جغرافیا و نجومعلوم پایه

عجایب آسمان ها و کهکشان ها

صفحه 1:
بنام او که خلقت جان ازاویافت

صفحه 2:
See ‏وت وو‎ Sot of ‎Sh LSS‏ 9 ده له له وم ما فى السّماوات وما فى الآرْض و الله على كل شَيْء قدي (۲ )مان ‏اف شمارا زرف اضرا بو ی ‏نكم أو ‎iss‏ تقوم ‎Jat alas (Sal‏ من یهاء ویب میاه و 1م ‎ides‏ (۲۸6 )بقره

صفحه 3:
SUN) 25 EE glo A 5 ‏قبارک الّذى بيّده امَك‎ 242 2 ‏عَلی کر‎ hs pier ait J) vad oS 2550 3 Ang od 3) olga 2a a SAWS £25 hI edie SBN ٠" شَيْء دی (4 )هود os “st JS e585 ike ‏مُلْكُ السّماوات وَالأَرْض وما‎ ai | ‏)مائده‎ ۱۲۰( ۳

صفحه 4:
aes COE Oen EEE ايه صصافات 6 وزیناالسماء الانیابمصابیح ايه ©) فصلت 660 7

صفحه 5:
مقياسها ماشین: (6600کیلومتر در ساعت ثانیه سس ‎nn oan)‏ ۱ ار ‎Hales‏ ‏موشكهاى فضائى :00 © كيلومتردر داكت 0220 هواپیماهای جاسوسی: صرابرصوت ۷۳۳ ‎PERE aoe |‏

صفحه 6:
ard ‏پلومتر:‎ STOOL ‏در ثانیه‎ ‏دریک ثانیه هفت مرتبه دورکره زمین میچرخد‎ یعنی دریک دقيقه 0میلیون کیلومترجلومیرود ودر ساعت (10290) میلیون کیلومتر ‎S52‏ ل ۱ ۱ کیلومترطی اد

صفحه 7:
نزدیکترین همسایه ( ماه ) ( 6060000 ) کیلومتر سیصدو هشتادوچهارهزارکیلومتر گترین سیاره (مشتری ) (6060000000) کیلوم شتصدوبیست وینچ میلیون کیلومتر رين بره (پلوتون ) (000000000000000) کیلوم شش میلیارد کیلومتر خورشید(0)000)006))) کیلومتر صدوپنچاه میلیون کیلومتر

صفحه 8:
اگروسیله ای به سرعت نور داشته باشیم فاصله زمین تا كيلومتر ( 266000 ) )24( يك نانيه ويك اا كلل خر شید(6)0000000) کیلومتر دقیقه وبیستثانیه6 5-5 ۱2/۱۹ )رح رح ری ۱۰ ومتر (900000606000000) ( پلوتون)

صفحه 9:
اک ا 00 با نزدیکترین ستاره به منظومه شمسی که پروکسیما نام دارد و0*میلیارد کیلومتربازمین فاصله دارد سالوصاه وقتلازم لستم برای رسیدن به ستاره شعرای یمانی صسال نوری برای رسیدن به ستاره عیوق 62 سال نوری برای رسیدن به ستاره گان هفت برادران به اولی ‎OO‏ ‏سال نوری وآخری 0)صال نوری لک ‎TEV ooo Ove Ree ree ar‏

صفحه 10:
اكروسيله اى به سرعت نور داشته باشيم فاصله زمین تا براى رسيدن به انتهاى كهكشان راه شيرى كه منظومه شمسى در برای رسیدن است 6۵0 سال نوری لازم است براى رسيدن به كهكشان المرئه المسلسله يعتى نزديكترين كهكشان به كهكشان راه شيرى بايد 000/0000 © سال نوری پرواز کنیم راى رسيدن به كهكشانهاى ديكر ميليونها وميلياردها سال نورى وقت لازم است

صفحه 11:
ستاره ها بدون نظم وثرتیب در فضاپراکنده نیستند بلكه مجموعه هایی راتشکیل می دهند که هر کدام میلیاردهاستاره داردکه به آنها کهکشان میگویند :تعداد کهکشانها حداقل صد میلیارد) 1020/00000/000000/0000) (کهکشان : درهرکهکشان حداقل صدمیلیاردستارد موجود)100/000/0000/000 لست يعنى اكر سه ميلياردجمعيت كره زمين باسرعث وبدون وقفه درهر ثانيه ده ستاره رابشمارند وتمام عمرراصرف إل ‎٠.‏ سل دب الع ‎ww‏ اا ‎ates a. Qa is, on uncer‏

صفحه 12:
کهکشان مجموعه ایست از ستارگان» غبار و گاز که توسط گرانش در کنار یکدیگر قرار گرفته اند. کهکشان مجموعه ایست از ستارگان» غبار و كاز كه توسط كرانش در كنار يكديكر قرار كرفته اند. منظومه شمسى ما در كهكشانى به نام راه شيرى قرار كرفته است. دانشمندان تخمين مى زنند كه بيش از 000 بيليون كهكشان در فضای مرتی کائنات پراکنده شده اند. ستاره شناسان به کمک تلسکوپ از میلیونها کهکشان تصوير گرفته اند. دورترین کهکشانهایی که تا کنون عکس آنها تهیه شده است» در فاصله 000 تا 45 بیلیون سال نوری از ما قرار گرفته اند. قطر کهکشانها از چند هزار تا نیم میلیون سال نوریست. کهکشانهای کوچکتر کمتر از یک بیلیون ستاره دارند اما کهکشانهای بزرگ دارای بیش از یک تریلیون ستاره هستند. قطر کهکشان راه شیری حدود 4000.00 هزار سال نوریست. منظومه شمسی در فاصله 00000). 60 سال نوری از مرکز کهکشان قرار گرفته است. ‎(DD Agta‏ بیلیون ستاره در اين کهکشان وجود دارد.

صفحه 13:
در شبی تاریک و صاف ۰ ستارگان چنان می‌درخشند که گویی می‌توان با دست آنها را لمس کرد. در واقع بیشتر ستارگان قابل دید برای چشم غیر مسلح » در محدوده یک واقع هستند. گذشته از ستارگان جشمكسال نو رىهزار ژزن » نواری مه مانند و کم نور در سرتاسر آسمان کشیده شده است که به آن راه شیری می‌گوييم. اين مه حفره فام » دهها هزار سال نوری با ما فاصله دارد. با دوربین دو چشمی یا کوچک . به صورت اجتماع انبوهی از هزاران:سکرب هزار ستاره کم نور دیده می‌شود. گرچه این ستارگان بسیار دور دست هستند» ولی مجموع نور آنها را می‌توان با چشم .ديد

صفحه 14:
خوشه های کهکشانی کهکشانها به طور نامنظم در فضا توزیع شده اند. بعضی از آنها هیچ همسایه ای ندارند و بعضی به صورت جفت بوده و حول یکدیگر در گردشند. البته 8 3 هی به نام خوشه تجمع کرده اند. یک خوشه ممکن است از ده ها تا چندین هزار کهکشان را در بر گیرد. یک خوشه می تواند قطری به بزرگی 00 میلیون سال نوری داشته باشد. خوشه ها نیز به نوبه خود در گروه هایی قرار گرفته اند که ابر خوشه نامیده می شوند. در مقیاس بزرگ همه کهشکشانها در شبکه ای از رشته های میله ای کهکشانی که با یکدیگر در ارتباطند» قرار گرفته اند. فضای اطراف آنها را فضایی نسبتا خالی پر کرده است. یکی از بزرگترین ساختارهای کهکشانی که تا به حال نقشه برداری شده است» دیوار بزرگ نام دارد. اين ساختار بیش از .5600 ميليون سال نورى طول و 06060 میلیون سال نوری عرض دارد .

صفحه 15:
شکل کهکشانها ستاره شناسان بیشتر کهکشانها را بر اساس شکل آنها در دو دسته مارپیچ و بیضی طبقه بندی می کنند. کهکشان مارپیچ ظاهری ماننددیسک با مرکزی متورم دارد. این دیسک شبیه به فرفره» بازوهای مارپیچ درخشانی دارد که از مرکز آن بیرون زده اند. راه شیری یک کهکشان مارپیچ است. همه کهکشانهای مارپیچ مان فرفزه دز گردشند ما با سرعت کم. برای ما راه شیری یک دور گردش کامل خود را در مدت 0600 میلیون سال انجام می دهد. ۲ هی ستاره های جدید دتم در حال به وجود آمدن از ده گاز و خبار می باشند. گروه های کوچک ستازگان که خوشه های محلی نامیده می شوند اغلب پیرامون کهکشانهای مارپیچ قرار دارند. یک خوشه محلی معمولی حدود 0 میلیون ستاره دارد. | ۱ 5 کل تا ببشی های مسطح متقاوت است. در مرکز اینگونه کهکشانها تور بسیار شدید است اما تدریجا به سمت لبه ها از شدت آن کاسته می شود. تا آنجا که ستاره شناسان تشخیص داده اند که کشهوای بیس ی شعل با سرعت بسیاز كمتر از كهكشانهاى ماربيج در گردشند و یا اسلا حرکت نمی کنند. به نظر مى رسد ستارگان درون اين کهکشانها در مدار های تصادفی در كردشند. ظرفيت كاز و غبار اين نوع کیکفانها کر از کیکفنانهای ماربيج أست» بنابراين ستاركان كمترى در آنها متولد مى شوند. كهكشانهاى نوع سوم؛ اشكال بى قاعده اى دارند. بعضی از آنها بیشتر شامل ستارگان آبی و گازهای پف کرده: اند اما خبار کمی دارند. ابرهای ماژلانی جز اين گروه از کهکشانها هستند. بعضی دیگر از این کهکشانها بیشتر شامل ستارگان جوان نورانی در میان گاز و غبارند

صفحه 16:
لات كيكتان اه شيردى كهكشان راه شيرى » كهكشانى مارييجى است كه شامل حدود . است..: :6000 ميليارد اين كهكشان حدود 00 ميليارد سال پیش » از یک ابر عظیم كاز 2 غبار تشکیل یافت. در قسمت مرکزی کهکشان راه 89 ای کروی قرار دارد که ممکن است شامل یک حفره سياه نیز باشد. هسته توسط گروهی از دنبله‌های مارپیچی در برگرفته شده است. این دنباله‌ها از ستاره‌های فروزان کاز 33331 ننه تشكيل شدماند. هسته و قرص کبکشان !۳۳۹۹۹۹۹90۷ لول مر بسیار زياد ء .در بر گرفته شده‌اند

صفحه 17:
با طول عمر بسیار زیاد » در بر گرفته شده‌اند. "...۰ قطر هسته یک کهکشان در حدود 400000 است. قسمت احاطه کننده هسته دارای قطری برابر با 0 سال نوری و ضخامتی برابر با 00000 سال نوری است . هاله کهکشان دارای قطری تا 66000020 سال (شامل اير اوپتیک-اورت) باء:: ۰۰ ... نوری است, عرضی برابر با سه سال نوری نسبتا کوچک به نظر می‌رسد. خورشید با سرعتی حدود 600 کیلومتر ‎OS)‏ ‏مايل) در ثانيه » مرکز کهکشان را در مدت زمانی حدود ‏ . 00 میلیون سال دور می‌زند. تا کنون خورشید 9 تا ۰ دور به گرد هسته کهکشان چرخیده است

صفحه 18:
ماهیت راه شیری ما منظره کهکشان عظیم و پرستاره‌ای را که درون آن زندگی می‌کنيم» به صورت راه شیری می‌بينيم. در کهکشان ما » احتمالا صد هزار میلیون ستاره وجود دارد. ما در مبان این گهکشان هستیم و به همین دلیل نمی‌توانیم شکل کلی آن را به آسانی تجسم کنیم. در واقع » کهکشان راه شیری » شبیه یک چرخ فلک غول بیکر است و دو بازوی پرستاره دارد. که جندين بار به دور بخش مرکزی پیچیده‌اند. طول کهکشان ما . 00 سال نوری است. ‎J5b Je SOOOO‏ از زمین به مرکز آن برسد. اگر ۱۰۰ می‌کشد تایک ستارگان کهکشان را با سرعت سه ستاره در یک ثانیه

صفحه 19:
تعدادستاره ها- صدهر ۵ تعدادمنظومه ها: میلیونها منظومه شمسی :۳(0مرداردکه بانظم مخصوصی دورسیارات خود میگردند حرکت در منظومه : دو گونه است وضعی وانتقالی

صفحه 20:
منظومه شمسی 7 تاره دارد عطاردکه قمر ندارد 0- زهرم که قمرندارد-1) زمین‌با یکقمر ۴ مریخ دوقمر -9 مشتر 0 زطدهقمر © اورانوس‌پنج قمر 0 پلوتون‌دو قمر -2» پتوتونت یبال ‎Caer”‏

صفحه 21:
Les IPs SLOP » HO?POOL ۱9 [ ٩ 1 7 211100 OTT

صفحه 22:
عظمت عالم هستی رسعت زمين : ‎GOS‏ میلیون کیلومترمربع .سعت مشتری به حدی است که 0/9200 کره زمین را درخوا ‎le‏ می دهد سعت خورشید به قدری است که 000/0000/)کره زمین ز رخود جا می دهد در هر کهکشان میلیونها خورشید وجود دارد که هریک از آنها مانند خورشید مامرکز منظومه ای می باشد که سباراتی دور آن می چرحند ودور هر ستاره یک یاچند قمر چرخش می کنند یعنی در هر کهکشان میلبونها منظومه مثل ما ومیلیونها رمین مثل ما وجود دارد

صفحه 23:
فضايى كه يى كهكشان اشغال ميكند درحدود ‎Ine eee lame‏ 2 فاصله ميان دو كهكشان مجاور سالفوریل( دومیلیون//6 ‎Cual‏ تا بحال ‎POTN‏

صفحه 24:
: وسعت فضاپی که تا بحال کشف شده است الف ) فضای اشغالی یک كهكشان (0(00/0(0(0/ © (دويست هزار) سال نورى است ب ) فاصله ميان دو كهكشان مجاور (00000/00000/©(دوميليون )سال نورى . است ج ) تا بحال (00000/000000/000000/00(صدميليارد)كهكشان كشف شده است ل راشا رک لک یکشانها ( 0-4 ‎Daa alla 0‏ تورى فضای اشغالی کل كهكشانها ‏ضربدر (ج) مساووفضایی‌ک میان‌ک هکشانها ولقع. لسلب) 0۰ ح) دویست میلیون میلیارد سال نوری فضایی که میان کهکشانها واقع است بعلاوم (ح) مساو وف ضاودنیاوک شف شده (د) -9 دویست وبیست میلیون میلیارد سال نوری یعنی نوردویست وبیست میلیون میلیارد سال نوری نیازاست تا از یک طرف دنیای

صفحه 25:
‎alle‏ هستی مرزی داردیاخیر؟ ‎eee B BEY‏ را بردو ركل بتر لس و ا ار ‎SG ys Ee aos Paya OES‏ ‏رت ‏مورچه ای رادرجنگلی پردرخت تصور نید خنده آو(2 ۰ ۳ ۳۲ ميرسد اكر خيال كنيم كه ‎wea redet‏ 9 شلع ما مريدمان خاكى دراين كردون درست به اين مور ف كال ‎Bohol. ell ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 26:
پایان جهان کجاست؟ سرانجام بعد از تحقیقات گسترده توسط پیچید‌ترین تلسکوپها ۰ دانشمندان دریافتند که: غیر از :7 ما » کهکشانهای دیگری نیز وجود دارد. کهکشانهایی وجود دارند که جرم آنها بیشتر از کهکشان ماست. بر اساس مقیاس جدید فاصله‌ها » سن زمين حد اقل © ميليارد سال است و اين حد با حدسيات زمين شناسان در مورد سن زمين مطابقت دارد. همجنين تلسكويهاى جديد وجود خوشههاى كهكشانى را نشان مىدهد. ۰ از ظاهرا جزیی از یک خوشه محلی است که شامل ابرهای ماژلان» ‏ سهها » کهکشان کوچک نزدیک آن و چند کهکشان کوچک دیگر هست که روی هم رفته نوزده عضو را تشکیل می‌دهند.اگر کهکشانها خوشه ها را و خوشه‌ها نیز خوشه‌های بزرگتری را تشکیل می‌دهنده آیا می‌توان گفت که جهان و به تبع آن فضا » تا بینهایت گسترده. شده است؟ يا اينکه چرا برای جهان و جه برای فضا انتهایی وجود ندارد؟ در هر حال » دانشمندان با وجود اینکه با تخمین می‌توانند تا فاصله 6 میلیارد ۱:۰۰ چیزهایی را تشخیص دهند» ولی هنوز هم نشانه‌ای از پایان جهان پیدا نکرده‌اند.

