خط ساحلی

صفحه 1:


صفحه 2:
ا ۳۳ ۲ 2- تصویر ماهواره ای فلات فاره ۲ 3- سیستم‌های ساحلی- جنراییر سدی و دشت ساحلی ودلتا ۲ 4- رسوپات سیستم‌های ساعلی 4 511016 7 5- وی گیهایماسهاي خط ساطلی ۲ 6 پینه‌های جرر ومدی ‏ 6 5106 ۱ > Cy ecb -7 ¥ tals o> Fulltext ” 8- انتقال رسوب و تغييرات خط ساحلى ” 9- محاسبه نرخ انتقال رسويات موازى ساحل ۲ 0- معرفی درياچه اروسیه 12 51186 3 عل ذاو تال ایران ‎as ke)‏ رات ‎IT (ai‏ ‎ ‎SIC [a ‏لت‎ ‎ 

صفحه 3:
لاا الل ا ل 3 زاو ‎slide 14 gbl> Jl 52 azbL5> -12%‏ ‎azb 5. loby bes ol nei ps gloi -13 ”‏ رت ۲ 4-- نمودارتفییرات سطح تراز آب دریاچه ارومیه 16 ‎slide‏ 1- نمودار تغییررات درجه حرارت سالیانه و 18 ‎slide‏ 2111017 ” 16-فبهرست كشورها بر بايه دزازاى سال 000 و ات ان ” 17- منابع 

صفحه 4:
حاشیه ساحلی کم عمق دورتر از ساحل رسوب کرده‌اند. تمین: ‎ds ete‏ ا 0 ه نو ای در تومیر ان ‎mi NURSE a‏ Peers eee 

صفحه 5:


صفحه 6:
این سیستم در نواحی میکرروتایدا , که معمولا دامنه جنر و مدی در آنجا کمتر از سه مت است گسترش دارد. تأمین مدوم ماسه و ‎ae ete aed Sk mete eee Thee ao eared enero‏ ا طرريق مدخل جرر و مدى با درياى آنزاد در ارتباط است. در نواحى ميكرروتايدال: مدخل جور ومدى در طول سد با فوآصل زيادى از 

صفحه 7:
در مناطقی که مقدار ماسه فرراوان بوده و اذرژی امواج قوی و دامنه جنر خواهد شد. رشته‌ها به توسط فرو رفتگیهایی که ممکن است در ا ۰ و یا بات ‎er‏ ۱ 0 | بطور کلی رسویات در طول خط بب لایای که منعکس کننده تخیر شرایط او اك مي‌شوده سهای سای وغل ۷3 ۱ تضیررات سطح آب دریا» رخ فرونشیتی وتامین رسوب در تین : آهمیت است. در زمان ثابت بودن سطح آب دریا یا افت کم آن در صورت سدی - ساحلی به طررف درياء يك توده ماسهاى ورقهاى و ضخیم می‌تواند 3 

صفحه 8:
pee en on een OVE) 00000 an end ‎any ۳‏ ۳ ب ولو ساي خط ول ,كا ‎if‏ ‏مقادی,زیادی رسوب را بهدخل خلیج مک ال ‎ed‏ را ‎ ‎ 

صفحه 9:
پهنه‌های جزر و مدی 0 ee eT cal ee ee et a ee ieee tied Taee eee ane و ‎eee‏ ل ‎Be‏ ‎eth seh socr eteaed‏ ای SFT Bi ice ce get ere sea eee ‎Prey at Lie ee SEO 00-7‏ 0 شده استه تشکیل شده‌اند. پهنه‌های گلی و باتلاقها نیز در خلیج‌هایافت می‌شوند. ‎Slide ‎7 ‏اسم‎ 

صفحه 10:
سواحل بدیل تام پذیری از پدیدههایپویای ریخت شناسی و نی معرض تخریب قرار دارند. در نتیجه تهیه و پیاده سازی: ‎=a oD ee eed‏ ‎ST eee‏ ]| بيد شب ‎eer‏ ‎Toe‏ 00 

صفحه 11:
ا ا ال يا م ااال ا ل ا ا ا ۱ در مناطق ساحلى ديده مى شود. در اين بين خط ساحلى ۰۱ ۰ قاس توجه را به طروح مدیرریت خط ساحلی ( 91۷11۳ ) که بعنوان اصلی ترین دستاورد مطالعات 16/21۷1 مطی می باشد معطوف داشت. و( 0 ۱ ۱ 07500 ۱ Ye etree lee aE ee See ie ve oer eee Pe aed 20700000001 Peete on CO ce = SOLE pana EDO OTT 

