راه های پیشگیری و کنترل بیماری هاری

صفحه 1:


صفحه 2:
۱3 ۳۰۰۱۵۰ eeu vr TB ‏هاری‎ ‎: ‏تهیه و تنظیم‎ حسن كاظمى كارشناس مسئول مبارزه با بيماريها 

صفحه 3:
سای حاد کشنده ست اعصلاد مر کی است و اسان بطور تصادفی از طریق گزش (گازگرفتن) توسط حیوانات آلوده , به اين بيمارى مبتلا مى شود * ابن بیماری پس از بروز علایم در انسان درمان ندارد ل ا ۳ 

صفحه 4:
راههاى ابتلابه بيمارى هارى " مهمترين و اصلى ترين راه سرايت از طريق كازكرفتن توسط حيوانات آلوده (هار) مى باشد همجنين كربه هار مى تواند با ايجاد خراش در بدن انسان بيمارى را انتقال دهد. " ان طرييق زخم هاى يوستى و مخاطى كه به ترشحات حاوى ويروس هارى الوده شوند نيز انتقال صورت مى يذيرد 

صفحه 5:
دوره کمون بیماری هاری © ‏دوره كمون بيمارى هارى در انسان معمولا بين ©تا‎ al ‏هفته است ولى كمتر از © روز تا يكسال هم مى تواند باشد‎ " عوامل زير در طول دوره كمون بيمارى تأثير دارد: ‎ents‏ 0 ارك ۶ < وسعت جراحات OL a ae 2 9 

صفحه 6:
علائم بيمارى در انسان " در صورت ابتلاى انسان به بيمارى بعد از طى دورريه كمون در 0 2 ‎SE Eee)‏ ۱ "" در مرحله تحريى يذيرى علائم بيقرارى, خريوج كف از دهان, احساس حالت خستگی و ترس از نور- و ریزش اشك از جشم بروز نموده سيس واريد مرحله اغماء و در نهایت باعث مرگ میشود 

صفحه 7:


صفحه 8:


صفحه 9:
علائم بیماری هاری در انسان 

صفحه 10:
علائم بيمارى در حيوان " در سك و كربه 2-000 روز قبل از بروز علائم بالينى ويريوس در بزاق حبوان وجود داردو مى تواند بيمارى را انتقال دهد. به عبارت ديكر اكر سك و كربه در زمان كزش آلوده به وبروس هارى باشند, علائم بالينى حداكثر كتا © روز بعد در حيوان ظاهر خواهد شد "" يس از طى دوره كمون اولين علامت بيمارى تغيير در رفتار و عادات حيوان مى باشد 

صفحه 11:
9 ۳و۱ " حيوان غذاى خود را بخوبى نمى خورد, بتدريج اندامهاى حیوان فلج شده و حیوان پریشان و مضطرب گردیده, دهانش بان و از آن كف خارج شده واز آب و نور هم مى ترسد و هر جيزى مثل سنك و جوب و انسان را كاز مى ‎eS‏ 00 

صفحه 12:
راههاى بيشكيرى از بيمارى هارى " ديصورت كزش توسط سك وساير حيوانات (اهلى و وحشى) در كوتاهتريين زمان ممكن مراجعه به مراكز ‎eos)‏ ۱ * تزریق واکسن هاری ودر صورت نیاز سرم ضد هاری 0 ‏ا لك‎ eS etl leads ‏اولين ساعت يس از كزيش بسيار حائز اهميت است‎ 

صفحه 13:
ES ‏ی‎ در شهرستان بوئين زهرا سال /1178 

صفحه 14:
نمودار ميزان بروز حيوان كزيدكى )| فض نينا در شهرستان بوئین زهرا 

صفحه 15:
تاش ار ۱ لي یا ينا ۳۳ 

صفحه 16:
۱ ان گزیدگی به تفکیک شهرو روستا در شهرستان بوئین زهرا دار موارد حیوان گزد به تفکب 1 ‎et fe‏ سال ۱۳۸۸ er 8 ‏روستا‎ 

صفحه 17:
۱۳ ان كز ار د نمودار تعداد ودرصد موارد حبوان گزیدگی در شهرستان بوئین زهرا سال۳۸۸ زن 8 مرب 8 

صفحه 18:
تا اه ‎ee TOS a aS‏ در شهرستان بوئين زهرا در سال 1174/4 

صفحه 19:
eter TLS ‏ا‎ Te 114/ ‏در شهرستان بوئين زهرا سال‎ 

صفحه 20:
نمودار درصد و تعداد موارد حیوان گزیدگی برحسب نوع حیوان مهاجم ‎eae Seer ieee er‏ ينين 

صفحه 21:
نمودار تعداد ودرصد موارد حیوان گزیدگی به تفکیک فصل در شهرستان بوثين زهرا سال © ©0©9) 

صفحه 22:
نمودار تعداد موارد حیوان گزیدگی به تفکیک ماه در شهرستان بوئین زهرا سال © ©0©9) 

صفحه 23:
+هو شهر ک مدوس 30 9 \ 6 دانسفهان { بوتين زهرا ۴۰ ‎ao‏ ‏۱ ارتش اباد 7 آراسج 

صفحه 24:
‎er Swe eR rey‏ ا ل 00ل ‏رديف 2 ‎ee‏ بهداشتى جمعیت ‎HERE‏ ون ‎ce‏ بروز در صد هزارنفر ‎Ae AYA) iP Sted) 0‏ 200 8 عصمت آباد ۷۶-۰۲ ۳۱ ۴۰۷۸ ‎roe)‏ نفك ۷ ۳۹۸۳ ‎SANYO 30‏ ۳۴ ۳ |لهارد م22 ‎\Ar‏ 5 3 | دانسفهان ۱۳۶۶۵ 1 ‎yea‏ ‏|سکزآباد ‎ira ۷ er‏ ال ۳۶۶ 2 ۷۶۴۸ ۳ لام 4 ۱۳۹۹ 010 | شاهين تبه ۱۹۶۴ ‎ac‏ ع ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 25:
تعداد موارد حيوان كزيدكى به تفكيك مراكزسال 4/6" اشهرستان بوثين زهرا رديف | نام مركز بهداشتى جمعیت تعدادموارد |ميزان بروز در صد درمانى حيوان هزارنفر جمعیت كزيدكى ‎ee ۷ 12 aos] oN‏ ول ‎zal‏ یشم ‎\Ar‏ ۸۶4 13 | حصاروايعصر را ۳۹ ‎Tee‏ ‏۴ كلنجين ناذا 1۰ 00 ۳ 1۳2 )7 ۳۶۰۰ 2 وم ۷ 3۳۳ ۷ | اردلان ۴ ل ‎Pro‏ ‎NAA oo) yy‏ 7 00 زا ارتش آباد ۱۳۳۷ 1 ۴۰۳.۰ کل شهرستان ۳ ۳۸۲۷ ۳31 

صفحه 26:
نمودار تعداد موارد حیوان گزیدگی براساس نوع درمان در شهرستان بوئين زهرا سال 118/4 4١ 6 درمان نشده فا درمان ناقص. 8 درمان كامل 9 

صفحه 27:
نمودار تعداد موارد حيوان كزيدكى برحسب عضو آسيب ديده در شهرستان بوئین زهرا سال ۱۳۸۸ 

صفحه 28:
هزينه درمان Se ‏ا ا ل ا ال‎ Des i ‏هزينه هاى جانبى حدود (02000(0(0(0 ريال مى باشد‎ 

صفحه 29:
راههای کنترل بیماری هاری آموزش :آموزش عموم مردم بخصوص افراد در معرض خطر( روستاییان , جويانان, دانش آموزان, دامداران , شكاربانان جنكلبانى ,رفتكران) ۱ <b) eS SE: Rar cee) IC SBP eC TD ‏ا ا‎ CBN Se ED ee ee ele eee) Sw ED NTS ‎oo‏ م لت ا ا ا ا ال ك0 هارى ‏ا ا ا ك0 ‎Pe Sere SS Serres ene eT Ty 

صفحه 30:
راههای کنترل بیماری هاری Ne SUSE Eevee ee eae eS SS) ene ee ‏مراجعه فورى فرد به مركز بهداشت و مراكز درمان ييشكيرى هارى‎ ‏كن إن‎ es i Fly ‏ع ذاو‎ el جمع آورى ودفن بهداشتى زباله بمنظور جلوكيرى از تجمع سگ های ولگرد جلوكيرى از تماس سك هاى خانكى با سك هاى ولكرد ري ل ل ا ار ا ا ا كل تناسانی و واکبناسیون نگ خانگی و کله توسط اداره دامیرشکی عدم تماس با حیوان اهلی که تغییر رفتار داده است و گزارش فوری به دامپزشکی و مرکزبهداشت 

صفحه 31:
نکته ل ل آموزان اتفاق می افتد , توجه خاص به اين گروه جهت افزايش سطح آگاهی آنان در خصوص هاری و نزدیک نشدن به محل تجمع سك هاى ولكرد و عدم تحرريك آنها نقش مهمى در كاهش موارد حيوان كزيدكى دارد 

صفحه 32:
0 ae ae ol) ‏بهداشت شهرستان‎ * طرح موضوع در جلسه شورای بهداشت شهرستان به منظور انجام اقدام هاى لازيم توسط مسئولين ادارات وشبكه بهداشت و دامپزشکی ضروری است در صورت اجرای این اقدام ها , میزبان بروز حیوان گزیدگی در حد قابل توجهی کاهش می یابد و از هدر رفتن ارز و بودجه هنگفت جهت خريد سرم و واكسن ضد هارى كاسته خواهد شد . در اين مورد هماهنكى بين مسئولان و همت تلاش آنها بسيار مهم و حائز اهميت است 

صفحه 33:
آيا ميدانيد: "" تاخير در واكسيناسيون - ابتلا به هارى ا 7ك 22 

صفحه 34:


راههای پیشگیری وکنترل بیماری هاری تهیه و تنظیم : حسن کاظمی کارشناس مسئول مبارزه با بیماریها هاری بیماری حاد کشنده سیستم اعصاب مرکزی است و انسان بطور تصادفی از طریق گزش (گازگرفتن) توسط حیوانات آلوده ,به این بیماری مبتال می شود ابن بیماری پس از بروز عالیم در انسان درمان ندارد ومنجربه مرگ می شود ( .میزان کشندگی صددرصد) راههای ابتالبه بیماری هاری ‏ مهمترین و اصلی ترین راه سرایت از طریق گازگرفتن توسط حیوانات آلوده (هار) می باشد همچنین گربه هار می تواند با ایجاد خراش در بدن انسان بیماری را انتقال دهد. از طریق زخم های پوستی و مخاطی که به ترشحات حاوی ویروس هاری آلوده شوند نیز انتقال صورت می پذیرد دوره کمون بیماری هاری دوره کمون بیماری هاری در انسان معموال بین 2تا 8 هفته است ولی کمتر از 5روز تا یکسال هم می تواند باشد عوامل زیر در طول دوره کمون بیماری تأثیر دارد: فاصله محل گازگرفتگی تا مغز وسعت جراحات نوع حیوان مهاجم سن عالئم بیماری در انسان در صورت ابتالی انسان به بیماری بعد از طی دوره کمون عالئم اولیه به صورت خستگی ,بی اشتهائی ,بیقراری ,تف اندازی ,سوزش و خارش و گاهی درد محل گزیدگی در مرحله تحریک پذیری عالئم بیقراری ,خروج کف از دهان ,احساس حالت خستگی و ترس از نور و ریزش اشک از چشم بروز نموده سپس وارد مرحله اغماء و در نهایت باعث مرگ میشود عالئم اولیه هاری عبارتند از: تصاویری از عالئم هاری خشمگین در انسان عالئم بیماری هاری در انسان عالئم بیماری در حیوان در سگ و گربه 3-10روز قبل از بروز عالئم بالینی ویروس در بزاق حبوان وجود داردو می تواند بیماری را انتقال دهد .به عبارت دیگر اگر سگ و گربه در زمان گزش آلوده به وبروس هاری باشند ,عالئم بالینی حداکثر 5تا 8روز بعد در حیوان ظاهر خواهد شد پس از طی دوره کمون اولین عالمت بیماری تغییر در رفتار و عادات حیوان می باشد عالئم بیماری در حیوان حیوان غذای خود را بخوبی نمی خورد ,بتدریج اندامهای حیوان فلج شده و حیوان پریشان و مضطرب گردیده, دهانش باز و از آن کف خارج شده واز آب و نور هم می ترسد و هر چیزی مثل سنگ و چوب و انسان را گاز می گیرد و سپس می میرد راههای پیشگیری از بیماری هاری درصورت گزش توسط سگ وسایر حیوانات (اهلی و وحشی) در کوتاهترین زمان ممکن مراجعه به مراکز درمان پیشگیری هاری تزریق واکسن هاری ودر صورت نیاز سرم ضد هاری شستن زخم ناشی از گزش حیوانات با آب و صابون در اولین ساعت پس از گزش بسیار حائز اهمیت است نمودار تعداد موارد حیوان گزیدگی به تفکیک شهرو روستا در شهرستان بوئین زهرا سال 1388 400 364 350 275 300 250 200 150 89 100 50 كل روس تا ش هر 0 نمودار میزان بروز حیوان گزیدگی از سال 1377تا 1388 در شهرستان بوئین زهرا 232 242 250 232 206 206 206 184.6 174.7 200 174 150 131.4 113.4 95.5 100 50 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1377 1378 1379 1380 1381 0 نمودار میزان بروز حیوان گزیدگی به تفکیک شهرستان وکشور در سال1388،1387،1386، 1385 232 247 250 232 206 187 184 1385 1386 1387 1388 200 192 171 1213 56 1313 68 133 130 تاکس تان قزوین 150 100 50 کش ور اس تان بوئین زهرا آبیک 0 نمودار موارد حیوان گزیدگی به تفکیک شهرو روستا در شهرستان بوئین زهرا سال 1388 24% 76% روس تا ش هر نمودار تعداد ودرصد موارد حیوان گزیدگی برحسب جنس در شهرستان بوئین زهرا سال1388 85; 23% 279; 77% زن مرد نمودار درصد و تعداد موارد حیوان گزیدگی برحسب شغل در شهرستان بوئین زهرا در سال 1388 100 90 20.6 80 18.9 70 16.4 14.5 60 50 11.8 75 6.5 69 43 53 24 س ایر 60 2.4 9 محصل خانه دار کارگر ش غل آزاد 8.5 31 کارمند کش اورز دامدار 40 30 20 10 0 نمودارتعداد ودرصد موارد حیوان گزیدگی برحسب سن در شهرستان بوئین زهرا سال 1388 82 90 87 80 74 70 60 50 49 40 37 22.5 20.3 10.1 بیش تر50, 23.9 26 20 13.4 7.1 30--39 10--19 30 9 2.4 0--4 10 0 نمودار درصد و تعداد موارد حیوان گزیدگی برحسب نوع حیوان مهاجم در شهرستان بوئین زهرا سال 1388 350 301 300 250 200 150 82.6 0.8 3 وحش ی 3.5 13 اهلی 0.2 1 روباه 0.2 1 ش غال 2.1 8 گرگ 37 10.1 گربه 100 50 سگ 0 نمودار تعداد ودرصد موارد حیوان گزیدگی به تفکیک فصل در شهرستان بوئین زهرا سال1388 120 106 90 85 83 100 80 60 40 22.8 زمس تان 24.7 23.5 29.1 20 پائیز تابس تان بهار 0 نمودار تعداد موارد حیوان گزیدگی به تفکیک ماه در شهرستان بوئین زهرا سال1388 45 39 39 33 29 33 39 35 34 28 27 25 40 23 30 25 20 15 15 10 5 0 ا س ف ند ب هم ن د ی آ ذر آبا ن م هر ش مر د ه ا ر د ی ور ت یر خر د اد ف ار ر د ی ور به دی ش ن ت پراکندگی جغرافیای موارد حیوان گزیدگی در شهرستان ارداق شاهين تپه 2+15 6+14 لهارد عصمت آباد 11+12 30 بوئین زهرا (سال ) 1388 ابراهيم آباد شال 30+ 4 شهرك مدرس اردالن 18 7 دانسفهان 15 6 بوئين زهرا 40 حصار وليعصر 39 آوج ارتش اباد آراسنج 17 7 سگزآباد 17 34 آبگرم 35 کلنجین شهيد آباد 10 استلج 7 17 تعداد موارد حیوان گزیدگی به تفکیک مراکزسال 1388شهرستان بوئین زهرا ردیف نام مرکز بهداشتی درمانی جمعیت تعدادموارد حیوان گزیدگی 1 بوئین زهرا 28849 40 2 عصمت آباد 7602 31 3 آراسنج 5699 17 4 شال 18375 34 5 لهارد 5710 23 6 دانسفهان 12665 15 7 سگزآباد 9906 17 8 ابراهیم آباد 2266 6 9 شهرک مدرس 6928 9 10 شاهین تپه 10964 20 میزان بروز در صد هزارنفر جمعیت 138.7 407.8 298.3 185.0 402.8 118.4 171.6 264.8 129.9 182.4 تعداد موارد حیوان گزیدگی به تفکیک مراکزسال 1388شهرستان بوئین زهرا ردیف نام مرکز بهداشتی درمانی جمعیت 11 ارداق 9977 13 حصاروایعصر 3850 15 آبگرم 11077 35 5074 19 1737 7 12 14 16 آوج کلنجین 3987 10 استلج 1188 19 ارتش آباد 18 6983 شهید آباد 17 کل شهرستان 17 34 3904 اردالن تعدادموارد حیوان گزیدگی 155972 39 17 7 387 میزان بروز در صد هزارنفر جمعیت 170.4 486.9 1013.0 250.8 316.0 435.5 374.5 589.2 403.0 253.3 نمودار تعداد موارد حیوان گزیدگی براساس نوع درمان در شهرستان بوئین زهرا سال1388 0; 0% 47; 13% 317; 87% درمان نش ده درمان ناقص درمان کامل نمودار تعداد موارد حیوان گزیدگی برحسب عضو آسیب دیده در شهرستان بوئین زهرا سال 1388 250 218 200 150 122 100 50 18 1 تنه با دس ت گردن 6 س رو صورت 0 هزینه درمان هزینه درمان یکنفر با دریافت 5نوبت واکسن و سرم و با هزینه های جانبی حدود 1500000لایر می باشد راههای کنترل بیماری هاری ‏ آموزش :آموزش عموم مردم بخصوص افراد در معرض خطر( روسناییان , چوپانان ,دانش آموزان ,دامداران ,شکاربانان جنگلبانی ,رفتگران) ‏ واکسیناسیون افراد در معرض خطرنظیر دامپزشکان و تکنسین ها ,کارگران کشتارگاهها ,خدمه باغ وحش,شکارچیان,شکاربانان محیط زیست وچوپان ها ‏ خودداری از نگهداری سگ و گربه در منزل ,مگر در موارد استثننائی و درصورت نگهداری ,قالده زدن واستفاده از پوزه بند و واکسیناسیون آنها علیه هاری خوداری از تردد سگ های خانگی و صاحبدار در معابر عمومی و پارکها جلوگیری از نزدیک شدن کودکان به سگ و گربه ‏ ‏ راههای کنترل بیماری هاری ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ توجه خاص به گازگرفتگی حیوانات هر چند جزئی و به صورت خراش باشد , مراجعه فوری فرد به مرکز بهداشت و مراکز درمان پیشگیری هاری اجرای برنامه اتالف سگ های ولگردو فعال شدن آن جمع آوری ودفن بهداشتی زباله بمنظور جلوگیری از تجمع سگ های ولگرد جلوگیری از تماس سگ های خانگی با سگ های ولگرد دفن بهداشتی الشه حیوانات تلف شده مطابق ضوابط بهداشتی جلوگیری از کشتار قاچاق وغیر مجاز دام شناسائی و واکسیناسیون سگ خانگی و گله توسط اداره دامپزشکی عدم تماس با حیوان اهلی که تغییر رفتار داده است و گزارش فوری به دامپزشکی و مرکزبهداشت نکته چون اکثرحیوان گزیدگی در گروه سنی نوجوان و بین دانش آموزان اتفاق می افتد ,توجه خاص به این گروه جهت افزایش سطح آگاهی آنان در خصوص هاری و نزدیک نشدن به محل تجمع سگ های ولگرد و عدم تحریک آنها نقش مهمی در کاهش موارد حیوان گزیدگی دارد اهمیت طرح موضوع هاری در جلسه شورای بهداشت شهرستان طرح موضوع در جلسه شورای بهداشت شهرستان به منظور انجام اقدام های الزم توسط مسئولین ادارات وشبکه بهداشت و دامپزشکی ضروری است در صورت اجرای این اقدام ها ,میزان بروز حیوان گزیدگی در حد قابل توجهی کاهش می یابد و از هدر رفتن ارز و بودجه هنگفت جهت خرید سرم و واکسن ضد هاری کاسته خواهد شد .در این مورد هماهنگی بین مسئوالن و همت تالش آنها بسیار مهم و حائز اهمیت است آیا میدانید: تاخیر در واکسیناسیون = ابتال به هاری ابتال به هاری = مرگ حتمی