صفحه 1:
صفحه 2:
دکتر وحید تفضلی
طب سنتی
پزشک و متخصص طب سنتی ایرانی
اردیبهشت ٩۹۵
M.D, Ph.D
صفحه 3:
The 2015 Nobel Prize in Physiology or Medicine
صفحه 4:
۳۲۰۱۵ be opl ov»
«یویو تو» ۸۵ ساله داروی Artemisinin
را کشف کرد که بطور چشمگیری نرخ مرگ و میر بیماران
مبتلا به مالاریا را کاهش داده است.
صفحه 5:
Artemisia absinthium
گیاهیکه در ط بسنتیسرلوهفعنگلستفاده
صفحه 6:
اگر سنگینی در ناحیه کبد احساس کنند استعمال
مفتحات مانند نقوع اف افسنتين بعد از هضم طعام
نقوع:آبی که در آن دارو خسانیده باشند.
صفحه 7:
صفحه 8:
احا
MEDICINE
6. The most important and influential
single text in the history of medicine
‘Many of he fowdations of moder
medicine—enpireal obseraton, objectivity,
J and rationatsm surfaced through Avicenna’
owering gems..."
Lana Dossy,
Healing Words
1 for Inceprative Health Care
wii ۱ رح هه م۱[ Hiaxiwa Anns, PH.D
زا ١ ‘ND Mane S. Micozzi, M.D., Px.D.
صفحه 9:
Se Seer a AVICENNAS
Brat سم چا زد MEDICINE
‘Medicine is» valuable link in opedcing’ ich hasty. As the
authors make cer in this marvelous transladon, Avicenna rel
‘Srancs so oar cr has noe Been ensued”
Lanny Doser MLD. avrvion oF
iste Horas to Ove Mis
۸ NEW TRANSLATION
cof the Hth-Ceneury Canon with Practical
Applications for Integrative Health Care
MONES Anu-AsAs, Pit D.
Hagin Amer, PH.D,
Mare S, Micozzi, M.D., PH.D.
Healing Arcs Pes
Rochester, Vermont + Tonto, Cane
صفحه 10:
چرا ترجمه قانون در سال ٩۳۰۱۳
الكو كيرى از ابن سينا در جمع آورى نقادانه علوم گذشتگان
تلفيق آن با علم روز زمان خود
بررسى درستى نتى اين علوم با تجربيات و تفكر و انجام آزمايش
صفحه 11:
7
jement 2 te connector, Sor Ong
Su) are abated ey
"bang thor three
۳
مير" من مسريو
See om
ie
1 اب حا ع ین
ME ٩2 عي are ements git
te fre cane ine
0
Spe rien ee noe
tear Pr endo hee
— vthin the Parmar On مه مها
ل 17
met ال
nt et ا nnd by ee
ا ی هه
مر ی ام و of py 9 the We
etl و
ee ont
a mie
CHAPTERS
The Unani Elements
‘The Basics or Origins
(Ousoul, (اصول
Second Lesion of he Frc Ar The Un
+ On Element (Lacon)
‘The ssi coneape of ولاز ره medicine recogni ا
را در سید aor components fal ving hing. These ae ex
‘water trad ie, Esch ofthese elements ha wo character
ام مه رو لد ای با له منم شمه یوب جوا 1
اه ی ot ard wet ard re ۳۵) هه رد رطق
tre cles heavy elements, we fe ad rae a ema
Heavy elomenis are chiractewzed as beng sone, Mit, 03
The earth elment in Avicennss words es empl moos
heavy objet that oeapoe the cortar in د group of etre hl
Mefrm aan cobeaienen, shape, an tabity” He aso eee
the ements in relation to each ethan wneng, "The war lt
لو the earth, and the wo are surrounded by a” and he أ
صفحه 12:
ele! روز و دو نظریه ابن سینا؟
فهم مزاج تنها پس از پیشرفت علوم پایه پزشکی (زیست
شناسی و زیست شیمی)
ارتباط مزاج با تولید انرژی در سطح میتو کندری های درون
سلول ها
براى فهم خلط هاى جهار كانه هنوز نياز به يبشرفت هاى
!إبيشتر است
صفحه 13:
چاپ مقاله در نشریه نیچر
SCIENTIFIC REPLIRTS
OPEN Proteomics of hot-wet and cold-dry
temperaments proposed in Iranian
traditional medicine: a Network-
based Stud:
بررسی پروتئومیک مزاج گرم و
تر و سرد و خشک در طب سنتی
ايران
صفحه 14:
مد مه سیر
2
@SAGE
Topical Review Ate
Principles of Nutrition in Islamic and
Traditional Persian Medi
Majid Nimrouzi, PhO! and Manijhe Zare, MA!