صفحه 12:
ی ‎٩‏ ‏حفاظتى و مديربت بهسء بردارى در اين منطقه حساس را باعث كلرديده است. امروزه در بسيارى از كشورهاى ساعلى بح اعمال ‎SR etc‏ ل ۱ ی 1 امت كه دلايل فوق مبين اين ادعاست. به همين حناطى در طررح موضوع 1002:18/1؛ مديرريت نط ساحلى بعنوان يكى انز ‎te ey‏ ا اا اام ااا ‎PSPS‏ ‏موث در جهت هماهنك سازى فداليتهاى توسهه در منطقه ساحلى» برداشته شود و از عدم تاثيس مضرب اين فعاليت ها در حخط ساحلىه ‎Boo eer eases ein Opes Sn PERS Berne‏ ‎Cita ys Ope en Opera eeNeEe‏ و و ‏ساعلى( 21333 122333201136134 5120111122 ) و طرح مديريت دريايى 111211136 ‎pear eee oe ae EON Ee a RTT CW PERC PP 7 ‏ساحلی مهمترین بخش آن می باشد.‎ ‎5110 ‎re 

صفحه 13:
22110 بررسى تغييررات نط ساحل در محدوده پرروژه و بویخ» تحت ار ذ متعدد يكى از مهمترين بخشرهاى مطالعات مهددسى سواحل بو شده در محدوده طررح باشد. اين اهميت در كنار بيجي دكىهاى . مهندسى مناسبه ذزديك به وا ۳ ‏کر‎ a aM Ml ۳ ۳ 

صفحه 14:
۱ ie dere ad ۱ P Oey AL eee Te RU Ree ON Ye ESTP Bee Os et ed ‏حمل رسوب از یک نقطه تا نقطه‌ای دیگر سبب ایجاد فرسایش یا تهنشينى رسوبات ودر نتيجه باعث جلو وعتب ره‎ ee eee ‏می‌گرردد.‎ که 1 شرخ انتقال رسوب امتداد ساحل معمولاً به صورت حجم رسوب انتقال ياقته ساليانه ارائه موشود اما بايد به ياد داك زمان کوتاه‌تر می‌تواند بسیار متغیر باشد بططوریکه این مقدار طی یک طوفان چند بررابر مقدار ضرخ متوسط سالیانه 8 ی اذ ‎SAE Ten BEET Te‏ باشد. Slide 23 

صفحه 15:
معوفی دریاچه ارومیه ی peel ‏ام‎ eee el ee Eb EES SES tl ‏رین شمال غرب ارران واقع شده که دلیل این پستی» فرروافتادگی حاصبل از عملکررد مشترک گسل راستالف قبرین و کسربند‎ ‏رانشی زاگرس است. این دریاچه توسط سنگ های گوناگون آذرینء دگس‌گونه و رسویی احاطه شده است که از دیدگاه چینه شناسی‎ ‏ی‎ ‏دپ } = ا‎ پردازش داده‌های عمق سنجی و الگوسازی ببه بعدی این داده ها نشان می دهد که بستر دریاچه دارای پستی و بللدی بوده و بر این ۱ ریرهاسلامی"ادامه مییابد و بخش میانی - شمالی که از "جزریرء اسلامی" شرروع و بهانتهایی رین حد شمالی دریاچه. و ۱ ۱ تاجنوب "” در محدوده خمربى جايس "اسبيس" و "اشك" عمق افنزايش. ‎T eh er ert aay‏ ا ‎Pe here eo‏ 5110 اه 2 ere eer 

صفحه 16:
Latpor kM — شكل-1: الكوى سه بعدى بست درياجه اروميه بس مبناى دادمهاى عمؤتكارى همانطور كه ديده مى شود بخش جنوبى درياجه از عمق كمترى برخورداراست 

صفحه 17:
درياجه در حال حاظر ی ‎ESE tog‏ ل ‎BISA err i. ee arc nN eS PLCS ALY ASE Oh SEE‏ ۲ و شده واندازه كيرريهايى كه من در سال ‎1١‏ انجام دادم عدد 1.6 مت را بسراى سطع تراز درياجه بيشنهاد مى أكند. ‎pS ade Na Nae ST ha Sas gL (A158 lS plan) oa lad >» ul shal aly‏ ‎el et ee eden Pe RRB Sy‏ ۱ Bera tonne eee PAST Ee Ene es] s PALE er eee we nce ery 

صفحه 18:
.. 02 يا شکل-۲: تغییرات خط ساحلی دریاچه ارومیه در نتیجه نوسان سطح تراز آب >5 £0 1۱ ۱ 

صفحه 19:
۱ ره از سا ۱۳۹۹ وا ۱ (*114ميلادى ) تاكنون دجارافت ‎RE al PAS eae ee eated‏ 0010001 eT Dn Diese ‏دهد که از سال ۱۳۷ تا ۱۳۸۹ ترا‎ eer) ee ea ea er 1rd ‏ارتفاع یک ساختمان سه طبقه افت داشتة‎ ۱ مشاهده ک 20 206 207 2006 30 2000 202 201 2001 00 1 ۷ 0 Wh یر ‎ED os BREN‏ ار ۱ Slide ‏و‎ 

