صفحه 1:
نام درس:
مبانی و روش های برنامه ریزی شهری
صفحه 2:
Comprehensive Plans.
صفحه 3:
يك عن 7 ۳
| تحولات عمومی نیمه اول قرن بیستم ۱
1 1
بروز دو جنك جهانى
اول و دوم
وقوع انقلاب اکتبر
روسیه (۱۱۷)
ایجاد نظام دو قطبی در جهان و
پیدایش اقتصاد مختلط سوسیال
«موکراسی
افزایش نقش دولت در اقتصاد
ملی و مدیریت خدمات عمومی
Comprehensive Plans.
صفحه 4:
ضرورت تهیه طرح جامع
Comprehensive Plans.
صفحه 5:
۱ roe i
جنين مطرح شد:
م ا Sad ol ار ۱
010070
صفحه 6:
مبانى نظرى طرح هاى جامع
[ ی هریت رای ره ول رتم ]
۱
اثيات کرایی | assis خردگرایی گروه انکلیسی -امریکایی | ١ کرو اروياين
أرتور سروياماتا
ریموند آنوین ee
باری پارکر اب
ارنست مای
کلارنس پری ۳
ne لوكور بوزي
يليه دس
| پاتریکابرکرمبی
فرانک الوید رابت
Comprehensive Plans
صفحه 7:
PICS ea Se ed al
* پاتریک گدس و لویبس مامفورد با استفاده از اصول بومشناسی و زیستشناسی "نظریه ارگانیستی " را
ادر شهرسازی مطرح ساختند که بر اساس آن الگوی طرحهای جامع به وجود آمد و در انگلستان و آمریکا|
جنبهی رسمی و قانونی پیدا کرد.
تظرات گدس با نظریمی کارکردگرایی شهرسازی مدرن (منشور تن - ۱۹۳۳) در هم آمیخت و .=
سراسر جهان به صورت طرحهای جامع توسعهی شهری به کار گرفته شد.
|
*طرحهای جامع بیش از نیم قرن و تا حدود دهمی ۱۹۶۰ دوام آورد ولی هنوز آثار این شیوهی
برنامهریزی در کشورهای جهان سوم و از جمله ایران باقی مانده استه.
Comprehensive Plans
صفحه 8:
Comprehensive Plans.
صفحه 9:
ee eee re
طرح جامع: بررسی و تحلیل وضع موجود به شیوه ای علمی (استقرایی) و ارائه بهترین راه های
اجرایی بیای تحقق اهداف و مقاصد مسئولان و مدیران جامعه
= جزه و یل یی a
بوداشت و پیمایش منطقه ای و گرایش های موجود اائه طرحی واقع گرا
ae
Comprehensive Plans
صفحه 10:
۱ een esl
۰ ۳۳ سه
* موقعیت توپوگرافی و *تجزیه و تحلیل مرحله ۱
طبیعی —
* طبیعت و ویژگی های
Comprehensive Plans
صفحه 11:
*اعتقاد به پیشرفت
* گرایش بیش از پیش به سمت اندیشهی هندسی و کالددی
*تعیین اهداف و مقاصد برنامهريزى از سوی نمایندگان سیاسی و مدیران جامعه (ینابرلین در فرآیند
برنمهریزی جامع» موضوع تصمیمسازی و تعیین اهداف و سياستها اصولاً مطرح نيست.)
جمع آوری و تحلیل اطلاعات لازم در مورد شهر از طریق استقراء و قیاس
صورت قطعی و تغییرناپذیر =
el ولو
See eee ee BCE كه
0 eee Sah het Sad
Comprehensive Plans. |
صفحه 12:
طرح جامع آمستردام
Comprehensive Plans
صفحه 13:
نقشه نهايى براى آمستردام جنوبى - برلاكه 1914
9 لاع
9 ۷ a
omprehensive Plans
صفحه 14:
طرح برلاكه براى آمستردام جنوبى
omprehensive Plans
صفحه 15:
ریات گدس, در پایه ریزی طرح های جامع شهری بود که طرح جامع آمستردام )۱٩۳۴( برآمده از
نظريات اوست و چنان می نماید که در اندیشه ها و کارکرد شهرسازان نوگرا نیز بی تأثیر نبوده است. (پاکزاد. 0
مام اقداملتي كه كر طرح جامح آستتردام پینسهاد شت بر اساس ارقام و أمارى بود كه كانست أن ly
لقاء یک جامعه لازم است. مانند:
ايش جمعيت شهر در نتيجه فزونى تعداد نوزادان بر متوفيان
wee aya ]=
ریب افزايش جمعیت 4 تغییر ۳
a ae 1 محتویات طرح جامع آمستردام
بيش بينى تغييرات ممكن درامور داد وستد سس 7007
كو ارقام و آمار
أحدود نقشه
رامناظر طبيعى و بارك هلى شيهر
کوی های مسکونی ده هزار خانه ای
Comprehensive Plans
صفحه 16:
2 50006 ۱ هل
طرح جامع كسترش آمستردام: دستاورد كار كروهى عده اى از متخصصان «داره ى كارهاى عمومى آمستردام»!
بود كه به سال ۱۹۳۴ منتشر شد.
لامر واقع تولد شهرسازى امروزين را مى توان با آغاز اين طرح اعلام نمود.
این طرح را گروهی از متخصصان رشته هاى كوناكون همفكرى و طراحى. مى_كردندد._ -
"یکی از خوبی های طرح که تنها حدود کلی گسترش أينده را معين مى دارد و طرح جزئيات أن را أزاد مى $US
لين بود كه معماران را در جارجوب معينى مقيد نمى كرد و شهر به تناسب زمان و نيازهاى بعدى و البته در تولفق fe
ى جامع كسترش مى يافت.
طرح جامع آمستردام سعی شده بود به منابع طبیعی و نواحی روستایی پیرامون شهر آسیبی وارد نيايد.
در لين طرح نه تنها خدمات مورد نیاز ساکنان در گردشگاه ها مطالعه شد. بلکه حتی شعاع کارکرد آن ها نیز ار
این مطالعات استخراج گشت.
شوه ی نظارت شهرداری بر محل و نقشه های ساختمانی نیز پیش بینی شده بود.
| طرح جامع آمستردام برنامه ای برای نوسازی بخش های مرکزی شهر نبود. بلکه شهری جدید را پی می ریخت)
"شکل طرح یه ایجاد کوچه های دالان وار و نقشه های شطرنجی مقید نبود بلکه توجه به فضا - زمان که بايا
| شهرسازى نوين بودء در آن به چشم می خورد.
|
Comprehensive Plans ——— 2 |
صفحه 17:
Comprehensive Plans.
صفحه 18:
PBC TESST ee Te Sere sy)
يبتر هال
"اغلب اين متفكران به توليد نقشههاى تفصيلى و کامل(01016|0۳1۳۱) و ارلئه اسناد قطمی در مورد آینده
ملاقهمند بوده و کمتر به عوامل اقتصادی و وهاى بخش خصوصى و غيره در اجرا و تحقق طرحهای توجه
داشتند.
#بيشروان أوليدئ برنامهریزی شهری» به ندرت به ارلنه گزینههای متلف اقدام کردند. از نظر آنان تتها یک
رش میتواند نسبت به آینده وجود داشته باشد.
بن پیشروان خیلی زیاد به برنامهریزی کالبدی تأکید داشتند و آنان حتی به مسائل اجتماعی و اقتصادی, نيز
دید کالبدی مینگریستند و راهحل کالبدی برای آنها جستجو میکردند.
شین مک کونل
لباه توشتدى شين دكا كوئل جر كتاب نري هاى برنلتمريرى, ايكوند برناممريزى بسزار جامق.و امنا لست 5[
حالی که طبیعت پویا و متحول شهر به نوعی برنامهریزی انطباقپذیر (0۱۳1۳9 ls (adaptive دارد.
|
Comprehensive Plans _
صفحه 19:
000000
خصلتی آمرانه و دستوری دارد و به گسترش بوروکراسی میانجامد.
سر و نیز مردم نقش موثری در تصمیمسازی و تصميمگیری ندارند. ]=
بیشتر جنبهی کالبدی و اقتصادی دارد و به کیفیات اجتماعی بی اعتتا است.
جنبهی کامل, تفصیلی و قطمی دارد و امکانات تغییر و اصلاح در آن محدود است.
بیشتر جنبهی آرمانی و انتزاعی دارد و با امکانات اجرابی منطبق نیست.
Comprehensive Plans
صفحه 20:
OB ها
معرصهی نظری "عرصهی روششناسی
عدم توجه کافی به ماهیت پیچیده و پویای شهر و مشکلات آیندهنگری "انجام مطالعات تفصیلی, پراکنده. غیرمستقیم وا
بإلى آن Say
"سردركمى دانش شهرسازی میان رشتههای مختلف علوم مهندسی» طبیعی "کید بیش از حد بر روشهای کمی» تجریدی|
واجتماعی سس etl g —
تقليل برنامهريز شهرى به برنامهريزى کالبدی و عدم توجه به طراحی #ناييوستكى ميان مراحل برنامهريزى» تهيدى
ظهری طرح اجرا و مديريت
وعدم توجه به روندهاى تصميم سازى و تعيين اهداف و سياستها "تاکید پیش از حد پر معیارهای کمیء تقصیما
Be Se
محصور کردن توسعدی آتی شهر در چارچو
(عرصهی اجرایی خشک و بی انعطاف نقشهی کاربری زمین
|"عدم مشارکت شهروندان و گروههای ذی نفع در روند تصیمسازی و عدم توجه كافى به ويزكى اجتماعات محلی وا
أصمي م كيزى نیارهای ها
تبديل فرآيند توسعه و عمران شهرى به مجموعداى از رويدهاى ادارى و
كقررات خشك و رسمى
عدم توجه كافى به امكانات اجرايى (مالى؛ فنى و سازماتى)
عدم بيشبينى اهرمهاى نظارت: پیگیری و اصلاح
'عدم استفاده از امكانات مردمى و محلى در اجرا و مديريت
Comprehensive Plans. |
صفحه 21:
انتقادی بر طرح جامع از دید لیندبلوم
* ليندبلوم يكى از نخستين منتقدان برنامهريزى جامع (هعذ1) ویژگیهای ن رابه صورت زیر خلاصه کرد
اشت:
۷اندیشهی کلی آن با محدودیت تون فکری انسان منطبق نیست.
اندیشهی کلی Lgl کمبود اطلاعات قابل دسترسی انطباق ندارد. ]=
| "انديشدى كلى آن» آمادكى انطباق با شكستهاى احتملی را درد
v
روش کلی آن به پیوستگی میان واقعیات و ارزشها در روند تصمیمگیری بیتوجه است.
7اندیشهی کلی آن با وسعت متتیرهایی که بايد با آن روبه رو شد منطبق نیست.
Comprehensive Plans
صفحه 22:
ee Te See aa
et tC eed
"عدم هماهنگی و همکاری میان بخشهای عمودی و افقی برنامهریزی
("ناهماهتکی میأن فریند تهیهی طرحها و سياستهای اقتصادی و اجتماعی
("مقررات نامناسب کاربری زمین در مورد منطقهبندی و تفکیک اراضی
تنكناهاى سازمانى و عدم همكارى ميان نهادهاى مسئول مختلف 5
كاين سازمان ايجاد تغييرات زير را لازم دانسته |
در نظر كرفتن امكانات و لبزارهاى اجرايى
|"در نظر گرفتن سلسله مراتب اناع طرح های شهری و منطقهای
| "تأکید بر بنامریزی محلی و عملی
| "تأکید بر اعد راهبردی و مدیریت طرحهای شهری
تغییر طرح شهری از صورت آماده به صورت یک فرآیند
Comprehensive Plans _
صفحه 23:
بررسی طرح جامع پس از دهه ۶۰
Comprehensiv:
ا
صفحه 24:
تعريف طرح جامع از دهه 2٠ به بعد
*طرح جامع یا برنامه توسعهء برنامه ای عمومی است که طرح های پیشنهادی متعددی را در بردارد
فصد و aa آن بهبود شرایط موجود و کنترل رشد آینده ی شهر با زویه ای هماهنگ استه. =
آچنین طرحی بلید واقع بینلنه باشد تا هم در عمل به ایده ل های خود دست یلبد و هم ویژگی های
خاص هر شهر» حفظ شود.
Comprehensive Plans
صفحه 25:
اس کت
*ارله سیمای عمومی و برنامه کلی توسعه آینده شهر
*نمین وظایف و عملکردهای متعده شهر و حفظ رابطه و تناسب فیزیکی لازم میان بخش های
گوناگون به منظور کاهش تضادها و تقلیل های میان کارکردهای مختلف شهر. طرح جامع همچنین
ایجاد هماهنگی میان گروه ها و طبقات اجتماعی مختلف شهر کمک می کند.
*فراهم ساختن منافع بیشتر برای جامعه به منظور رشد هماهنگ شهر
*تخصیص بودجه عمومی به صورتی حساب شده و اقتصادی, به طوری که رثاه عمومی جامعه شهری:
تأمین شود.
Comprehensive Plans
صفحه 26:
7
*وضعیت شبکه ارتباطی کنونی و پیشنهادی
*وضعیت کنونی و پیشنهادی فضای باز شههر
*نواحی مسکونی
*اماکن عمومی مهم مانند شهرداری و دیگر مراکز شههری
*تسهیلات عمومی
* خطوط منحنی میزان کل شهر
*وضعیت رودخانه ها » چشمه ها و نظایر آن
*فضاهای باز, پارک ها و زمین های بازی
| *انواع زمین ها مانند زمین مسکونی» کشاورزی, صنعتی و -.
*اشکال چشم اندازها
Comprehensive Plans _
صفحه 27:
مراحل آماده سازی طرح جامع
جمع آوری داده ها و آمارها به کمک بررسی های میدانی و اطلاعات موجود در منابع و مدارک مربوط به شهر
آماده کردن پیش نویس طرح جامعه و اعلام آن به مردم به منظور كسب نظرها و بيشنهادهاى آن ها
بازنگری پیش نویس طرح با توجه به نظر عامه مردم و کارشناسان امر
a تهیه بزنویس طرح با در نظر گرفتن تغیبرات ضروری که مردم پیشنهاد کرده ند. 6 _
ارائه زمینه های قانونی طرح جامعه به منظور تسهیل اجوای طرح
تأمین اعتبار مالی طرح
eee
Comprehensive Plans
صفحه 28:
طرحهای جامع در امریکا
دلایل تهیه طرح جامع:
[منظر تصویر بزرگ
"فرصتی است برای نگاه وسیع به برنامههای مسکن, توسعه اقتصادی, زیرساختها و خدمات عمومی: حفاظت محیط
ژیست. سوانح طبیعی و انسانساخت و اینکه چگونه آنها به یکدیگر مربوط میشوند.
|"طرح جامع محلی» تصویر زندگی از جامعه ارلئه میدهد که مربوط به گرایشها و منافع در منطقه بزرگنتر و ایلتی
است که حکومت محلی در آن قرار دارد.
"هماهنگی تصمیمگیران محلی 1
به کارگیری رشته اهداف و سیاستهایی است که بلید راهنمای تصمیمگیری روزمره حکومت محلی شون
ال. طرح بلید مأخذ تصمیمات در مورد مکانیلبی: تأمین مللی, اولویتهای اصلاحات عمومی, مقررات تقسیمات و ادا
ارادی چون منطقهبندی و
تل بخشها و توسعههای مجدد باشد.
*تهیه راهنما برای مالکان و توسعهگران ۱
ابخش خصوصی برای تصمیم گیری میتولندبه طرح جامعی کهبه خوبی تههیه شده است. مراجعه کند.تا درکی از peeve
احرکت جامعه در زمینه کالبدی, اجتماعی؛ اقتصادی و حملونقل آن در آینده به دست آورد.
""چون نتیج طرحریزی جامع در ینیهای منعکس میشمود که چکونه حکومت محلی در نظر درد تا سرمایهگذاری عمومی
و رل عومل ساختو از توسعه ترجه کار گر از ین راد طرحمیواد در تصميم كير هلى freak Se
اتأثیرگذار باشد.
|
Comprehensive Plans _
صفحه 29:
طرحهای جامع در امریکا
*ايجاد يايهاى معتبر برای تصمیمات
"طرح از طریق جمعآوری اطلاعات مورد نیز و تحلیل آنهاءواقعیتهای پلیه را برای تصمیمات کاربری اراضی اصلاع
میکند.
از این رو معیاری را از ثبات برای اقدام حکومت به دست میدهد و امکان پذیری موارد اختیاری را محدود میکند.
*به کار گیری حوزه وسیعی از منافع در تصمیمگیری در مورد آیندهی درازمدت
طرح فرصتی راجه منافع متنوع گروههای مختلف حکومت محلی» شهرندان» انجمنهای صنفی. سازمانهای مردم |
کروههای مذهبی در مقولههای مربوط به مسائل اصلی. برای روشن شدن عقایدشان و تصور بهتر از جامعهای که آنه
اش به ايجاد أن كردهاند. میدهد.
ایجاد هیأت موسس آگاه
#فرآیند تببيه طرح همراه با كاركادهاء برداشتها, نشستهای همگلنی و جلسات شنودهای عمومی آن. امکان برقرا
ارتباط دو طرقه بین شهروندان و شهرسازان و مسئولان را در زمینه تصویری از جامعه و نحوه دستیابی یه آن تصویر]
میدهد.
"لين روند را هيلت موسس آگاهبه وجود میآورد که میتولند.به مقدمات طرحریزی, بازنگری پيشنهادها برای پایداری
طرح و اجرای طرح به صورت مشار کنی بپردازد.
Comprehensive Plans _
صفحه 30:
مولفه هاى طرحهاى جامع در امريكا
حدود و محتواى مقررات برنامهريزى از یالتی به ایللت دیگر در زمينه رويكرد لمن جا طرح جامع؛ بس
متفاوت است. انجمن طرحريزى امريكا نمونه مقررات طرحريزى ايالتى را در كتاب " راهنماى مقررات
رشد سریع مالی ۲۰۰۲" تهیه كرده است.
[مولفههای ضروری طرح
کاربری اراضی
احملونقل
تسهیلات جامعه (خدمات. پارکها: فضای بازا
مسکن
توسعه اقتصادی
محدودههای مهم و حساس
سوانح طیعی
ازمینهای کشاورزی
«مولفههای اختیاری طرح
| "امنیت عمومی
منابع فرهنگی
Comprehensive Plans
صفحه 31:
-هیراسکار, جی, کی: * درآمدی بر مبانی برنامه ریزی شهری" ترجمه ی احمدرضا یگانی فرد. دکتر محمد سلیمانی»
111111010
- ی زمان معمارى - رشد يك سنت جديد” ترجمه ى دكتر مهندس منوجهر مزينى, بنكاه
ترجمه و نشر كتابء جلد دوم ١178+
- مانياكولاميونياء ويتوريو : ” معمارى و شهرسازى در قرن بيستم”؛ ترجمه ى لادن اعتضادىء انتشارات دانشكاه
شهید بهشتی, ۱۳۸۱
- مهدیزاده. جواد: " برنامه ریزی راهبردی توسعه شهری* انتشارات حوزه معاونت شهرسازی و معماری وزارت مسکن
نا
- باكزاه جهانشاه: ” سير انديشه ها در شبهرسازى از أرمان تا واقعيت'
۱
1 TS Re) ee ae se Me SES ee ae
۱۳۸۲ شهری " ۰ هترهای زیباه شماره ۱۵ » پاییز
۱
مر os ates
ارات شرکت عمران شهرهای جدید جلد
Comprehensive Plans