Abstract
[Nutrition has a crucial role in maintaining body health. Eating and drinking has a special place in Islamic doctrine and traditional
Persian medicine. Traditional Persian medicine sa helistc medicine and provides great attention to the spiritual aspects oflfe as
‘wall as somatic aspects to maintain human health In this view, peoplaarenot goingto eat and drinkfor pleasure but to maintain
{ood Ife and physical health, due co daly cass, a well as observing moral aspects ofa human Ife and spiritual ممق كولمم
Keywords
rutriion,tradiional Persian medicine, Avicenna
acevagAp!20, 2014 Received rove fine 6,204 Accepted for pubis ine 10,2014
sayings. Disease and pain in an organ show the involvement
of the whole body; for treatment of the affheted organ, the
Datict should be treated not the individual organ and not the
disease per se. Tab ‘ar (nature), the sober force of the body,
protects the body from tho ternal and the extemal enemies
very align who wants to distuth the system of the burn body
microcosm fist should overcome falar, The stomach isthe
First and the most important route for the arival of the in
ders, because of the body need to counterval the energy loss
trough this route Prophet (PBUH) has stated that the stomach
isthe origin ofevery disease, and therefore observing a healthy
dict the best method of preventative medicine
Introduction
According to Islamic medicine and traditional Persian medi
cine, mutition has 4 ericial rofe in maintaining body health
Furthermore, Iranian sages of medieval Persia believed that the
quality and quantity of foods would influence mental health
“Type, soutee, and recipe were also considered very important
in physical and mental healt
the diagnosis and treatment in traditional Per
sian medicine have taken fam Hippocratic medicine, but the
foxfprint of Islamic thought and spirituality is seem in many
resources of traditional Persian medicine. Based om Islamic
techies: these fe i Deide sctnticcishin bechwrcca ict قف
صفحه 15:
خشک(صفراوی)-
a Ea
(سوداوى)-
گرم وتر(دموی) -
سرد وتر(بلغمی)
دکتر زحلی نژاد
صفحه 16:
موضوع
وفتی اطرافیان دست شما را لمیس
مورد گرمی و سردی آن چه می گویند
آندازه گف دست شما در چه حد می باقد؟
در
سرعت. تاتیر پذیری تما ازسرما و کرسا چگوته
است؟
هنكام صحبت کردن چند جمله متوالی را چ
آدا می کنید ؟
سرعت خثم و عصبائيت شما جكونة است"
سرعت #ثير يديرى ما ازغذاهاي باطبسع كرم
مانندعسلءادويه جات؛ فلفل وبا غداهای با طبع
سرد مانند دوغ؛ ماست و خیار چگونه است:
قوت سداق كما تسبت به آطرآقیان چگونه آست۳
سرعت حر كات جسمى شسا نسبت به آترآیان
چگونه اس
تمره برلبز و کمتر از 14 سرد > 15-18 معتدل -
2
صفحه 17:
3 7
گرم جات
نه لاغرم
we ~
Sie
جمع نمرات دو سوال قوق
رم
نمره برابر يا كمتر از 3 تر
موضوع
ویس جامی واتری تعمانسبت به ساییین
چگونه است؟
بالای 5 خشک
صفحه 18:
عوامل موثر بر مزاج
eVe
6ه
صفحه 19:
طبایع و اثر خوراک
برخی با غذاهای گرم (توت. خرماء دارچین. زنجبیل و
انجیر) دچار خشکی دهان. سوزش و خارش و یبوست می
شوند ولی با شیرخشت. لیمو, اسفناج. خیار. کدو. خرفه و
كاهو بهبود مى يابند.
برخی برعکس با ماست. خیار. اسفناج و كاهو سست و بى
حال مى شوند ولى با توت. خرماء زيره. دارجين و زنجبيل
حالاتشان بهتر است.
صفحه 20:
صفحه 21:
غذاها و نوشیدنیهای گرم و خشک
دانه ها و حبوبات 1
لبنیات و روغن ها آفتابگردان و زیتون رسیده
ادويه جات دارچین؛میخک؛زرد چوبه؛هل؛جوز؛فلفل؛
رازیانه؛زنجبیل؛ز + 9
زعفران؛خردل؛
نوشیدنیها و شیرین کننده ها عسل؛شربت زعفران؛مری بالنگ؛قهوه؛
مربایبهار نارنج
صفحه 22:
غذاها و نوشیدنیهای گرم وتر
سبزیجات
میوه ها بادام؛موز؛انجیر؛انگور؛:سیب شيرب
دانه ها و حبوبات گندم؛برنج eT
لبنیات و روغن ها روغن کنجد؛روغن زیتون نارس؛کره؛
روغن حیوانی
77 شقاقل
نوشیدنیها و طعم دهنده ها
صفحه 23:
غذاها و نوشیدنیهای سرد و تر
سبزیجات خیار؛ کدو؛ کاهو؛ اسفناج؛ گشنیز؛قارج؛
خرفه
میوه ها هندوانه؛توت فرنگی؛کیوی ؛مرکبات؛هلو؛
آلو؛پرتقال 3
دانه ها و حبوبات تخم خبار؛تخم هندوانه؛تخم کدو؛تخم
کاهو؛نشاسته؛تخم خرقه
لبنيات و روغن ها 0 eon “بنيرتازه؛روغن
دانه
ادویه جات و چاشنی ها
نوشیدنیهاو طعم دهنده ها آب؛دوغ؛شریت :لیمو؛آلبالو؛عناب؛
زرشک؛آلو؛چای بنقشه؛ماءالشعیر طبی؛
صفحه 24:
غذاها و نوشیدنیهای سرد و خشک
: “به ترش
دانه ها و حبوبات ذرت؛ارزن؛جو؛عدس؛باقلا
لبنیات و روغن ها پنیر کهنه؛ کشک
ادویه جات و چاشنی ها تمبر هندی؛رب گوجه؛آب لیمو؛آب غوره؛
“ ?~ له ما شم کسیر سا
نوشیدنیها وطعم دهنده ها سرکه؛سس گوجه؛آبلیمو؛میوه ترش؛
شير ترش؛یخ؛ترشی؛
صفحه 25:
آداب سفره از زبان حضرت زهرا (س)
در سر سفره غذا ۱۳ کار نیک وجود دارد که سزاوار است. هر
مسلمانی آنها را بشناسد
چهار عمل واجب:
شناخت و معرفت پرورد گار. (بدانیم که نعمت ها از اوست)
راضی به نعمتهای خدا بودن.
گفتن بسم الّه الرحمن الرحیم در آغاز غذا.
سپاسگزاری خدا در پایان. (گفتن الحمدلله رب العالمین).
.فرهنگ سخنان فاطمه زهراء ص ۳۷ - ۳۸؛ عوالم. ج ۱ ۱ ص ۶۲۹
صفحه 26:
چهار عمل مستحب:
وضو گرفتن قبل از غذا.
نشستن به جانب چپ.
در حال نشسته غذا خوردن.
غذا خوردن با سه انگشت.
و آن چهار عمل که نشانه ادب و بزر گواری است:
از غذای پیش روی برداشتن.
لقمه ها را کوچک. برداشتن.
غذا را به خوبی جویدن.
کمتر در صورت دیگران نگاه کردن.
صفحه 27:
صفحه 28:
۰ تا وقتی اشتهای صادق ابحاد نشده
نباید غذا خورده شود
۰ خوردن غذا بدون اشتهای صادق سبب
تداخل و سوء هاضمه و عفونتها و برخی
امراض می شود
صفحه 29:
علامات اشتهای صادقر
٠ ناحيه شكم از زير سينه تا ناف سبك شود و تنها قسمت زيرٍ ناف
اندكى سنكين به نظر آيد بخصوص وقتى غذاى دفعه بيش
زياد باشد
* رنك ادرار به طرف رنك صفراوى و ترنجى بركردد
اگر آروغ بزنه ترش نبوده و بوی نامطبوع نداشته باشد و
مقدار آن هم کم باشد
٠ حس شنامه و بعد از آن حس بینائی و شنوائی تیزتر میکرده
٠ حركات بدن سبك مى شود بطوريكه شخص ميل به خوابيدن
ذمى كند
٠ آب دهان كم مى شود
٠ كمى عطش عارض مى كردد
صفحه 30:
. در صورت ایجاد اشتها و گرسنگی غذا خوردن
را نباید زیاد به تاخیر انداخت چون باعث تجمع
اخلاط ناصالح در معده مى شود و همچنین
por uch رطوبات بدنی و تحلیل حرارت
غریزی و ضعف و ذبول و رفتن اشتها می
شود
٠ در صورت ایجاد گرسنگی شدید و عوارض
ناشى از أن جه بايد كرد ؟
صفحه 31:
: غذا خوب جویده شود ٠
, بسیاری از بیماریها از جمله بیماریهای گوارشی .
مفصلی »,پوستی ,عصبی ودیابت می تواند ازخوب
نجویدن غذا سرچشمه بگیرد زیرا وقتی غذا
دردهان خوب جویده نشود وغذا آماده هضم معدی
نباشد معده هم نمی تواند انرا بدرستی نضح دهد
وهضم کند در نتیجه غذای غیر منهضم و کیلوس
نضح نیافته تحویل کید می شود و ازاين کیلوس
ناصالح ؛اخلاط وخون ناصالح ایجاد می شود که
قابلیت جذب بدن را ندارد و در مفاصل و بين
بافتها رسوب می کند
صفحه 32:
٠ هنوز قدری میل و رغبت به غذا
باقی باشد دست ازغذا کشیده شود
زیرا هنگام هضم غذا متخلخل شده
ومعده ممتلی wo شود وباعث Sow
هضم وفساد مى گردد
غذا بیش أز حد - خورده شده است :
احساس سنگینی در معده ,+تنگی
خواب وجابه جاشدن در بسترواروغ
ترش
صفحه 33:
٠ غذا رابايد به تنسب تيروى
٠ هاضمه قوى: إغذاى يرقوت
وغليظ مانند گوشت گاو وبره »
کباب وتخم مرغ آب پز
* هاضمه ضعیف : غذای لطیف و
زود گذر ازمعده مانند گوشتهای
لطیف
صفحه 34:
* در تابستان دراوایل روز ودر زمستان
در اواسط روز غذا خورده شود که
هوا معتدل است
صفحه 35:
!در یک وعده غذایی
چندین غذای مختلف باهم خورده
شوو
" تنوع غذایی در وعد ه هاى
تتنوح
صفحه 36:
* مزه غذا را متناسب با کیفیت غذا انتخاب کرد
و هر چه غذا خوشمزه تر باشد طبیعت بهتر
انرا جذب و هضم می کند
باشد ولى خوشمزه تر باشد ارجح است
: عادت طبيعت ثانوى است و اگر بد هم باشد
باید به تدریج ترک شود
صفحه 37:
۰ در مورد تعداد دفعات غذا خوردن نخستین دستورآن
است که در هنگام نیاز غذا بخورد و آن هنگام تحریک
قوه جاذبه و اشتهای غذا است و هنگامی است که
معده از غذای قبلی خالی شده باشد و خوردن غذا به
دلیل عادت يا وعده معین اشتباه است که در اين
صورت اگر غذای قبلی هضم نشده باشد مضر است .
توصیه های حکمای طب سنتی در مورد دفعات
تغذیه اندکی متفاوت است. بعضی دو وعده غذا را
(صبح و شب)را توصیه می کند و بعضی دیگر aw
وعده غذایی در دو روز متوالی را تصریح نموده اند -
یعنی روز اول ,صبح و شب و روز دوم هنكام نهار و
روز سوم مجددا صبح و شب.
صفحه 38:
aS شده است زیرا که خواب شب به هضم غذا
کمک می کند و طبیعت بدن در روز و به خصوص
هنگام ظهر برای گوارش آماده نیست زیرا که در
روز به خاطر بیداری و مشغول بودن حواس, حرارت
غریزی به سمت ظاهر بدن می رود , پس عملکردش
برای هضم در داخل wre Bure yu شود البته
مطالب فوق الذکر در مورد افراد متوسط و معتدل
المزاج می باشد والا اطفال و جوانان محرور المزاج
را سه يا چهار مرتبه و پیران و ضعیف المزاجان را
شاید یک يا دو مرتبه تغذیه در روز کافی است و
همچنین با توجه به قوت هاضمه و گنجایش معده ,
وعده های غذایی قابل تنظیم cowl و نکته مهم
دیگری که عموم حکما برآن اتفاق نظر دارند پرهیز
از خوابیدن با شکم گرسنه (خصوصا پیران) در شب
است .
صفحه 39:
٠ عوارض مصرف زیاد غذای ترش :کم
خونی -ضعیف کننده قوا - مضر اعصاب
- خشک کننده اعضا است.
صفحه 40:
منع غذ
۱ حرکت نز
am كت شتديد بعد از ۱
رز PS
صمه
مى
صفحه 41:
1
ز مصرد شی
نى eee زیاد wy
شو جرب اجتنا
ب
صفحه 42:
۰ مصرف آب زياد در حين و يس از غذا
خوردن باعث سردى معده و
شناورشدن غذا بر روى معده مى
شود , هضم ناقص شده و تولید خلط
ناصالح می نماید
٠ استتناء؟
٠ مصرف آب در حین غذا بیشتر مضر
است یا کمی بعد از غذا؟
صفحه 43:
! اچند خوراکی خوشمزه مقوی ذهن و بدن
بادام درختی؛
انجیر و گردو.
نخودچی کشمشء
زرده تخم مرغ عسلى.
شله زرد.
فالوده سیب
صفحه 44:
این خوراکیها علاوه بر تقویت مغز و افزايش توان ذهنی
برای دستگاه گوارشی بار اضافی نیستند. همچنین در افراد بد
غذا هم به میتوان به عنوان میانوعده متنوع و مقوی مورد
استفاده قرار گیرد. نکته مهم اين است كه در مصرف اين
غذاها افراط نشود.
صفحه 45:
بادام یکی از مواد مغذی تقویتکننده بدن و قوای ذهنی
است. علاوه بر این اغلب مواد معدنی نظیر آهن و کلسیم و
فسفر هم در بادام موجود هستند. طبع بادام معتدل رو به گرم
و برای اغلب مزاجها قابل تحمل است. یکی از نوشیدنیهای
خوشمزهای که میتوان به راحتی از بادام تهیه کرد شیربادام
است.
صفحه 46:
طرز تهیه شیر بادام
مواد لازم: مغز بادام خام ۱۵ عدد. عسل یا شکر ۳ قاشق
غذاخوری, آب سرد ۳ لیوان.
ابتدا پوست بادامها را جدا کنید. برای این کار ابتدا آنها را در
wl در حال جوش بریزید و بعد از یک جوش خوردن بردارید
و روی آنها آب سرد بریزید با این کار پوستها به راحتی
جدا میشوند سپس بادامها را به همراه آب سرد و عسل یا
شکر در مخلوط کن به طور کامل مخلوط کنید تا به صورت شير
درآید.
صفحه 47:
* مواد لازم: ۴ عدد سیب درختی متوسط. عسل یا شکر یک
قاشق غذاخوری, زعفران ۴ پر, گلاب یا عرق بیدمشک
نصف استکان.
ابتدا سیبها را پوست کنده و رنده کنید. سپس با مواد
دیگر کاملا مخلوط کنید. ماده به دست آمده را در یخچال
نگهداری و به اندازه دلخواه در میان وعدهها میل کنید. در
صورتی که مزه شیرین فالوده اذیت کننده است به آن شکر
یا عسل اضافه نکنید. فالوده سیب در هنگام گرمی هوا و
ای ام اي مج
یم .| با ابش
صفحه 48:
مويز
مويز يا همان كشكش سياه نيز از موادى است كه جهت
تقويت حافظه و افزايش تمركز بسيار مفيد است. نوع
بیهستهی آن هم در فروشكاههاى خشكبار وجود دارد كه
لذیذتر است. میزان مصرف این فرآورده روزانه ۰ گرم یا
۱ عدد است که بهتر است صبح ناشتا استفاده شود.
صفحه 49:
ورزش ملایم و مستمر حتی در حد ۱۵ دقيقه در هنكام صبح
یا عصر که دمای هوا معتدل است نیز توان ذهنی را افزایش
میدهد.
صفحه 50:
نوشیدنی های مقوی ذهن
یکی از نوشیدنیهایی که علاوه بر تقویت معده و بهبود هضم
باعث تقویت حافظه و تمرکز میشود و آرامبخش و نشاطآور
بوده و میتواند حرارت بدن را در هنگام گرمی هوا کاهش
دهد شربت جَلاب یا همان شربت گلاب زعفران طب سنتی
صفحه 51:
طرز تهیه شربت US
* مواد لازم: شکر ۱ کیلو. گلاب ۳ کیلو, زعفران یک قاشق
چایخوری سرخالی.
* شکر و گلاب را مخلوط کرده روی شعله ملایم بجوشانید.
در حین جوشیدن کف آنرا بگیرید صبر کنید تا نصف
شود. سپس زعفران ساییده شده را با گلاب حل کرده و به
oT اضافه نموده شعله را خاموش کنید. برای مصرف آنرا
با آب مخلوط کرده و میل کنید. در صورت تمایل میتوانید
تخم شربتی یا اسفرزه را نیز موقع مصرف به آن اضافه
کنید.
صفحه 52:
* در اول گرم و در رطوبت و پبوست معتدل
۰ بهترین اطعمه اصحا و کثیرالفذاء و مسمن
* گندم برشته و پخته در آب بطی الهضم و نفاخ
است ولیکن چون استمرار یابد از ساير
روشهای مصرف غذایئت بیشتری دارد.
صفحه 53:
مصلحات گندم
‘ نان فطیر و نانی که آرد آن را بسیار نرم سوده
و در آن مطلة سبوس نباشد 9 شسته مانند
نشاسته شده باشد قابض و مسدد (سده
عروق و احشا) و دير هضم.
خوردن جوارش كمونى و فلافلى 7
صفحه 54:
(ee
٠ برنج چلاوکش سرد در اول و برنج دمی (پلو) مايل به كرمى.
٠ مولد خلط صالح و خوابهاي نیکو و رافع تشنگي و نیکو کننده
رنگ رخسار
* خوردن آن با شیر و شکر کثیرالغذا و مبهي و مسمن بدن
ee lag, serene easly ha Ps ۰
صفحه 55:
برنجهاي يي لزج را چون چند مرتبه جوش ندهند و
ب غلیظ لزج آن را نریزند استعمال آن جایز
نیست .
٠ برنج مولد قولنج و سده a!
* مصلح آن خیسانیدن آن در ۲ ۱2 123 نت
گندم است و خوردن آن با شیریلی . 9ب
و چون در آب قرطم بجوشانند یه
سده ان مى كند. 5 ۳
صفحه 56:
شعير يا جو
طبیعت آن در آخر اول سرد و خشک
قلیل الغذاتر از گندم. سریع الانحدار و مولد خون صالح
مسكن غليان صفرا و خون و عطش و مدر
لَب جو مقشر مطبوخ (ماءالشعير). مسكن حرارت باطنى.
جگر و عطش.
غرفره شیره جو (کشک الشعیر) جهت ورم گلو و درد آن.
سویق جو با قدری شکر بهترین غدای اطفال است.
مضر مبرودین و نفاخ و مصلح آن شکر و نبات
صفحه 57:
ماش
در آخر اول سرد و ما بل به خشکی و مقشر آن معتدل در تری و خشکی
لطیف تر از عدس و نفخ آن کمتر از باقلا و اصلح حوب مأکوله است.
کثیر الغذا و مولد خلط صالح الکیموس ولیکن بطی الانهدار
از افنیه تابستان و بهار و بلدان حاره و صاحبان مزاج گرم است جهت
آن که مسکن حرارت و حدت و التهاب صفر | و خون است.
مقوی عصب و اعضای عصبانی و قوت باصره
مطبوخ مقشر آن با روغن بادام موند خلط صالح و ملین
مطبوخ آن با پوست حابس بطن و از خواص آن است که +
وجود برودت تحریک سودا نمی نماید.
صفحه 58:
مصلحات ماش
۶ ماش مبرودالمزاج و پیران و کسانی که در معده
ایشان رطوبات و اخلاط فاسده و نفخ و ریاح بسیار
باشد مضر خصوص مقشر آن و مضر دندان و باه
۰ مصلح آن در مبرودین افاویه عطره حاره مانند زیره
و قرنفل و دارچینی و فلفل و زنجبیل تازه و جوارش
کمونی و فلافلی و مصطکی و خردل و امثال اینها
* و در محرورین طبخ آن با ماءالقرطم و یا با
حموضات 5
صفحه 59:
باقلا
تازه آن در اول سرد و تر و خشک آن در اول سرد و در دوم خشک
محلل و منضح و ai pat آ#نحدار از معده
جهت تنقیه سینه و شش و تقویت آن مفید است و
مانع ريختن مواد رقيق از دماغ به سينه است.
تسكين سعال و تقوبت باه و رفع قرحه امعا مناسب 1
چون با آب و سرکه بپزند و با پوست بخورند اسهال مزمن را قطع نماید.
۲
وحطق
آب مطبوخ آن جهت خشونت حلق و جلای رطوبات و منع تولد حصات
صفحه 60:
مصلحات باقلا
* مصلح آن مقشر نمودن و جوشانیدن در آب و
ریختن آن آب پس پختن و با روغن بادام و
ادویه حاره مانند صعتر و فلفل و دارچینی و
قرنفل و فودنج و aide lowinhvosl
است.
صفحه 61:
پوست آن گرم و لب آن ردیر ۳
جالي و نفاخ و بطي الهضم و مولد خون سوداوي و سودا و
قابض
مهژّا پخته آن با سرکه مقوي معده و بي نفخ
مطبوخ آن با سرکه جهت اورام حاره و شري
ضماد آن با تخم خربزه جهت تنقیه بشره و رفع زردي
رخسار
مضر سوداوي مزاج و صاحب ضعف بصر و معده و بواسیر
مصلح آن طبخ آن مهرّا با روغن کنجد تازه و يا روغن گاو یا
روغن بادام و سرکه و گوشت فربه خوردن
صفحه 62:
حمص پا نخود
در اول گرم و خشک
ملین طبع و مقوی حرارت فریزی و ریه
مولد خون صالح و كثير الغذا و مسمن و منبه اشتها
تغذيه كن جهت ريه زياده از حبوب ديكّر است: با شير تازه جمت
گرفتگی آواز از خشکی
قب منقوع تن با اندک عسل بالای تن جهت اعاده باه مایوسین بیعدیل
است.
خوردن حمص مابین طعام معین بر هضم آن
۰ مولد ریاج و نفخ و ثقیل خصوصاً تازه آن. مصلح آن زیره و شبت و در
محر ور ین سکنجبین ساده و خشخاش است
۰ آشامیدن آب بعد از تناول نخود بفایت مضر است.
صفحه 63:
2
سلق يا چغندر
با حرارت در اول و ببوست aa
خوردن پخته تن به طریق تخدی جهت رعشه و تحر یک باه
مؤثر
با سركه و خردل جهت تفتيح سده طحال و تحليل ورم آن
و جهت درد گرده و مثانه و امراض مقعده
خوردن آن با خردل مسکن قولنج و ریاج فلیظه
مضر معده و اکثار تن مغشی و محرق خون و مورث قولنح
و مخص و مصلح آن بختن آن با عدس است.
صفحه 64:
۲ گرم و ٩ تر ۱
کثیر الفدا: داراری ویتامیین های 7 ب. ث و عناصری مانند
فسفر. کلسیم. گوگرد. منیزیم. آهن. مس و بد.
رافع سعال و ملین سینه و بطن و مقوی باصره و مشهی طعام
و مهیج باه (در هر دو جنس) و مفتت حصات و مدر بول
ترشى بيخ ن لنین و ملطف رطوبات و مقوی احشا و مشهی
و بی نفخ
موند ریاج و مصدع محرورین. مصلح Gol سکنجبین و ترشیها
و گلفند و خشخاش سیاه و شکر
صفحه 65:
* عصاره شلغم شکننده سنگهای کلیوی اسید اوریکی :
- رنده شلغم با کمی فلفل سیاه
-1 لیوان آب شلغم با 1 نخود فلفل سیاه هر 3 ساعت
* ضماد خمیر شلغم پخته روی مفصل تسکین دهنده درد مفصلی
٠ شلغم؛ غذا داروی سرماخوردگی :
- سوب يا آش شلغم سينه و كلو را نرم می کند.
- بخور شلغم عملكرد ريدها را بهبود مى دهد.
- غرغره آب شلغم كلودرد را تسكين مى دهد.
- 5-3 قاسىغداخورى :شروت آلب شلعم نآ شر
* ترشی شلغم با خردل اشتها آور و هضم کننده غذاست.
صفحه 66:
* اثرات سمی بر قلب
* ترکیبات گلوکوزینولات و ایزوتیوسیانات در بی
تيروئيدى خوب نيست. 1
* ماده ايندول و كاربى نول ممكن Bi SL cowl
يستان شود.
* کسانی که از نظر هضم غذا یا معده دچار اشکال هستند و یا
رودههای ظریفی دارند, باید شلفم را با مصلحات آن
بخورند *
- زيره
a فلفل
- شیرینی
صفحه 67:
هویج یا جزر ۱
2 گرم و تر با رطوبت فضلیه
مربای آن مقوی باه تصفیه کننده صوت, منقی ربه, منع
نوازل و سرفه, مقوی معده, چگر و رحم و مولد خلط صالح
ملطف: مواد غليط ركم كسدة اكز سوء گلهبباچه و گوقتگاو)
مسكن درد معده؛ ميان وعده مفيد در ضعف معده
باز كننده سدد كبدى و مدر و مفيد در آسيت و سنك كليه
افزايش. دهنده قواى بدنى در مقابل بيمارى هاى عفونى
قاطع بلغم و مفید در نزله و تنگی نفس
بطی الهضم و نفاخ و مصلح آن ادویه حاره, گوشت بزغاله
صفحه 68:
دستور تهیه مربای جزر
٠ هویج را جوشانده تا مهرا شود و
کنند تا به قوام رسد.
به اضای هر 500 گرم آن. 2/5 گرم؛ عود
قماری. فرنفل, دارچین, زنجبیل. هل, جوزیوا.
زرنباد و كبابه.
حلوای هویج نیز خواصی مشابه مربای هویج
دارد.
ترشی آن در تحلیل سپرز بیعدیل و مقوی
معده و چگر بارد
صفحه 69:
بقلة الحمقا يا خرفه
در سوم سرد و در دوم تر
جللى و مسكن صفرا و قامع لمن و مسكن خون و حرارت جكر و
معده
تفتیت حصات و ادرار بول نماید
حابس حیض به قوت قبض و برودت خود
چون محرور المزاجان #فر تناول نمایند ابدان ایشان را قر و فربه
گرداند
با سرکه خوردن آن قلیل الفذاء
مضعف مبرودین و ضعیف الحر ارت و بالخاصیه مسقط اشتها
مصنح آن مصطكى و كرفس و
صفحه 70:
اسفناج
در آخر اول سرد و تر
ملين طبع به سبب قوت جالیه و فساله
خوردن مطبوخ تن با اشیای مناسبه و با باقلا جهت نزات
حاره مجرب
آشامیدن عصاره آن با شکر جهت درد گلو و تفتیت حصات
ضماد بخته آن جهت درد مفاصل حار و اورام حاره
ضماد خام آن جهت گزیدن زنبور
مصح تن پختن آنست با روغن بادام با روفن تازه گاو و
دار چینی و فلفل
صفحه 71:
سرد و تر در اوایل دوم
منوم و ملین و مدر بول
بسا سرکه جصت برانگیختن اشتصا و رفع زردی و
تسکین درد محده
مطبوخ ن کنیر الضداتر از خام تن و جهت زیاده
كردن شير مور
طلای آن بر پیشانی جهت خواب آوردن و منع صداع
اکنار آن مضر باه و مصلح آن نعناع و کرنس و زیره
صفحه 72:
بطیخ يا خربزه
در حرارت معتدل و در دوم تر
سریع النفود و مرطب دماغ و بدن و
مدر شير و عرق و بول
مخرج حصات
مصدح حال گرده و قروج باطنی
ناشتا خوردن تن مورث تبهای صفراوی و بر بای طعام
مو جب نحمه
بهترین اوقات تناول تن مابین دو طعام است که طعام اول
از معده منحدر شده باشد.
صفحه 73:
بطيخ هندى يا هندوانه
در اول دوم سرد و در آخر آن تر
مسکن حدت صفرا و خون و تشنگی
مدر بول و مولد خون رقيق
شخصى كه بدن أو لاغر و خشك محرورالمزاج باشد تعديل مزاج
أو به اين دوا بهتر است از استعمال ترشيها و مقطعات ديكّر
آشاميدن كن با سكنجبين جهت يرقان و مواد صفراويه محترقه و
اعانت بر هضم و ادرار بول و تفتبت سنگ گرده
بهترین اوقات تناول ن مابین دو طعام است و بالای طعام مفسد
هضم و ناشتا خوردن مضر خصوصا که هوا گرم و عطش
بسیار فالب باشد
صفحه 74:
قرع یا كدو
طبیعت آن مطلقاً سرد و تر در دوم
مبرد و مرطب و مفتح سدد و مدر بول و ملین بطق تس
خوردن پخته تن قلیل الغذاء و سریع اانحدار و مناسب محرور المزاجان و
صفراوی
اگر با سفر جل و يا آبضوره و با آب انار و با سرکه در روغن بادام طبخ نمایند.
مولد خلط صالح بوده و جهت صفراوى مزاجان و محرورین و نافع
مضمحطه آن جهت وجع حلق و درد دندان حار
با گوشت باعث سرعت و نیکویی هضم تن وبا مزورات ماشیه و حمصیه با
روفن بادام جهت سرفه و ترطیب دماغ و بدن
مرباى كن كه مسير نامند با شكر و ياجا عسل معتدل ترین مربیات و لذیذ و
مقوی دماغ و مولد خون صالح
صفحه 75:
عنب یا انگور
طبیعت آن در آخر اول گرم و تر
جالی. منضح. سريع الانحدار و كثيرا
انكورى كه كمى پوست تن پژمرده شده کثیر الغذاتر از
انجیر و نفخ آن کمتر از انگور تازه چیده شده است.
مقوی و مسمن بدن و زیاده کننده خون جبد
مصفی خون و دافع مواد سوداویه و اهتر آقیه
مب انگور سریح النفود و الانحدار و مفيد جعت امراض
صدر وريه
مضر معده رطب و نفاغ: مصلح آن زيره و رازيانه
صفحه 76:
انبج يا انبه
شیرین رسیده آن گرم و خشک در دویم
متوی توا و اواج و ای ری و ات تنضي و ری و ده و اس و
oa.
مقوی مثانه و باه
نیکو کننده رنگ رخسار و بوی دهان
دافع خفقان و سرفه و ضیح النفس و درد سر بارد و بواسیر
دافع مطش و امیا و ضعف و كسالت و سستى بدن
بدن را فربه گردلند و ادرار بول آورد و طبیعت را قبض نگذارد بلکه
ملین دارد.
۰ مضر محرورین خصوص در خلای معده
۰ مصلح آن آشامیدن سکنجبین
صفحه 77:
سير يا ثوم
3 گرم و خشك با رطوبت فضليه و حرارتى شبيه به حرارت غريزى
با مراعات زمان و مزاج و حد اعتدال حافظ صحت مزاج و دافع وبا.
جهت تضفیة حلق واضوت,. ضیق آلتقس, تفیان, فالخ رعشة. اكثر
امراض عصبی, نیکویی رنگ رخسار و اوجاع مفاصل.
مداومت اکل yl باعث سقوط موي سفید و روییدن موي شیاه.
با انجیر و سداب و مغز گردکان قوي تر از فادزهر. .
مضمضه به طبیخ آن با کندر جهت درد دندان بارد و تأکل
ظلاي رماد,آن با عتعل Gage بهق و برض واه العلبزو
در مرطوبین محرك باه و مولد منی و در محرورین مجفف [ ۱
اکثار آن؛ مصدع, مضر ذهن, چشم, زحیر, بواسیر, زن حامله, باه
صفحه 78:
مضار و مصلحات سير
٠ اكثار ان و عدم مراعات مزاج و سن و فصل
مصدع و محرق خو ن و مضر چشم و شش و
بواسیر و زنان حامله و صاحبان زحیر و خنازیر
و مولد صفراي بسیار تند و مضعف باه و مهيج
۶ مصلح آن پختن آن است در آب با قلیلی نمک و
اضافه ei روغن بادام و یا روغن کره و
استعمال آن با گشنیز و سکنجبین و آب انار
ترش شیرین و امثال اینها
صفحه 79:
معجون سیر و لیمو : رفیق کننده
خون
٠ 30 عدد حبه ی سیر را پوست بگیرید و همراه با 5 عدد
لیمو ترش با پوست که قبلا هسته های آنها را گرفته اید. در
هم زن (میکسر) بريزید. له که شد, با یک لیتر آب مخلوط
نموده ویک جوش دهید.
پس از سرد شدن, آن را از صافی رد نمایید و محتویات را
داخل یک شيشه بریزید و در یخچال نگهداری کنید.
روزانه نصف استکان از این نوشیدنی (روزی ]306 نیم
ساعت نیم ساعت قبل از ناهار) را فیل نمایید.
بعد از مصرف یک دوره ی سه هفته ای, باید هشت روز
استراحت کرده و سپس دومین دوره ی مصرف سه هفته
ای را شروع کنید. 26 4 Dd
صفحه 80:
* آب تره و سرکه در دفع سنگ کیسه صفرا و
آب تره سوزش و درد و خارش ناشی از گزب
مخلوط برگ تره با سرکه بر پیشانی خونریزی بینی را
بند میآورد.
با ماء الشعیر یا جوشاندهاش با جو؛ ! جهت درد سینه و"
تنگی نفس و با عسل در امراض سینه که با <
همراهند مفید است.
ماليدن له كرده آن براى بواسير مفيد است*
حشرات را التيام مى بخشد.
صفحه 81:
مضار و مصلحات تره
٠ اقسام آن از پیاز دیر هضم تر و نفاخ و مبخر و
محرق خون و مورث ظلمت بصر و فساد لثه,
مضر حارالمزاج و دیدن خوابهاي ردي
۶ مصلح i ol گشنیز و کاسنی تازه است.
صفحه 82:
انجیر
: امام رضا (ع) می فرمایند ٠
يشد العظم و يَنيت الشّعر و يذهب بالداء حتّی لا "
يحتاج معه الى الدواء"
٠ انجير استخوان ها را استحكام مى
بخشد و موى را مى روياند و درد رااز
بین می برد , تا جایی که با وجود أن به
دارو نیاز نیست .
9 p88 spall ss prio telat yur9 nif ario pl
ویتامین های ۸ , 8 , ) است.
صفحه 83:
۰ انجیر مضر جگر و معده ضعیف است خصوصاً
تر آن و مضر اسنان خصوصاً اکنا ر تناول آن
* مصلح خشک آن گردکان و صعتر و انیسون و
مصلح تر آن سکنجبین و شربت ترنج و ریباس
صفحه 84:
ترکیبات مختلف انجیر :
- خیسانده انجیر در شیر یا ماءالعسل + oll بخارا
- عسل انجیر (آب انجیر پخته با یک چهارم آن عسل
یا شکر)
- انجیر با تخم کافشه به نسبت10 به 1(مخصوصا در
پیران)
-ترکیب انجیر و گردو
هچ ,10+
صفحه 85:
عسل النحل
& آن سرخ رنگ شفاف و خوشبوي غلیظ خوش طعم
ق الحلاوت آنست که در آن مطلق موم نباشد و چون با
ت بردارند تار بندد.
و 1 خشک
خام گرمی و حدت و جلاي آن زياده و به دواييت اقرب
و عسل مطبوخ کف گرفته حرارت و حدت و جلاي آن کمتر و
به غذاییت اقرب.
* جالی و مفتح سدد و افواه عروق و مقطع و منقی بلفم لزج و
رطوبات و جاذب آنها از عمق بدن و فضول دماغی و زایل
کننده استرخا و استسقا
* مصلح آن آب انار ترش و اترج و آب لیمو.
صفحه 86:
صفحه 87:
نسخه هایی از عسل :
* با مصطكى جهت جلب رطوبات و قط
تقويت معده و اشتها
* با كندر جهت تنقيه صدر و قصبه ريه و
طحال و تفتيت حصات و
* با آب باران مرطب اعضا و مقوي باه و مدر و منقى
قرحه امعا و مثانه و مفتت حصات
* ماهی aw چهار مرتبه بر دندان مالیدن آن سفيد
کننده آن
2 با نمک جهت رفع آثار ضربه هاي بادنجانی رنگ شده.
صفحه 88:
کانال و سایت معتبر
* @hakimeirani حت a
* www.tandorostan.or oe
* www.baharnaranj.org =
صفحه 89:
خرید آنلاین
www.iranianteb.com
@iraniantebcom
صفحه 90:
| آدرس:
| شیراز خیابات فلسطین(باغشاه) . حد فاصل خیابات
| هدایت و حکیمی:نبش کوچه 3
يلاك 49
تلفن :0713-2340460
نمایر:0713-2340112
صفحه 91: