خرافه گرایی

خرافه گرایی

اسلاید 1: آسيب شناسي پديده خرافه گرايينوع شناسي خرافاتشناسايي علل خرافه گرايي بررسي پيامدهاي خرافاتگونه شناسي خرافه گراييتعيين اهميت موضوع و ضرورت بررسي آنسر فصل های آموزشی

اسلاید 2: خرافات ، جمع خرافه و در اصل به معناي حکايت‌هاي شب است ؛ امّا در تداول فارسي‌زبانان، به سخنان نامربوط ، پريشان و بي‌اساس که مبتنی بر منطق و دانش نباشدگفته مي‌شود. بعبارت دیگر خرافه به معناي چيزي است كه واقعيت ندارد و ساخته ذهن و فكر انسان است كه پس از پيدايش به آن اهميت مي دهد و  براي آن  در زندگي خود اثر قائل مي شود، در صورتي كه هيچ گونه تاثيري در زندگي و حقايق هستي ندارد. نظير: فال گيري، سحر و جادو، سعد و نحس برخي از اماكن و امثال آن. :تعریف خرافه

اسلاید 3: براي بهتر فهميدن معناي خرافات و آثار آن در زندگي، پيش از هر چيز بايد با پيشينه اين کلمه و کاربردهاي آن آشنا شويم . در اين نوشتار مقصود ما از خرافات همان مفاهيم روزمره همچون رمالي ، انواع فال ها همچون فال قهوه و فال نخود ، فال تاروت ، فال آئينه،کف بيني ، ورد خواني ، جادو و جمبل و...است . خرافات :

اسلاید 4: فال قهوه : شخص رمال بعد از نوشاندن یک فنجان قهوه به شخص، باقیمانده قهوه در کف فنجان را به صورت وارونه روی نعلبکی قرار می دهد و سپس بر اساس تصاویری که در انتهای فنجان و نعلبکی نقش می بندد پیش بینی هایی درباره زندگی شخص صورت می گیرد و پیشنهادات و توصیه هایی به او داده می شود.فالهای رایج:

اسلاید 5: فال تاروت : توسط ورق هایی که منقش به نقش هایی از طبیعت و یا نقش هایی مبهم می باشد صورت می گیرد که به صورت خورشید چینش می شود و ورق ها یکی در میان روی هم قرار می گیرند.فالهای رایج :

اسلاید 6: فال آئینه: بنا بر ادعای رمالان ، عمدتا به همراهی اجنه صورت می گیرد ، به این ترتیب که پس از قرار دادن یک شمع در مقابل آئینه و خواندن وردهایی توسط رمال، نوشته هایی روی آئینه با مضمون زندگی شخصی فرد و راهکارهای مربوط به آن نقش می بندد.فالهای رایج :

اسلاید 7: فال نخود: به این صورت انجام می شود که رمال پس از نیت کردن شخص متقاضی، نخودها را پرتاب می کند و سپس بر اساس اشکال هندسی شکل گرفته توسط نخودها ، پیش بینی هایی برای شخص صورت می گیرد.فالهای رایج :

اسلاید 8: ضرورت توجه به خرافه گرایی خرافات از نظر اقتصادي تن پروري و بيهوده گري را گسترش مي دهند و از نظر اجتماعي موجب ضعف روحيه ي تلاش و کوشش در جامعه مي شوند و نوعي انفعال را در پيکره جامعه تزريق مي کنند.رواج خرافه گرايي براي جامعه بسيار مضر است و باعث مي شود مردم به رؤيا و توهم رو بياورند و از واقعيت روي برگردانند .بنابراين شناختن ابعاد خرافات و تبعات منفي آن براي افراد يک جامعه ضرورتي انکار ناپذير است زيرا چه بسيار خانواده ها و افراد که به دليل گوش سپردن به توصیه ها و تجویزهای رمالان به جدایی و نابسامانی گرفتار شده اند. چه بسيار مبالغ هنگفت که افراد خرافاتي از خود و خانواده خود دريغ نموده اند و آن مبالغ را صرف خرافات نموده اند و چه بسیار افراد که در پی دل سپردن به موهومات رمال ها و دعا نويس ها در سراشيبي فروپاشي و نابودي و فساد افتاده اند.

اسلاید 9: انواع خرافات:خرافات فردي و عوام پسند : خرافاتي که جنبه فردي و عوام پسندانه دارد . اين گونه خرافات ، عقايدي واهي را در بر مي گيرد ، که افراد يا اقليتهاي خاص در يک جامعه به آن معتقدند.خرافات اجتماعي : مقصود افکار موهوم و علايق و احساسات غير منطقي است که اکثريت جامعه به آن معتقد و پایبند مي شوند و غالبا بصورت آرمانهای ملی یا شبه دینی جلوه گر می شود . مانند بت پرستیخرافات برنامه ریزی شده : مثل خرافات سیاسی شامل انديشه هاي عوام فريبانه و منحطي است که گروههاي افراطي يا احزاب خاص و سياست مداران قدرت طلب براي ارضاي حس برتري طلبي خويش از آن سود مي جويند.

اسلاید 10: نظر اسلام در باب خرافاتبا توجه به اين که قرآن، كتاب درس زندگي است و براي كمال و سعادت بشر نازل شده از اين رو با اموري كه غير واقعي، خيالي و خرافي است مبارزه مي كند. به طور نمونه احترام، عبادت و تقديس چوب و سنگ هايي كه به عنوان بت مي شناختند و آنها را محور زندگي و اثر گذار مي دانستند ، توسط حضرت رسول(ص) مورد مذمت قرار گرفت زيرا همه اين امور خرافه است و چون خرافه بود پيامبران با اين گونه امور مبارزه كردند از اين رو در هر موضوعي كه احساس مي شود خرافي و غير واقعي است بايد با تفكر و تعقل و بدست آوردن معيار واقعي كه قرآن و سنت ارائه مي دهد، عمل کرد و براي شناخت واقع از غير واقع همان ملاك را معيار قرار دهيم.

اسلاید 11: نظر اسلام در باب خرافاتدر مقابل اين موضوع که قرآن بسياري از اعتقادات رايج را خرافه ميداند، بسياري از مفاهيم متعاليه را که از نظر برخي افراد خرافات شمرده مي شود، واقعيت مي داند. مثلاً شايد برخي افراد جن و پري را خرافه بدانند، در صورتي كه قرآن آنها را امور واقعي مي داند. يا شايد برخي توسل و ارتباط با انبيا را خرافه بدانند در صورتي كه با توجه به معيار قرآني و روايي ،يك واقعيت است.شايد برخي از مادي گراها وجود خدا را به خاطر آن كه ديده نمي شود خرافه بدانند در صورتي كه از نظر قرآن وجود خدا بديهي و روشن است و جاي هيچ گونه شك و ترديدي وجود ندارد. (افي الله شك فاطر السموات و الارض)

اسلاید 12: باورهای خرافی در کشور های مختلف اغلب انگليسي‌ها پوشيدن برخي از لباس‌ها يا آويزان كردن اشيايي خاص را عامل مهمي در خوش‌شانسي مي‌دانند. گرچه انگليسي‌ها به عنوان مدرن‌ترين خرافاتي‌هاي دنيا شناخته شده‌اند اما آمريكايي‌ها نيز با خرافات بيگانه نيستند. نصب نعل اسب به عنوان نماد شانس و بركت بر سردر خانه‌ها يكي از رايج‌ترين خرافات در اين كشور است. آمريكايي‌ها نيز مانند بسياري از ديگر كشورها معتقدند كه شكستن آينه براي مدت 7 سال بدشانسي مي‌آورد.

اسلاید 13: باورهای خرافی در کشور های مختلف کشور روسیه بعنوان « سرزمین خرافات کهن» شناخته شده روس‌ها هيچ‌گاه در محيط‌هاي بسته سوت نمي‌زنند چرا كه اعتقاد دارند در اين صورت همه پول و ثروت خود را از دست خواهند داد . خرافات در زندگي مردم كشورهاي آسياي شرقي هم نقش بسيار مهمي دارد. يكي از خرافات رايج در ميان ژاپني‌ها، نحسي در سن ميانسالي است. در بسياري از فرهنگ‌ها، عدد 13 به عنوان يك عدد نحس شناخته شده است كه نشانه بديمني است.

اسلاید 14: باورهای خرافی در کشور های مختلف در كشور ژاپن و كره نيز عدد 4 به عنوان يك عدد نحس و بديمن پذيرفته شده است. تلفظ اين عدد در زبان ژاپني معادل تلفظ كلماتي نظير مرگ و نابودي است و جالب است بدانيد در اين كشور اغلب هتل‌ها سه ستاره هستند يا پنج ستاره و به ندرت ممكن است يك هتل چهار ستاره در ژاپن ببينيد و در آسانسور ساختمان‌ها نيز شما هيچ‌گاه عدد 4 را نمي‌بينيد چرا كه اساسا در اين كشور طبقه اي به اسم 4 وجود ندارد و جالب‌تر اين‌كه در هتل‌هاي اين كشور هم اتاق شماره چهار وجود ندارد اما در مقابل در كشور چين عدد 8 نشانه خوش‌يمني است و اعداد و تاريخ‌هايي كه با هم شباهت دارند براي آنها به عنوان روزهاي بسيار خوبي براي برگزاري مراسم‌ خاص هستند.

اسلاید 15: تبعات خرافه گراییاعتقاد به خرافه‌ها و عقيده‌هاي بي‌ريشه و اساس، تأثيرات مخرّبي را بر زندگي انسان بر جاي مي‌گذارد. چه زندگي‌هايي بر اساس عقيده‌مندي به يک خرافه، دچار بحران شده و چه پيوندها که با اعتماد به يک مطلب بي‌پايه، از هم گسيخته شده است. در حقيقت، اعتقاد به خرافات در زندگي، مثل آويزان شدن به ريسماني پوسيده، در چاهي تاريک و عميق است يا براي رضايت و رسيدن به معشوق خيالي، درپي مار افعي گشتن ! خوب است بدانيم که زيان پاره‌اي از اعتقادات خرافي، فقط به شخص دارنده آن عقيده باز مي‌گردد؛ و بعضي خرافه‌ها، خانواده، بستگان، دوستان و گاه طيف وسيعي از مردم را متوجه خود مي‌کند و آفت‌هاي غير قابل جبراني به بار مي‌آورد.

اسلاید 16: عمده ترین تبعات خرافه گرایی1- تن پروري و دل سپردن به راه هاي واهي و ظاهراً ميانبر به جاي تلاش منطقي براي رسيدن به اهداف زندگي2- گرفتار شدن در دام تيم هاي فساد و فحشا به دليل اعتماد تمام و کمال به رمالان و دعانويسان و ...3- قطع ارتباط با دنياي واقعي و اعتياد به فضاهاي خيالي و اوهام به جاي ارتباط منطقي و واقعي با دنياي بيرون

اسلاید 17: عمده ترین تبعات خرافه گرایی4- از هم پاشيده شدن خانواده و تضعيف مناسبات و ارتباطات ميان اعضاء خانواده به دليل توسل به ابزارهاي خرافي براي حل مشکلات خانوادگي5- افزايش آسيب پذيري هاي جسمي به دليل مصرف بعضي از خوارکي هاي تجويزي رمالان6- اتلاف مبالغ هنگفت و قابل توجه جهت پرداخت حق ويزيت رمالان و دعانويسان و ...

اسلاید 18: عمده ترین تبعات خرافه گرایی7- اتلاف وقت و صرف ساعات متعدد جهت ارتباط با رمالان و يا اجراي توصيه هاي رمالان به جاي صرف زمان براي بهبود شرايط زندگي و پيشرفت در ابعاد مختلف زندگي8- زود باوري و ساده باوري و عادت کردن به پذيرش گفته ها و القائات ديگران بدون دقت و بررسي و تحقيق9- انفعال و کناره گيري از فعاليت هاي اجتماعي و گرايش به جمع هاي خرافاتي

اسلاید 19: عمده ترین تبعات خرافه گرایی10- الگو قرار گرفتن براي فرزندان به عنوان افرادي خرافاتي 11- مورد تجاوز جنسي و يا سوء استفاده جنسي قرار گرفتن توسط رمال ها و ورد نويس ها به دليل مراجعه به منازل اين اشخاص 12- و ...

اسلاید 20: برخی عوامل ایجاد خرافاتاحساس نياز به آرامش و اعتماد به نفسکنجکاوي هاي هدايت نشدهکمبود آموزش و ناآگاهيالقائات برخی رسانه ها

اسلاید 21: برخی عوامل ایجاد خرافاتعدم دسترسی آسان و ارزان به نیازهای اولیه وفقر درجامعهتاثير پذيري از گروه همسالان و دوستانضعف باور به اعتقادات مشخص مذهبيويژگي هاي شخصيتي

اسلاید 22: احساس نياز به آرامش و اعتماد به نفس اگر بخواهيم از منظر روان شناختي به خرافه بپردازيم بايد اشاره کنيم که طبق مطالعات، انسان در بسياري از اوقات نياز به تلقين، خودباوري و اعتماد به نفس و اطمينان دارد و بسياري از اوقات براي رسيدن به اهداف خود به امور ماورايي متوسل مي شود. بسياري از ما به خاطر داريم که در کودکي موقع امتحانات براي گرفتن نمره خوب پرچم گل را مي خورديم و پس از امتحان به خود تلقين مي کرديم که چون پرچم خورده ايم، نمره خوبي خواهيم گرفت. به اين ترتيب واضح است که از نظر رواني انسان نياز به آرامش دارد و وقتي از لحاظ معنوي و روحي به اوج نرسيده باشد، خلاء خود را از اين طريق پر مي کند.ا

اسلاید 23: کنجکاوي هاي هدايت نشده به لحاظ علمي خرافه گرايي به ذهن کنجکاو بشر که همواره درصدد يافتن پاسخ سوالات و مجهولات خود بوده است، برمي گردد. انسان گاهي سعي کرده با يافتن پاسخي غيرمنطقي، خود را قانع کند که علت رخ دادن پديدهها را يافته است. اندک اندک اين پاسخ ها به يک باور جمعي تبديل شده و بدل به اموري شده است که بدون توجيه و دليل منطقي از سوي همگان پذيرفته شده است.

اسلاید 24: فقر و عدم دسترسی به نیازهای اولیهدر جامعه اي که دسترسي آسان و ارزان براي برآوردن نيازهاي اوليه وجود ندارد، نفوذ خرافه و جادو بيشتر مي شود. به طور مثال تصور کنيد وقتي راه درمان بيماري در يک جامعه فقير و عقب افتاده وجود نداشته باشد، عامه تلاش مي کنند با جادو و ورد و غيره بيماري خود را علاج کنند. بنابراين نسبت فقر با خرافه قابل ملاحظه است و هر قدر فقر بيشتر باشد، خرافه زمينه بهتري براي ظهور پيدا مي کند.

اسلاید 25: کمبود آموزش و ناآگاهي با توجه به نقش مهم آموزش و پرورش در مبارزه با خرافه گرايي ميتوان گفت اگر در نظام آموزشي ما محور همه چيز علت يابي علمي پديده هاي اجتماعي باشد، خرافه گرايي مهار و يا حداقل از گسترش بيشتر آن جلوگيري خواهد شد. علت يابي تمامي پديده هاي اجتماعي از نظر علمي باعث مي شود نسلي که به دنبال موضوعات جديد است و به دنبال واقعيات مي گردد، به صورت منطقي و عقلاني با محيط اطراف ارتباط برقرار کند، نه خيالي و خرافه گرايانه . منابع کسب معرفت بشر در عين محدوديت، زياد است و نسل جوان بايد ياد بگيرد براي علت يابي پديده هايي که در اطراف خود مشاهده مي کند به دنبال عقلانيت و منطق برود و موهومات و مسائل خرافي را با ذهن جست وجوگر خود کنار بزند.

اسلاید 26: القائات برخی رسانه ها طبيعي است که وقتي نسل جوان امروز با تلويزيون، ماهواره و رايانه در ارتباط است، از آن ها تاثير مي پذيرد و چه بسا که بسياري از خرافه هاي امروزي نتيجه القائات رسانه ها باشد زيرا متاسفانه مشاهده مي شود که بعضاً توسط ابزارهاي رسانه اي همچون سي دي ها و فيلم ها و تردستي ها و شعبده بازي هاي رسانه و با کمک حقه هاي سينمايي افراد به سمت خرافه ها گرايش يافته اند و اين امور را واقعي تصور نموده اند. اگر رسانه‌ها، انعكاس زندگي اجتماعي ما هستند، براي درك اهميت موضوعي، كافي است در اينترنت جست‌و‌جو كنيد؛ خواهيد ديد اغلب سايت ها و يا روزنامه‌هاي دنيا، از روزنامه‌هاي مهم گرفته، تا نشريه‌هاي پيش پا افتاده، ستوني را به طالع‌بيني اختصاص داده‌اند.

اسلاید 27: ضعف باور به اعتقادات مشخص مذهبي در دين اسلام خرافه و خرافه پرستي محکوم شده است و کساني که به اين امر مشغولند مورد سرزنش قرار گرفته اند. بنابراین دین باوران و معتقدان به شریعت راستین اسلام از پشتوانه های اعتقادی و ایدئولوژیک مناسبی برای مصونیت در برابر خرافه گرایی برخوردارند و از سوی دیگر مومنین و دینداران برای مواجهه با مشکلات و آشفتگی ها، به جای متوسل شدن به حیله های بچگانه رمالان و خرافه گرایان، به منبع لایزال آرامش و رحمت یعنی خداوند و سپس ائمه اطهار متوسل می شوند و از توسل به بندگان ضعیف و ناتوان خدا به جای توسل به باری تعالی پرهیز میکنند و چه بسا آن را شرک قلمداد کنند.

اسلاید 28: ويژگي هاي شخصيتي اگر خرافات فقط حاصل اشتباه در ادراک ، حافظه يا قضاوت باشد اصلاح آنها بايد کار ساده‌اي باشد. يا اگر خرافات صرفاً ناشي از فشارهاي اجتماعي باشد بايد با از بين رفتن اين فشارها ، خرافات نيز از بين بردند اما واقعيت اين است که مردم به سختي دست از افکار خرافي برمي‌دارند و سرسختانه به آنها چسبيده‌اند به همين جهت احتمال مي‌رود خرافات تا حدود زيادي ، ريشه در درون شخصيت افراد داشته باشد.برخي ويژگي هاي شخصيتي همچون بد بيني،توهم زدگي،وسواس و ...

اسلاید 29: ويژگي هاي شخصيتي اگر خرافات فقط حاصل اشتباه در ادراک ، حافظه يا قضاوت باشد اصلاح آنها بايد کار ساده‌اي باشد. يا اگر خرافات صرفاً ناشي از فشارهاي اجتماعي باشد بايد با از بين رفتن اين فشارها ، خرافات نيز از بين بردند اما واقعيت اين است که مردم به سختي دست از افکار خرافي برمي‌دارند و سرسختانه به آنها چسبيده‌اند به همين جهت احتمال مي‌رود خرافات تا حدود زيادي ، ريشه در درون شخصيت افراد داشته باشد.برخي ويژگي هاي شخصيتي همچون بد بيني،توهم زدگي،وسواس و ... دانشجوي سال سوم دانشگاه هستم . چند ماه پيش مطابق معمول تصميم داشتم که با تاکسي به دانشگاه بروم و چون ديرم شده بود سوار يک خودروي شخصي شدم و از اين بابت که راننده اين خودرو شخص مسني بود، آسوده خاطر بودم.اصلاً يادم نيست که راننده چطور سر صحبت را با من باز کرد.او درباره اينکه او هم دختري به سن و سال من دارد صحبت کرد و گفت دخترم بختش بلند است و من اين را روي پيشاني اش مي بينم علاوه بر اينکه من کف بيني بلد هستم و بهترين فال قهوه ها را مي گيرم.من که به شدت علاقه مند به موضوعات هيجان انگيز و رمالي و ... بودم با او هم کلام شدم و به احضار ارواح و فال قهوه و ... اظهار علاقه نمودم و به دليل مسن بودن اين شخص به او اعتماد کردم. و آدرس محل کار او را گرفتم.مصادیق

اسلاید 30: ويژگي هاي شخصيتي اگر خرافات فقط حاصل اشتباه در ادراک ، حافظه يا قضاوت باشد اصلاح آنها بايد کار ساده‌اي باشد. يا اگر خرافات صرفاً ناشي از فشارهاي اجتماعي باشد بايد با از بين رفتن اين فشارها ، خرافات نيز از بين بردند اما واقعيت اين است که مردم به سختي دست از افکار خرافي برمي‌دارند و سرسختانه به آنها چسبيده‌اند به همين جهت احتمال مي‌رود خرافات تا حدود زيادي ، ريشه در درون شخصيت افراد داشته باشد.برخي ويژگي هاي شخصيتي همچون بد بيني،توهم زدگي،وسواس و ... دو روز بعد حس کنجکاوي ام مرا به محل مذکور کشاند زنگ خانه را فشار دادم،پس از لحظاتي ديدم که زني ميانسال در را باز کرد .او مرا به داخل منزل دعوت نمود و من با وجود آن زن در خانه ،آرامش و اطمينان بيشتري يافتم .وارد اتاقي شدم که پر بود از وسائل عجيب و غريب با دود نسبتاً غليظي که براي من از همان ابتدا فضايي توهمي و خيالي را ايجاد نمود.گوشه اتاق نشستم و در انتظار ماندم،چند دقيقه بعد همان راننده اي که قبلاً او را ديده بودم وارد اتاق شد و بعد از کمي صحبت که بيشتر در جهت مطمئن ساختن من بود، شروع به ورد خواندن و کارهاي عجيب و غريب نمود و اتفاقاً بعضي از ويژگي هاي من را بازگو مي کرد که من رامتعجب کرده بود و اين مسئله باعث جلب اعتماد بيشتر من مي شد.بالاخره چندين بار به اين خانه رفتم تا اينکه روزي که براي فال گرفتن به خانه او رفته بودم و باز هم مبلغي پول براي هزينه رمالي با خود برده بودم ،آن شخص به همراه جواني که تا به حال او را نديده بودم وارد اتاق شدند و من را که به شدت ترسيده بودم آزار و اذيت نمودند و به من تجاوز کردند. این تجربه تلخ و حادثه ويرانگر براي من به حدي مخرب بود که به دليل فشارهاي روحي رواني و شماتت هاي اطرافيان، از تحصيل انصراف دادم.مصادیق

اسلاید 31: پیشنهادات- مشورت با افراد مطلع و آگاه و يا مراجعه به مشاور براي حل مشکلات روزمره به جاي توسل به خرافات و دعانويسان و رمالان و ...- مطالعه سرنوشت و عاقبت خرافه گرايان به عنوان آينه عبرت- تقويت باورهاي ديني و توسل به ائمه اطهار و دعا و نيايش در مواقع بحراني و هنگام رويارويي با مشکلات- تلاش براي رسيدن به اهداف و تحقق اميدها و آرزوها به جاي واگذاري امور به اوهام و خرافه ها- تمرين توکل و تقويت اين باور که خداوند دوستدار بندگان خود ميباشد و اجابت کننده خواسته هاي بندگان است و آنچه مصلحت حکم کند اجابت خواهد نمود.- افزايش مهارت هاي زندگي در مواجهه با مشکلات و آشنايي با راه ها و ابزار رسيدن به اهداف و اميال شخصي و خانوادگي و شغلي