صفحه 1:
صفحه 2:
دستور عمل اجرایی
برنامه آموزش و ارتقای سلامت
معاونت بهداشت
گروه آموزش و ارتقای سلامت
آذر ۱۳۹۴
& Camtasia Studio’
صفحه 3:
—
پنجمین برنامه ملی تحول در نظام سلامت
بخش بهداشت
ارتقای سواد سلامت و توسعه و ترویج خودمراقبتی
& Camtasia Studio’
صفحه 4:
خودمراقبتی
شامل اعمالی است اکتسابی, آ گاهانه و هدفدار که مردم برای خود. فرزندان
و خانواده شان انجام می دهند تا:
"تندرست بمانند؛
"از سلامت جسمی, روانی و اجتماعی خود محافظت کنند؛
"نیازهای جسمی روانی و اجتماعی خود را بر آورده سازند؛
"از بیماری ها و حوادث پیشگیری کنند؛
"بیماری های مزمن خود را مدیریت کنند؛
"از سلامت خود بعد از بیماری حاد يا ترخیص از بیمارستان حفاظت کنند.
صفحه 5:
خودمراقبتی موجب:
*"ارتقای سلامت و کیفیت زندگی.
***افزايش رضايت بيماران.
** منطقی شدن استفاده از خدمات در مراکز بهداشتی درمانی.
** کاهش هزینه های سلامت.
شواهد نشان از آن دارد كه با ترويج خودمراقبتى
ad ل
ep) 00
صفحه 6:
واژگان رایج در برنامه خودمراقبتی:
|
سواد سلامت
میزان ظرفیت هر فرد برای کسب. درک و فهم مربوط به
سلامت که gly تصمیم گیری و عمل مناسب است.
صفحه 7:
سفیر سلامت
عضوی از اعضای خانوار که / كلاس سواد
خواندن و نوشتن دارد و داوطلبانه مسئولیت
انتقال مطالب آموخته شده در حوزه سلامت و
مراقبت فعال از سلامت خود و اعضای خانواده و
جامعه را بر عهده بگیرد.
صفحه 8:
فعال از نظر فردی: گذراندن دوره آموزشی خودمراقبتی و دریافت
بسته های آموزشی.
فعال از نظر خانوادگی: انتقال آموزش ها به سایر اعضای خانواده.
فعال از نظر اجتماعی: عضویت در گروه های خودیار و تشکل های مردمی.
صفحه 9:
سفیر سلامت افتخاری
فردی است که علاوه بر خود. چند خانوار بدون
سفیر سلامت را تحت پوشش قرار می دهد.
صفحه 10:
سازمانهای دولتی /غیردولتی حامی سلامت
سازمان هایی هستند که به طور داوطلبانه در گیر اقدام
انتخابی, مشارکتی و فعال برای ارتقای سلامت سازمان
خود. کار کنان. مشتریان و جامعه باشند.
(مدارس حامی سلامت)
صفحه 11:
خودباری
فرآیندی خودجوش که در آن افرادی که مشکل یا آرمانی مشابه
دارند. به یکدیگر کمک می کنند تا:
سلامت شان ارتقا یابد.
از تاثیر بیماری و آسیب کاسته شود.
افراد در حد امکان به زندگی سالم و طبیعی خود باز گردند.
صفحه 12:
پورتال ملی خودمراقبتی
یکی از ابزارهای اجرایی برنامه ملی خودمراقبتی است که هر فرد بر
اساس کد ملی از اين پورتال اطلاعات مربوط به سلامت خود را ثبت
و بسته های آموزشی و مراقبت های لازم مبتنی بر نیازهای سلامت
خود و اعضای خانواده اش را دریافت کند.
صفحه 13:
ارتقای توانمندی
مردم. سازمان ها
افزایش برنامه های جامع
آموزش سلامت همگانی در
کشور با استفاده از رسانه
های ارتباط جمعی. فضای
مجازی....) تا پایان برنامه
به میزان 1:۸۰ در جمعیت
تحت پوشش
افزایش سواد سلاست مردم
به میزان 1۳۵ سال پایه
استقرار نظام جامع آموزش
سلامت در مدارس کشور
میزان سواد
سلامت
درصد
پوشش
۶۸
vie
۳۸
۷۴/۸
or
۷۸/۲
Sloat برنامه های دفتر آموزش و ارتقای سلامت
۶۶
AVI
هد
صفحه 14:
استراتژی کلی برنامه
۱- شناسایی جمعیت تحت پوشش(سازمان های دولتی و غیردولتی؛
شوراها؛ سفیران سلامت):
۲- اطلاع رسانی( اجرای کمپین هاء رسانه های ارتباط جمعی)
۳- آموزش(بر گزاری دوره های آنلاین برای: سفیران. شوراهای سازمان.
شوراهای اسلامی و ..., تیم ارایه دهنده خدمت در سطوح مختلف).
۴- تقویت هماهنگی درون بخشی و بین بخشی
۵- تقویت و پشتیبانی پورتال ملی خودمراقبتی
۶ب تقویث و پشقیبانی سامانه ارسن
۷- استقرار نظام ثبت و گزارش دهی در سطوح مختلف
۸- استقرار نظام پایش و ارزشیابی(ارزشیابی رسانه. ارزشیابی پوشش
برنامه ملی خودمراقبتی, اثربخشی تولیدات رسانه ای, اثربخشی کمپین
ها)
صفحه 15:
تمامی خانوارها
سازمان های دوا
غیردولتی
شوراهای شهری / روستایی و شورایاری
پوشش دانشگاه جندی شاپور اهواز
3.266.517
صفحه 16:
رویکردهای برنامه ملی خودمراقبتی
0 خودمراقبتی فردی:
*هدف: تربیت یک سفیر سلامت به ازای هر خانوار.
7 تربیت سفیر سلامت اختیاری برای خانوارهای فاقد عضو واجد شرایط.
۶ گذراندن حداقل ۸ ساعت دور آموزشی به صورت حضوری/آنلاین شامل:
راهنمای ملی خودمراقبتی,
آشنایی با زیج خودمراقبتی.
آشنایی با پورتال ملی خودمراقبتی,
سایر دوره ها بر اساس نیازسنجی.
صفحه 17:
شرح عمليات
-١ تشكيل جلسه توجيهى با معاون بهداشتى. كارشناسان
آموزش و ارتقاى سلامت. روسای مراکز بهداشتی درمانی.
۲- برگزاری دوره آموزشی برنامه ملی خودمراقبتی برای
کارشناسان آموزش و ارتقای سلامت.
۳- تامین و توزیع فرم و چک لیست های مورد نیاز برنامه.
۴- طراحی و اجرای کمپین های ملی آموزشی به منظور حساس
سازی مردم برای ثبت نام درپورتال ملی خودمراقبتی.
صفحه 18:
۵- نظارت بر ثبت نام سفیران سلامت و نحوه تکمیل پرونده خود
مراقبتی(بهورز /کارشناس مراقب سلامت/کاردان با کارشناس
ناظر مراکز بهداشتی درمانی و مراکز سلامت جامعه/کارشناس
آموزش و ارتقای سلامت).
۶- تعیین نیازهای آموزشی سفیران سلامت توسط کارشناسان
مراقب سلامت و بهورزان.
۷- بر گزاری دوره sla آموزشی برای سفیران سلامت.
۸- ارزشیابی آموزشی سفیران سلامت توسط بهورز /کارشناس
مراقب سلامت.
صفحه 19:
-٩ ارزشیابی عملکرد سفیران سلامت توسط بهورز/کارشناس مراقب سلامت.
۰- شناساپی خانوارهای فاقد سفیر سلامت از طریق پرونده الکترونیک
خانوار توسط بهورز/ کارشناس مراقب سلامت.
۱- توجیه خانوارهای فاقد سفیر سلامت توسط بهورز/کارشناس مراقب
۳- تهیه شاخص «درصد پوشش برنامه خودمراقبتی فردی» به صورت ماهانه
توسط بهورز /کارشناس مراقب سلامت/کاردان پا کارشناس ناظر مراکز
بهداشتی درمانی و مراکز سلامت جامعه/ کارشناس آموزش و ارتقای سلامت.
صفحه 20:
۳- ثبت و تعيين وضعیت شاخص مذکور در پنل مدیریت اطلاعات
سلامت توسط بهورز /کارشناس مراقب سلامت/کاردان پا کارشناس ناظر
مراکز بهداشتی درمانی و مراکز سلامت جامعه/کارشناس آموزش و
ارتقای سلامت.
۴- تحلیل وضعیت شاخص توسط بهورز/کارشناس مراقب سلامت /
کاردان یا کارشناس ناظر مراکز بهداشتی درمانی و مراکز سلامت جامعه /
کارشناس آموزش و ارتقای سلامت.
۵- طراحی و اجرای مداخلات برای بهبود شاخص توسط بهورز /
کارشناس مراقب سلامت/کاردان یا کارشناس ناظر مراکز بهداشتی
درمانی و مراکز سلامت جامعه /کارشناس آموزش و ارتقای سلامت.
صفحه 21:
صفحه 22:
0 خودمراقبتی سازمانی
هدف:
ایجاد محیط کار سالم از طریق اجرای برنامه ها و خط مش های
ارتقای سلامت در محیط کار. خلق محیط فیزیکی و فرهنگ حمایتی و
تشویق شیوه زندگی سالم با همکاری کارکنان و کارفرمایان است.
صفحه 23:
اقداماتی که می تواند به ایجاد محیط کار سالم کمک
کند:
* تشکیل شورای ارتقای سلامت.
* برگزاری کارگاه برنامه ریزی عملیاتی مشارکتی برای اعضای
شورا.
* تدوين برنامه عملياتى توسط شورا.
* اجرای برنامه های ارتقای سلامت تدوین شده در محيط كار.
* پایش, ارزشیابی برنامه توسط شورا.
صفحه 24:
اعضای شورای ارتقای سلامت در محیط کار:
* مدير / مسئول سازمان
* معاون اجرايى سازمان
* معاون مالى سازمان
* روابط عمومى سازمان
* مدير 11515 (در صورت وجود)
* نمايند كان كاركنان در بخش هاى سازمان
* کارشناس بهداشت حرفه ای در کارخانه های بالای ۵۰۰ نفر
صفحه 25:
وظایف شورا
* عضویت در پورتال ملی خودمراقبتی
* برگزاری جلسات(۳ ماه یکبار) و تعهد به اجرای مصوبات
* همکاری در بر گزاری جلسات آموزشی خودمراقبتی برای
obs IS
* تدوین و اجرای برنامه عملیاتی و ثبت آن در پورتال ملی
خودمراقبتی
* درگیر نمودن کار کنان در اجرا و توسعه برنامه
* ارزشیابی و بازنگری برنامه
* اصلاح/تغییر خط مشی سازمان برای داشتن محیط کار سالم
صفحه 26:
وظیفه ما چیست؟
* شناسایی سازمان های دولتی و غیر دولتی تحت پوشش.
* فراخوان عضویت در سامانه خود مراقبتی سازمانی.
* اقدامات تشویقی برای تشکیل شورای ارتقای سلامت محل کار.
* برنامه ریزی کار گاه های آموزشی (حضوری /آنلاین).
* اطلاع رسانی در خصوص ثبت برنامه عملیاتی در پورتال ملی
خودمراقبتی.
* نظارت بر اجرا و ارزشیابی برنامه عملیاتی تدوین شده.
صفحه 27:
0 خودمراقبتی اجتماعی
هدف:
توانمندسازی جوامع مختلف برای توسعه محیط های سالم است.
صفحه 28:
0 خودیاری
هدف:
توسعه روابط بین فردی مثبت؛
همدلی و حمایت عاطفی
از طریق به اشتراک گذاشتن تجربیات, اطلاعات و راه های مقابله
با مشکل مشترک با دیگر افراد عضو گروه خودیار است.
صفحه 29:
وظیفه دانشگاه در این بر نامه
تشکیل گروه های خودیار در هر شهرستان برای حداقل ۴ بیماری
(سرطان, دیابت, تنفسی و قلبی عروقی):
۲ اطلاع رسانی به سفیران سلامت برای عضویت در گروه های خودیار.
"نظارت بر ثبت نام سفیران سلامت داوطلب در پورتال ملی خودمراقبتی.
"ارائه راهنمای تشکیل گروه خودیار به اعضا از طریق پورتال یا حضوری:
"بر گزاری دوره های حضوری/آنلاین.
"نظارت دوره ای بر جلسات بر گزار شده.
"ارزشیابی فصلی فعالیت های گروه خودیار.
صفحه 30:
دوره های آموزشی گروه‌های خودیار
* خودمراقبتی در سرطان
* خودمراقبتی در بیماری های قلبی عروقی
* خودمراقبتی در بیماری های تنفسی سایر بیماری ها
* عوامل خطربیماری های مزمن(چاقی. پرفشاری خون, دخانیات»
حداقل ۸ ساعت(حضوری / آنلاین)
صفحه 31:
سواد سلامت
* سازمان جهانی بهداشت. سواد سلامت را یکی از بزرگترین تعیین
کننده های امر سلامت معرفی نموده است.
* اولین سنجش ملی سواد سلامت در سال ۱۳۹٩۳ انجام شد.
* شاخص سواد سلامت هر سه سال یکبار مورد ارزیابی قرار خواهد
گرفت.
* تا پایان برنامه ششم انتظار می رود به میزان ۸۲۵ افزايش يابد.
* در سال ٩۳ در سطح استان انجام شد و در سال آتی در شهر و روستا
انجام مى كيرد.
صفحه 32:
فعالیت آموزش و ارتقای سلامت در ارتباط با این
شاخص
-١ ثبت میانگین امتیاز به دست آمده از شاخص در پنل مدیریت اطلاعات سلامت:
"بالا بودن میانگین امتیاز از میانگین کشور سرکگ سبز سوّضعیت مطلوب
پایین بودن میانگین امتیاز از میانگین کشور سنیگ قرمز سوضعیت نامطلوب
۲- در صورت نامطلوب بودن وضعیت شاخص, علت در ابعاد زیر تعیین می گردد:
خواندن
دسترسی
*"فهم و درک
ارزیابی
*** تصميم كيرى و رفتار
۳- مداخلات مبتنی بر شواهد برای بهبود شاخص
صفحه 33:
ساماندهی رسانه های آموزش سلامت
ساماندهی رسانه های آموزشی باعث:
*تسهیل امر یاددهی و یادگیری
*نظارت بر تولید رسانه
*تهیه رسانه با اثربخشی بیشتر می شود.
http://aras.behdasht.gov.ir
صفحه 34:
معرفی سامانه ارزشیابی رسانه های مداخلات آموزش و
ارتقای سلامت (ارس)
هدف:
عردآوزی:
7ایجاد بانک اطلاعاتی جامع و کامل؛
7دسته بندی؛
<ارزیابی؛
"رتبه بندی کلیه رسانه های آموزشی تولید شده است.
صفحه 35:
شرط استفاده از سامانه:
< در آزمون اولیه و احراز OS yi
صفحه 36:
سامانه ارس
مرحله پیش رسانه:
-نيازسنجى. تعیین اهداف, شناسایی مخاطب, انتخاب رسانه مناسب.
مرحله خصوصیات رسانه:
"محتوا(دقت. عدم تناقض. شفافیت. مناسبت. جذابییت. خلاقیت. مقبولیت).
ساختار(عنوان. شناسنامه, ارایه دهند گان, روش های ارایه. ..).
مرحله اجرا:
- مستندات تولید و اجرای رسانه.
مرحله ارزشیسابی:
- مستندات طراحی و اجرای ارزیابی و نتایج حاصل از آن.
صفحه 37:
آموزش های مورد نیاز کارشناسان آموزش و ارتقای سلامت
در برنامه ملی خسودمراقبتی
زیج خودمراقبتی ۸ ۸
پورتال علی خودفراقبتی 1۶ 1۶
راهنماهای ملی خودمراقبتی خانواده ۲۴ 7
برنامه ریزی عملیانی مشارکتی در شوراها ۸ ۸
برنامه ریزی عملینی مشارکتی در محل كار ۸ ۸
مان ارت 1۶ 1
نیازسنجی 1۶ 1۶
کوریکولوم جامع آموزش سلامت we ۳
جمع ve vie
صفحه 38:
پایش و ارزشیابی
© پایش و ارزشیابی توسط مر کز بهداشت شهر ستان(کارشناس مراقب سلامت. ناظر مراکز
بهداشتی درمانی /سلامت جامعه, بهورز. سفیر سلامت. شوراهای ارتقای سلامت. گروه های خودیار).
پایش و ارزشیابی توسط مر کز بهداشت استان(مرکز بهداشت شهرستان» كارشناس مراقب
سلامت. ناظر مراکز بهداشتی درمانی اسلامت جامعه. بهورز).
پایش و ارزشیابی توسط دفتر آموزش و ارتقای سلامت یا معاونت بهداشت
وزارت( معاونت بهداشت دانشگاه. مر کز بهداشت شهرستان. کارشناس مراقب سلامت. ناظر مراکز
بهداشتی درمانی اسلامت جامعه. بهورز).
پایش و ارزشیابی بر اساس چک لیست مربوط به هر سطح انجام می شود.
(ضمیمه شماره یک)
صفحه 39:
شاخص های ارزشیابی
شاخص gla پنل مدیریت اطلاعات سلامت:
”برنامه ملی سواد سلامت: میانگین امتیاز سواد سلامت.
"برنامه ملی خودمراقبتی:
درصد پوشش برنامه خودمراقبتی سازمانی(سازمان های دولتی, غیردولتی.
مدارس). درصد پوشش برنامه خودمراقبتی اجتماعی, درصد پوشش برنامه
خودمراقبتی فردی, درصد پوشش برنامه خودیاری.
۲ برنامه ملی ارس (درصد رسانه /مداخلات آموزشی استاندارد. مداخلات اجتماع
محور مبتنی بر نیازسنجی).
صفحه 40:
انتظارات
*" ثبت مقادیر شاخص ها در جداول مربوطه به تفکیک سطوح مدیریتی.
eu پنل در برد محل کار.
**رنك آميزى و تحليل شاخص هاى پنل.
*“طراحى مداخله براى بهبود شاخص ها.
صفحه 41:
شرح وظایف سطوح مختلف در برنامه ملی
خودمراقبتی
شرح وظایف در ۴ سطح تهیه شده است:
معاونت بهداشتی
ستاد مرکز بهداشت شهرستان
مراکز بهداشتی درمانی/ سلامت جامعه
خانه / پایگاه بهداشتی
صفحه 42: