ریشه های گیاهان

صفحه 1:
بسم ‎alll‏ للرحمن الرحیم 

صفحه 2:
: عنوان درس : عنوان اراثه نام استاد نام دانشجو 

صفحه 3:
مقد مه ريشه اندامی از گیاه است که معمولا در آن قرار دارد و موجب ثابت نگاه داشتن ساقه و اجزای آن می‌گردد. عمل مهم ديكر ربشه جذب آب و مواد غذایی اولیه نظیر آب و املاح مختلف از زمین بوده و همچنین ممکن است مواد غذایی مختلف درخود ذخیره کند. علاده بر اين اعمال اصلى , ريشه نظير ساقه رشد من كند ومحل عبور جریانهای شیره‌های غذایی ات با توجه به اعمال مشابه و غيرمشابهى كه ريشه با ساقه دارد سبب می‌شود که در مواردی ساختمان متفاوتی نیز با آن داشته باشد. = 

صفحه 4:
اجزای مختلف ر, بکلاهک ر یشه: قسمت کاملا انتهایی ریشه که کلاهک ريشه نامیده می‌شود یاخته‌های کاملا راسی و خارجی کلاهک به تدریج و بطور دایم در اثر تماس با خاک و عوامل محیط زیست به صورت پوسته‌های نازکی .می‌افتد و درعین حال بطور دائم نیز بوسیله یاخته‌های مریستمی راس ريشه ساخته شده به آن اضافه می‌شود .ناجیه نمو ريشه با منطقه مریستمی: که در مقطع طولی آن را به نام مریستم نزدیک انتهایی ریشه‌ها می‌نامند .سلولهای حاصل از این منطقه ضمن تمایز یابی سلولهای مختلف ريشه را بوجود می‌آورند .منطقه طویل شدن: یاخته‌های حاصل از تقسیم یاخته‌های مریستم ريشه در این ناحیه طویل می‌شوند .منطقه تارهای کشنده: منطقه تارهای کشنده . که بیشتر مواد غذایی از این منطقه جذب گیاه اولیه می‌شود ضمنا یاخته‌های داخلی همین منطقه تغییر شکل و ساختمان داده و موجب تشکیل بافتهای مختلف در ريشه می‌گردد. لذا این منطقه را ناحیه ابی نیز می‌نامند 

صفحه 5:


صفحه 6:
BT Yor] FPSO eee sear BEN ES PP a re ene oes 1 ‏ااا‎ 7 0 SV ‏اا ا ل ا‎ eT) 00000 Rom ‏م‎ Ree Cae. OLR heres پروتوپلاسم یاخته‌های تار کشنده سرشار از آب بوده و دارای معمولا در انتهای قسمت تار یا مویی یاخته می‌باشد. 

صفحه 7:


صفحه 8:
ام 20 آندودرم ‎LVS CPR Ore Bee)‏ ل ل ل ام PRESSURES Sea We eI S| ESR Ree BE Bere ror] ROS BRE Tver) ‏آندودرم‎ ‎Pes) Peg ‏ا ال‎ hee trues | eres) eet wiry ‏ازنوع کوتینی یا سوبرین درآمده‎ 000 Ree Stare CS YS) ORY EEN MSEC Ih roe ‏ا‎ 0 Aiaeny ce Cyrene | Parr IPSC Cra 

صفحه 9:
سلول‌های مویی ريشه اپیدرم کورتکس اندودرم آوند چوبی آوند آبکش 

صفحه 10:
در مراحل اولیه از تکامل ريشه یک لایه مخصوص از یاخته‌های پارانشیمی | شکل لایه خارجی لایه زاینده استوانه مرکزی بوجود می‌آید. این لایه (دایره محیطیه) نسبتا به حالت غیر فعال مربستمی باقی می‌ماند. 00 ‏ا ا‎ eel 6] Ren] Ene serene Bie sy rt rer CLIP Cer ay ‎Pee Sen Cee)‏ و 

صفحه 11:


صفحه 12:
به هر حال در بسیاری از ريشه گیاهان دولپه . پارانشیم مغزی دیده نمی‌شود. اما بيشتر تک لیه‌ایها و بعضی گیاهان علفی دولپه که دستجات آوند چوبی در مرکز به هم می‌رسند به صورت پارانشیمی باقی می‌ماند و یک مغز پارانشیمی کاذبی تشکیل می‌دهند که در واقع با پارانشیم مغزی که در ساقه‌ها دیده می‌شود., تفاوت کلی دارد. زیرا که پارانشیم مغزی در ساقه از مربستم زمینه‌ای منشا می‌گیرد. حال آن که اگر پارانشیم مغزی در ریشه‌ای دیده شود. از پروکامبیوم آوندی منشا گرفته است. بطور کلی آوند چوبی اولیه‌ای که در ساقه دیده می‌شود در ریشه‌ها نیز دیده می‌شود. با اين تفاوت که آوندهای چوبی مارپیچی و حلقوی در ریشه‌ها نسبتا نادرند. در حالی که در ساقه بیشتر دیده می‌شوند. ولی آوندهای آبکش اولیه در ساقه و ريشه هر دو همانند و یکسان است و هر دو دارای جسمهای غربالی یاخته‌های همراة و بارانشيم مىباشتو. 

صفحه 13:
0000 sleaish jL2 WS joke ay wllauil b 9 wl skainy eye fee Rrreerl Py pe eer) Ole ere EP tras) veges een a Ala peer] ‏اا م‎ Be] etitisc oabline slain, Glaiuil nope La) 92 2412 gz dig] aiw> 92 aS 5) Wi را لا ار ‎Em‏ ان ی ار در ‎PCL‏ ‎Sere Tae SOOTY)‏ 00000 در صمن عبور سراتجام كشيدكى.. باركئ ار راز ‎Pr ony yer‏ 000 

صفحه 14:
هنگامی که دانه رویش می یابد اولین عضوی که بر روی پوست ظاهر می شود راس ساقه است که ريشه چه نیز نامیده ميشود . ريشه چه در اثر طویل شدن محور زیر لپه ای و امتداد آن ريشه اولیه را به وجود می آورد که به زودی منشعب می شود و ريشه ثانویه ایجاد میکند . ريشه های اولیه در گياهان گل دار دو لپه ای معمولا از ريشه های ثانویه بزرگ ترند و ريشه اصلی نامیده می شوند . به این طرز ريشه بندی سبک یا سیستم ريشه اصلی و به ريشه های کوچک یا ریشه چه ‎Go‏ گویند . در بعضی از دو لپه ای ها و تقریبا همه تک لپه ای ها تفاوتی بین ريشه های اولیه و ثانویه دیده نمی شود و به اين طرز ريشه بندی سیستم ريشه بندی افشان گفته می شود . به ريشه هاى كه از رشد گیاهک دانه به وجود نمی آيند ريشه هاى نا به جا مى كويند که ممکن است از ساقه یا برگ تولید شوند . شاخه های بسيارى ازكياهان هنكامى كه در محل مرطوب قرار بكيرند ويا توسط انسان در خاى يا ش ند می توانند ريشه هاى نا به جا نيز طريقه ای برای شناسائی گیاهان است و آنها را از گیاهانی که قادر به تولید ريشه هاى نا به جا نيستند متمايز مى كند از انواع ريشه های نا به جا می توان به ريشه های تکیه گاهی را نام برد . مانند : ريشه های تکیه گاهی ذرت 

صفحه 15:
‎sl a,‏ غده ای يا ريشه های ذخیره ای ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏اغلب در ريشه های افشانی مثل کوکب یا زة ‎ ‏ريشه ضخیم و حاوی بافت ذخیره ای است . ‏به این سیستم ريشه های ذخیره ای سیستم ريشه های گروهی یا دسته ای گویند که بخش ذخیره ای ‎Pr] eee EEC eye Bec ee‏ 0 ‎۱ er) ree SC SCY Bester peers perenne OW con eet yy ‏وا مخروطی مانند : هویج باشند.‎ 

صفحه 16:


صفحه 17:
‎sl ain,‏ هوایی ‏بسياري از گیاهان نواحي گرمسيري, مانند گونههاي انجیر و بعضي از ثعلبیان. ريشههايي را از ساقه یا شاخههاي خود تولید میکنند که در هوا آزادند و ريشههاي هوايي نام دارند. اگر اين ریشهها به طرف زمین رشد کنند و در خاك فرو روند ريشه هاي نگاهدارنده (ذرت و آنجیر هندي) نامیده میشوند و اگر خود را به اجسام .سختي متصل کنند. ريشههاي بالًرونده (عشقه یا داردوست و واثیل) یا چسبنده را تشکیل میدهند ‏بعضی از گیاهان در گیاهان مرطوب و یا گرم ومرطوب می توانند ريشه های هوائّی ایجاد کنند که به همین نام ‏. نامیده می شوند مانند گیاه انجیر معابد . ريشه های بالا رونده نیز از نوع ريشه های هوایی هستند که در انواع عشقه ها دیده می شود ‏ريشه های تنفسی که خاص گیاهان باتلاقی هستند مانند : چندل و حرا هستند که از انواع ریشه های هوایی .محسوب می شوند ‎ 

صفحه 18:
RUPE PEC ACSI Co) RST OP BCR IG IN I ener Pe IPT SCIPS For Ex eer CRS Pc . ‏مانند : گیاهان بدون برگ‎ ‎ne)‏ ا ل ‎TS‏ 2 هوستوريوم 00 ات خود نوع ريشه را ريشه ‎ee‏ 0 ‎RCT OPE: PRON er vari: Pare Dee nn eter ye NDEI Mery ee ect Pes ese Tene ed 

صفحه 19:
1۱ FCEC ‏ل ل‎ Ree eA ,خاك د مورد استفاده گیاه را در بر دارد 1 ‎FIN FUE PSEC eI PCE AEE TNE‏ 1 ر قند و هویج اندام ویژه ذخیره مود 9 ‎١ bi‏ ۳ ا ا ا ا ا ا ا ا ا م ‎Pen‏ ‏00 ‏۱ ‏.به بافتهاي زاینده کوچکترین ریشهها میرسد 

صفحه 20:
نمو ريشه اگر دانه لوبیا را يكي دو روز در آب خیس کنیم و پوسته بیرونی آن را جدا سازيم؛ در آن اندامكي مشاهده ميشود كه .گياهك یا جنین نام دارد 1 1 .در گياهك دانه بعضي اندامها به صورت ابتدايي قابل مشاهدهاند که يكي از آنها ريشه چه است .ريشه معمولاً اولین اندامي است که هنگام جوانهزدن و رویش دانه از نمو ريشه جه حاصل ميشود .چون این اندام به صورت اولین ريشه پدید میآیده آن را ریشه نخستین مینامند .ريشه نخستين داراي ريشههاي فرعي ميشود .ريشههاي فرعي نيز به نوبه خود واجد ريشههاي فرعي کوچکتر میگردند .مجموع ريشههاي فرعي را ریشه ثانوي مینامند در بعضي از گیاهان مانند چغندر و هویج و شلغم و تربچه» ريشه اولیه به صورت ريشه اصلي حاوي مواد ذخیره باق 5 اند 

صفحه 21:


صفحه 22:
انواع ريشه "بر اساس متشا تشکیل. دو نوج ریشه در گیاهان دیده میشود 

صفحه 23:
ريشه های نخستین اگر دانه لوبیا را يكي دو روز در آب خيس كنيم و يوسته بيروني آن را جدا سازیم» در آن اندامکي مشاهده .ميشود که گياهك یا جنین نام دارد در گياهك دانه بعضي اندامها به صورت ابتداي قابل مشاهدهاند كه يكي ازآنها ريشه جه است .ريشه معمولاً اولین آندامي است كه هنكام جوانهزدن و رويش دانه از نمو ريشه جه ‎iol‏ مشود .جون این اندام به صورت آولین ريشه يديد میآید. آن را ريشه نخستین مینامند .ريشه نخستین داراي ريشههاي فرعي میشود .ريشههاي فرعي نیز به نوبه خود واجد : ريشههاي فرعي کوچکتر میگردند .مجموع ريشههاي فرعي را ريشه ثانوي مينامند در بعضي از گیاهان, ماثند چغندر و هویج و شلغم و تربچه, ريشه اولیه به صورت ريشه اصلي حاوي .مواد ذخيره باق میماند 

صفحه 24:
جو هه اتتهایی 

صفحه 25:
های نابجا اي نابجاء غیر از محل گره ساقه, ممکن است در هر نقطه آن نیز تشکیل شوند مثلاً قطعات ساقه یا قلمه گل سرخ و تعدادي گیاهان دیگر در تماس با خاك مرطوب ممکن است در هر نقطه از طول قلمه ريشه تولید .کنند .در بعضي از گياهان, بخشهاي ويژهاي از دستگاه ريشه اي, ضخیم و آبدار میشوند افتهاي دیگر ريشه بالغ از بخشهاي دیگر گیاه, مانند ساقه و برگ. سرچشمه میگیرند -ریشهها .در بسياري از كياهان (مانند هويج) نوك ريشه و محور زير ليه جنين تغييراق حاصل میکنند به طوركلي» نمو وأسي يشههاي اصلي و فرعي پس از مراحل رشد معمولي آنهاء متوقف میشود و سپس مواد ذخيرهاي در بافتهایشان متراکم میگردند. چنین ريشههایی را ريشههاي ذخيرهاي یا غدهاي نامند (مانند تربچه, چغندر هویج. كوكب و سيبزميني شيرين 

صفحه 26:


صفحه 27:
ها مات ا ل ل ناحیه نمو, منطقه مريستمي و كلاهك قرار دارند. قسمت كمي از انتهاي ريشه فاقد نتهاي ريشه كه بدون تارهاي كشنده است جمعاً قسمتي از ريشه را تشکیل میدهند که حایز اهمیت است. زیرا در اين طولي ريشه صورت ميكيرد و بيشتر آب و مواد كاني به وسيله أن از خاك جذب ميكردد و با بافت مريستم انتهابي ريشه توسط توده ياختهاي به نام کلاهك حفاظت میشو: هاي با ياختههاي جديدي رأ از يك سو به كلاهك و از سوي دیگر به منظقه نمو میافزای: نتیجه دراز شدن ياختههاي درست بالاي بخش مریستم قرار دارند و به همین ‎Lin‏ ماين سحت را مهم اي رها ناه مه مشود رش شسمت اي ريشه (حدود 2 تا 5 میلیمتر) باعث ت اي صدمه مكانيكي محافظت ميشوند. ياختههاي منطقه نمو ضمن رشد به دو قسمت تقسيم ميكردند: قسمت دروني بافت نخستين آوندها را تشكيل ميدهد و قسمت بيروني لايه بشره و تارهاي كشنده را به وجود میآورد. تارهاي کشنده. که در حقیقت عامل مهم جذباند همراه با دستگاه هادي (بافت آوندي) از مريستم | میا أي اين منطقه رشد طولي ندارند. زیرا در غیر این صورت تارهاي کشنده. که به دور ذرات خاك پیچیده و به آنهاً چسبیدهاند هنكام 

صفحه 28:
در ريشه گیاهان عالي دو ناحیه اصلي تشخیص داده میشود: الف) بخش آرام : این بخش از ياختههاي کوچك و بدون نظم و ترتیب تشکیل شده است. در این بخش تقسیم ياختهاي بندرت صورت میگیر بخش در پیرامون بخش آرام قرار دارد و بترتیب زیر, ناحیه مزبور را به طور کامل در بر میگیرد. در تك ليهايهاء کلاهك مستقل از پوست و لایه تارهاي کشنده به وجود میآید. ادي يوست به وجود » بر عکس در دو لپهایها کلاهك و لایه تارهاي کشنده هر دو از فعالیت : ياختههاي د ياختههاي بنيادي پایین بخش آرام منشاً میگیر: مریستم انتهايي ريشه از ياختههايي تشکیل شده است که دیواره نازك دارند و تقریباً همشکل و عاري از فواصل بین یاختهایاند. ‎es‏ اختههاي منطقه نمو نسبت به ياختههاي بخش مريستم انتهابي بيشتر است. تنوع ياختههاي مريستمي و تبديل آنها به بافتهاي نخ ن ‏است: پروتودرم. ختههاي ره را ایجاد که بر خلاف بشره ساقه فاقد کوتیکول (پوستك) و روزنه است ولي در عوضٍ تارهاي دارد. از مریستم اصلي, بافت پوستی به وجود میآید كه شامل ياختههاي پارانشيمي است. لایه درونی پارانشیم پو بیر شکل میدهد و از نظر جذب آب و مواد ‎dls‏ داراي آهمیت ویژه ميشود. این ياختههاي پوستي ویژه را آندودرم گویند. ‎onal‏ استوا مركزي را تولید میکند. ‎ ‎ 

صفحه 29:
ea asap در فاصله معيني از مریستم انتهاي ريشه بخشهای تشخيصي داده میشوند که .عبارتاند از: كلاهك, بشره پوست و استوانه مركزي : كلاهك كلاهك در نوك ريشه قرار دارد و يرومريستم (ييش مريستم) را حفظ ميكند .و همجنين باعث سهولت نفوذ ريشه به درون خاك ميشود كلاهك از ياختههاي يارانشيم مانندي تشكيل شده كه عمرشان كوتاه است .و از ياختههاي بنيادي منشاً میگیر: : بشره بشره, که تارهاي کشنده بخشي از آن است. از لايهاي يك ياختهاي تشکیل شده است با این حال, در موارد استثناي ممکن است داراي چند لایه یاخته باشد, تار کشنده در حققیقت از رشد جانبي يك بشره به وجود .معمولاً در سطح بيروني ياختههاي بشره اي كوتين وجود دارد .عمر تارهاي کشنده ريشه بيشتر كياهان كوتاه است (جند روز تا جند هفته) 

صفحه 30:
,پوست ريشه, که از پوست ساقه ضخیمتر است. از مریستم اصاي به وجود میآید در بیشتر دولپهایها و بازدانگان, پوست بیشتر از ياختههاي پارانشيمي تشکیل شده است. منطقه پوستي ريشه عریضتر از ساقه است و بتابراین نقش بيشتري را در ذخیره مواد دارد. درونیترین لایه پوست. آندودرم ۰(درون پوست) راتشکیل میدهد که يكي از ويژگيهاي ساختاري ريشه است تشکیل نوار کاسپاري و تغییرات بعدي دیواره ياختهاي ابتدا در مقابل آوندهاي آبكشي و سپس آوندهاي .حوبي انجام میگیرد" تآبرابریها سبب میشوند که ياختههاي آندودرمي بدون نوار كاسپاري (به نام ياختههاي معبر ) در مقابل .آوندهاي >19 تشکیل شوند و مقادیر مشخصي از مواد را بین پوست و استوائه مركزي انتقال دهند : استوانه مرکزی این ناحیه از قسمتهای داخلی حاصل از پروکامبیوم تشکیل می‌شود. در این حالت هیچگونه پارانشیم داخلی و مغزی در ریشهدیده نمی‌شود. فقط در مواردی ممکن است دیده شود (پارانشیم مغزی). بعضی اوقات مجموعه دایره محیطیه و استوانه آوندی را که مجموعا از پروکامبیوم منشا می‌گیرند. یک واحد به نام استل می‌نامند. در گیاهانی که ساختمان پسین ريشه دیده نمی‌شود یاخته‌های باقی مانده بین چوب و آبکش به تدریج آشکلرانشیمن می‌گزدد. 

صفحه 31:
1 1 ۶ 4, 3 % 2 aR j aa م يا رويو تسس 

صفحه 32:
نمو قطري ريشه مربوط به فعالیت دو لایه زاینده کامپیوم و فلوژن است. نحوه تشکیل کامبیوم آوندي بدین ترتیب است که: 1) پس از کاملشدن رشد نخستین, پروکامبیوم بین انشعابات آوندهاي چویی نخستین و آوندهاي آبكشي نخستین باقي نمیماند. بلکه به صورت قطعات جدااز هماست و بخشي از کامبیوم آوندي راتشکیل میدهد. 2) ياختههاي دایره محیطیه که بر روي قسمت بيروني انشعابات آوندهاي چويي قراردارند. به یاخته هاي مريستمي تبدیل ميشوند. بنابراین لايهاي پیوسته از کامبیوم آوندي از طریق تبدیل دایره محیطیه به ياختههاي مريستمي و پروکامبیوم آوندي باقیمانده )45 به کامبیوم آوندي تبدیل شده است) به وجود میآید. اين لايه ابتدا موجدار است و از قسمت بیرونی آوندهاي >39 نخستین و قسمت درون آوندهاي آبکشي نخستین میگذرد. 

صفحه 33:
1 U eres) Bry PROPER errs FY re Per ve Peas eee ee eer ese Pd ارك و ساقه بهسی ایاخان 95 ي و گرمسيري كياهان آب را به وسيله ريشه از خاك ج 00 مقداري از آب مورد نیاز خود را مستقیماً | و مه موجود در هوا جذب و Beye Pree ere eae Ped خاك مخلوطي از مواد کاني و آلي مختلف است که از ذراتي با اندازه وشکل و ترکیب متفاوت تشکیل شده است. مواد آلي خاك اجساد و بقاياي جانوران و گیاهان اند که تجزیه نشدهاند. بخشي از این مواد به آساني تجزیه میشوند و از بین ‎EStD expe RENN VSS Reg errno‏ 1 خاك منبع تأمین مواد کاني گياهان نیز هست. 

صفحه 34:
ا فراوان از ويه