صفحه 20:
PPE resort gel Pe ne ere ‏ا‎ Sa ee eT ‏شده است؟‎ و ا به تضیرات رعلویت؛ و حداکش درجه حرارت سالیانه در بازه زمانی 90 ساله یعنی از سال ۱۳۲۹ 5 ۱۳۸۶ (از ۱۹۵۰ 5 ۳۰۰۵ میللادی) پردازش شد. نمودار بالادر شكل 4 تخييررات حداكش درجه حررارت ساليانه را در بازه زماني 56 ساله در منطته نشان مى دهد وهماتطور كه مشاهده كنيد ا 0 ۱ ۱ »۱ Coo ney Sh ay toned POO noe BDA IW] EN BS ar eae Bret vip Worse eae er Dc POO ae) br See Pe ‏ما‎ Niet STA Sed 5110 | 

صفحه 21:
ec eee شكل-4: تغييررات 00 ساله حداكش, درجه . نمودار بايين در شكل جهار تغييسرات ميائكين : 3 es) Pee et ao) = سا ‎‘Annual Precipitation (mm)‏ ‎ee eC ae‏ كن ‎2 ‎ ‎ ‎10190 ‎eee eee) 00 0 ‏ا ا‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 22:
فهرست كشورها بر يايه درازاى ‎Oye bee een‏ 07 reaver ۲۹۷۵۱ ۳۳۳۳ wary NPY ۲۶۵۱ ۳۹۸۵ rare ۳۶۸۹ ۰۳ ۲۹۷۵ ۱۹۹۴ vie ۳۰ rar ۱۳ Ae ۵۸ ۳۳۹ rer ۳۴۰ ۲۳۸ ay rar ۳۶۳ ۰ ۳۷۴ ۹۵۸ ۷۷۷۶ vere anne AY AA: ۸۶ ۳۳۲ 

صفحه 23:
ی ۳ ای 0 ۳ ١ 

خط ساحلی استاد راهنما :دکتر شهین فر محقق :پیام ضمیری فهرست اسالیدها -1 مقدمه ‏slide 1 -2 تصویر ماهواره ای فالت قاره ‏slide 2 -3 سیستم‌های ساحلی -جزایر سدی و دشت ساحلی ودلتا ‏slide 3 -4 رسوبات سیستم‌های ساحلی slide 4 -5 ویژ گیهای ماسه‌های خط ساحلی -6 پهنه‌های جزر و مدی ‏slide 5 ‏slide 6 -7 طرح مديريت خط ساحلي در مطالعات (slide 7 ) ICZM ايران Fulltextخالصه مقاله: -8 انتقال رسوب و تغييرات خط ساحلي ‏slide 10 -9 محاسبه نرخ انتقال رسوبات موازي ساحل ‏slide 11 -10 معرفی دریاچه ارومیه slide 12  -11 تصویر 3Dاز عمق دریاچه ارومیه ‏slide 13 -12 دریاچه در حال حاظر ‏slide 14 ارومیه slide 15 -13 تصاویر تغییرات خط ساحلی دریاچه -14 نمودارتغییرات سطح تراز آب دریاچه ارومیه ‏slide 16 -15 نمودارتغییرات درجه حرارت سالیانه و ‏slide 18 میانگین بارش سالیانه منطقه ارومیه -16 فهرست کشورها بر پایه درازای ساحلی خط ‏slide 19 بر مبنای داده‌های سال میالدی ۲۰۰۵سازمان جاسوسی آمریکا: ‏slide 20 -17 منابع مقدمه بیشتر رسوبات سیلیسی آواری در طول خطوط ساحلی دریا در سواحل ،جزایر سدی ،پهنه‌های جزر و مدی ،خلیج‌های دهانه‌ای و حاشیه ساحلی کم عمق دورتر از ساحل رسوب کرده‌اند .تامین رسوب ،دامنه جزر و مد ،عمل امواج ،شدت طوفان ،تغییرات سطح آب دریا ،نسبت نرخ فرونشینی به تکتونیک و آب و هوا تماما در رسوبگذاری موثرند. بر اساس دامنه جزر و مد ماسه حالت میکروتایدال ،مزوتایدال و ماکروتایدال در خطوط ساحلی تشخیص داده می‌شود .سواحل و سدها به نحو مطلوبی در نواحی میکروتایدال با عمل امواج قوی تا متوسط گسترش می‌یابند .پهنه‌های جزر و مدی و خلیج‌های دهانه‌ای همانند رشته‌های جزر و مدی در فالت قاره باز به نحو مطلوبی در نواحی ماکروتایدال گسترش می‌یابند .دو سیستم رسوبگذاری اصلی ماسه‌ها در طول خطوط ساحلی شامل سیستم ساحلی -جزایر سدی و سیستم رشته‌های ساحلی -دشت ساحلی می‌باشد. ‏Slide Slide سیستم‌های ساحلی -جزایر سدی و دشت ساحلی این سیستم در نواحی میکروتایدال ،که معموال دامنه جزر و مدی در آنجا کمتر از سه متر است گسترش دارد .تامین مداوم ماسه و دشت‌های ساحلی با شیب کم و پایداری متوسط ،برای تشکیل جزایر سدی الزم است .مرداب در پشت جزیره سدی قرار داشته و از طریق مدخل جزر و مدی با دریای آزاد در ارتباط است .در نواحی میکروتایدال ،مدخل جزر و مدی در طول سد با فواصل زیادی از یکدیگر قرار دارند و لیکن در مناطق مزوتایدال مدخل جزر و مدی مشخص بوده و معموال دلتاهای جزر و مدی در انتهای این مدخل تشکیل می‌شوند. ‏Slide در مناطقی که مقدار ماسه فراوان بوده و انرژی امواج قوی و دامنه جزر و مد کم باشد یک دشت ساحلی از رشته‌های ساحلی تشکیل خواهد شد .رشته‌ها به توسط فرو رفتگیهایی که ممکن است دریاچه‌ها و یا باتالقهای باریکی وجود داشته باشد ،از یکدیگر جدا شوند. دشتهای ساحلی بیشتر در زمانی که سطح آب دریا ثابت بوده یا اینکه افت کمی داشته باشد ،تشکیل می‌گردد. رسوبات سیستم‌های ساحلی بطور کلی رسوبات در طول خط ساحلی سیلیسی آواری یک افزایش اندازه ذرات از طرف دریا به طرف ساحل و یک توالی از اشکال الیه‌ای که منعکس کننده تغییر شرایط امواج است را نشان می‌دهد .در منطقه‌ای از حاشیه ساحلی که امواج برخاسته و شکسته می‌شود ،سدهای ماسه‌ای و فرورفتگی همراه با دون‌های زبانه‌ای با جهتی به طرف ساحل و ریپل‌های موجی تشکیل می‌شود. تغییرات سطح آب دریا ،نرخ فرونشینی و تامین رسوب در تعیین ضخامت و نیز مهاجرت یک کمپلکس جزیره سدی -ساحلی حائز اهمیت است .در زمان ثابت بودن سطح آب دریا یا افت کم آن در صورتی که بطور مداوم ماسه تامین می‌گردد ،در اثر پیشروی سیستم سدی -ساحلی به طرف دریا ،یک توده ماسه‌ای ورقه‌ای و ضخیم می‌تواند تشکیل شود. ‏Slide ویژ گیهای ماسه‌های خط ساحلی ماسه‌های خط ساحلی بطور تیپیک از نوع کوارتز آرنایت هستند .یعنی از نظر ترکیبی سوپر مچورند ،و معموال از نظر بافتی نیز مچورند و گردشدگی و جورشدگی خوبی دارند .کانیهای سنگین ممکن استدر ماسه‌های ساحلی تمرکز یابند ،برخی از ذخایر مهم رسوبی که ارزش اقتصادی دارند بدین طریق تشکیل می‌شوند .توالی‌های قدیم سدی -ساحلی ،در ترشیاری سواحل خلیج مکزیک ، جایی که سدها بر اثر گسل رشدی روی هم انباشته شده و توالی‌های به ضخامت 2.5کیلومتر را تشکیل داده‌اند ،بخوبی شناخته شده است. این توده‌های ماسه‌ای خطوط ساحلی ،که مخازن اصلی نفت با تخلخل 30درصد را تشکیل داده‌اند ،در بین سیستم‌های دلتایی اصلی که مقادیر زیادی رسوب را به داخل خلیج مکزیک اولیه می‌ریخته است قرار دارند .در جای حاضر برخی از رسوبات دلتای می‌سی‌سی‌پی در اثر حرکت مجدد به سدها در حال پیشروی برده می‌شود. ‏Slide پهنه‌های جزر و مدی پهنه‌های جزر و مدی با چندین کیلومتر عرض ،در اطراف مردابها و در پشت سدها خلیجهای دهانه‌ای و در دلتاهای تحت نفوذ جزر و مد تشکیل می‌شوند .معموال اندازه دانه‌های رسوب در طول پهنه از ماسه در پایین منطقه بین جزر و مدی تا سلیت و رس در بخش باالتر آن کاهش می‌یابد .ساختمان‌های رسوبی مشخص در بخش میانی و فوقانی پهنه جزر و مد شامل انواع مختلف ریپل می‌باشد ،که معموال طرح‌های تداخلی را نشان می‌دهند و باعث تشکیل طبقه بندی فالسر ،موجی و عدسی شکل می‌شوند .ترک‌های حاصل از خشک شدن در منطنقه باالی بین جزر و مدی تا قسمت پایین باالی جزر و مدی تشکیل می‌شود و بر اساس آب و هوا ،باتالقها و سبخاها ، ناحیه باالی جزر و مدی را می‌پوشانند. ماسه‌های با طبقه بندی مورب به همراه برخی ساختمانهای در هم در بخش پایین پهنه جزر و مد رسوب می‌کنند .پهنه‌های جزر و مدی توسط کانالهای جزر و مدی ماندری قطع می‌شوند و مهاجرت جانبی آنها باعث تشکیل سدهایی از المینه‌های گلی و ماسه با زاویه مورب و ساختمانهای کانالی می‌گردد .پیشروی رسوبات پهنه جزر و مدی بطور تیپیک یک توالی ریز شونده به طرف باال را تشکیل می‌دهد که توسط یک الیه خاکی یا تبخیری سبخا پوشیده pشده می‌شود ،ضخامت آنها دامنه جزر و مد قدیم را تعیین می‌کند .توده‌های ماسه خلیجی در داخل و یا مجاورت کانال اصلی قرار دارند و از رسوباتی که توسط رودخانه حمل شده و از فالت قاره دریای مجاور تامین شده است ،تشکیل شده‌اند .پهنه‌های گلی و باتالقها نیز در خلیج‌ها یافت می‌شوند. ‏Slide طرح مديريت خط ساحلي در مطالعات ( ) ICZMايران Fulltext خالصه مقاله: سواحل بدليل تاثيرپذيري از پديده هاي پوياي ريخت شناسي و نيز متاثر شدن از فشارهاي ناشي از انواع بهره برداري ها ،همواره در معرض تخريب قرار دارند .در نتيجه ،تهيه و پياده سازي برنامه هاي جامع حفاظتي بمنظور ايجاد تعادل در بهره برداري ها ،كاهش تخريب منابع و دستيابي به توسعه پايدار همواره مد نظر كارشناسان و مسئولين امر قرار داشته است. در برنامه هاي مديريت منابع ساحلي مي بايد برخي موارد را بعنوان پيش نياز اوليه در نظر گرفت .به عنوان مثال در گام نخست مي بايد نسبت به شناخت و تعريف منابع طبيعي و ويژگي هاي سواحل همچون چشم انداز سواحل در اكوسيستم مناطق ساحلي و ارزيابي بهره برداري بهينه و همچنين نيازهاي بهره برداري از منابع در زمان حال و آينده را تعيين نمود. ‏Slide بطور كلي طرح ريزي برنامه هاي توسعه در منطقه ساحلي داراي حالتي ويژه و خاص مي باشد چرا كه انواع جذابيتها براي فعاليتهاي توسعه منطقه اي همانند گردشگري ،صيد آبزيان و حمل و نقل (دريايي و زميني) ،ايجاد مراكز صنعتي و گردشگري و ... در مناطق ساحلي ديده مي شود .در اين بين خط ساحلي ( )shoreLineبواسطه اينكه محل تالقي دو اكوسيستم خشكي و آبي مي باشد از اهميت دو چندان برخوردار است .بگونه اي كه در مطالعات مديريت يكپارچه مناطق ساحلي ICZMمي بايست بيشترين توجه را به طرح مديريت خط ساحلي ( )SMPكه بعنوان اصلي ترين دpستاورد مطالعات ICZMمطرح مي باشد معطوف داشت. برداشت عمومي از واژه "ساحل" معمو ًال در برگيرنده بخشي از منطقه ساحلي است كه در اذهان خواص و متخصصين امر از آن تعبير به "خط ساحلي" ( )Shorelineمي شود" .خط ساحلي" در واقع فصل مشترك دريا و خشكي است كه همواره متاثر از كنش و واكنشهاي اين دو بر همديگر مي باشد .با اين وصف مي توان اذعان داشت كه محدوده خط ساحلي يك منطقه پويا ،ويژه و منحصر بفرد و مشتمل بر منابع طبيعي ،موجودات و سازه هايي طبيعي است كه در مجموع نوعي تعادل اكولوژيك را فراهم مي آورد كه پايداري اين منطقه ،توليد مواد غذايي و ايجاد ديگر امكانات بالفعل و بالقوه را در پي دارد. ‏Slide ليكن هجوم روز افزون جمعيت بمنظور كسب منافع بيشتر از اين منطقه و پتانسيل هاي آن و نبود برنامه هاي مديريتي براي حفاظت . از اين منطقه ،متخصصين و دست اندر كاران امر را با چالشي جدي مواجه نموده است كه نتيجتاً لزوم تهيه و فراهم آوري برنامه هاي حفاظتي و مديريت بهره برداري در اين منطقه حساس را باعث گرديده است .امروزه در بسياري از كشورهاي ساحلي بحث اعمال مديريت يكپارچه مناطق ساحلي ( )ICZMبه دليل ضرورتهاي ملي و بين الملي در دستور كار قرار دارد .آنچه نمي توان انكار كرد ،اهميت و نقش بسزاي برنامه "مديريت خط ساحلي" ( )Shoreline management planدر مطالعات ICZMاست كه داليل فوق مبين اين ادعاست .به همين خاطر در طرح موضوع ، ICZMمديريت خط ساحلي بعنوان يكي از دستاوردهاي اين مطالعات و به عبارت بهتر مهمترين دستاورد آن است كه مي بايست مد نظر قرار گيرد تا بدنبال پياده سازي آن گامي موثر در جهت هماهنگ سازي فعاليتهاي توسعه در منطقه ساحلي ،برداشته شود و از عدم تاثير مخرب اين فعاليت ها در خط ساحلي، اطمينان حاصل گردد .در واقع مديريت يكپارچه مناطق ساحلي در شكل ايده ال خود به ٣بخش طرح مديريت حوزه pهاي آبريز ( ،)Catchment management planطرح مديريت خط ساحلي( )Shoreline management planو طرح مديريت دريايي (marine )management planتقسيم مي شود و همانگونه كه فوقاً مطرح گرديد به نظر متخصصين امر طرح مديريت خط ساحلي مهمترين بخش آن مي باشد. ‏Slide انتقال رسوب و تغييرات خط ساحلي بررسي تغييرات خط ساحل در محدوده pپروژه و بويژه تحت اثر فعاليت‌هاي انساني انجام شده در اين محدوده و اجراي پروژه‌هاي متعدد ،يكي از مهمترين بخش‌هاي مطالعات مهندسي سواحل بوده و مي‌تواند چكيده بسياري از مطالعات هيدرودينامك و رسوب انجام شده در محدوده طرح باشد .اين اهميت در كنار پيچيدگي‌هاي حاكم بر روند اين تغييرات ،استفاده از كليه اطالعات موجود شامل عكس‌هاي هوائي و ماهواره‌اي و اطالعات هيدروگرافي در كنار شبيه سازي رياضي را الزم مي‌نمايد تا مطالعات ،منتهي به نتايج مهندسي مناسب ،نزديك به واقعيت و قابل استفاده گردد. ‏Slide محاسبه نرخ انتقال رسوبات موازي ساحل تغييرات خط ساحل ،داراي روند پيچيده‌اي مي‌باشد .عامل اصلي چنين تغييراتي ،انتقال رسوب در محدوده خط ساحل است .تفاوت قدرت حمل رسوب از يك نقطه تا نقطه‌اي ديگر سبب ايجاد فرسايش يا ته‌نشيني رسوبات و در نتيجه باعث جلو و عقب رفتن خط ساحل مي‌گردد .عوامل هيدروديناميكي مختلفي در اين زمينه دخيل مي‌باشند .انتقال رسوب موازي ساحل عمدتاً در منطقه شكست كه نسبتاً كم عمق است صورت گرفته و امواج و جريانات موازي ساحل بيشترين تأثير را در اين زمينه دارند .ساير جريانات از قبيل جريانات ناشي از جزر ومد و باد بدليل كم عمقي منطقه شكست امواج از تأثير كمتري برخوردار هستند .بدين ترتيب مدل مورد استفاده جهت شبيه سازي تغييرات خط ساحل در وهله اول بايد قادر به محاسبه انتقال رسوب ناشي از اثر امواج بوده و در صورت لزوم قابليت لحاظ كردن ساير جريانات را نيز داشته باشد. نرخ انتقال رسوب امتداد ساحل معمو ًال به صورت حجم رسوب انتقال يافته ساليانه ارائه مي‌شود ،اما بايد به ياد داشت كه مقدار نرخ در زمان كوتاه‌تر مي‌تواند بسيار متغير باشد بطوريكه اين مقدار طي يك طوفان ،چند برابر مقدار نرخ متوسط ساليانه بوده و در زمان‌هايي كه ارتفاع امواج برخوردي كوچك است ،نزديك به صفر مي شود .تغييرات فصلي (اغلب تابستان در مقابل زمستان) نيز‌ مي‌تواند هم از ال متغير باشد. لحاظ نرخ و هم از لحاظ جهت كام ً ‏Slide معرفی دریاچه ارومیه دریاچه ارومیه بزرگترین آبگیر داخلی و مهمترین دریاچه دائمی ایران بوده و در شمال غرب و در ارتفاع ١٢٧٨متری از سطح آبهای آزاد قرار دارد و از این نظر مرتفع ترین دریاچه در فالت ایران است .درحقیقت دریاچه ارومیه در یکی از پست ترین نقاط حوزه آبریز شمال غرب ایران واقع شده که دلیل این پستی ،فروافتادگی حاصل از عملکرد مشترک گسل راستالغز تبریز و کمربند رانشی زاگرس است .این دریاچه توسط سنگ‌های گوناگون آذرین ،دگرگونه و رسوبی احاطه شده است که از دیدگاه چینه‌شناسی بازه زمانی گسترده‌ای را از مجموعه‌های "دگرگونه پرکامبرین" مربوط به ٨٠٠-٧٠٠میلیون سال پیش گرفته تا رسوبات گلی عهد حاضر نشان می دهد. پردازش داده‌های عمق‌ سنجی و الگوسازی سه بعدی این داده ها نشان می‌دهد که بستر دریاچه دارای پستی و بلندی بوده و بر این اساس به دو بخش قابل تقسیم است (شکل .)١-بخش جنوبی -میانی که از ورودی رودهای سیمینه رود و زرینه رود شروع شده و تا جنوب "جزیره pاسالمی" ادامه می‌یابد و بخش میانی -شمالی که از "جزیره اسالمی" شروع و به انتهایی ترین حد شمالی دریاچه می رسد .همانگونه که در شکل یک مشاهده می کنید بخش جنوبی -میانی دارای عمق کم ( ١تا ٣متر) و به نسبت یکنواخت است و تنها در محدوده غربی جزایر "اسپیر" و "اشک" عمق افزایش یافته و به حدود ٦متر می رسد .بخش میانی -شمالی در حقیقت یک فرورفتگی است که عمیق ترین بخش آن (در نزدیکی کوه pزنبیل داغی) ١٦متر ژرفا دارد .عمق این بخش در نواحی شمالی کاهش یافته و به یک متر می رسد. ‏Slide شکل 1 شکل :١-الگوی سه بعدی بستر دریاچه ارومیه بر مبنای داده‌های عمق‌نگاری همانطور که دیده می‌شود بخش جنوبی دریاچه از عمق کمتری برخوردار است ‏Slide دریاچه در حال حاظر نوسان تراز آب دریاچه تعیین دقیق سطح آن را مشکل می کند با وجود این ،وسعت دریاچه بر اساس عکس‌ های ماهـواره ای کهتوسط ماهواره لندسـت در یک دوره 6ساله (از ١٩٧٢تا ١٩٨٤میالدی) گرفته شده است ،سطح آب بین ٦٨٢٧تا ٥٣١٠کیلومتر مربع تخمین زده شده است .سطح تراز میانگین دریاچه در کتاب دریاها و دریاچه‌های ایران نوشته مهندس شهرابی ١٢٧٨ ،متر تعیین شده و اندازه‌ گیریهایی که من در سال ١٣٨٠انجام دادم عدد ١٢٦٥متر را برای سطح تراز دریاچه پیشنهاد می کند. شواهد باستان‌شناسی در بعضی شهرهای تاریخی (حسنلو ،کردلو ،گول‌تپه) نشان می‌دهد که سطح آب از چهار هزار سال پیش تاکنون هیچگاه از ١٢٩٠متر باالتر نبوده است .تغییرات سطح تراز آب و به‌دنبال آن تغییرات خط ساحلی دریاچه ارومیه در طی ٤٥سال گذشته بر پایه عکس‌ های هوایی و تصاویر ماهواره‌ ای بازسازی شده که نتیجه آن را می توانید در شکل 2مشاهده کنید. ‏Slide شکل 2 شکل :٢-تغییرات خط ساحلی دریاچه ارومیه در نتیجه نوسان سطح تراز آب در ٤٥سال گذشته که بر پایه عکسهای هوایی و تصاویر ماهواره‌ای تهیه شده است ‏Slide همانگونه که در شکل 2دیده می شود تراز دریاچه از سال ١٣٦٩ (١٩٩٠میالدی) تاکنون دچار افت شدیدی شده pاست .پردازش pداده‌ های ترازسنجی ماهواره‌ ای نیز نشان می دهد که از سال ١٣٧٤تا ١٣٨٩تراز دریاچه حدود ٩متر ،یعنی در حدود ارتفاع یک ساختمان سه طبقه افت داشته است که این افت را می توانید در شکل 3 مشاهده کنید. شکل :٣-تغییرات سطح تراز آب دریاچه ارومیه بر پایه داده‌های ترازسpنجی ماهواره‌ای .پردازشpها بر مینای داده‌های تراز سنجی ماهواره‌های Topex/Poseidon،Jason-1و OSTMهستند (منبع داده‌ها ،وزارت کشاورزی ایاالت متحده آمریکا) ‏Slide * آیا این تغییرات در میزان ورودی و خروجی آب دریاچه تحت تأثیر عوامل طبیعی بوده و یا دخالتهای بشر موجب بروز این تغییرات شده است؟ برای بررسی این مطلب در قدم اول بهتر است نگاهی داشته باشیم به تغییرات میزان بارندگی و نوسان درجه حرارت در منطقه .بههمین منظور ،داده‌ های اقلیمی ایستگاه سینوپتیک ارومیه مورد استفاده قرار گرفت (شکل )٤-و داده‌های مربوط به تغییرات رطوبت و حداکثر درجه حرارت سالیانه در بازه زمانی ٥٥ساله یعنی از سال ١٣٢٩تا ( ١٣٨٤از ١٩٥٠تا ٢٠٠٥میالدی) پردازش شد .نمودار باال در شکل 4تغییرات حداکثر درجه حرارت سالیانه را در بازه زمانی ٥٥ساله در منطقه نشان می‌ دهد و همانطور که مشاهده pکنید حداکثر سالیانه درجه حرارت با شیبی مالیم یک روند کاهشی را به نمایش می گذارد. از سویی دیگر تغییرات درجه حرارت به‌ صورت دوره‌ای بوده و هر ٧تا ١٠سال شاهد یک دوره نوسانی هستیم .حداقل پنج دوره نوسان درجه حرارت را در این داده‌ ها مشاهده می‌کنیم .با بررسی دوره ‌pهای نوسان درجه حرارت در دهه‌های ١٩٧٠ ،١٩٦٠و ١٩٨٠ میالدی و مقایسه آن با نوسان‌های تراز آب دریاچه (شکل )٢-می بینیم که تأثیر این تغییرات در حدی نبوده که توان تحمیل افت شدید تراز آب را داشته باشد. ‏Slide شکل :٤-تغییرات ٥٥ساله حداکثر درجه حرارت سالیانه و میانگین بارش سالیانه منطقه ارومیه بر پایه داده‌های اقلیمی ایستگاه سینوپتیک ارومیه. نمودار پایین در شکل چهار تغییرات میانگین بارش را در بازه زمانی ٥٥ساله در منطقه ارومیه نشان می دهد و همانطور که دیده میشود میانگین بارش روندی کاهنده را به نمایش می‌گذارد ‏Slide Slide 19 فهرست کشورها بر پایه درازای خط ساحلی بر مبنای داده‌های سال میالدی ۲۰۰۵سازمان جاسوسی آمریکا: ساحل/محیط ()% ساحل/مساحت ()m/km² مساحت اراضی ()km² مرز پیرامون خط ساحلی زمینی ()km ()km ()km کشور رتبه ۸٬۸۹۳ ۹٬۲۲۰٬۹۷۰ کانادا ۱ ۳۷۴٬۷۴۴ ژاپن ۶ ۹۵٫۸ ۲۱٫۹۱۵ ۲۰۲٬۰۸۰ ۲۱۰٬۹۷۳ ۱۰۰٫۰ ۷۹٫۳۹۰ ۲۹٬۷۵۱ ۲۹٬۷۵۱ - ۶۲٫۰ ۲٫۱۷۵ ۳۲٬۱۴۳ ۱۹٬۹۲۴ ۱۲٬۲۱۹ ۹٬۱۵۸٬۹۶۰ ایاالت متحده آم ۸ ریکا ۷۳٫۳ ۹٫۳۴۱ ۹٬۸۲۷ ۷٬۲۰۰ ۲٬۶۲۷ ۷۷۰٬۷۶۰ ترکیه ۱۷ ۳۶٫۹ ۱٫۹۴۴ ۸٬۶۲۰ ۳٬۱۸۰ ۵٬۴۴۰ ۱٬۶۳۶٬۰۰۰ ایران ۳۷ ۹۱٫۰ ۲۴٫۵۷۵ ۲٬۶۵۱ ۲٬۴۱۳ ۲۳۸ ۹۸٬۱۹۰ کره جنوبی ۵۰ ۶۰٫۳ ۱۵٫۹۰۳ ۲٬۱۸۵ ۱٬۳۱۸ ۸۶۷ ۸۲٬۸۸۰ ۲۸٫۴ ۹٫۲۹۲ ۱٫۶ ۰٫۱۳۴ امارات متحده ع ۶۹ ربی ۲٬۸۱۳ ۸۰۰ ۲٬۰۱۳ ۸۶٬۱۰۰ آذربایجان ۸۶ ۳٬۶۸۹ ۵۸ ۳٬۶۳۱ ۴۳۲٬۱۶۲ عراق ۱۴۸ منابع Slide