صفحه 27:
۱ 1 1 کی بت ۸ خر ‎te‏ ی بل ره ند

صفحه 28:
اصل کیهان شناسی فرض یکنواختی جهان در مقیاس بزرگ ؛ مبین این مطلب است که اگر از بی‌نظمیهای محلی چشمپوشی کنیم» جهان از هر محلی که بدان نگریسته شود یک صورت ثابت را کهکشانهای دیگر هستند باید همچون تصویر ما از جهان باشد. آنیا صورتهای فلکی دیگر و دسته بندیهای دیگری از کهکشانها را خواهند دید. لیکن بر طبق اصل کیهانشناسی » می‌بایست ویژگیهای بزرگ مقیاسی از قبیل انبساط جهان + ثابت هایل » پارامتر شتاب منفى و چگالی متوسط » در همه جا یکسان باشد. هیچ کهکشان ارجحی در جهان وجود. .ندارد.

صفحه 29:
هنوز نردبان علم کوتاه است

صفحه 30:
هنوز نردبان علم کوتاه است پسگل6 بشر درطبیعت چیست ؟ عدمی دربرابربی نهایت ؛بی نهایتی دربرابرعدم »بشربسيار ضعيف وحقير است يك ذره بخار يا لا ل رل ا زر كتاب خانه اى را درنظر بكيريد كه ازبانصد هزار ۰ ‎ener ey‏ ا ا رل ‎See eT Se Bante eee SED.)‏ عظیم عالم هستی است که هر ستاره ای یک حرف ازحروف: ای آثراتشکیل میدهد وزمین مادراین کتاب خانه هستی ا 0

صفحه 31:

صفحه 32:
ما در علم نجوم نیاز داریم که درباره كميتهاي بزرگ. فواصل بزرگ؛ زمانهاي بلند و جمعيتهاي زیاد و این مقادیر را در ابعاد ميليون و ميليارد (ميليون (0100(0) اندازه بكيريم. فواصل در كهكشانها آن عاقلانه نیست براي اينکه آن را با مقیاس هاي معمولي؛ که براي اندازه گيري فواصل در زمین به کار مي بریم؛ مانند مایل یا کیلومتر بیان کنیم. حتي اگر میلیاردها مایل یا کیلومتر حرکت کنیم نیزنخواهیم توانست خيلي از زمین دور شویم. مي توانیم فواصل بزرگ را با مدت زماني که نور با سرعت زيادي آنرا بپیمایده مشخص كنيم؛ و اين به ما اجازه مي دهد اعداد كوجكتري به كار ببريم. بدين طريق به جاي أنكه بكوييم خورشيد (00000000000)©© مايل با ما فاصله دارد مي توانیم بگوییم 0 دقیقه نوري فاصله دارد. فاصله زمین تا خورشید 0 واحد نجومي (800 :04 ددص هی()) خوانده مي شود. © ساعت طول مي کشد تا نورء فاصله خورشید تا پلوتو را بپیماید- که [قبلا) دورترین سیاره در منظومه شمسي (محسوب مي شد)- بنابراین مي گوییم پلوتو در فاصله حدود © ساعت نوري يا (0: (90) (واحد نجومي) از خورشید قرار دارد.

صفحه 33:
پا نگاهي به آسمان شب مي توانید صدها نقطه ي روشن ببینید. بیشتر آنها ستاره هايي هستند در کهکشان ما «راه شيري» که يكي ازشاید میلیاردها کهکشان در جهان باشد. نزدیکترین ستاره به خورشید پروکسیما قتطورس- کوچکترین عضو سیستم سه تايي آلفا قنطورس در فاصله ‎OME‏ سال نوري است. يك سال نوري؛ مسافتي است که نور در يك سال پیموده است؛ وبرابر است با © كر مپلیون میلیون یا 00208 * 0.430 کیلومتر. پس مي بینید که استفاده کردن از واحد کیلومتر براي فواصل نجومي

صفحه 34:
ما در کهکشان راه شيري زندكي مي كنيم. دليل اين نامكذاري اين است كه از ديد ما مانند يك نوار درخشنده ي سفید رنگي در آسمان شب دیده مي شود. کهکشان راه شيري يك سیستم عدسي مانند بزرگ» شامل میلیاردها ستاره است. خورشید ما فقط يكي از آنهاست. وقتي اين كهكشان با نور دهي طولاني مدت عکس برداري مي شود؛ قسمتهايي از که أن قابل دیدن با چشم غیر مسلح نبود؛ نمایان مي شود. دراین تصوير قسمتي از مركز كهكشان در صورت فلكي قوس نشان داده شده است. نوارهاي تاريكي از غبارميان ستاره اي در مقابل نور ميليونها ستاره قرار كرفته است. سحابي هاي تابشي سرخ و سحابي بازتابي آبي نیز قابل رویتند. راه شيري شبيه كهكث كهكشان آندرومرا است. توجه كنيد كه اين تصوير شبيه قسمت كوجكي از كهكشان ماربيجي 00 است كه در تصوير بعد نشان داده شده است. ستاره قلب العقرب يك غول سرخ است. با حجم 5000 برابر خورشید؛ که به صورت يك ستاره روشن در پایین مرکز تصوير دیده مي شود.

صفحه 35:
اگر خورشید را در فاصله ي 00000 متري از زمین قرار دهیم و زمین به اندازه يك سکه ي 0 ريالي باشد. قنطورس باید در فاصله 2000000 كيلومتري قرار گیرد. همانطور كه مي بينيد» باز هم اين ستاره در فاصله اي نه چندان نزديك قرار مي گیرد. خورشید ستاره اي است معمولي که نزدیکترین ستاره به زمين محسوب مي شود. راه شيري يك منظومه ي عدسي شکل غول آسا است که شامل ستاره هاء 1 هاي مین ستاره آي» غبار و ماده اسرارآميز سياه مي باشد. ستاره شناسان تخمين زده اند كه راه شيري حدود (0(0© ميليارد ستاره دارد» بيشتر از تعداد دانه هاي شن در جندين كيلومتر ساحل شني! نور (000000000) سال طول مي كشد تا از يك طرف اين عدسي به طرف ديكر أن بروده بنابراين اكر فكر مي كنيد خورشيد به طور غيرقابل تصوري دور است دیگر چطور مي خواهید فواصل كيهاني را تصور کنید؟! بقیه کهکشانها میلیونها یا حتي میلیاردها سال نوري از ما دورند. چه مي توانم بگویم؟ جهان فضاي بزرگ متحیرکننده و بسیار عظيمي است (و پیوسته در حال بزرگتر شدن است!)

صفحه 36:
خورشید جايي قرار گرفته است که مي توانیم به آن حومه ي راه شيري بگویيم در فاصله حدود 600000 سال نوري از مركز. خورشید» مرکز کهکشان را دور مي زند و تحت تاثیر قوه جاذبه مرک زکهکشان در هر 860 میلیون سال» يك «سال کيهاني» را ایجاد مي کند. اگر در موقعيتي تاريك و دور از نور جراغهاي شهرء با دقت به أسمان بنكريد» خواهيد فهميد كه بيشتر ستاركان در نوار يهن سفيدرنكيء از يك سو به سوي ديكر أسمان جمع شده اند. اين نوار» كهكشان راه شيري ما است كه از موقعيت ماء كه در درون آن هستيم اين طور ديده مي شود. وقتي مطالعات خود را با دوربين دو جشمي يا تلسكوب؛ حتي با نوع كوجكي از أنهاء ادامه مي دهيم همانطور كه اولين بار كاليله در سال ©0©00 جنين كرد ميليونها ستاره ديده مي شود كه با جشمان غيرمسلح ديده نمي شدند.

صفحه 37:
خوشه هاي كهكشاني ساختارهاي بزرگي در جهان اند. آنها شامل صدها یا هزارها کهکشانند که که توسط نيروي گرانشي بدور مرکز جرم مشترکشان مي چرخند. این تصوير با تلکسوپ 6/0 متري (1/0() در کیت پيك آریزونا گرفته شده است؛ که نشان دهنده خوشه كهكشاني ‎Obl OO.‏ + باشد. اين خوشه ي كهكشاني در فاصله عظيم (000000 ميليون سال نوري از ما قرار دارد؛ يعني أينكه نوري كه اين تصوير را ساخته 0000000 ميليون سال ارا طي كرده تا از آنجا به اينجا بيايد. همه ي اين تكه نورها در این عکس کیکشانند که بعضي از آنها كروي اند و گرد به نظر مي رسند؛ و بقیه عدسي مانند هستند و در بعضي تخت به نظر مي رسند. صدها كهكشاني که قسمتي از این خوشه اند» هر کدام شامل میلیاردها ستاره هستند.

صفحه 38:
سطح گازي خورشید که «نور سپهر» نام دارد 60000 درجه سانتي گراد دما دارد. اين دما بسیار بالاست» در حدود 9 برابر گرمتر از دماي گدازه هاي آتشفشاني. با اينکه ما در فاصله بسیار دوري از خورشید قرار داریم این گرما را حس مي کنیم» و این به خاطر بزرگي ابعاد خورشید است. قطر خورشید حدود ‎MUD‏ برایر زمین است. به عبارت ديكرء اين كوره نه فقط داغ است بلکه بسیار بزرگ است. از نگاه خورشید» زمین فقط 106 برابر قطر خورشید از أن فاصله دارد. يعني در مقايسه با فواصل بين ستاره اي كه ادهها ميليون برابر قطر خورشيد اسث؛ زمين به خورشيد نزديك محسوب مي شود.

صفحه 39:
انرژي خروجي از خورشید و درخشش ای برابر مقدار عظیم 6*00 تریلون تریلون وات است. (يك تریلون تریلون: يك با 26۴ تا صفر در جلویش) ولي این عدد براي ما غير قابل تصور است. مثلا أكر اين عدد ©© صفر داشت در ذهن ما تفاوت جنداني نداشت. ولي واقعيت اين است که اگر اين دما ©© صفر داشت زندكي روي زمين کاملا نابود مي شد. شايد شما تصور بهتري در مورد مقدار اين كميت بيابيدء اكر به شما بكويم كه خورشيد در هر ثانيه چقدر انرژي تولید مي انرژي اي است که انسان در تمام طول تاریخش مصرف کرده است! خورشید انرژي خود را به فضا به طور یکنواخت و در تمام جهات مي تاباند و سیاره ما فقط تکه كوچكي از آنرا جذب مي کند: حدود يك قسمت از 0 اين همان انرژي اي است که از حیات ما بر روي زمین پشتيباني مي کند. اگر چه خورشید مقداري از انرژي خود را به صورت تابشي غیرقابل رویت ساطع مي کند- مانند امواج راديويي» فروسرخ» فرابنفش و تاش پرتو 6 بیشتر آنرا امواج قابل رويت تشکیل مي دهد؛ و براي همین است که مي توانیم آنرا ببينیم. نور فرابنقش خطرناك است اما خوشبختانه بخش اعظم آن توسط پوشش ثازك حفاطتي آزن» ‎aa‏

صفحه 40:
تمام ستارگان اساسا يك چیزند: يك کره ي كازي در. اگرچه تنوع بسياري در ستارگان وجود دارد: از کوچکترین آنها که فقط يك دهم خورشید جرم و 4 هزارم آن درخشندگي دارنده تا ستاره پروکسیما قنطورس که در همین نزديكي است» و تا ستاره اي مثل ابط الجوزا در صورت فلكي جبار» با بزرگي 000 برابر جرم خورشيدي و 60000000 برابر درخشندگي آن. ولي خورشید ما بزرگتر از بیشتر ستارگان است. ستارگان به نظر کمنور مي رسند زیرا خيلي دورتر از خورشید هستند. به خاطر نزديكي خورشید است که مي توانيم آنرا با جزئيات بسيار مطالعه کنیم. خورشید كليدي است براي شناخت بقيه ستاركان.

صفحه 41:
ما در طول تاریخ در مورد طبیعت ستارگان اندیشیده ایم و مطالعه کرده ایم» اما فقط در قرن بیستم توانستیم ساختار و تکامل آنها را و مخصوصاً منبع انرژي عظیمشان را بفهمیم. يك ستاره شامل مقداري هیدروژن (حدود 2/ درصد جرم)» هلیوم (حدود ‎OG‏ درصد) و مقدار کمي عناصر سنكين مي باشد. هليوم؛ در واقع» ابتدا توسط ستاره شناساني كشف شد كه در حال مطالعه خورشيد بودند و تشخيص دادند كه عنصر ناشناخته اي در خورشيد وجود دارد كه آن را اهليوم ( از كلمه ي يوناني هليوس به معناي خورشيد) ناميدند. كازهاي موجود در يك ستاره؛ كره اي را مي سازد اكه بين دو نيروي كرانشي (كه مي خواهد به سمت مركز فرو ريزد) و فشار كاز داغ (كه به سمت بيرون هل مي دهد) در تعادل قرار مي كيرد. يك صد سال بيش تو اه چگوته نوز خوزشید» توانسته در طول حداقل عر ميليارد سال ادامه بيدا كند غيرممكن بود - سن منظومه شمسي را از طريق راديواكتيويته ي شهاب سنك ها و صخره ها در قرن اخیر بدست آوردند. نظریه نسبیت که توسط آلبرت انیشتین (066- 10720) فرمول بندي شد و رابطه مشهورش ©---09: قسمتي از جواب اين معما بود.

صفحه 42:
اين يك كهكشان ماربيجي به نام )© 0008006 است (شماره 0 در فیرست عمومي جديدي از سحابیها؛ خوشه ها و کهکشانها.) در فاصله 100 ميليون سال نوريء اين كهكشان طوري مستقر شده استء که آنرا از لبه مي بینیم و توده ي غبار ميان ستاره اي را در مقابل صفحه نور ستارگانش ‎een‏ إن توده في غبار به ما اجازه نمي دهد درون کهکشان را بينیم. ستارگان درخشان قابل رویت در این تصویر, متعلق به کیکشان خودمان راه شيري شناسان میلیونها کیکشان مثل اين؛ که بسياري از آنها دورتر از يك میلیارد سال نوري هستند. را فهرست کرده ‏اند. ‎ ‎ ‎

صفحه 43:

صفحه 44:

صفحه 45:

بنام او که خلقت جان ازاویافت هَّلل ُ َلْم ما ع ي و َأ ْو ُت ْب ُد ُ َلْم ُه ا َ َ ُ ُق ْل إ ِْن ُت ْخ ُفوا ما في ُص ُدورِ ُكم ْ وه يَع ْ َأْل هَّلل ُ دير ق ء ٍ ي ش ل ك لى ع ا و ض ِ ر ا ِي ف ما و ماواتِ الس ِي ف ُ ِّ َ َ َ َّ ْ َ َ ٌ ْ ()29عمران َأْل ض َو إ ِْن ُت ْب ُدوا ما في السماواتِ َو ما فِي ا ْر ِ هَّلِل ِ ما فِي َّ هَّلل ُ َي ْشاء َو ُي َع ِّذ ُب ن ِم ل ِر ف غ ي ف َ ْ َأ ْو ُت ْخ ُف ُ أَ ْن ُفسِ ُكم ْ ُ وه ُيحاسِ ْب ُك ْم بِ ِه ا َ ُ َ هَّلل ُ دير ()284بقره ق ء ٍ ي ش ل ك لى ع ا و َي ْشاء ن م ُ ِّ َ َ َ ُ َ َ ٌ ْ دير ()1ملك ق ء ٍ ي ش ل ك لى ع و ه و ك ل م ل ا ه ِ د ِ ِي ب ذي ل ا ك بار ت ُ ُ َّ َ ِّ َ ْ ْ َ ُ َ َ ُ َ َ َ َ ٌ ْ هَّلل دير ()4هود ق ء ٍ ي ش ل ك لى ع و ه َو ْ م ك ع جِ ر م ِ ا ى ل ِ إ ُ ُ ِّ َ َ َ ُ َ ُ َ َ ٌ ْ ْ َأْل هَّلِل َ َبْصرِ ل ا حِ م ل ك ال ِ إ ة ِ اع الس ر م أ ما و ض ِ ر ا و ماواتِ الس ب ي غ ِ َو َّ َ َ َ ُ َ َّ َّ َ َ ْ ْ ْ َ ُْ هَّلل دير ()77نحل ق ء ٍ ي ش ل ك لى ع قَرْب إِ َّن ا ُ َ ِّ َ َ أَ ْو ُه َو أَ ُ َ ٌ ْ َأْل هَّلِل دير ق ء ٍ ي ش ل ك لى ع و ه و ن ه ِ في ما و ض ِ ر ا و ماواتِ الس ك ل م ِ ُ ُ ِّ َ ْ َ َّ ُ َ ُ َّ َ ْ َ َ َ ٌ ْ ()120مائده انازیناالسماءبزینةالکواکب ایه 6صافات 37 وزیناالسماءالدنیابمصابیح ایه 12فصلت 41 مقیاسها ماشین250 :کیلومتر در ساعت ثانیه 69متر قطار350:کیلومتر درساعت ثانیه 96متر هواپیما450:کیلومتردرساعت ثانیه 125متر موشکهای فض3ائی 720:ک3یلومتردرساعت درثانیه 200متر هواپیماهای جاسوسی3 :برابرصوت 1000متردرثانیه 3وت 333متردرثانیه(3 ) س33رعتص: 3 سرعت نور در ث333انیه300000 3ک333یلومتر: دریک ثانیه هفت مرتبه دورکره زمین میچرخد یعنی دریک دقیقه 18میلیون کیلومترجلومیرود ودر ساعت ( )1080میلیون کیلومتر دریک سال ( )9460800میلیون کیلومترطی فاصله زمین تا نزدیکترین همسایه ( ماه ) ( ) 384000کیلومتر سیصدوهشتادوچهارهزارکیلومتر رگترین سیاره (مشتری ) ( )825000000کیلوم هشتصدوبیست وپنچ میلیون کیلومتر خرین سیاره (پلوتون ) ( )6000000000کیلومت شش میلیارد کیلومتر خورشید( )150000000کیلومتر صدوپنچاه میلیون کیلومتر اگروسیله ای به سرعت نور داشته باشیم فاصله زمین تا ک333یلومتر ) ) ( 384000ماه( 3 یک ثانیه ویک چهارم ثانیه خورشید( )150000000کیلومتر دقیقه 3وبیستث333انیه83 ی ک333یلومتر ) ) (825000000مشتر ( دقیقه423 ک333یلومتر ) ) (6000000000پ333لوتون( س33اعت30دقیقه53 اگروسیله ای به سرعت نور داشته باشیم فاصله زمین تا با نزدیکترین ستاره به منظومه شمسی که پروکسیما نام دارد و41میلیارد کیلومتربازمین فاصله دارد س33ا33لو3ماه 3وقتال3زم 3ا3ست4 برای رسیدن به ستاره شعرای یمانی 9سال نوری برای رسیدن به ستاره عیوق 47سال نوری برای رسیدن به ستاره گان هفت برادران به اولی 60 سال نوری وآخری 80سال نوری برای رسیدن به ستاره قطبی جدی 300سال نوری برای رسیدن به ستاره گان پروین 330سال نوری اگروسیله ای به سرعت نور داشته باشیم فاصله زمین تا برای رسیدن به انتهای کهکشان راه شیری که منظومه شمسی در آن برای رسیدن است 45000سال نوری الزم است برای رسیدن به کهکشان المرئه المسلسله یعنی نزدیکترین کهکشان به کهکشان راه شیری باید 800/000 سال نوری پرواز کنیم برای رسیدن به کهکشانهای دیگر میلیونها ومیلیاردها سال نوری وقت الزم است ستاره ها بدون نظم وترتیب در فضاپراکنده نیستند بلکه مجموعه هایی راتشکیل می دهند که هر کدام میلیاردهاستاره داردکه به آنها کهکشان میگویند :تعداد کهکشانها حداقل ص33د میلیارد( 100/000/000/000 )ک333هکشان :درهرکهکشان حداقل ص33دمیلیاردستاره 3موجود(100/000/000/000 )ا3ست یعنی اگر سه میلیاردجمعیت کره زمین باسرعت وبدون وقفه درهر ثانیه ده ستاره رابشمارند وتمام عمرراصرف کهکشان مجموعه ایست از ستارگان ،غبار و گاز که توسط گرانش در کنار یکدیگر قرار گرفته اند. کهکشان مجموعه ایست از ستارگان ،غبار و گاز که توسط گرانش در کنار یکدیگر قرار گرفته اند .منظومه شمسی ما در کهکشانی به نام راه شیری قرار گرفته است .دانشمندان تخمین می زنند که بیش از 100بیلیون کهکشان در فضای مرئی کائنات پراکنده شده اند .ستاره شناسان به کمک تلسکوپ از میلیونها کهکشان تصویر گرفته اند .دورترین کهکشانهایی که تا کنون عکس آنها تهیه شده است ،در فاصله 10تا 13بیلیون سال نوری از ما قرار گرفته اند .قطر کهکشانها از چند هزار تا نیم میلیون سال نوریست .کهکشانهای کوچکتر کمتر از یک بیلیون ستاره دارند اما کهکشانهای بزرگ دارای بیش از یک تریلیون ستاره هستند .قطر کهکشان راه شیری حدود 100.000هزار سال نوریست .منظومه شمسی در فاصله 25.000سال نوری از مرکز کهکشان قرار گرفته است .حدود 100بیلیون ستاره در این کهکشان وجود دارد. در شبی تاریک و صاف ،ستارگان چنان می‌درخشند که گویی می‌توان با دست آنها را لمس کرد .در واقع بیشتر ستارگان قابل دید برای چشم غیر مسلح ،در محدوده یک واقع هستند .گذشته از ستارگان چشمکسال نوریهزار زن ،نواری مه مانند و کم نور در سرتاسر آسمان کشیده شده است که به آن راه شیری می‌گوییم .این مه حفره فام ،دهها هزار سال نوری با ما فاصله دارد .با دوربین دو چشمی یا کوچک ،به صورت اجتماع انبوهی از هزارانتلسکوپ هزار ستاره کم نور دیده می‌شود .گرچه این ستارگان بسیار دور دست هستند ،ولی مجموع نور آنها را می‌توان با چشم .دید خوشه های کهکشانی کهکشانها به طور نامنظم در فضا توزیع شده اند .بعضی از آنها هیچ همسایه ای ندارند و بعضی به صورت جفت بوده و حول یکدیگر در گردشند .البته بیشتر آنها در گروه هایی به نام خوشه تجمع کرده اند .یک خوشه ممکن است از ده ها تا چندین هزار کهکشان را در بر گیرد .یک خوشه می تواند قطری به بزرگی 10میلیون سال نوری داشته باشد. خوشه ها نیز به نوبه خود در گروه هایی قرار گرفته اند که ابر خوشه نامیده می شوند .در مقیاس بزرگ همه کهشکشانها در شبکه ای از رشته های میله ای کهکشانی که با یکدیگر در ارتباطند ،قرار گرفته اند .فضای اطراف آنها را فضایی نسبتا خالی پر کرده است .یکی از بزرگترین ساختارهای کهکشانی که تا به حال نقشه برداری شده است ،دیوار بزرگ نام دارد .این ساختار بیش از 500.میلیون سال نوری طول و 200میلیون سال نوری عرض دارد شکل کهکشانها ستاره شناسان بیشتر کهکشانها را بر اساس شکل آنها در دو دسته مارپیچ و بیضی طبقه بندی می کنند. کهکشان مارپیچ ظاهری مانند دیسک با مرکزی متورم دارد .این دیسک شبیه به فرفره ،بازوهای مارپیچ درخشانی دارد که از مرکز آن بیرون زده اند .راه شیری یک کهکشان مارپیچ است .همه کهکشانهای مارپیچ مانند فرفره در گردشند اما با سرعت کم .برای مثال 3راه شیری یک دور گردش کامل خود را در مدت 250 میلیون سال انجام می دهد. در کهکشانهای مارپیچی ستاره های جدید دائما در حال به وجود آ3مدن از دل 3گاز و غبار می باشند .گروه های کوچک ستارگان که خوشه های محلی نامیده می شوند اغلب پیرامون کهکشانهای مارپیچ قرار دارند .یک خوشه محلی معمولی حدود 1میلیون ستاره دارد. اشکال کهکشانهای بیضی از کره کامل تا بیضی های مسطح متفاوت است .در مرکز اینگونه کهکشانها نور بسیار شدید است اما تدریجا به سمت لبه ها از شدت آن کاسته می شود .تا آنجا که ستاره شناسان تشخیص داده اند ،کهکشانهای بیضی شکل با سرعت بسیار کمتر از کهکشانهای مارپیچ در گردشند و یا اصال حرکت نمی کنند .به نظر می رسد ستارگان درون این کهکشانها در مدار های تصادفی در گردشند .ظرفیت گاز و غبار این نوع کهکشانها کمتر از کهکشانهای مارپیچ است ،بنابراین ستارگان کمتری در آنها متولد می شوند. کهکشانهای نوع سوم ،اشکال بی قاعده ای دارند .بعضی از آنها بیشتر شامل ستارگان آبی و گازهای پف کرده اند اما غبار کمی دارند .ابرهای ماژالنی جز این گروه از کهکشانها هستند .بعضی دیگر از این کهکشانها .بیشتر شامل ستارگان جوان نورانی در میان گاز و غبارند مشخصات کهکشان راه شیری کهکشان راه شیری ،کهکشانی مارپیچی است که شامل حدود .استستاره 500میلیارد این کهکشان حدود 10میلیارد سال پیش ،از یک ابر عظیم گاز و غبار تشکیل یافت .در قسمت مرکزی کهکشان راه شیری هسته‌ای کروی قرار دارد که ممکن است شامل یک حفره سیاه نیز باشد .هسته توسط گروهی از دنباله‌های مارپیچی در برگرفته شده است .این دنباله‌ها از ستاره‌های فروزان تازه شکل یافته تشکیل شده‌اند .هسته و قرص کهکشان با هاله‌ای از ستاره‌هایی با طول عمر بسیار زیاد ، .در بر گرفته شده‌اند با طول عمر بسیار زیاد ،در بر گرفته شده‌اند. سال نوریقطر هسته یک کهکشان در حدود 10000 است .قسمت احاطه کننده هسته دارای قطری برابر با 100000سال نوری و ضخامتی برابر با 1000سال نوری است .هاله کهکشان دارای قطری تا 50000سال (شامل ابر اوپتیک-اورت) بامنظومه شمسینوری است. عرضی برابر با سه سال نوری نسبتا کوچک به نظر می‌رسد .خورشید با سرعتی حدود 220کیلومتر (135 مایل) در ثانیه ،مرکز کهکشان را در مدت زمانی حدود 250میلیون سال دور می‌زند .تا کنون خورشید 15تا 20.دور به گرد هسته کهکشان چرخیده است ماهیت راه شیری ما منظره کهکشان عظیم و پرستاره‌ای را که درون آن زندگی می‌کنیم ،به صورت راه شیری می‌بینیم .در کهکشان ما ، احتماال صد هزار میلیون ستاره وجود دارد .ما در میان این کهکشان هستیم و به همین دلیل نمی‌توانیم شکل کلی آن را به آسانی تجسم کنیم .در واقع ،کهکشان راه شیری ،شبیه یک چرخ فلک غول پیکر است و دو بازوی پرستاره دارد ،که چندین بار به دور بخش مرکزی پیچیده‌اند .طول کهکشان ما 100000سال نوری است 30000 .سال طول از زمین به مرکز آن برسد .اگرپیام رادیوییمی‌کشد تا یک ستارگان کهکشان را با سرعت سه ستاره در یک ثانیه .بشماریم ،هزار سال طول می‌کشد کهکشان راه شیری ومنظومه شمسی تعدادستاره ها :صدهزارمیلیون تعدادمنظومه ها :میلیونها منظومه شمسی 32:قمرداردکه بانظم مخصوصی دورسیارات خود میگردند حرکت در منظومه :دو گونه است وضعی وانتقالی کهکشان راه شیری ومنظومه شمسی رهبر منظومه :خورشید وضعی :هر25روزونیم دورخود انتقالی هرثانیه 19.5کیلومترازجنوب به شمال آسمان منظومه شمسی 9 :ستاره دارد عطاردک3ه 3ق33مر ن33دارد -2زهره 3ک333ه 3ق33مرندارد1- زمینب333ا ی33کق33مر -4مریخ 3دوقمر 3- مشتریدوازده 3ق33مر -6زحلده 3ق33مر 5- اورا3نوسپ333نج 3ق33مر -8پ333لوتوندو ق33مر 7- ک333شف33شده9- 3 ن پ333لوتونت333ابحا33لق33مریب333را3یا3ن کهکشان راه شیری ومنظومه شمسی سال :گردش کامل به دور خورشید( متفاوت است ) عطاردبا سرعت 47.5کیلومتردر88روز زهره با34.8در224روزو16ساعت زمین با29.6در365روزو6ساعت مریخ با26دریکسالو313روزما مشتری با13در11سال و315روزما زحل با 9.5در29سال و6ماه ما اورانوس با6700متردر84سال و7روزما نپتون با5400متر در 164سال و280روزما پلوتون با 4700متردر249سال ما عظمت عالم هستی وسعت زمین 905 :میلیون کیلومترمربع وسعت مشتری به حدی است که 1/270کره زمین را درخود جا می دهد وسعت خورشید به قدری است که 1/391/000کره زمین ر درخود جا می دهد در هر کهکشان میلیونها خورشید وجود دارد که هریک از آنها مانند خورشید مامرکز منظومه ای می باشد که سیاراتی دور آن می چرحند ودور هر ستاره یک یاچند قمر چرخش می کنند یعنی در هر کهکشان میلیونها منظومه مثل ما ومیلیونها زمین مثل ما وجود دارد فضایی که یک کهکشان اشغال میکند درحدود س33ا33لن33وریا3ست)دویستهزار(200/000 فاصله میان دو کهکشان مجاور س33ا33لن33وری) دومیلیون(2/000/000 ا3ست تا بحال (100/000/000/00صدمیلیارد)که :وسعت فضایی که تا بحال کشف شده است الف ) فضای اشغالی یک کهکشان (2/00/000دویست هزار) سال نوری است ب ) فاصله میان دو کهکشان مجاور(2/000/000دومیلیون )سال نوری است ج ) تا بحال (100/000/000/00صدمیلیارد)کهکشان کشف شده است ===================== ف 1- ض33ربدر(ج) مساویف333ضایا3شغ3ا33لیک333لک333هکشانه3ا ) ا33ل ( د) بیست میلیون میلیاردسال نوری فضای اشغالی کل کهکشانها 3ست ب( 2- ض33ربدر (ج) مساویف333ضاییک333ه 3میانک333هکشانه3ا وا3قع 3ا ) ح) دویست میلیون میلیارد سال نوری فضایی که میان کهکشانها واقع است ب333عالوه( 3ح) مساویف333ضایدنیایک333شفش33ده) 3د( 3- دویست وبیست میلیون میلیارد سال نوری یعنی نوردویست وبیست میلیون میلیارد سال نوری نیازاست تا از یک طرف دنیای عالم هستی مرزی داردیاخیر؟ هنوزازنظرعلمی بالجواب است ک333جاست 1- ) ب333ر3نوبورگ: 3ل ب333هتر ا3ستاز3ا3ینمسائل(مرزجه3انهستی که هنوز 3الینحل بنظر 3می رسد صرف 3نظرکنیم ز3یرا مارابه وضع و حال نابینایی که به چوب دست خوددرصحرای بیکرانی میان مه کورمال کورمال میکند دچار میسازد آ3نتریوا3یت2- مورچه ای رادرجنگلی پر3درخت تصور کنید خنده آوروناممکن بنظر3 میرسد اگر 3خیال کنیم که این مورچه می خواهد شکل جنگل ر3ا در3یابد وضع ما مر3دمان خاکی دراین گردون درست به این مورچه می ماند ژرژکاموف3- هنوز خیلی باید کار کنیم تا روزی بتوانیم به صراحت بگوئیم که .جهان محدوداست یا نامحدود پایان جهان کجاست؟ سرانجام بعد از تحقیقات گسترده توسط پیچیده‌ترین تلسکوپها ،دانشمندان دریافتند که: غیر از کهکشان ما ،کهکشانهای دیگری نیز وجود دارد. کهکشانهایی وجود دارند که جرم آنها بیشتر از کهکشان ماست. بر اساس مقیاس جدید فاصله‌ها ،سن زمین حد اقل 5میلیارد سال است و این حد با حدسیات زمین شناسان در مورد سن زمین مطابقت دارد. همچنین تلسکوپهای جدید وجود خوشه‌های کهکشانی را نشان می‌دهد. کهکشان ما نیز ظاهرا جزیی از یک خوشه محلی است که شامل ابرهای ماژالن ،کهکشان امرأة المسلسله و سه‌ها ،کهکشان کوچک نزدیک آن و چند کهکشان کوچک دیگر هست که روی هم رفته نوزده عضو را تشکیل می‌دهند.اگر کهکشانها خوشه ها را و خوشه‌ها نیز خوشه‌های بزرگتری را تشکیل می‌دهند ،آیا می‌توان گفت که جهان و به تبع آن فضا ،تا بینهایت گسترده شده است؟ یا اینکه چرا برای جهان و چه برای فضا انتهایی وجود ندارد؟ در هر حال ،دانشمندان با وجود اینکه با تخمین می‌توانند تا فاصله 9میلیارد سال نوری ،چیزهایی را تشخیص دهند ،ولی هنوز هم نشانه‌ای از پایان جهان پیدا نکرده‌اند. اصل کیهان شناسی فرض یکنواختی جهان در مقیاس بزرگ ،مبین این مطلب است که اگر از بی‌نظمیهای محلی چشمپوشی کنیم ،جهان از هر محلی که بدان نگریسته شود یک صورت ثابت را عرضه می‌کند .تصویر جهان برای ناظرانی که در کهکشانهای دیگر هستند باید همچون تصویر ما از جهان باشد .آنها صورتهای فلکی دیگر و دسته بندیهای دیگری از کهکشانها را خواهند دید .لیکن بر طبق اصل کیهانشناسی ، می‌بایست ویژگیهای بزرگ‌مقیاسی از قبیل انبساط جهان ، ثابت هابل ،پارامتر شتاب منفی و چگالی متوسط ،در همه جا یکسان باشد .هیچ کهکشان ارجحی در جهان وجود .ندارد هنوز نردبان علم کوتاه است :ادیسون1- از یک درصد مجموع دانستنیها ،مافقط یک میلیونیم آن را می دانیم ن33یوتن2- دانش کل مانند خلیجی است که من وهمکارانم فقط چند دانه ریگ جالب از این پهنای وسیع برداشته ایم نجوم برای همه ص 106 هنوز نردبان علم کوتاه است پ333اسگا33ل3- بشر درطبیعت چیست ؟ عدمی دربرابربی نهایت ؛بی نهایتی دربرابرعدم ،بشربسیار ضعیف وحقیر است یک ذره بخار یا یک قطره آب برای نابودی اوکافی است.مزیت اوبفکراست طنطاویدرتفسیرخود ج 26ص4-225 کتاب خانه ای را درنظر بگیرید که ازپانصد هزار جلد کتاب تشکیل یافته است ودرهرجلدی 270صفحه ودرهر3صفحه ای س33طرودرهرسطری40ح3رفوجودداردا3ینک333تابخ3انه30 3 عظیم عالم هستی است که هر 3ستاره ای یک حرف ازحروف3 کتابهای آنراتشکیل میدهد وزمین مادراین کتاب خانه هستی به اندازه ای ناچیز 3است که نقطه نون هم بحساب نمی آید پایان ما در علم نجوم نياز داريم كه درباره كميتهاي بزرگ ،فواصل بزرگ ،زمانهاي بلند و جمعيتهاي زياد سخن بگوييم، و اين مقادير را در ابعاد ميليون و ميليارد (ميليون )1000اندازه بگيريم .فواصل در كهكشانها آنقدر بزرگند كه عاقالنه نيست براي اينكه آن را با مقياس هاي معمولي ،كه براي اندازه گيري فواصل در زمين به كار مي بريم، مانند مايل يا كيلومتر بيان كنيم .حتي اگر ميلياردها مايل يا كيلومتر حركت كنيم نيزنخواهيم توانست خيلي از زمين دور شويم .مي توانيم فواصل بزرگ را با مدت زماني كه نور با سرعت زيادي آنرا بپيمايد ،مشخص كنيم ،و اين به ما اجازه مي دهد اعداد كوچكتري به كار ببريم .بدين طريق به جاي آنكه بگوييم خورشيد 93000000مايل با ما فاصله دارد مي توانيم بگوييم 8دقيقه نوري فاصله دارد .فاصله زمين تا خورشيد 1واحد نجومي ( )Astronomical Unit: AUخوانده مي شود 5 .ساعت طول مي كشد تا نور ،فاصله خورشيد تا پلوتو را بپيمايد -كه {قبالً} دورترين سياره در منظومه شمسي {محسوب مي شد} -بنابراين مي گوييم پلوتو در فاصله حدود 5ساعت نوري يا ( AU 40واحد نجومي) از خورشيد قرار دارد. با نگاهي به آسمان شب مي توانيد صدها نقطه ي روشن ببينيد .بيشتر آنها ستاره هايي هستند در كهكشان ما «راه شيري» كه يكي ازشايد ميلياردها كهكشان در جهان باشد. نزديكترين ستاره به خورشيد پروكسيما قنطورس- كوچكترين عضو سيستم سه تايي آلفا قنطورس در فاصله 2/4سال نوري است .يك سال نوري ،مسافتي است كه نور در يك سال پيموده است ،وبرابر است با 46ر9 ميليون ميليون يا 9.46 × 1012كيلومتر .پس مي بينيد كه استفاده كردن از واحد كيلومتر براي فواصل نجومي عملي نيست. ما در كهكشان راه شيري زندگي مي كنيم .دليل اين نامگذاري اين است كه از ديد ما مانند يك نوار درخشنده ي سفيد رنگي در آسمان شب ديده مي شود .كهكشان راه شيري يك سيستم عدسي مانند بزرگ ،شامل ميلياردها ستاره است. خورشيد ما فقط يكي از آنهاست .وقتي اين كهكشان با نور دهي طوالني مدت عكس برداري مي شود ،قسمتهايي از كه آن قابل ديدن با چشم غير مسلح نبود ،نمايان مي شود .دراين تصوير قسمتي از مركز كهكشان در صورت فلكي قوس نشان داده شده است .نوارهاي تاريكي از غبارميان ستاره اي در مقابل نور ميليونها ستاره قرار گرفته است .سحابي هاي تابشي سرخ و سحابي بازتابي آبي نيز قابل رويتند .راه شيري شبيه كهكشان آندرومرا است .توجه كنيد كه اين تصوير شبيه قسمت كوچكي از كهكشان مارپيچي NGC891است كه در تصوير بعد نشان داده شده است. ستاره قلب العقرب يك غول سرخ است ،با حجم 300 برابر خورشيد ،كه به صورت يك ستاره روشن در پايين مركز تصوير ديده مي شود. اگر خورشيد را در فاصله ي 200متري از زمين قرار دهيم و زمين به اندازه يك سكه ي 2ريالي باشد ،قنطورس بايد در فاصله 56300كيلومتري قرار گيرد .همانطور كه مي بينيد ،بازهم اين ستاره در فاصله اي نه چندان نزديك قرار مي گيرد .خورشيد ستاره اي است معمولي كه نزديكترين ستاره به زمين محسوب مي شود .راه شيري يك منظومه ي عدسي شكل غول آسا است كه شامل ستاره ها، گازهاي ميان ستاره اي ،غبار و ماده اسرارآميز سياه مي باشد .