فارماکولوژی

صفحه 1:
IST ‏تا‎ و ره اس سح > علد ابت كد اثرات متقايل دارو و مرحو زنك ‎ey‏ 0 es ean See rete 00102 ‏ل ا ا‎ ‏تداخلات دارویی» سمیت داروها بحث می کند.‎ تفاوتهای فارماکولوژی پزشکی و دامپزشکی: ee aie Fry Sree ‏رين مال‎ 

صفحه 2:
دارو: * شامل همه مواد غیر از غذا هستند. که برای تاثیر گذاری بر رهی ساختمان و با فعالیت ۱ Oe Nee eee i ae eres ‏ری او‎ 1 7 2 ‏ا ا‎ CComm IY Som ‏ل‎ OD AO EES ‏۲ج گرفته شده است‎ ارتباط دارو و سم ص۱۱3 ۱ 

صفحه 3:
PST SON cae) POR Eee Pe (Seneca 000 ‏مطالعه ياسخ عضونسبت به اثر دارو در غياب بيمارى‎ 00 ‏رم ل ا ا‎ ‏:نوعطادددت !41 مطالعه اثرات سمى و ناخواسته مواد و داروها و يا مطالعه محدوده‎ ‏سلامتى مواد و داروها براى انسان و حيوان‎ :رج ادهب ”1) مطالعه درمان بيمارى با استفاده از دارو ‎Na Ca‏ ل ل ‎RR SC‏ روشهای درمانی 000 Prey Sy ren re TO) kG ene :ج»۳۵) شاخه ای است که با جمع آوری. آماده سازی. فرموله کردن. استاندارد ‎el ease le lo xed a esha eS‏ 

صفحه 4:
Bio hee oer egor npr esr Bre Caen Oy NERS RO Coat ‏بیماریزا ازجمله باکتریهاه ویروسهاء قارچها و دیگر پارازیتها می شوند بحث می کند.‎ | ‏ا‎ aa a Prey Perse nee ry Dennen PP ER NUR OU MEN Ot ocd pluie :رو>ماددت”1) مطالعه ميزان مورد نياز دارو براى مصرف بيمار و يا دوز موثر يك ‎ES‏ ا ا ا رت ‎Rea pepe ant] ey ee enn ‏ا‎ CI Pete OD ۹ ne eee eee te eT ‎Pek uw Cale vere a ‏اك ال 0 ا‎ CW ean gC ۱ ‏ا‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 5:
مسرت ‎Ons‏ ‏جم سر سس مس ی روم ‎(Oreo‏ Nac ca ae Dan al lec mcd را مس سره رت سس( اي ‎Ces cc aa Os sas‏ Oe ‏مهم‎ 

صفحه 6:
Caracal ated ٠ ‏صاصر ر8)‎ Cs eee Colne ۲ ‏ای‎ ‎UUs 6- ‏حورن سوق‎ = Phoct Origgs ‏و‎ ‎b) Glycoside 5 Oe cont 0 ‏مهس‎ ۱ ۱۳9 

صفحه 7:
(ear ak Oat a Orne Ce DES Ee ene Do) eta ‏محل اثر دارو‎ 0 ‏خواص شیمیایی دارو‎ -9 ‏حالت ياتولوزيك حيوان‎ -64< ‏مقدار دارو‎ © کی حور مان 

صفحه 8:
روشهاى تجويز ارك رق درم مزایا: ساده و راحت بودن» نبودن نیاز به استریل بودن» کمتر بودن عوارض جانبی معایب: احتمال تجزیه دارو توسط اسید معده و میکروفلورا دستگاه گوارش . تاخیر ‎EE ISSO ccs) Tee Banas kaso eTocs)‏ ee a Cee * داخل وريدى ‎TO)‏ 0 مزايا: سریع الاثر است. دقیق است. مفید برای تزریق داروهای محرک است مس ‎ee‏ ‏ما 

صفحه 9:
۱9 id UD Eee eg Eo ih Pe ea Ree SS RCS Leet BO See ae NCS RC ‏مزایا: مناسب‎ 9 ۱ See MD coated ‏هنت‎ ‏لي ا كد‎ ا ا ا ا ا ‎ert‏ ع ‎ee ee Sete SS kareena)‏ روشهای انجام الف: تزریقی اگر دارو به شکل مایع باشد ب: کاشتنی با هیامرس زمانیکه دارو به شکل جامد یا نیمه جامد باشد جهت جذب بهتر مى توان: موضع تزريق زیر پوستی را مالش داد و یا گرم كرد * داخل صفقی (1) اه مزايا: روش جايكزين براى تزريقات داخل وريدى بويزه در حيوانات أزمايشكاهى است معايب: احتمال ورود دارو به اركانهاى مختلف هست 

صفحه 10:
0 ‏جهت تشخیص بیماری مقدار كم‎ 0 ‏ل‎ ‎Sree Tey or ree re ane ‏ما‎ ‎eae te ee EL eran ‏اي اها‎ 00 0 Bye Soe SU ies re ene een ree eee] reer e Ae Fone ‏پوستی انجام می شود‎ ‏میزان جذب از اين طریق بستگی به:‎ ‏الف- طبیعت‎ رو دارد که تا چه حد قابل نفوذ باشد ب. به حلال دارو دارد که در چه حلالی حل شده باشد ‎She errr‏ د- به حالت پاتولوژیکی ناحیه دارد مثلا جذب از پوست سوخته بیشتر است 

صفحه 11:
00 ‎ey sea‏ 00000 )- جامد ا ا ا 20 انواع : ‎ceea geen eves ee Pee‏ لا ا ‎Rp peercme lo page Senta Ere eS STP‏ ‎ ‏ا ‎SN ee eee E rel oa ee er eee‏ می آورند. حجم کمی دارند. مصرف آنها ساده است» جزاشکال رایج دارویی هستند. ‎BaP Cree ee Tees) Ue ele bee oS bese Bion e LS Lr lee Ss Tes ‏شرایط متفاوت حل می شود اين قرص ها را بابد لجرا كويند‎ ‎۱ ‏ا ا ا ا ا‎ Te CY SE ae ‏است اين قرص ها‎ 

صفحه 12:
۱ EOS TE SCS Tee eee BYES een fen ‏روی دارو را گرفته است‎ گاهی این پوشش اضافه مانع از باز شدن دارو در دستگاه گوارش شده و دارو بدون باز شدن از می شود ۱ ‏ا‎ ren arse te 1 ern re ee omens دفع [۱ ele toe eee eee ‏نسبت به قرص هستند‎ oe ere rr er te Sy eprops ener Tes he. Es) ‏جورتر است‎ 

صفحه 13:
6- مايع جلنجانا : الف مخلوط بحى»0) : تا ‎Bal nalts oy ee ys ep thG Senor‏ اله 7 ج- شریت م63 : 19 PICS bE OES 2 rw Fl BYE) er eee er ey ‏طعم دهنده نیز می باشند‎ RC aly محلول آبیء قندی؛ للکلی داروها میباشد و معمولا خوش طعم است. شبیه شربت ها هستند ولی شربت ها الکل ندارند. ۱ SOND ‏سوسپانسیون جامدات در مایعات است که ممکن است تا حدودی حالت خ‎ {one os ae رى نيز بيدا كذ دارو در حلال آبكى حل مى شود و معمولا غليظ ساخته مى شود 

صفحه 14:
‎Cee oe]‏ ا ا ل ال ‎ ‏م ل ا ا ا ا ا ‎ee Tee Oe‏ ا ‎Se‏ ‎eee Eee ‏م ا ا ا ا ا ا اا‎ oe ‏پوست قرار کرفته و نیازی به مالیدن ندارند‎ ‏ج- پماد «رن(): ترکیبی نیمه جامد است که حالت گریسی دارد یعنی چرب است ‎۱ seve Wer tect E ‏ا‎ ‎۱ Slee Sie Tee EET Se ee) ‎ ‎Tee te oe te ee ree Ce as‏ ا ‎a Renee)‏ 0 ‎Soe eee ee eee Okey eRe a Ke ee] ‎ ‎ee eee tee Lt eee ‏ا‎ Ao. Tes See ee tee en Seer ad 

صفحه 15:
‎DD TO ta‏ یت ‎ot fennel‏ 7 ا ‎AERP te Sere COR ee ir er Wi‏ ‎eee Rh tee te en rere Ss eke) Tete‏ ‎BTS SS NCS TOTES EE ST Sets ia Nr ye eee OE Oe ig ‏یا شستشو بکار می روند‎ ‏شکل کاشتتی ببام: ‏به تدریج جذب می شوند 

صفحه 16:
PERK ‏سند قانونی و رسمی تجویز کننده مسئول دقیق بودن محتویات آن‎ ‏مزايا:‎ ‏ثبت دارویی: جه داروهایی قبلا مصرف شده‎ -0 ۱ ieee eee Se een ec) ۳ ۱ 7 

صفحه 17:
و ار نام دامدار © نوع دام © سن و جنس دام ©- آدرس محل نكه دارى دام يا دامدارى تعداد دام بیمار تاریخ ۱ ee BL eo nee oS) ‏آدرس کلینیک و یا مطب‎ 0 SS Spe yO ere Riera ely ‏ل‎ 

صفحه 18:
ار عات ‎eS‏ 0 00-5 کد نام دامدار. نوع دا. ‎(ea) 50118‏ داروخانه دامپزشک لطنا هنگام مراجعه تسخه را همرآه داشته بانود ا ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 19:


فارماکولوژی: • علمی است تجربی که در مورد خواص و اثرات داروها روی موجود زنده بحث می کند. • علمی است که اثرات متقابل دارو و موجود زنده را مورد بحث و بررسی قرار می دهد. • فارماکولوژ,ی در مورد منش,ا داروه,ا ،خواص داروه,ا ،اشکال داروی,ی ،راههای تجوی,ز داروها ،جذب، پخ,ش ،متابولیس,م و دف,ع داروه,ا ،اثرات مفی,د و مضرداروه,ا ،موارد مص,رف و من,ع مص,رف داروها، تداخالت دارویی ،سمیت داروها بحث می کند. تفاوتهای فارماکولوژی پزشکی و دامپزشکی: -1تنوع گونه ای -2باقیمانده دارویی -3محدودیت مالی دارو: • شامل همه مواد غیر از غذا هستند که برای تاثیر گذاری بر روی ساختمان و یا فعالیت قسمتی از بدن بکار می روند. • شامل همه اقالمی از مواد می شود که برای پیشگیری ،تشخیص ،تسکین و درمان بیماری در انسان و حیوان استفاده می شود. دارو یا Drugکلمه ای فرانسوی است که از ریشه کلمه Droqueبه معنی علف یا herbگرفته شده است ارتباط دارو و سم Pharmacopia:مجموعه اطالعات دارویی رایج هر کشور را Pharmacopiaیا فرهنگ دارویی آن کشور مینامند شاخه های فارماکولوژی: Pharmacognosy:مطالعه منابع و منشا داروها Pharmacodynamics:مطالعه چگونگی اثر دارو بر بدن در حالت سالمتی و یا مطالعه پاسخ عضونسبت به اثر دارو در غیاب بیماری :Pharmacokineticsم,طا,,لعه س ,را,ن,جام و س,,رنوش,تدارو در ب,,دن Toxicology:مطالعه اثرات سمی و ناخواسته مواد و داروها و یا مطالعه محدوده سالمتی مواد و داروها برای انسان و حیوان Pharmacotherapy:مطالعه درمان بیماری با استفاده از دارو Therapeutics:مطالعه استفاده از دارو ،جراحی ،اشعه ،رفتار درمانی و دیگر روشهای درمانی Clinical Pharmacology:مطالعه اثرات داروها روی اعضا بدن درحالت بیماری Pharmacy:شاخه ای است که با جمع آوری ،آماده سازی ،فرموله کردن ،استاندارد کردن ،نگهداری و توزیع داروها مرتبط است  Chemotherapy:در ارتباط ب,ا داروهای,ی ک,ه بطور انتخاب,ی باع,ث ممانع,ت ی,ا انهدام عوامل بیماریزا ازجمله باکتریها ،ویروسها ،قارچها و دیگر پارازیتها می شوند بحث می کند. Metrology:مطالعه اوزان و اندازه های بکار رفته برای آماده سازی و تجویز داروها است :Nutriceuticalsم,طا,,لع,ه م,واد غ,ذا,ی,یک,,ه ع,الو,ه ,ب,,ر ارز,شغ,ذا,ی,یدارا,یخ,وا,صدارو,ی,یو در,مان,یم,یب,,اش,ند Posology:مطالعه میزان مورد نیاز دارو برای مصرف بیمار و یا دوز موثر یک دارو را که مقدار ضروری برای ظهور پاسخ درمانی در بیمار است را مشخص می کند Doseم,قدار,یاز دارو ا,س,تک,,ه در ی,,کز,مانب,,اید ت,,جویز ش,,ود انواع دوزSub-therapeutic dose, 2-Therapeutic dose, 3- toxic dose -1 : Dosageب,,,ه ت,,عیی,نو ت,,نظی,م م,قدار ال,ز,م دارو ا,شار,ه ,دارد و ی,,ا م,حاس,به ا,یا,س,تک,,ه ,ن س,,طح و ح,جم ت,,عیینم,یش,,ود ,سبز ، م,فدار ال,ز,م دارو را م,شخصم,یک,,ند و ب,,ر ح و Drug’s names 1- Non- Proprietary Name or Non- Specific Name 2- Proprietary Name or Specific Name 3- Chemical Name Amoxiciline Amoxitabs®, Robamax-v®, UtimaxTM, AmoxilTM D-α-amino-p-hydrobenzyl penicillin trihydrate Sources of Drugs • Synthetic • Semisynthetic • Natural a) Alkaloids b) Glycoside s c) Resins d) Gums e) Tannins f) Oils 1- Mineral Origin 2- Micro-organism Origin 3- Animal Origin 4- Plant Origin طرق تجویز داروها Routes of Drugs Administration -1نوع پاسخ -2محل اثر دارو -3خواص شیمیایی دارو -4حالت پاتولوژیک حیوان -5مقدار دارو -6گونه مورد درمان روشهای تجویز -1خوراکیOral، PO ، مزایا :ساده و راحت بودن ،نبودن نیاز به استریل بودن ،کمتر بودن عوارض جانبی معایب :احتمال تجزیه دارو توسط اسید معده و میکروفلورا دستگاه گوارش ،تاخیر در جذب و شروع اثر ،احتیاج به دوز باالی دارو ،احتمال ورود دارو به ریه ها -2غیر خوراکی ،غیر روده ایParentral ، • داخل وریدی ()Intravenous, IV مزایا :سریع االثر است ،دقیق است ،مفید برای تزریق داروهای محرک است معایب :دارو باید استریل و حقیقی باشد ،موضع تزریق ضد عفونی شود ،بروز شوک آنافالکسی و آمبولی ناشی از تزریق سریع دارو و یا تجویز بعضی داروها • داخل ماهیچه ای ()Intramuscular, IM مزایا :مناسب برای تزریق در حیوانات شرور و وحشی ،داروی تزریقی می تواند حقیقی یا تعلیقی باشد، معایب :حجم دارو کم باشد ،دارو محرک نباشد ،احتم,ال ورود دارو به رگ ،عصب و چربی و لیگامنت هست • زیر پوستی )Subcutaneous (SC مزایا :تزریق حجم زیادی از دارو بخصوص در مواقع کم آبی ،همه مزایای تزریق عضالنی معایب :نامناسب جهت داروهای محرک ،جذب طوالنی روشهای انجام الف :تزریقی اگر دارو به شکل مایع باشد ب :کاشتنی یا Implantationزمانیکه دارو به شکل جامد یا نیمه جامد باشد جهت جذب بهتر می توان: موضع تزریق زیر پوستی را مالش داد و یا گرم کرد • داخل صفاقی )Intraperitoneal (IP مزایا :روش جایگزین برای تزریقات داخل وریدی بویژه در حیوانات آزمایشگاهی است معایب :احتمال ورود دارو به ارگانهای مختلف هست • داخل پوستی )Intradermal (ID جهت تشخیص بیماری ،مقدار کم • داخل پرده جنب )Intrapleural (IPL استفاده خیلی کم ،جهت رفع عفونتهای پرده جنب و هیدروتورکس • استنشاقی Intralation بخورها و داروهای بی هوشی • Intratechal •Epidural -3موضعی Topical دارو میتواند مایع ،خمیری و یا اسپری باشد ،داخل چشم ،بینی ،پستان ،واژن ،رکتوم ،گوش و پوستی انجام می شود میزان جذب از این طریق بستگی به: الف -طبیعت دارو دارد که تا چه حد قابل نفوذ باشد ب -به حالل دارو دارد که در چه حاللی حل شده باشد ج -به مواد همراه دارو دارد د -به حالت پاتولوژیکی ناحیه دارد مثال جذب از پوست سوخته بیشتر است صور دارویی Dosage forms آسپرین-قرص ،پنی سیلین -پودر -1جامد مزایا :تجویز راحت ،ماندگاری بیشتر ،یکنواخت و همگن بودن انواع : الف :پودرها : Powdersسادهترین شکل دارویی است و شامل ماده موثره و گاهی یکسری مواد برای افزایش حجم و طول نگهداری می باشد ،به آب آشامیدنی و یا غذای حیوان اضافه می شوند ب -قرص ها : Tabletsپودر را با مواد همراه کننده یا banderمخلوط و به صورت Pressدر می آورند ،حجم کمی دارند ،مصرف آنها ساده است ،جزاشکال رایج دارویی هستند. قرص شیار دار را Scored tabletگویند گاهی قرص به صورت الیه الیهاست و در درجه حرارت متفاوت ساخته و بنابراین در حرارت و شرایط متفاوت حل می شود ،این قرص ها را Layered tabletگویند گاهی قرص دارای پوشش یا روکشی مثال از جنس phenyl salicylateاست که به اسید معده مقاوم است این قرص ها را enteric coated tabletsنامند ج -حب : pillبیضی ،کروی و یا عدس مانند هستند ،فرق چندانی با قرص ندارند ،فقط یک پوشش قندی روی دارو را گرفته است گاهی این پوشش اضافه مانع از باز شدن دارو در دستگاه گوارش شده و دارو بدون باز شدن از بدن دفع می شود د -کپسول : Capsuleپوشش است که ماده اصلی دارو را در آن می ریزند ،جنس این پوشش از گلیسیرین و ژالتین است ،دارو می تواند به صورت پودر یا مایع باشد ه -قرص بزرگ : Bolusبدلیل حجیم بودن به این نام نامیده می شوند ،دارای ماده موثره خیلی بیشتری نسبت به قرص هستند و : Oblet -نوعی بولوس است منتها تخت تر و بزرگتر از بولوس بوده و بولوس محدبتر و جمع و جورتر است  -2مایع : Liquids الف -مخلوط : Mixture محلول آ}بی و آبکی ا}ز داروها بوده و می تواند به صورت Suspensionو Solutionباشد، ممکن است حاوی یکسری preservativesمثل بنزوییک اسید باشد ب -امولسیون :Emulsion حاوی مواد روغنی معلق در آب است و برای معلق نگه داشتن آ}نها و تثبیت آنها از صمغ استفاده می شود ج -شربت : Syrup محلول هایی با درصد قند (فروکتوز) باال هستند ،عالوه بر ماده موثره و قند باال دارای مواد رنگی و طعم دهنده نیز می باشند د -الکسیر :Elexir محلول آبی ،قندی ،ا}لکلی داروها میباشد و معموال خوش طعم است .شبیه شربت ها هستند ولی شربت ها الکل ندارند. ه -درده :Mugma سوسپانسیون جامدات در مایعات است که ممکن است تا حدودی حالت خمیری نیز پیدا کند و – قطره :Drop دارو در حالل آبکی حل می شود و معموال غلیظ ساخته می شود ٍ -3اشکال مصرفی خارجی :External usages الف -مرهم رقیق :Linimentبه صورت مایع یا نیمه جامد بوده و روی پوست و موضع مالیده می شود ب -لوسیون ،شویه : Lotionبه صورت Solutionیا Suspensionمواد نرم کننده است که روی پوست قرار کرفته و نیازی به مالیدن ندارند ج -پماد :Ointmentترکیبی نیمه جامد است که حالت گریسی دارد یعنی چرب است د -کرم : Creamبه صورت یک امولسیون آبی روغنی است و تفاوت آن با پماد این است که در پماد آب بکار نرفته و برا}حتی پاک نمی شود ولی در کرم آب بکار رفته و براحتی قابل پاک شدن است ه – پودرهای پاشیدنی :Dusting powdersدر موضع پاشیده می شوند ،می توانند اثر جاذب ،آنتی بیوتیکی و یا Lubricantداشته باشند. و – اسپری : Aerosalبه صورت اسپری است و با فشار در هوا و روی موضع پاشیده می شود ز -الک} : Collodianدارو به صورت الک} بر روی پوست برای مدتی باقی می ماند ،برای این منظور از ترکیبات اتری سلولز استفاده می شود  -4اشکال تزریقی :Injections الف -آمپول : Ampuleتمام شیشه ای هستند و معموال یکباره مصرف می شوند ب – ویال : Vialبزرگتر از آمپول بوده و چندین بار می توان از آن استفاده کرد ج -محلول های حجیم : Large volume capped bottleمثل} سرم فیزیولوژی که برای انفوزیون و یا شستشو بکار می روند -5شکل کاشتنی :Implant به تدریج جذب می شوند نسخه: سند قانونی و رسمی ،تجویز کننده مسئول دقیق بودن محتویات آن مزایا: -1ثبت دارویی :جه داروهایی قبال مصرف شده -2اثبات بی گناهی دامپزشک در صورت تلف شدن دام -3پویا نگه داشتن ذهن - 4در صورت اورژانسی انجام دادن کاری نسخه مدرکی برای گرفتن حق ویزیت است محتوای نسخه: -1نام دکتر دامپزشک و نام کلینیک -2نام دامدار -3نوع دام -4سن و جنس دام -5آدرس محل نگه داری دام یا دامداری -6تعداد دام بیمار -7تاریخ - 8متن نسخه شامل :نام دارو -سایز دارو – شکل دارو و مقدار مورد نیار -دستورات دارویی -9آدرس کلینیک و یا مطب -10امضا -با امضا نسخه بعنوان یک سند قانونی شکل می گیرد 00105 1 دفتر خدمات درمانی دامپزشکی 1076 نام دامدار............... محل دامداری........... قیمت دارو مهر و امضا داروخانه دکتر ………… کد جنس و سن دام.............. نوع دام............ تعداد دام بیمار ........تاریخ........... ‏Rx/ مهر و امضا دامپزشک لطفا هنگام مراجعه نسخه را همراه داشته باشید نشانی :شهرکرد -چهار راه دامپزشکی -بلوار حافظ – روبروی آتش نشانی تلفن 2237879 پروردگارا چنان کن عاقبت کار که تو خشنود باشی و ما رستگار