رجیستری ویندوز

رجیستری ویندوز

اسلاید 1: رجیستری ویندوزWindows Registry

اسلاید 2: موضوعات تاریخچه (History)توضیحات (Clarfiy)برنامه ویرایش رجیستری (Registry Editor)مثالها (Examples)

اسلاید 3: تاریخچهتا قبل از سیستم عامل ویندور که از سیستم عامل DOS استفاده میشد به منظور پیکره بندی و ذکر تعاریف اولیه از چند فایل ساده متنی استفاده میشد این فایل ها به منظور سامان بخشی یکنواخت تعاریف کاربر به کار برده میشد که مهمترین آنها عبارت بودند از Config.SYS Autoexec.Batبعد از ایجاد و ابداع سیستم عامل ویندوز توسط شرکت مایکروسافت این ایده که تمامی تعاریف کاربر و همچنین تعاریف برنامه های مورد استفاده در فایلهایی با پسوند *.INI( که به آنها فایلهای شروع به کار میگفتند و عبارت بودند از win.ini و system.ini)دخیره شود ایجاد شد. از آنجا که مدیریت و نگهداری این فایلها کار آسانی نبود محققان مایکروسافت را برآن داشت تا جهت نگهداری اطلاعات مهم کاربر و برنامه ها پایگاه داده ای را ایجاد کند که هم حاوی این اطلاعات مهم باشد و هم مدیریت و دسترسی به این اطلاعات آسانتر و بهینه باشد .این پایگاه داده که شامل فایلهای متعددی است و بر روی دیسک ویندوز ذخیره میشود با ورود سیستم عامل ویندوز 95 به بازار سیستمهای عامل پا به عرصه وجود نهاد و به نام رجیستری Registry معروف شد .

اسلاید 4: توضیحاتبرخی از مزایای پایگاه داده رجیستری :فایلهای رجیستری دارای خاصیتهای فقط خواندنی و پنهان و سیستمی هستند , بنابراین احتمال آنکه بطور تصادفی توسط یک کاربر غیر حرفه ای حذف گردند از بین رفته است .(احتمالی که در مورد فایلهای *.INI وجود داشت)رجیستری نه تنها مکانی برای ذخیره پارامترهای سخت افزاری و سیستم عامل است بلکه برنامه‌های کاربردی نیز میتوانند به جای استفاده از فایلهای *.INI جداگانه برای ذخیره کردن پارامترهای خود , آزادانه از رجیستری استفاده کنند .ابزارهای متنوعی جهت مدیریت و کار با رجیستری در ویندوز وجود دارد. در رجیستری ابزارهایی وجود دارند که شما را قادر میسازند هر پارامتری را یافته و اطلاعات آنرا درخواست کرده و یا تغییر دهید.سیستم عامل ویندوز به هنگام نصب (Setup) خود پایگاه داده رجیستری را ایجاد میکند که شامل دو فایل User.dat و System.dat می باشد .

اسلاید 5: توضیحاتشرح پایگاه داده رجیستری و قسمتهای آن :رجیستری از 5 فیلد اصلی تشکیل شده است که به این 5 فیلد کلید (Key) میگویند. از آنجا که این کلیدهای ویژه نوعی کلید فوری (HotKey) جهت دسترسی به مقادیر ذخیره شده در رجیستری میباشند در رجیستری آنها را با واژه HKEY در ابتدای نام هر کلید نام گذاری کرده اند .این 5 کلید در اصطلاح کلیدهای ریشه یا اصلی (Root Key) در رجیستری میگویند. لازم بذکر است تمام مقادیر پیکره بندی و تعاریف سیستم و همچنین تعاریف کاربر بصورت ساختمان داده ای سلسله مراتبی در این 5 کلید ریشه قرار دارند که جهت تغییر و یا تصحیح هر تعریف باید به کلید مورد نظر و همچنین زیر کلیدهای آن مراجعه نمود .در ادامه به ذکر نام و ویژگیهای هر کدام از کلیدهای ریشه می پردازیم :1- HKEY_CLASSES_ROOT: این کلید حاوی همان اطلاعات موجود در رجیستری ویندوز 1/3 میباشد. که این اطلاعات عبارتند از: پسوندهای فایل ها و اینکه هر پسوندی چه معنی دارد و نیز اطلاعات OLE و DDE و علاوه بر اینها در این کلید چندین کلید فرعی برای میانبرها (Shortcut) و دیگر امکانات مربوط به صفحه نمایش وجود دارد .

اسلاید 6: توضیحات2- HKEY_CURRENT_USER: در این کلید ریشه اطلاعات کاربری که هم اکنون به ویندوز لاگین کرده است وجود خواهد داشت. در اصل حاوی اطلاعات مربوط به پروفایل شخصی کاربر فعال می باشد و یا به عبارتی در این کلید پارامترهای تعیین شده در فایل User.dat مربوط به پروفایل شخص فعال وجود دارد. در این کلید پارامترهایی که شما در پنجره Control Panel تعیین کرده اید پارامترهای مربوط به کار با برنامه‌های کاربردی و ... وجود دارد. چند مورد از زیر کلیدهای موجود در این کلید عبارتند از :AppEvent : این کلید مشخص کننده فایلهای صوتی که در صورت وقوع یک واقعه خاص مثل باز شدن یک پنجره باید اجرا شوند را تعیین میکند .Control Panel : این کلید حاوی پارامترهایی است که در برخی قسمتهای کنترل پانل تعیین گردیده است .Keyboard Leyout : دراین کلید آنچه که شما در تنظیمات صفحه کلید منظور نموده اید قرار دارد .Software : این کلید حاوی پارامترهایی است که شما در حین نصب انواع نرم افزارها تنظیم نموده اید.

اسلاید 7: توضیحات3- HKEY_LOCAL_MACHINE: دراین کلید محتویات فایل SYSTEM.DAT ذخیره میشود که عبارتند از پارامترهای مربوط به سخت افزارها و نرم افزارهای موجود در کامپیوتر شما. کلیدهای فرعی این کلید عبارتند از :HARDWARE : در این کلید چندین کلید فرعی مربوط به پورتها و انواع مودمهای مورد استفاده در سیستم شما میباشد .SOFTWARE : دراین کلید پارامترهای مربوط به کامپیوتر شما که نرم افزارهای نصب شده در سیستم از آنها استفاده میکنند ذخیره میشود .SYSTEM : دراین کلید کلیدهای فرعی و پارامترهای مربوط به شروع به کار ویندوز ذخیره میشود.4- HKEY_USERS: دراین کلید کلیه اطلاعات و یا ارجاعات و تنظیمات پروفایلهای کاربران مختلف که دراین سیستم عامل یک پروفایل (حساب کاربری) و تنظیمات مربوط به آن دارند موجود میباشد .

اسلاید 8: توضیحات5- HKEY_CURRENT_CONFIG: این کلید نیز حاوی کلیه اطلاعات و تنظیمات سخت افزارهای نصب شدۀ کاربر فعال میباشد. بدیهی است هر کاربر دارای یک حساب کاربری معتبر (پروفایل) و اطلاعات مربوط به خود میباشد .تا اینجا ما به شرح کلیدهای ریشۀ رجیستری پرداختیم که خود آنها نیز به نوبۀ خود دارای زیر کلید یا کلیدهای فرعی بودند. اما باید بدانیم که تنظیمات یا همان پارامترها به چه صورت در رجیستری ذخیره میشوند. پارامترها و مقادیرشان در غالب مقادیر (VALUE) ذخیره میشود که ما به آنها پارامتر میگوئیم پارامتر: هر پارامتر یک تنظیم یا تعریف داخل یک کلید است. هر پارامتر دست کم شامل 2 بخش است. اسم (NAME) که شرحی از مقدار تعریفی است و دیگر داده ها (DATA) که خود تعریف یا تنظیم است. در ادامه باید بانیم که این پارامتر ها دارای چه نوع های هستند. این انواع عبارتند از :1-STRING 2-BINARY 3-DWORD 4-MULTI STRING 5-EXPANDABLE STRING

اسلاید 9: توضیحات1- نوع STRING: شامل مجموعه توضیحات حرفی – عددی , که این نوع داده های داخل گیومه نگهداری میشوند. مانند شماره سریال یا نام یک برنامه و یا نام یک فونت , مانند: “TXTfile”2- BINARY: بوسیلۀ جفت اعداد مبنای 16 نمایش داده میشود. یعنی یک رشته کارکترهای مبنای 16 شامل اعداد 0 تا 9 و اولین 6 حرف الفبای انگلیسی مانند: 0100AC92 3- DWORD: یک مقدار حداکثر 4 بایتی که هم بصورت کاراکترهای مبنای 16 و هم کاراکترهای دهدهی نمایش داده میشود. مقادیر DWORD را تعریف میکند مانند: 0X00000112 4- MULTI STRING: همان مقدار STRING است که تنظیمات چندگانه را پشتیبانی میکند 5- EXPANDABLE STRING: همانطوریکه میدانیم در هر سیستم عامل متغییرهای محیطی وجود دارند که به منظور یاری رساندن به برنامه نویسان و علي الخصوص استفاده های سیستم مورد بهره برداری قرار میگیرند بمنظور استفاده نمودن از متغییرهای محیطی در رجیستری ویندوز XP (مثلا مسیردهی ) باید از این نوع استفاده نمود مانند: %systemroot%system32ctfmon.exeلازم بذکر ست که %systemroot% متغییر محلی است که مسیر دایرکتوری ویندوز را بر میگرداند .

اسلاید 10: برنامۀ ویرایش رجیستریآشنایی با برنامۀ Registry Editor همانطور که گفته شد رجیستری ویندوز پایگاه داده ای است که در آن مجموعۀ اطلاعات پیکره بندی سیستم و احیانا اطلاعات شخصی کاربر را نگهداری میکند و گفته شد که این پایگاه داده بصورت فایلهای متنی ساده نیست و دارای ساختاری پیچیده است. حال زمان آن است که با برنامه مدیریت , ویرایش و نگهداری رجیستری آشنا شویم. این برنامه که در خود سیستم عامل ویندوز قرار دارد Regedit نام دارد. نجوه اجرای آن به یکی از دو صورت زیر است : از منوی Stsrt گزینۀ Run را اجرا میکنیم و سپس نام Regedit را تایپ کرده و Enter میکنیم .از پنجرۀ Windows Explorer به پوشۀ Windows رفته و فایل Regedit.exe را اجرا میکنیمشکل کلی بکار گیری این نرم افزار در زیر آمده است :Regedit

اسلاید 11: برنامۀ ویرایش رجیستریهمانطور که در شکل مشاهده میکنید این برنامه به دو قسمت در چپ و راست تقسیم می‌شود. در سمت چپ نام کلید ها و زیر کلیدها بصورت سلسله مراتبی (مانند Windows Explorer) قرار دارد و در سمت راست نیز پارامتر ها جهت تنظیمات هر کلید قرار دارد. بدیهی است جهت رفتن به داخل کلید ها و زیر کلیدها باید از دستگیرۀ (+) آن کلید استفاده کرد و قاعدتا با کلیک کردن بر روی هر کلید در سمت راست پارامتر ها آن کلید لیست می‌شوند .بررسی ساختار رجیستری در برنامه Regedit

اسلاید 12: برنامۀ ویرایش رجیستری تغییر دادن مقدار یک پارامتر :تغییر دادن مقدار یک پارامتر از یک کلید کار بسیار ساده ایست. برای این منظور ابتدا کلید مورد نظر را یافته پس از انتخاب پارامتر مورد نظر در سمت راست نمایش داده میشوند. روی پارامتر مورد نظر خود دبل کلیک میکنیم. طبق نوع آن پارامتر پنجره ای باز میشود که میتوان در آن مقدار پارامتر مذکور را تغییر داد .انجام عملیات مختلف در برنامه Regeditشکل بالا نمونه ای از پنجره تغییر پارامتر برای یک نوع String میباشد .

اسلاید 13: برنامۀ ویرایش رجیستری جستجوی یک پارامتر در Regedit :در قسمت قبل توضیح داده شد که چگونه مقدار یک پارامتر را عوض نمائیم. اما همیشه یافتن پارامتر مورد نظر کار ساده ای نیست. برای رفع این نقص در برنامه Regedit در منوی Edit گزینه ای بنام Find قرار دارد که وظیفه جستجوی پارامتر مورد نظر را عهده دار است. شکل زیر نمایی از این پنجره است .رشته مورد نظر را در ایجا وارد می کنیماین گزینه ها مبین نوع پارامتر مورد جستجو می باشندچک شدن این گزینه یعنی جستجو دقیقا شبیه به متن وارد شده باشد

اسلاید 14: برنامۀ ویرایش رجیستریتغییر نام و یا حذف یک کلید یا یک پارامتر :بمنظور تغییر نام یک پارامتر و یا یک کلید از کلید F2 و یا از منوی Edit گزینۀ Rename استفاده میشود و همچنین بمنظور حذف نمودن یک کلید یا یک پارامتر از کلید Del و یا از منوی Edit گزینۀ Delete استفاده میشود.تعریف یک کلید یا یک پارامتر اگر در هر طرف از دو طرف نرم افزار Regedit کلیک راست کنید منوی کرکره ای باز خواهد شد که در آن گزینه ای با عنوان New موجود است. حال با انتخاب گزینۀ مد نظر قادر خواهید بود یک کلید یا یک پارامتر ایجاد کنید .

اسلاید 15: برنامۀ ویرایش رجیستری گرفتن نسخۀ پشتیبان از رجیستری و بازیابی آن :همانطور که میدانیم رجیستری پایگاه دادۀ بسیار مهمی است که اگر دچار اشکال شود ممکن است تداخلی در کار ویندوز پیش بیاید و یا دیگر ویندوز کار نکند. برای جلوگیری از چنین حالتی امکان ایجاد کپی و بازیابی آن در Regedit موجود می باشد.این دو فعل با عناوین Import (بازیابی) و Export (ایجاد نسخۀ پشتیبان) در اولین و دومین گزینه های منوی File موجود میباشد. همانطور که در شکل مشاهده میکنید میتوان با تغییر گزینۀ Save as در کادر محاوره ای Exporting Registry File میتوان نحوه گرفتن نسخه پشتیبان را به فایلهای رجیستری ویندوز 9x و NT4 و یا به یک فایل Text تغییر داد.

اسلاید 16: مثال هامثال 1 باز کردن خط فرمان از طریق منوی متن در دایرکتوری فعالمثال 2 سریع سازی عملیات خاموش سازی ویندوز (Shotdown)مثال 3 غیر فعال ساختن پخش خودکار سی دی (CD Autorun)مثال 4 حذف آیکون Recycle Bin از روی دسک تاپمثال 5 غیرفعال کردن پنجره Task Manager و یا سه کلید CTL + ALT + DEL مثال 6 حذف فلش در آيكون Shortcut هامثال 7 نمايش متن و پيغامي براي كاربران، هنگام شروع ويندوز مثال 8 حذف راست کليک از Desktop و کلیه پنجره ها مثال 9 قرار دادن عکس پس زمینه در Toolbar پنجره های MyComputer و Explorer مثال 10 حذف منو Send To از راست کلیک ها

اسلاید 17: مثال هامثال 1 باز کردن خط فرمان از طریق منوی متن در دایرکتوری فعالگاه لازم میشود در مسیری خاص وارد محیط خط فرمان شوید. مراحل زیر را دنبال کنید :در برنامه Regedit به مسیر روبرو بروید HKEY_CLASSES_ROOTFoldershellدر این زیر کلید , زیر کلید دیگری بنام opennew ایجاد کنید.زیر کلید opennew دارای یک پارامتر Default می باشد با دوبار کلیک بروی آن مقدارش را به CommandPrompt تغییر دهید.در زیر کلید opennew زیرکلید دیگری بنام command ایجاد کنید. پارامتر Default زیر کلید command را به cmd.exe /e:on /f:on تغییر دهید. در تصویر مثالی از این عملکرد را می بینید .تصویر کلیک راست برروی آیکون MyComputer را نشان میدهد.

اسلاید 18: مثال هامثال 2 سریع سازی عملیات خاموش سازی ویندوز (Shotdown)بدین منظور اعمال زیر را تعقیب کنید :زیر کلید روبرو را پیدا کنید HKEY_CURRENT_USERControl PanelDesktopروی پارامتر AutoEndTasks دبل کلیک کرده مقدار آن را به 1 تغییر دهید .سپس روی پارامتر HungAppTimeout دبل کلیک کرده مقدار آن را 5000 تنظیم کنیدسپس روی پارامتر WaitToKillAppTimeout دبل کلیک کنید و مقدار آنرا 4000 تنظیم کنید .سیستم خود را Restart کنید

اسلاید 19: مثال هامثال 3 غیر فعال ساختن پخش خودکار سی دی (CD Autorun)بدین منظور اعمال زیر را تعقیب کنید :زیر کلید زیر را پیدا کنید HKEY_LOCAL_MACHINESYSTEMCurrentControlSetServicesCdromروی پارامتر Cdrom دبل کلیک کنید مقدار پیش فرض آن 1 است آنرا به 0 تغییر دهید.سیستم خود را Restart کنید .

اسلاید 20: مثال هامثال 4 حذف آیکون Recycle Bin از روی دسک تاپبدین منظور اعمال زیر را تعقیب کنید :زیر کلید روبرو را پیدا کنید HKEY_LOCAL_MACHINESOFTWAREMicrosoftWindows Currentversion ExplorerDesktopNameSpaceدر زیر کلید Namespace زیر کلیدی با عنوان {645FF040-5081-101B-9F08-00AA002F954E} وجود دارد , آن را حذف کنید .به صفحه دسک تاپ رفته آن را refresh کنید .

اسلاید 21: مثال هامثال 5 غیرفعال کردن پنجره Task Manager و یا سه کلید CTL + ALT + DEL بدین منظور اعمال زیر را تعقیب کنید: مسير:HKEY_CURRENT_USERSoftwareMicrosoftWindowsCurrentVersionPoliciesSystemكليد زير را ايجاد كنيد:نوع: DWORD پارامتر : DisableTaskMgr مقدار: 1 توجه : جهت برگشت به حالت اوليه پارامتر را از مسير گفته شده حذف كنيد .

اسلاید 22: مثال هامثال 6 حذف فلش در آيكون Shortcut ها :جهت حذف فلش سفید رنگ در گوشه سمت چپ پائین هر Shortcut پارامتر زير را از مسيرهاي مشخص شده حذف كنيد بدین منظور اعمال زیر را تعقیب کنید: پارامتر : IsShortcutنوع: String Valueمسير اول :Linkfile/HKEY_Classes_root مسير دوم :Piffile/HKEY_Classes_root مسير سوم :InternetShortcut/HKEY_Classes_root مسير چهارم :DosShortcut/HKEY_Classes_root همانطور که در تصویر مشاهده میشود آیکون Shortcut از دو فایل نمونه بدون فلش ایجاد شده اند

اسلاید 23: مثال هامثال 7 نمايش متن و پيغامي براي كاربران، هنگام شروع ويندوز بدین منظور اعمال زیر را تعقیب کنید: مسير :HKEY_LOCAL_MACHINESOFTWAREMicrosoftWindowsNTCurrentVersionWinlogonنوع: String پارامتر : LegalNoticeCaption , LegalNoticeText توجه : 1- كاربر به هيچ عنوان نميتواند اين متن را حذف و يا تغيير دهد . 2- هر بار كه سيستم روشن ميشود، كاربر ناچار است اين پيغام را مطالعه كند و دكمه تاييد را فشار دهد تا ويندوز به طور كامل بوت شود . 3- در پارامتر زير، مقدار LegalNoticeCaption متن عنوان پنجره و مقدار LegalNoticeText متن اصلي پيغام مي باشد .

اسلاید 24: مثال هاتصویر روبرو بعنوان نمونه از مثال 7 آورده شده است [HKEY_LOCAL_MACHINESOFTWAREMicrosoftWindows NTCurrentVersionWinlogon]“LegalNoticCaption”=“عنوان پیام”“LegalNoticText”=“متن پیام که هر بار بالا آمدن ویندوز نمایش داده میشود”

اسلاید 25: مثال هامثال 8 حذف راست کليک از Desktop و کلیه پنجره ها بدین منظور اعمال زیر را تعقیب کنید: مسير: HKEY_CURRENT_USERSoftwareMicrosoftWindowsCurrentVersionPoliciesExplorerنوع: Binary پارامتر : NoViewContextMenu مقدار: 01 00 00 00 توجه : جهت برگشت به حالت اوليه پارامتر را از مسير گفته شده حذف كنيد.

اسلاید 26: مثال هامثال 9 قرار دادن عکس پس زمینه در Toolbar پنجره های MyComputer و Explorer بدین منظور اعمال زیر را تعقیب کنید: مسير: HKEY_CURRENT_USERSoftwareMicrosoftInternet ExplorerToolbar نوع: String پارامتر : BackBitmapShell مقدار: مسیر عکس مورد نظر را تایپ کنید. بعد از Restart نتیجه را مشاهده میکنید. فایل مورد نظر باید دارای پسوند bmp و یا gif باشد . برای برداشتن عکس و برگشت به حالت اولیه، پارامتر را از مسیر گفته شده حذف کنید .

اسلاید 27: مثال هامثال 10 حذف منو Send To از راست کلیک ها بدین منظور اعمال زیر را تعقیب کنید: مسير :HKEY_CLASSES_ROOTAllFilesystemObjectsshellexContextMenuHandlersSend Toپارامتر : Defaultمقدار: به ابتدای کد موجود در پارامتر Default یک خط تیره (-) اضافه کنید.