صفحه 1:
عوامل زيان آور محيط كار
ا مهدی جهانگیر بلورچیان
دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی گیلان
(۹ 00 .
صفحه 2:
Obj doles آور محیط کار
0. حراط زيان اررفزيتي
عوامل زيان آور شيميايي
عوامل زیان آور بيولوژيكي
. عوامل زیان آور ارگونوميكي
۱
صفحه 3:
عوامل زیان آور فيزيكي
0 كدر
ls 16
Cy Sere nee
byw fh
رطوبت
3 .نون
م را
. الكتريسته
صفحه 4:
كا
. ارتعاش تمام بدن كه از طريق يك جسم يا يك سطح اتكا به
انسان منتقل مي شود . مانند صندلي در ماشينها و وسايل
حمل و نقل
ارتعاش دست و بازو كه به دنبال تماس با وسايل مريتعش
ل ا ا 30
ينوماتيك كه در حفاريها بكار مي رود .
صفحه 5:
اثرات زيان آور ارتعاش
"1۳۴۱/08 لرزه ترمور
eae eRe i oe
زخمهاي پوستي
- بيماريهاي عروقي
" اترات cree رواني
سفید انگشتي
صفحه 6:
of) wf Bye MTN
اختلالات ناشی از ارتعاش
ارتعاش ناشى از كار عمدتا از دو راه به بدن وارد مى شود:
-ارتعاش تمام بدن113161017/٠ 500۷ ۷۷۱۱۵۱6
-ارتعاش سكمنتال (دست,بازو)
ارتعاش تمام بدن 211017]طأ/ا 800 عاودالالا و اثرات آن:
ا ل ا ا ل ل كن
و محيط كار وجود دارد.
ا ل ا ۱
ايجاد مى
۱ See re ecb ae
ل ل ل ل
اثرات فيزيولوزيك و روانى ارتعاش هاى مكانيكى بر انسان درا
Se Oe eee Meee Dee eee ee
EE Pere Te SNe Dy ee en ree)
بدن انسان همانند یک دستگاه ارتعاشی پیچیده است که در برخی|
۳
بسیاری از اثرات فیزیولوژیک ناشی از ارتعاش تمام بدن به
(suo dacs ۱ meget
صفحه 7:
شکل ۲-۲- محورهای ارتعاش تمام بدن
00100000
Zp \
backrest
eo
\ ys
صفحه 8:
صفحه 9:
3)! Whole Body Vibration
هر جسمی حرکت می کند احتمالاارتعاش هم ایجاد می کند.
اد ae)
در معرض mame
ار دارند.
-ارتعاش های با فرکانس های پایین (کمتر از 000 هرتز) که
ام بدن را می لرزاند.
ممکن است بر حسب 0
aaa ee و
-بدن انسان و هر يك از اعضاء و اندام هاى آن فركانس تشديد
خاص خود را دارند.
ee een LS See a
صفحه 10:
صفحه 11:
اختلالات ناشی از ارتعاش تمام بدن
سر کارگران و متصدیان وسایل نقلیه در معرض تماس وسایل مرتعش کننده تمام بدن
رانگان ner rs ا ال POPE Ee ee Se
خلبانان هلیکویتر, معدنچیان در مواجهه طولانی ارتعاش تمام بدن و آسیب های ناشی از
0
ا ا ا ل ات
FCA en rerenecne cen)
یکی از بیماری ناشی از ارتعاش, بیماری حرکت (5160655 01[00/)که در
ol ag =< AEDES Orr CED ۳5۹
eee Seamer Sc eaete cle Weise Sees Feet yel Bert
DSB os mene PIER ا ا Epp
و ناراحتی عمومی وجود دارد.
۱۳ Teves FP nTeD ene) ee Seon
((Sickness
بیماری هوا 5۱610655 ۸۵۲))
در بين اين افراد كمر درد, آسيب هاى ديسك بين مهره اى و درنراسيون نخاع شايع
امت
صفحه 12:
اختلالات ناشی از ارتعاش تمام بدن
-اختلالات استخوانى (استئوكندروز بين مهره اى و كلسيفيكاسيون
(sl ees Ge sls Saga
-اترات زیان آور تولید مثل و تناسلی (سقط خود بخود, اختلالات
مادرزادی و تغییرات قاعدگی)
لات گوارشی, کاهش حدت بینایی, اختلالات لابیرنت و دردهای
Cee ee
at OD ee ee ل Lee eee
رمم
-تقريبا تمام اثرات بالينى و تجربى در فركانس هاى كمتر از (0)©
هرتز روى مى دهد.
-اين اثرات بسته به ساير عوامل مثل دامنه, شتاب, مدت و جهت
نيروى مرتعش كننده, در فركانس هاى (00(0 هريتز نيز رخ مى
د هد
صفحه 13:
ارتعاش تمام بدن
ا 2/۰
پزشک کار در صنعت و محیط کاری که کار گران با ۷۷/۳۷
اجهه دارند. بايد موارد ز re) 7
. -اندازه كيرى ارتعاش و ارزيابى زمان مواجهه با ارتعاش
-تنظیم زمان کار افراد در معرض ارتعاش
-بررسی طراحی ارگونومیک (صندلی, وسایل,ابزار کارو...) همراه
با مواد جذب ضد ارتعاش
+ -برقرارى معاينات قبل از استخدام با توجه خاص به مهره هاى
کمری و توارسیک
معاینات رادیوگرافی هر 6۶ سال یکبار توصیه ميشود.
. -اطلاع از سرويس منظم و نكهدارى صحيح ماشين آلات
ا ل ا را
خواستار افزايش توليد است.
صفحه 14:
0 1 بدن
. در_مورد كمر دردى كه رانندكان وسايل نقليه و... انآن شكايت
ميكنند, علاوه بر 517 لالا يكى از علل مى باشد,
ale عوامل مخدوش كننده مثل جرخش ستون فقرات, وضعيت
امتشكار كان كنا سكين AS Say
ek کنترل مهندسى در افرادى كه در معرض 0001001
باید بصورت:
دور کردن فرد از مواجهه با ارتعاش
. به حداقل رسانيدن انتقال ارتعاشات
. کاهش حرکات ارتعاشی ناشی از دستگاههای که از نظر ارتعاش
ايزوله شده اند
تنظیم زمان مواجهه کار در معرض ارتعاش
کلیه کارگران قبل از شروع به کار با شرایط مواجهه با باید
آموزش هاى لازم را فراكيرند.
صفحه 15:
ا ا 00
انواع ابزار الکتریکی و بادی (هوای فشرده) دستی که بوسیله کارگران
صنایع ساختمانی, معدن, سنگبری و .... استفاده می شود, نیروی ارتعاشی زیاد
توليد مى كند.
ا ال ا ل ل ك0
ا ا ا ۱
هاى بافت هاى نرم دست, كاهش كلسيم در استخوانهاى كف دست و
استئوآرتریت مفصل های دست و بازو و سرانجام, آسیب های عروقی می
كردد.
. در بيشتر اين ابزارها, ارتعاش منتقله از ككونه مختلط است.
ا ل ل ل |
بادى ,ابزارهاى سنك زنى و جكش تقه كارى
صفحه 16:
” 3 57 - 3 ” ۰
ارتعاش سکمنتال(ار تعاش (peers)
. جذب نيروى ارتعاشى با فركانس (0© تا (0(0© هرتز بوسيله بافت هاى
epee) ل ل ل 0 له
. -بيمارى سفيدى انكشت ناشى از ارتعاش دست بازو88/5|-](شايع ترين
آسيب شغلى به علت ارتعاش دست است.)
. علت آن كم خونى موضعى انكشتان دست در اثر ارتعاش و فشار وارده از
گرفتن ابزار است و علایمی مانند رنگ پریدگی در انگشت, درد, خارش,
مورمور شدن و تورم دارد.
. اين عارضه بدليل كاهش قطر راه رك هاى دست ايجاد مى شود و اكر
See Pe ene nr Sis eee be SS
تا © سال مواجه با ارتعاش ديده مى شود.
. اين عارضه به بيمارى جكش هواى فشرده تور 13! 311 07اناع مط
©5635 ))) , دست مرده يا يديده رينود ناميده مى شود.
صفحه 17:
P.570
ساره مور
ات
B. Lateral View (ght 34 ait)
Dorsal gl brane of
all (ulnar nerve
Extensor drs eration
Common palmar digits nerve
nage JV سر سس
‘A. Lateral iow (ght 34 eit)
صفحه 18:
‘covering of fendon اس ارو
fla gta الا Seal
‘superficial tendon ning of tunnel
Flos itl sheath
00 او
صفحه 19:
Flexor retinacu (ut edge)
Recurrent branch of deep palmar arch
‘Common pata gl ators
(rom supercar ae)
Palmar metacarpal aries.
(tom deep palmar arch)
Digit mii
صفحه 20:
Propet palmar digital arteries
(ror supertcta pamar ah)
Palmar metacarpal arteries.
(om deep palmar arch)
جنر
۳ | زد نزو
Opponens
Flexor pots longus tendon
Flexor retinaculan (ut edge)
Recuront branch at doap palmar erch
Deep branch of una nerve 3
: Super pane
امه سا ot ai artery
mar carpal bran
Paka carpal arch ۳
Flocrdcorum pofunds do cas 3-5) - ae
Fescr dgtorum prfundus (to dit 2)
‘sth ik
Flexor digitorum superticats لوه 230 | ما
ath ign
Flexor لقم ريدت
كع
Sr dot
Fer cxpiuhars =) 8
Pamaris longus يسم 7ل
Anterior View
صفحه 21:
صفحه 22:
صفحه 23:
صفحه 24:
ارتعاش سكمنتال(اربتعاش دست-بازو)
-ارتعاش سكمنتال در فركانس هاى © تا (0©0(0 هرتز(معمولا در ©02 تا 0000©
هرتز رخ می دهد)
-ساير عوامل كه آسيب شغلى به آن وابسته است:
7
شتاب وسیله کاربردی
مدت استفاده از آن
۱ ۹ eer ee fen pe Sec Ons
00 ساعت مواجهه ایجاد می شود.
صفحه 25:
ارتعاش ا 0
فیزیوپاتولوژی:
-اسپاسم شریان های انگشتی (پدیده رینو) ناشی از ارتعاش عصب
محیطی و بافت عروقی,نسج زیر جلدی, استخوان ها و مفاصل دست ها و
انگشتان ایجاد می شود.
. سباعث هييرتروفى عضلانى شريان,
ا 5
. -افزايش رسوب نسج همبند در اطراف عروق, اطراف اعصاب و نسوج
زير جلدى,
-انسداد عروق کوچک
. -حملات وازواسياسم احتمالا جند دقيقه تا جند ساعت در سرما و در فعاليت
صفحه 26:
اندازه گیری ارتعاش
. برای اندازه گیری ارتعاش از دستگاه ارتعاش سنج بهره
جویی می شود. (همانند صداسنج است)
بخش های اساسی نا عبارت هستند از:
ae
یک مدار الکترونیکی که تشکیل شده است از :
بخش های تقویت کننده,
کالیبرکننده درونی
' صفحه سنجش
صفحه 27:
نتاب سنج صندلی
SERVE NESS
صفحه 28:
شک ۰۱۲-۲ استفاده از شتاب سنج صندلی برای اندازه
ارتعاش پشتی صندلی
صفحه 29:
oS o jal ارتعاش
" مبدل ۲۳۵۳۴5۱6۵۲ :ٍ
' مهمترین بخش دستگاه ارتعاش سنج است.
۰ 0 wee eee Tee)
مى كند
. در بيشتر موارد شتاب حركت ارتعاشى بوسيله دستكاه اندازه كيرى
مى شود.
. شرط اساسى استفاده از مبدل, جكونكى ثابت كردن آن بر روى
تک درف الك در حر إن كررك قار CUR gS
ree ores eles)
وزن مبدل و ابزارهای کمکی در گونه اندازه گیری ارتعاش دست
و بازو نباید از 19 گرم بيشتر باشد.
صفحه 30:
از بين بردن ارتعال تمام بدن
. ارتعاش هاى ناشى از ناهموارى سطح زمين به ||
كونه اى موثر از بين نمى روند.
روش معمول براى حفاظت راننده از ارتعاش
ها, تجهيز صندلى وى با دستكاه فنربندى است
كه به خوبى توان از بين بردن ارتعاش
سارت رز خر ار
يكى از ساده ترين روش هاى جذب ارتعاش ها,
قرار دادن بالشی نرم میان راننده و صندلی
است.
- روش دیگر, نصب صندلی بر روی دستگاه
فنربندی دارای چند فذر و میرا کننده است.
" راه پیچیده تر, استفاده از یک صندلی روغنی-
Arcos On eS I ER
وضعيت است.
Booey) شك
صفحه 31:
از بين بردن ارتعاش به دست و بازو
“6 روش اصلى براى كاهش اثر يذيرى كاربرهاى ابزار دستى از
ارتعاش هاى زيان آورِ وجود دارد:
اک ابزار از درون
©- ميرا كردن ارتعاش در ميان بدنه ابزار و دست كاربر
2-هدايت ابزار از فاصله دور
we Ne BIO oe ال 7 ا ا ل 01ت
0000
صفحه 32:
از بين بردن ارتعاش به دست و بازو
)-ميرا كردن ابزار از درون:
روش موثر براى كاهش ميزانهاى ارتعاش زيان آور است.
ا 0
©ميرا كردن ارتعاش از ميان بدنه ابزار و دست كاربر:
کاربر ماده میرا کننده در میان بدنه بیرونی دستگاه و دست کاربر, روش متداول برای
كافش سطلح en ۲۳۳۷
در اين روش میرایی به شکل زیر فراهم می شود:ٍ
الف- جا دادن ماده ميرا كننده در ميان بدنه ابزار و دسته آن
ب- پوشش ایزار با لاستیک
ج- استفاده از دستکش لاستیکی برای گرفتن ابزار
ep is لاست اد
بر 106
موثر نیستند.
1 COUP PN TOS bh 5
PED RIT | Ove PO Pe EO OO EO POLS
ای موثر میرا می گردد.
صفحه 33:
2 هدایت از راه 2 از بين بردن ارتعاش به دست و باز
. موثر ترين روش حذف انتقال ارتعاش هاى بدست آمده از
ابزارها به بدن, كنترل آنها از راه دور.است
. اين روش كرانترين روش است.
اين ابزار ها كاراتر و دقيق تر هستند.
نمونه هایی از این روش: و
ا TE APE Were ery ee ee er
شده است.
ey sect ار ل
۰ - وییراتور کف تحت که از راء دور مهار می گردد.
صفحه 34:
اختلالات ناشی از ارتعاش
7۱
" در موارد شدید,حملات ممکن است 9) تا (90 دقيقه يا ©
ساعت باقی بماند.
. -دور كردن فرد از مواجهه با منبع ارتعاش, حملات به راحتى
برگشت پذیر است.
-اولین علایم و نشانه های این عارضه هنگامی ظاهر میشود بمدت
جند ماه تا يكى © سال, روزى جند ساعت در معرض ارتعاش
vec an Ip
-علایم زودرس شامل سوزن سوزن شدن و کرختی انگشتان
سپس انگشتان در محیط سرد یا زمانی که اشیاء سرد را لمس
میند, شرو ع به سفید شدن می کند.
-رنگ پریدگی و سفید شدن متناوب اغلب از نوک یک انگشت
شروع مى شود و بطور بيشرونده به نوك ساير انكشتان و در
نهايت به نوك و قاعده تمام انكشتان دست
صفحه 35:
اختلدلات ناشی از ارتعاش
-مواجهه طولانی باعث زخم های نکروزه در نوک انگشتان و
سيانوتيك (اكرو سيانوز)
. -افزايش شدت بيمارى باعث سفيد شدن يا سيانوز انكشتان ممكن
است در فصل تابستان نیز دیده شود.
۱03 Ter ee -بركشت .
همراه با قرمزى,تورم, درد حاد و يارستزى است.
٠ -در موارد بسيار ييشرفته ممكن است دزينراسيون استخوان و
كه منجر به سفتى, محدويت حركت و درد مفصل مى شود
اا 0
. -با ارتعاشات شديدتر دوره بين زمان مواجهه و ظهور سفيدى
انكشت كوتاهتر مى شود.
صفحه 36:
Aes i) See eee
تشخیص بر اساس سابقه مواجهه و پاسخ به سرما می باشد. -
7۳ POE pret erie Ware ae
ee ا ل ا
LS URI « وه سرا
-اندازه گیری آستانه درک و حساسیت تماس با جسم
مرتعش
ا ار ۱
صفحه 37:
اختلالات ناشى از ارتعاش
-تشخیص بر اساس تاریخچه مواجهه شغلی با وسایل
مرتعش
ا 9 مواجهه با حملات ناگهانی پدیده رینو
(وازواسياسم انكشتى)
. -رد بيمارى رينوايديوياتيك
- سایر علل پدیده a
. روما به انگشتان و دست ها,
- سرما زدگی,
" بیماری عروقی انسدادی,
۶ اتکلال نت شیم یکت
« اختلالات عصبی,
- مسمومیت دارویی
تماس با منومروينيل كلرايد
صفحه 38:
اختلالات ناشى از ارتعاش
ا کردن ابزارهایی که خوب طراحی شده اند
-يوشيدن دستكش مخصوص براى كاهش ارتعاش و كرم كردن دست
. -استراحت يا كاهش مدت كار روزانه بخصوص در مشاغل يرمخاطره
ا ا ا 1 0
ارتعاش و نيز علايم و نشانه هاى زودرس 5/الثى[آا
ا ا ا ل eres
-در معاينات قبل از استخدام افراد دجار اختلالات عروقى, عصبى و
ار اف د( شاك شار كرك شارك
ا معاینات دوره ای و سالیانه باید متوجه علایم زودرس بود و با
مشاهده این علایم تدابیر احتیاطی لازم را بکار بست.
. -اندازه كيرى شتاب ابزار در هر يك از © بردار2,لا,لا بستكى
ys
صفحه 39:
اختلالات ناشی از ارتعاش
@
DLE o eS bs se ae الا ۱
نشانه ها ناپدید می گردد.
. -در ساير موارد شدت حملات ريا مى توان از طريق:
ماساز دادن,لرزاندن, oe دادن دست به طرفين يا قرار دادن آن
هادر آب يا هواى كرم كاهش داده يا متوقف نمود.
-براى حملات علاج ناپذیر ۳ مقاوم:
نيفه دييين (0© تا (6*0 ميلى كرم در روز
-موارد شدیدتر: پروستا گلاندین ع]
. سمياتكتومى جرراحى (موارد بركشت نايذير)
" -درمان جراحی یا طبی به متخصصین عروق یا جراع دست
ارجاع شوند.
صفحه 40:
Be
ام لدبلاب" ce
عراس
مد تس
11
| تسم &
1 ار مرس
arnt sai es
ota se
=.
$ 3 a
ae ie
1۹ Nod re,
é some
EY 1 معنم نط
۳
توا
بيه “شع و i ey بسن
مه لا مه نا ممصن ع ee frequency
شكل |1 تي ان سا ان هد سای شدي دقعت مزال
أ-؟- رابطه بين جرم هاى مختلف بدن انسان و ضرائپ فتریت و مراب
صفحه 41:
۶ کارگاه استکهلم, یک طبقهبندی مرحلهای جدید از ارتعاش شامل علامتها و نشانهها را معرفی کرد.
لى كاركاه استكيهلم اثرات باتوفيزيولوزى اعصاب محیطی و عروق محیطی ناشی از تماسهای دست و بازو با
نظر گرفته است (جدول AV = ٩
لور جداكانه د
جدول -٩( ۲) - طبقهبندی مرحلهای ژاپنی برای سندرم ارتعاش دست - بازو
1 علایم ونشانهها هو طبقهبندی 0 ae
تامنظم بندهای انگشت پایه, مرز کاهش سرعت هدایت حسی و حرکتی تغییرات کم در
۱ دست. بیحسی ادواری و درد در آنگشتها پارستزهای 08705165 ممکن است وجود | مرحله
توسعه يافته» کاهشهای بیشتر در سرعت انتقال حسی و حرکتی ناهنجارهای EMG
متوسط در رادیوگرافیهای دست و باز, درد و بیحسی در هنگام استراحت و شب | مرحله ۲
شود. هیپرستزیای مشخصتر (عنعهمامه0()
ام انگشتها به جز شست توسعه مییابد. کاهشهای بیشتر در سرعت انتقال حسی و
ب» تغييرات 1523106 واضحء تغييرات واضح در راديوكرافىهاى دست و بازوء بعضی | مرحله ۳
حركتى دست و بازو آ:
فى ماهيجدهاى دست يا بازو علايم درونى بيش أز حد
8 م انكشتان بز شسته كاهشنهاى: واضح در شرعتهاى: انتقالن اعصاب حسی و
ت بسيار واضح 520106, تغييرات واضح در راديوكراف: افزايش محدوديت و آتروفى ماهيجه
پسیار بسیار زیاد.
مرحله ۴
صفحه 42:
خیلی شدید
حملات گهگاهی سیب سفیدی نوک یا چند
انگشت می شود.
حملدت گهگاهی باعت سفیدی بندهای دیستال و
میاتی یک یا چند انگشت می شود.
Gis plo Cte شت الا عد
se
SS, Sus Panes Wee a تكد
توک انگشتات
كنس با رسك وجرا د ول او Phi
كرختى معتاوب یا ثابت همراء با یا بدون سوزن
مون خدن
مانتد مرحله یک همراه یا کاهش درک حسی
مانتد مرحله دو همراه با کاهش مهارت کارهای
a
SN = Sensory Neural
صفحه 43:
جدول (۲-۸) - طبهبندی تیلو - يليمر از سفید انگشتی ناشی از ارتعاش همراه با مراحل
زئى با فلیتهای نفرمی و اجتماعیء
Sp
ن فردی» اجتماعی و کاری محدودیت
ابراى اجتنا.
د
از تماس بیشتر با رتعاش
علایم و نشانهها ©
هيج
سوزش ادواری
بیحسی متناوب
بیحسی و سوزش
سفید شدن یک یا بیشتر انگشتان همراه یا بدون
سوزش و بیحسی
از انکتان بابیحسی!
سفيدى وسيع با حلاثههاى مكرر در طول زمستان
و تابستان
سفیدی زسی در بیش هه شقان
مکرر در طول تابستان و زمستان؛ زخم شدن
انگشت
مرحله
0
ON
OTN
صفحه 44:
شکل ۰۱۰-۱ یک اره زنجیری ضد ارتعاش که یک بوش
CRS دور تک 9 oats VE OT شده است
صفحه 45:
ee Oe
CD 62S gS ORS Es SS CH NNN SS
ینود
SSS SNS GoD Ses دوا موی طنعتا یی
یکت هقی ایستی واه و تیا اشوک او تسا دم کار
تمی و واه
صفحه 46:
شکل ۰۱۷-۲ یک صندلی ,یشرفته. اگر چه مکانسم تعلیق به
دلایل ایمنی پوشانده شده است. اما تتظیمات گوناگون سوحود
قابل مشاهده است.
صفحه 47: