)
CIO pS TS See pomoy orl Tue Cane و
همان معنى عيد است كه زرتشتيان نيز به همين مفيوم و معنى آن را بكار مىبرند. هدف از بر كزارى اين همه جشنها و كردهمايىها
نزديكى افراد جامعه و موانست آنان و تمر كز نيرو و اتحاد و اتفاق بودداست.
1 ا ا ا م اا gee SE)
110 ا ely ERC. Curr mere yc
یعنی ستایش و پرستش دینی همراه با سرور و شادمانی.
صفحه 4:
9 ١ ff
~ Rope emcee Rep Sere rne)
ايران كيين. علت آفرينش آدميان. رواج نيكى محض نه تنها در دنياى زمينى. بلكه در همة كائنات است؛ بنابراين: انسإي” 5-00
۱ ا ا ا ا م ا
و آدم از جبان آغازین بخاطر وظیفهای که به وی محول گردیده بایستی از اين ٩ mere em RUE CO) OREO ey
Pn ENC Se Mor Me eC So Be tNo eer eS STU tt eee Deen Ce ne ESSE Eee
جنک در مقابل سپاهیان اهریمنی است.
هر انسان. سوار کاری پیکار گر است و ابزار او در اين میدان کارزار پارسایی و شادمانی است. ایرانیان برای چیر گی بر قوای
اهریمنی خود را به دو چیز نیازمند میدانستند. یکی از آندو بدن و بازوانی نیرومند بود که گفتهاند:
ee enc ert) ز نیرو بود مرد را راستی
CoS pra iene nen epee iro) Mey yee ite nee PERCE CRC ND RC ens
Bere ا ا ا ome ne re
Per gener ا es hue SON Karte pel Ce) is eee Cy
ال ام ل ا ea STC Rel on
پبد»-
ا ا ل ل ال ا ل
۱ ا ا tc
وی وت ا اريسي ست ريا سيان قزر بر رده ی سل 7
نت 7
4
۳"
صفحه 5:
ff
o
9
3
* روز هاى هم نام با دوازده ماه و جشن هاى ماهانه
۰ جشن های آتش
جشن سده
۱
٠ نوروز و جشن هاى وابسته
نوروز کوچک
SOS ey yy)
2
|
5
۷ هه
eo © 4
صفحه 6:
۳1 ١ وب
o Rae 7
5 2 0
7 كاه شمار به معناى همان تقويم است. 9
9 ۱ TOES PN Meen CCT INY sey NENT OmCa ACS Eee RON ROL b YY
00 ere Te ero GPF FOPorG | Oc gerne Fe pea | nee
eerie اام ا ا CBee ES
et gertey Ween ROK SNO Eire Tce Mee Cntr ew pS yey a Ie TRS Sy lee eevee CBS ey ot
ERUp poner ا
| Se TO Remmn MIC Ly tp Ree ener) ey NICD Re Tre 0 0 me meen nes
از ۳۰ اسم روزها مشترک است.
CSN TENTS era Ua Rene aG | ORCS eR] ا ل ا 1
Recg ere ee Pe D Ig Tne TS Ay VS Re heen eres pene ats eas FR ee Tees
ENE Poe Bees NE CR MMe EB NU EN Fp Fa] CanU Ker pC reeyO (on FOC ا ل ESS)
نظر دیگری در مورد زمان برپایی نوروز در دوران ساسانی دارد و نوشته است. در عیبد ساسانیان نوروز. یعنی روز اول
FERN eer ICS BNE Cro a SS SCR Teeny ry
5
صفحه 7:
و«
روزهای همنام با دوازده ماه و جشنهای ماهانه 7
reer ere rae roe Ton SSC phew leper Sy rer bP eS Eee نامگ وازدهکانه
(7 ory eS) ye Ten nee ote SOB CBee ا
20000 NOE Sion De SNe Ton ay Toi et Pee ee Ber Use ee teen oey
سال كه ببيتر است آنها را جشنهاى ماهانه بناميم: يديد مىآمد. اين جشنها در جدول زير نمايان است:
jay el 9 59) tol 0۳ نام جشنٍ
فروردين 2 روز نوزدهمء روز فروردين جشن فروردكان
اردیبهشت روز سوم, روزاردیبهشت
جشرر
ارديبهشتكان
Abe 7 12ج
تير روز سیزدهم, روز تیر جشن تیرگان
al را 0
شهریور روز چهارم. روز شهریور جشن
شهریورگان
مهر روز شانزدهم. روز مهر جشن مهرگان
آبان روز دهم. روز oll جشن آبانگان
آذر روز نهم. روز آذر جشن آذرگان
دی روز یکم. روز هرمزد خرم روز
صفحه 8:
ff
6 0
اردیبیشتگان
mum eG) ا Peery
و رفتن و از پادشاهان حاجت وم
۱
۹
در روز ششم از ماه خرداد به مناسبت برخورد نام ماه و روز مطابق معمول جشنى بر كزار مى شده موسوم
IRS eae) ا 0
صفحه 9:
ff
0 9
Reiger) جشن
ا RO Sele ee RCE SE oer NOS tS ROS. eee eet eS A
Se een Me ل noe By Bee io peek TO See tye tere toe
foun SRO nC. VSS EES EP SS) SIDE eS ET SS ا ل ا
tener Reine eh leeren Nee Earp ا ا (oer fener EB STC Be ke SC Eee RU Be
eh ed ee TCL SSC Re SERS Non To. Eee Se ORCS Se RS CERO eeL
دامان طبیعت بر گزار میشدهاست.
صفحه 10:
7 0 وب ال
۱ ۱ eer ioecny
شيريور امشاسيند ايزد نماد شيريارى آرمانى و نيز تكاهبان فلزات است كه ششمين ماه سال و جبارمين روز ماه را به نامش نامكذارى
aoa ا ا م ا ا ا ا ا ا ال للك
17 ا 7 Ren
۳۰۰ می۲
صفحه 11:
RRR ye norte
PCP NECTED BoE Se lores Se il Pret ۳ Oe SUN Se eRe TOES)
عصر ساسانی و پس از آن مراسم و آدابی در دشت و فضای باژ انجام میشد. ابوریحان گوید:((مرداد ماه که روز هفتم آن مردام
روز است و آن روز را به انكيزة يبش آمدن دو نام با هم؛ جشن مى كرفتند. معناى امرداد آن است كه مرك و نيستى نداشته باشد.
امرداد فرشتهای است که به تگبداری جبان و آراستن غذاها و داروها که اصل آن از نباتات است و بر کنار کردن کرسنگی و زیان و
00 0 0
صفحه 12:
امح ىس <
2
nd oO لت
4
سال ایرانیان باستان. به صورتی که آن را در سنک نوشتههای دایوش بز رک در بیستون میيابیم. در پاییز آغاز میشد و جشن
Res pew eran} ۳ ا ا ا ۳
TOL BE Oe Ree MDD Ren ey Ree eee Lory ۱
eet TO eee SES ed TO SDD) De ETC nce RCTS Bee DE te Sete eta
9
5
صفحه 13:
ل ۱
oO جشن آبانكان
نزد ایرانیان باستان پٍ رب سس ۳ 0 ‘
زند کی بخش تأکیدهای |
ا ne Neer ery yeed 7 10
جشن و شادی و خوردن و نوشیدن و نیز خواندن نیایشهای مربوط به ایزدان آبها بر گزار میشدهاست. در ایران امروز اثری از
بركزارى اين جشن ديده نمى شود ولى يارسيان هند هنوز با يوشيدن لباس سفيد و حضور در كنار آبهاى طبيعت اين روز را كرامى
مىدارند. برخى كاهشمارها تاريخ اين جشن را ع آبان ماه ذكر كردهاند.
صفحه 14:
/ ١ امح
9 با
9 جشن آذرگان
۲ م به آذرکان نیز از زمر جشن های"آتش
Sng ORIG eC EE RETO Reed 7۳7 7 7 ۱
Ne ene oe ا ep eres ee eet) CCC ree yea reba le ier
جشنهای دیگر جنبةٌ ملی خود را از دست داده و تتبا تیان هنوز با رفتن به آتشکده و خواندن نیایش آن را کرامی میدارند.
i ات
صفحه 15:
30 a. و«
۱ 9 5 1
as 2 اه
۱
مى شد. روزى بزرك بود مشحون از آداب و مراسم دينى و غير دينى. زرتشتيان به ويزه يارسيان اين روز را بسيار محترم شمرد وم
Ue tor Sh Cea TOL ۳
Oe Brnern Sy or shee wy or plore ert Dy by STC TUL BS ee tol mel eek cee ey
مىبايد و شبها كوتاتر و روزها بلندتر مىشود.ايرانيان سال را در دورداى از ادواز تاريخى خود از آغاز زمستان و ماه دى يا روز
خورشید و ماه خداوند آغاز میکردند و در واقع نوروزشان بو ۰ ةا
و
7
صفحه 16:
0 a oe
بیمن گان یا پیمنجنه ©
م SO ere ROE Os Eat Tes ete er ey none See ek eo
SP or eis ae SE soe Se Rene eae eee Roe ا ا ORO
Fn SS RU ee Ra re re nT SoS es ears Dome oe eee Ene ne cTEne nd
خوراكى از كياه ببمن سرخ و بيمن سفيد استفاده مى كردند. اين كياه داراى خواص دارويى است و در روز كار باستان ايرانيان
ا اا ا ۳۳ ا ا ل CRE
۱
روغنهاى نباتى و ساقدها و جوبها و بركهاى سوزاندنى كه بوى خوش يراكنده و كندزا باشند. در اين روز انجام مىشد. آن
000 م ا ا ا ا ee Seb Rae D
rT K 3 مغول بسیار مرسوم بوده و آداب و تشریفات آن رواج تقریباً عام داشتهاست.
Po
صفحه 17:
د
inulimes nervy pemyey ۳ ۱9|
.9
۱
۱
جشن زنان بود و در این جشن مردان به زنان بخشش میکردند و هنوز اين آیین در اصفبان و ری و دیکر جاها بجاست و به فارسی
0
92
صفحه 18:
د
جشن سده
از جمله بزركترين آتش جشنهاى در ايران باستان
که تدوام داشته و تا به امروز ادامه دارد جشن سده
است یعنی جشنی که به یاد کار پیدایی آتش بر گزار
میشود. فردوسی شرح آن را در ضمن احوال
6 پیشدادی
ا ل ل ل ل د
سياهى (مظير مرك و نيستى در ايران باستان)
میبیند. سنگی با شدت به سوی مار پرتاب میکند.
Per Rey Cpemecrtpene cree eC be
reg) ا ا PLES eco
CNO pee eS Sp ey ۱
فروعغ ايزدى) به جشن و سرور تا شب هنكام يرداخته
و نمى كذارند آتش هيجكاه خاموش شود. از آتگاه
آن جشن را سده نام نيادند.
54 0 كاد
۱
صفحه 19:
0
|
OS CoS kes
در تقویم و روزشماری ایرانیان شنبه و چپارشنبه یا آدینه
۱ 200
آن يايه نبود كه ماه را به جبار شفته با نامهاى كنوتى
EOS) ل ا 0
جنين جشنى بر كزار نمى شدهاست. روز شمارى
۱
27 0 0 0000000
میشدهاست و آنچه مسلم است. چپار:
علت جشن و آتش افروزی در ایام آخر سال مربوط
به نبودهاست.
میشود به فروردکان جشن که فروهرها یا ارواح مردگان
ا 00
شير و ديار و خانومان فرودآمده و ميان بازماندكان
ere rece ا ا ا
Ce nee al ENS Maa oe Ret a
AVES IIPSE DID Pe cme nen Pere Te LAC per Cs
تا در روشنی و فروغ omer درآيند.
92
o@
2 8
صفحه 20:
ff
©
نوروز کوچک
روز نخست فروردين ماه نوروز همكانى يا نوروز
کوچک خوانده میشد. پنج روز اول فروردین جشن
۱
ete ene eS oer ene
ا CCR BS Sy
صفحه 21:
١ امح
9
7 نوروز بزرك يا خرداد روز o
۱ eS Sho Sere pe RCs ese
ey Eee NIN Sey RCO Eee CW een)
OP ie SSS Sey ior a eS eon)
باستان بودهاست. خردادامشاسبند به آب منسوب مى باشد.
اين روز در ميان جشنها و اعياد فراوان ايران باستان به
ويزه دوران ساسانيان از اهميت و ارزش و تقدس خاصى
بیره داشتهاست. در پیلوی رسالهای است به نام ماه
فروردين روز خرداد كه بسيارى از حوادث ميم به موجب
"١ آن در جنين روزى واقع شده و هم جنين بسا رويدادها كه
00 0 ا Reel IBS
سنت است و زرتشتيان بدان باور دارند كه تولد زرتشت نيز
تب
0 ل ا ل
۱ ا EO Reena)
فروردین. از بین رفت.
صفحه 22:
ff
0
ا ا ا ل ا ل
Ree rape Cop peer aron OneNote reat KRY
ee ae ee eae Dad ۱
بت
ا ا ا ا ا ا 0 0
آریاییهاست. ا ل ا ا 1۳
آفتاب را آغاز زمستان میگرفتند به ویژه ژرمنیها عید تولد آفتاب
را در آغاز زمستان گرفته و آن رابه خدای آفتاب نسبت میدادند و
eae Seren Ceeaoe! 00
خورشيد است. آشكار است كهجه موجب بلند: شب كه تاريكى كه |
forse per) ا م tree
Pee cre ee I Soe tv mere: Ste See eee
ae tno ee Cere te ee arcsec led 0ت
3 سفره جنبه دینی داشت و مقدس بود.
صفحه 23: