سلامت روان

صفحه 1:


صفحه 2:
سلامت روان رضا رحیمی کارشناس مسئول بهداشت روان حوزه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان د ع2 

صفحه 3:
سلامت روان چیست؟ * سلامت دو نوع تعریف دارد :طبق تعریف منفی»سلامت عبارت از فقدان بیماری وطبق تعریف مثبت سلامت با ارتقاء(0۲۳0۳۳01[0۳)بهداشت مرتبط میشود .حتی در افراد سالم سلامت سطو جح مختلفی دارد . < بهداشت روان چیزی فراتر از فقدان یا نبود بیماری روانی است . < بعد مثبت بهداشت روان که سازمان بهداشت جهانی روی آن تاکید دارد :سلامتی را یک حالت رفاه جسمیءروانی»واجتماعی است ‎Ady‏ ‏فقط فقدان بیماری ویا ناتوانی »وهیچ کدام بر دیگری برتری ندارد 

صفحه 4:
* مفهوم سلامت روان شامل آسایش ذهنی » احساس خود توانمندی »کفایت وشناخت توانایی خود در محقق ساختن ظرفیت های عقلی و هیجانی خویش است ۶یا به عبارتی سلامت روان حالتی از رفاه است که در آن فرد توانایی هايش را باز مى شناسد < و قادر است با استرس های معمول زندگی مدارا کند ۶ واز نظر شغلی مفید و سازنده باشد » < برای اجتماع خود نقشی ایفا کند و با دیگران مشارکت و همکاری داشته باشد .ودارای سلامت معنوی باشد. * وبطور خلاصه حال خوب .فکر خوب ورفتار خوب 

صفحه 5:
+ سلامت روان شامل افزایش توانانیهای افراد وجامعه وقادر سازی آنها در دستیابی به اهداف مورد نظر می باشد . ۶ که به همه ما مربوط است نه فقط به کسانی که از بیماریهای روانی رنج می برند . > هیچ گروهی وطبقه ای از بیماریهای روانی مصون نیست »ولی افراد بیکار »فقراءنوجوانان» زنانی که قربانی خشونت هستند وغیره بیشتر در معرض خطرند . * ومتاسفانه در تمام دنیا به بهداشت روان وبیماریهای روانی به اندازه سلامت جسمانی وبیماری جسمی اهمیت داده نمیشود ومورد بی توجهی و غفلت قار گرفته است. 

صفحه 6:
* ازمهمترین مسائل مربوط به بهداشت روان بحث پیشگیری وارتقاء میباشد که هدف ان کاهش بروز‌کاهش طول مدت وکاهش ناتوانی ماندگاراختلالات روانی است »که عبارت از: پیشگیری سطح اول که جلوگیری از بروز بیماری یا اختلال ودر نتیجه کاهش میزان بروز است ازطریق حذف عوامل سبب ساز »کاهش عوامل خطر ساز.‌جلو گیری از سرایت بیماری محقق ميشود < ©-ييشكيرى سطح دوم »عبارت است از شناسايى زودرس ودرمان سريع بيمارى يا اختلال به منظور كاهش شيوع اختلال از طريق كوتاه كردن مدت آن 

صفحه 7:
* پیشگیری نوع سوم :که هدفش کاهش شیوع نقایص وناتوانی های باقیمانده ناشی از بیماری یا اختلال است . < در اين نوع پیشگیری افراد دچار بیماری مزمن را قادر می سازد به عالیترین سطح ممکن عملکرد خود دست یابند . د ع2 

صفحه 8:
اهمیت اختلالات روانی * در جهان شیوع تمام عمر اختلالات روانی بیش از 00 در صد و در هر مقطع زمانی حدود 40 درصد در جمعیت بالغ تخمین زده می شود . * در ایران شیوع تمام عمر اختلالات در جمعیت بالای ‎Ses IG‏ كشور بيش از ."ادر صد برآورده مى شود كه در اين ميان اختلالات خلقى و اضطرابى بيشترين شيوع را دارد . شيوع در هر مقطع زمانى بيش از (10) درصد است . ۶ اختلالات روانی با ایجاد هزینه هاى مستقيم (اقدامات تشخيصى .درمانى » بازتوانى وبيث ى) و هزينه هاى غير مستقيم (کاهش توان فردی و. .) اثراد" انباری بر جامعه می گذارد از این رو کاهش (1) درصدی بار اختلالات روانی از اهداف برنامه های کشورووزارت بهداشت است. > 

صفحه 9:
اهمیت بهداشت روان در جامعه > بهداشت روان جامعه از دو بعد :0سلامت روان جمعیت عمومی و بهداشت روانی گروه های خاص مورد توجه است . * از بعد نیازمندی های بهداشت روان برای گروه های خاص مهمترین گروه مورد توجه در ایران جمعیت نوجوان و جوان می باشند . + حدود یک میلیون عدم قبولی در کنکور در هر سال » وجود بیش از هزاران زندانی » بیش از میلیونها معتاد و تغییرات شدید وسریع الگوی مصرف موادمخدر » شیوع بالای خودکشی, میلیونها بیکار » قرار داشتن حدود(06 درصد از جمعیت زیر خط فقر مطلق» افزایش آمار دختران فراری » و...از شواهد بارز اهمیت و ضرورت توجه به نیازهای بهداشت روان گروه های خاص است. 

صفحه 10:
فعالیت ها و خدمات بهداشت روان تیم سلامت ۶ 4شناسایی .درمان و پیگیری اختلالات روانی /رفتاری کودکان . ۶ 0-ارزیابی تکامل کودکان و مشاوره به والاین. ‎et ILO”‏ روانی / رفتاری در مدرسه ۰ مشکلات تحصیلی و روانشناختی دوران بلوغ. < -شناسایی درمان و پیگیری اختلالات روانی بزرگسالان شامل:افسردگی » اختلالت اضطرابی و < 0مداخلات لازم برای سایر مسایل روانی :یائسگی؛ زایمان و اختلالات روانی بعد از زایمان »استرس و سوك. > شناسایی.درمان و پیگیری اختلالات دوران سالمندیشامل :دمانسو اختلالات روانی و پیشگیری از آن. > اقدامات پیشگیری شامل آموزش مهارت های زندگی » مهارت های فرزند پروری »مداخله در بحران و بلایا. 

صفحه 11:
عظمت بار بیماری های روانی ۶ آیا سلامت روان جامعه یک اولویت است؟ ۶ اختلالات روانی و رفتاری تاثیر بسزائی روی فرد » خانواده اش و جامعه دارد .غالبا علاوه بر رنج و محدودیت هایی که اختلال روانی ایجاد می کند »بیمار روآنی در فعالیت های اجتماعی و حرفه ای خود دجار تبعيض هايى بعلت اناف بيمارى روانی نیز می شود. تاثیر اختلالات روانی روی جامعه به لحاظ نیاز به مراقبت از بیماران و کاهش مولد بودن آنان بسیار مهم است. * امروزه حدود 66060 میلیون نفر از مردم دنیا از یک بیماری روانی با رفتاری رنج می برند . * بیماری افسردگی تک قطبی »علت (00 درصد از سال های سپری شده با ناتوانی است و سومین رتبه را بین علل نسبت داده شده به بار کلی بیماریها دارد . 

صفحه 12:
> چهار مورد از 0 علت اصلی سال های سپری شده عمر با ناتوانی » بیماری های روانی چون: افسردگی, بیماریهای وابسته به مصرف الکل »اسکیزوفرنی و بیماری دو قطبی به خود اختصاص داده است . * بیش از (00(0 میلیون نفر از مردم دنیا در هر برهه از زمان از افسردگی رنج می برند . ۶ حدود یک میلیون خود کشی هر سال در جهان داریم و حدود 60 میلیون نفر از مردم دنیا از اسکیزوفرنی» 20 میلیون نفر از صرع و بيش از (0© ميليون از یک بیماری وابسته به مصرف الکل رنج می برند. تس 

صفحه 13:
بار بیماریها در ایران * بر اساس پژوهش های انجامی بار بیماری های روانی پس از سوانح وحوادث بطور مشترک با بیماری های قلبی » عروقی رتبه دوم را بخود اختصاص داده است. ۶ در صد متعلق به حوادث غیرعمومی ۰درصد به بیماری های قلبی» عروقی و 18)درصد متعلق به بیماری روانی بود. تس 

صفحه 14:
اختلالات روانی وبیماریهای طبی با هم در ارتباطند * عملکرد روانی بطور بنیادی با عملکرد فیزیکی»اجتماعی ودر ارتباط است .مثلا افسردگی عاملی برای بیماریهایی مثل سرطان ها و بیماریهای قلبی عروقی است که موجب عدم پذیرش و شکست در برنامه های درمانی است . + رفتارهای مخاطره آمیزی چون کشیدن سیگار .فعالیت جنسی غیر ایمن .با بیماریهایی مثل سرطان و ایدز مرتبط هستند . * شیوع افسردگی اساسی در جمعیت بطور كل بين © تا(0)© درصد است ولی در افرادی که دچار بیماری های مزمن هستند اين میزان بیشتر است , 

صفحه 15:
* 00 درصد از افراد مبتلا به فشارخون افسردگی اساسی دارند » ۶ 0 درصد از افراد مبتلا به مشکلات قلبی ۰ 60 درصد افراد مبتلا به صرع» 072 درصد افراد مبتلا به دیابت »90 درصد افراد مبتلا به سکته مغزی ۰ 05 درصد از افراد مبتلا به سرطان » 66۴ درصد افراد مبتلا به ایدز و ۳0 درصد ازافراد مبتلا به سل از افسردگی رنج میبرند. * در ایران نیز درصد بالایی از بیماران بستری در بخشهای داخلی و جراحی از مشکلات روانشناختی رنج می برند . + غربالگری افسردگی در بیماران مبتلا به دیابت در ایران نشان داده است که بر اساس امتیاز پرسشنامه افسردگی 20 درصداز بیماران دیابتیک افسردگی داشته اند. ؟؟ 

صفحه 16:
مزایای برنامه های سلامت روان: ‎-١ *‏ تأمين سلامته روانی و اجتماعی افراد جامعه ‏* ۲- فراهم کردن خدمات بهداشتی درمانی به صورت قابل دسترس و مقرون به صرفه برای تمام افراد جامعه ‏* ۳- شناسایی . درمان , مراقبت و توانبخشی بیماران روانی ‏* 4- ارتقاء آگاهی افراد جامعه و فرهنگ سازی در جامعه ‏* ۵- توانمند کردن کار کنان بهداشتی و درمانی در زمینه ارائه خدمات به بیماران و خانواده آنان ‏* 1- ایجاد نظام ثبت و گزارشدهی اختلالات روانی ‏* ۷- تم رکز زدایی در ارانه خدمات درمانی بر اساس دید گاه سلاست. روان جامعه نگر ‏> ۸- جلب مشار کت افراد جامعه در بهره مندی از خدمات نظام مراقبتهای بهداشتی اولیه ‎-٩ *‏ افزایش مقاومت و توان مقابله افراد جامعه در برابرعوامل ایجاد کننده اختلالات روانی ‎٠١ *‏ اتكت زدایی از بیماران روانی و اختلالات روانپزشکی ‎ ‎ 

صفحه 17:
خصوصیات خدمات درمانی مناسب حداقل وقفه را در فعالیت شغلی , خانوادگی » تحصیلی و اجتماعی بیمار به وجود آورد *تا حد امکان در دسترس بیمار باشد. *ارزان و مقرون به صرفه باشد. *تا حد امکان منجر به بستری نشود و به درمان سرپایی را در اولویت قرار دهد. "تداوم داشته باشد و بیمار مورد پیگیری و مراقبت قرار گیرد. *برای مراحل مختلف بیمار ؛ درمان مناسب را تأمین نماید . *خدمات پس از ترخیص وجود داشته باشد ( ‎After Care‏ ( *امکان پذیرش و ارائه خدمات مناسب به اورژانس های روانپزشکی را داشته باشد . * تختهای بیماران روانی به تعداد کافی در بیمارستان های عمومی وجود داشته باشد . "در درمان بیماران حقوق انسانی آنان رعایت شود . 

صفحه 18:
عوارض اختلالات روانی ۰افت کارکرد اجتماعي , خانوادگي , فردي , شغلي و تحصيلي *هزینه هاي بالاي درمان هاي روان شناختي » روانپزشکي و بستري -کاهش نيروهاي مولد جامعه دور ماندن بیمار از اجتماع و از دست دادن فرصتها و موفقيهاي شغلي و تحصیلی “انك اجتماعي بیمار رواني «عوارض داروهاي روانپزشكي براي بیمار ‎ul”‏ دیدن روابط خانوادگي و ایجاد شرایط نامطلوب براي خانواده بیمار جهت مراقبت و تحمل بيماري وی ‏*مزمن شدن اختلالات و مقاوم شدن آنها در برابر روشهاي درماني به دلبل مراجعه « تشخیص و درمان نابهنگام ‏“طولاني بودن دوره درمان اختلالات روانبزشکی ‎ 

صفحه 19:
< وظایف بهورزان:شناسایی افراددرمعرض .ارجاع,پیگیری»آموزش + وظایف کاردانان:نظارت .آموزش»پیگیری برنامه ها + وظایف پزشکان:که شامل»آموزش بهداشت روان به افراد جامعه .بیماران وخانواده های انان < سرپرستی ونظارت بر فعالیتهای مرکز وخانه های بهداشت * پذیرش موارد ارجاعی از خانه های بهداشت ۶ درمان بیماران ۶ ارجاع به سطوح بالاتر 

صفحه 20:
* برنامه های سلامت روان » < ادغام برنامه سلامت روان شامل بیماریابی» اموزش »پیگیری ودرمان ۶ مراقبت در منزل * برنامه های پیشگیری از خودکشی ممهارتهای زندگی .فرزند پروری»برنامه حمایت روانی در بلایا < پیشگیری از خشونت خانگی ۶ طرح مداخلات روانی اجتماعی درمناطق آسیب زا وپر خطر 

صفحه 21:
د ع2