شیمی عمومی رشته تربیت بدنی

شیمی عمومی رشته تربیت بدنی

اسلاید 1: 1

اسلاید 2: 2 شيمی عمومی رشته تربيت بدنی مولف: دكتر سيد احمد مير شكرايی درس شيمی عمومی - 2 واحد - رشته تربيت بدنی تهیه کننده : فرانک فراهانی کارشناس ارشد گروه شیمی (سازمان مرکزی)

اسلاید 3: 3فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 4: 4در اين فصل دانشجو ضمن آشنايی با تئوری اتمی ، ساختمان اتم و جدول تناوبی عناصر،مفاهيم مولكول ، يون جرم اتمی ، جرم مولكولی ، مول، و مولاريته را می آموزد.هدفهای کلیفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 5: 5 پس از پايان اين فصل دانشجو بايداصطلاحات زير را با ذكر مثال شرح دهد:عدد اتمی ، عدد جرمی ايزوتوپی ، عدد آووگادروجرم مولی ، مولاريتههدفهای مرحله ایفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 6: 6در سال 1808 دانشمند انگليسی جان دالتون اولين نظريه اتمی را ارائه داد: 1- هر عنصر از ذرات بسيار كوچكی به نام اتم تشكيل شده است. 2 - اتمهای سازنده عناصر مختلف خواص شيميايی متفاوتی دارند.3 - در صورتی يك تركيب شيميايی حاصل می شود كه اتمهای دو يا چند عنصر با يكديگر تركيب شوند.تئوری اتمیفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 7: 7اتمفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 8: 81- قانون بقای جرم :در يك واكنش شيميايی معمولی تغيير قابل تشخيصی در جرم مواد روی نمی دهد. 2 - قانون نسبتهای ثابت :يك تركيب هميشه متشكل از عناصر با نسبتهای جرمی ثابت می باشد. نتایج حاصل از تئوری اتمیفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 9: 9 مواد را به دو دسته می توان تقسيم كرد:1- عناصربا روشهای شيميايی نمی توان آنها را به مواد ساده تری تبديل كرد. 2 – تركيبها كه مواد خالصی هستند اما می توان آنها را با روشهای شيميايی به چند عنصر يا تركيب ساده تر تبديل كرد .انواع موادفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 10: 10جدول تناوبی شامل هشت گروه استعناصری كه در اين گروهها قرار گرفته اند، عناصر گروه اصلی نام دارند. عناصری كه بين گروههای 2و 3 قرار گرفته اند، عناصر واسطه نام دارند . آهن (Fe) اسكانديم (Sc) كادميم ، (Cd) نيكل (Ni) فلزات قليايی (گروه1) فلزات قليايی خاكی (گروه 2) هالوژنها (گروه 7) گازهای نجيب (گروه 8) جدول تناوبیفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 11: 11

اسلاید 12: 12از واکنش عناصر با هم تركيب ها بوجود می آیند مانند: داروها، پلاستيكها، الياف ، كودها، حشره كشها .خواص فيزيكی و شيميايی تركيب با عناصر تشكيل دهنده اش تفاوت زيادی دارد. ترکیب هافصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 13: 13هم كلر و هم سديم دو عنصر واكنش پذير و غيرقابل خوردن هستند ولی : Na C l نمك طعام نه گاز است و نه فلز، بلكه ماده جامد سفيد رنگی است كه وجود آن در غذای روزانه انسان لازم است .سديمتركيبهافصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 14: 14اجزای سازنده اتمدانشمندان يونانی معتقد بودند که اتم جزئی تقسيم ناپذير است. فيزيك دانهايی مانند: ج . ج . تامسون ، ارنست رادرفورد و رابرت ميليكانبه اين واقعيت رسيدند كه اتم از اجزای ريزتری تشكيل شده است . فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 15: 15اجزای سازنده اتمفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 16: 16الكترون برای نخستين بار، وجود ذرات كوچكتر از اتم با مشاهده عبور الكتريسيته از گازها در فشار كم اثبات شد . بدين منظور دستگاه (لوله اشعه كاتدی ) مورد استفاده قرار گرفت.فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 17: 17اگر لوله به اندازه كافی از هوا تخليه شود، جريان الكتريسيته از طرف كاتد به طرف آند به صورت جريانی از الكترونها برقرار می شود. اين جريان الكترونی ، كه به صورت نور رنگی مشاهده می شود، اشعه كاتدی نام دارد.اشعه كاتدی فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 18: 18الكترونها(آزمايش تامسون)تامسون نشان داد كه اشعه كاتدی جريانی از ذرات باردار منفی است و او اين ذرات را الكترون ناميد.m/e =5.69 *10-9 g /کولن اين واقعيت كه این نسبت مستقل از نوع گاز داخل لوله بوده و ثابت است ، نشان می دهد كه الكترون يک ذره بنيادی و مشترك در تمام، اتمهاست.فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 19: 19ميليكان با اندازه گيری سرعت سقوط قطرات روغن باردار در يك ميدان الكتريكی، بار الكتريكی اين قطرات را تعيين نمود.ميليكان مشاهده نمود كه بار الكتريكی قطرات روغن هميشه مضرب است . 1.6 * 10 -19 صحیحی از عددبا مشخص شدن بار الكترون جرم آن نيز مشخص شد.m= 9.11* 10 -28 gآزمايش ميليكان( تعيين بار وجرم الكترون)فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 20: 20طرحی از دستگاه مورد ا ستفاده ميليكان ( تعيين بار وجرم الكترون)فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 21: 21هسته اتم ، پروتون و نوترون آزمایش رادرفورد بمباران قطعه كوچك و نازكی از طلا با باريكه ای از ذرات آلفا.نشان دادن ميزان پراكندگی ذرات توسط صفحه فلوئورسان سولفيد روی.اغلب ذرات آلفا ،بدون تغيير و پراكنده شدن ،از صفحه نازك طلا عبورمی کنند و فقط تعداد كمی با انحراف زياد ازهسته عبورمی کنند یا بطور كامل برمی گردند.فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 22: 22 طرحی ازآزمايش رادرفوردفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 23: 23نتايج آزمايش رادرفورددر همه اتمها يك هسته مركزی با مشخصات زير وجود دارد:الف ) بار مثبت دارد به طوری كه بزرگی آن برابر با مجموع بار الكترونهای آن اتم است.ب ) اين هسته بيش از9/99 درصد جرم كل اتم را تشكيل می دهد.ج ) قطر هسته فقط در حدود 01ر0درصد قطر اتم است.فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 24: 241 - مدل اتمی رادر فوردمدل های اتمیفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 25: 252 - مدل اتمی تامسونمدل كيك كشمشیفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 26: 263 - مدل بور1-حركت الكترونها در مدارهایی معين اطراف هسته2- پروتونها و نوترونها در درون هستهفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 27: 274- مدل جديد اتمی 1- بيشترفضای اتم خالی است.2-هسته، شامل پروتونها و نوترونها3-ابر الكترونی، بیشترین محل حضور الکترونفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 28: 28 شمای دیگری از مدل جديد اتمی فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 29: 29هسته هر اتم از دو نوع ذره تشكيل شده است : 1- پروتون ، كه جرم آن در حدود جرم سبكترين اتم ، يعني هيدروژن است . بار هر پروتون +1 است . 2 - نوترون ، كه بدون بار است . جرم آن در حدود جرم پروتون است. هسته اتمفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 30: 30 Z = تعداد پروتونها تعداد پروتونها=تعداد کترونهاتعداد پروتونها در هسته = عدد اتمیعدد اتمیفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 31: 31عدد جرمیتعداد نوترونها + تعداد پروتونها = عدد جرمی A= تعداد پروتونها+ تعداد نوترونها به عنوان مثال : عدد جرمی اتمی كه در هسته دارای 17 پروتون و 20 نوترون است 37 است .17+20 37 = فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 32: 32نشانه‌های اتمی عدد جرمیعدد جرمیعدد اتمیعدد اتمیفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 33: 33اتم هيدروژن سبك (فراوانترين اتم هيدروژن ) فاقد نوترون در هسته است. اتم هيدروژن ديگر، دوتريم است كه در هسته دارای يك نوترون می باشد. در سومين نوع اتم هيدروژن ، تريتيوم ، هسته دارای دو نوترون استاتم هایی که عدد اتمی یکسان ولی عدد جرمی متفاوت دارند ايزوتوپ ناميده می شوند .ايزوتوپهافصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 34: 34شمای دوتریمفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 35: 35شمای ایزوتوپهای هیدروژنسه نوع اتم هيدروژن وجود دارد كه عدد اتمی همه آنها 1 است ولی از نظر تعداد نوترون با هم تفاوت دارند.فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 36: 36نمايش ايزوتوپهای مختلف هيدروژن و محل قرار گرفتن سه ذره بنيادیفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 37: 37مولكولها و يونها اكثر عناصر به قدری فعال هستند كه نمی توانند به صورت آزاد وجود داشته باشند . عناصر با خودشان و با عناصرديگر تركيب می شوند و اجزای پيچيده تری را به وجود می آورند كه مولكول نام دارد .مولكولها واحدهای ساختمانی ماده می باشند كه از اتمها تشكيل شده اند.فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 38: 38يك مولكول متشكل از دو يا چند اتم است كه به وسيله اتصالهای محكمي به يكديگر متصل شده اند. اين اتصالهای محكم پيوند شيميايی نام دارد. بسياری از عناصر به صورت مولكولهای دو اتمی يافت می شوند. مواد مولكولی ديگر متشكل از مولكولهای پيچيده تری هستند. مولکولفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 39: 39مولكول آب متشكل از يك اتم اكسيژن مركزی است كه با دو اتم هيدروژن پيوند دارد.در مولكول آمونياك ، يك اتم نيتروژن مركزی به سه اتم هيدروژن متصل است . متان ، كه جزؤ اصلی در گاز طبيعی است ، متشكل از مولكولهايی است كه در آن يك اتم كربن مركزی با چهار اتم هيدروژن پيوند دارد مولكولهای پيچيده فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 40: 40شمایی از مولكول آب فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 41: 41شمای یک مولكول پيچيدهفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 42: 42در صورت مصرف انرژی كافی ، می توان يک يا چند الكترون را از اتم (يا مولكول ) خارج كرد.بعضی از اتمها می توانند با گرفتن الكترون به ذرات منفی تبديل شوند كه از اتم اوليه اندكی بزرگترند. اين ذرات باردار يون ناميده می شوند. يون مثبت كاتيون و يون منفی آنيون نام دارد. يونفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 43: 43تشکیل یک آنیون ویک کاتیونآنيونكاتيونفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 44: 44تركيبات يونی از مجموعه كاتيونها و آنيونها تشكيل شده اند به طوری كه مجموع بارهای مثبت و منفی با يكديگر برابر است . به عنوان مثال : ، نمك طعام (كلريد سديم )، از تعداد مساوی یونهای سدیم و کلرید تشكيل شده است . ترکیبات یونیفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 45: 45شبكه كلريد سديمفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 46: 46شبكه كلريد سديمفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 47: 47با استفاده از كميتی كه به آن جرم اتم می گوييم ، جرم اتمی نسبی عناصر را تعيين می كنيم .یعنی يك اتم نسبت به اتم ديگر چقدر سنگينتر يا سبكتر است . سپس ، با استفاده ازكميت ديگری كه عدد آووگادرو نام دارد، می توانيم جرم واقعی هر اتم را تعيين كنيم . جرم اتمیفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 48: 48بيان جرم اتمهای گوناگون برحسب جرم كربن -12 1a.m.uو يک دوازدهم آن برابر جرم اتمی عناصر و فراوانی ايزوتوپی ، ايزوتوپهای آنهاهر ايزوتوپی جرم اتمی خاص خود را داراست و جرم يک اتم ميانگين جرم ايزوتوپهای آن اتم با احتساب درصد فراوانی آنهاست.جرم اتمی ، مقياس كربن-12 فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 49: 49جرم اتمی و فراوانی ايزوتوپی جرم اتمی كربن 12 نيست بلكه 011ر12 است.عنصر كربن در حالت طبيعی مخلوطی از دو ايزوتوپ است، 136C اتمهای کربن 1% 126 c اتمهای کربن 99% همين مقدار اتم كربن با جرم اتمی13 سبب بيشتر شدن جرم اتمی كربن از 12 می شود .فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 50: 50 کاربرد دستگاه طيف سنج جرمی با استفاده از اين دستگاه ، جرم اتمی و فراوانی ايزوتوپی عناصر با دقت بسيار زياد تعيين می شود . يك عامل محدود كننده در تعيين دقيق جرم اتمی عناصر تفاوتهايی است كه در فراوانی ايزوتوپی بعضی از عناصر ديده می شود.فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 51: 51دستگاه طيف سنج جرمی فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 52: 52جرم اتمهاسه ظرف را تصور كنيد كه در يكی 01ر12 گرم كربن در دومی 06ر32 گرم گوگرد و در سومی 55ر63 گرم مس وجود دارد. به نطر شما ويژگی مشترك اين سه طرف چيست ؟ البته آنها جرم يكسانی ندارند و ظاهرا نيز به يكديگر شبيه نيستند جرم اتمی:به ترتیب 55/63 ، 06/ 32 ، 01 / 12Cو S، Cu فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 53: 53ويژگی مشترك هر سه ظرف اين است كه همگی اتم ازعناصر مربوطه می باشند.Nمحتوی اين عدد ،عدد آووگادرو نام دارد N=6/02*1023عدد آووگادروفصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 54: 54مولگروهی از اتمها يا مولكولها كه تعداد آنها 1023* 02 / 6. است يك مول از آن اتم يا مولكول می باشد يك مول اتم هيدروژن = 1023 * 02/ 6 اتم هیدروژنيك مول مولكول هيدروژن = 1023 * 02/6 مولكول هیدروژنيك مول مولكول آب = 1023 * 02/6 مولكول آبيك مول الكترون = 1023 * 02/6 الكترون فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 55: 55جرم مولی، جرم فرمولی1- جرم مولی جرم يک مول از هر جسم را بر حسب گرم بيان می كند و واحد آن نيز گرم بر مول است.2- جرم فرمولی همانند جرم اتمی بدون واحد بوده و از نظر عددی برابر جرم مولی است.3- برای دانستن جرم مولی ماده ای لازم است فرمول آن جسم را بدانيم.به عنوان مثال ، جرم فرمولی آب 02/ 18 است ، در صورتی كه جرم مولی آن02/ 18 گرم بر مول است .فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 56: 56تبديل مول به گرم و بر عكس1- برای تبديل مول به گرم لازم است آن را در جرم مولكولی ( جرم فرمولی ) ضرب کرد .مثال : 2 مول دی اكسيد كربن 88 = 44 * 22- برای تبديل گرم به مول نيز بايد مقدار تركيب بر حسب گرم را بر وزن مولكولی ( وزن فرمولی) آن تركيب تقسيم کرد .مثال: با توجه به اينكه وزن مولكولی دی اكسيد گوگرد 64 است ، 32 گرم از آن جسم برابر 5/0 مول خواهد بود.فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 57: 57 مولاريته مولاريته يک محلول يعنی تعداد مولهای حل شده در يك ليتر محلول . اين تعريف را می توان با رابطه زير بيان كرد:حجم محلول برحسب ليترتعداد مولهای تركيب حل شده = مولاريته فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 58: 58برای تهيه محلول با مولاريته مشخص ، مقدار تركيب مورد نياز را دقيقا توزين كرده در يك فلاسك حجم سنجی (بالن ژوژه ) می ريزيم در بالن مقداری آب می ريزيم و پس از حل تركيب ، حجم محلول را تا علامت مشخص می رسانيم .فصل اول ساختمان اتم ،مولکول و یون

اسلاید 59: 59فصل دوممولكولهای آلی

اسلاید 60: 60در اين فصل ، دانشجو با مهمترين تركيبات آلی آشنا می شود، ويژگيهای كلی ساختاری هيدروكربنها و تركيبات عاملی مهم را فرا مي گيرد، روشهای سنتزی مهم را در مواردی می آموزد .هدف کلیفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 61: 61پس از پايان اين فصل دانشجو بايد تواناييهايی زير را به دست آورده باشد: سه نوع هيدروكربن اشباع شده ، اشباع نشده و آروماتيك را با ذكر چند مثال از هر كدام شرح دهد . هدفهای مرحله ایفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 62: 62اصطلاحات و واژه های كليدی شيمی آلی بخشی از شيمی است كه با تركيبات كربن سر و كار دارد. ساده ترين تركيبات آلی هيدروكربنها هستند. هيدروكربنها فقط متشكل از دو عنصر كربن و هيدروژن هستند. بسته به ماهيت پيوند كربن - كربن ، هيدروكربنها به سه دسته تقسيم می شوند: اشباع شده ، اشباع نشده و آروماتيك فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 63: 63هیدروکربنهاالکانها: پیوندهای ساده هیبریداسیون sp3سیکلو آلکانها:کربنها تشکیل حلقه می دهندالکن:پیوندهای دوگانه هیبریداسیون SP2سیکلو الکن:پیوند دوگانه داخل حلقهالکین:پیوند سه گانه هیبریداسیون SPآروماتیک :حاوی اتمهای بنزنفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 64: 64فرمول الکانهاهمه دارای پیوندهای ساده C-Cاشباع شده با هیدروژنفرمول بسته CnH2n+2همولوگهای آلکان: CH3(CH2)nCH3فرمول بسته یکسان در آلکانهای شاخه دار فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 65: 65نامگذاری آیوپاکپیداکردن بزرگترین زنجیره متوالیشماره گذاری کربن ها ازنزدیکترین به شاخه شروع شود.با استفاده از تعداد کربن های متصل به زنجیرنام شاخه های متصل را تعیین میکنیم.استخلافات بر اساس الفبا مرتب شود.برای استخلافات یکسان از الفاظ دی تری و غیره استفاده میکنیم.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 66: 66بلندترین زنجیرتعداد کربن ها رادر بلندترین زنجیر حساب میکنیم.اگر دو زنجیر با اتمهای کربن یکسان وجود داشته باشد آن زنجیر انتخاب شود که استخلاف بیشتری دارد.=>فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 67: 67شماره گذاری کربن هااز طرفی شروع میکنیم که به استخلاف نزدیکتر است.اگر دو استخلاف درموقعیت یکسان باشند نردیکترین استخلاف بعدی را در نظر می گیریم. 1234567فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 68: 68ساده ترين و فراوانترين آلكانها عبارت اند از: متان ، اتان و پروپانآلكانها با فرمول عمومی CnH2n+2 فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 69: 69مولکول متان فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 70: 70مولکول اتانفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 71: 71مولکول پروپانفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 72: 72نامگذاری گروههای الکیلCH3-, methylCH3CH2-, ethylCH3CH2CH2-, n -p r o y lCH3CH2CH2CH2-, n-butyl فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 73: 73گروه پروپیل HHN-Propylisopropylکربن نوع اولکربن نوع دومفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 74: 74گروه بوتیل HHn-butylSec-butylکربن نوع اولکربن نوع دومفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 75: 75گروه ایزوبوتیل HHisobutyltert-butylکربن نوع اولکربن نوع سومفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 76: 76ايزومر ساختاری و آلكانهای شاخه دارتركيباتی كه فرمول مولكولی يكسان اما ساختار مولكولی متفاوت دارند را ايزومرهای ساختاری می نامند.بوتان و 2-متيل پروپان(ایزو بوتان) ايزومرهای ساختاری با خواص فيزيكی و شيميايی مستقل هستند.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 77: 77ایزومرهای ساختاری پنتانفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 78: 78خواص عمومی آلكانهانيروهای بين مولكولی در آلكانها بسيار ضعيف استاين مولكولها قطبيت بسيار كمی دارند. دمای جوش آلكانها عموما پايين است و فقط بر اثر افزايش وزن مولكولی بالا می رود.معمولا دمای جوش آلكانهای شاخه دار از دمای جوش ايزومرهای راست زنجير آنها كمتر است .اين نشانه ای از ضعيفتر بودن نيروهای بين مولكولی درهيدروكربنهای شاخه دار است .فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 79: 79خواص فیزیکیحلالیت:آبگریزدانسیته :کمتر از یک گرم در میلی لیترنقطه جوش باافزایش تعداد کربن افزایش میابد(برای ترکیبات شاخه دار کمی کمتر است).نقطه ذوب هم با افزایش تعداد اتمها افزایش میابد(برای اتمهای فرد کمی کمتر است).فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 80: 80نقطه جوش آلکانهاآلکانهای شاخه داردارای سطح تماس کمتری هستند بنابراین نیروی بین مولکولی ضعیف تری دارند.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 81: 81نقطه ذوب الکانهاآلکانهای شاخه داربهتر در شبکه کریستالی قرار میگیرند در نتیجه نقطه ذوب بالاتری دارند.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 82: 82موارد استفاده از آلکانهاC1-C2: گاز(گاز طبیعی)C3-C4: سوخت مایع (LPG)C5-C8: بنزینC9-C16: گازوییل, kerosene, سوخت هواپیماC17-up: روغن روان کننده, روغن های حرارتیفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 83: 83واکنشهای الکانهاسوختنکراکینگ و هیدروکراکینگهالوژناسیونفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 84: 84 هيدروكربنهای اشباع نشده در هيدروكربنهای اشباع نشده ، حداقل يكی از پيوندهای كربن – كربن در مولكول ، پيوند چند گانه (دو گانه يا سه گانه ) است . فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 85: 85در مولكول آلكنها يك پيوند دوگانه كربن - كربن وجود دارد. دوپیوند یکی پی و دیگری سیگما دارد. زاويه بين پيوندهای اين كربنها و اتمهای متصل به آنها 120 درجه است. CnH2n آلکنها با فرمول عمومیفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 86: 86توضیح در باره اربیتالهاکربنها هیبریداسیون SP2 دارند.زاویه حدود 120 درجه است.اربیتال غیر پیوندی ندارد.مولکول اطراف پیوند دوگانه مسطح است.پیوند های پی در اثر همپوشانی اربیتالهای p موازی تشکیل میشود.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 87: 87طول و زاویه پیوند هیبرید اربیتالها خصلت s بیشتری دارند.همپوشانی pi باعث نزدیکی بیشتر اتم های کربن بهم دیگر میشود.زاویه پیوند با اربیتالهای Pi افزایش می یابد.زاویه C=C-H 121.7 است.زاویه H-C-H 116.6 است.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 88: 88مولکول اتيلنساده ترين آلكنفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 89: 89مولکول پروپنفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 90: 90مولکول 2- متیل -2 بوتنفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 91: 91= CH2methylene(methylidene)- CH = CH2vinyl(ethenyl)- CH2 - CH = CH2allyl(2-propenyl)گروههای استخلافی الکنفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 92: 92نامهای متداولمعمولا برای مولکولهای کوچک مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال:فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 93: 93خواص فیزیکی آلکن هانقطه جوش پایین دارند وبا افزایش جرم نقطه جوش افزایش میابد.الکن های شاخه دار نقطه جوش پایین تری دارند.چگالی کمتر از آب دارند.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 94: 94کمی قطبی هستند. پیوند های پی قطبش پذیر هستند بنابر این برهم کنش های دوقطبی-دوقطبی میتواند در آنها رخ دهد.گروههای الکیل به پیوند های دوگانه الکترون میدهندوبنابراین ممان دوقطبی کوچکی دارند.خواص فیزیکی آلکن هافصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 95: 95روشهای صنعتی تهیه آلکنهاکراکینگ کاتالیزوری نفت خام.زنجیر بلند آلکان با یک کاتالیزورحرارت داده می شودبرای تبدیل شدن به یک الکن و آلکان کوتاهتر. مخلوطهای پیچیده ای از محصولات تشکیل میشود. هیدروژن زدایی از آلکانها.هیدروژن بوسیله گرما,کاتالیزوربرداشته شده است.واکنش گرماگیر است.هیچیک از این روشها برای روشهای آزمایشگاهی مناسب نیست.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 96: 96CnH2n-2 آلكينها با فرمول عمومی در مولكول آلكينها يك پيوند سه گانه كربن -كربن وجود دارد. ساده ترين آلكين ، استيلن است .پيوند سه گانه در استيلن و ساير آلكينها متشكل از يك پيوند سيگما و دو پیوند پی است .زاويه بين پيوندهای اين كربنها و اتمهای متصل به آنها 180درجه است . فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 97: 97نام آلکین هاپروپین5- برمو-2-پنتين2و6- دی متیل 3-هپتینفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 98: 98مولکول استيلن فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 99: 99هيدروكربنهای آروماتيک هيدروكربنهای آروماتيك شامل بنزن و مشتقات آن و تركيبات مشابه با آن است .بنزن مايعی است كه در دمای 80 درجه می جوشد . فرمول مولكولی آن نشان دهنده اشباع نشدگی بيشتر است . اما، از نظر خواص با آلكنها يا آلكينها تفاوت زيادی دارد .فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 100: 100کشف بنزناولین بار در سال 1825 بوسیله مایکل فارادی جدا و نسبت کربن به هیدروژن 1:1 مشخص شد.در سال 1834 توسط ایلهارد مید شرلیچ سنتز و فرمول مولکولی آن C6H6 تعیین شد.دیگر ترکیبات وابسته با نسبت کربن :هیدروژن پایین که دارای بوی خوش هستند وجز ترکیبات آروماتیک محسوب میشود. فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 101: 101ككوله ، شيميدان آلمانی ، اولين كسی بود كه خواص بنزن را مطالعه كردوساختاری حلقه ای با پيوندهای دوگانه يك در ميان برای آن پيشنهاد نمودساختار حلقه ای ككوله فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 102: 102ساختار حلقه ای ككولهفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 103: 103آنچه كه از اين ساختار استنباط می شود اين است كه :الف ) در هر گوشه اين شش ضلعی يک اتم كربن وجود دارد . ب ) به هر اتم كربن يک اتم هيدروژن متصل است .ج ) دايره وسط حلقه نشان دهنده شش الكترون غير مستقر است .ساختمان رزونانسیفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 104: 104چند هيدروكربن آروماتيکفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 105: 105هيدروكربنهای آروماتيک مشتق شده از بنزنفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 106: 106نامهای متداول مشتقات بنزن=>فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 107: 107مشتقات دی متيله در موقعيتهای ارتو،متا و پارای بنزنپارا زایلنمتا زایلنارتوزایلنفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 108: 108بعضی از هيدروكربنهای آروماتيك ، مانند نفتالن ، دو يا چند حلقه بنزنی دارند كه به هم جوش خورده اند. بعضی از اين نوع تركيبات سرطان زاهای شناخته شده ای هستند . فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 109: 109خواص فیزیکینقطه ذوب: از الکانها متقارن تر است ودر شبکه کریستالی بهتر قرار میگیرد بنابر این نقطه ذوب بالاتری دارد.نقطه جوش : با توجه به ممان دوقطبی برای ترکیبات دو استخلافه بنزن ortho > meta > para دانسیته: چگالی بیشتر از ترکیبات غیر آروماتیک و کمتر از آب دارد.حلالیت: عموما نامحلول در آب.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 110: 110مولكولهای آلی دارای اتمهای كلر، اكسيژن و نيتروژن برخی تركيبات آلی علاوه بر كربن و هيدروژن ، اتمهای ديگری مانند كلر، اكسيژن ، نيتروژن ، گوگرد يا فسفر نيز دارند.در اين مولكولها و در همه مولكولهای آلی ديگر اين ويژگيها وجود دارد: الف ) هر اتم كلر يک پيوند كووالانسی تشكيل می دهد ب ) هر اتم اكسيژن دو پيوند كووالانسي تشكيل می دهدج ) هر اتم نيتروژن سه پيوند كووالانسی تشكيل می دهدفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 111: 111R-OH الکلها R_O_R ” اترها R_COOH اسید ها R_COOR استرها ” R_NH2 آمینها گروههای عاملیحضور هر كدام از اين اتمها در بخشی از مولكول كه گروه عاملی نام دارد، ويژگيها و خواص مشخصی را در تركيب ايجاد می كند . فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 112: 112ساده ترين تركيبات كلردار با جايگزين كردن هيدروژنهای متان ، به وسيله كلر حاصل می شوندتركيبات آلی كلردارCH3ClCH2Cl2فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 113: 113CCl4CHCL3كلروفرم ، تتراكلريد كربن، دی كلرومتان و 1و1و1- تری كلرواتان بعنوان حلال بكار می روند.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 114: 114اغلب تركيبات آلی كلردار سمی اندد.د.ت یا دی کلرو دی فنیل تری کلرو اتان حشره کش سمی است .DDTد.د.تفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 115: 115DDTد.د.تفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 116: 116ديوكسين: یک ترکیب سمی و خطرناک است . ديوكسين: يك اصطلاح كلی است كه حدود 75 تركيب آلی كلردار راشامل می شود .اين ماده ، فوق العاده سمی و خطرناك است و متاسفانه بخشهايی از خاك و آب را آلوده كرده است . ديوكسينفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 117: 117ديوكسينفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 118: 118تركيبات آلی دارای هالوژنهای ديگر (يعنی فلوئور، برم و يد) نيز تهيه شده اند وبعضی از آنها دارای اهميت زيادی نيز هستند: از قبيل فریونها كه به عنوان گاز سرد كننده در يخچال مصرف می شوند.تركيب ديگر، 1، 2- دی برمو متان است كه به عنوان ضدعفونی كننده غلات مصرف می شود برای حيوانات سرطان زا است .تركيبات آلی دارای هالوژنهای ديگرفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 119: 119اگر در هيدروكربن به جای يک يا چند هيدروژن گروه عاملی جایگزین شود الکل به دست می اید.OH – ساده ترين و در عين حال مهمترين الكلها عبارت اند از: متيل الكل (متانول ) و اتيل الكل (اتانول)الكلهافصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 120: 120متانول ساده ترين الكل می تواند از:حرارت دادن چوب (بدون حضور هوا) تهيه شود كه به اين دليل به آن الكل چوب هم می گويند.متيل الكل (متانول )همچنين متانول می تواند از گاز آب (مخلوط مونوكسيد كربن و هيدروژن) در حضور كاتاليزگرهای اكسيد كرم وروی و در دمای 350 و فشار 250 آتمسفر تهيه گردد.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 121: 121متيل الكل (متانول )متانول سمی است و مصرف آن سبب كوری يا مرگ می شود.متانول بعنوان سوخت جت،حلال، ماده اوليه در چندين فرايند صنعتی مصرف می شود.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 122: 122اتانول دومين الكل بسيار مهمی است كه معمولا يا از تخمير غلات يا قند ميوه ها يا روشهای صنعت ( آب دادن به اتيلن در حضور اسيدها ) تهيه می شود.اتيل الكل (اتانول)فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 123: 123اتيل الكل (اتانول)فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 124: 124اتيلن گليكول يك ضد يخ است . گليسرول نيز محصول جانبی صنايع صابون سازی و پاك كننده هاست . اين تركيب مايعی است با مزه شيرين كه در صنايع داروسازی ، پلاستيك و مواد منفجره (نيتروگليسرين ) به كار می رود .تهيه و مصرف الكلهای ديگرفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 125: 125اسيدهای كربوكسيليکاسيدها تركيباتی هستند كه دارای گروه عاملی کربوکسیل هستند -COOH))ساده ترين اين تركيبات اسيد استيک است.در اثر واكنش اين تركيبات با باز سود سوزآور نمک سديم اسيد تشكيل می شود.نمكهای اين اسيدها كاربردهای مهمی دارند. سديم پروپيونات و كلسيم پروپيونات بعنوان ضد كپک به نان وپنيراضافه ميشوند.صابون، نمك سديم اسيدهای كربوكسيليک با زنجير بلند است.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 126: 126 اسیدهای کربوکسیلیکIUPAC نامگذاری-e را از alkane برداشته و –oic acid را جایگزین می کنیم.کربن کربوکسیلیک اسید کربن شماره یک است.2-chlorobutanoic acidفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 127: 127ساختمان کربوکسیل کربن هیبریداسیون sp2 دارد. زاویه پیوند نزدیک 120درجه است.-OH با C=O بصورت پوشیده است اربیتالهای پی با اربیتالهای زوج الکترون غیر پیوندی اکسیژن همپوشانی دارد.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 128: 128پایداری رزونانسی=>فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 129: 129نمک های کربوکسیلیک اسیدهیدروکسید سدیم پروتون را برای تشکیل نمک جدا می کند.جدا کردن اسید قوی مانند HCl دوباره ایجاد کربوکسیلیک اسید می نماید.=>فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 130: 130استرهايك استر از واكنش بين يك الكل و اسيد آلی تشكيل می شود.استرها دارای گروه عاملی هستند . – COO –بيشتر استرها خوشبو هستند و بوی ميوه ها را دارند. بوتيل استات بوی موز میدهد.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 131: 131نامگذاری استرهااسترها بصورتalkyl carboxylate نامگذاری می شوند.آلکیل از الکل و کربوکسیلات از کربوکسیلیک اسید گرفته می شود.isobutyl acetate2-methylpropyl ethanoateفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 132: 132سنتز استرهاacidacid chlorideacid anhydride methyl ester=>فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 133: 133واکنش استرهاacidesteramide1° alcohol 3° alcohol=>فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 134: 134کاربرد استرهااسترها در تهيه مواد معطر ، مواد اوليه پلاستيكها وپلی استرها ونيز بعنوان حلال كاربرد دارند.چربيهای حيوانی و روغنهای گياهی استرهای اسيدهای كربوكسيليک بلند زنجير با گليسرين هستند.اسيدهای شركت كننده در ساختار استرها می توانند اشباع شده يا غير اشباع باشند.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 135: 135آمین هاآمينها مشتقات آمونياك ، هستند . در اين مشتقات يك يا چند اتم هیدروژن آمونیاک توسط گروهای هیروکربنی جایگزین شده اند.بنابراين ، سه نوع آمين می توان تعريف كرد:آمينهای نوع اول ، آمينهای نوع دوم ، آمينهای نوع سوم.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 136: 136 آمین های نوع اولآمينهای نوع اول ، كه در آنها يك اتم آمونياک استخلاف شده است .فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 137: 137آمینهای نوع دومآمينهای نوع دوم ، كه در آنها دو اتم هیدروژن آمونياك استخلاف شده است .فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 138: 138آمین های نوع سومآمينهای نوع سوم ، كه در آنها هر سه اتم هیدروژن آمونياك استخلاف شده است .فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 139: 139آلكالوئيدها تركيبات حاوی نيتروژنآلكالوييدها از قبيل: كافئين ، نيكوتين ، مورفين و كودئين بخش بزرگ و مهمی از آمينهای طبيعی را تشكيل می دهند .فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 140: 140نيكوتيننيكوتين فراوانترين آلكالوييد موجود در توتون است .نيكوتينفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 141: 141كافئين در برگ چای ، دانه قهوه و ميوه كولا (كه درتهيه انواع نوشابه مصرف می شود) وجود دارد .كافئينفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 142: 142مورفين و كودئين ، از ترياک حاصل از ميوه بوته خشخاش (قوزه خشخاش )استخراج می شوند. اين تركيبات مواد مخدر هستند و بر اثر ادامه مصرف سبب اعتياد می شوند. آلكالوييدهای مسكنهروئينكدئينمورفينفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 143: 143ايزومری در تركيبات آلیايزومرها تركيبات مستقل و با خواص مشخص هستند كه فقط از نظر فرمول مولكولی مشابه يكديگرند.اما از نظر خواص فيزيكی و شيميايی كاملا متفاوت هستند.از انواع ايزومری در تركيبات آلی می توان به موارد زير اشاره كرد:1- ايزومری ساختاری (اسكلتی، گروه عاملی )2- ايزومری هندسی( سيس و ترانس)3- ايزومری نوری فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 144: 144نرمال بوتان و 2- متيل پروپان ، هر دو، دارای فرمول مولكولی یکسان هستند، اما فرمولهای ساختاری آنها متفاوت است . ايزومری ساختاری اسكلتی بوتان2- متيل پروپانفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 145: 145ايزومرهای نوری ( انانتيومرها ،تصاوير آئينه ای)“آزمون دست”:دستکش دست راست را نمی توان به دست چپ پوشید.تصویر آئینه ای شئ با شئ اصلی متفاوت است.فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 146: 146کربنهای کایرالکربنهای چهار وجهی با4گروه وصل شده متفاوت کایرال هستند.تصویر آئینه ای این ترکیب متفاوت خواهد شد (انانتیومر) .فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 147: 147خواص انانتیومرهانقطه جوش , نقطه ذوب, چگالی یکسان دارند.شاخص انکساری یکسانجهت چرخش نور پلاریزه در پلاریمتر متفاوتبرهم کنش متفاوت با دیگر مولکولهای کایرال فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 148: 148پلاريمترمنبع نوریقطبندهلوله نمونه حاوی تركيب الیآناليزرمشاهده كنندهفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 149: 149بسپارهای سنتزی از به هم پيوستن مولكولهای كوچك (مونومرها) به يكديگر، مولكولهای بزرگی (بسپار) حاصل می شوند چنانچه اين فرايند در طبيعت انجام شود، بسپار حاصل يک بسپار طبيعی است از قبيل سلولز، پروتئينها، ولاستيک طبيعی (كائوچو). اگر فرايند بسپارش در آزمايشگاه يا صنعت انجام شود، بسپار حاصل يك بسپار مصنوعی يا سنتزی است ، مانند پلی اتيلن ، پلی وينيل كلريد و پلی آكريلفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 150: 150بسته به نحوه متصل شدن مونومرها به يكديگر، می توان بسپارهای سنتزی را به دو دسته كلی تقسيم كرد:بسپارهای افزايشی ، كه در آنها واحدهای مونومری مستقيما به يكديگر افزوده می شوند. بسپارهای تراكمی ، كه در آنها مونومرها با از دست دادن يك مولكول كوچک مانند آب ، با يكديگر تركيب می شوند . انواع بسپارهای(پلیمرهای) سنتزیفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 151: 151لاستیک طبیعیلاستیک طبیعی پلیمری از ایزوپرن (2-متیل-1و3-بوتادی ان) می باشد .پیوندهای دوگانه درآن شیمی فضایی سیس دارند .کائوچومونومر آن ایزوپرن وازبرخی درختان ترشح می شود .سختتر وشکننده تر از لاستیک است .پیوندهای دوگانه در آن شیمی فضایی ترانس دارند . فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 152: 152لاستیک طبیعی (تمام سیس)CH3 H CH3 H n کائوچو(گوتاپرچا)، تمام ترانس H CH3 Hفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 153: 153بسپارهای افزایشی ( رشد زنجیری)در اثر واکنش های زنجیری بدست می آیند .در ابتدا به یک آغازگر ( یک آنیون ، یک کاتیون و یا یک رادیکال ) برای افزایش به پیوند دوگانه نیاز است .بر ترکیب فعال فوق به تکرار واحدهای مونومر افزوده می شوند وبدین ترتیب طول زنجیر ترکیب میانی فعال بیشتر و بیشتر می شود. . فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 154: 154پليمر افزايشی( پلی وينيل كلرايد)مونومر كلريد وينيلپلی وينيل كلرايدفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 155: 155 برخی پلیمرهای رشدزنجیری وکاربرد آنهانام تجارتی کاربرد مونومر پلی اتیلن بسته بندی،بطری،فیلم و.. اتیلنپلی پروپیلن طناب،موکت،قطعات ماشین پروپنپلی ونیل کلرید قطعات عایق،فیلم ولوله وینیل کلریدپلی استیرن قطعات قالب،اسفنج استیرنتفلون شیروواشر،اندود کردن قطعات تترافلورواتیلنارلون،اکریلان الیاف اکریلونیتریلپلکسی گلاس قطعات قالی ،رنگ متیل متاکریلاتپلی وینیل استات رنگ ،چسب وینیل استاتپلی وینیل الکل الیاف ،چسب وینیل الکلفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 156: 156در تشكيل يك بسپار تراكمی (رشد مرحله ای )، مونومرها با هم تركيب می شوند و يك مولكول كوچك ، كه غالبا آب است ، حذف می شود. معمولا دو مونومر دو مولكول متفاوت هستند. هر كدام از مونومرها يك گروه عاملی در هر انتها دارند از قبيل :گروه عاملی اسيد، الكل ، يا آمينبسپارهای تراكمیفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 157: 157اتيلن گليكولترفتاليك اسيد(PET(بسپارهای تراكمیفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 158: 158(PET )ساختار بسپارفصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 159: 159بسپارهای تراكمی آديپيك اسيد1و6-دي آمينوهگزاناتصال آميدینايلون66نایلون 66فصل دوم مولكولهای آلی

اسلاید 160: 160فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 161: 161هدف كلی در اين فصل ، دانشجو با مهمترين تركيبات آلی حياتی و زيست شيميايی ، ساختار مولكولی و نقش آنها در فرايندهای شيميايی حياتی آشنا می شود فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 162: 162هدفهای مرحله ای پس از پايان اين فصل ، دانشجو بايد تواناييهای زير را به دست آورده باشد:فرمول كلی كربوهيدراتها، آمينواسيدها پروتئينها و ليپيدها را بنویسد. فرمول ساختاری كلی استروييدها و چربيها را بنویسد . فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 163: 163كربوهيدراتها- منابع مهم انرژی برای متابوليسم- بصورت مونوساكاريد، دی ساكاريد و پلی ساكاريد- دی و پلی ساكاريدها از مونوساكاريدها با حذف مولكولهای آب تشكيل می شوند.- فرمول عمومی Cn(H2O)mفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 164: 164طبقه بندی کربوهیدراتهاقندهای ساده (مونوساکاریدها):آنها را نمی توان به مولکولهای کوچکتر هیدرولیز نمودپلی هیدروکسی آلدهید ، نظیر گلوکز و....و یا پلی هیدروکسی کتون نظیر فروکتوز هستند .فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 165: 165گلوکز گلوکز اولین ترکیب ساده از این گروه بود که شناسایی گردید. است. C6H12O6 فرمول بسته آن فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 166: 166گلوکز از فرآیند پیچیده فتوسنتز در گیاه بیوسنتز میشود.پس از تهیه به منظور ذخیره شدن بصورت سلولز ویا نشاسته پلیمریزه می شود . بعنوان ماده غذایی مصرف می شود ودر اثر متابولیز انرژی تولید می کند .فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 167: 167گلوكز، به صورت محلول در آب ، عمدتا به صورت حلقه شش ضلعی است اين حلقه مسطح نيست بلكه حالت يك صندلی سه بعدی را دارد.فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 168: 168دی ساكاريدها مالتوزاز تركيب شدن دو مولكول گلوكز حاصل شده است فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 169: 169برای تشكيل اين قند، يك مولكول گلوكز با يك مولكول قند ساده ديگری به نام فروكتوز تركيب می شود.ساكاروزفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 170: 170 پلی ساکاریدهازنجیرهای پلیمری از تکرار بیش از ده ( تا چندهزار) مونومر قند ساده ساخته می شوند.فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 171: 171نشاسته یک پلی ساکارید گیاهی است .نشاسته به صورت مخلوطی از دو بسپار آميلوز و آميلوپكتين است . نشاستهفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 172: 172اين تركيب متشكل از زنجيرهای بلندی از واحدهای گلوكزی است كه به صورت سر به دم (مانند مالتوز) به هم متصل شده اندآميلوزفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 173: 173آميلوزآميلوز در آب نامحلول است و حدود 20٪ نشاسته طبيعی را تشكيل می دهد.فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 174: 174بخش ديگر تشكيل دهنده نشاسته ، آميلوپكتين است كه در آب حل می شود.آميلوپكتينفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 175: 175آميلوپكتينپيوندها در آميلوپكتين مشابه پيوندهای آميلوز است . اما تفاوت در اين است كه آميلوپكتين يك بسپار شاخه دار است فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 176: 176بخش عمده چوب و برگ و ريشه درختان را تشكيل داده است و برای انسان قابل هضم نيست .سلولزفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 177: 177سلولزمنابع سلولزی مهم ، پنبه ، چوب فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 178: 178گياهان گلوكز را عمدتا به صورت نشاسته ذخيره می كنندنشاستهفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 179: 179حيوانات گلوکز را به صورت گليكوژن ذخيره مي كنند. گليكوژن ساختاری شبيه آميلوپكتين دارد با اين تفاوت كه شاخه دارتر است . گليكوژنفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 180: 180گليكوژن عمدتا در كبد ودربافتهای ماهيچه ای يافت می شودگليكوژنفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 181: 181پروتئينها حدود %15 وزن بدن را تشكيل می دهند . پروتئينها پروتئينهای ديگر (هموگلوبين) نقل وانتقال اكسيژن، چربيها و ساير مواد مورد نياز برای سوخت و ساز را برعهده دارندفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 182: 182ساختمان پلی پپتیدی هموگلوبینفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 183: 183پروتئين ديگر، از قبيل انسولين و واسوپرسين ، هورمون هستند پروتئينهای فيبری (ليفی) اجزای اصلی مو، ماهيچه و پوست را تشكيل می دهند.پروتئينهاآنزيمها نيز از پروتئينها تشكيل شده اند .فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 184: 184 پروتئينها از بسپارش مونومرهای آمينواسيدهاكه ساختار عمومی زير را دارند تشکیل می شوند. آمينواسيدهافصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 185: 185در دستگاه گوارش ما پروتئينها به آمينواسيدها تبديل می شوند و پروتئينهای جديدی را تشكيل می دهند كه مورد نياز سلولهاست فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 186: 186تفاوت مهم پروتئينها با ساير بسپارها در اين است كه ممكن است تا 20 مونومردر تشكيل آنها شركت كرده باشد . فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 187: 187اتصالی كه در همه پروتئينها وجود دارد و ويژگی مشخصه همه پروتئينهاست را اتصال پپتيدی می گويند .اتصال پپتيدیفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 188: 188گليسين و آلانين دارند .Rگروهای کوچک پيوندهای هيدروژنی ، پروتئين ساختار لايه ای و صفحه ای پيدا می كند . آلانينفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 189: 189نوع ساختار صفحه ای در الياف ابريشم ، مو، پشم ، ناخن و در پروتئينهای ماهيچه ها وجود دارد .گليسين و آلانينگليسينفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 190: 190بزرگ هستند. R در بيشتر پروتئينها، گروههای گروههای پرحجم همگی در خارج از فضای داخل مارپيچ قرار گرفته اند . انسولين ، آلبومينها، و ميوگلوبين مانند:انسولينانسولينفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 191: 191ليپيدها مولكولهای آلی طبيعی هستند ليپيدهادر ليپيدها ساختارهای هيدروكربنی بزرگ وجود دارد واز اين رو در آب نامحلول و در حلالهای آلی محلول هستند.فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 192: 192ليپيدهای پيچيده : چربيها، روغنها و مومها ليپيدهای ساده: استروييدها (از قبيل كلسترول ) و ترپنها انواع ليپيدهافصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 193: 193چربيها و روغنهاچربيها و روغنها (تری استر گليسرول ) هستند كه دراثر هيدروليز به گليسرول و اسيد چرب تبديل می شوند.فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 194: 194گليسرولفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 195: 195در اثر هيدروليز چربيها و روغنها در محلول آبی هيدروكسيد سديم گليسرول و صابون حاصل می شود.اسيدهای چرب حاصل از هيدروليز عموما 12 تا 20 كربن دارند.اسيدهای چرب حاصله اشباع يا غير اشباع هستند.هيدروليز چربيهافصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 196: 196آنزيمها1- آنزيم – يك كاتاليزگر بيولوژيكی 2- مولكولهای پروتئين خيلی بزرگ هستند.3- تنها با يك چند نوع از مولكولها وارد عمل می شوند.4- كار يك آنزيم پايين آوردن انرژی فعال سازی و افزايش سرعت واكنش است.فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 197: 197 شکل یک آنزيمفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 198: 198ساختار آنزيمها آنزيمها متشكل از دو جز هستند، الف- بخش پروتئينی كه آپوآنزيم نام دارد ب- بخش غير پروتئينی كه كوفاكتور ناميده می شود.در آنزيمها سه نوع كوفاكتور ديده مي شود كه عبارتند از : الف- گروههای پروستتيكب- يونهای فلزیج- كوآنزيمهافصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 199: 199قسمت فعال آنزیمفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 200: 200گروههای پروستتيک اتصال محكمی با آپوآنزيم دارند. همه پروتئينها از قبيل هموگلوبين دارای يک مشتق آهن - پورفيرين به عنوان گروه پروستتيک هستند كه هؤم نام دارد و كار اكسيژن رسانی به بدن را برعهده دارد گروههای پروستتيکفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 201: 201حدود بيست يون فلزی مورد نياز بدن است كه عمدتا به صورت كوفاكتور در آنزيمها حضور دارند.يونهای فلزیيون منيزيمدر تغيير و تبديل نوكلئوتيدها دخالت دارد يون منگنز در واكنشهای حياتی ، در كربوكسيل زدايی فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 202: 202كوآنزيمها1- بسياری از آنزيمها نياز به مولكولهای آلی و غير پروتئينی كوچكی دارند تا فعال شوند. اين مولكول كوآنزيم نام دارد.2- بسياری از ويتامينها يا كوآنزيم هستند يا غالبا بخشی از يك مولكول كوآنزيم بزرگ هستند .فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 203: 203ويتامينها1-ويتامينها به مقدار كم مورد نياز بدن هستند .2- ويتامينها غالبا از منابع غذايی تامين می شوند .3- ويتامينها به دو دسته :الف- ويتامينهای محلول در چربي( A,D, E,K) ب- ويتامينهای محلول در آب ( C,B1, B2,و ...)فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 204: 204ويتامينهای محلول در آبB1 ویتامین تیامین ) ) مورد نياز بيشتر مهره داران و ريزارگانيزم هاست . كمبود آن سبب بروز بيماری بری بری در انسان می شود. تيامين در سلولها، عمدتابه صورت كوآنزيم فعال تيامين پيروفسفات وجود داردفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 205: 205اين تركيبات مواد زرد رنگی هستند كه اولين بار از بافتهايی حيوانی ، تخم مرغ و شيراستخراج شدند.ريبوفلاوين و فلاوينهای ديگر، از جمله ريبوفلاوين 5-فسفات به عنوانكوآنزيم ، بخشی از آنزيمها را تشكيل می دهند. (ريبوفلاوين) B2 ویتامین فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 206: 206( ريبوفلاوين) B2 ویتامین فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 207: 207نيكوتينيك اسيد (نياسين)نام نيكوتينيك اسيد به اين دليل به اين تركيب داده شده است كه با نيكوتين ، يك آلكالوييد سمی موجود در توتون ، شباهت ساختاری دارد. سپس نام نياسين به اين تركييب داده شد تا از اشتباه ناشی از شباهت نام ها جلوگيری شود. نيكوتينيك اسيد توسط گياهان و بسياری از حيوانات سنتز می شود .فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 208: 208كمبود اين تركيب در انسان سبب بروز بيماری پلاگرا می شود .نيكوتينيك اسيد (نياسين)فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 209: 209پانتوتنيک اسيد به عنوان عامل موثر در رشد مخمرها شناسايی شد .اين تركيب توسط گياهان و باكتريها توليد می شود اما مورد نياز مهره داران است . ) A پانتوتنيک اسيد( كوآنزيم فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 210: 210كمبود آن سبب بروز عارضه های مختلف از جمله بيماريهای پوستی می شود . كوآنزيمهای پيريدوكسين) (B6 ویتامین فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 211: 211Vitamin B12ويتامين B12 در جگر يافت می شود. در بهبود كم خونی نقش دارد.عدم امكان سنتز آن توسط گياهان و حيوانات.فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 212: 212اسيد اسكوربيك ، برای نخستين بار در سال 1932 از آب ليمو به صورت متبلور جدا شد . اسید اسکوربیک ) )C ويتامين فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 213: 213در بافتهای حيوانی و گياهی تازه و خام به مقدار زياد موجود است اسید اسکوربیک ) )C ويتامين فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 214: 214اين ويتامين بر اثر پختن غذا از بين می رود.اسید اسکوربیک ) )C ويتامين فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 215: 215A ویتامیناين ويتامين به دو صورت ديده می شود: ويتامين ََرتينول كه در بافتهای پستانداران و ماهيان دریایی وجود دارد. ويتامين رتينول 2 كه در ماهيان رودخانه ها يافت می شود.كمبود آن سبب اختلال در رشد پستانداران ، بيماريهای استخوانی و عصبی، ناراحتيهای پوستی و كليوی ، اختلال در قدرت بينايی و غيره می شود.فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 216: 216A ویتامینفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 217: 217در مناطقی كه زمستانها طولانی است و تابش آفتاب كم است ، بيماری نرمی استخوان شايع است.افزودن روغن كبد ماهی به رژيم غذايی از ابتلا به اين بيماری جلوگيری می كند. مهمترين تركيبات عبارتند از: ويتامين D2 يا اركوكالسی فرول وويتامين D3 يا كول كالسی فرول كه معمولا در پستانداران يافت می شود.ويتامين Dفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 218: 218بيشتر غذاهای طبيعی دارای ويتامين Dهستند. اين ويتامين ، به صورت دارو نيز توليد و عرضه می شود.ويتامين Dفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 219: 219برای نخستين بار، ويتامين E به صورت محلول در روغنهای نباتی ، به عنوان عامل باروركننده موشها شناخته شد. اين ويتامين به صورت تركيبی به نام توكوفرول (از لغت يونانی tokos به معنی تولد بچه ) از گندم جدا شد. توكوفرولهای ديگر نيز از گياهان ديگر جداشده اند كه مهمترين ، فعالترين و فراوانترين آنها a-توكوفرول است ويتامين Eفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 220: 220ويتامين K برای نخستين بار توسط يك دانشمند دانماركی به عنوان عامل منظم كننده زمان انعقاد خون كشف شد. ويتامين K دست كم در دو شكل وجود دارد: ويتامين K2 كه شكل فعال اين ويتامين است . منانديون يا ويتامين K3 كه يك تركيب سنتزی است و فاقد زنجير بلند جانبی است .ويتامين Kفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 221: 221ويتامين Kتنها عارضه شناخته شده ناشی از كمبود ويتامين K، اختلال در بيوسنتزآنزيمهايی است كه به هنگام خونريزی، طی مراحل و واكنشهای پيچيده ای ، سبب تشكيل پروتئين جامد فيبرين و انعقاد خون می شوند.فصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 222: 222ويتامين Kفصل سوم شيمی مواد حياتی

اسلاید 223: 223پایان