سیستم‌های اطلاعات مدیریت

سیستم‌های اطلاعات مدیریت

اسلاید 1: هفته پنجمسيستمهاي اطلاعات مديريت

اسلاید 2: مدلسازي داده اينمادهاي ERDرابطهانواع رابطهدرجه ارتباطرابطه بازگشتيارتباطات دوگانه و چند گانهموجوديت مشاركتيقدم هاي ترسيم ERDمفاهيم پايگاه دادهفرآيند طراحي پايگاه دادهاصول نرمال سازيتبديل ERD به پايگاه دادهتبديل ارتباطهاي ERD در پايگاه دادهطراحي پايگاه داده و نرمال سازي از روي فرم اطلاعاتيفهرست مطالبهفته پنجم2

اسلاید 3: مدلسازي داده اي تكنيكي است كه داده هاي سيستم را سازماندهي كرده و مستند مي كند. به مدلسازي داده اي مدلسازي پايگاه داده نيز گفته مي شود زيرا ساختار داده ها و حفظ آن در سيستم توسط پايگاه داده ها مي باشد. در برخي از مواقع به آن مدلسازي اطلاعات نيز گفته شده است.به مدل داده اي ساخته شده دياگرام ارتباط موجوديت ها گفته ميشودEntity Relationship Diagram (ERD) مدلسازي داده ايهفته پنجم3

اسلاید 4: كليد ((Identifier)Key)يك مشخصه يا مجموعه اي از مشخصه هاي موجوديت است كه براي هر نمونه از موجوديت، ارزش واحدي (يگانه) اختيار مي كند.ممكن است چند مشخصه از يك موجوديت قابليت كليد شدن را داشته باشند كه به آنها كليد هاي كانديد (Candidate Key)اطلاق مي شود.بين كليد هاي كانديد مشخصه اي كه در تمام مواقع به يك نمونه خاص از موجوديت اشاره كند و ارزش تهي اختيار نكند به عنوان كليد اصلي(Primary Key) انتخاب مي شودمدلسازي داده ايهفته پنجم4

اسلاید 5: نمادهاي ERDهفته پنجم5

اسلاید 6: مثال:يك نويسنده مي تواند يك يا چند كتاب تاليف كند و يك كتاب خاص فقط توسط يك نويسنده (در اين مثال ساده فرض بر اين است كه هر كتاب توسط يك نويسنده ايجاد مي شود) توسعه يافته است. اين كتاب مي تواند در يك يا چند كتابخانه نگهداري شود و يك كتابخانه شامل كتابهاي مختلفي است. نمودار (ERD) اين مثال ساده بصورت ذيل خواهد بود : نمادهاي ERDهفته پنجم6

اسلاید 7: رابطه اي است كه در واقعيت بين يك موجوديت با يكي يا چند موجوديت ديگر در سيستم وجود دارد. در واقع رابطه ها وقايعي را بيان مي كنند كه موجوديت ها را به هم متصل ( مرتبط ) مي سازدرابطههفته پنجم7

اسلاید 8: انواع رابطهارتباط يك به يك ( 1:1)هر يك از نمونه هاي موجوديت A(B) فقط با يكي از نمونه هاي موجوديت B(A) ارتباط داردرابطههفته پنجم8ABپرسنل شركتپاركينگ

اسلاید 9: انواع رابطهارتباط يك به چند (1:m)هر يك از نمونه هاي موجوديت A با يك يا چند نمونه از موجوديت B ارتباط دارد در حاليكه هر يك از نمونه هاي موجوديت B فقط با يكي از نمونه هاي موجوديت A ارتباط داردرابطههفته پنجم9ABمشتريسفارش خريد

اسلاید 10: انواع رابطهارتباط چند به چند (m:n)هر يك از نمونه هاي موجوديت A يا B با يك يا چند نمونه از موجوديت B يا A ارتباط دارد.رابطههفته پنجم10ABسفارش خريدكالا

اسلاید 11: انواع رابطه پيشرفتهرابطههفته پنجم11

اسلاید 12: درجه ارتباطدرجه ارتباط بيانگر تعداد موجوديت هائي است كه در ارتباط مشاركت دارند.رابطههفته پنجم12

اسلاید 13: رابطه بازگشتيرابطه بازگشتي ارتباط نمونه هاي يك موجوديت يكسان را نشان مي دهد.رابطههفته پنجم13

اسلاید 14: ارتباطات دوگانه و چند گانهارتباط باينري : ارتباط بين دو موجوديت مي باشد.ارتباط سه گانه : ارتباط بين سه موجوديت مي باشدبراي بيش از سه موجوديت ارتباط چندگانه ناميده مي شود.رابطههفته پنجم14

اسلاید 15: موجوديت مشاركتيموجوديتي است كه در اصل يك رابطه است وليكن چون اطلاعات دارد به عنوان موجوديت تلقي مي شود. كليد اصلي موجوديت مشاركتي از موجوديت هاي مرتبط به ارث برده مي شود كه به ان موجوديت ها والد گفته مي شود. در واقع كليد اصلي موجوديت مشاركتي كليد تركيبي است كه هر بخش از كليد به يكي از نمونه هاي موجوديت ها اشاره مي كند. به موجوديت مشاركتي ، موجوديت اتصالي نيز گفته مي شود و معمولا ارتباط هاي چند به چند مي توانند با استفاده از يك موجوديت مشاركتي به ارتباط هاي دوگانه يك به چند تبديل مي شوند. رابطههفته پنجم15

اسلاید 16: موجوديت مشاركتيارتباط موجوديت كتاب را با موجوديت كتابخانه در نظر بگيريد.ارتباط از نوع چند به چند است. اين ارتباط حاوي اطلاعات است. به عنوان مثال مي توان به جانمايي (Location) كتاب در كتابخانه اشاره كرد. در اين صورت مي توان با تعريف يك موجوديت مشاركتي علاوه بر بيان ارتباط چند به چند با ارتباط هاي يك به چند اطلاعات رابطه را نيز نمايش داد. رابطههفته پنجم16كتابكتابخانه

اسلاید 17: موجوديت هاي سيستم را تعريف كنيدمشخصه هاي اطلاعاتي هر موجوديت را تعريف و كليد اصلي آنها را مشخص نمائيد.با ترسيم يك نسخه اوليه رابطه بين موجوديت ها را مشخص كنيد.نوع ارتباطات را مشخص كنيد و در صورت نياز موجوديت هاي مشاركتي را تعريف كنيد.ترسيم ERD يك عملي است كه بايد بارها مورد بازنگري و تجديد نظر قرار گيرد تا تكميل شود.لازم به ذكر است كه ذخيره داده ها(Data Store) در DFD به عنوان موجوديت در نظر گرفته مي شوند.قدم هاي ترسيم ERDهفته پنجم17

اسلاید 18: قدم هاي ترسيم ERDهفته پنجم18

اسلاید 19: A field: هر فيلد پياده سازي فيزيكي مشخصه داده اي يك موجوديت مي باشد كه كوچكترين واحد داده اي با معني مي باشد.A primary key: فيلدي مي باشد كه مقدار يا ارزش آن به يك ركورد يگانه از فايل اشاره مي كندA descriptive field: هر يك از ساير فيلدهاي غيركليدي كه داده هاي تجاري سازمان را ذخيره مي كنند.A foreign key: فيلدي است كه در يك فايل به عنوان كليد اصلي تعريف شده است.A record: يك ركورد مجموعه اي از فيلدها مي باشد كه در فرمت و ساختاري از پيش تعريف شده در يك فايل ذخيره مي شوند. هر ركورد در يك فايل (جدول) مجموعه اي از فيلدها (مشخصه ها) براي يك نمونه از موجوديت است.A File: مجموعه اي از ركورد ها ي مرتبط با يك موجوديت كه اطلاعات نمونه هاي موجوديت است تشكيل يك فايل مي دهند.A database: يك پايگاه داده نيز مجموعه اي از فايل هاي بهم مرتبط مي باشد. بدين معني كه ركوردي از يك فايل با ركوردهائي از فايل هاي ديگر مرتبط مي باشد.مفاهيم پايگاه دادههفته پنجم19

اسلاید 20: The data type: نوع داده براي هر مشخصه، مقادير و نوع داده هائي كه مي تواند اختيار كند را بيان مي كند. ( حروف، عدد ، تاريخ ، فيلم و ... )The domain: دامنه مقاديري كه هر مشخصه مي تواند اختيار كند را تعريف مي كند.The default value: ارزش پيش فرض را براي مشخصه داده اي در صورتي كه كاربر وارد نكند در نظر مي گيرد.مفاهيم پايگاه دادههفته پنجم20

اسلاید 21: در مراحل طراحي پايگاه داده مي بايست داده هاي ذيل در نظر گرفته شوند :عناصر داده اي سيستم در وروديها يا خروجيهاعناصر داده اي در فرمها يا گزارشاتعناصر داده اي موجود در ERDيك پايگاه داده رابطه اي خوب شامل جداولي است كه داراي حداقل تعداد داده هاي مازاد يا تكراري است و به كاربران اجازه مي دهد كه به راحتي داده به جداول اضافه كنند يا حذف يا اصلاح نمايند.فرآيند طراحي پايگاه دادههفته پنجم21

اسلاید 22: نرمال سازي فرايندي است كه ساختار پيچيده داده ها را به ساختارهاي ساده و پايدار تبديل مي كند.اصول نرمال سازيهفته پنجم22

اسلاید 23: نرمال سازي نوع اول(1NF)نبايد عناصر داده اي در سطر ها تكرار شوند يعني داده هاي مازاد نبايد وجود داشته باشند براي پرهيز از تكرار داده ها جدول به دو جدول تجزيه مي شود تا داده هاي ثابت در يك جدول و داده هاي متغير در جدول ديگري ذخيره گردند.اصول نرمال سازيهفته پنجم23

اسلاید 24: مثال از نرمال سازي نوع اول(1NF).اصول نرمال سازيهفته پنجم24

اسلاید 25: جداول نرمال شده نوع اولجدول فوق به دو جدول ذيل تجزيه مي شود :اصول نرمال سازيهفته پنجم25

اسلاید 26: نرمال سازي نوع دوم(2NF)جدول بايد شكل نرمال اول را داشته باشد و هر يك از فيلدهاي غير كليدي جدول تنها با مشخص شدن ارزش كل كليد بدست آيند نه تنها با بخشي از كليد اصلي . اين حالت در جايي بوجود مي آيد كه كليد اصلي جدول تركيبي از مشخصه ها باشد و تنها در صورتي كه تمام فيلدهاي غيركليدي با مشخص شدن كل تركيب كليد بدست آيند مشكلي نيست در غير اينصورت بايد جدول تجزيه شود.اصول نرمال سازيهفته پنجم26

اسلاید 27: مثال از نرمال سازي نوع دوم(2NF).اصول نرمال سازيهفته پنجم27

اسلاید 28: جداول نرمال شده نوع دومجدول فوق به دو جدول ذيل تجزيه مي شود :اصول نرمال سازيهفته پنجم28

اسلاید 29: نرمال سازي نوع سوم(3NF)جدولي شكل نرمال سوم را دارد كه اولا شكل نرمال نوع دوم را داشته باشد و ثانيا هيچ رابطه وابستگي بين دو يا بيشتر از فيلدهاي غير كليدي وجود نداشته باشد.اصول نرمال سازيهفته پنجم29

اسلاید 30: مثال از نرمال سازي نوع سوم(3NF).اصول نرمال سازيهفته پنجم30

اسلاید 31: جداول نرمال شده نوع دومهمانطور كه ملاحظه مي كنيد يك وابستگي تابعي بين فروشنده و ناحيه فروش وجود دارد زيرا هر شخص فروشنده اي فقط به يك ناحيه فروش اختصاص دارد. مشكلاتي كه اين وابستگي تابعي مي تواند ايجاد كند عبارتند از :اگر يك شخص جديدي به عنوان فروشنده بخواهد به يك ناحيه تخصيص يابد نمي تواند مگر اينكه يك مشتري به آن تخصيص يابد.اگر به عنوان مثال مشتري 6837 از جدول حذف شود آنگاه اطلاعات Hernandez ناحيه شرق نيز حذف مي شود.اگر Smith بخواهد Hernandez جابجا شوند آنگاه اطلاعات زيادي بايد جابجا شوند.اين مشكلات مي توانند با تجزيه جدول به دو جدول حل شوند :Sales ( CUSTOMER_ID , Name , Sales person (Foreign Key))Person ( Sales person , Region )اصول نرمال سازيهفته پنجم31

اسلاید 32: پايگاه داده را مي توان با شناخت داده ها از فرمها ، گزارشات و داده هاي ورودي يا خروجي سيستم شناسايي و پايگاه داده ها را ايجاد كرد. اگر مدل داده اي ( ERD ) براي سيستم تهيه شده باشد آنگاه براحتي مي توان آنرا تبديل به پايگاه داده كرد.هر موجوديت در ERDتبديل به يك جدول در پايگاه داده مي شود مشخصه هاي هر موجوديت فيلدهاي جدول و كليد اصلي آن نيز همان كليد اصلي موجوديت مي باشدروابط موجود در ERD ممكن است تبديل به كليدهاي خارجي و يا جدول هاي مجزا شوندسپس جداول ايجاد شده نرمال مي شوندتبديل ERD به پايگاه دادههفته پنجم32

اسلاید 33: رابطه يك به يكBinary or Unary relationship : 1:1كليد اصلي در دو جدول يكسان مي باشد.رابطه يك به چندBinary 1:N relationshipكليد اصلي جدول ( 1) به عنوان كليد خارجي در جدول( N) وارد مي شودرابطه چند به چنديك جدول جديد ايجاد شده و كليد اصلي آن تركيب كليدهاي اصلي دو موجوديت (جدول ) مي شود.تبديل ارتباطهاي ERD در پايگاه دادههفته پنجم33

اسلاید 34: مثال:Customer ( Customer ID , Name , Address , Account)Order (Order ID , Order date , Dispatch date , Customer ID (Foreign Key))تبديل ارتباطهاي ERD در پايگاه دادههفته پنجم34مشتريسفارشانجام1N

اسلاید 35: مثال:Order (Order ID , Order date , Dispatch date)Product ( Product ID , Name,…)Purchase ( Order ID , Product ID , Order Amount)تبديل ارتباطهاي ERD در پايگاه دادههفته پنجم35سفارشمحصولخريدMN

اسلاید 36: طراحي پايگاه داده و نرمال سازي از روي فرم اطلاعاتيهفته پنجم36

اسلاید 37: براي طراحي پايگاه داده و اعمال اصول نرمالسازي جدولي بصورت ذيل طراحي شده است كه داده ها در اين جدول سازماندهي شده و براي موجوديت هاي سيستم تعريف شده و سپس به ترتيب در ستونهاي جدول نرمال مي شوند.سطح : 1 : داده هاي غير تكراري 2 : داده هاي تكراري 3 : داده هاي تكراري زيرگروه داده هاي تكراريطراحي پايگاه داده و نرمال سازي از روي فرم اطلاعاتيهفته پنجم37

اسلاید 38: طراحي پايگاه داده و نرمال سازي از روي فرم اطلاعاتيهفته پنجم38

اسلاید 39: طراحي پايگاه داده و نرمال سازي از روي فرم اطلاعاتيهفته پنجم39

اسلاید 40: طراحي پايگاه داده و نرمال سازي از روي فرم اطلاعاتيهفته پنجم40

اسلاید 41: طراحي پايگاه داده و نرمال سازي از روي فرم اطلاعاتيهفته پنجم41