ستاره شناسان تخمين زده اند كه راه شيري حدود 200ميليارد ستاره دارد ،بيشتر از تعداد دانه هاي شن در چندين كيلومتر ساحل شني! نور 100000سال طول مي كشد تا از يك طرف اين عدسي به طرف ديگر آن برود ،بنابراين اگر فكر مي كنيد خورشيد به طور غيرقابل تصوري دور است ديگر چطور مي خواهيد فواصل كيهاني را تصور كنيد؟! بقيه كهكشانها ميليونها يا حتي ميلياردها سال نوري از ما دورند .چه مي توانم بگويم؟ جهان فضاي بزرگ متحيركننده و بسيار عظيمي است (و پيوسته در حال بزرگتر شدن است!) خورشيد ما در جايي قرار گرفته است كه مي توانيم به آن حومه ي راه شيري بگوييم ،در فاصله حدود 30000 سال نوري از مركز .خورشيد ،مركز كهكشان را دور مي زند و تحت تاثير قوه جاذبه مركزكهكشان در هر 250 ميليون سال ،يك «سال كيهاني» را ايجاد مي كند .اگر در موقعيتي تاريك و دور از نور چراغهاي شهر ،با دقت به آسمان بنگريد ،خواهيد فهميد كه بيشتر ستارگان در نوار پهن سفيدرنگي ،از يك سو به سوي ديگر آسمان جمع شده اند. اين نوار ،كهكشان راه شيري ما است كه از موقعيت ما ،كه در درون آن هستيم اين طور ديده مي شود .وقتي مطالعات خود را با دوربين دو چشمي يا تلسكوپ ،حتي با نوع كوچكي از آنها ،ادامه مي دهيم همانطور كه اولين بار گاليله در سال 1609چنين كرد ،ميليونها ستاره ديده مي شود كه با چشمان غيرمسلح ديده نمي شدند. خوشه هاي كهكشاني ساختارهاي بزرگي در جهان اند .آنها شامل صدها يا هزارها كهكشانند كه كه توسط نيروي گرانشي بدور مركز جرم مشتركشان مي چرخند .اين تصوير با تلكسوپ 5/3متري WIYNدر كيت پيك آريزونا گرفته شده است ،كه نشان دهنده خوشه كهكشاني Abel 98مي باشد .اين خوشه ي كهكشاني در فاصله عظيم 1000ميليون سال نوري از ما قرار دارد ،يعني اينكه نوري كه اين تصوير را ساخته 1000ميليون سال را طي كرده تا از آنجا به اينجا بيايد .همه ي اين تكه نورها در اين عكس كهكشانند كه بعضي از آنها كروي اند و گرد به نظر مي رسند ،و بقيه عدسي مانند هستند و در بعضي جهات ،تخت به نظر مي رسند .صدها كهكشاني كه قسمتي از اين خوشه اند ،هر كدام شامل ميلياردها ستاره هستند. سطح گازي خورشيد كه «نور سپهر» نام دارد 6000 درجه سانتي گراد دما دارد .اين دما بسيار باالست ،در حدود 6برابر گرمتر از دماي گدازه هاي آتشفشاني .با اينكه ما در فاصله بسيار دوري از خورشيد قرار داريم اين گرما را حس مي كنيم ،و اين به خاطر بزرگي ابعاد خورشيد است. قطر خورشيد حدود 110برابر زمين است .به عبارت ديگر ،اين كوره نه فقط داغ است بلكه بسيار بزرگ است. از نگاه خورشيد ،زمين فقط 115برابر قطر خورشيد از آن فاصله دارد .يعني در مقايسه با فواصل بين ستاره اي كه دهها ميليون برابر قطر خورشيد است ،زمين به خورشيد نزديك محسوب مي شود. انرژي خروجي از خورشيد و درخشش او ،برابر مقدار عظيم 400تريلون تريلون وات است( .يك تريلون تريلون :يك با 24تا صفر در جلويش) ولي اين عدد براي ما غير قابل تصور است .مثال اگر اين عدد 23صفر داشت در ذهن ما تفاوت چنداني نداشت .ولي واقعيت اين است كه اگر اين دما 23صفر داشت ،زندگي روي زمين كامالً نابود مي شد .شايد شما تصور بهتري در مورد مقدار اين كميت بيابيد ،اگر به شما بگويم كه خورشيد در هر ثانيه چقدر انرژي توليد مي كند :اين انرژي بيشتر از مقدار انرژي اي است كه انسان در تمام طول تاريخش مصرف كرده است! خورشيد انرژي خود را به فضا به طور يكنواخت و در تمام جهات مي تاباند و سياره ما فقط تكه كوچكي از آنرا جذب مي كند :حدود يك قسمت از 2ميليارد قسمت. اين همان انرژي اي است كه از حيات ما بر روي زمين پشتيباني مي كند .اگر چه خورشيد مقداري از انرژي خود را به صورت تابشي غيرقابل رؤيت ساطع مي كند -مانند امواج راديويي ،فروسرخ ،فرابنفش و تابش پرتو -Xبيشتر آنرا امواج قابل رويت تشكيل مي دهد ،و براي همين است كه مي توانيم آنرا ببينيم .نور فرابنفش خطرناك است اما خوشبختانه بخش اعظم آن توسط پوشش نازك حفاظتي ا ُ ُزن، دفع مي شود. تمام ستارگان اساسا ً يك چيزند :يك كره ي گازي درخشنده. اگرچه تنوع بسياري در ستارگان وجود دارد :از كوچكترين آنها كه فقط يك دهم خورشيد جرم و 1هزارم آن درخشندگي دارند ،تا ستاره پروكسيما قنطورس كه در همين نزديكي است ،و تا ستاره اي مثل ابط الجوزا در صورت فلكي جبار، با بزرگي 50برابر جرم خورشيدي و 50000برابر درخشندگي آن .ولي خورشيد ما بزرگتر از بيشتر ستارگان است .ستارگان به نظر كمنور مي رسند ،زيرا خيلي دورتر از خورشيد هستند .به خاطر نزديكي خورشيد است كه مي توانيم آنرا با جزئيات بسيار مطالعه كنيم .خورشيد كليدي است براي شناخت بقيه ستارگان. ما در طول تاريخ در مورد طبيعت ستارگان انديشيده ايم و مطالعه كرده ايم ،اما فقط در قرن بيستم توانستيم ساختار و تكامل آنها را و مخصوصا ً منبع انرژي عظيمشان را بفهميم. يك ستاره شامل مقداري هيدروژن (حدود 75درصد جرم) ،هليوم (حدود 25درصد) و مقدار كمي عناصر سنگين مي باشد .هليوم ،در واقع ،ابتدا توسط ستاره شناساني كشف شد كه در حال مطالعه خورشيد بودند و تشخيص دادند كه عنصر ناشناخته اي در خورشيد وجود دارد كه آن را هليوم ( از كلمه ي يوناني هليوس به معناي خورشيد) ناميدند .گازهاي موجود در يك ستاره ،كره اي را مي سازد كه بين دو نيروي گرانشي (كه مي خواهد به سمت مركز فرو ريزد) و فشار گاز داغ (كه به سمت بيرون هل مي دهد) در تعادل قرار مي گيرد .يك صد سال پيش توضيح اينكه چگونه نور خورشيد ،توانسته در طول حداقل 5ر4 ميليارد سال ادامه پيدا كند غيرممكن بود -سن منظومه شمسي را از طريق راديواكتيويته ي شهاب سنگ ها و صخره ها در قرن اخير بدست آوردند .نظريه نسبيت كه توسط آلبرت انيشتين ( )1879 -1955فرمول بندي شد و رابطه مشهورش ،E=mc2قسمتي از جواب اين معما بود. اين يك كهكشان مارپيچي به نام NGC891است (شماره 891در فهرست عمومي جديدي از سحابيها ،خوشه ها و كهكشانها ).در فاصله 10ميليون سال نوري ،اين كهكشان طوري مستقر شده است ،كه آنرا از لبه مي بينيم و توده ي غبار ميان ستاره اي را در مقابل صفحه نور ستارگانش مشاهده مي كنيم .اين توده ي غبار به ما اجازه نمي دهد درخشان قابل رويت در ستارگان درون كهكشان را ببينيم. ِ ِ اين تصوير ،متعلق به كهكشان خودمان راه شيري هستند. ستاره شناسان ميليونها كهكشان مثل اين ،كه بسياري از آنها دورتر از يك ميليارد سال نوري هستند ،را فهرست كرده اند.

51,000 تومان