سایر

روش ها و فنون تدریس

صفحه 1:
«2ّت —_— روش ها و فنون تدریس

صفحه 2:
منابع اصلی مهارتهای آموزشی و پرورشی ( روشها و فنون تدریس): حسن شعبانی انتشارات سمت. ویراست سوم ۱۳۹۰ الگوهای تدریس ۰۲۰۰۴۶ نوشته بروس جویس, مارشاویل, امیل کالهون, ترجمه محمدرضا بهرنگی, جاب ششم. انتشارات کمال تربيت< ‎x »‏

صفحه 3:
منابع( جهت مطالعه بیشتر) -راهنمای تدریس در دانشگاههاء دبلیو. آر. میلر. ماری میلر. ترجمه ویدا امیری . انتشارات سمت ۱۳۸۰ - روش های تدریس پیشرفته. دیوید کار و دیگران. ترجمه هاشم فردانش, انتشارات کویر, ۱۳۸۵ - روش تدریس پیشرفته ( آموزش مهارتها و راهبردهای تفکر)؛ حسن شعبانی . انتشارات سمت. ۱۳۸۲ -روقرل تدریس اساتید دانشگاه در مراکز آموزش عالیء رابرت کانون» * دیوید نیوبل. ترجمه رضا ایزدی و همکاران . انتشارات دانشگاه همدان ۱۳۸۴ 1 ۳ -راهنمای روشهای نوین تدریس. محرم اقازاده , انتشارات اییژ. ۱۳۸۴ -راهنمای روش های نوین تدریس . محمد احدیان و محرم اقا زاده» انتشارات؟ سای

صفحه 4:

صفحه 5:
نکاتی در مورد بادگیری یادگیری به رفتار می انجامد. و رفتار ممکن است نهان یا آشکار باشد. روانشناسان رفتارگرا بر رفتار آشکار تاکید می کردند و روانشناسان شناخت گرا بر رفتار نهان. یادگیری هم در موقعیت های آموزشی رخ می دهد و هم غیر آموزشی ‎x »‏ * یادگیری به تغییر در رفتار می انجامد ولی هر تغییر رفتاری یادگیری نیست.

صفحه 6:
تعریف بادگیری فرایند تغییر فتا 2 1 بير نسبت 0 نسبتا يايدار در توان ن رفت رى بر اد على

صفحه 7:
oe

صفحه 8:
یادگیری ‎i ae‏ شد نه ‎ee‏ شده أت ناشى از ر, 5 4 وفتار 58 د ...خستگی ‎١‏ 72

صفحه 9:

صفحه 10:
+ از رفتارهای آشکار می | ‎NS‏ توان به رفتارهای نان ‎{Sats‏ ‎

صفحه 11:

صفحه 12:
> و وس عمدی ندار زى شده | تواند برنامه ریز ۱ ‎a‏ ——*

صفحه 13:
1 تفاوت ياد گیر ‎9S‏ عملکر ۵ " عملکرد تجلی تغییرات ناشی از یادگیری در قالب رفتارهای آشکار و قابل مشاهده یا تبدیل رفتارهای بالقوه به بالفعل است * تغییرات حاصل از تجربه بلافاصله در عملکرد یا رفتار قابل اندازه گیری بروز نمی کند. عملکرد متاثر از عوامل متعددی چون انگیزش و شرایط است. = ".از طریق ارزشیابی و مشاهده دقیق رفتار فراگیر می توان عملکرد او را که نشان دهنده یادگیری است اندازه گیری کرد.

صفحه 14:
یادگیری از نگاه نظریه های ‎a.‏ * رفتارگرایی * شناخت گرایی * ساختن گرایی

صفحه 15:
نظریه رفتار گرایی ‎i‏ ۱ " نظریه شرطی سازی کلاسیک پاولف * نظریه شرطی سازی فعال اسکینر

صفحه 16:
نظریه شرطی سازی کلاسیک پاولف چیست؟ ی ترشح (پ.غ.ش اس گوشت ( مغ شرطی‌سانی-1 بتلقدر سك 7 ‎hee‏ ۰ صدای زنگ عدم باسح شك ( محرى خنثى) مدت لني تن بسولق + گوشتام.غ.ش) در طولشرطی‌سانی-2 ‎‘ene‏ صدلعننگ(م.ش) بعداز شرطیس ازی-3 ترشح وق[ پ.ش ]7 (م.ش) صدای زنگ

صفحه 17:
کاربرد شرطی سازی کلاسیک در آموزش شاگردی که در نخستین روز مدرسه با لبخند و محبت معلم مواجهه شود و احساس خوبی به او دست بدهد. چنین فردی به علت هم زمانی و ‎ee‏ 9 ۵۹ با مدرسه, درس و... 5ت م99 وامل نیز ممکن است حس فوبی داشته باشد. عکس این قضیه نیز صادق است.

صفحه 18:
‎a ۰ +‏ شرطی سازی فعال * در شرطی شدن فعال بر خلاف شرطی شدن کلاسیک رفتار محصول محرک های فیزیولوژیک نیستند بلکه نتیجه متغیرهای قطعی در رفتار موجود زنده اند که به وسیله تقویت کننده خاصی تقویت می شود. تقویت کننده ها هستند که موجب تاثیر؛ تغییر و تثبیت رفتار می شوند.

صفحه 19:
‎a ۰ * 535 7 ۰‏ فنون نظریه شرطی سازی ‎JUS‏ ‏روش های افزایش رفتارهای موجود (تقویت مثبت. تعمیم؛ تمیز و تقویت منفی) * روش های ایجاد رفتارهای تازه ( تقلید و سرمشق گیری» تفکیک پاسخ. شکل دادن زنجیره کردن) " روش ‎gle‏ نگهداری رفتارهای مطلوب (تقویت نسبی (نسبی ابّت و نسبی متغیر) و تقویت فاصله ای [فاصله ای ثابت و ‎٠“:‏ فاصله ای متغیر) " روش های تقلیل دادن یا محو کردن رفتارهای نامطلوب (تقویت رفتارهای مغایر. سیری یا اشباع» محروم کردن» جریمه کردن؛ تنبیه) ‎eae‏ ‎

صفحه 20:
نظریه های یادگیری شناختی ‎je‏ * گشتالت. آزویل بندورا

صفحه 21:
یادکیری از طریق مشاهده * دانش هاء مهارتها و گرایش ها از طریق مشاهده آموخته می شوند. " متغیرهای شخصی مانند اندیشه هاء برداشتها و تصورات ذهنی اهمیت دارند. ‎Ne‏ 5

صفحه 22:
مراحل یاد گیری از طریق مشاهده مرحله توجه به رفتارهای الگو مرحله به یادسپاری رفتارهای مشاهده شده * مرحله بازآفرینی * مرحله انگیزشی

صفحه 23:
یاد گیری از طریق شناخت نظریه های رفتاری برای توصیف و تحلیل روند یادگیری انسان در فرایندهای شناختی مانند بینش, تفکر. استدلال کافی نیستند. در دیدگاه شناختی ایجاد موقعیت مناسب برای پرورش ادراک و شناخت و تشخیص روابط از نکات مهمی است که مقلمان بایستی در فرایند آموزش- یادگیری به آن توجه

صفحه 24:
یاد گیری از طریق شناخت نظریه های رفتاری برای توصیف و تحلیل روند یادگیری انسان در فرایندهای شناختی مانند بینش, تفکر. استدلال کافی نیستند. در دیدگاه شناختی ایجاد موقعیت مناسب برای پرورش ادراک و شناخت و تشخیص روابط از نکات مهمی است که مقلمان بایستی در فرایند آموزش- یادگیری به آن توجه

صفحه 25:
° ساعت bys ‏شقایق فرش‎ * ۰ eee ‏میز چکش‎ " ‏یونان‎ ‏كلاه‎ °

صفحه 26:
ساختن گرایی * نظریه های سازنده گرایی متاثر از نظرات دانشمندانی چون پیاژه. ویگوتسکی, برونر جان دیویی می باشد. * در سازنده گرایی بر نقش و اهمیت یادگیرنده و ساختن فعال دانش به وسیله وی تاکید می شود. یادگیرندگان دانش خود را از راه تجارب به دست می آورند 6 آینکه از منبعی دیگر به آنها منتقل شود. ۰ یادگیری وابسته به موقعیتی است که در آن اتفاق می افتد. ‎via =‏ بایستی زمینه تجارب واقعی برای فراگیران فراهم ورد.

صفحه 27:
ساختن گرایی * دیدگاه ساختن گرایی هم با رفتارگرایی که به محیط تاکید دارد زمینه اشتراک دارد و هم مانند شناخت گرایان فرایندهای ذهنی درون یادگیرنده را مهم می داند. ‎Ne‏ 5

صفحه 28:
| - آمادگی: ( یادگیرنده از نظر جسمی, عاطفی, ذهنى و علمى ١ه‏ لازم داشته باشد). ۲- هدف و انگیزه (یادگیرنده به دنبال چه چیزی است؟ انگیزه هم هدف است و هم وسیله) ۳- اسنادهای علی و انتظار موفقیت ( نسبت دادن شکست و موفقیت خود) ۴- تجارب گذشته ( شاگرد بایستی بتواند مباحث آموخته شده را به ساخت شناختی خود ارتباط دهد) ۵- رابظه کل و جزء ( حرکت از کل به جزء روند یادگیری را بهتر و فهم مطالب را آسانتر می سازد) ۶- تمرین و تکرار (باعث پایداری یادگیری می شود- کیفیت تمرین نیز مهم است. ۷- موقعیت و محیط یادگیری (فضای فیزیکی, عاطفی, اجتماعی و امکانات آموزشی) وی

صفحه 29:
:دانش آموزان جكونه ياد مى كيرند ١-مشاركت‏ فعال: * يادكيرى .مستلزم مشارکت فعال وسازنده ی یاد گیرنده است. * یافته های پژوهشی: * یادگیژی در مدرسه.مستلزم توجه.مشاهده . یادسپاری. فهمیدن,تنظیم هدف ها ومسوّولیت پذیری دانش آموزان است.چنین فعالیتهای شناختی بدون مشارکت ودر گیری دانش آموزان امکان پذیر نیست.

صفحه 30:
در كلاس درس: 1 ايجاد محيط هاى جالش انكيز كه دانش آموزان رابراى مشاركت ‎led‏ ترغیب کند.یکی ازوظایف معلمان است.آنچه درپی می آید.,چندپیشنهاد برای نشان دادن چگونگی انجام این کار است: *اجازه ندهید دانش آموزان برای مدتی طولانی صر فا شنونده باقن #برایآدانش آموزان فعالیت های عملی ازقبیل مشاهده كردن ؛ آزمایش مهیا کنید. #برای کمک به فراگیرند گان .درفرایند یادگیری, علایق وآرمان ءهای آنان رامدنظر قرار دهید ee ®-

صفحه 31:
:مشا دکلجتمای2 * ياد كيرى اساسايكد فعالیت اجتماعی و مشارکت درمحیطی اجتماعی نظیر مدرسه زیربنای یاد گیری است. * طبق نظربسیاری از پژوهشگران.مشارکت اجتماعی امری مهم دویأدگیری است وشکل گیری روحیه ی همکاری اساسی ترین ‎“٠:‏ بخش یادگیری درمحیط مدرسه است. ‎

صفحه 32:
در کلاس درس: معلمان می توانند به طرق مختلف دانش آموزان را در فرایند یادگیری وارد نمایند: #وادار کردن آنان به فعالیت های گروهی و نظارت خود برامور *«آماده وكردن محيط كلاس براى انجام فعالیتهای گروهی ‎Sau‏ مدرسه واجتماع را تقويت نمايند. ‏#ازطريق الكو سازى به دانش آموزان شیوه ی همکاری بایکدیگر را آموزش دهند

صفحه 33:
مزایای گروه‌بندی دانش آموزان در تدریس دانش آموزان در گروه فرصت پیدا می کنند تا بیشتر ابراز وجود کنند. ميل به یادکیری در دانش آموزان افزایش می ‎Ab‏ مهارت های اجتماعی.مسوولیت پذیری, نظم .نوعدوستی و...آنان تقویت می شود » * با دزگیر شدن دانش آموزان در کار گروه یادگیری شان پایدار تر میگردد. *.فضای یاد گیری از یکنواختی وخشکت بودن خارج می شود ——_*

صفحه 34:
آفرادزمانی بهتریادمی گیرند که بتواننددر فعالیتهایی شر کت کنند که از نظر فرهنگی مناسبند و برای زندگی واقعی سودمند انگاشته می ‎Ve‏ بسیاری ‎suena‏ مدرسه ای معنادار نیستند. زیرا دانش آموزان نجام آنهاانمی دانند ؛ بلکه از هدف وسودمندی ‎Ee‏

صفحه 35:
در كلاس درس: معلمان می توانند فعالیت های کلاسی را از طريق انجام آنها در بستری عینی معنادار سازند.برای مثال.زبان شفاهی ومهارتهای برقراری ارتباط آنان رابا شر کت دادن در بحث ها بهبود بخشندامهارت نگارش آنان را بادر گیر کردن درتهیه روزنامه کلاسی ارتقا بخشند.دانش آموزان می توانند علوم رابا شركت «درپروژه های زیست محیطی مدرسه یااجتماع فراگیرند ——_

صفحه 36:
:خود نظم‌جویی‌هفکور بودن4 * یادگیرندگان باید نحوه ی برنامه ریزی وپایش یاد گیریشان .شیوه ی دستیابی به اهداف یاد گیریشان و نحوه ى تصحيح غلط هايشان را بدانند. Ne 5

صفحه 37:
یافته های پژوهش: در این جا اصطلاح ((خودنظم جویی ))به منظورنشان دادن توانایی دانش آموزان برای پایش یادگیری خود و درک زمان وقوع خطا و آگاهی ازشیوه رفع آنها به کار رفته است. خودنظم جویی همانند راهبردئ عمل كردن نيست . در راهبردى عمل كردن خوداشخاص مىثوانندازراهبردهاى ياد كيرى بطور مكانيكى استفاده كنندبى آنکه کاملازآنچه انجام میدهند آگاه باشند aa

صفحه 38:
خود نظم جویی پدیدآوری راهبردهای خاصی رادربرمی گیرد که به یادگیرندگان کمک می کند فراگیریشان راارزشیابی کنند.درک وفهمشان را وارسی کنندو خطاهایشان رادرزمان مناسبی اصلاح کنند.خود نظم جویی مستلزم تفکر .یعنی آگاه بودن از راهبردها است.تفکر رامی توان از طریق بحث.مذاكره هاءنوشته هاءيعنى آنجا که کوذکان برای بیان نظراتشان ترغیب می شوند واز آن ها [نظراتشان] دفاع می کنند پرورش داد. جنبه دیگر تفکر,قادر بودن به تمیز ظواهر از واقعیت. باورهای عام ازدانش علمی وغیره است.

صفحه 39:
در كلاس درس: ِ معلمان میتوانندباایجاد فرصتهايى به دانش آموزان براى خود نظم جويى ومتفكر شدن كمك كنند: «طراحى حل مسايل .طراحى آزمايش وخواندن كتاب *ارزشيابى نحوه بيان .مجادلات وحل مسايل ازسوى ديكران ونیزازسوی خودشان. #بدست آوردن آ گاهی واقعی ازخوددرمقام یاد گیرنده(خواندنم خوب است.امابرای ریاضیات نیاز به تلاش بیشتر دارم) ضضم

صفحه 40:
: سانمانده مجدد بيش جلنسته- 5 * بعضی وقت ها ,پیش دانسته می تواند در قالب شيوةٌ ياد كيرى چیزجدیدی ظاهر شود.دانش آموزان باید چگونگی حل ناساز گاریهای درونی وسازماندهی مجدد مفاهیم موجودرابرای هنگامی که ضرورت دارند پیاموزند. 5

صفحه 41:
یافته های پژوهش: گاهی اوقات .دانش موجود می تواند در قالب شیوه ی درک اطلاعات جدید جلوه گر شود بااین که اغلب این مورددریاد گیری ریاضیات و علوم پیش می آید . ولی می تواند درهمه زمینه های موضوعات درس چپ کار بسته شود. دلیل وقوع آن «درک وفهم موجودمان از دنياق فیزیکی واجتماعی .از تاریخ .ازنظریه پردازی درباره ءاعدادوغیره است

صفحه 42:
د رکلاس درس: معلم برای تسهیل درک وفهم اطلاعات معارض با شهود چه کاری می تواند انجام دهد؟ نیا است معلمان آگاه باشند که دانش آموزان دارای باورهای قبلی ویرک وفهم ناقصی هستند که می تواند با آنچه دردرس تدریش می شود درتعارض باشد. #مهم است شرایطی فراهم شود که درآن باورهای جایگزین ءوتوضیحات موردنیاز ابراز شوند

صفحه 43:
بسرلیآنانباید م شاهدلنوآزمایشاتیت دار رکدید که تونایگا نشان‌دادن ناد رستیب رخوب اورهایشانرادلشته باشند #نسیاز لسع علمانبر مبنایایده هایموجود شاگردلن‌ک ار کنند وبه تببریج آنهارلبه در کوفهمی‌روشرتر هپخته تر رلهنمایی

صفحه 44:
: کسمکنبسه دلنش آموزانبسرلیاد.گیرعلنتقل * زمانی که یادگیریهای حاصل ازدروس در موقعیت های واقعی زندگی بکار بسته می شوند یاد گیری بیشتر معنادار می گردد. * یافته های پژوهشی:دانش آموزان اغلب نمی توانند آنچه در مدرسه آموخته اند برای حل مسایل زندگی شان بکار بگیرند. برایٌ مثال قوانین نیوتنی مورد تدریس درمدارس را در نظر بگیرید چگونه می توانند این قوانین را در مورد زندگی روزمره شان استفاده کنند.انتقال بسیار مهم است

صفحه 45:
معلمان می توانندجاایجاد فرصت هایی به دانش آموزان در انتقال آموخته هایشان به موقعیت های واقعی زند گیشان کمک کنند: *قا کید ورزیدن به کسب تسلط برموضوع درس بدون در کت وفهم آزدروس.امکان انتقال آموخته ها به موقعیتهای گوناگون زند گيي,وجود ندارند. *#کهنک به دانش آموزان برای فهم الزامات انتقال اطلاعاتی که آموخته اند. * کاربرد آموخته های مربوط به یک موضوع درسی دريك موضوع درسى متفاوت

صفحه 46:
:ایتباط دادنطاعات‌جد بد بسه دلنشس شین 7 * دانش جدید برمبنای آنچه پیش تر درک وفهم وباور شده است.ساخته می شود. یافته های پژوهشی: * تفکردرباره میزان توانایی افرادبرای یادگیری, چیز جدیدی نیست:اما بسیاری ازیافته های پژوهشی جدید نشان داده اند توانایی ارتباط دادن اطلاعات جدیدبا دانش پیشین,برای یاد گرفتن حیاتی است.درک وفهم. ویادسپاری یا ياد كيرى موضوعی که کاملاناآشناست . امکان ناپذیرنیست. +

صفحه 47:
برای درک تکلیفی که در دست است . داشتن مقداری دانش پیشین ضروری است.اما داشتن پیش نیاز هم.برای اطمینان آزرسیدن به نتایج مناسب کافی نیست:بلکه افرادباید دانش پیشین خود رافعال کنند تابتواننداز آن برای درک وفهم «یادگیری استفاده کنند as

صفحه 48:
در کلاس درس: #برای اطمینان از آن که دانش آموزان دانش پیشین ضروری رادارند ونیز فعال کردن آن .معلمان می توانند محتوای درس را لاس م ب بكدارتد. #بنتؤالى بيرسند كه به دانش آموزان كم كندبين آنجه مى ' «خوانند وآنجه يبش تر مى دانستند ارتباطى بيابند +

صفحه 49:
پرورش " پرورش یا تربیت جریانی است منظم و مستمر که هدف آن هدایت رشد جسمانی؛ شناختی, اخلاقی و اجتماعی یا به طور کلی رشد همه جانبه شخصیت دانش آموزان در جهت کسب و درک معارف بشری و هنجارهای مورد پذیرش جامعه و کمک ‎oy‏ شکوفا شدن استعدادهای آنهاست. 3 درنپژورش رشد مهارتهای شناختی از قبیل تفکر انتقادی, تحلیل ارزشها <9 مهارتهاى كروهى مورد توجه قرار مى كيرد * يرورش مفهومى كلى است و مفاهيم ديكر جون آموزشء تدريسء حرفه آموزى و... را در خود جاى مى دهد وي

صفحه 50:
‎ae 1‏ مورس * آموزش فعالیتی است هدف مدار و از پیش طراحی شده که هدفش ‏فراهم کردن فرصت ها و موقعیت هایی است که امر یادگیری را درون نظام پرورشی تسهیل کند و سرعت بیخشد. ‏" آموزش وسیله ای برای پرورش محسوب می شود ‏د ‏* :آمورش يك فعاليت مشخص و دقيق طراحى شده استء لذا هدف هاى آن دقيق تر و مشخص تر و زودرس تر از هدفهاى يرورشى است. آموزش ممکن است با حضور معلم يا بدون حضور وى از طريق فيلم» راديوء تلويزيون و ساير رسانه ها صورت كيرد. ‎

صفحه 51:
تدرسی " تدریس به آن قسمت از فعالیت های آموزشی که با حضور معلم در کلاس درس اتفاق می افتد اطلاق می شود " تدریس بخشی از آموزش است و همچون آموزش یک سلسله فعالیت های منظم. هدف مدار و از پیش طراحی شده را در بر مى كيرد و هدفش ايجاد شرایط یادگیری از سوی معلم است 5 * هر تدریسی آموزش است ولی هر آموزشی تدریس نیست.

صفحه 52:
ویژگی های تدریس الف- وجود تعامل بین معلم و دانش آموزان ب- فعالیت بر اساس اهداف معین و از پیش تعیین شده ج- طراحی منظم با توجه به موقعیت و امکانات د- ایجاد فرصت تسهیل یادگیری تنها پوقعیتی را می توان تدریس در نظر گرفت که تمام ویژگی های بالا را.ذر بر داشته باشد و فعالیتهای آموزشی که یکی از ویژگی های بالا را نداشته باشد تدریس محسوب نمی شود اگر چه ممکن است به یادگیری هم بیانجامد ( یادگیری از طریق کتاب. فیلم. تلویزیون) 2ص

صفحه 53:
5 حرفه آموزی معنایی بسیار محدودتر نسبت به پرورش, آموزش و تدریس دارد. هدف از حرفه آموزی ارائه فنون و مهارتهای مورد نیاز به کارآموزان برای انجام شغل یا حرفه ای معین است حرفه آموزی یک فرایند یاددهی- یادگیری کوتاه مدت است با هدف آماده کردن افراد برای حرفه ای معین با حضور معلم یا بدون حضور معلم Ne

صفحه 54:

صفحه 55:
اسمیت پنج نوع تدریس را مشخص کرده است که عبارتند از تدریس زمانی صورت می کیره " که به یادکیری بینجامد - معلم ‎١‏

صفحه 56:
* تدریس سلسله فعالیتهای مرتب. منظم, هدف مدار و از پیش طراحی شده است که هدفش ایجاد شرایط مطلوب یادگیری است Ne

صفحه 57:
ارتباط و نقش آن در آموزش

صفحه 58:
مفهوم ارتباط معنی لغوی ارتباط عبارتست از پیوند دادن. ربط دادن * در علوم ارتباطات مفاهیمی چون انتقال و انتشار آگاهیهاء اندیشه هاء ایجاد پیوستگی اجتماعی, اشتراک فکر و تفاهم استنباط می شود. * از گذشته به عنوان انتقال افکار» اظاعات. و رفتارها از قاخصی به شخص دیگر به کار رفته است. * ارتباط فرایندی است که در جریان آن انسانها یکدیگر را تحت تاثیر قرار می دهند. سس

صفحه 59:
مفهوم ارتباط " در فرایند ارتباط فرستنده ‎oy‏ دنبال این است که گیرنده پیام با فرستنده در یک مورد یا مسئله همانندی یا اشتراک فکر ایجاد کند. هر چه وجوه اشتراک بین گیرنده و فرستنده بیشتر باشد برقراری ارتباط آآسان تر و موثرتر خواهد بود s

صفحه 60:
مفهوم ارتباط در فرایند یاددهی- یادگیری ارتباط به معنی اشتراک فکر و برقراری رابطه مطلوب و موثر بین یاددهنده و یادگیرنده به منظور تغییر در رفتار به کار برده می شود. تنها انتقال پیام ارتباط محسوب نمی شود بلکه در جریان انتقال باید نوعی اشتراک دانش و اندیشه بین فرستنده و گیرنده پیام وجود داشته باشد تا اين دو بتوانند یکدیگر را «قحت تاثیر قرار دهند. * ارتباط یک جریان است که در آن افکار. احساسات و عقاید به علایم و رمز تبدیل می شوند و هدف تاثیر و تاثر و کنترل و هدایت تسس

صفحه 61:
ارتباط موثر * هر جه بين معنی مورد نظر فرستنده و معنی ایجاد شده در ذهن گیرنده مشابهت و اشتراک بیشتری وجود داشته باشد ارتباط بهتر و موثرتر خواهد بود. 3 معنی مورد نظر فرستنده ‎cll ۷‏ == معنی مشهود گیرنده

صفحه 62:
۰ or * آیا معنی در علایم و نشانه هاست؟ " آن چیزی که منتقل می شود معنی نیست بلکه پیام است. * حافظه کوتاه مدت و بلند مدت ضضم

صفحه 63:
انواع ارتباط * ارتباط ارادی و غیرارادی x 1 ‏ارتباط رسمی و ارتباط غیررسمی‎

صفحه 64:
انواع ارتباط ‎jo‏ ‏* ارتباط مستقیم و غیرمستقیم " ارتپاط فردی و ارتباط جمعی

صفحه 65:
انواع ارتباط * ارتباط کلامی و غیر کلامی * در ارتباط کلامی پیام از طریق رمزهای کلامی منتقل می شود. در ارتباط غیرکلامی پیام از طریق رمزهای غیرکلامی منتقل می شود(حرکات دست. چشم. صورت). ارتباط کلامی و غیرکلامی مکمل یکدیگرند. + <

صفحه 66:
انواع ارتباط * تفاوت ارتباط کلامی و غیرکلامی * الف- استفاده از قانون کدگذاری " ب. تمثیلی و رقمى بودن ج- ارادی و غیرارادی بودن * د- تمایز از نظر کانالهای ارتباطی * ه صذاقت و قابل اعتماد بودن 5 8 \

صفحه 67:
الگوی ارتباط سم ۱ فرستنده گیرنده

صفحه 68:
منبع و فرستنده پیام منبع و فرستنده پیام می توانند یکی باشند یا از هم جدا باشند. منبع هر چقدر از نظر محتوای ‎ale‏ غنی تر باشد. معتبرتر بوده و تاثیرگذاری پیام آن منبع نیز بیشتر خواهد بود. Ne 5 8 \

صفحه 69:
ویژکیهای فر ستنده یام =( ; ۱ - خودشناسی:

صفحه 70:
ویژکیهای فر ستنده یام =( ; ۲- مخاطب شناسی

صفحه 71:
ویژکیهای فر ستنده یام ۳- تسلط بر محتوای پیام فرستنده بایستی بر محتوای پیام تسلط داشته باشد و پیام را به شكل مناسب رمزگذاری کرده و منتقل کند.

صفحه 72:
ویژکیهای فر ستنده یام =( ; ۴- آشنایی با اصول و روش های ارتباط

صفحه 73:
ply پیام تولید عملی و فیزیکی از منبع رمزگذار است. (گفتار. نوشته. نقاشیء حرکات بدن 9--( هر پیامی از سه عامل یا سازه تشکیل شده است ۱ - کدها یا علایم پیام. ۲- محتوای پیام ۳- نحوه ارائه پیام ‎Ne,‏ 5

صفحه 74:
ply کدها یا علایم پیام کدها یا علایم گروهی از نمادها هستند که به شیوه ای خاص ساخته می شوند تا برای برخی افراد تجلی معنی کنند. انواع علاتم عبارتند از: * علایم طبیعی vars ‏سوب‎ ام جح مه مش اه مب ‎de eee‏ لمم الم # بین دو پدیده رابطه ای قراردادی وضع شده است (علایم

صفحه 75:
ply محتوای پیام اطلاعات و مطالب درون پیام که فرستنده یا منبع برای هدفی خاص آنها را انتخاب می کند محتوای پیام است. فرستنده بایستی در محتوای پیام به ساختار و سازماندهی پیام توجه کند.

صفحه 76:
ply ply ‏نحوه ارائه پیا‎

صفحه 77:
كير نده يبيام كيرندكان در فرايند ارتباط نقش انفعالی ندارند. آنها بر حسب نیاز خود پیام ها را انتخاب می کنند آنها را ارزشیابی کرده و برخی را مهم قلمداد کرده و برخی دیگر را نادیده می گیرند. در مورد مخاطب بایستی ویژگی های زیر تحلیل شود

صفحه 78:
گیرنده پیام ‎i‏ ۳ سطح توانایی ارتباط

صفحه 79:
گیرنده پیام ‎i‏ ۵- خودینداره

صفحه 80:
پنجره جوهری ناشناخته برای خود شناخته برای خود شناخته برای دیگران ناشناخته برای دیگران

صفحه 81:
مهمترین ملاک تاثیر یک جریان ارتباطی بازخورد است و بازخورد

صفحه 82:
موانع ارتباط موانع ارتباط به هر عامل اخلال کننده ای که مانع يا باعث تضعیف برقراری ارتباط مطلوب می شود گفته می شود

صفحه 83:
موانع ارتباط ‎a‏ ۱- بحث شفاهی x ١ SS ‏<"راه حل:‎

صفحه 84:
موانع ارتباط ‎a‏ ۳- جالب توجه نبودن پیام x ۷ SS : ‏اهکار‎

صفحه 85:
موانع ارتباط ‎a‏ ۳- انتقال منفی راهکار:

صفحه 86:
موانع ارتباط ‎a‏ ۴- رویایی شدن یا در خود فرو رفتن SS : ‏اهکار‎

صفحه 87:
موانع ارتباط ‎a‏ ۵- عدم درک AY ‏*راهكار:‎

صفحه 88:
موانع ارتباط ‎a‏ ۶- عوامل فیزیکی نامناسب 4 << راهكار:

صفحه 89:
حوزه تجربی يام فس ال SS ae

صفحه 90:

صفحه 91:
تدریس ایجاد شرایط مطلوب برای تغییر در کلاس است که توسط معلم فراهم می آید و ارتباط فرایند انتقال پیام از فرستنده به گیرنده به منظور تاثیر. کنترل و هدایت است. * ایجاد شرایط مطلوب یادگیری در کلاس درس بدون فراهم کردن زمینه ارتباط موثر غیرممکن است. ‎Sie *‏ تخريس موثر علم بیستی از عناصر واصول ارتياط آگاهی باشد. (فرستنده. گیرنده, پیام. بازخورد. و...) معلم بایستی در فرایند ارتباط کلاسی به مخاطب و نیازها؛ و علایق او توجه کند

صفحه 92:

صفحه 93:
هدف چیست؟ " در تعریف هدف میان متخصصان تربیتی اختلاف نظر وجود دارد. * برخی هدف, روش و وسیله را یکی می دانند و هر یک از مراحل فعالیتهای آموزشی تا زمانی كه طی نشده اند هدف هیکتند و نسبت به آینده وسیله خواهند بود. 3 " گروهی دیگر هدف را نتيجه آموزش وصف مى كنند نه فرايند خود آموزش يا وسيله دستيابى به نتايج يوري

صفحه 94:
اصول مورد توجه در تهیه و تنظیم اهداف آموزشی روش و وسیله بایستی متناسب با هدف انتخاب شوند تا بتوانند به آن منتهی شوند هدف نباید تغییر ناپذیر و غیرقابل انعطاف باشد و بایستی با توجه به شرایط در آن تغییراتی را داد هدف باید فرد را به فعالیت برانگیزد و فعالیت او را جهت دهد (اين امر زمانی ممکن است که اهداف با توجه به نیاز فاگیر اتخاب شودد) هدف بایستی با اوضاع و احوال محیط شخص سازگار باشد هدف ها بایستی عینی و قابل تصور بوده و از حالت بسیار كلى يا انتزاعى خارج شوند.

صفحه 95:
ضرورت تعیین و تنظیم اهداف آموزشی * تا هدف و مقصد مشخص نباشد انتخاب روش و وسیله رسیدن به آن ممکن نیست. انتخاب هدف مناسب نتایج زیر را در پی دارد * ۱- فرایند یاددهی- یادگیری بهتر اتفاق می افتد ‎aor‏ یادگیری موثرتر و مطلوب تر خواهد بود ۳-ژشیابی با کیفیت بهتری انجام خواهد شد. 3 2۴ دانش آموزان خودارزشیاب خواهند شد. * انتخاب هدف مناسب مبنای معتبری برای طراحی و انتخاب محتواء موادرو,وسایل و روش های تدریس خواهد بود.

صفحه 96:
روانشناسان کودک و نیازهای او را محور تعیین اهداف می دانند * جامعه شناسان مسائل و مشکلات جامعه را محور می دانند. در نتیجه اهداف بر اساس مسایل اجتماعی تنظیم می گردند * علمای تربیتی ارزشهای اساسی زندگی را که از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود را معیار می دانند. AS ‏هدف‌هٌای آموزشی در چهارچوب ارزشهاء فلسفه, باور اجتماعی و‎ ‏ثیازهای آن جامعه است.‎ در تعیین اهداف عوامل مختلفی از جمله زمینه های فرهنگی. علایق» گرایشهاء نیازها؛ موقعیت فیزیکی محیطهای آموزشی. امکانات, نگرتتَل"قعلمان و ... تثیر دارد

صفحه 97:

صفحه 98:

صفحه 99:
طبقه بندی ‎=a‏ از دید گاه بلوم 1 ۱ ‎Ne‏ حیطه عاطفی ‎| 0 ‏حيطه روان حر كتى ‏يي

صفحه 100:

صفحه 101:
دانستن توانایی یادسپاری انديشه ها و حقایق علمی. یادآوری و تشخیص مجدد آنها * يادكيرى در اين حيطه صرفا جنبه حفظى دارد * دانش آموز بايستى اطلاعات را به ياد آورد * یل سطح از یاد کیری متکی بر حافظه است * دانش شامل دانش( حقایق. اصطلاحات. روش ها. طبقه بندی ها. اصول و قوانین-.) * این سطح برای موفقیت در سطوح دیگر لازم و ضروریست 5 —_

صفحه 102:
فهمیدن یادگیری در اين سطح عبارتست از توانایی پی بردن به مفهوم یک مطلب با جملاتی که فرد از خودش می سازد. * این سطح شامل اجزاء زیر می شود * الف- ترجمه (توانایی تغییر دادن یک مطلب از شکی به شکل دیگر) ترجمه یک اصطاح با بیانی روشن ب تفسیر ( تفکر درباره یک مطلب و جدا کردن قسمت های مهم از (oa! pS cia St برون بی ( مهارت در تعمیم دادن یا به کارگیری اطاعات به منظور

صفحه 103:
کاربرد * توانایی استفاده از مفاهیم انتزاعی, قوانین» اصول و... در موقعیت های مناسب و جدید Ne 5

صفحه 104:
تجزیه و تحلیل * در تحلیل بر شکستن مطلب به اجزاء تشکیل دهنده آن و یافتن روابط بین اجزا و نحوه سازمان یافتن آنها توجه می شود Ne

صفحه 105:
در این مرحله فراگیر عواملی را که درمرحله تجزیه و تحلیل از همدیگر جدا کرده بود به طریقی نو برای رسیدن به معنی جدید با هم ترکیب می کند. ترکیب مستلزم آمیختن دوباره قسمت هایی از تجارب گذشته با مطالب جدید و ایجاد آن به صورت یک کل تازه و سازمان یافته است ١

صفحه 106:
ارزشیابی * توانایی قضاوت کمی و کیفی درباره پدیده های علمی بر اساس معیار پذیرفته شده.

صفحه 107:
یج ‎Aus‏ هاء عواطف و ارز نگرش بتنی بر نى كردن ارز, درو ۳ 2 ش گذاری ۳ ‎en‏ ‏د مر اف 22 ذرداقت

صفحه 108:
دریافت * آگاهی. جذب. حفظ و هدایت توجه نسبت به پدیده * معلم بایستی با ارائه الگوی مناسب يا ایجاد شرایط مطلوب توجه دانش آموزان را به موضوع آموزش جلب کند. Ne 5

صفحه 109:
پاسخ فراگیر در برایر محرک از خود واکنش نشان می دهد. ممکن است وی عملا کاری را انجام دهد

صفحه 110:
ارزش گذاری * فرد برای الگوی مورد نظر ارزش قائل می شود. آن را می پذیرد یا رد می کند.

صفحه 111:
5 سازماندهی ارزشها + * فرد ارزش پذیرفته شده را با ارزشهای پذیرفته دیگر خود در هم می آمیزد و نظام ارزشی خود را پایه ریزی می كند ‎in is‏ ارزشها را اولويت بندى مى كند. ‎

صفحه 112:
درونی كردن ارزشها * ارزشها در شخصيت افراد تبلور مى يابد و جزء فلسفه زندگی آنها می شود.

صفحه 113:
عادی شدن هماهنگی حرکات + دقت د اجراى عمل بدون کمک 2 ۱ مشاهده و تقلید

صفحه 114:
مشاهده و تقلید فراگیر رفتار مربی را مشاهده کرده و سعی می کند آن را انجام دهد انجام فعالیت مستلزم آمادگی فراگیر از نظر ذهنی عاطفی و فیزیکی می باشد Ne 5

صفحه 115:
5 اجرای عمل بدون کمک وایستگی فرد به مربی کاهش می یابد ولی نظارت و هدایت مربی همچنان وجود دارد. اين سطح به سه سطح فرعی اجرای آگاهانه دستور العملها. ‎sel‏ بهترین روش و اجرای مکرر عمل بدون کمک ‎PwC‏ 50( شود.

صفحه 116:
دقت در عمل * فراگیر عمل را سرعت و دقیت بیشتری انجام می دهد. * اشتباهات در این مرحله کاهش می بابند.

صفحه 117:
هماهنگی حرکات هماهنگی بین مجموعه ای از اعمال با رعایت نظم و کارایی در فراگیر ایجاد می شود. فن‌اگیر توانایی انجام چندین حرکت را به صورت ‎<٠‏ همزمان به دست می آورد ضضم

صفحه 118:
عادی شدن عمل * در این سطح فراگیر دیگر نیازی به فکر كردن و صرف انرژی برای هماهنگ کردن فعالیتها و تنظیم و +توالی آنها ندارد.و فعالیتها را به صورت خودکار ۱ < انجام می دهد. یس

صفحه 119:
تطبيق و ابداع 0 , تغيير رفتار با توجه به تغيير وضعيت

صفحه 120:
——*

صفحه 121:
طراحی آموزشی * هدف از طراحی آموزشی بینی و نظم دادن به فرصتها و استفاده بهینه از امکانات در فرایند یاددهی- یادگیری اشت. ‎SS‏ ‏0

صفحه 122:
تحلیل و تعیین موقعیت آموزشی | تحلیل و تعیین محتواء روش» و وسایل آموزشی I ارزشیابی و اصلاح برنامه

صفحه 123:

صفحه 124:
اهداف کلی آموزشی اهدافی هستند که در پایان یک دوره آموزشی بایستی تحقق یابند. اين دسته از اهداف معمولا به صورت عبارتهای کلی و میهم بیان می شوند و نیاز به زمان بیشتری جهت تحقق دارند مثال: ارتقاء دانش و مهارت شرکت کنندگان در زمینه روش ها و فنون تدریس

صفحه 125:
اهدافی هستند که از هدف کلی نشات گرفته اند و نسبت به آنها محدودتر و مشخص ترند. معمولا در نوشتن اهداف جزیی از افعال زیر استفاده می شود . (آشنا شدن, درک کردن, فکر کردن» كسب كردن» يى بردن) Ne مثال: در پایان اين دوره اتظار می رود فراگیران با .مفاهیم آموزش, یادگیری, تدریس آنشنا شوند s ‏یی‎

صفحه 126:
اهداف رفتاری هدف های آموزشی عینی هستند و نوع رفتار و قابلیتهایی را که انتظار داریم دانش آموزان پس از یک فعالیت آموزشی به آنها برسند مشخص می کنند. ویژگی بارز اين رفتارها صریح و قابل فهم بودنشان است. نمونه ای از افعال عبارتند از (توضیح دهد" فهرست کند. تقسیم کند. نام بیرد. توصیف کند ‎(SR‏ ‏مثال: فراگیر بتواند تفاوت آموزش و تدریس را «توضيح د ضع

صفحه 127:
الف- با افعال واضح و صریح بیان شود. ب- موقعیتی که رفتار بایستی در آن انجام شود مشخص شود (تحت چه شرایطی). ج- مچیار رفتار مشخص شود ( سطح قابل قبول رفتار) 5 2 یی

صفحه 128:
انتقادات از اهداف رفتاری بسیار ویژه تدوین‌هدف هیر فتاری ب سیلر ویژه به ایجلد -1 صلاحیته! و مهلرتهای‌جزئیو بی‌اهمیتمنجر می .شود خلاقيتو ابتكلر را در فعايتهاىآموزشىمحدود مى -2 كند 3 تحريس را روكحقايقب! امور معلوم متمركز می-3 بندگزد و رفتلرهای‌پبچیده سطح بالارا از نظر دور " می‌دارد آموزشرا غیر قابل‌انعطافمی‌س زد که از -4 ارزشهای‌انسانی‌دور می‌سلزد aoe

صفحه 129:
مزایای تعیین اهداف ‎io‏ تمرکز رووب رنامه ریزی‌درسی-1 طراحی‌رخدادها ی آموزشی‌موثر -2 طراحی‌ش وه های‌ارزشیابیمعتبر (اعتبلر و پایایی) -3 اجرای‌موثر تحریس-4

صفحه 130:
تهبه و تدوین اهداف آموزشی تحلیل و تعیین محتواء روش» و وسایل آموزشی I ارزشیابی و اصلاح برنامه

صفحه 131:

صفحه 132:
رخدادهای آموزشی رخدادهای آموزشی به مجموعه فعالیتهای معلمان و دانش آموزان در یک زمان معین برای تحقق هدف معينء اطلاق می شود فعالیتهای معلم (ارائه توضیحات پرسیدن سوال» فراهم کردن زمینه فعالیت فراگیر نظارت و راهنمایی .فراگیران فعالیتهای دانش آموز یا تجارب یادگیری تهیه گزارش, بحث و مناظره. پرسش و پاسخ. ارائه (...کنفرا انس» ‏ مطالعه و ری

صفحه 133:
تعیین روابط اهداف آموزشی بایستی به گونه ای اهداف آموزشی مرتب شود که یادگیری های ساده در پایین و یادگیری های مشکل در بالا قرار گیرد

صفحه 134:
دو نمونه از روابط اهداف ‎i‏ ۱ ارتباط هم تراز یا موازی ارتباط تسلسلی یا سلسله مراتبی سس

صفحه 135:
رفتارهای ورودی, مهارتها و توانایی هایی است که دانش آموزان باید قبل از شروع یک فعالیت آموزشی از خود نشان دهند تا بتوانند با موفقیت به هدف های اجرایی . دست یاپند <سوال: معلم چگونه می تواند مطمعن شود که فراگیران رفتارهای ورودی لازم را دارا هستند؟ پاسخ: ارزشیابی تشخیصی 7 8 1 peer is. ‏تفاوت سنگتق"آغازین و پیش آزمون چیست؟‎

صفحه 136:
سس در تحلیل آموزشی ویژگیهایی از مخاطبان چون مهارت لغوی. گرایش و طرز فکرء معلومات و اطلاعات» خصوصیات اجتماعی و فرهنگی نیز مورد توجه قرار می .گیرد: ۰

صفحه 137:
و اصلاح برنامه

صفحه 138:
محتوا را بایستی بر اساس سوالات زیر ارزیابی کرد * آیا محتوا رفتاری را که انتظار داریم در فراگیران می پروراند؟ * آیا محتوا بر اساس تواناییهای ذهنی و علمی فراگیران شده است؟ +آيّا محتوا توالی مناسبی دارد؟ * آيا محتوا با اصول و مفاهیم علمی آن درس مغایرتی ندارد؟ آيا محتوا با كدت زمان تخصيص يافته برای یادگیری

صفحه 139:
اصول مورد توجه در تهیه محتوا * میزان علاقه. رغبت و توانایی فراگیران * مفاهیم. اصول و قوانین هر علم * ساخت علوم مختلف * توالي مطالب * تازژگی موضوع * میراث فرهنگی * ارتباط با مسائل روز * انطباق با زمان آموزش * پایه ای برای آموزش مداوم * فرصت مناسب برّای فعالیتهای یادگیری چندگانه

صفحه 140:

صفحه 141:
* وسایل آموزشی ابزارهایی هستند که به کسب دانشهاء مهارتها و نگرشها به معلم کمک می کنند. * وسایل آموزشی به کلیه تجهیزات و امکاناتی اطلاق می شود که می تواند در محيط آموزشی شرایطی را برای یآدگیری سریع تر. آسان تر. بهتر. بادوام تر و موثرتر بوجود آورند.

صفحه 142:
وسایل آموزش ‎at‏ موزشی معیاری: جزئی از فرایند ‏ا ب مي شو ‎i‏ ‏مش ۳ می شوند و بدون آنها پذیر نیست ‏وسايل آمو ‏) ‏زشی تسهیل کننده: جزیی آموزش نیستند و تنها آموزش دا ‎ ‏می کنند ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 143:
9 عو يانه بن »4 4 ه

صفحه 144:
* اساسی ملموس را برای تفکر و ساختن مفاهیم فراهم می کنند و باعث می شوند دانش آموزان کمتر به مفاهیم انتزاعی متوسل شوند. * سبب ایجاد علاقه در دانش آموزان می شوند. * تجارب واقعی و حقیقی در اختیار دانش آموزان قرار می دهند. * تجاربیآرا در اختیار یادگیرندگان قرار می دهند که امکان آن از راه * پیوستگی افکار را در فرایند یادگیری فراهم می کنند * در توسعه و رشد معنا در ذهن دانش آموزان موثرند

صفحه 145:

صفحه 146:
* هدف های عینی, ویژگی های آموزشی- ویژگی های فنی» شرایط و امکانات اجرایی

صفحه 147:

صفحه 148:
آرزشیابی پیشرفت تحصیلی چیست؟ سنجش عملکرد یاد گیرندگان و مقایسه نتایج حاصل با هدفهای آموزشی از پیش تعیین شده به منظور تصمیم گیری در اين باره که آیا فعالیتهای آموزشی ,معلم و کوششهای یادگیری فراگیران به نتایج ۰ مطلوب انجامیده اند به چه میزان

صفحه 149:
انواع ارزشیایی از لحاظ زمانی ارزشیابی ضمن آموزش- ارزشیابی تکوینی ا | ارزشیابی پیش از آموزش- ارزشیابی آغازین با سنجش ارزشیابی پس از آموزش- ارزشیابی تراکمی ضضم

صفحه 150:
* آگاهی از میزان و تحوه یادگیری فراگیران برای تعيين نقاط قوت و ضعف ياد كيرى * تشخيص مشكلات آموزشى معلم ‎ee ORS‏ درسی و در خلال آموزش به ‎<٠‏ اجرادر می آید. * محدود به یک یا چند هدف آموزشی است ۹ عدم استفاده برای نمره گذاری a

صفحه 151:
* تشخیص مشکلات یاد گیری فراگیران * ارائه روشهای مناسب برای معلمان * زمانی به کار می رود که ارزشیابی تکوینی نمی تواند ت یادگیری و آموزشی را رفع کند. .* پیشتر به صورت انفرادی و آموزشهای ترمیمی به کار می رود a

صفحه 152:
اجرا در پایان دوره آموزشی هدف قضاوت در مورد آموخته های فراگیران است. مبنایی برای نمره دادن ( ارتقاء به کلاس بالاتر) 0 مبنايى براى قضاوت در مورد اثربخش بودن كار معلم 2 و

صفحه 153:
بسسته پساسخ|عینی 1 جور و چند گزینه ای تفریج كسعرره 2 تشريحى (انشايى)]| - _شريحىمحدود ياسخ 0 کوته پاسخ

صفحه 154:
آزمونهای تشریمی(گسترده پاسخ) یاد گیرنده پاسخ خود را در ذهن خود سازمان می دهد. مورد ارزیابی قرار داده و به نحوی منطقیء منسجم و بدیع بر روی کاغذ می آورد.(هیچ محدودیتی در دادن پاسخ ندارد) د ‎Me‏ - شوالهای آزمونهای تشریحی گسترده پاسخ برای سنجش ۷ هدقهای تحلیل, ترکیب و ارزشیابی( بالاترین سطوح اهداف شناختی) مناسبند

صفحه 155:
آزمونهای تشریمی(مهدود پاسخ) ۱ محدودیت یاد گیرنده در پاسخدهی (زمان و مقدار پاسخ) * تصحیح آسان * اندازه گیری اهداف درسطح فهمیدن. کاربستن و تحلیل

صفحه 156:
قواعد تهیه سوالهای تشریحی مربوط بودن سوالات به اهداف ( استفاده از جدول مشخصات درس) بیان واضح و به دور از ابهام صورت سوالات * اندازه گیری هدفهایی که از طریق سایر آزمونها نتوان اندازه گیری کرد * عدم کاربرد کلمات (چه کسی, چه وقت. کجا) * استفاده از سوالات بدیع ِ درخواست ارائه شواهد مستند از سوی یاد گیرنده, نه صرفاً عقاید شخصی غدم حق انتخاب سوال از سوی یاد گیرنده از میان چند سوال برای پاسخدهی ** مشخص کردن زمان سوالات * اطلاع دادن به آزمون شوندگان در مورد نحوه ارزشیابی —=*

صفحه 157:
قواعد تصحیح سوالات تشریحی * تصحیح سوالات تنها بر اساس اهداف تهیه پاسخ نمونه یا کلید یک چهارچوب برای پاسخ سوالات تعیین كنيد * ياسخ را سوال به سوال تصحيح كنيد نه ورقه به ورقه "نخدم شناسايى نام صاحبان بر گه در هنكام تصحيح * تصحیح بر گه های تصحیح شده شما توسط دو نفر از همکاران * _تصحیح ‎plod‏ برگه ها در یک نشست بدون وقفه زمانی * به یاد گیرندگان بازخورد دهید( نوشتن اشتباهات آنها در بر گه) * از روش نمره گذاری تحلیلی و کلی سس

صفحه 158:
آزمونبای کوته پاسخ سوالات آزمون کوته پاسخ از آزمون شونده می خواهند تا کلمه, عبارت, جمله, عدد یا علامتی را در پاسخ به یک .سوال يا تكميل کردن یک جمله بنویسند Ne AS

صفحه 159:
قواعد تهیه سوالات کوته پاسخ هر سوال موضوع مهمی را شامل شود صورت سوال را به گونه ای بنویسید که به پاسخ واحدی نیاز داشته باشد مشخص کردن میزان دقت در سوالات * در سوالات کامل کردنی. تنها جملات و عبارات مهم را حذف کنید * عدم استفاده از تعداد زیاد جای خالی در سوالات کامل کردنی * جاهاف خالى را قسمت يايان سوال بياوريد ‎a> by‏ امكان به جاى سوالات كامل كردنى از سوالات يرسشى استفاده شود ‏* عدم کاربرد اشارات دستوری که جواب سوال را مشخص می کنند (در سوالات کامل کردنی) ‏* صورت سوال را با نقل عین جملات کتاب ننویسید ‎——*

صفحه 160:
آزمونهای عینی * انتخاب پاسخ از سوی ياد كيرنده 7 در برگرفتن نمونه کوچکی از محتوی درس و اهداف آموزشی ی‌تصحیح آسان ‎AS‏ عدم دخالت نظرمصحح ‎—_ ‎

صفحه 161:
قواعد تهیه سوالات عینی ( چند گزینه ای) اندازه گیری یک موضوع مهم در هر سوال صورت سوالات واضح و به دور از ابهام باشد * عدم تکرار مطالب درگزینه ها * مطلب مورد سوال را به طور کامل در تنه سوال بیان کنید مربوط بودن تمام كزينه ها به یک مطلب و موضوع واحد تنها یک پاسخ درست يا یک پاسخ درست ترین باشد استفاده از پاسخ های انحرافی صورت سوال مثبت باشد. از کاربرد عبارات منفی بپرهیزید سوالات را مستقل از هم بنویسید * طول پاسخ درست در سوالات مختلف تغییر کند محل پاسخ,درست در سوالات تغییر کند.

صفحه 162:
طرح درس

صفحه 163:
طرم درس * طرح درس راهنمای معلم و چهارچوبی منظم و 5 سازماندهی شده برای رخدادهای آموزشی است. در یک طرح درس بایستی عناصر و سازه هایی همچون موضوع درس, رئوس مطالب. هدف کلی درس. اهداف 5 جزئی و رفتاری. رفتار ورودی فراگیران. ارزشیابی تشخیصی. روش تدریس, وسایل آموزشی مورد نیاز, شیوه ارزشیابی پایان کلاس. و فعالیت های تکمیلی بیرون از کلاس مورد توجه قرار گیرید.

صفحه 164:
انواع طرع درس ۱ ۱- طرح درس ترمی یا سالیانه ۳- طرح درس روزانه

صفحه 165:
تنظیم طرح درس تزمى ش بینی ماههاء هفته ها یوت بر ‎a‏ مرا به جلسات و تعیین * ب- تقس ‎a‏ ‏جلسه جلسه ج- تعيين هدف كلى هر ‎Se‏ كردن فعاليت هاى تكميلى ‎Sac‏ -مشخص

صفحه 166:
تنظیم طرم درس روزانه ۱- تعیین موضوع یا عنوان درس ۲- تعیین هدف کلی درس ۳- تعیین و نگارش عناوین فرعی یا رئوس مطالب ۴- نگارش و تنظیم هدف های جزیی ۵- نگارش و تنظیم اهداف رفتاری ۶- تعیین رفتارهای ورودی ۷- تهیه و تنظیم سوال برای ارزشیابی تشخیصی ۸ آتعیین و تنظیم ارائه محتوا شامل مراحل زیر است الف- - آمادگی (آمادگی معلم. دانش آموز. وسایل و مواد آموزشی) 7 بمرحله معرفی و بیان هدف های آموزشی ج- مرحله ارائه درس د- خلاصه کردن و نتیجه گیری —_

صفحه 167:
تنظیم طرم درس روزانه ‎-٩‏ تعیین روش های مناسب در فرایند آموزش ۰- انتخاب وسایل و رسانه مناسب برای آموزش ‎ ‎ ‎ ‏۱- تعیین زمان آموزش ‏۲- پیش نحوه ارزشیابی بعد از تدریس ‎ha‏ فعالیت های تکمیلی ‎Ne ‎

صفحه 168:

صفحه 169:
«2ّت —_— روش های مستقیم تدریس

صفحه 170:
روش های مستقیم تدربس * روش هایی هستند که در ‎UT‏ فعالیتهای آموزش و یاد گیری عمدتا به وسیله معلم هدایت می شود. * اپن روش ها معلم محور بوده و در آن نقش معلم ارائه دانش و هدایت فرایند یاد گیری دانش آموزان پا دانشجویان به صورتی آشکار است. —_

صفحه 171:
ویژگیهای آموزش مستقیم معلم به طور فعال و مستقیم به همه دانش آموزان کلاس آموزش می دهد. درس به خوبی سازماندهی می شود. هدفهای درس به روشنی بیان می شوند. موضوع های اصلی مورد تاکید قرار می گیرند و نکات مهم در ‎oll‏ درس خلاصه می شود. مهازگهای سطح پایین و مطالب آسان سریع آموزش داده می شود تا برای هدف های بالاتر و تفکر وقت ‎ws‏ بیشتری در اختیار معلم باشد. —=*

صفحه 172:

صفحه 173:
روش سخنرانی چیست؟ روش سخنرانی چه ویژگی هایی دارد؟ بر اساس نتایج پژوهش ها چه زمانی به ‎Ne‏ کار گیری روش سخنرانی توصیه می شود و جه زمانی توصیه نمی شود؟ ————_

صفحه 174:
تعریف سخنرانی عبارتست از ارائه دانش و اطلاعات توسط معلم به گروه یاد گیرندگان روشی که در آن ارائه مفاهیم به طور شفاهی از .+ طرف معلم. و یادگیری آنها از طريق كوش دادن و یادداشت برداشتن از طرف دانش آموزان اساس کار را تشکیل می دهد.

صفحه 175:
ويؤكيها معلم فعال و متكلم وحده است دانش آموزان غيرفعال هستند همه عوامل تحت كنترل معلم است ۳ انتقال بيام يك جريان يك سويه از طرف معلم به فراگیران ‎Stil‏

صفحه 176:
روش سخنرانی توصیه می شود ‎Sr» 5‏ اساسی انتشار يا انتقال اطلاعات است. مواد آموزشى جز به اين روش قابل انتقال نباشد. لازم باشد كه مواد آموزشى با سازماندهى و روش خاصى براى گروه ویژه ای ارائه شود برانگیختن علایق افراد به یک موضوع ‏موآد آموزشی نیاز به یادآوری در یک زمان کوتاه داشته باشد برانگیختن و فراهم کردن حوزه ای از دانش ‎ ‎se ‎—=* ‎

صفحه 177:
روش سخنرانی توصیه نمی شود * . اهدافی غیر از کسب اطلاعات یا انتقال اطلاعات مطرح باشد پادسپاری بلند مدت مورد توجه باشد مواد آموزشی پیچیده و انتزاعی باشند مشارکت ياد گیر ند گان برای اهداف عینی آموزش مطرح باشد ° اهداف آموزشی سطح بالا مانند تجزیه تحلیل, ترکیب و.. مطرح باشد

صفحه 178:
مرحله اول: آمادگی برای سخنرانی ‎io‏ ° آمادگی از نظر تجهیزات * آمادگی عاطفی * آمادگی از نظر زمان

صفحه 179:
مرحله دوم: مقدمه سخترانی ۱- ایجاد رابطه بین معلم و فراگیر ۲- جلب توجه فراگیر ۶ شناخت علایق و خواسته های دانش آموزان * . فراهم کردن سرنخ های انگیزشی ° بیان صریح هدفها ‎a2‏ استفاده از پیش سازماندهنده * پیش آزمون و فعال کردن آ گاهی و اطلاعات دانش آموزان ——_

صفحه 180:
مرحله سوم: ارائه اصل محتوا الف- ویژگی های محتوا ‎ °‏ جامع بودن ء رابطه جزء یا کل ‎Ne‏ شک ۱ aa

صفحه 181:
موضوع / ( موضوع / ۱ موضوع / ( موضوع ۱ موضوع / ( موضوع جزئی تر جزئی‌تر. جزئی‌تر. ‏ جزئی‌تر جزئى قو | جزئى تر

صفحه 182:

صفحه 183:
ب- نحوه ارائه محتوا استمرار توجه مخاطبین از طریق: - تغییر دادن محرک - کاربرد مواد و رسانه های آموزشی - فعاليت جسمى ياد كير ند كان استفاده از طنز - استفاده از حر کات بدنی (شور و حرارت سخنران) - پرسش و پاسخ (تاثیرات پرسش و پاسخ؟)

صفحه 184:
مرحله چهارم: جمعبندی و نتیجه گیری الف- مرور نکات اصلی درس توسط معلم یا دانش آموزان داوطلب ب- ياسخكويى به سوالات دانش آموزان ‎t‏ - معرفی منابع پشتیبان ‏دج جآشاره به بحث جلسه آینده

صفحه 185:
مزایا AS برای کلاس های پرجمعیت مناسب است. در هر موضوعی قابل اجراست برای یاد گیرندگانی که در زمینه خواندن مشکل دارند مناسب ات ارائه نظرات و مفاهیم. و تجارب که در کتابها وجود ندارند ممکن است 7 از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است —_

صفحه 186:
الدوديتها عدم كنترل سخنرانى از طرف فراكير ‎ -‏ انفعال فراگیر درگیری محدود حواس ( تنها حس شنوایی) وسیله ای برای ابراز عقاید شخصی و گرایش های فردی معلم است. ‏4 فیاز به ویژگی های شخصیتی چون آهنگ صدای مناسب. روانی سخنء شم زبانى مى باشد كه تمامى افراد از آن برخوردار نيستند. ‎AS ‎——_

صفحه 187:

صفحه 188:
تعریف روش تدریس نمایش علمی Ne روشی است که در آن یاد گیر ند گان مهارتهای خاص را بر اساس دیدن. شنیدن و تمرین کردن چه به صورت فردی و چه به صورت جمعی می آموزند. روش نمایش علمی مرکب از توضيح و نمايش يك مهارت تازه به كروه بزركى از فراكيران و سيس انجام تمرين هاى منظم از مظرف دانش آموزان است. در مورد موضوعاتی که معلم می خواهد طرز کار یک وسیله یا نحوه ساخته شدن یک شی را |موزش دهد کاربرد دارد. در این روش از اشیاء واقعی در موقعیت آموزشی استفاده می شود. معلم قبلباز کلاس بایستی دارای مهارت کافی باشد.

صفحه 189:
مرحله اول: آمادگی و جهت دهی ۱- هدف درس و سطح عملکرد دانش آموزان در مهارت مورد نظر مشخص شود. ۲ ِ ۲- محتوای درس و ارتباط آن با دانش و تجارب گذشته دانش آموزان ‎SS‏ دانش آموزان در هر قسمت مشخص شود. *۴- با ذکر ضرورت یادگیری مهارت جدید. توجه و انگیزه یاد گیری دانش آموزان را افزایش دهد ۵-وسایل و ابزارها را قبل از نمایش در ‎lS‏ آماده و بازیینی کند. ‎——*

صفحه 190:
مرحله دوم: توضیح و نمایش ۱- ارائه مطلب به صورت گام های کوتاه به نحوی که دانش آموزان در هر زمان به یک نکته تسلط یابند. ۲- فراهم آوردن مثال های مختلف از مهارتها و مفاهیم جدید. ۳- اجتناب از حاشیه روی و انحراف از موضوع ۴- توضیح درباره نکات دشوار ۵-ذکر ویژگیهای مهارت و توالی یاد گیری * ۶- ارائه نمایش دیداری درباره مفهوم يا مهارت در کنار توضیح کلامی ——_

صفحه 191:
پس از توضیح و نمایش مبارت. تمرین منظم آغاز می شود. در تمرین منظم معلم از فراگیران ‎Go‏ خواهد به طور انفرادی یا گروهی مبارت مورد نظر را تکرار کنند تعيين تعدادى تمرين كوتاه تعيين تمرين به منظور تسلط بر مهارت آكاهى از هزايا و معايب تعرين هایر منظم

صفحه 192:
تمرین نیمه مستفل ‎oe ۰‏ + با نظارت معلم انجام می شود ولی فراگیران استقلال انواع تمر ل 0 پ بیشتری نسبت به مرحله قبل دارند * فراکیران مبارتبای آموخته شده را ‎Yo‏ کمک ‎piss‏ ‏وس

صفحه 193:
شکل دادن طول مدت 2 اصول تصدیت عبتن تمرين د اجرای تمرین توزیعی لضم 3 فواصل زمانى تمرين 6

صفحه 194:
توصیه هایی به معلمان در مورد تمرین | -بعد از هر تمرین بلافاصله بازخورد را ارائه دهید. ۳- بازخورد را به طور ویژه و صریح و روشن ارائه دهید. ۳- به جای تمر کز بر روی قصد و نیت روی رفتارها متمر کز شوید. ۴- بازخورد با مراحل رشد یاد گیرنده مناسب باشد. ۵- بازخورد تشویق را برای عملکرد صحیح به کار ببرید ۶ب(ذر صورت ارائه بازخورد منفی, عملکرد اشتباه را نیز اصلاح کنید. ۳- در صورت ارائه بازخورد منفی, عملکرد اشتباه را نیز اصلاح کنید ۸-به دانش آموزان بیاموزید که خود بازخورد را دریافت کنند و ‎DL‏ بگیرند که چگونه در مورد خود قضاوت کنند. —_

صفحه 195:
مرحله چهارم: ارزشیابی ۱- ارزشیابی بر پیشرفت عملکرد متمر کز است. ۳- مهارتهای پیچیده را به چند مهارت ساده تقسیم بندی کرده و برای هر مهارت ساده نمره ای در نظر بگیرید.

صفحه 196:
مزایای روش تدریس نمایش علمی ۱- مناسبترین روش برای مهارتهای عملی است. ۲- مهارتهای پیچیده را می توان گام به گام تدریس کرد. ۳- با به کارگیری اشیا حقیقی در کلاس, بین محیط آموزشی و محیط زندگی عملا ارتباط برقرار می شود. ۴- اظلاعات و مهارت از طریق حواس مختلف دریافت می شود. 2۵ موجب کسب تجارب مستقیم دانش آموزان می شود. ۶- کلاس هميشه فعال است و دانش آموزان خسته نمی شوند. ۷- موضوع های آموخته شده در زندگی واقعی کاربرد دارند. —=*

صفحه 197:
معایب روش تدریس نمایش علمی ‎(as‏ ۱- به امکانات و تجهیزات آموزشی نیازمند است ۲- در صورت عدم وجود تجهیزات یادگیری صورت نخواهد كرفت ۳- در کلاس های پرجمعیت غیرقابل اجراست. ۴ در اجرای تدریس موثر معلمان نیاز به مهارتهای نظری و عملی دارند. ‎١‏ <

صفحه 198:
روش تدریس تسلط یاب

صفحه 199:
فرص اساسی همه فراگیران می توانند به اهداف آموزشی به صورت کامل برسند. منتهی برخی از فراگیران نیاز به زمان پیشتری نسبت به سایرین دارند و :© همچنین بیشتر از سایرین نیاز به کمک دارند. —_

صفحه 200:
مراحل اجرای الگوی تدریس تسلط یاب ۱- تعیین دقیق اهداف رفتاری ۲- تعیین رفتارهای ورودی و سنجش آغازین ( در صورت فقدان دانش و مهارت موردنیاز معلم ‎‘Ne‏ آموزش پیش نیازها اقدام می کند) ‏۳- تعیین حد تسلط ( به عنوان مثال ۸۵ درصد موفقیت) ‏۴- تقسیم درس به واحدهای آموزشی کوچک ‏یی

صفحه 201:
je | se ع- اجراى آموزش كروهى _ ۷- اجرای ارزشیابی تکوینی و آموزش اصلاحی ۸- اجرای ارزشیابی تراکمی و نمره گزاری

صفحه 202:
مزايا تعداد زيادى از فراكيران را تا حد تسلط ارتقا مى دهد تا همه ياد كيرند كان موضوعى را به صورت كامل ياد نكيرند موضوعی به آنان آموزش داده نمى شود. مطالب و نکات مهم مورد تاکید قرار می گیرند افزايش اعتماد به نفس در فراگیران وقتی ببیند که دستیابی ‎Ue‏ اهداف برایشان امکانپذیر است 5 ‎

صفحه 203:
معايب براى تمامى موضوعات كاربردى نيست ( بيشتر متناسب با موضوعاتی است که توالی منطقی دارند). بیشتر به نفع فراگیران ضعیف است و به ضرر قوی ( اثر رابین هود: انرژی و وقت معلم صرف ضعیف تر ها می شوج و از قوی تر ها دریغ می شود) AS

صفحه 204:

صفحه 205:
توصیف از متداول ترین روش های آموزش در فرایند یاددهی- یادگیری به ویژه در رشته هایی چون آموزش زبان. ادبيات و تاريخ است. * هدف به خاطرسيارى اطلاعات و ذخيره سازى به منظور بازيافت در فعاليتهاى مختلف علمى است. *میآدسپاری اطلاعات موجب غنی سازی ذهن در فرایند تفکر . " علمی است و پیش نیاز درک مفاهیم. اصول و قوانین در رشته های علمی است. +

صفحه 206:
مرحله اول: توجه به مطلب * توجه دقیق موجب می شود که مطالب در حافظه آسان تر ذخیره شده و در موقعیت های دیگر بازیافت شوند. شیوه های توجه و يادسيارى * الف- طبقه بندی و سازماندهی مطالب و متمایز کردن آنها یب خط کشیدن زیر مفاهیم اصلی و کلیدی ج- تهیه فهرستی جداگانه از مفاهیم و نکات اصلی د- تعمق و تفکر مطالب فهرست شده و تعیین روابط آنها

صفحه 207:
مرحله دوم: نظام اتصال * مفهوم نظام اتصال این است که زمانی میان مطلب ناآشنا با مطلب آشنا پیوند ایجاد شود مطلب بهتر به خاطر سپرده مى شود. انوع روش های اتصال عبارتند از: * الف- اتصال کلمه ( برای یادگیری کلمه انگلیسی 10۱156, آن را به کلمه ای فارسی که از نظر آوایی شبیه است پیوند می چهیم. (حوض) و خانه ای تصور می شود که حوض دارد) ** ب- کلمه جایگزین. کلمات انتزاعی به کلماتی عینی تر پیوند داده می شوند. (دموکراسی به دمای کرسی و ساختن داستان فرضی) —=*

صفحه 208:
مرحله سوم: بسط تصاویر حسی سعی شود یک مطلب آموزشی از چند کانال حسی دریافت شود (حواس مختلفی چون دیداری. شنوایی. لامسه و...) درگیر شوند.

صفحه 209:
مرحله چهارم: تمرین با دآوری مطالب * برای پایداری مطالبی که در مراحل قبل به خاطر سپرده شده است بایستی تمرین صورت گیرد. تمرين بايد متنوع: معنادار بوده و صرفا تکرار نباشد. تمرین تا آنجا ادامه می یابد تا یادآوری معنادار اتفاق افتد. Ne 5

صفحه 210:
برای تقویت و فعال نگه داشتن حافظه روشی موتر است. یادسپاری اطلاعات پایه ای برای ارتباط و تفکر است به صورت فردی و گروهی قابل اجراست خوداتکایی. استقلال در یادگیری» احساس تسلط و کنترل را تقویت می کند. ‎UJI!‏ ترین روش آموزشی است که چندان نیازی به امکانات و ‎ ‎ ‎

صفحه 211:
معایب * ممکن است منحصر به بادسپاری و یادآوری شده. تفکر و تحلیل و نقادی دانش آموزان را نکند. * روشی مناسب برای تقویت خلاقیت. حل مساله و پژوهش نیست. * همکاری متقابل دانش آموزان را چندان تقویت نمی کند. Ne 5

صفحه 212:

صفحه 213:
توصیف * افراد در برابر موقعیت های مختلف واکنش های متفاوتی از خود بروز می دهند * نقش واکنشی است که فرد در برابر دیگران یا یک موقعیت از خودش نشان می دهد. نقش یک روش خاص ی‌همیشگی در ارتباط با دیگران است. **معلمان بایستی به دانش آموزان در شناخت نقشهای متفاوت و تفکر درباره رفتارهای خود و دیگران در قالب نقش های مختلف کمک کنند. ——_

صفحه 214:
فو صبيقه هدف اين روش این است که دانش آموزان بتوانند تعارض های فردی خود را به کمک گروه های اجتماعی حل کنند. این روش به فراگیران موقعیت های اجتماعی و مسائل خاص بین فردی را تحلیل می کنند. 5 8 ‏عد‎ Ge. در این روش فرد خود را به جای دیگری قرار می دهد و می کوشد با دیگران که آنها نیز نقش های متفاوتی دارند به تعامل بپردازد. از آنجا که از نظر عاطفی یادگیرندگان درگیر در نقش ها می شوند می تواند تاثیرات عمیقی بر نگرش و رفتار آنها داشته باشد. 3

صفحه 215:
شرکت کنندگان * معلم یا مسئول اجرا: برنامه ریزی, فراهم کردن امکانات و مدیریت عملیات در اجرای نمایش به عهده معلم است. او نقش کارگردان نمایش را دارد. ایفاگران نقش: دانش آموزانی هستند که به صورت داوطلب يا انتخابی اجرا کنندگان نقش هستند. .* مشاهده کنندگان: سایر دانش آموزان جزء مشاهده گران هستند که در پایان نمایش اظهار نظر. سوال یا بحث می

صفحه 216:
مرحله اول: تعیین موضوع يا طرح مسئله * ارائه مسئله به نحوی که دانش آموزان به آن رغبت پیدا * مسئله بایستی برخواسته از زندگی واقعی دانش آموزان باشد ( استفاده از داستان. موقعیت های مساله مدار و ‎re.‏ کوتاه) 5

صفحه 217:
مرحله دوم: انتخاب ایفاگران نقش و تعیین نقش های آنها * ویژگی ها و نشانه های شخصیت های نقش ها توسط معلم و دانش آموزان توصیف می شود. * معلم از فراگیران می خواهد که داوطلب پذیرش نقش ها

صفحه 218:
مرحله سوم: فراهم کردن امکانات و پردازش ‎i‏ صجیه * وسایل و امکانات لازم فراهم می شود. * یادگیرندگان در طراحی صحنه مشارکت می کنند.

صفحه 219:
مرحله جهارم: آماده کردن دانش آموزان برای مشاهده * مشاهده کنندگان به صورت فعال درگیر نمایش شوند. * نقش مشاهده کنندگان توسط معلم به آنها گفته شود ( از آنها خواسته شود که نقش ها را تحلیل و ارزشیابی کنند) Ne AS

صفحه 220:
مرحله پنجم: اجرای نمایش * بازیگران نقش را به طور طبیعی اجرا می کنند. * بازی نقش تا زمانی ادامه پیدا می کند که رفتار مورد نظر تقویت شده. مهارتی کسب شده و یا نگرش خاصی ابراز شود. *مچنانچه نمایش به خوبی اجرا نشود مجددا زمینه های ۰ اجرای آن فراهم می شود. —_

صفحه 221:
مرحله ششم: بحث و ارزشیابی نمایش * بحث و ارزشیابی بستگی به اجرای صحیح نقش ها دارد. * مهمترین مسئله نتیجه نمایش و انگیزه های بازیگران * معلم سوالات دانش آموزان را به شکل صحیحی هدایت ‎me‏ 8< 5

صفحه 222:
مرحله هفتم: اجرای مجدد نمایش * در روش ایفای نقش امکان اجرای مکرر یک نمایش وجود دارد * ممکن است افراد جدیدی وارد نمایش شوند و نقش ها را به شکل دیگری بازی کنند و تفسیرهای جدیدی در ورد نمایش صورت گیرد. 5

صفحه 223:
مرحله هشتم: بحث و ارزشیابی مجدد * دلیل پذیرش یا رد نمایش توسط معلم و فراگیران بررسی می شود. * راه حل ها یا واکنش های احتمالی دیگر بررسی می شوند. Ne AS

صفحه 224:
مرحله نهم: تقسیم تجارب و تعمیم آنها هدف اینست که دانش آموزان تتایج رفتاری یاد گرفته شده را به موقعیت های واقعی زندگی خود تعمیم دهند. سازماندهی روش ایفای نقش هر چقدر مناسبتر باشد بیشتر به دانش آموزان کمک می کند.

صفحه 225:
:وظایف معلم * به پاسخ ها و پیشنهادهای دانش آموزان. مخصوصا عقاید و احساسات آنها با روشی که مبتنی بر ار شیابی نباشد توجه کند. به گونه ای به سوالات دانش آموزان پاسخ دهند که منجر به مقابله تفکر و دیدگاه های دانش آموزان در زمینه موقعیت مسئله مدار شود. با انعکاس تفسیر و خلاصه پاسخ هاء آگاهی دانش آموزان را نسبت ۵ دیدگاه ها و احساسات خود افزایش دهند ۰* دانش آموزان را به اين باور برسانند که برای ایفای یک نقش راههای مختلفی وجود دارد. راههای تصمیم گیری را به دانش آموزان بیاموزند (بررسی راههای مختلف) کمک به دانش آموزان در شناخت احساسات خود —=*

صفحه 226:
مزایا * تحلیل رفتارها و ارزشهای فردی ایجاد راهبردهایی برای حل مسائل میان فردی * رشد و همدلی نسبت به دیگران * کسب اطلاعات درباره ارزش ها و مسائل اجتماعی ایجاد رابطه عاطفی در قرایند یاددهی- یادگیری و در منفیجه یادگیری بهتر و موثرتر * رفع کمرویی دانش آموزان با مشارکت در اجرای نمایش —_

صفحه 227:
معایب برای تحقق هدف های پیچیده آموزشی مناسب نیست. به دلیل اینکه در ظاهر جنبه نمایشی و هنری دارد یک روش آموزشی جدی تلقی نمی شود. به اجرای درست. ‎paleo‏ کارآمد. صرف وقت کافی و تهیه و تدارکات نیاز دارد و انجام آن وقت گیر است. Ne 5

صفحه 228:
8 ىا 8 2 . ٠. ۲ <a 010 ‏روش تدریس بحث گروهی‎ oe ۳ *s /

صفحه 229:
گفتگویی است سنجیده و منظم در مورد موضوعی خاص که مورد علاقه مشترک شرکت کنندگان باشد. برای کلاس های با تعداد ۶ تا ه ۲ نفر مناسب است. فراگیران بایستی از قبل در مورد موضوع مطالعه داشته باشند فراگیران بایستی نکاتی چون تحلیل عقاید دیگران و احترام به ايد آنان را مد نظر داشته باشند. *,گوضوع مورد بحث بایستی دارای ویژگی هایی باشد( مورد علاقه مشترک, داشتن اطلاعات. قابل بحث بودن) به معلمی با ویژگی های شخ خاص دارد (بردبار باهوش. 3 این روش مهارتهایی چون تفکر انتقادی, مديريت و رهبری, قدرت تصميم گیری. ارتباطات اجتماعی و... ر ت می کند 5

صفحه 230:
مرحله اول: آمادگی و برنامه ریزی ۴ الف- انتخاب موضوع بحث هر موضوعی مناسب برای بحث نیست. موضوعی برای بحث مناسب است که دارای جنبه های مختلف بوده و قابل مباحته باشد و فراگیران به راحتی بتوانند از دانسته های پیشین خود استفاده چ‌کنند ‎AS‏

صفحه 231:
مرحله اول: آمادکی و برنامه ریزی * ب- یافتن زمینه مشترک و تقویت آن برای بحث بایستی تلاش شود زمینه های و شرایط لازم برای بحث شکل گیرد؛ دانش آموزان باید در رابطه با موضوع از راههای مختلفی چون مطالعه بازدید. مصاحبه. فیلم و... اطلاعاتی کسب کرده باشند. ‎Ne‏ ‎AS‏

صفحه 232:
مرحله اول: آمادگی و برنامه ریزی 0 ۱ * ج- تنظيم آرايش كلاس آرايش كلاس بايسيتى به نحوى باشد كه دانش آموزان به راحتی

صفحه 233:
۰ آرایش دایره ای

صفحه 234:

صفحه 235:
مرحله اول: آمادکی و برنامه ریز ى * د- انتخاب افراد و تعيين نقش آنها اعضای یک بحث گروهی معمولا از افراد زیر تشکیل می شود: ۱ - اداره کننده يا رهبر گروه ۲- دانش آموزان اهنشی گروه ».- شخصی مطلع ( میهمان) ۵- ناظر یا ارژیاب ات

صفحه 236:
مرحله دوم: روش اجرای بحث گروهی * الف- وظایف معلم ( فراهم آوردن امکانات. شرکت در بحث به شکل تحلیل کننده و ارزیاب» هدایت و کنترل بحث) ۴ ب- وظایف یادگیرندگان: 7 درباره موضوع بحث فکر و مطالعه کنند + عقايد و تجربیات خود را در جلسه مطرح ‎MS‏ ‏با دقت به جریان بحث و گفتگو گوش کنند در صورت عدم توجه از اعضا بخواهند دوباره به آنان توضیح دهند 7 نظم جلسه را رعایت كنند 7 نظر خود را بیان کرده و در تصمیم گیری ها شرکت کنند. aa

صفحه 237:
مزايا با بحث گروهی افراد می توانند در تجارب و عقاید یکدیگر سهیم شوند همکاری در گروه و احساس دوستی در بین اعضا تقویت می شود فرصتی فراهم می شود که افراد خود را ارزیابی کنند. اٍعتماد به نفس در افراد تقویت می شود ۰ هراس افراد کمرو و خجالتی برای صحبت کردن در جمع کاهش می یابد قدرت رهبری و مدیریت فراگیران ——_*

صفحه 238:
معایب برای کلاس های پرجمعیت قابل اجرا نیست برای دانش آموزان دوره ابتدایی چندان مناسب نیست * روش اجرای آن بسیار مشکل است و به مهارت ۱ دارد

صفحه 239:
روش تدریس بادگیری مشا رکتی ۱ 1 ‎Ne‏ تع نام ‎we.‏ ‎AS

صفحه 240:
در این رویکرد یادگیری بر تجارب دانش آموزان تاکید می شود. دانش آموزان نبایستی در جریان یادگیری نقشی تفع دنت باشن. * اين رویکرد به دانش آموزان می آموزد که چگونه فکر 4> AS نند. رفتارهای خود را ارزشیابی کنند. با دیگران ارتباط برقرار کرده و از آنها بازخورد دریافت کنند. —_

صفحه 241:
لو صبی دو عامل تاثیر گذار در روش یادگیری مشارکتی عبارتند از: * ساختار مشوق مشارکتی: دانش آموزان در موفقیت های کسب شده شریک هستند مهاختار وظیفه مشارکتی: .داش آموزان فعالیت های خود را به منظور دستیابی به اهداف آموزشی هماهنگ و همسان می سازند ضضم

صفحه 242:
لو صبی روش یادگیری مشارکتی روشی است که: ۱ - دانش آموزان به منظور تسلط بر محتوا و مواد آموزشی به صورت گروهی کار می کنند. ۳- اعضای هر گروه. از دانش آموزان با موفقیت تحصیلی پال؛ متوسط و تشکیل شده است. ‎Sy.‏ اعضای هر گروه از تزادهاء فرهنگ ها و جنسیت های ۴- نظام پاداش به جای فردمدار. گروه مدار است. —=*

صفحه 243:
اهداف ۱ - بهبود درک و فهم و مهارتهای شناختی دانش آموزان در موضوعاتی که تدریس می شود. ۲- افز ایش مهارت در تعامل اجتماعی و احترام به خرده فرهنگ های موجود در مدرسه Ne 5

صفحه 244:
ْ 2 مشاركتى رویکردهای مختلف روش بادگیری مشار ۱ 7 تقسیم دانش آموزان به گروه های پیشرفت تحصیلی 7 گروه های بازی- مسابقه ۳۳ < گروه های مبتنی بر استقلا - فعالیت های تکمیلی

صفحه 245:
تقسیم دانش آموزان به گروه های پیشرفت تحصیلی دانش آموزان به گروه های ۴ یا ۵ نفری تقسیم می شوند در گروه دانش آموزان قوی و ضعیف وجود دارند. معلمان هر هفته موضوعی جدید به هر گروه می دهند اعضا گروه به مطالعه و تمرین در رابطه با موضوع می پردازند اعضا در قالب گروه دو نفری تمرین. بحث می پردازند 3 معلم در نهایت از گروه ها ارزیابی می کند. نمره هر فرد بستگی به تقره گروه دارد * در این روش دانش آموزان قوی برای جلوگیری از افت ۱ مچبورند که به دانش آموزان ضعیف کمک کنند. —=*

صفحه 246:
گروه های بازی - مسابقه ~ اين روش شبیه ‎oy‏ گروه های پیشرفت تحصیلی است با این تفاوت که زمانی که موضوع توسط معلم ارائه شد اعضای گروه با مطالعه و تمرین خود را برای انجام مسابقه آماده می ‎MAS‏ > لازم به ذکر است که هر هفته ترکیب گروه هامی تواند متفاوت باشد. - امتیازات هفتگی دانش آموزان محاسبه می شود XS

صفحه 247:
روش مبتنی بر استقلال فردی 7 این رویکرد مبتنی بر فعالیت فردی است > افراد در گروه ها سازماندهی می شوند اما وظیفه آنها در گروه تعیین شده و به تمرین و مطالعه آن می پردازد. > افراد در گروه ممکن است به یکدیگر کمک کنند 7 میانگین نمرات گروه به دست می آید ‎Ne‏

صفحه 248:
فعالیت های تکمیلی دانش آموزان در گروههای ۴ یا ۵ نفره به مطالعه می پردازند. 7 همه گروهها باید کل موضوعی که معلم به آنها می دهد را مطالعه کنند اما انتظار می رود هر عضوی در موضوعی که در آن تخصص یا مهارت دارد به مطالعه بپردازد افراد در گروه ها با افراد در سایر گروه ها در مورد بخش های خود به‌پحث می پردازند افراد ماهر در هر زمینه ای. در مورد مهارتی که دارند به اعضای ‎٠:‏ گروه آموزش می دهند. در انتها افراد به صورت فردی ارزشیایی می شوند —=*

صفحه 249:
ساختار و ویژگی های روش یادگیری مشارکتی 7 در روش مشارکتی, انگیزه دانش آموزان نسبت به سایر روش های فعال يادكيرى بالاست.انكيزه در اين روش از سه عامل اهداف كروهىء مسئوليت فردى و فرصت هاى برابر براى موفقيت نشات مى كيرد Ne

صفحه 250:
ساختار و ویژگی های روش بادگیری مشار کتی اهدف گروهی * گرو ه در قبال انجام وظایف و کارکردهای تحصیلی پاداش دریافت می کند دانش آموزان برای دستیابی به اهداف و تسلط بر محتوا اش می کنند. دستیابی گروه به موفقب فردی. * پاداشهای گروهی کارکردی حمایتی برای فراهم کردن انگیزه در فرایند بادگیری دارد (دانش آموزان قوی وقت خود را برای کمک به دانش .آموزان ضعیف صرف می کنند). .,* همه افراد برای رسیدن به اهداف احساس مسئولیت می کنند * _حس مشارکت و تعامل در تمامی امور در دانش آموزان تقویت می شود. است نه مو —=*

صفحه 251:
مسئولیت های فردی اعضا گروه به صورت مشارکتی تمرین می کنند ولی به صورت مستقل و جدا از هم مورد ارزشیابی قرار می گیرند. اما امتیاز هر فرد اساس امتیاز گروه خواهد بود.بنابراین این انگیزه در افراد تقویت می شود که برای گروه سخت تلاش كنند.

صفحه 252:
فرصت های برابر برای بادگیری * عملکرد دانش آموزان با عملکرد پیشین آنها مقایسه می شود و پیشرفت آنها مورد توجه است. ۰ دانش آموزان ضعیف به مثابه دانش آموزان قوی فرصت دارند تا چالش و تعامل را تجربه کنند. Ne 5

صفحه 253:
مرحله اول: ارائه با معرفی محتوا معلمان محتوا را به صورت کلی مرور می کنند. از توضعیات کلی و پیش سازماندهنده استفاده می کنند. محتوا را تکثیر کرده و در اختیار دا آموزان قرار می دهند. منابع دیگر نظیر فیلم. مصاحبه و... ممکن است در اختیار دانش آموزان قرار گیرد. محتوایی كه به دانش آموزان ارائه می شود بایستی دارای ساختار مناسبی باشید. معلم علاوه بر ارائه دهنده یا معرفی کننده محتوا دهنده. تسهیل گر و راهنماست. —_

صفحه 254:
مرحله دوم: تمرین مهارت با توسعه فعالیتهای آمور گروه های نامتجانس * وظیفه افراد در این روش مباحثه و تمرین و مساعدت هم در گروه است. * اعضای گروه نامتجانس از نظر پیشرفت تحصیلی. فرهنگ جنس و...

صفحه 255:
مرحله سوم: ارزشیابی دانش آموزان به صورت انفرادی ۶ هر دانش آموز بدون کمک اعضای گروه تسلط خود را بایستی از محتوا نشان دهد.

صفحه 256:
مرحله چهارم: بازشناسی گروه و ارائه پاداش ۶ موفقیت گروه بر اساس میانگین نمرات اعضای گروه است. به گروه های بهتر جوایزی در نظر گرفته می شود.

صفحه 257:
محاسن افزایش انگیزه برای فعالیتهای مشارکتی ایجاد جو دوستی و همدلی بین اعضای گروه برای تعامل و تبادل افکار ارتقاء مهارتهای زندگی مانند گوش دادن. صحبت کردن. سازگاری: همنوایی توانایی افراد در شناخت بیشتر خود از : شرفت تحصیلی موفقیت یک فرد وابسته به موفقیت دیگران

صفحه 258:
محدودیت بزرگترین محدودیت روش مشارکتی مشکل رهبری و هدایت آن است.

روش ها و فنون تدریس منابع اصلی مهارتهای آموزشی و پرورشی ( روشها و فنون تدریس) ،حسن شعبانی ،انتشارات سمت ،ویراست سوم1390 ، الگوهای تدریس ،2004نوشته بروس جویس ،مارشاویل ،امیل کالهون ،ترجمه محمدرضا بهرنگی ،چاپ ششم ،انتشارات کمال تربیت. منابع( جهت مطالعه بیشتر) راهنمای تدریس در دانشگاهها ،دبلیو .آر .میلر ،ماری میلر ،ترجمهویدا امیری ،انتشارات سمت 1380 روش های تدریس پیشرفته ،دیوید کار و دیگران ،ترجمه هاشمفردانش ،انتشارات کویر1385 ، روش تدریس پیشرفته ( آموزش مهارتها و راهبردهای تفکر)،حسن شعبانی ،انتشارات سمت1382 ، روش تدریس اساتید دانشگاه در مراکز آموزش عالی ،رابرت کانون،دیوید نیوبل ،ترجمه رضا ایزدی و همکاران ،انتشارات دانشگاه همدان 1384 راهنمای روشهای نوین تدریس ،محرم آقازاده ،انتشارات آییژ1384 ،راهنمای روش های نوین تدریس ،محمد احدیان و محرم اقا زاده،انتشارات آییژ1378 ، یادگیری نکاتی در مورد یادگیری • یادگیری به رفتار می انجامد .و رفتار ممکن است نهان یا آشکار باشد. روانشناسان رفتارگرا بر رفتار آشکار تاکید می کردند و روانشناسان شناخت گرا بر رفتار نهان. • یادگیری هم در موقعیت های آموزشی رخ می دهد و هم غیر آموزشی • یادگیری به تغییر در رفتار می انجامد ولی هر تغییر رفتاری یادگیری نیست. تعریف یادگیری فرایند تغییر نسبتا پایدار در توان رفتاری بر اثر تجربه پوی ا ی پیوست ی وگی تع ا م ب ل د ا ا محی ئم ط فراین د آن تغییری یادگیری محسوب می شود که در اثر تجربه باشد نه تغییرات ناشی از رشد، رفتار انعکاسی، ...خستگی و تغییر ی ا د گ ی ر ی به س ه و ل ت ا بی ز ن ن م ی رود و با تغیی ر ا ت م و قت ر ف ت ا ر ک ه از ع و ا م ل ا ن گیزشی، انطب ا ق ح س ی و یا خست گ ی ا س ت متفاوت است نسبتا پایدا ر م ج م و حر ع ه ا ع م ا لو کا ت ف رد ر ف ت ا رف ر ت ا ا ر س ب ه ت د و د آشکار و ن سته ها ن ش ت و ق د س ی م می از رفتارهای آشکار می توان به رفتارهای نهان فرد پی برد رفتار تغ ی ی ر در ت و ا ف ن ر ا ب ا گ ل ی ق را وه س ت ظا نه ه د ر ر ی و قابل م رفتار تغ ی ی ش ا ر ه د ده رر ف ت ا ر اس م ت م ب ک ن الف ا ص ل ه یا ب د ع گ ی د ر ا ز ی ر خ ن دهد یادگیری پیش از تغییر رفتار رخ می دهد توان رفتار ی ت ج ر ب ه به م ع ن فر ی د ت ب ع ا ا م ح مل ی ط است در ی ا د گ ی ر ی ا ع ضای حسی، دس ت گ ا ه ه ا ی ع صبی، ت ج ر ب ه ه ا قب ل ی ی و ت م ا ی ال تو گ ر ا ی ش ه ا ی یاد گ ی ر ن د ه ن ق شم و ث ر ی د ا ر ن د ربه همیشه جنبه تج دی ندارد و می عم رنامه ریزی شده تواند ب ن با ش د تجرب ه تفاوت یادگیری و عملکرد • عملکرد تجلی تغییرات ناشی از یادگیری در قالب رفتارهای آشکار و قابل مشاهده یا تبدیل رفتارهای بالقوه به بالفعل است • تغییرات حاصل از تجربه بالفاصله در عملکرد یا رفتار قابل اندازه گیری بروز نمی کند .عملکرد متاثر از عوامل متعددی چون انگیزش و شرایط محیطی است. • از طریق ارزشیابی و مشاهده دقیق رفتار فراگیر می توان عملکرد او را که نشان دهنده یادگیری است اندازه گیری کرد. یادگیری از نگاه نظریه های یادگیری • رفتارگرایی • شناخت گرایی • ساختن گرایی نظریه رفتارگرایی • نظریه شرطی سازی کالسیک پاولف • نظریه شرطی سازی فعال اسکینر نظریه شرطی سازی کالسیک پاولف چیست؟ ترشح بزاق )پ،غ،ش( در سگ شرطی سازی 1- در طول شرطی سازی 2- عدم پاسخ سگ ترشح بزاق)پ،غ،ش( بعد از شرطی سازی 3- گوشت ( م،غ،ش) صدای زنگ ( محرک خنثی) گوشت )م،غ،ش( صدای زنگ )م،ش( ترشح بزاق)پ.ش( همراهی یا همایندی (م.ش) صدای زنگ کاربرد شرطی سازی کالسیک در آموزش • شاگردی که در نخستین روز مدرسه با لبخند و محبت معلم مواجهه شود و احساس خوبی به او دست بدهد .چنین فردی به علت هم زمانی و مجاورت رفتار معلم با مدرسه ،درس و... نسبت به این عوامل نیز ممکن است حس خوبی داشته باشد .عکس این قضیه نیز صادق است. شرطی سازی فعال • در شرطی شدن فعال بر خالف شرطی شدن کالسیک رفتار محصول محرک های فیزیولوژیک نیستند بلکه نتیجه متغیرهای قطعی در رفتار موجود زنده اند که به وسیله تقویت کننده خاصی تقویت می شود .تقویت کننده ها هستند که موجب تاثیر ،تغییر و تثبیت رفتار می شوند. فنون نظریه شرطی سازی فعال • • • • روش های افزایش رفتارهای موجود (تقویت مثبت ،تعمیم، تمیز و تقویت منفی) روش های ایجاد رفتارهای تازه ( تقلید و سرمشق گیری، تفکیک پاسخ ،شکل دادن ،زنجیره کردن) روش های نگهداری رفتارهای مطلوب (تقویت نسبی {نسبی ثابت و نسبی متغیر} و تقویت فاصله ای {فاصله ای ثابت و فاصله ای متغیر}) روش های تقلیل دادن یا محو کردن رفتارهای نامطلوب (تقویت رفتارهای مغایر ،سیری یا اشباع ،محروم کردن، جریمه کردن ،تنبیه) نظریه های یادگیری شناختی • گشتالت ،آزوبل ،بندورا یادگیری از طریق مشاهده • دانش ها ،مهارتها و گرایش ها از طریق مشاهده آموخته می شوند. • متغیرهای شخصی مانند اندیشه ها ،برداشتها و تصورات ذهنی اهمیت دارند. مراحل یادگیری از طریق مشاهده • • • • • مرحله توجه به رفتارهای الگو مرحله به یادسپاری رفتارهای مشاهده شده مرحله بازآفرینی مرحله انگیزشی . یادگیری از طریق شناخت • نظریه های رفتاری برای توصیف و تحلیل روند یادگیری انسان در فرایندهای شناختی مانند بینش ،تفکر ،استدالل کافی نیستند. • در دیدگاه شناختی ایجاد موقعیت مناسب برای پرورش ادراک و شناخت و تشخیص روابط از نکات مهمی است که معلمان بایستی در فرایند آموزش -یادگیری به آن توجه کنند. یادگیری از طریق شناخت • نظریه های رفتاری برای توصیف و تحلیل روند یادگیری انسان در فرایندهای شناختی مانند بینش ،تفکر ،استدالل کافی نیستند. • در دیدگاه شناختی ایجاد موقعیت مناسب برای پرورش ادراک و شناخت و تشخیص روابط از نکات مهمی است که معلمان بایستی در فرایند آموزش -یادگیری به آن توجه کنند. • • • • • • • • • • ساعت نسترن ایتالیا ژاکت صندلی درخت آرژانتین شقایق میز جوراب • • • • • • • • • • بلوط پنجره کوه فرانسه نیلوفر دریا فرش چکش یونان کاله ساختن گرایی • • • • • نظریه های سازنده گرایی متاثر از نظرات دانشمندانی چون پیاژه ،ویگوتسکی ،برونر ،جان دیویی می باشد. در سازنده گرایی بر نقش و اهمیت یادگیرنده و ساختن فعال دانش به وسیله وی تاکید می شود. یادگیرندگان دانش خود را از راه تجارب به دست می آورند نه اینکه از منبعی دیگر به آنها منتقل شود. یادگیری وابسته به موقعیتی است که در آن اتفاق می افتد. آموزش بایستی زمینه تجارب واقعی برای فراگیران فراهم آورد. ساختن گرایی • دیدگاه ساختن گرایی هم با رفتارگرایی که به محیط تاکید دارد زمینه اشتراک دارد و هم مانند شناخت گرایان فرایندهای ذهنی درون یادگیرنده را مهم می داند. عوامل موثر بر یادگیری • • • • • • • -1آمادگی ( :یادگیرنده از نظر جسمی ،عاطفی ،ذهنی و علمی آمادگی الزم داشته باشد). -2هدف و انگیزه (یادگیرنده به دنبال چه چیزی است؟ انگیزه هم هدف است و هم وسیله) -3اسنادهای علی و انتظار موفقیت ( نسبت دادن شکست و موفقیت خود) -4تجارب گذشته ( شاگرد بایستی بتواند مباحث آموخته شده را به ساخت شناختی خود ارتباط دهد) -5رابطه کل و جزء ( حرکت از کل به جزء روند یادگیری را بهتر و فهم مطالب را آسانتر می سازد) -6تمرین و تکرار (باعث پایداری یادگیری می شود -کیفیت تمرین نیز مهم است. -7موقعیت و محیط یادگیری (فضای فیزیکی ،عاطفی ،اجتماعی و امکانات آموزشی) :دانش آموزان چگونه ياد مي گيرند -1مشاركت فعال: • يادگيري ،مستلزم مشاركت فعال وسازنده ي يادگيرنده است. • يافته هاي پژوهشي: • يادگيري در مدرسه،مستلزم توجه،مشاهده ،يادسپاري، فهميدن،تنظيم هدف ها ومسؤ‌وليت پذيري دانش آموزان است.چنين فعاليتهاي شناختي بدون مشاركت ودرگيري دانش آموزان امكان پذير نيست. دركالس درس: ايجاد محيط هاي چالش انگيز كه دانش آموزان رابراي مشاركت فعال ترغيب كند،يكي ازوظايف معلمان است.آنچه درپي مي آيد،چندپيشنهاد براي نشان دادن چگونگي انجام اين كار است: *اجازه ندهيد دانش آموزان براي مدتي طوالني صرفا شنونده باشند *براي دانش آموزان فعاليت هاي عملي ازقبيل مشاهده كردن ؛ آزمايش مهيا كنيد. *براي كمك به فراگيرندگان ،درفرايند يادگيري ،عاليق وآرمان .هاي آنان رامدنظر قرار دهيد :مشاركت اجتماعي2- • يادگيري اساسًايك فعاليت اجتماعي و مشاركت درمحيطي اجتماعي نظيرمدرسه زيربناي يادگيري است. • نتايج تحقيقات: • طبق نظربسياري از پژوهشگران،مشاركت اجتماعي امري مهم دريادگيري است وشكل گيري روحيه ي همكاري اساسي ترين بخش يادگيري درمحيط مدرسه است. در كالس درس: معلمان مي توانند به طرق مختلف دانش آموزان را در فرايند يادگيري وارد نمايند: *وادار كردن آنان به فعاليت هاي گروهي و نظارت خود برامور *آماده كردن محيط كالس براي انجام فعاليتهاي گروهي *پيوند مدرسه واجتماع را تقويت نمايند. *ازطريق الگو سازي به دانش آموزان شيوه ي همكاري بايكديگر .را آموزش دهند مزایای گروه بندی دانش آموزان در تدریس • • • • • دانش آموزان در گروه فرصت پیدا می کنند تا بیشتر ابراز وجود کنند. میل به یادگیری در دانش آموزان افزایش می یابد. مهارت های اجتماعی،مسؤولیت پذیری ،نظم ،نوعدوستی و...آنان تقویت می شود. با درگیر شدن دانش آموزان در کار گروه یادگیری شان پایدار تر میگردد. فضای یادگیری از یکنواختی وخشک بودن خارج می شود :فعاليت معنادار3- افرادزماني بهتريادمي گيرندكه بتواننددر فعاليتهايي شركت كنند كه از نظر فرهنگي مناسبند و براي زندگي واقعي سودمند انگاشته مي شوند. نتايج تحقيقات: بسياري از فعاليتهاي مدرسه اي معنادار نيستند ،زيرا دانش آموزان نه فقط دليل انجام آنهارانمي دانند ؛ بلكه از هدف وسودمندي آنها هم آگاهي ندارند .گاه اين فعاليت ها به دليل عدم تناسب فرهنگي ، معنادارنيستند. در كالس درس: معلمان مي توانند فعاليت هاي كالسي را از طريق انجام آنها در بستري عيني معنادار سازند.براي مثال،زبان شفاهي ومهارتهاي برقراري ارتباط آنان رابا شركت دادن در بحث ها بهبود بخشند.مهارت نگارش آنان را بادرگيركردن درتهيه روزنامه كالسي ارتقا بخشند.دانش آموزان مي توانند علوم رابا شركت .درپروژه هاي زيست محيطي مدرسه يااجتماع فراگيرند :خود نظم جويي وفكور بودن4- • يادگيرندگان بايد نحوه ي برنامه ريزي وپايش يادگيريشان ،شيوه ي دستيابي به اهداف يادگيريشان و نحوه ي تصحيح غلط هايشان را بدانند. يافته هاي پژوهش: در اين جا اصطالح ((خودنظم جويي ))به منظورنشان دادن توانايي دانش آموزان براي پايش يادگيري خود و درك زمان وقوع خطا و آگاهي ازشيوه رفع آنها به كار رفته است .خودنظم جويي همانند راهبردي عمل كردن نيست .در راهبردي عمل كردن خوداشخاص مي توانندازراهبردهاي يادگيري بطور مكانيكي استفاده كنندبي .آنكه كامًالازآنچه انجام ميدهند آگاه باشند خود نظم جويي پديدآوري راهبردهاي خاصي رادربرمي گيردكه به يادگيرندگان كمك مي كنssد فراگيريشssان راارزشssيابي كننssد،درك وفهمشان را وارسي كننssدو خطاهايشssان رادرزمان مناسبي اصssالح كنند.خود نظم جويي مستلزم تفكر ،يعني آگاه بsssودن از راهبردها است.تفكر رامي توان از طريق بحث،مذاكره ها،نوشته ها،يعني آنجا كه كودكان بssراي بيان نظراتشssان ترغيب مي شssوند واز آن ها ‌‍‍‌[نظراتشان] دفاع مي كنند پرورش داد .جنبه ديگر تفكر،قادر بودن به تميز ظواهر از واقعيت ،باورهاي عام ازدانش علمي وغيره است. دركالس درس: معلمان ميتوانندباايجاد فرصتهايي به دانش آموزان براي خود نظم جويي ومتفكر شدن كمك كنند: *طراحي حل مسايل ،طراحي آزمايش وخواندن كتاب *ارزشيابي نحوه بيان ،مجادالت وحل مسايل ازسوي ديگران ونيزازسوي خودشان. *بدست آوردن آگاهي واقعي ازخوددرمقام يادگيرنده(خواندنم خوب است،امابراي رياضيات نياز به تالش بيشتر دارم) :سازماندهي مجدد پيش دانسته5- • بعضي وقت ها ،پيش دانسته مي تواند در قالب شيوة يادگيري چيزجديدي ظاهر شود.دانش آموزان بايد چگونگي حل ناسازگاريهاي دروني وسازماندهي مجدد مفاهيم موجودرابراي هنگامي كه ضرورت دارند بياموزند. يافته هاي پژوهش: گاهي اوقات ،دانش موجود مي تواند در قالب شيوه ي درك اطالعات جديد جلوه گر شود بااين كه اغلب اين مورددريادگيري رياضيات و علوم پيش مي آيد ،ولي مي تواند درهمه زمينه هاي موضوعات درس به كار بسته شود .دليل وقوع آن ‹درك وفهم موجودمان از دنياي فيزيكي واجتماعي ،ازتاريخ ،ازنظريه پردازي درباره .اعدادوغيره است دركالس درس: معلم براي تسهيل درك وفهم اطالعات معارض با شهود چه كاري مي تواند انجام دهد؟ *نيازاست معلمان آگاه باشندكه دانش آموزان داراي باورهاي قبلي ودرك وفهم ناقصي هستند كه مي تواند با آنچه دردرس تدريس مي شود درتعارض باشد. *مهم است شرايطي فراهم شودكه درآن باورهاي جايگزين .وتوضيحات موردنياز ابراز شوند براي آنان بايد مشاهدات وآزمايشاتي تدارك ديد كه توانايي* نشان دادن نادرستي برخي باورهايشان راداشته باشند. *نياز است معلمان برمبناي ايده هاي موجود شاگردان كار كنند وبه تدريج آنهارابه درك وفهمي روشن تر وپخته تر راهنمايي .كنند :كمك به دانش آموزان براي يادگيري انتقال6- • زماني كه يادگيريهاي حاصل ازدروس در موقعيت هاي واقعي زندگي بكار بسته مي شوند يادگيري بيشتر معنادار مي گردد. • يافته هاي پژوهشي:دانش آموزان اغلب نمي توانند آنچه در مدرسه آموخته اند براي حل مسايل زندگي شان بكار بگيرند. براي مثال قوانين نيوتني مورد تدريس درمدارس را در نظر بگيريد چگونه مي توانند اين قوانين را در مورد زندگي روزمره شان استفاده كنند.انتقال بسيار مهم است دركالس درس: معلمان مي توانند باايجاد فرصت هايي به دانش آموزان در انتقال آموخته هايشان به موقعيت هاي واقعي زندگيشان كمك كنند: *تاكيد ورزيدن به كسب تسلط برموضوع درس ،بدون درك وفهم ازدروس،امكان انتقال آموخته ها به موقعيتهاي گوناگون زندگي وجود ندارند. *كمك به دانش آموزان براي فهم الزامات انتقال اطالعاتي كه آموخته اند. *كاربرد آموخته هاي مربوط به يك موضوع درسي دريك موضوع درسي متفاوت :ارتباط دادن اطالعات جديد به دانش پيشين7- • دانش جديد برمبناي آنچه پيش تر درك وفهم وباور شده است،ساخته مي شود. • يافته هاي پژوهشي: • تفكردرباره ميزان توانايي افرادبراي يادگيري ،چيز جديدي نيست.اما بسياري ازيافته هاي پژوهشي جديد نشان داده اند توانايي ارتباط دادن اطالعات جديدبا دانش پيشين،براي ياد گرفتن حياتي است.درك وفهم ،ويادسپاري يا يادگيري موضوعي كه كامًالناآشناست ،امكان ناپذيرنيست. براي درك تكليفي كه در دست است ،داشتن مقداري دانش پيشين ضروري است.اما داشتن پيش نياز هم،براي اطمينان ازرسيدن به نتايج مناسب كافي نيست؛بلكه افرادبايد دانش پيشين خود رافعال كنند تابتواننداز آن براي درك وفهم .يادگيري استفاده كنند دركالس درس: *براي اطمينان از آن كه دانش آموزان دانش پيشين ضروري رادارند ونيز فعال كردن آن ،معلمان مي توانند محتواي درس را قبل ازتدريس به بحث بگذارند. *سؤالي بپرسند كه به دانش آموزان كمك كندبين آنچه مي .خوانند وآنچه پيش تر مي دانستند ارتباطي بيابند پرورش • پرورش یا تربیت جریانی است منظم و مستمر که هدف آن هدایت رشد جسمانی ،شناختی ،اخالقی و اجتماعی یا به طور کلی رشد همه جانبه شخصیت دانش آموزان در جهت کسب و درک معارف بشری و هنجارهای مورد پذیرش جامعه و کمک به شکوفا شدن استعدادهای آنهاست. • در پرورش رشد مهارتهای شناختی از قبیل تفکر انتقادی ،تحلیل ارزشها و مهارتهای گروهی مورد توجه قرار می گیرد • پرورش مفهومی کلی است و مفاهیم دیگر چون آموزش ،تدریس ،حرفه آموزی و ...را در خود جای می دهد آموزش • آموزش فعالیتی است هدف مدار و از پیش طراحی شده که هدفش فراهم کردن فرصت ها و موقعیت هایی است که امر یادگیری را درون نظام پرورشی تسهیل کند و سرعت ببخشد. • آموزش وسیله ای برای پرورش محسوب می شود • آموزش یک فعالیت مشخص و دقیق طراحی شده است ،لذا هدف های آن دقیق تر و مشخص تر و زودرس تر از هدفهای پرورشی است. آموزش ممکن است با حضور معلم یا بدون حضور وی از طریق فیلم، رادیو ،تلویزیون و سایر رسانه ها صورت گیرد. تدریس • تدریس به آن قسمت از فعالیت های آموزشی که با حضور معلم در کالس درس اتفاق می افتد اطالق می شود • تدریس بخشی از آموزش است و همچون آموزش یک سلسله فعالیت های منظم ،هدف مدار و از پیش طراحی شده را در بر می گیرد و هدفش ایجاد شرایط یادگیری از سوی معلم است • هر تدریسی آموزش است ولی هر آموزشی تدریس نیست. ویژگی های تدریس • • • • الف -وجود تعامل بین معلم و دانش آموزان ب -فعالیت بر اساس اهداف معین و از پیش تعیین شده ج -طراحی منظم با توجه به موقعیت و امکانات د -ایجاد فرصت تسهیل یادگیری • تنها موقعیتی را می توان تدریس در نظر گرفت که تمام ویژگی های باال را در بر داشته باشد و فعالیتهای آموزشی که یکی از ویژگی های باال را نداشته باشد تدریس محسوب نمی شود اگر چه ممکن است به یادگیری هم بیانجامد ( یادگیری از طریق کتاب ،فیلم ،تلویزیون) حرفه آموزی • حرفه آموزی معنایی بسیار محدودتر نسبت به پرورش ،آموزش و تدریس دارد .هدف از حرفه آموزی ارائه فنون و مهارتهای مورد نیاز به کارآموزان برای انجام شغل یا حرفه ای معین است • حرفه آموزی یک فرایند یاددهی -یادگیری کوتاه مدت است با هدف آماده کردن افراد برای حرفه ای معین با حضور معلم یا بدون حضور معلم رابطه پرورش ،آموزش ،تدریس و حرفه آموزی آموزش حرفه آموزی تدریس پرورش مفهوم تدریس از دیدگاه های مختلف • اسمیت پنج نوع تدریس را مشخص کرده است که عبارتند از: تدریس زمانی صورت می گیرد که به یادگیری بیانجامد -معلم عرضه کننده است و دانش آموز دریافت کننده بر محتوا ی م ع ت ب ر ور عل م ی تا ک ی د م ی ش وش ها ی تد ود . ریس بایستی ارز محتوای و شم دانش و مهارت ه ند بوده ا اموزان را تقویت ی دانش ک ند توصیفی 1- بیان صریح و مستقیم دانش و مهارت از طرف معلم به دانش آموزان از این دیدگاه باور و نگاه معلمان به فرایند یاددهی- یادگیری مهم قلمداد می شود موفقیت 2- ارادی 3- هنجاری 4- علمی 5- تدریس ف ع ا ل ی ت ی است دق صر ی ح و یق ک ه ر ی ش ه د ر ت ج ار معل د مان و متخصصان ب گذشته ارد تربیتی • تدریس سلسله فعالیتهای مرتب ،منظم ،هدف مدار و از پیش طراحی شده است که هدفش ایجاد شرایط مطلوب یادگیری است ارتباط و نقش آن در آموزش مفهوم ارتباط • • • • معنی لغوی ارتباط عبارتست از پیوند دادن ،ربط دادن در علوم ارتباطات مفاهیمی چون انتقال و انتشار آگاهیها، اندیشه ها ،ایجاد پیوستگی اجتماعی ،اشتراک فکر و تفاهم استنباط می شود. از گذشته به عنوان انتقال افکار ،اطالعات ،و رفتارها از شخصی به شخص دیگر به کار رفته است. ارتباط فرایندی است که در جریان آن انسانها یکدیگر را تحت تاثیر قرار می دهند. مفهوم ارتباط • در فرایند ارتباط فرستنده به دنبال این است که گیرنده پیام با فرستنده در یک مورد یا مسئله همانندی یا اشتراک فکر ایجاد کند .هر چه وجوه اشتراک بین گیرنده و فرستنده بیشتر باشد برقراری ارتباط آسان تر و موثرتر خواهد بود مفهوم ارتباط • در فرایند یاددهی -یادگیری ارتباط به معنی اشتراک فکر و برقراری رابطه مطلوب و موثر بین یاددهنده و یادگیرنده به منظور تغییر در رفتار به کار برده می شود. • تنها انتقال پیام ارتباط محسوب نمی شود بلکه در جریان انتقال باید نوعی اشتراک دانش و اندیشه بین فرستنده و گیرنده پیام وجود داشته باشد تا این دو بتوانند یکدیگر را تحت تاثیر قرار دهند. • ارتباط یک جریان است که در آن افکار ،احساسات و عقاید به عالیم و رمز تبدیل می شوند و هدف تاثیر و تاثر و کنترل و هدایت است ارتباط موثر • هر چه بین معنی مورد نظر فرستنده و معنی ایجاد شده در ذهن گیرنده مشابهت و اشتراک بیشتری وجود داشته باشد ارتباط بهتر و موثرتر خواهد بود. 1 معنی مورد نظر فرستنده معنی مشهود گیرنده معنی • آیا معنی در عالیم و نشانه هاست؟ • آن چیزی که منتقل می شود معنی نیست بلکه پیام است. • حافظه کوتاه مدت و بلند مدت انواع ارتباط • ارتباط ارادی و غیرارادی اگر ارتباط با طرح و برنامه ریزی قبلی باشد ارتباط ارادی است و اگر بدون طرح و برنامه ریزی قبلی باشد ارتباط غیرارادی محسوب می شود • ارتباط رسمی و ارتباط غیررسمی ارتباط رسمی آن دسته از روش های ارتباطی است که در سطحی وسیع در محیطهای رسمی رخ می دهد .اتباط غیررسمی ارتباطی است که در محیط های غیررسمی رخ می دهد و معموال صمیمانه تر و عمیق تر است. انواع ارتباط • ارتباط مستقیم و غیرمستقیم ارتباط مستقیم ارتباطی بی واسطه است (گفتگوی دو نفر). ارتباط غیرمستقیم با واسطه بوده و چهره به چهره نیست. معموال در چنین ارتباطی فرستنده و گیرنده پیام یکدیگر را نمی شناسند(.مولف و مخاطبین) • ارتباط فردی و ارتباط جمعی ارتباط بین دو یا چند نفر ،معموال مستقیم است -ارتباط یک نفر با یک گروه که می تواند مستقیم یا غیرمستقیم باشد. • ارتباط یک طرفه و دو طرفه ( ارتباط یک طرفه یک سویه از فرستنده شروع و به گیرنده ختم می شود -ارتباط دو طرفه ارتباطی است که پیوسته نقش فرستنده و گیرنده عوض می شود انواع ارتباط • ارتباط کالمی و غیر کالمی • در ارتباط کالمی پیام از طریق رمزهای کالمی منتقل می شود. در ارتباط غیرکالمی پیام از طریق رمزهای غیرکالمی منتقل می شود(حرکات دست ،چشم ،صورت) .ارتباط کالمی و غیرکالمی مکمل یکدیگرند. انواع ارتباط • تفاوت ارتباط کالمی و غیرکالمی • • • • • الف -استفاده از قانون کدگذاری ب -تمثیلی و رقمی بودن ج -ارادی و غیرارادی بودن د -تمایز از نظر کانالهای ارتباطی ه -صداقت و قابل اعتماد بودن الگوی ارتباط فرستنده پیام گیرنده منبع و فرستنده پیام منبع و فرستنده پیام می توانند یکی باشند یا از هم جدا باشند. منبع هر چقدر از نظر محتوای علمی غنی تر باشد ،معتبرتر بوده و تاثیرگذاری پیام آن منبع نیز بیشتر خواهد بود. ویژگیهای فرستنده پیام -1خودشناسی: برداشت و آگاهی فرد از توانایی ها ،نگرش ها و عالیق در فرایند ارتباطی دارای نقش اساسی است .شخصیت یک فرد تابعی است از نحوه صحبت کردن ،طرز پوشش ،حالت چهره و بدن ،آهنگ صدا ،دیدگاه ها و اندیشه ها زمانی که تصویر فرد از خود با تصویر دیگران از آن فرد انطباق داشته باشد ارتباط بهتر صورت می گیرد فرستند پیام بایستی از نگرش گیرندگان پیام نسبت به خود، افکار و عقاید آگاهی داشته باشد. ویژگیهای فرستنده پیام -2مخاطب شناسی شناخت دیگران آنگونه که هستند – .شناخت دیگران ساده نیست بایستی زمینه ای ایجاد کرد که در آن مخاطب احساس امنیت کند .و راحتتر ارتباط برقرار کند. ویژگیهای فرستنده پیام -3تسلط بر محتوای پیام فرستنده بایستی بر محتوای پیام تسلط داشته باشد و پیام را به شکل مناسب رمزگذاری کرده و منتقل کند. ویژگیهای فرستنده پیام -4آشنایی با اصول و روش های ارتباط فرستنده بایستی با اصول ارتباط و همچنین روشهای انتقال پیام آشنایی داشته باشد .از روش های غیرکالمی به صورت مطلوب استفاده کند فرستنده برای انتقال پیام بایستی کانال متناسب آن پیام را انتخاب کند. پیام پیام تولید عملی و فیزیکی از منبع رمزگذار است( .گفتار، نوشته ،نقاشی ،حرکات بدن و)... هر پیامی از سه عامل یا سازه تشکیل شده است -1کدها یا عالیم پیام -2 ،محتوای پیام -3نحوه ارائه پیام کدها یا عالیم پیام پیام کدها یا عالیم گروهی از نمادها هستند که به شیوه ای خاص ساخته می شوند تا برای برخی افراد تجلی معنی کنند .انواع عالئم عبارتند از: • عالیم طبیعی (بین دو پدیده رابطه همایندی وجود دارد -دود و آتش) • عالیم تصویری ( بین دو پدیده شباهتی عینی وجود دارد (تصاویر) • عالیم قراردادی: بین دو پدیده رابطه ای قراردادی وضع شده است (عالیم گفتاری ،نوشتاری ،عالیم راهنمایی رانندگی) محتوای پیام پیام اطالعات و مطالب درون پیام که فرستنده یا منبع برای هدفی خاص آنها را انتخاب می کند محتوای پیام است .فرستنده بایستی در محتوای پیام به ساختار و سازماندهی پیام توجه کند. پیام نحوه ارائه پیام فرستنده ممکن است به روش های مختلف پیام خود را ارائه دهد .ترتیب و توالی پیام را تغییر داده و بر بخش هایی تاکید و یا بخش هایی را حذف کند حامل وسیله ای است که با به کارگیری آن پیام به رمز در می آید و به گیرندگان پیام ارسال می شود کانال ارتباط مسیری است که حامل از طریق آن پیام را منتقل می کند در ارائه پیام بایستی به ویژگی های گیرنده پیام نیز توجه شود گیرنده پیام گیرندگان در فرایند ارتباط نقش انفعالی ندارند .آنها بر حسب نیاز خود پیام ها را انتخاب می کنند ،آنها را ارزشیابی کرده و برخی را مهم قلمداد کرده و برخی دیگر را نادیده می گیرند. در مورد مخاطب بایستی ویژگی های زیر تحلیل شود -1ساخت شناختی (یادگیرندگان بایستی زمینه الزم در رابطه با پیام داشته باشند و بتوانند پیامها را به ساخت شناختی خود ربط دهند -2بستر اجتماعی ( زمینه های فرهنگی ،خانوادگی ،اقتصادی و اجتماعی افراد بر میزان درک آنها از پیام تاثیر می گذارد) گیرنده پیام -3سطح توانایی ارتباط سطح توانایی عبارتست از توان فرد در شناخت موقعیت، رمزگذاری ،رمزخوانی و انتخاب عناصر و ساخت و نحوه ارائه پیام اطالق می گردد -4اشتراک معنی ( وجه مشترک افراد از نظر ساخت شناختی، عاطفی و سایر ارزشهای اجتماعی فرهنگی دارای وجه مشترک بر ارتباط اثر مهمی دارد) الف ب الف ب گیرنده پیام -5خودپنداره (هر کسی تصویری از خود دارد ،هر چقدر این تصویر با تصویری که دیگران از او دارند مطابقت بیشتری داشته باشد ارتباط بهتر صورت می گیرد). فراهم آوردن شرایط امن برای پی بردن به عالیق و نگرشهای مخاطب بسیار اهمیت دارد .فشارها و شرایط نا امن باعث خودفرورفتن افراد ،بروز شخصیت های چند چهره و نقش بازی کردن می شود. پنجره جوهری ناشناخته برای خود شناخته برای خود منطقه کور منطقه گشوده منطقه ناشناخته منطقه پنهان شناخته برای دیگران ناشناخته برای دیگران مهمترین مالک تاثیر یک جریان ارتباطی بازخورد است محتوای مقصود محتوای مشهود مقصد رمزگشا مجرا پیام تاثیر مشهود رمزگذار پیام فرست تاثیر مقصود بازخورد موانع ارتباط موانع ارتباط به هر عامل اخالل کننده ای که مانع یا باعث تضعیف برقراری ارتباط مطلوب می شود گفته می شود موانع ارتباط -1بحث شفاهی تدریس کالمی هر چه بیشتر مورد استفاده قرار گیرد کارآیی کمتری خواهد داشت .عواملی که باعث افزایش عدم کارآیی می شود عبارتند از تکراری و خسته کننده بودن ،صدای زیر، و.... راه حل: برای جلوگیری از این موانع در تدریس عالوه بر عالیم و نمادهای شفاهی از عالیم غیرکالمی و کانالهای مختلف دیگر استفاده شود. موانع ارتباط -2جالب توجه نبودن پیام اگر پیام بر اساس زمینه علمی ،عالیق ،انگیزه ها و به طور کل بر اساس نیاز مخاطب نباشد به خوبی دریافت نخواهد شد. راهکار: معلم بایستی در کالس درس نسبت به عالیق ،گرایش ها و نیازهای دانش آموزان آگاهی داشته باشد موانع ارتباط -3انتقال منفی برای درک یک موضوع فرد بر اساس تجارب قبلی خود اقدام به درک آن موضوع می کند .هر گاه تجارب قبلی فرد را در درک موضوع جدید یاری دهد انتقال صحیح یا مثبت رخ می دهد. اما اگر تجارب گذشته باعث سردرگمی می شود ،به چنین وضعی انتقال منفی اطالق می گردد .انتقال منفی عمدتا در ارتباطات کالمی رخ می دهد. راهکار: برای از بین بردن اثر انتقال منفی ایجاد ارتباط از کانالهای مختلف به ویژه استفاده از عکس ،اسالید ،فیلم در آموزش است. موانع ارتباط -4رویایی شدن یا در خود فرو رفتن شاگرد از فراگرد ارتباطی خارج شده و غرق در تجارب شخصی خود می شود .رویایی شدن زمانی اتفاق می افتد که مطالب ارائه شده در کالس برای شاگرد جالب نباشد .در محیطهای خشک و بی روح کالس رخ می دهد راهکار: معلم می تواند با استفاده از روش های فعال ،افزودن جذابیت موضوع از ایجاد چنین حاالتی در شاگردان جلوگیری کند. موانع ارتباط -5عدم درک معلم بایستی مطالب را در قالب مفاهیم قابل درک به دانش آموزان ارائه دهد .کلمات و جمالت پیچیده و مبهم باعث عدم درک مفهوم می شود راهکار: معلم مطالب را همراه با مثالهای مانوس و محسوس ارائه دهد. موانع ارتباط -6عوامل فیزیکی نامناسب نامناسب بودن عوامل فیزیکی محیط آموزشی باعث اختالل در برقراری ارتباط می شود. راهکار: محیط کالسی از نظر نور ،راحتی صندلی ها ،رنگ دیوارها ،دما و... مناسب باشد. اختالالت محتوای مقصود محتوای مشهود مقصد رمزگشا مجرا پیام رمزگذار پیام فرست تاثیر مشهود تاثیر مقصود حوزه تجربی مقصد بازخورد حوزه تجربی پیام فرست تفسیر شکل صفحه 135 رابطه تدریس و ارتباط تدریس ایجاد شرایط مطلوب برای تغییر در کالس است که توسط معلم فراهم می آید و ارتباط فرایند انتقال پیام از فرستنده به گیرنده به منظور تاثیر ،کنترل و هدایت است. • ایجاد شرایط مطلوب یادگیری در کالس درس بدون فراهم کردن زمینه ارتباط موثر غیرممکن است. • جهت تدریس موثر معلم بایستی از عناصر واصول ارتباط آگاهی باشد( .فرستنده ،گیرنده ،پیام ،بازخورد ،و)... • معلم بایستی در فرایند ارتباط کالسی به مخاطب و نیازها ،و عالیق او توجه کند شی اف اهدآموز هدف چیست؟ • در تعریف هدف میان متخصصان تربیتی اختالف نظر وجود دارد. • برخی هدف ،روش و وسیله را یکی می دانند و هر یک از مراحل فعالیتهای آموزشی تا زمانی که طی نشده اند هدف هستند و نسبت به آینده وسیله خواهند بود. • گروهی دیگر هدف را نتیجه آموزش وصف می کنند نه فرایند خود آموزش یا وسیله دستیابی به نتایج اصول مورد توجه در تهیه و تنظیم اهداف آموزشی • روش و وسیله بایستی متناسب با هدف انتخاب شوند تا بتوانند به آن منتهی شوند • هدف نباید تغییر ناپذیر و غیرقابل انعطاف باشد و بایستی با توجه به شرایط در آن تغییراتی را داد • هدف باید فرد را به فعالیت برانگیزد و فعالیت او را جهت دهد (این امر زمانی ممکن است که اهداف با توجه به نیاز فراگیر انتخاب شوند) • هدف بایستی با اوضاع و احوال محیط شخص سازگار باشد • هدف ها بایستی عینی و قابل تصور بوده و از حالت بسیار کلی یا انتزاعی خارج شوند. ضرورت تعیین و تنظیم اهداف آموزشی • تا هدف و مقصد مشخص نباشد انتخاب روش و وسیله رسیدن به آن ممکن نیست. • • • • • انتخاب هدف مناسب نتایج زیر را در پی دارد -1فرایند یاددهی -یادگیری بهتر اتفاق می افتد -2نتایج یادگیری موثرتر و مطلوب تر خواهد بود -3ارزشیابی با کیفیت بهتری انجام خواهد شد. -4دانش آموزان خودارزشیاب خواهند شد. • انتخاب هدف مناسب مبنای معتبری برای طراحی و انتخاب محتوا ،مواد و وسایل و روش های تدریس خواهد بود. منابع تعیین هدف های آموزشی • روانشناسان کودک و نیازهای او را محور تعیین اهداف می دانند • جامعه شناسان مسائل و مشکالت جامعه را محور می دانند. در نتیجه اهداف بر اساس مسایل اجتماعی تنظیم می گردند • علمای تربیتی ارزشهای اساسی زندگی را که از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود را معیار می دانند. هدف های آموزشی در چهارچوب ارزشها ،فلسفه ،باور اجتماعی و نیازهای آن جامعه است. در تعیین اهداف عوامل مختلفی از جمله زمینه های فرهنگی، عالیق ،گرایشها ،نیازها ،موقعیت فیزیکی محیطهای آموزشی، امکانات ،نگرش معلمان و ...تاثیر دارد ساختار فلسفه اجتماعی نیاز دانش آموزان عبور از صافی نیاز جامعه هدف های آموزشی آزمایشی فلسفه آموزش و پرورش دیدگاه متخصصان عبور از صافی روانشناسی تربیتی هدفهای آموزشی قابل اجرا هرم نیازهای مازلو نیاز به خودشکوفایی نیاز به عزت نفس یا احترام به خود نیاز به محبت و تعلق داشتن نیاز به ایمنی نیازهای فیزیولوژیک طبقه بندی اهداف از دیدگاه بلوم حیطه شناختی حیطه عاطفی حیطه روان حرکتی حیطه شناختی ارزشیابی ترکیب تحلیل کاربرد فهمیدن دانستن دانستن • • • • • • توانایی یادسپاری اندیشه ها و حقایق علمی ،یادآوری و تشخیص مجدد آنها یادگیری در این حیطه صرفا جنبه حفظی دارد دانش آموز بایستی اطالعات را به یاد آورد این سطح از یادگیری متکی بر حافظه است دانش شامل دانش( حقایق ،اصطالحات ،روش ها ،طبقه بندی ها، اصول و قوانین)... این سطح برای موفقیت در سطوح دیگر الزم و ضروریست • • • • • فهمیدن یادگیری در این سطح عبارتست از توانایی پی بردن به مفهوم یک مطلب و تبیین آن با جمالتی که فرد از خودش می سازد. این سطح شامل اجزاء زیر می شود الف -ترجمه (توانایی تغییر دادن یک مطلب از شکی به شکل دیگر) ترجمه یک اصطالح با بیانی روشن ب -تفسیر ( تفکر درباره یک مطلب و جدا کردن قسمت های مهم از بخش های کم اهمیت). ج -برون یابی ( مهارت در تعمیم دادن یا به کارگیری اطالعات به منظور پیش بینی نتایج خاص) کاربرد • توانایی استفاده از مفاهیم انتزاعی ،قوانین ،اصول و ...در موقعیت های مناسب و جدید تجزیه و تحلیل • در تحلیل بر شکستن مطلب به اجزاء تشکیل دهنده آن و یافتن روابط بین اجزا و نحوه سازمان یافتن آنها توجه می شود ترکیب • در این مرحله فراگیر عواملی را که درمرحله تجزیه و تحلیل از همدیگر جدا کرده بود به طریقی نو برای رسیدن به معنی جدید با هم ترکیب می کند. • ترکیب مستلزم آمیختن دوباره قسمت هایی از تجارب گذشته با مطالب جدید و ایجاد آن به صورت یک کل تازه و سازمان یافته است ارزشیابی • توانایی قضاوت کمی و کیفی درباره پدیده های علمی بر اساس معیار پذیرفته شده. حیطه عاطفی درونی کردن ارزشها • مبتنی بر نگرش ها ،عواطف و ارزشها سازماندهی ارزشها ارزش گذاری پاسخ دریافت دریافت • آگاهی ،جذب ،حفظ و هدایت توجه نسبت به پدیده • معلم بایستی با ارائه الگوی مناسب یا ایجاد شرایط مطلوب توجه دانش آموزان را به موضوع آموزش جلب کند. پاسخ • فراگیر در برابر محرک از خود واکنش نشان می دهد. ممکن است وی عمال کاری را انجام دهد ارزش گذاری • فرد برای الگوی مورد نظر ارزش قائل می شود ،آن را می پذیرد یا رد می کند. سازماندهی ارزشها • فرد ارزش پذیرفته شده را با ارزشهای پذیرفته دیگر خود در هم می آمیزد و نظام ارزشی خود را پایه ریزی می کند. • فراگیر ارزشها را اولویت بندی می کند. درونی کردن ارزشها • ارزشها در شخصیت افراد تبلور می یابد و جزء فلسفه زندگی آنها می شود. حیطه روان حرکتی عادی شدن هماهنگی حرکات دقت در عمل اجرای عمل بدون کمک مشاهده و تقلید مشاهده و تقلید فراگیر رفتار مربی را مشاهده کرده و سعی می کند آن را انجام دهد انجام فعالیت مستلزم آمادگی فراگیر از نظر ذهنی ،عاطفی و فیزیکی می باشد اجرای عمل بدون کمک • وابستگی فرد به مربی کاهش می یابد ولی نظارت و هدایت مربی همچنان وجود دارد. • این سطح به سه سطح فرعی اجرای آگاهانه دستورالعملها، انتخاب بهترین روش و اجرای مکرر عمل بدون کمک تقسیم می شود. دقت در عمل • فراگیر عمل را سرعت و دقیت بیشتری انجام می دهد. • اشتباهات در این مرحله کاهش می یابند. هماهنگی حرکات هماهنگی بین مجموعه ای از اعمال با رعایت نظم و کارایی در فراگیر ایجاد می شود. فراگیر توانایی انجام چندین حرکت را به صورت همزمان به دست می آورد عادی شدن عمل • در این سطح فراگیر دیگر نیازی به فکر کردن و صرف انرژی برای هماهنگ کردن فعالیتها و تنظیم و توالی آنها ندارد.و فعالیتها را به صورت خودکار انجام می دهد. تطبیق و ابداع تغییر رفتار با توجه به تغییر وضعیت ارزشیابی اجرا طراحی طراحی آموزشی • هدف از طراحی آموزشی پیش بینی و نظم دادن به فرصتها و استفاده بهینه از امکانات در فرایند یاددهی -یادگیری است. تحلیل و تعیین موقعیت آموزشی تحلیل و تعیین محتوا، روش ،و وسایل آموزشی ارزشیابی تقویت و اصالح برنامه آموزشی طراحی آموزشی مدل طراحی مدل تهیه و تدوین اهداف آموزشی آموزشی اهداف آموزشی انواع اهداف انواع طراحی هدف های کلی آموزشی هدف های جزیی آموزشی هدف های جزیی آموزشی هدف رفتاری هدف رفتاری هدف رفتاری هدف رفتاری هدف رفتاری هدف رفتاری آموزشی کلی آموزشی اهداف کلی اهداف اهداف کلی آموزشی اهدافی هستند که در پایان یک دوره آموزشی بایستی تحقق یابند .این دسته از اهداف معموال به صورت عبارتهای کلی و مبهم بیان می شوند و نیاز به زمان بیشتری جهت تحقق دارند مثال :ارتقاء دانش و مهارت شرکت کنندگان در زمینه روش ها و فنون تدریس آموزشی جزئی آموزشی اهداف جزئی اهداف اهدافی هستند که از هدف کلی نشات گرفته اند و نسبت به آنها محدودتر و مشخص ترند .معموال در نوشتن اهداف جزیی از افعال زیر استفاده می شود ، (آشنا شدن ،درک کردن ،فکر کردن ،کسب کردن ،پی بردن) مثال :در پایان این دوره انتظار می رود فراگیران با .مفاهیم آموزش ،یادگیری ،تدریس آشنا شوند رفتاری اهداف رفتاری اهداف اهداف رفتاری هدف های آموزشی عینی هستند و نوع رفتار و قابلیتهایی را که انتظار داریم دانش آموزان پس از یک فعالیت آموزشی به آنها برسند مشخص می کنند .ویژگی بارز این رفتارها صریح و قابل فهم بودنشان است .نمونه ای از افعال عبارتند از (توضیح دهد ،فهرست کند ،تقسیم کند ،نام ببرد ،توصیف کند و).... مثال :فراگیر بتواند تفاوت آموزش و تدریس را .توضیح دهد خوب رفتاری خوب اهداف رفتاری های اهداف ویژگی های ویژگی الف -با افعال واضح و صریح بیان شود. ب -موقعیتی که رفتار بایستی در آن انجام شود مشخص شود (تحت چه شرایطی). ج -معیار رفتار مشخص شود ( سطح قابل قبول رفتار) انتقادات از اهداف رفتاری بسیار ویژه تدوین هدف های رفتاری بسیار ویژه به ایجاد 1- .صالحیتها و مهارتهای جزئی و بی اهمیت منجر می شود خالقیت و ابتکار را در فعالیتهای آموزشی محدود 2- می کند تدریس را روی حقایق با امور معلوم متمرکز می 3- سازد و رفتارهای پیچیده سطح باال را از نظر دور می دارد آموزش را غیر قابل انعطاف می سازد که از 4- ارزشهای انسانی دور می سازد مزایای تعیین اهداف تمرکز روی برنامه ریزی درسی 1- طراحی رخدادهای آموزشی موثر 2- طراحی شیوه های ارزشیابی معتبر (اعتبار و پایایی) 3- اجرای موثر تدریس 4- تحلیل و تعیین موقعیت آموزشی تحلیل و تعیین محتوا، روش ،و وسایل آموزشی ارزشیابی تقویت و اصالح برنامه آموزشی طراحی آموزشی مدل طراحی مدل تهیه و تدوین اهداف آموزشی آموزشی تحلیل آموزشی تحلیل رخدادهای آموزشی تعیین روابط اهداف تعیین رفتارهای ورودی رخدادهای آموزشی رخدادهای آموزشی به مجموعه فعالیتهای معلمان و دانش آموزان در یک زمان معین برای تحقق هدف معین ،اطالق می شود فعالیتهای معلم (ارائه توضیحات ،پرسیدن سوال، فراهم کردن زمینه فعالیت فراگیر ،نظارت و راهنمایی ،فراگیران فعالیتهای دانش آموز یا تجارب یادگیری تهیه گزارش ،بحث و مناظره ،پرسش و پاسخ ،ارائه )...کنفرانس ،مطالعه و تعیین روابط اهداف آموزشی بایستی به گونه ای اهداف آموزشی مرتب شود که یادگیری های ساده در پایین و یادگیری های مشکل در .باال قرار گیرد دو نمونه از روابط اهداف هدف نهایی هدف مرحله ای 3 هدف نهایی هدف مرحله ای2 هدف مرحله ای هدف مرحله ای ارتباط هم تراز یا موازی هدف مرحله ای هدف مرحله ای 1 ارتباط تسلسلی یا سلسله مراتبی ورودی های ورودی رفتار های رفتار رفتارهای ورودی ،مهارتها و توانایی هایی است که دانش آموزان باید قبل از شروع یک فعالیت آموزشی از خود نشان دهند تا بتوانند با موفقیت به هدف های اجرایی . دست یابند سوال :معلم چگونه می تواند مطمعن شود که فراگیران رفتارهای ورودی الزم را دارا هستند؟ پاسخ :ارزشیابی تشخیصی تفاوت سنجش آغازین و پیش آزمون چیست؟ فراگیران های فراگیران ویژگی های ویژگی در تحلیل آموزشی ویژگیهایی از مخاطبان چون مهارت لغوی ،گرایش و طرز فکر ،معلومات و اطالعات، خصوصیات اجتماعی و فرهنگی نیز مورد توجه قرار می .گیرد تحلیل و تعیین موقعیت آموزشی تحلیل و تعیین محتوا، روش ،و وسایل آموزشی ارزشیابی تقویت و اصالح برنامه آموزشی طراحی آموزشی مدل طراحی مدل تهیه و تدوین اهداف آموزشی محتوا تعیین محتوا تحلیل وو تعیین تحلیل محتوا را بایستی بر اساس سواالت زیر ارزیابی کرد • آیا محتوا رفتاری را که انتظار داریم در فراگیران می پروراند؟ • آیا محتوا بر اساس تواناییهای ذهنی و علمی فراگیران تهیه شده است؟ • آیا محتوا توالی مناسبی دارد؟ • آیا محتوا با اصول و مفاهیم علمی آن درس مغایرتی ندارد؟ • آیا محتوا با مدت زمان تخصیص یافته برای یادگیری انطباق دارد؟ محتوا تعیین محتوا تحلیل وو تعیین تحلیل اصول مورد توجه در تهیه محتوا • میزان عالقه ،رغبت و توانایی فراگیران • مفاهیم ،اصول و قوانین هر علم • ساخت علوم مختلف • توالی مطالب • تازگی موضوع • میراث فرهنگی • ارتباط با مسائل روز • انطباق با زمان آموزش • پایه ای برای آموزش مداوم • فرصت مناسب برای فعالیتهای یادگیری چندگانه روش آموزشی وسایل آموزشی انتخاب وسایل تحلیل وو انتخاب تحلیل • وسایل آموزشی ابزارهایی هستند که به کسب دانشها، مهارتها و نگرشها به معلم کمک می کنند. • وسایل آموزشی به کلیه تجهیزات و امکاناتی اطالق می شود که می تواند در محیط آموزشی شرایطی را برای یادگیری سریع تر ،آسان تر ،بهتر ،بادوام تر و موثرتر بوجود آورند. آموزشی وسایل آموزشی انتخاب وسایل تحلیل وو انتخاب تحلیل طبقه بندی وسایل آموزشی وسایل آموزشی معیاری :جزئی از فرایند یادگیری محسوب می شوند و بدون آنها آموزش امکانپذیر نیست وسایل آموزشی تسهیل کننده :جزیی از آموزش نیستند و تنها آموزش را تسهیل می کنند عالئم و سمبل ها ن ش ذهنیتا بیشترن ه ه ا ی س م ع ی عینیت بیشتر و ب ص ر ی ت ج ا ر ب م س ت ق ی م ، ع ی ن ی یادگیری تدریس وو یادگیری آموزشی دردر تدریس وسایل آموزشی نقش وسایل نقش • اساسی ملموس را برای تفکر و ساختن مفاهیم فراهم می کنند و باعث می شوند دانش آموزان کمتر به مفاهیم انتزاعی متوسل شوند. • سبب ایجاد عالقه در دانش آموزان می شوند. • تجارب واقعی و حقیقی در اختیار دانش آموزان قرار می دهند. • تجاربی را در اختیار یادگیرندگان قرار می دهند که امکان آن از راه های دیگر ممکن نیست. • پیوستگی افکار را در فرایند یادگیری فراهم می کنند • در توسعه و رشد معنا در ذهن دانش آموزان موثرند آموزشی وسایل آموزشی هایی ازاز وسایل مثال هایی مثال • نمودار • چارت • مدل • ماکت • فیلم • پوستر • چند رسانه ای • اسالید آموزشی های آموزشی رسانه های انتخاب رسانه معیاهاری انتخاب معیاهاری • هدف های عینی ،ویژگی های آموزشی -ویژگی های فنی، شرایط و امکانات اجرایی ارزشیابی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی چیست؟ سنجش عملکرد یادگیرندگان و مقایسه نتایج حاصل با هدفهای آموزشی از پیش تعیین شده به منظور تصمیم گیری در این باره که آیا فعالیتهای آموزشی معلم و کوششهای یادگیری فراگیران به نتایج مطلوب انجامیده اند به چه میزان انواع ارزشیابی از لحاظ زمانی ارزشیابی پیش از آموزش= ارزشیابی آغازین یا سنجش آغازین ارزشیابی ضمن آموزش= ارزشیابی تکوینی ارزشیابی پس از آموزش= ارزشیابی تراکمی ارزشیای تکوینی • • • • • آگاهی از میزان و نحوه یادگیری فراگیران برای تعیین نقاط قوت و ضعف یادگیری تشخیص مشکالت آموزشی معلم در پایان هر واحد درسی و در خالل آموزش به اجرا در می آید. محدود به یک یا چند هدف آموزشی است عدم استفاده برای نمره گذاری ارزشیابی تشخیصی • • • • تشخیص مشکالت یادگیری فراگیران ارائه روشهای مناسب برای معلمان زمانی به کار می رود که ارزشیابی تکوینی نمی تواند مشکالت یادگیری و آموزشی را رفع کند. بیشتر به صورت انفرادی و آموزشهای ترمیمی به کار می رود ارزشیای تراکمی • • • • اجرا در پایان دوره آموزشی هدف قضاوت در مورد آموخته های فراگیران است. مبنایی برای نمره دادن ( ارتقاء به کالس باالتر) مبنایی برای قضاوت در مورد اثربخش بودن کار معلم { { بسته پاسخ(عینی - انواع آزمونهای پیشرفت تحصیلی کتبی { باز پاسخ صحیح -غلط جور کردنی چند گزینه ای { تشریحی(انشایی) کوته پاسخ تشریحی گسترده پاسخ - -تشریحی محدود پاسخ آزمونهای تشریحی(گسترده پاسخ) یادگیرنده پاسخ خود را در ذهن خود سازمان می دهد ،مورد ارزیابی قرار داده و به نحوی منطقی ،منسجم و بدیع بر روی کاغذ می آورد(.هیچ محدودیتی در دادن پاسخ ندارد) سوالهای آزمونهای تشریحی گسترده پاسخ برای سنجش هدفهای تحلیل ،ترکیب و ارزشیابی( باالترین سطوح اهداف شناختی) مناسبند آزمونهای تشریحی(محدود پاسخ) • محدودیت یادگیرنده در پاسخدهی (زمان و مقدار پاسخ) • تصحیح آسان • اندازه گیری اهداف درسطح فهمیدن ،کاربستن و تحلیل • • • • • • • • • قواعد تهیه سوالهای تشریحی مربوط بودن سواالت به اهداف ( استفاده از جدول مشخصات درس) بیان واضح و به دور از ابهام صورت سواالت اندازه گیری هدفهایی که از طریق سایر آزمونها نتوان اندازه گیری کرد عدم کاربرد کلمات ( چه کسی ،چه وقت ،کجا) استفاده از سواالت بدیع درخواست ارائه شواهد مستند از سوی یادگیرنده ،نه صرفًا عقاید شخصی عدم حق انتخاب سوال از سوی یادگیرنده از میان چند سوال برای پاسخدهی مشخص کردن زمان سواالت اطالع دادن به آزمون شوندگان در مورد نحوه ارزشیابی قواعد تصحیح سواالت تشریحی • • • • • • • • تصحیح سواالت تنها بر اساس اهداف تهیه پاسخ نمونه یا کلید یک چهارچوب برای پاسخ سواالت تعیین کنید پاسخ را سوال به سوال تصحیح کنید نه ورقه به ورقه عدم شناسایی نام صاحبان برگه در هنگام تصحیح تصحیح برگه های تصحیح شده شما توسط دو نفر از همکاران تصحیح تمام برگه ها در یک نشست بدون وقفه زمانی به یادگیرندگان بازخورد دهید( نوشتن اشتباهات آنها در برگه) از روش نمره گذاری تحلیلی و کلی آزمونهای کوته پاسخ سواالت آزمون کوته پاسخ از آزمون شونده می خواهند تا کلمه ،عبارت ،جمله ،عدد یا عالمتی را در پاسخ به یک .سوال یا تکمیل کردن یک جمله بنویسند • • • • • • • • • قواعد تهیه سواالت کوته پاسخ هر سوال موضوع مهمی را شامل شود صورت سوال را به گونه ای بنویسید که به پاسخ واحدی نیاز داشته باشد مشخص کردن میزان دقت در سواالت در سواالت کامل کردنی ،تنها جمالت و عبارات مهم را حذف کنید عدم استفاده از تعداد زیاد جای خالی در سواالت کامل کردنی جاهای خالی را قسمت پایان سوال بیاورید تا حد امکان به جای سواالت کامل کردنی از سواالت پرسشی استفاده شود عدم کاربرد اشارات دستوری که جواب سوال را مشخص می کنند (در سواالت کامل کردنی) صورت سوال را با نقل عین جمالت کتاب ننویسید آزمونهای عینی • • • • انتخاب پاسخ از سوی یادگیرنده در برگرفتن نمونه کوچکی از محتوی درس و اهداف آموزشی تصحیح آسان عدم دخالت نظرمصحح قواعد تهیه سواالت عینی ( چند گزینه ای) • • • • • • • • • • • اندازه گیری یک موضوع مهم در هر سوال صورت سواالت واضح و به دور از ابهام باشد عدم تکرار مطالب درگزینه ها مطلب مورد سوال را به طور کامل در تنه سوال بیان کنید مربوط بودن تمام گزینه ها به یک مطلب و موضوع واحد تنها یک پاسخ درست یا یک پاسخ درست ترین باشد استفاده از پاسخ های انحرافی صورت سوال مثبت باشد ،از کاربرد عبارات منفی بپرهیزید سواالت را مستقل از هم بنویسید طول پاسخ درست در سواالت مختلف تغییر کند محل پاسخ درست در سواالت تغییر کند. قواعد تهیه طرح درس طرح درس • طرح درس راهنمای معلم و چهارچوبی منظم و سازماندهی شده بssرای رخssدادهای آموزشssی اسssت .در یک طرح درس بایستی عناصر و سازه هایی همچsssssون موضوع درس ،رئوس مطالب ،هدف کلی درس ،اهداف جssزئی و رفتssاری ،رفتssار ورودی فراگssیران ،ارزشssیابی تشخیصی ،روش تدریس ،وسایل آموزشssی مssورد نیاز، شsssیوه ارزشsssیابی پایان کالس ،و فعالیت های تکمیلی بیرون از کالس مورد توجه قرار گیرید. انواع طرح درس -1طرح درس ترمی یا سالیانه -2طرح درس روزانه تنظیم طرح درس ترمی • • • • الف -پیش بینی ماهها ،هفته ها و جلسات هر هفته ب -تقسssیم محتssوا بssه جلسات و تعssیین سرفصssل هر جلسه ج -تعیین هدف کلی هر جلسه د -مشخص کردن فعالیت های تکمیلی تنظیم طرح درس روزانه -1تعیین موضوع یا عنوان درس -2تعیین هدف کلی درس -3تعیین و نگارش عناوین فرعی یا رئوس مطالب -4نگارش و تنظیم هدف های جزیی -5نگارش و تنظیم اهداف رفتاری -6تعیین رفتارهای ورودی -7تهیه و تنظیم سوال برای ارزشیابی تشخیصی -8تعیین و تنظیم ارائه محتوا شامل مراحل زیر است الف -آمادگی (آمادگی معلم ،دانش آموز ،وسایل و مواد آموزشی) ب -مرحله معرفی و بیان هدف های آموزشی ج -مرحله ارائه درس د -خالصه کردن و نتیجه گیری تنظیم طرح درس روزانه -9تعیین روش های مناسب در فرایند آموزش -10انتخاب وسایل و رسانه مناسب برای آموزش -11تعیین زمان آموزش -12پیش بینی نحوه ارزشیابی بعد از تدریس -13تعیین فعالیت های تکمیلی روش های تدریس روش های مستقیم تدریس روش های مستقیم تدریس • روش هایی هسssتند کssه در آن فعالیتهای آمssوزش و یادگیری عمدتا به وسیله معلم هدایت می شود. • این روش ها معلم محsssور بsssوده و در آن نقش معلم ارائه دانش و هدایت فرایند یادگیری دانش آمssوزان یا دانشجویان به صورتی آشکار است. ویژگیهای آموزش مستقیم • معلم به طور فعال و مسssتقیم بssه همssه دانش آمssوزان کالس آمssوزش می دهد. • درس به خوبی سازماندهی می شود ،هssدفهای درس بssه روشssنی بیان می شوند ،موضوع های اصssلی مssورد تاکیssد قرار می گیرنssد و نکssات مهم در پایان درس خالصه می شود. • مهارتهای سطح پایین و مطالب آسان سریع آموزش داده می شود تا برای هدف های باالتر و تفکر وقت بیشتری در اختیار معلم باشد. روش سخنرانی • روش سخنرانی چیست؟ • روش سخنرانی چه ویژگی هایی دارد؟ • بر اساس نتایج پژوهش ها چه زمانی به کارگیری روش سخنرانی توصیه می شود و چه زمانی توصیه نمی شود؟ تعریف • سخنرانی عبارتست از ارائه دانش و اطالعات توسط معلم به گروه یادگیرندگان • روشی که در آن ارائه مفاهیم به طور شفاهی از طرف معلم ،و یادگیری آنها از طریق گوش دادن و یادداشت برداشتن از طرف دانش آموزان اساس کار را تشکیل می دهد. ویژگیها • • • • معلم فعال و متکلم وحده است دانش آموزان غیرفعال هستند همه عوامل تحت کنترل معلم است انتقال پیام یک جریان یک سویه از طرف معلم به فراگیران است روش سخنرانی توصیه می شود • • • • • • هدف اساسی انتشار یا انتقال اطالعات است. مواد آموزشی جز به این روش قابل انتقال نباشد. الزم باشد که مواد آموزشی با سازماندهی و روش خاصی برای گروه ویژه ای ارائه شود برانگیختن عالیق افراد به یک موضوع مواد آموزشی نیاز به یادآوری در یک زمان کوتاه داشته باشد برانگیختن و فراهم کردن حوزه ای از دانش روش سخنرانی توصیه نمی شود • • • • • اهدافی غیر از کسب اطالعات یا انتقال اطالعات مطرح باشد یادسپاری بلند مدت مورد توجه باشد مواد آموزشی پیچیده و انتزاعی باشند مشارکت یادگیرندگان برای اهداف عینی آموزش مطرح باشد اهداف آموزشی سطح باال مانند تجزیه تحلیل ،ترکیب و ..مطرح باشد مرحله اول :آمادگی برای سخنرانی • آمادگی از نظر تجهیزات • آمادگی عاطفی • آمادگی از نظر زمان مرحله دوم :مقدمه سخنرانی -1ایجاد رابطه بین معلم و فراگیر -2جلب توجه فراگیر • • • • • شناخت عالیق و خواسته های دانش آموزان فراهم کردن سرنخ های انگیزشی بیان صریح هدفها استفاده از پیش سازماندهنده پیش آزمون و فعال کردن آگاهی و اطالعات دانش آموزان مرحله سوم :ارائه اصل محتوا الف -ویژگی های محتوا • جامع بودن • سازمان منطقی • رابطه جزء یا کل • همبستگی تسلسلی • سازماندهی بر اساس مقایسه عواملی که مسئله ناشی از آنها می شود توضیح و تشریح مسئله تشریح معیار راه حلهای مسئله بررسی و ارزشیابی راه حل ها بررسی راه حلهای اجرایی پذیرفته شده ب -نحوه ارائه محتوا استمرار توجه مخاطبین از طریق: تغییر دادن محرک کاربرد مواد و رسانه های آموزشی فعالیت جسمی یادگیرندگان استفاده از طنز استفاده از حرکات بدنی (شور و حرارت سخنران) -پرسش و پاسخ (تاثیرات پرسش و پاسخ؟) مرحله چهارم :جمعبندی و نتیجه گیری الف -مرور نکات اصلی درس توسط معلم یا دانش آموزان داوطلب ب -پاسخگویی به سواالت دانش آموزان ج -معرفی منابع پشتیبان د -اشاره به بحث جلسه آینده مزایا - برای کالس های پرجمعیت مناسب است. در هر موضوعی قابل اجراست برای یادگیرندگانی که در زمینه خواندن مشکل دارند مناسب است ارائه نظرات و مفاهیم ،و تجارب که در کتابها وجود ندارند ممکن است از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است محدودیتها - عدم کنترل سخنرانی از طرف فراگیر انفعال فراگیر درگیری محدود حواس ( تنها حس شنوایی) وسیله ای برای ابراز عقاید شخصی و گرایش های فردی معلم است. نیاز به ویژگی های شخصیتی چون آهنگ صدای مناسب ،روانی سخن ،شم زبانی می باشد که تمامی افراد از آن برخوردار نیستند. روش تدریس نمایش علمی تعریف روش تدریس نمایش علمی • • • • • روشی است که در آن یادگیرندگان مهارتهای خاص را بر اساس دیدن ،شنیدن و تمرین کردن چه به صورت فردی و چه به صورت جمعی می آموزند. روش نمایش علمی مرکب از توضیح و نمایش یک مهارت تازه به گروه بزرگی از فراگیران و سپس انجام تمرین های منظم از طرف دانش آموزان است. در مورد موضوعاتی که معلم می خواهد طرز کار یک وسیله یا نحوه ساخته شدن یک شی را آموزش دهد کاربرد دارد. در این روش از اشیاء واقعی در موقعیت آموزشی استفاده می شود. معلم قبل از کالس بایستی دارای مهارت کافی باشد. مرحله اول :آمادگی و جهت دهی -1هدف درس و سطح عملکرد دانش آموزان در مهارت مورد نظر مشخص شود. -2محتوای درس و ارتباط آن با دانش و تجارب گذشته دانش آموزان تعیین شود. -3فرایند یادگیری یعنی قسمت های مختلف درس و مسئولیت های دانش آموزان در هر قسمت مشخص شود. -4با ذکر ضرورت یادگیری مهارت جدید ،توجه و انگیزه یادگیری دانش آموزان را افزایش دهد -5وسایل و ابزارها را قبل از نمایش در کالس ،آماده و بازبینی کند. مرحله دوم :توضیح و نمایش -1ارائه مطلب به صورت گام های کوتاه به نحوی که دانش آموزان در هر زمان به یک نکته تسلط یابند. -2فراهم آوردن مثال های مختلف از مهارتها و مفاهیم جدید. -3اجتناب از حاشیه روی و انحراف از موضوع -4توضیح درباره نکات دشوار -5ذکر ویژگیهای مهارت و توالی یادگیری -6ارائه نمایش دیداری درباره مفهوم یا مهارت در کنار توضیح کالمی مرحله سوم :تمرین منظم پس از توضیح و نمایش مهارت، تمرین منظم آغاز می شود .در تمرین منظم معلم از فراگیران می خواهد به طور انفرادی یا گروهی مهارت مورد نظر را تکرار کنند تعیین تعدادی تمرین کوتاه نکات مورد توجه تعیین تمرین به منظور تسلط بر مهارت آگاهی از مزایا و معایب تمرین های منظم تمرین هدایت شده • با حضور و نظارت معلم انجام می شود. این تمرین موجب اطمینان خاطر معلم و فراگیران می شود که عمل انجام شده درست است انواع تمرین تمرین نیمه مستقل • با نظارت معلم انجام می شود ولی فراگیران استقالل بیشتری نسبت به مرحله قبل دارند تمرین مستقل • فراگیران مهارتهای آموخته شده را بدون کمک معلم انجام می دهند 1 شکل دادن اصول تمرین 2 طول مدت تمرین 3 4 5 6 کنترل تمرین تمرین تا حد تسلط اجرای تمرین توزیعی فواصل زمانی تمرین توصیه هایی به معلمان در مورد تمرین -1بعد از هر تمرین بالفاصله بازخورد را ارائه دهید. -2بازخورد را به طور ویژه و صریح و روشن ارائه دهید. -3به جای تمرکز بر روی قصد و نیت ،روی رفتارها متمرکز شوید. -4بازخورد با مراحل رشد یادگیرنده مناسب باشد. -5بازخورد تشویق را برای عملکرد صحیح به کار ببرید -6در صورت ارائه بازخورد منفی ،عملکرد اشتباه را نیز اصالح کنید. -7در صورت ارائه بازخورد منفی ،عملکرد اشتباه را نیز اصالح کنید -8به دانش آموزان بیاموزید که خود بازخورد را دریافت کنند و یاد بگیرند که چگونه در مورد خود قضاوت کنند. مرحله چهارم :ارزشیابی -1ارزشیابی بر پیشرفت عملکرد متمرکز است. -2مهارتهای پیچیده را به چند مهارت ساده تقسیم بندی کرده و برای هر مهارت ساده نمره ای در نظر بگیرید. مزایای روش تدریس نمایش علمی -1مناسبترین روش برای مهارتهای عملی است. -2مهارتهای پیچیده را می توان گام به گام تدریس کرد. -3با به کارگیری اشیا حقیقی در کالس ،بین محیط آموزشی و محیط زندگی عمال ارتباط برقرار می شود. -4اطالعات و مهارت از طریق حواس مختلف دریافت می شود. -5موجب کسب تجارب مستقیم دانش آموزان می شود. -6کالس همیشه فعال است و دانش آموزان خسته نمی شوند. -7موضوع های آموخته شده در زندگی واقعی کاربرد دارند. معایب روش تدریس نمایش علمی -1به امکانات و تجهیزات آموزشی نیازمند است -2در صورت عدم وجود تجهیزات یادگیری صورت نخواهد گرفت -3در کالس های پرجمعیت غیرقابل اجراست. -4در اجرای تدریس موثر معلمان نیاز به مهارتهای نظری و عملی دارند. روش تدریس تسلط یاب فرض اساسی همه فراگیران می توانند به اهداف آموزشی به صورت کامل برسند ،منتهی برخی از فراگیران نیاز به زمان بیشتری نسبت به سایرین دارند و همچنین بیشتر از سایرین نیاز به کمک دارند. مراحل اجرای الگوی تدریس تسلط یاب -1تعیین دقیق اهداف رفتاری -2تعیین رفتارهای ورودی و سنجش آغازین ( در صورت فقدان دانش و مهارت موردنیاز معلم آموزش پیش نیازها اقدام می کند) -3تعیین حد تسلط ( به عنوان مثال 85درصد موفقیت) -4تقسیم درس به واحدهای آموزشی کوچک مراحل اجرای الگوی تدریس تسلط یاب -6اجرای آموزش گروهی -7اجرای ارزشیابی تکوینی و آموزش اصالحی -8اجرای ارزشیابی تراکمی و نمره گزاری مزایا - تعداد زیادی از فراگیران را تا حد تسلط ارتقا می دهد تا همه یادگیرندگان موضوعی را به صورت کامل یاد نگیرند موضوعی به آنان آموزش داده نمی شود. مطالب و نکات مهم مورد تاکید قرار می گیرند افزایش اعتماد به نفس در فراگیران وقتی ببیند که دستیابی به اهداف برایشان امکانپذیر است - معایب برای تمامی موضوعات کاربردی نیست ( بیشتر متناسب با موضوعاتی است که توالی منطقی دارند). بیشتر به نفع فراگیران ضعیف است و به ضرر قوی ( اثر رابین هود :انرژی و وقت معلم صرف ضعیف تر ها می شود و از قوی تر ها دریغ می شود) روش یادسپاری توصیف • از متداول ترین روش های آموزش در فراین„„„د یاددهی- یادگیری ب„„„ه وی„„„ژه در رش„„„ته هایی چ„„„ون آم„„„وزش زبان، ادبیات و تاریخ است. • هدف ب„„ه خاطرسپاری اطالعات و ذخ„„یره سازی ب„„ه منظ„„ور بازیافت در فعالیتهای مختلف علمی است. • یادسپاری اطالعات موجب غنی سازی ذهن در فرایند تفکر علمی است و پیش نیاز درک مفاهیم ،اصول و ق„„وانین در رشته های علمی است. مراحل روش یادسپاری مرحله اول :توجه به مطلب • توجه دقیق موجب می شود که مطالب در حافظه آسان تر ذخ„„یره شده و در موقعیت های دیگر بازیافت شوند. • شیوه های توجه و یادسپاری • الف -طبقه بندی و سازماندهی مطالب و متمایز کردن آنها • ب -خط کشیدن زیر مفاهیم اصلی و کلیدی • ج -تهیه فهرستی جداگانه از مفاهیم و نکات اصلی • د -تعمق و تفکر مطالب فهرست شده و تعیین روابط آنها مراحل روش یادسپاری مرحله دوم :نظام اتصال • مفهوم نظام اتصال این است که زمانی میان مطلب ناآش„„„نا با مطلب آشنا پیوند ایجاد شود مطلب بهتر به خ„„اطر سپرده می ش„„ود .ان„„وع روش های اتصال عبارتند از: • الف -اتصال کلمه ( برای یادگیری کلمه انگلیس„„ی ،Houseآن را به کلمه ای فارسی ک„„ه از نظر آوایی شبیه اس„„ت پیون„„د می دهیم( ،حوض) و خانه ای تصور می شود که حوض دارد) • ب -کلمه جایگزین .کلمات انتزاعی ب„„ه کلماتی عی„„نی تر پیون„„د داده می شوند( .دموکراسی به دمای کرسی و ساختن داس„„„تان فرضی) مراحل روش یادسپاری مرحله سوم :بسط تصاویر حسی • سعی شود یک مطلب آموزش„„ی از چن„„د کان„„ال حس„„ی دریافت ش„„ود (حواس مختلفی چون دیداری ،شنوایی ،المسه و )...درگیر شوند. مراحل روش یادسپاری مرحله چهارم :تمرین یادآوری مطالب • برای پایداری مطالبی که در مراحل قبل به خاطر سپرده شده است بایستی تمرین صورت گیرد. • تمرین باید متنوع ،معنادار ب„„„وده و صرفا تکرار نباش„„„د .تمرین ت„„„ا آنجا ادامه می یابد تا یادآوری معنادار اتفاق افتد. مزایا • • • • • برای تقویت و فعال نگه داشتن حافظه روشی موثر است. یادسپاری اطالعات پایه ای برای ارتباط و تفکر است به صورت فردی و گروهی قابل اجراست خوداتک„„„ایی ،اس„„„تقالل در یادگیری ،احساس تس„„„لط و کن„„„ترل را تقویت می کند. ارزان ترین روش آموزشی اس„„ت ک„„ه چن„„دان نیازی ب„„ه امکان„„ات و تجهیزات ندارد معایب • ممکن است منحصر به یادسپاری و یادآوری شده ،تفکر و تحلی„„ل و نقادی دانش آموزان را تقویت نکند. • روشی مناسب برای تقویت خالقیت ،حل مساله و پژوهش نیست. • همکاری متقابل دانش آموزان را چندان تقویت نمی کند. روش تدریس ایفای نقش توصیف • افراد در برابر موقعیت های مختلف واکنش های متف„„„اوتی از خود بروز می دهند • نقش واکنش„„„ی اس„„„ت ک„„„ه فرد در براب„„„ر دیگران یا ی„„„ک موقعیت از خودش نشان می دهد .نقش ی„„ک روش خ„„اص و همیشگی در ارتباط با دیگران است. • معلمان بایس„„تی ب„„ه دانش آم„„وزان در ش„„ناخت نقش„„های متفاوت و تفکر درباره رفتارهای خود و دیگران در ق„„„الب نقش های مختلف کمک کنند. توصیف • ه„„دف این روش این اس„„ت ک„„ه دانش آم„„وزان بتوانن„„د تعارض های فردی خود را به کمک گروه های اجتماعی ح„„ل کنن„„د .این روش ب„„ه فراگ„„یران م„„وقعیت های اجتماعی و مسائل خاص بین فردی را تحلیل می کنند. • در این روش فرد خود را به جای دیگری قرار می ده„„„„د و می کوشد با دیگران که آنها نیز نقش های متفاوتی دارن„„د به تعامل بپردازد .از آنجا ک„„„ه از نظر عاطفی یادگیرن„„„دگان درگیر در نقش ها می شوند می تواند ت„„اثیرات عمیقی ب„„ر نگرش و رفتار آنها داشته باشد. شرکت کنندگان • معلم یا مسئول اجرا :برنامه ریزی ،فراهم کردن امکان„„„ات و مدیریت عملیات در اجرای نمایش به عه„„ده معلم اس„„ت. او نقش کارگردان نمایش را دارد. • ایف„„اگران نقش :دانش آم„„وزانی هس„„تند ک„„ه ب„„ه ص„„ورت داوطلب یا انتخابی اجرا کنندگان نقش هستند. • مشاهده کنندگان :سایر دانش آموزان جزء مشاهده گران هستند که در پایان نمایش اظهار نظر ،س„„„„وال یا بحث می کنند. مراحل اجرای ایفای نقش مرحله اول :تعیین موضوع یا طرح مسئله • ارائه مسئله به نحوی که دانش آموزان به آن رغبت پی„„دا کنند. • مسئله بایستی برخواسته از زندگی واقعی دانش آم„„وزان باشد ( استفاده از داستان ،م„„„وقعیت های مساله م„„„دار و فیلم کوتاه) مراحل اجرای ایفای نقش مرحله دوم :انتخاب ایفاگران نقش و تعیین نقش های آنها • ویژگی ها و نشانه های شخصیت های نقش ها توسط معلم و دانش آموزان توصیف می شود. • معلم از فراگیران می خواهد که داوطلب پذیرش نقش ها شوند. مراحل اجرای ایفای نقش مرحله سوم :فراهم کردن امکانات و پردازش صحنه • وسایل و امکانات الزم فراهم می شود. • یادگیرندگان در طراحی صحنه مشارکت می کنند. مراحل اجرای ایفای نقش مرحله چهارم :آماده کردن دانش آموزان برای مشاهده • مشاهده کنندگان به صورت فعال درگیر نمایش شوند. • نقش مشاهده کنندگان توسط معلم به آنها گفته ش„„ود ( از آنها خواسته شود که نقش ها را تحلیل و ارزشیابی کنند) مراحل اجرای ایفای نقش مرحله پنجم :اجرای نمایش • بازیگران نقش را به طور طبیعی اجرا می کنند. • بازی نقش تا زمانی ادامه پیدا می کند که رفتار مورد نظر تقویت شده ،مهارتی کسب شده و یا نگرش خاص„„ی اب„„راز شود. • چنانچه نمایش ب„„ه خ„„وبی اج„„را نش„„ود مج„„ددا زمین„„ه های اجرای آن فراهم می شود. مراحل اجرای ایفای نقش مرحله ششم :بحث و ارزشیابی نمایش • بحث و ارزشیابی بستگی به اجرای صحیح نقش ها دارد. • مهم„„„ترین مسئله نتیج„„„ه نمایش و انگ„„„یزه های بازیگران نقش است. • معلم سواالت دانش آموزان را به ش„„کل ص„„حیحی ه„„دایت می کند. مراحل اجرای ایفای نقش مرحله هفتم :اجرای مجدد نمایش • در روش ایفای نقش امکان اجرای مکرر یک نمایش وج„„ود دارد • ممکن است افراد جدیدی وارد نمایش ش„„„„وند و نقش ها را ب„„ه ش„„کل دیگری بازی کنن„„د و تفس„„یرهای جدی„„دی در مورد نمایش صورت گیرد. مراحل اجرای ایفای نقش مرحله هشتم :بحث و ارزشیابی مجدد • دلی„„„ل پ„„„ذیرش یا رد نمایش توس„„„ط معلم و فراگ„„„یران بررسی می شود. • راه حل ها یا واکنش های احتمالی دیگر بررسی می شوند. مراحل اجرای ایفای نقش مرحله نهم :تقسیم تجارب و تعمیم آنها • هدف اینست که دانش آموزان نت„„ایج رفت„„اری یاد گرفت„„ه شده را به موقعیت های واقعی زندگی خ„„ود تعمیم دهن„„د. سازماندهی روش ایف„„„ای نقش هر چق„„„در مناسبتر باش„„„د بیشتر به دانش آموزان کمک می کند. :وظایف معلم • • • • • • ب„„„„ه پاسخ ها و پیش„„„„نهادهای دانش آم„„„„وزان ،مخصوصا عقای„„„„د و احساسات آنها با روشی که مبتنی بر ارزشیابی نباشد توجه کند. به گونه ای به سواالت دانش آموزان پاسخ دهند که منجر به مقابله تفکر و دیدگاه های دانش آموزان در زمین„„ه م„„وقعیت مسئله م„„دار شود. با انعکاس تفسیر و خالصه پاسخ ها ،آگاهی دانش آموزان را نسبت به دیدگاه ها و احساسات خود افزایش دهند دانش آم„„وزان را ب„„ه این باور برسانند ک„„ه ب„„رای ایف„„ای ی„„ک نقش راههای مختلفی وجود دارد. راههای تصمیم گیری را به دانش آموزان بیاموزند (بررسی راههای مختلف) کمک به دانش آموزان در شناخت احساسات خود مزایا • • • • • • تحلیل رفتارها و ارزشهای فردی ایجاد راهبردهایی برای حل مسائل میان فردی رشد و همدلی نسبت به دیگران کسب اطالعات درباره ارزش ها و مسائل اجتماعی ایجاد رابط„„„„ه عاطفی در فراین„„„„د یاددهی -یادگیری و در نتیجه یادگیری بهتر و موثرتر رفع کمرویی دانش آموزان با مشارکت در اجرای نمایش معایب • برای تحقق هدف های پیچیده آموزشی مناسب نیست. • به دلیل اینکه در ظ„„اهر جنب„„ه نمایش„„ی و ه„„نری دارد ی„„ک روش آموزشی جدی تلقی نمی شود. • به اجرای درست ،معلم کارآمد ،صرف وقت کافی و تهی„„ه و تدارکات نیاز دارد و انجام آن وقت گیر است. روش تدریس بحث گروهی توصیف • • • • • • • گفتگویی است سنجیده و منظم در مورد موضوعی خاص که مورد عالقه مشترک شرکت کنندگان باشد. برای کالس های با تعداد 6تا 20نفر مناسب است. فراگیران بایستی از قبل در مورد موضوع مطالعه داشته باشند فراگیران بایستی نکاتی چون تحلیل عقاید دیگران و احترام به عقاید آنان را مد نظر داشته باشند. موضوع مورد بحث بایستی دارای ویژگی هایی باشد( مورد عالقه مشترک ،داشتن اطالعات ،قابل بحث بودن) نیاز به معلمی با ویژگی های شخصیتی خاص دارد (بردبار ،باهوش، و)... این روش مهارتهایی چون تفکر انتقادی ،مدیریت و رهبری ،قدرت تصمیم گیری ،ارتباطات اجتماعی و ...را تقویت می کند مرحله اول :آمادگی و برنامه ریزی • الف -انتخاب موضوع بحث هر موضوعی مناسب برای بحث نیست ،موضوعی برای بحث مناسب است که دارای جنبه های مختلف بوده و قابل مباحثه باشد و فراگیران به راحتی بتوانند از دانسته های پیشین خود استفاده کنند مرحله اول :آمادگی و برنامه ریزی • ب -یافتن زمینه مشترک و تقویت آن برای بحث بایستی تالش شود زمینه های و شرایط الزم برای بحث شکل گیرد؛ دانش آموزان باید در رابطه با موضوع از راههای مختلفی چون مطالعه ،بازدید ،مصاحبه ،فیلم و ...اطالعاتی کسب کرده باشند. مرحله اول :آمادگی و برنامه ریزی • ج -تنظیم آرایش کالس آرایش کالس بایسیتی به نحوی باشد که دانش آموزان به راحتی بتوانند با همدیگر بحث کنند . 2 1 3 4 معلم 5 7 6 • آرایش دایره ای  ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ • آرایش چند کانالی مرحله اول :آمادگی و برنامه ریزی • د -انتخاب افراد و تعیین نقش آنها اعضای یک بحث گروهی معموال از افراد زیر تشکیل می شود: -1اداره کننده یا رهبر گروه -2دانش آموزان -3منشی گروه -4شخصی مطلع ( میهمان) -5ناظر یا ارزیاب مرحله دوم :روش اجرای بحث گروهی • الف -وظایف معلم ( فراهم آوردن امکانات ،شرکت در بحث به شکل تحلیل کننده و ارزیاب ،هدایت و کنترل بحث) • ب -وظایف یادگیرندگان: - درباره موضوع بحث فکر و مطالعه کنند عقاید و تجربیات خود را در جلسه مطرح کنند با دقت به جریان بحث و گفتگو گوش کنند در صورت عدم توجه از اعضا بخواهند دوباره به آنان توضیح دهند نظم جلسه را رعایت کنند نظر خود را بیان کرده و در تصمیم گیری ها شرکت کنند. مزایا • • • • • • با بحث گروهی افراد می توانند در تجارب و عقاید یکدیگر سهیم شوند همکاری در گروه و احساس دوستی در بین اعضا تقویت می شود فرصتی فراهم می شود که افراد خود را ارزیابی کنند. اعتماد به نفس در افراد تقویت می شود هراس افراد کمرو و خجالتی برای صحبت کردن در جمع کاهش می یابد قدرت رهبری و مدیریت فراگیران تقویت می شود معایب • برای کالس های پرجمعیت قابل اجرا نیست • برای دانش آموزان دوره ابتدایی چندان مناسب نیست • روش اجرای آن بسیار مشکل است و به مهارت احتیاج دارد روش تدریس یادگیری مشارکتی توصیف • در این رویکرد یادگیری بر تجارب دانش آموزان تاکید می شود .دانش آموزان نبایستی در جریان یادگیری نقشی منفعل داشته باشند. • این رویکرد به دانش آموزان می آموزد که چگونه فکر کنند ،رفتارهای خود را ارزشیابی کنند ،با دیگران ارتباط برقرار کرده و از آنها بازخورد دریافت کنند. توصیف دو عامل تاثیر گذار در روش یادگیری مشارکتی عبارتند از: • ساختار مشوق مشارکتی: دانش آموزان در موفقیت های کسب شده شریک هستند • ساختار وظیفه مشارکتی: دانش آموزان فعالیت های خود را به منظور دستیابی به اهداف آموزشی هماهنگ و همسان می سازند توصیف روش یادگیری مشارکتی روشی است که: -1دانش آموزان به منظور تسلط بر محتوا و مواد آموزشی به صورت گروهی کار می کنند. -2اعضای هر گروه ،از دانش آموزان با موفقیت تحصیلی باال ،متوسط و پایین تشکیل شده است. -3اعضای هر گروه از نژادها ،فرهنگ ها و جنسیت های مختلفند -4نظام پاداش به جای فردمدار ،گروه مدار است. اهداف -1بهبود درک و فهم و مهارتهای شناختی دانش آموزان در موضوعاتی که تدریس می شود. -2افزایش مهارت در تعامل اجتماعی و احترام به خرده فرهنگ های موجود در مدرسه رویکردهای مختلف روش یادگیری مشارکتی - تقسیم دانش آموزان به گروه های پیشرفت تحصیلی گروه های بازی -مسابقه گروه های مبتنی بر استقالل فردی فعالیت های تکمیلی تقسیم دانش آموزان به گروه های پیشرفت تحصیلی - دانش آموزان به گروه های 4یا 5نفری تقسیم می شوند در گروه دانش آموزان قوی و ضعیف وجود دارند. معلمان هر هفته موضوعی جدید به هر گروه می دهند اعضا گروه به مطالعه و تمرین در رابطه با موضوع می پردازند اعضا در قالب گروه دو نفری تمرین ،بحث می پردازند معلم در نهایت از گروه ها ارزیابی می کند .نمره هر فرد بستگی به نمره گروه دارد در این روش دانش آموزان قوی برای جلوگیری از افت امتیاز مجبورند که به دانش آموزان ضعیف کمک کنند. گروه های بازی -مسابقه این روش شبیه به گروه های پیشرفت تحصیلی است با این تفاوتکه زمانی که موضوع توسط معلم ارائه شد اعضای گروه با مطالعه و تمرین خود را برای انجام مسابقه آماده می کنند الزم به ذکر است که هر هفته ترکیب گروه هامی تواند متفاوتباشد. -امتیازات هفتگی دانش آموزان محاسبه می شود روش مبتنی بر استقالل فردی - این رویکرد مبتنی بر فعالیت فردی است افراد در گروه ها سازماندهی می شوند اما وظیفه آنها در گروه تعیین شده و به تمرین و مطالعه آن می پردازد. افراد در گروه ممکن است به یکدیگر کمک کنند میانگین نمرات گروه به دست می آید فعالیت های تکمیلی - دانش آموزان در گروههای 4یا 5نفره به مطالعه می پردازند. همه گروهها باید کل موضوعی که معلم به آنها می دهد را مطالعه کنند اما انتظار می رود هر عضوی در موضوعی که در آن تخصص یا مهارت دارد به مطالعه بپردازد افراد در گروه ها با افراد در سایر گروه ها در مورد بخش های خود به بحث می پردازند افراد ماهر در هر زمینه ای ،در مورد مهارتی که دارند به اعضای گروه آموزش می دهند. در انتها افراد به صورت فردی ارزشیابی می شوند ساختار و ویژگی های روش یادگیری مشارکتی در روش مشارکتی ،انگیزه دانش آموزان نسبت به سایر روش هایفعال یادگیری باالست.انگیزه در این روش از سه عامل اهداف گروهی ،مسئولیت فردی و فرصت های برابر برای موفقیت نشات می گیرد ساختار و ویژگی های روش یادگیری مشارکتی اهدف گروهی • گرو ه در قبال انجام وظایف و کارکردهای تحصیلی پاداش دریافت می کند • دانش آموزان برای دستیابی به اهداف و تسلط بر محتوا تالش می کنند. هدف بیشتر دستیابی گروه به موفقیت است نه موفقیت فردی. • پاداشهای گروهی کارکردی حمایتی برای فراهم کردن انگیزه در فرایند یادگیری دارد (دانش آموزان قوی وقت خود را برای کمک به دانش آموزان ضعیف صرف می کنند). • همه افراد برای رسیدن به اهداف احساس مسئولیت می کنند • حس مشارکت و تعامل در تمامی امور در دانش آموزان تقویت می شود. مسئولیت های فردی • اعضا گروه به صورت مشارکتی تمرین می کنند ولی به صورت مستقل و جدا از هم مورد ارزشیابی قرار می گیرند .اما امتیاز هر فرد اساس امتیاز گروه خواهد بود.بنابراین این انگیزه در افراد تقویت می شود که برای رسیدن به موفقیت گروه سخت تالش کنند. فرصت های برابر برای یادگیری • عملکرد دانش آموزان با عملکرد پیشین آنها مقایسه می شود و پیشرفت آنها مورد توجه است. • دانش آموزان ضعیف به مثابه دانش آموزان قوی فرصت دارند تا چالش و تعامل را تجربه کنند. مراحل روش یادگیری مشارکتی مرحله اول :ارائه یا معرفی محتوا • معلمان محتوا را به صورت کلی مرور می کنند .از توضحیات کلی و پیش سازماندهنده استفاده می کنند .محتوا را تکثیر کرده و در اختیار دانش آموزان قرار می دهند .منابع دیگر نظیر فیلم ،مصاحبه و ...ممکن است در اختیار دانش آموزان قرار گیرد. • محتوایی که به دانش آموزان ارائه می شود بایستی دارای ساختار مناسبی باشد. • نقش معلم عالوه بر ارائه دهنده یا معرفی کننده محتوا بیشتر سوق دهنده ،تسهیل گر و راهنماست. مراحل روش یادگیری مشارکتی مرحله دوم :تمرین مهارت یا توسعه فعالیتهای آموزشی در گروه های نامتجانس • وظیفه افراد در این روش مباحثه و تمرین و مساعدت هم در گروه است. • اعضای گروه نامتجانس از نظر پیشرفت تحصیلی ،فرهنگ ،جنس و... هستند. مراحل روش یادگیری مشارکتی مرحله سوم :ارزشیابی دانش آموزان به صورت انفرادی • هر دانش آموز بدون کمک اعضای گروه تسلط خود را بایستی از محتوا نشان دهد. مراحل روش یادگیری مشارکتی مرحله چهارم :بازشناسی گروه و ارائه پاداش • موفقیت گروه بر اساس میانگین نمرات اعضای گروه است .به گروه های بهتر جوایزی در نظر گرفته می شود. محاسن • • • • • افزایش انگیزه برای فعالیتهای مشارکتی ایجاد جو دوستی و همدلی بین اعضای گروه برای تعامل و تبادل افکار ارتقاء مهارتهای زندگی مانند گوش دادن ،صحبت کردن ،سازگاری، همنوایی توانایی افراد در شناخت بیشتر خود از نظر پیشرفت تحصیلی موفقیت یک فرد وابسته به موفقیت دیگران است. محدودیت • بزرگترین محدودیت روش مشارکتی مشکل رهبری و هدایت آن است.

51,000 تومان