روند سالمندی و بهداشت دهان

صفحه 1:
0 شوت 2601066201 

صفحه 2:


صفحه 3:


صفحه 4:
بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی دوره سالمندی : ©- كروه سالمندان جوان ‎Ju Youngold 74-60‏ ©- گروه سالمندان (سالمند) ‎Old‏ ‏90-75 سال ‎a 1‏ سالمتدان سالغورده (کیسال با پیر) 90 010656 سال 

صفحه 5:
پدیده سالمندی روندی طبیعی است که از زمان حیات جنین شروع وتا مرگ ادامه میابد. گذشت عمر را نمیتوان متوقف نمود اما میتوان با بکارگیری معلولیتهای سالمندی پیشگیری نمود و یا انها را به تعویق انداخت تا بتوان از عمر طولانی با کیفیت همراه با سلامت و 

صفحه 6:
سالعتدى نً<« « « ‎of‏ ‏موفقیت های بشری است. این پدیده با ورود به قرن ۲۱ نیازهای اجتماعی, اقتصادی. پزشکی و بوداشتى همه كشورها را افزايش قادة است. جواكه اقراك سالمد در معرض خظر يسيارى از بيماريها و ناتوانيها هستند. 

صفحه 7:
امروزه جمعیت ۶۰ سال و بالاتر جهان تقریبا با جمعیت کودکان زیر ۵ سال برابری می کند و پیش بینی می شود که تا سال ۰ جمعیت سالمتدان چندین برابر جمعیت کودکان زیر ۵ سال شود. برآورد کنونی از جمعیت افراد ۶۰ سال و بالاتر در سطح جهان حدود ۷۰۰ میلیون نفر است که این میزان تا سال ۲۰۲۵ دو برابر خواهد شد و تا سال ۲۰۵۰ به دو میلیارد نفر نیز خواهد رسید. 

صفحه 8:
حدود ۶۰ درصد افراد سالمند در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند. این در حالی است که گذار جمعیتی در کشور های توسعه يافته در طی ۱۰۰ سال اتفاق افتاده لیکن. به دلایل متعدد این تغییرات در كشورهاى در حال توسعه در عرض 8؟ سال رخ خواهد داد؛ در نتيجه كشورهاى فقيرتر زمان كمترى برای برنامه ریزی جهت پیری جمعیت خود دارند 

صفحه 9:
«6 ۰ 5 . er ۰ 5 ‏موه‎ ‎۳ ‏یا سوت‎ ‏جهن سوت‎ ‏كشورهاى.بيشوفته سه‎ مي و لي شي & & & & 88 3 8 8 3 8 8 2 8 0 

صفحه 10:
٠6 +e oe. 12 16 ote 5-3 ay چهان سوت كشوراى شيف -ه- هم ي الرصد oe ‏6و‎ +0 ‏6ه‎ ‏66و‎ ae ۰9 ۳ aa se 8 ce ‏لح‎ ‏هد‎ 7 ۰ ۰ cS © 8 8 2 8 8 8 8 6 8 ه ه 

صفحه 11:
انتظار میروددر فاصله ۲۰ ساله ی ۱۳۸۵ تا ۵ به میانه سنی جمعیت کشور ۱۰ سال افزوده شود . در حال ‎pole‏ نرخ رشد جمعیت در کشور ما ۱/۶ درصد می باشد و این در حللی است که نرخ رشد جمعیت سالمندی ۲/۵ درصد است . 

صفحه 12:


صفحه 13:
Population (in millions) Source: U.S. Census Bureau, International Data Base. 

صفحه 14:
5 4 3 2 1 0 Population Cin millions) Source: U.S. Census Bureau, International Data Base. 

صفحه 15:
Population (in millions) Source: U.S. Census Bureau, International Data Base. 

صفحه 16:
Population (in millions) Source: U.S. Census Bureau, International Data Base. 

صفحه 17:
Population (in millions) Source: U.S. Census Bureau, International Data Base. 

صفحه 18:
Population (in millions) Source: U.S. Census Bureau, International Data Base. 

صفحه 19:
Population (in millions) Source: U.S. Census Bureau, International Data Base. 

صفحه 20:
MALE FEMALE Population Cin millions) ‘ensus Bureau, International Data Base. 

صفحه 21:
Population (Cin millions) Source: U.S. Census Bureau, International Data Base, 

صفحه 22:
59 0-4 1 F ۳ T 1 1 5 4 3 8 1 00 1 2 3 4 5 1 7 / 1 Population (in millions) Source: U.S. Census Bureau, International Data Base. 

صفحه 23:
1 7 1 1 oe ee pe ee ee 2 ‏و‎ Population (in millions) Source: U.S. Census Bureau, International Data Base. 

صفحه 24:
55-9 50-54 45-49 40-44 35-39 20-24 11-19 10-14 5-9 04 1 7 F 1 T 1 7 5 4 3 2 1 OE IO: 1 2 3 4 5 Population (in millions) Source: U.S. Census Bureau, International Data Base. ann ‏کح‎ ‎a 

صفحه 25:
70-74 65-69 60-64 20-59 50-54 45-49 40-44 35-39 4و 25-29 20-24 15-19 10-4 5-9 0-4 1 1 7 F 1 7 1 7 5 4 3 2 1 OE IO: 1 2 3 4 5 Population (in millions) Source: U.S. Census Bureau, International Data Base. 

صفحه 26:
سالمندی از بعد زیست شناسی. مرحله اى است طبیعی و در ادامه روند تولد تا مرگ. از بعد اجتماعی. دورانی از زندگی است که شخص قادر به ادامه زندگی خود بطور مستقل نیست واحتیاج به کمک دیگران دارد همچنین از نظر قوانین اجتماعی نیز فرد وارد مرحله بازنشستگی میشود 

صفحه 27:


صفحه 28:
اس را ‎Oe‏ ‏سن تمامی وجود انسان ( جسم و روان ) را در بر میگیرد. اين فرایند بیماری نیست. این تغییرات طبیعی تحت تاثیر عواملی هستند. عوامل داخلی (زنتيك و...) و عوامل خارجی (محیط زیست. رفاه ‎bs le be‏ كه نسبت به ال ‎ee oe el el‏ 

صفحه 29:
گفرد وارد بازنشستگی میشود.و در واقع اغاز دوره سالمندی ودریافت رایگان پاره ای از خدمات ومراقبتها را نیز بدنبال دارد. 

صفحه 30:
روند سالمتدی *سالمندى همراه ‎pos (Successful ageing) (plo criclle) codby b‏ وجود یا وجود خفیف اختلالات عملکرد فیزیولوژیک اما بدون بیماری است. "سالمندی فعال ‎ageing)‏ 6 : ارتقاء و کیفیت زندگی با افزایش سنء با رویکرد تجربه مثبت به سالمندی و طول عمر بیشتر ‎gene Wales‏ استقلال مشارکت و برخورداری از امنیت. "سالمندی طبیعی ‎go Slee Jes! (Usual ageing)‏ فيزيولوزيك بطورطبیعی متاثر از افزایش سن است اما بدون وجود بیماری است. 261 ۵1۳01001021 سالمندی همراه با بیماری : وجود بیماریهای مزمن یا پیشرونده. همراه با افت توانایی و عملکرد و از دست دادن استقلال فردی در انجام اموروفعالیتهای روزمره زندگی. (Frailty ageing) »4, ‏سالمندی آسیب‎ * افت شدیدعملکرد فیزیولوژیک مشاهده میشود. 

صفحه 31:
لل م )لل جهت تشخیص یک سالمند اسیب پذیر داشتد حداقل ۲ مورد از ۵ مورد زیر ضروری است "کاهش وزن ناخواسته حداقل #۵کیلو گرم در طی یکسال گذشته "احساس خستگی بیش از حد بصورت عمومی وکلی ‎ol‏ ضعف بيش از حد ‏“اهسته واه رفتن غير معمول "انجام فعالیتهای روز مره زندگی در سطح حداقل ممکن 

صفحه 32:
‎or‏ موثر ۳۹ بروز : سالمتدی اسیب پذیر ‎ ‏ارتی کهنسالانی بویژه بعد از ۸۵ سال در کشورهای ‏۷۰-2 سال را برای کشور ایران در زمره کشورهای در حال توسعه در نظر گرفت. ‏- بی تحرکی وکاهش در انجام حرکات بدنی و ورزشی ‏- تغذیه نامناسب که خطر سوء تغذیه را افزایش میدهد و نیز منجر به تحلیل عضلات و کاهش وزن می شود. ‏- مصرف داروهای متعدد و زیاد بدلیل خطر بروز عوارض جانبی ‏- اختلالات درکی و شناختی. ‏- وقوع بحران های استرس زا مانند: فوت همسر یا بیماری شدید خود و... ‏- اختلالات روانی مانند: افسردگی و یا اضطراب -عدم برخورداری مناسب از مسائل رفاهی اقتصادی - اجتماعی وفرهنگی مانند : بيمه. مسكن. در آمد. قدرت خرید و... 

صفحه 33:
©. اين برنامه ريزيها بايستى با هدف پیشگیری از ناتوانی ها ناهنجاريها؛ بيماريها و ارتقاء كيفيت زندكى اين سالمندان آسیب پذیر باشد. همچنین مداخلات بهداشتی درمانی» روانی اجتماعی آنان میتواند هم در سطح جامعه . هم در منازل آنان . هم در بیمارستان و هم در خانه های سالمندان و يا مراکز نگهداری باشند. 

صفحه 34:
© چنانچه آسیب های ناشی از افزییش سن به حداقل برسند به گونه ای که عملکرد فرد تا زمان مرگ حفظ شود. سالمندی موفق نامیده می شود. بطوریکه سالمند سالم می تولند به بیماری متا باشد با نباشد آما اجه مسلم است اینکه عملکرد های فیزیکی و رولنی سالمند حفظ شده و کاهش نمی یابد. 

صفحه 35:


صفحه 36:
#دستگاه عضلانی ۰ 7" کاهش عمومی کل توده ماهیچه " جایگزینی الیاف از دست رفته با چربی از دست دادن الیاف عضلانی تا بیش از ۳۰ درصد بین سنین ۳۰ تا ۸۰ سالگی نکته: ل آن از دست رفتن سلول های ماهیچه و جایگزین شدن چربی در 2 مقابله برای تحلیل ماهیچه بکار بردن آن است (توصیه به انجام تمرینات بدنی). * - بهم خوردن ترتیب منظم میوفیبریل ها در ماهیچه های اسکلتی 6- جایگزین شدن میوفیبریل های فاسد با لیپوفوشین و یا بافت همبند. درنتیجه در ماهیچه اسکلتی افراد سالمند میزان کلاژن افزایش می یابد - کاهش تعداد نرون ها به همراه تحلیل الیاف عضلانی منجر به کم شدن اندازه هر یک از واحد های حرکتی می شود در نتیجه باید واحد های حرکتی بیشتری برای حرکت دادن یک وزن به خصوص در سالمندی فعال شود. بنابر اين به نظر می رسد در افراد پیر حرکت دادن وزن تلاش بیشتری لازم دارد. 

صفحه 37:
آزاردهنده ترین تغییر وابسته به سن در دستگاه عصبی, از دست رفتن سلولهای عصبی است. # بر اساس برآورد ها تا ۱۰۰۰۰ نرون ممکن است هر روز در پیری طبیعی از دست برود.سلول از دست رفتهایگزین نمی شود. © کاهش نرون ها بطور یکسان در تمامی نواحی مغز دیده نمی شود. بطور مثال در مغز طی پیری حدود ۲۵ از سلول های ویژه ای که مسوول همکاری در حرکات هست 

صفحه 38:
پس از ۷۰ سالگی یک کاهش عمومی در قدرت واکنش دهی دستگاه عصبی مرکزی وجود دارد . حافظه دراز مدت کمتر از حافظه کوتاه مدت تحت افزایش سن قرار می گیرد. 

صفحه 39:
دستگاه قلبی عروقی ‎al?‏ نظر می رسد در پیری هیچ تغییراصلی در سلول های خونی و پلاکتها رخ ندهد. #حجم خون تا ۸۰ سالگی ثابت است و پس از آن ممکن است کمی کاهش یابد. #اگر بیماری قلب رخ ندهد عمدتا اندازه قلب در همان اندازه میان سالی باقی می ماند یا ممکن است مقدار کمی کوچک شود. ؟ کاهش الاستیسیته دیواره عروق. که یک دلیل ن کاهش پیشرونده محتوای الاستین دیواره شریان ها همراه با افزایش بافت همبند کلاژن می باشد. *ضخیم خر شدن دیواره های وریدی به علت افزلیش بافت همبند ورسوب کلسیم ۴ تنگ شدن قطر داخلی شریان ها به علت تجمع چربی ها 

صفحه 40:
دستگاه گوارش در پیری ترشحات غدد گوارشی کاهش می باند و عضلات دیواره های مجرای گوارش ضعیف می شوند. #بعلاوه تاثیرات وتغییرات ایجاد شده در دهان ودندن -مری معده‌-روده کوچک وبزرگ-دستگاه تنفسی -دستگاه ادراری - حوادس ویژ ه مثل چشم.گوش ۰ چشائی وبویائی شکی نیست که پیر شدن با کاهش عمومی توانایی های عملی و پیدایش تغییرات ساختمانی در بدن همراه است. همجتان که پیر .می شویم. تغییرلتی در بدن رخ می دهد که برخی مشهود است و از آن آگاهیم و از برخی آگاهی نداریم. 

صفحه 41:
سلامت روان وسالمندی مفهوم سالمندی از بعد روحی و رولنی به معنی فرسودگی تذریجی رولنی است که باعث می شود طراوت و شادایی: اعتماد به نفسء احساس مفید بودن و تعلق داشتن فرد به تدریج کاهش یابد. برای شروع اختلالات فوق زمان معینی بیان نشده است ولی می توان گفت که فرسودگی روانی زمانی آغاز می شود که فرد خود را سر بار دیگران احساس نماید. در واقع وقتی فرد احساس کند که دارای نقفش اجتماعی مفیدی نیست. پیری روانی آغاز می گردد . 

صفحه 42:
اختلالات رولنی با نشلنه های جدی ۱۵ تا ۲۵ درصد افراد بالای ۶۵ سال را مبتلا می سازد .به عنوان مثال اختلالاتی نظیر افسردگیء اضطراب. کاهش حافظه, تفییر الگوی خواب. احساس تنهائی و انزوای اجتماعی از آن جمله است. علت عمده لین اختلالات فقدان هلیی است که منجر به واکنش سوگ شود ماه از دستت دادن شف موقعیت اجماعی : بحران بازنشستگی مرگ عزیزان» ترک خانه توسط فرزندان» از دست دادن سلامت. قدرت و توانایی که منجر به از دست دادن آزادی شخصی می شود. از دست دادن ثبات اقتصادیء کاهش حواس و تغییر در تصویر از خود. که این عوامل بهداشت روانی سالمند را مختل می سازند. #از طرفی با افزایش سن افراد دچار اختلالات متعدد حسی از جمله اختلالات حس بینائی و شنوائی می شوند که نتيجه آن محدود شدن موقعیت های اجتماعی و افزلیش تدریجی وابستگی به دیگران و در نهایت کاهش کیفیت زندگی است. 

صفحه 43:
گبا توجه به وجود همزمان چند بیماری نا توان کننده در تابلو بالینی سالمندان که شماری از آنها ناشی از تغييرات دوره سالمندى است 9 تعدادی مانند مشکلات روان شناختى با يك برنامه ريزى مناسب قابل پیشگیری است . همچنین افزایش سن افراد اجتماع در دهه های اخیر و افزلیش هزینه های سرانه درمان و نگهداری از سالمندان دچار اختلال های جسمی و روانی ۰ پیشگیری و درمان به موقع اختلال های عصبی و رولنی بر کاهش هزینه های سرانه درمان و افزایش کیفیت زندگی اقراد تاثیر دار, 

صفحه 44:
—_ سس پیری یک فرایند طبیعی است و لزوما به تنهایی هیچ نقص عملکردی را به وجود نمی آورد. به نظر می رسد عواملی چون ژنتیک. روند زندگی و محیط. بیش از خود پیری باعث نقایص عملکردی شوند. ‎١5‏ 

صفحه 45:


صفحه 46:


صفحه 47:
#اهمیت سلامت دندانها در سالمندان: #زیبایی و حفظ وضعیت طبیعی عضلات صورت امکان تغذیه درست با کمک دندان ها که اولین گام در تغذیه توسط آنها برداشته می شود . © تكلم و اداى صحيح اصوات و كلمات 0 روانى مثبت و روحيه بهتر در سالمندان 

صفحه 48:
#اثرات فیزیولوژیک و طبیعی افزایش سن بر ناحیه دهان و دندان: #ايجاد سايش در سطح تاج دندان ها #تحلیل لثه که لین حللت با تحلیل لثه به دلیل بییماری لثه که در اثر بهداشت نامناسب ۰ عفونت لثه و وجود جرم و یا ترمیم های نامناسب خندانی ایجاه می شود متفاوت است : #کاهش ترشح بزاق به ویئّه در خانم ها که همراه با یائسگی اتفاق مى افتد . #در رفتكى مكرر مفصل فك بايين به علت سايش سر مفصل 

صفحه 49:
عوارض دهانی که به دنبال ابتلا به بیماری ثانویه . مصرف داروها و انجام رادیو تراپی در ناحیه سر و صورت در سالمندان بروز می کند : #خشکی دهان که لین عارضه شرایط را برای بروز پوسیدگی و تجمع جرم دندانی و ایجاد بیماری لثه فراهم می کند . #اختلال در بلع طبیعی .به طور مثال در بیماران مبتلابه پارکینسون پیشرفته که عدم امکان بلع مناسب غذا موجب باقی ماندن ذرات غذا در دهان و در نتیجه افزايش احتمال پوسیدگی . بیماری لثه و بوی بد دهان می شود . #ناتوانی در تامین بهداشت مناسب به علت ضعف سیستم ایمنی و مصرف داروها #بوى بد دهان #ایجاد زخم در گوشه لب که به علت افتادگی عضلات و ایجاد چین و چروک . عدم کنترل بزاق و ناتوانی در تامین بهداشت اتفاق می افتد . #ایجاد زخم در مخاط دهان به علت عدم تامین بهداشت دندان های مصنوعی و یا نامناسب بودن این دندانها که سبب تحریک مداوم مخاط زیرین خود می شوند . 

صفحه 50:
*تامین بهداشت مناسب و کافی دهان شامل استفاده از دهان شویه ها . مسواک ۰ خمیردندان .نخ دندان و سایر روشها مانند استفاده از مسواک برقی ویا شستشوی دهان‌با سرنگ محتوی دهان شوبه‌یا سرم فیزیولوژی توسط پرستار در سالمندان بیمار #در افرادی که خشکی دهان دایند توصیه‌به جویدن آدلس های بدون قند می تواند به جریان یافتن بیشتر بزاق کمک می کند 7 شستشوی دهان‌با آب‌به دفعات زیاد در طول روز در موارد شدید خشکی دهان . استفاده از بزاق مصنوعی شستشوی مرتب دندان های مصنوعی متحرک چس از صرف خوراکی ها و شستشوی مخاط دهان *عدم استفاده از دندان های مصنوعی نامناسب که به دلیل لقی سبب تحریک مداوم و ایجاد زخم در دهان می شود 

صفحه 51:
#تمیز کردن سطح زبان توسط مسواک که سبب کاهش رشد قارچها و میکروب ها در سطح زبان و کاهش بوی بد دهان می شود . #استفاده از لقمه های كوجك هنكام صرف غذا و كنترل باز شدن دهان در هنكام خمیازه به ویژه در سالمندانی که دچار در رفتگی مفصل فکی می شوند #در صورت عدم بهبود هر نوع زخم يا ضايعه در ناحيه دهان و لبها كه بیشتر از دو هفته طول بكشد حتما به دندانيزشك مراجعه شود #مراجعة هرشن ماه يكبار به. دندانپزشک جهت معاینه و بررسی سلامت دهان و دندان ها #استفاده از مسواک برقی در افراد ناتوان که دچار ضعف عضلانی و فرد در تاحیهه دست يا لررش مى باش #خارج کردن دندان های مصنوعی متحرک از دهان در هنگام خواب و استراحت 

صفحه 52:
بهداشت دهان ودندان در سالمندی به نظر سن به تنهائی نقش اساسی در اختلال سلامت دهانی ندارد. بیمازیهای دهان (مانند: پوسیدگی دندانی)التهاب ‎at‏ ‏وپریودنشیم,بیماریهای مخاطی دهانءاختلال عملکرد بزاقی .تحلیل استخوان الوئول. وضعیت های سیستمیک (دیابت .سکته مغزی.الزایمر)داروهاشی که تجویز شده یا بدون تجویزپزشک مصرف میشوند وپرتو درمانی سر وگردن . افراد مسن را به ایجاد انواع اختلالات دهانی و حلقی مستعد میکند. داشتن دندانهای طبیعی در نسل کنونی شالمندان بیشعر شده 

صفحه 53:
نادند‎ سایش اکلوزلی .تحلیل پالپ" وفیبروز وکاهش سلولاریتی است.هیپرسمنتوزیزیس-تغییر رنگ دندانها-ترک مینائی- پوسیدگی(شایعترین علت از ذست رفتن دنداتها درسالمندی)- کاهش عملکرد غدد بزاقی,بهداشت دهلنی ناکافی(بدلیل ناتوانی) وکاهش عملکرد حرکتی حفره دهان.همگی منجر به پوسیدگی سطح ريشه ميشوند. پروتزهای متحرک هم استعداد پوسیدگی سطح ریشه میشوند انجام ویزیت منظم‌فلورایدتراپی,بهداشت مناسب واصلاح اختلال عملکرد بزاق وکمک به اختلالات حرکتی وشناختی 

صفحه 54:
بافتهای پریودنتال © تحليل لثه و از بين رفتن چسبندگی پربودنتال واستخوان حمایت كننده اساسادر بيشتر افراد مسن عموميت دارند. #عوامل مخرب:بيماريهاى سيستميكى«(ديلبت و...)داروها(مانند داروهاى ضدفشار خون.مهارکننده های کانال كلسيمىءداروى ضد تشنج فنى توئین و سیکلوسپورین و...) *تائیر بیماریهای پربو بر دهان ودندان وسلامت سیستمیک سالمند(بوی بد دهان.التهاب لثه واز دست دادن دندانهاوتاثیربرعمل جوبدن,بلع. چشیدن ودربافت مواد غذائی) #بیمارهای پریودر همراهی بابیماریهای قلبی عروقی,عروقی مغزی.اندو کرین.ریوی وبیماربهای عفونی دیده میشوند. "جرمگیری وسیع -جراحی(براساس موردوملاحضات سیستمیک)- داروهای سیستمیک ضد میکروبی وضدالتهابی 

صفحه 55:
مخاط دهان هم تغییرات طبیعی وابسته به سن وهم فاکتورهای بیماریزادرایجاد بیماری دخیلند.که با نازکتر شدن اپیتلیوم‌از دست رفتن حللت ارتجاعی واتروفی شدن ان وفزایش بروزبیماریهای مخاط دهان (وزیکولوبولوز ,دسکواماتوز ءزخمی.لینکونید.عفونی وبدخیم)صورت می پذیرد. "هر ضایعه مخاطی که علیرغم تلاش جهت حذف عوامل مسبب احتمالی ان بیشتر از ۲تا۴هفته باقی بملند.باید بطور کامل بررسی شود تا تشخیص داده شود(مثلا بیوپسی) ”معاينات منظم دوره اى دهان وسروگردن سالی یکبارجهت بررسی ضایعات خوش خیم وبدخیم ضروری ومهم است. 

صفحه 56:
غددبزاقی #درسالمندان سالم هیچ کاهش کلی در حجم بزاق تولید شده دیده نمیشود.وگزرستومی شکایت عمده سالمندان است. #بیماریهای سیستمیک.داروها(بویه ضدافسردگیهای حلقوی.ارام بخشها؛انتی هیستامین هاءداروهای ضد فشار خون,ذاروهای ضدپارکینسون).بیمارپهائی مثل سندرم شوگرن وسائروضعیتهای اتوایمیون »دیلبت وبیماری الزایمراشعه درمانی برای تومورهای سروگردن محتمل ترین علل میباشند. "لذا بدنبال لین کاهش عملکرد بزاق .کاهش فعالیت ضد میکروبی وخاصیت لغزنده سازی و ایجاد پوسیدگی,عفونتهای قارچی .دهان دردومشکل در جویدن بلع,چشائی وکاهش گیر پروتزایجاد ميشود. ۲بهداشت مرتب دهان,فراورده های جایگزین بزاق,محرکهای چشاتی .جویدنی یا داروئی بزاق وفلورایدتراپی درازمدت بسیار لازم است 

صفحه 57:
عملکرد حسی حرکتی دهان #بیشترین اختلال حرکتی دردهان سالمندان.تفییردرجویدن است بطوریکه مانند جوانان قادر به اماده سازی کامل غذا جهت بلع نمی باشند. این تغییر کفایت اثر نامطلوبی ندارد. امابیماریهای سیستمیک(مثل سکته مفزی وپارکینسون )ورژیم داروئی مانند فنوتيازين و1(077516126518 1810176 که در سالمندان شایع میباشد انها را مستعد خفگی یااسپیراسیون میکند. کاهش خلرفیت بویاتی همراه باتغییر درعملکردحرکتی,بزاقی وسایر اجزای حسی دهان سبب میشود که سالمند کمتر طعم غذا رادرک کرده وبه خوراکیها علاقه نشان دهد لذاجهت پیشگیری از سوء تغذیه ودهیدراتاسیون وکاهش کیفیت زندگی .نیاز به مشاوره تغذیه ای دارد 

صفحه 58:
طرح درمان برای بیماران سالمند " اطلاغات ذه :مشخصات فردى شكايت:اصلى -تاريتجه بيمارى فعلى-تاريخجه بيمارى قبلى(بيمارى جدى وبستری وجراحی)-داروهاوحساسیت داروئی-تاریخچه فامیلی .اجتماعیء,دندانپزشکی * ياقته های عینی:علائم حیاتی-معاینات خارج دهانی وداخل دهانی ویافته های حاصل ازازمایشات " ارزیابی:تشخیص افتراقی(در صورت تعدد)ونتیجه گیری حاصل از یافته های عینی وذهنی 

صفحه 59:
| ادامه #طرح درمان #طرح ريزى درمان براى بيماران مسن (5)00419 ©). ‎Oral\system\capability\Autonomy\Reality‏ 1)وضعیتدهانندلناز همه لبعاد بافتشرم وسخت 6 :تغييرلتولبسته به سن شخیص‌هایپ زشکی موم( پاروثی. 0۵00117 ت-ولنانی» ملکرد وم رلقبنزخود ورعایت هد شتوتردد ‎Autonomy‏ :ت-ونائی‌در تصمیم گیروولبستگیبه لفرادجایگزینی ا ک مکک نندم جستقصميم گیری ‏617 اولویتهای اهتدهانتولنانیی ا محدودیتهایها ی طول‌عهر مورد ن تظار 

صفحه 60:


صفحه 61:
بیماریهای پریودنتال به علت وجودباکتری های گرم مثبت ومنفی,در افراد مسن بدلیل کاهش حرکتی دستها(مانند ارتریت وسکته مغزی) و بهداشت دهانی ضعیف.بیماری پریو تشدید ميشود. درمان: برداشت دبری ها(جرمگیری»پروفیلاکسی)وبهداشت مداوم فردی( مسواک زدن ونخ دندان روزانه دارده‌بیمارانی که مشکل در مهارتهای دست دارند نیاز به مسواکهای اصلاح شده وسایرابزارهای بهداشت دهان دارند).حذف پاکت های پریودنتال به روش جراحی.درمان موضعی با عوامل ضد میکروبی(دهانشویه وداروها). 

صفحه 62:
پوسیدگی دندانی باکتریهای گرم مثبت(بویژه استرپتوکک موتلنس ولاکتو باسیل ها)ریسک فاکتورها(کاهش عملکرد بزاقی,داروهای ایجاد کننده خشکی دهان,رژيم غذلئی غنی از قندهای قلبل تخمیر,بهداشت دهانی ضعیف وناتوانی برای نجام بهداشت دهان)منجر به پوسیدگی دندلنی وبالاخص همراه با تحلیل لثه که منجر به پوسیدگی های ريشه ميشود. ان:ترمیم باتوجه به محل پوسیدگی وبرای پوسیدگی سطح ريشه .با مواد ترمیمی حاوی فلورایدترمیم گرددبرای پیشگیری از پوسیدگی برای تمام بیمارانارلئه دستورالعمل برای بهداشت دهان.مشاوره تغذیه برای کاهش مصرف قندهای قابل تخمیر.کاربرد فلوراید(بسته به شدت پوسیدگی وتواناتی بیمار)- 

صفحه 63:
عفونتهای دندانی والوئولی گسترش پوسیدگیهای دندانی به بافتهای پالپی یا بیماری پریودنتال پیشرفته(معمولا بدلیل پاتوژنهای مربوط به پوسیدگی یابیماریهای پریودنتال) که منجر به تورم بافتهای اطراف دندان در سمت باکال یا لینگوال وبصورتیک توده متموج باابدون فیستول که به منبع عفونت منتهی میشود ودرد ممکن است به یک دندان محدودباشد وممکن است همراه ادنوپاتی ناحیه ای وتب باشد. درمان: 3621 ویا 1 26آدندان عفونی همراه با ملاحضات لازم 

صفحه 64:
#داروهای متعدد(انتی کولینرژیکهاداروهای ضد فشار خون. اتتی هیستامین هاسایکوتروشک هامضد افسردگییا عوامل ضد پارکینسون),رادیاسیون سروگردن.سندرم شوگرنءاختلال عملکرد اتونوم که خشکی مخاط دهان ورنگ پریدگی وحالت اتروفیک ایجاد میگردد.زبان ممکن است عاری از پاپی بوده ونمای ملتهب وشقاق داروگاهی با انسدادمجاری غددبزاقی بدلیل کاهش عملکرد بزاقی ناشی از بیماریها وداروهای مذکور لذا پوسیدگیهای جدید وراجعه ومشگل در جویدن بلع وچشاتی ممكن است اتفاق افتذوعفونت قارجى شایع است. ‎a‏ 

صفحه 65:
درمان‌برای اختلال عملکرد ناشی از دارومشورت باپزشک برای کاهش یا تغییردوز دارویاجایگزینی داروی مولد خشکی دهان بایک داروی مشابه که عوارض بزاقی کمتری دارد. #درمان علامتی:(اب گرداندن در دهان درتمام طول روزیا اب شدن يخ در دهان .مصرف قهوه رلبه حداقل برسانید.ازدهانشویه های حاوی الکل خودداری گردد.محیط اتاق خواب مرطوب نگهداشته شود.لبها را با لوبریکانت بپوشانند. #محرکهای بزاقی:مناسبترین روش کنترل کاهش عملکرد بزاق ناشی از دارواستفاده ازاب نبات هاءقرص های مکیدنی وادامس های بدون قند جهت تحریکترشح بزاق است. 

صفحه 66:
ضایعات زخمی مخاط دهان گاز گرفتگی لب وگونه.اختلال عملکرد حرکتی,پدیده نکروز فشاری.مسواک زدن نادرست.دندان شکسته.تحریک توسط ترمیم های ناقص یا پروتز دارای گیر نامناسب نمای بالینی بصورت زخم با مرکز نکروتیکوالتهاب دراطراف درمان:علت باید شناسائی ورفع شود.اگر بعد از ۴-۳هفته(در سالمندان زمان بیشتری طول خواهد کشید)باید ضایعه بیوپسی شود 

صفحه 67:
سندرم سوزش دهان(سوزش زبان .سوزش دهان) #اغلب مواره علت ناشناخته است.ممکن است نمابانگر یک وضعیت: نروپاتیک مزمن.احتمالابدلیل صدمه تروماتیک و دست دندان های باتطلبق نامناسب ممکن است در ایجاد سوزش نقش داشته باشد.سایر علل احتمالا شامل کمبودهای تغذیه ای ‎(B1 ,B2,B6,B12 stay‏ فولیک اسید) .ترومای موضعیءاختلالات گوارشی,دیابت والرژی ها هستند. درمان:ارزیلبی فیزیکی ومطالعات ازمایشگاهی باید هر علت ارگانیکی راردکند.پررسی ازمایشگاهی شامل ‎-CBC-FBS‏ ‏اهن .فریتین وویتامین 12 ۴ برای بهبود علامتی»دهانشویه های بیحس کننده موضعی ودارو درمانی با توجه به علت 

صفحه 68:
سرطان دومین علت شایع مرگ ومیر در بززرگسالان بالای ۶۵سال #شایع ترین محلهای درگیر:پستان .پروستات,ریه کولورکتال است.سرطانهای حفره دهان تقریبا۲/همه سرطانها میباشد. مصرف الکل وتنباکوعوامل خطر ساز سرطانهای حفره دهان وحلق هستند وفاکتورهای دیگر مانند سن.مصرف کم میوه ها وسبزیجات,ویروس پاپیلومای انسانی ومواجهه بانورخورشیدیرای سرطان لب میباشد. ضایعه لکوپلاکیائی که علیرغم حذف عامل تحریکی بعداز۴-۳ هفته بدون بهبودی باقی مانده باشدبعنوان نئوپلاسم سرطانی در نظر گرفته شده ونمونه برداری گردد. شایعترین علامت سیستمیک سرطان دهان وحلق گره های لنفاوی بزرگ شده درناحیه سروگردن 

صفحه 69:
#درمان سرطانهای کل بدن بطور معمول شامل؛جراحی,پرتو درملنی یا ترکیبی ازانهامیباشد *بسته بمرحله پیشرفت سرطان). شیمی درمانی مراقبت های دهلنی دندلنی:بدلیل عواقب سرکوب سیستم ایمنی ناشی از شیمی درملنی هر بیماری ممکن است دچار عوارض دهلنی گرددوبدنبال جراحی وپرتو درملنی سروگردن عوارضدائمی به جا گذاردلذا ارزیلبی دهان قبل از درمان سرطان به کاهش عوارض قبل وبعد از درمان کمک ميکند. قبل از درمان بلید دندانهای غیر قابل ترمیم ودچار بیماری پریودنتال شدید. کشیده شوندوعفونتهای دندانی فکی بهبود یابند وضایعات مخاطی برطرف کردد. جهت حفظ سلامت دهان وجلوگیری ازاستنورادیونکروز ناشی از پرتو درمانی,پوسیدگیهای مهاجم(1 [۳/[۷]۳۴۸۸).عفونتهای مخاط دهان .خشکی دهان .تریسموس واختلال در بلع»کنترل دورهای طولانی مدت ضروری است. ean 

صفحه 70:
# بطور خلاصه در بیماران سرطانی حذف تحریکات ناشی از پروتزوضایعات حاصل از ان,حذف عفونتهای دندانی و درمان ضایعات.مخاطی ودرمانهای علامتی مانند رفع مشكل خشکی دهان و... وبرنامه ریزی برای نوتوانی پس از عمل جراحی نمود .درضمن تا زمانی که تمام سطوح مخاطی دهان پس ازپرتو درمانی بهبودی کامل پیدا ننموده»ساخت پروتز متحرک. شروع نشود(معمولا تا ماه طول ميکشد. حداقل بطور سالانه باید همه سطوح مخاط دهان از نظر وجود ضایعات مرتبط با دنچر ارزیابی گردند. 

صفحه 71:
بیماری های قلبی عروقی ۲۰ ‏وهیپوتانسیون ارتوستاتیک:با کاهش علامت دار بیش از‎ cask میلیمتر جیوه فشار خون سیستولیک وبیش از ۰ امیلیمتر جیوه فشار خون دیاستولیک درحالت ایستاده وقائم که منجر به ناتوانی ناشی از سنکوپ سقوط وعواقب انها میگردد که البته برای هرسنی رخ ميدهد آما در سالمتدان بیشتر(با احساس سبکی در سر‌گیچی ,تاری دیدواز دست رفتن هوشیاری) کالما دای خی ها دار زارحا یا سر پاتینتر ازپا)قرار دهید وبیمار را به اهستگی به حال عمودی در آورده وبیمار را هنگام پائین امدن از صندلی کمک کنید. 

صفحه 72:
پر فشاری خون #با افزایش دائمی فشار خون دیاستولیک(بیشترومساوی 110 91017)و سیستولیک(بیشتر از 0 41011010 11).حدود ۵۰/افراد بالای ۶۵سال پرفشاری خون مزمن دارند. ملاحضات لازم:در صورت کنترل بودن کنترااندیکاسیونی وجود ندارد ودر صورت عدم کنترل‌به تغییر شیوه زندگی توصیه گرددو درمان های انتخابی به تاخیر افتد.واستفاده از کارپول های بی حسی بدون وازوکنستریکتور وبه حداقل رساندن اپی نفرین در بی حسی موضعی و يا نخ های زیر لثه ای مورد توجه قرار گیرد. 

صفحه 73:
نژین صدری وانفاررکتوس میوکارد #انژین صدری یک درد حمله ای قفسه سینه ناشی ازبیماری ایسکمیک قلبی است. (شایعترین علت مرگ ومیردر افرادبالای۶4سال) ملاحظات لازم:کاهش استرس برای بیمار بی حسی موثر(همراه با کنترل اپی نفرین) آگر بیمار خستهیادچارکوتاهی نفس شد كار خاتمه يابد تا۲ماه بعد از ۷11 اعمال دندانپزشکی انتخابی به تاخیر افتد (بعدازان با مشاوره وتحت مرافبتهای پزشک) ‎aye “‏ قفسه سینه مر حین کار ایجاد شه کار متوقف شده ولیترو گلینوین زیر زبانی به بیمار داده شودوعلائم حیاتی کنترل شود(حداکثر تا"قرص ودرطی ۵ ۱دقیقه تجویزگردد)اگر درد باقی ماند باید اورژانس را فراخواند 

صفحه 74:
ee ‏اندو کاردیت باکتریال‎ ؟التهاب عفونت دریچه های قلب واندو کلرد توسط گونه های استرپتوککی.که نواقص ساختمانی دریچه های قلب یاتغییر جریان خون اطراف لت های دریچه‌زمینه رسوب باکتری رافراهم می سازد.برخی اعمال جراحی دندانپزشکی باعث باکتریمی گذرا ميشود. نكته:بايدبه بيمارتوصيه به حفظ بهداشت دهان درحدعالی جهت کاهش ریسک باکتریمی نمود(همینطور روزانه ومستمر) . با مشورت پزشک معالج وپروفلاکسی لازم. 

صفحه 75:
دیابت ملیتوس ملاحظات:درمان دندانپزشکی باکنترل دیابت تداخل بيدا نكند. مقادیر بالای اپی نفرین وکورتیکوسترونیدهامیتواندنتگونیست اثر انسولین بوده ومنجربه هیپرگلیسمی گردند. بیماران دیابتی کنترل نشده درمعرض خطرایجاد عوارض دهانی ناشی از ‎SEs‏ به عفوتتدوتار به ‎Ss oa‏ واحتمالا انلی بیوتیکهای مکمل لازم است. استرس را به حداقل برسانیدوعفونتهای دهانی صورتی را دقیق کنترل نمائید. #درنتیجه فقدان کامل یا نسبی انسولین(نوع ایا وابسته و۲ غیروابسته به انسولین) که درسالمندان بیشتر نوع امیباشد. 

صفحه 76:
بیماریهای عروقی مغزی بسته به مدت زمان.محل وشدت.اسیب مغزی متفاوت است. بضورت حمله ایسکمیک گذرایاحمله مغزی خفیف اویاکامل تاثیر عمومی برتکلم -حافظه -ببنائی-فلج حرکتی و... در دهان :ضعف در کام‌فلج یکطرفه عضلات دهانی -صورتی ,زبان شل,گفتار نامفهوم.اختلال در بلع و بهداشت دهانی ضعیف در سمت مبتلا نکته:مراقبتهای دهانی را تازمانیکه بیمار به وضعیت پایدار نرسیده به تاخیر اندازیداز درمانهای انتخابی تاعماه بعداز حمله بپرهيزید: ‎Votes‏ داروقات رک فا دح رنه خاقل ترسادن زمان ویزیت کوتاه کنید.فشارخون را کنترل کنیدارتباط موثر برقرار کنیدووسائل مربوط به بهداشت دهان را به نحومناسب تغییر دهید. 

صفحه 77:
اختلالات نورولوژیک ابیماری الزایمر شکل غیر قلبل برگشت وپیشرونده ایدیوپاتیک زوال عقل که با از دست دادن حافظه وشعور مشخص میشود.شیوع آن با افزلیش سن بیشتر(بطور تیپیک از بعد ۶۰ سالگی ایجاد )ميشود. ملاحظات دهانی:باافزیش شیوع بهداشت دهانی ضعیف.پوسیدگی دندانی.بیماری پربودنتال وکاهش عملکرد غدد بزاقی مواجه هستیم. _ پرستار بیمار جهت بهداشت دهانی روزانه بیمارکمک نماید. _ برنامه های تهاجمی فلوراید موضعی باید شروع شود. _دوره های کنترل زود به زود تجویز بنزودیازیین های ضد اضطراب کوتاه اثر (نظیر .لورازپام واگزازپام و2816[0101) بمقدارکم وقبل از عمل دندانپزشکی سودمند 

صفحه 78:
بیماری پارکینسون #اختلال نرولوژیک اهسته پیشرونده که با لرزش .جمود,و ضعف عضلانی ویک وضعیت تعادلی خاص است واکثر موارد در ۷۹-۵۰سالگی اتفاق میافتد ولی بروز آن بعد دهه هشتم کاهش مییابد. #اختلال حركتى دهان ٠ريزش‏ بزاق بدليل مشكلات بلعءاختلال بلع و صحبت کردن اهسته ولرزش در سر لبها وزبان . التهاب كوشه هاى لبها .خشكى دهان (ناشی از دارو)وافزایش پوسیدگی وجود دارد. ملاحظات دهانی:اختلال غدد بزاقی دراثر داروهای ضد پارکینسون جلسات مکرر معاینه جهت پیشگیریومداخله زودرس بیماریهای دهان طرح درمان براساس توانائی بیمار-اعمال دندانپزشکی کوتاه وبا ارامش ممکن است دهان باز کن نیاز باشد ویا بیهوشی عمومی ووریدی یک روش 

صفحه 79:
استئوپروز (پوکی استخوان) #اختلال اسکلتال که مشخصه ان ضعف در استحکام استخوان میباشد. وشخص را مستعد شکستگی استخوان می سازد.این بیماری در زنان شایعتر است(۸۰/) ودربعد از پائسگی شایع تر است. ملاحظات دهانی:خطر شکستگی فک پائین را افزایش میابد. کاهش عرض اسستخوان متراکم مخاط زیر دنچر دراین بیماران ممکن است به ترومای ناشی از پروتز حساس شودو 056 ثپروتز باید با یک ماده نرم ستر شود واکلوژن بدقت تنظیم گردد. 

صفحه 80:
بیماری های کلیوی #تخریب پیشرونده بافت کلیه که میتواند منجر به نارسائی کامل در دفع ادرار وترشح هورمونهای خاص گردد(ناشی از تروماءمواد سمی,داروهای خاص یا سپتی سمی وعفونتهاءبرخی بیماریهاو.. ). ملاحظات دهانی:برای بیهارالیکه تحت دبالیز هستبد,قیل از درمان با پزشک معالج مشاوره کنید وانتی بیوتیک پروفیلاکسی جهت جلو گیری از عفونت شنت را در نظر بگیرید. درمان دندانی باید در روز بعداز همودیالیز یا درفاصله بعد از دو دیالیز یعنی زمانیکه اثر هپارین حداقل است انجام گیرد. 

صفحه 81:


صفحه 82:
تجویز دارو برای بیماران مسن مصرف داروهای تجویزی وغیر تجویزی با افزايش سن بیشتر میشود.داروهای متعددی که توسط یک بیمار دریافت میشود وتجویز نامناسب(اشتباه درنوع دارو.مقدار ومدت زمان مصرف) در افراد سالمند شایع است. طی مطالعات انجام شده مشخص شد که بیماران مسن همزمان ‎ASIP‏ ‏دارو همزمان مصرف میکنند و۱۴/بیش از ۱۰ دارو دریافت میکنند. چندین جنبه از کاردندانپزشکی بخصوص در افراد مسن تر وبیمارانی که وضعیت پزشکی پیچیده ای دارند با عوارض جانبی همراه هستند.شایعترین جنبه استرس است. 

صفحه 83:
استرس سطوح اپی نفرین را افزایش داده ومنجر به افزایش فشار خون وضربان قلب میگرددرکاهش استرس با کار کردن به شیوه ماهرانه و اطمینان بخش ودرمحیطی ارام انجام پذیر است), ممکن است درافراد مسن وبیماران در وضعیتهای پیچیده پزشکی,واکنشهای ناخواسته یا تداخلات داروتی باداروهای مورد استفاده در دندانپزشکی رخ دهد اماداروهائی که در دندانپزشکی استفاده میشودبه ۲دلیل نسبتا بی خطرند:۱-انها سمیت ویژه ندارند ۲-در محدوده دوزبی خطر استفاده میشوند ۲-در مدت زمان نسبتا کوتاهی استفاده میشوند. 

صفحه 84:
mie tie : ‘ ewer i شایعترین عوارض داروثی در دندانپزشکی یزاسپیرین با ضد التهابهای غیر استروئیدی(5/11(5 [) درمصرف کنند گانداروهای ضد انعقادی موجب افزایش خونریزی میگردند. * استامینوفن یاضدالتهاب های غیر استروئیدی(5/۸(5 ")در بیماران با مشکل کبدی.خطر اسیب کبدی را به همراه دارد. © هنكام تجويز اريترومايسين یاکتوکنازول احتمال تداخل داروئی باداروهائی که در کبد متابولیزه میشوند.وجود دارد. در بیماران واکنش ناخواسته داروها بصورت موضعی در حفره دهان يا سیستمیک(مثلا تغییر رنگ لثه بافت مخاطی-هیپرپلازی لثه ای- خونریزی -کاهش عملکرد بزاق )هستند. 

صفحه 85:
در مجموع .مصرف ‎glo‏ در افراد سالمند بدلیل چند داروئی بودن.تغییر فارماکوکتیک.اغتشاش ذهنی افراد سالمند وعدم پذیرش درمان ومشکل در برقراری ارتباط با انها ,عارضه دار لذا گرفتن یک تاریخچه کامل داروئی برای مصرف بدون خطر داروی درافراد مسن ضروری است وباید قبل از تجویز هر داروی جدید از انچه سالمند استفاده میکند(تجویزی وغیر تجویزی)اگاهی داشته باشد. 

صفحه 86:
تغدیه وسلامت دهان در بیمار سالمند #ارتباط مستقیم بین سلامت دهان وسلامت تغذیه وجود دارد. بطوريكه كمبود تغذيه اى ميتواند موجب عوارض دهانى شود. (كمبود 22) منجر به استئوپروز ماندیبول وکمتر ماکزیلا و کمبودنیاسین باعث متورم شدن زبان وفشرده شدن به دندانها و کمبودن) نا ۷1 ادماتوز لثه ای وخونریزی لثه ایجاد میکند ویا کمبود ۷/1010 منابولیسو کلسیم رلمختل‌ولستتوپروزناحیه بی‌دندلنی فک پائینمیشود.وکمبود روعاحتم [یٍغییرلتچشائیکه مینطند منجر به تسغییر عمده دردریافتمایعاتونوشیدنیها دررژیم فنلئی‌شود. 

صفحه 87:
#وضعیت فیزیکی وذهنی افراد مسن وداروهائی که به دلیل بیماریهار سیستمیک مصرف میکنند.تاثیر عمدهای برروی انتخاب رژیم غذایی وجذب آن ها دارد.مثلا افسردگی و دمللس میتولند تاثیر بدی درمراقبت ازخود وانجام بهداشت ودربافت خوردنیها واشامیدنیها بگذارد. #استفاده ازچند داروهم مشکل شایع دیگردرتغذیه وسلامت دهان باشد. استفاده از يروتز متحرك نيز ممكن است تاثيرزيادى برروى جذب مواد مغذى داشته باشد( توصيه به استفاده از رزيم غنى از فيبر وكلسيم lumens joe Gute aS cut cle ly ala elke is, ales وموادقندی است ولی فاقدبسیاری مواد مغذی -پروتئین ها وفیبرها ‎(az‏ 

صفحه 88: