فرایندهای تخریبی سازندهای ایران

صفحه 1:
به نام خدا. بررسی اجمالی قرآیندهای تخریبی سازندهای مهم ایران 

صفحه 2:
مقدمه در خصوص زمین شناسی ايران اين باور وجود دارد كه سرزمين ايران در بخش ميانى كوهزايى آلب - هيماليا است. كه از غرب ارويا آغاز و بس از كذر از تركيه. ايران. افغانستان تا تبت و شايد تا نزديكى هاى برمه و اندونزى ادامه دارد. جايكاه زمين شناختى ويزة اين كوه ها در فصل مشترك دو قارة اوراسيا و كندوانا سبب شده تا در بارة جكونكى بيدايش اين نو ر چین خورده دو نظریه بزرگ ناودیس تتیس و زمین ساخت ورقى مورد بحث باشد . بررسى دو نظريه ياد شده و گفتمان در اين زمینه می تواند در بیان جایگاه زمین شناسی ایران کارساز باشد. 

صفحه 3:
خن ظر یه 4 .1 بر اساس اين نظريه. در جايكاه كنونى كو ه هاى آلب - هيماليا. بزرك ناوديسى وجود داشته است که از ۵ . و زادكاه نوار جين خوردة آلب - هيماليا ا ست نظريه نميرساخت 2 وجود بعضی پوسته هاى اقيانوسى سبب شده است تا كروهى از زمين شناسان. جايكاه زمين شناسى ایران را در چارچوب زمین ساخت ورقی مورد تجزيه و تحليل قرار دهند 4 اق ابرقارة بائكه 1 شكل گرفته 

صفحه 4:
3° ید کلی پرکامبرین نخستین آثون زمینشتاسی است و از نظر تاریخ کرة زمین, بيبش از دوره كامبرين قرار دارد. جداى از يركامبرين؛ وازههاى حيات ‎Protozoiceds!‏ بى حيات 2016 آغاز حیات ۳02016 قدیمیترین حیات. [0116020 "لا حیات ناشناخته 015802010 حيات پنهان 221000102016 نامهای دیگری است که به این اون دادهاند كه از مبان آنها آرکنوزوییک برای بخش قدیمی و پروتروزوییک برای بخش جدیدتر قبلقبولتر است. مرز زيرين يركامبرين بايد همزمان با پیدایش زمین (۴۶۰۰ میلیون سال)باشد.ولی. با وجه به این که از ۷۰۰ میلیون سال اولية. تاریخ زمین اطلاعی در دست نیست. به طور معمول آغاز آرکنوژوییک را میتوان ۳۸۰۰ میلیون سال پیش دانست که معادل هفت هشتم طول تاريخ زمین است. در مورد مرز ای يركامبرين نيز اتفاق نظر وجود ندارد. دیرینهشناسان پیدایش نخستین جنس از تريلوبيت وس 01625 این پرکاسرن و از کین ‎ili ln hap oa ips 2 al‏ رز الای پرکامبرین با سن ۵۷۰ میلیون سال مشخص. ۳ ‎TUGS baw‏ عدد ۵۴۰ میلیون سال را پذیرفتهاند. 

صفحه 5:
Neogene Paleogene Permian Carboniferous Devonian Silurian Ordovician Era SENOZOIC (modern life)| PALEOZOIC (ancient lite) جدول زمانی برگامبوین و بالتوزوزیگ PHANEROZOIC z 5 = a & 

صفحه 6:
ممما سس پرکامبرین در ایران یکی از رویدادهای زمینساختی عمده و سرنوشتساز ایران. حرکتهای کوهزایی است که با رخداد کاتانگایی 18۵102 در قاره گندوانا و یا رخداد بایکالی 83/120 در قاره اوراسیا قابل قیاس است. سنسنجی سنگهای پرکامبرین ایران به روش پرتوسنجی, به وه شواهد سنگی و حتی زیستی گویای آن است که کوهزایی یاد شده (کاتانگایی) در زمان پروتروزوییک پسین و به احتمالی در فاصلة زمانی دو آشکوب ریفتن 13۵011687 و وندین ۷۵7501210 روی داده است. پیامدهای کوهزایی وابسته به این رویداد سیب شده تا بتوان همه سنگهای پرکامبرین ایران را به دو گروه بزرگ تقسیم کرد. گروه نخست مجموعههای دگرگون و دگرشکل اند که به طور عموم از آنها به عنوان پیسنگ پرکامبرین ‎Precambrian Basement‏ ايران ياد ميشود و در زير نابيوستكى كاتانكايى قرار دارند. گروه دوم بيشتر رديفهاى كنار قارهاى هستند كه يس از رخداد كاتانكايى انباشته شده و سنكهاى بركامبرين يسين 661182 1.206 نام دارند. سنكهاى قديميتر از پرکامبرین پسین ایران, به لحاظ نبود و يا كمبود آثار حیاتی قابل استناد و به ویژه تأثیر فرآیندهای دگر گونی و دگر شکلی. با ابهام توصیف شدهاند. به گونهای که مقایسه و همارزی آنها در نقاط مختلف دشوار است. 

صفحه 7:
اهم سازندهای ایران براساس دوران های زمین شناسی پر کامبرین در ‎hal‏ ‏سنگ های پر کامبرین ایران را می تون به سه دسته بزرگ تقسیم کرد: ۱- پوستههای اقیانوسی 1- بوستههاى قارهاى كه ممكن است دكركون (قديمى) ويا تادكر كون (جديدتر) باشد. "۳- سنگهای ماگمایی درونی و بیرونی پوستههایایانوسی پرکامبرین : © در ناحية انارك - جندق. حدود ‎/٠ ٠١‏ مترء از سنكهاى بريدوتيتى (مثل هار زيورزيت و کی لرزلیت) ایو دابا ازلت, شیل. سنگ آهکهای.» پلاژیک و چرتهی تواری وجوددارد كه به دليل قرار كيرى در زير سنكهاى بركامبرين بيشين (مرمرهاى لاكى) به سن نوبر وتروزوبيك (آشكوب وندين) دانسته شدهاند. اين رديف سنكى را (از بايين به بلا) مشتمل بر جهار واحد زير ميدانفد. ‎-١‏ سنكهاى بريدوتيتي همراه با تودههاى براكتدة كابرو. ديبز و بلازي وكرانيتء ۲- رسوبهایپلایک (شيل. جرت, سنكهك ناز لابة سياهرنق) با همراهانى از بريدوتيت و بازالت. ‎ad call‏ برشهاى بازالتى با ميانلايههابى از رسوبهاى بلاؤيك. *- رسوبهاى بلازيك. ماتند شيل؛ بعرت و كربناتهاى تيرهرنك. نیت و در رویدادهای بعدی در رخسارههای آمفیو! این مجموعه یک بار در رخساره كلوكوفان - ولاستوة ت تا شیست سبز دگرگون شده است. 

صفحه 8:
*پوستههای قارهای پرکامبرین بیشتر سنگهای پر کامبرین ایران. خاستگاه قارهای دارند که از هوازدگی و فرسایش سنگهای ماگمایی و دگر گونی قدیمی و در رژیمی کم و بیش آواری تشکیل شدهاند. به دلیل داشتن خاستگاه و شرایط رسوبی یکسان, سنگهای قارهای پر کامبرین باید سنگ رخسارهای به تقریب مشابه داشته باشند. ولی دگر گونی و د گرسانی شدید بعدی, سبب شده تا سنگهای قارهای پر کامبرین ایران را بتوان به دو دستة بزرگ سنگهای د گر گونی و سنگهای نادگر گونی تقسیم کرد. اگرچه تاکنون, پیسنگ افیولیتی پر کا ایران تنها از انارک - جندق گزارش شده است ولی وجود چنین پوستههایی در نقاطی از زون سنندج - سیرجان همچنان محتمل است. 

صفحه 9:
ممما سس جدول مقایسه ای سازندهای پر کامبرین شیسست سای ابید و تیتسی. کثر بشسی.. مسکوویتی. مرمرهای مطبق و شیست. شیست مسکووبتی. ‎AS‏ تسناوب مر ميرهاق خاكسترى تيسره و روشن. مبكا شب Ss ote) met نویرونروزوییک 

صفحه 10:
پیشتر سنگ های پر کامبرین ایران. خاستگاهقار ه ای دارند که از هوازدگی و فرسایش سنگ های ماگمایی و دگر گونی قدیمی و در رژیمی کم و بیش آواری تشکیل شد ه ان. به دلیل داشتن خاستگاه و شرایط رسوبی یکسان. سنگ های قاره ای پرکامبرین باید سنگ رخساره ای به تقریب مشابه داشته باشند. ولی دگرگونی و دگرسانی شدید بعدی, سبب شده تا سنگ های قاره ای پر کامبرین ایران را بتوان به دو دستةٌ بزرگ سنگ های دگر گونی و سنگ های ناد گر گونی اتقسيم كرد :براكندكى جغرافيايى سنك هاى د كر كونى يركامبرين نواحی ساغند. پشت بادام. غرب زنجان, تکاب. ارومیه.مهاید. مریوان, جندق. فردوس, ترود. اسفندقه, حاجی آیاد. ایگان بخش هایی از ایران مرکزی هستند که دگر گونی های پر کامبرین گزارش شد ه است مجموعة چاپدونی بسه دلیلداشترسیشتریر»رجة دگر گونی کسهرتسرین‌سنگهایپر کامبریرت احية ساغند - پسشت» . بسادلم دلنسته شده لست ضخاسنلیرولحد حدود چهارهزار متر برآورد شده که بسیشتر آنگ نیسیست بنه شور با ضخامت ۲۰۰۰ متر شامل تناوبی از شیست. آمفیبولیت. گنیس, کمی سنگ های کوارتزی و به ندرت مرمر استٌ 

صفحه 11:
يركاسيرين در يوان مركن ‎)١‏ واحد موسوم به ‎٠‏ سریهای اولبه, که برونزد تدارد. ولی. وجود برخی قطعات ستگی و کانبهای د گر گوتی. در ردیفهای جوانتر, حاکی از یک مجموعه دكركونه قديمى دانسته شده كه خاستكاه ماكمابى ويا ستگهای گر گونیداشتهاند ‎Megane‏ جايدونى: به دليل داشتن بيشترين درجه دك ركونى. كهنترين ستكهاى يركامبرين ناحيه ساغتد - ب: حدود جهارهزار مشر برآورد شده كه بيشتر لن كنيس است. تمام مجموعه حالت ميكمانيتى داشته و مقدار درخور توجهى كرائيت آناتكسى به همراه دارد. حفظ بقایای لابهبندی, وجود مياتلايههاى مرمر و كانيهاى تخريبى سبب شده نا خاستگاه اوليه كر كونيهاى جايدوني, آوارى - 1 تشفشاتى دانسته شود. ‏۳) مجموعه بُنهشورو: با ستبراى ‎7٠ ٠١‏ متر شام تناوبی از شیست. آمفیبولیت, گنیس. کمی سنگهای کوارتزی وبه ندرت مرمر است. فراونی آمفیبولیت از ویژگیهای این مجموعه است. درجه دگرگونیبنهشورو خنیتر از مجموعه چاپدونی و لا جونتر از آن است. وجود دگرشیبی و فقهای کنگلومرایی در حد فاصل مجموعه چاپدونی در زیر و مجموعه بنهشورو در بلا مزید این تظر است. گفتتی است که مرز بالاى مجموعه بُنهشورو با يك افق شاخص از مرمر دولومیتی همراه با کمی شیست و گتیس مشخص شده است. ‏۴) سازند ناشك : كه به طور نايبوسته وبا حضور يك افق كنكلومرايى بر روى مجموعه به شورو قرار دارد امل حدود ۰۰۰ متر بليتهاى همكن. كريوك دانهريز و ماسهستك آركوزى است كه در آثر دگرگونی به شیست. فیلیت.اسلیت. میک شیست و مناگریوک تبدیل شدهاند. ناوت رخساره ‎PSS‏ ‏سبب شده تا إين سازند (تاشى) به دو بخش تقسيم شود. بخش زيرين (ناشكى) بيشتر كربوكي با رخساره آمفيبوليت نا شيست است. بخش بالابى (ناف ۲) متشأً پلیتی و درجه پایین رخساره شیسث سبز دارد. تاشک ۲ با سازندهای کهر. كلمرد. تكنار و سرى مراد همارز و قلبل قباس است. در خاورایران مرکزی, تاشک بالمی. با دگرشیبی زاوبهای مشخص, به وسیله سنگهای پرکامبرین پسین (سازند ساغند - سری ریزو) پوشیده شده است که نشانگر عملكرد فاز كوهزابي كاتانكابى (مرادين) است. ‏حساسيت به فرسايش سازتدهاى فوق : وجود لاه های دگرگونی سخت با ميان لايه هاى تكرانيتى و كنيسى و كنكلومرايى سبب مقاومت آنها به فرسايش شده است به طوريكه در نقاطيكه داراى رخنمون هستند بيشتر فرسايش هاى واريزه و مقدار بسيار محدودى آبراهه ديده مى شود ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 12:
پرکامبرین در سنندج - سیرجان : زون ستندج - سیرجان به عنوان پرتکاپوترین حوضه ساختاری - رسوبی ایران. یک کافت میانه بلوک است که پیشتر سنگهای آتن دگرگون است. از گذشته بسیاری از دگر گونیهای موجود در مناطق سیرجان. حاجیآباد. کولیکش. شهرکرد. بویین. ازنا. گلپایگان. موته. مهاباد. مریوان. تکاب. باختر دریاچه ارومیه و ۰۰۰ به پرکامبرین نسبت میدهند . در خصوص پرکامبرین بودن پدیده دگر گونی اطمینان کافی وجود ندارد و به نظر میرسد که در بیشتر اين نواحی. سنگهای آوارى يركامبرين به همراه سنگهای جوا آثر رویداد کوهزایی سیمرین پیشین دگرگون شدهاند....,., تریاس پسین و در 

صفحه 13:
دگر کونیهی منسوب به پر کامبرین کوههای للبرز. تنها در دامنه شمالی این کوهها برونزد دارند که از آن جمله میتوان به شیستهای گر گان. دگر گونیهای اسالم - شاندرمن در جنوب باختری انزلی و دگر گونیهای علمکوه (باختر کلاردشت) اشاره کرد. بر خلاف گزارشهای متعدد موجود. پر کامبرین بودن سنگهای دگرگونی نواحی یاد شده چندان محرز نیست و به نظر میرسد که در فرآ4 دگرگونی این نواحی زمینساخت برخوردی صفحههای ایران و توران. در زمان تریاس پسین و يا دگرگونی همبری (در ناحیه عَلمکوه) نقش اساسی داشتهاند که موارد زیر از آن جمله است. در ناحیه گرگان (شیستهای گر گان), از حوالی گر گان تا حدود ۱۳۰ کیلومتری باختر این شهرستان (جنوب خاوری نکا) تناوبی از سنگهای آتشفشانی بازیک دگر گون شده. کوارتزیت. کوارتزویک و به ویژه شیستهای تیره رنگ, برونزد دارد که مرز شمالی آن محدود به گسل خزر و در جنوب به وسیله همبری گسل بر روی سنگهای پالئوزوییک بالایی رانده شده است که بخش قابل رقیت آنهاء حدود ۱۰۰۰ متر ستبرا دارد 

صفحه 14:
پرکامبرین در زاگرس : پیسنگ پرکامبرین زاگرس در هیچ نقطهای رخنمون ندارد ولی. با توجه بهاندازهگیریهای مغناطیس هوایی, گرانیسنجی و بررسیهای چیه باور وجود دارد که پیسنگ زاگرس دنباله شمال - شمال خاوری سپر عربی - نوبی است که از شمال شرق آفریقا تا عربستان و حتی تا حوضه زاگرس ادامه دارد. اطلاعات ژئوفیزیکی نشان میدهد که در فروافتادگی دزفول. سطح پیسنگ در عمق ۱۵ کیلومتری زیر سطح دریای آزاد است. در ناحيه الرستان اين سطح در ژرفای ۶ کیلومتر از سطح دریا قرار دارد ولی به سمت راندگی اصلی زاگرس. سطح پیسنگ به سرعت بالا میاید. بر اساس اندازهگیریهای گرانیسنجی, در فارس داخلی قاعده پیسنگ در ژرفای ۱۳۵ کیلومتر و در کوه دینار - زردکوه در ژرفای ۵۵ کیلومتر است. تلفیق نتایج مغناطیس هوایی و گرانیسنجی گویای آن است که ضخامت پیسنگ زاگرس در حدود ۲۵ تا ۵۰ کیلومتر است. 

صفحه 15:
سنگهای نادگرگونی پرکامبرین: سنگهای نادگر گونی پرکامبرین ایران در شرایط رسوبی نایرایر تشکیل شدهاند و به همینرو میتوان آنها را به دو گروه ررگ تقسیم کرد. گروه نخست. کهنتر بوده و بیشتر از نوع نهشتههای دریایی است که با ستبرای زیاد و یکنواختی تر کیب در بیشتر نواحی ایران رخنمون دارند. گروه دوم. که جوانتر و در بالا است. از رسوبهای بر قارهای تشکیل شده که گاهی به انواع تبخیری تبدیل میشود و در مقایسه با گروه نخست. ستبرای کمتری دارند. عامل اساسی در تفاوت شرایط رسوبگذاری در مجموعةٌ ناد گر گونی پرکامبر: است که ضمن چین دادن سنگهای بخش زیرین و تکاپوهای ماگمایی اسید. نزدیک قارهای تبدیل شود. ایران همان رویداد زمینساختی کاتانگایی ب شده تا شرایط دریایی به شرایط 

صفحه 16:
فرآیندهای تخریبی سازندهای ایران پرکامبرین : الف- تعدادی از مهمترین سازندهای دگر گونی پر کامبرین ایران ۱- مجموعه دگر گونیایران مرکزی - منطقه سافند + رين سنك هاى يركامبرين ايران مى باشد .د گر گونی بسیار شدیدی را متحمل شده و بخش زیرین آن به گنیسی بل به دليل مقاومت بالا فرسايش خاصى نداشته و بيشتر به صورت تیپ های بیرون زدگی تا توده سنگی رختمون. -سازند تاشک : بیشتر از کوارتزیت : ماسه سنك . گنیس و .- است که مى باشو . تیپ های بیرون زدكى سنگی و فرسایش آبی شامل شیاری و آبراهه ای -سازند ترود :از گنیس . آمفیبولیت و شیست می باشد . از نظر حساء ۲- مجموعه دگرگونی زون ستندج سیرجانن: -مجموعه دگر گوتی حاجی آباد :از ماسه سنگ . گنیس و ... بوده و مقاوم به فرسایش است -مجموعه گلپایگان :متشکل از مرمر . کوارتزیت. و نیس است و مقاوم به فرسایش است دارای تیپ های نوده ستگی و واریزه ریز و درشت است . 

صفحه 17:
© ب- آذرين ن يزد-اردكان :از كابرو تا كرانيت متغير بوده و داراى كانى هاى دگرگونی هستند. حسایست به فرسایش : مقاوم به فرسایش بوده و اغلب در مناطقى كه شرايط تشكيل خاك وجود ندارد به صورت تيب های توده سنگی و بیرون زدگی سنگی هستند -سازند تکنار : متشکل از ریولیت و توف سبز است. در کاشمر رخنمون دارد . بزه بوده و در پاره ای از جاها فرسایش مختصر آبی دارند . شتر به صورت وا حساسیت به فرسایش 

صفحه 18:
چ-سنگهای رسوبی: -سازند كهر: از كوه كهر واقع در غرب درياجه سد كرج كرفته شده ست . متشكل از شيل رسى , شيل ماسه ل :آهك بوده و ۱۶۰۰ متر ضخامت دارد قديمترين سازقد غيرد كر كونى شمال ايران ست . معادل سرى مراد كرمان اسست. حساسيت به فرسايش : نيب هاى فرسايشى واريزه , فرسایش آبی و انحلالی اهم رخساره های آن را تشکیل می دهد . در بعضی از نقاط آن می توان کانیون های کوچک و بزرگی را مشاهده کرد" رديف مرا : مقطع نمونه آن در شمال كرمان قرار دارد . متشكل از ماسه سنك . فلدسيات . شيل و ...الست . كاملترين سرى دك ركون شده بر كامبرين يران ست و قسيل دار ست .ضخامت آن حدود ‎8٠٠‏ متر ست . حساسيت به فرسايش : قيب فرسايش آبى بيشترين شدت را داشته بطوريكه رخساره هاى شيارى , آبراهه اى و كاهى هزار دره در ان مشاهده مى شود سازند زائكون: نام اين سازند از دهكده زاكون در البرز مركزى و شمال فشم كرفته شده است . متشكل از شيل سيلتى , ماسه سنك با رنك هاى مختلف می باشد . بيشترين تخریب بر روی ان تاشی از فرسایش آبی و خندقی میباشد -رديف ريزو: نام اين رديف از دهكده ريزو واقع در شمال غرب كرمان كرفته شده است. متشكل از دولوميت , شيل و توف مى باشد اين رديف در آدربايجان قره داش تام دارد. حساسیت به فرسایش: لز نظر حساسيت سنك مقاومى اسست ولى به غلت دارا بودن بعضى واحد هاى سست اشکال فرسايش آبی در ان هویدا است مانند اشکال مختلف آبراه .لداسلاید و فرسایش سطحی رديف دزو: برائر نفوذ كنبدهاى نمكي سازتد راور در ان به طور محلى در هم ربخته و در نتيجه تركيبات آن به شدت بهم ريخته الست به طوريكه تشخیص نظم جينه شناسى درآن غیرمسکن است بنابراين تمى توان به آن وازه سازند اطلاق كرد حساسيت به فرسايش : با توجه به وجود شيل : دولوميت و... تيب هاى فرسايش آبى در آن مشاهده مى شود . -سازند هرمز: واحد تبخيرى به ويزه نمكى بسيار ضخيمى است كه قديميتربن سنك هاى تبخيرى ايران به شمار مى آيد .و بصورت گنبدهای نمکی در هسته تاقديسها. ناوديس هابالا آمده است. 

صفحه 19:
i ed i ‏لسن تیپ های فرسایشی زیر در این سازند قابل توجه می باشند.‎ ‏ف رسایشآبی‌شیاری-1‎ ‏فرسایش]یرهه لی-2‎ 3 ‏ف رسایشهزار درد‎ ‏فرسايش إنحلالى-4‎ بيروززدكوسنكى-5 

صفحه 20:


صفحه 21:


صفحه 22:
دوران پالتئوزوتيك پالتوزوییک با طول مدت ۳۴۰ میلیون سال (از ۵۷۰ تا ۲۳۰ میلیون سال پیش) از دو کلمةٌ یونانی پالئوس (05نخ۳۵1 )به معنی دیرینه و زئون (70010 )به معنی موجود زنده مشتق شده و همارز فارسی آنن واژه ««دیرینهزیستی » است. بررسیهای دیرینهجفرافیایی نشان میدهد که پس از رخداد کوهزایی کاتانگایی .از زمان پر کامبرین پسین تا پایان تریاس میانی. سرزمين ايران. به عنوان یک سکوی با ثبات. با دریای کم ژرفا پوشیده که گاه با حرکت رو به بالای زمین و پسروی دریا به خشکی تبدیل میشد. به همین دلیل. به جز باریکههای کافتی پرتحرک مانند زون سیرجان . در دیگر نواحی ایران سنگهای پالئوزوییک از نوع رسوبات بر قارهای ‎cual (Epicontinental)‏ ولی, با وجود شرایط یکسان رسوبی, از تفاوتهای رخسارهای و تغییرضخامت رسوبات. چنین استنباط ميشد که اين رسوبات در حوضههای رسوبی مستقل انباشته شده اند 

صفحه 23:
تس 2 پالئوزوئيك ایران توللی سنگهای پالئوزوییک ایران کامل نیست. به گفته دیگر در توللی رسوبی این دوران. نبودهای چینهشناسی زیادی وجود دارد که ممکن است بر حسب زمان و مکان بسیار مهم و طولانی باشند. برای نمونه میتوان به نبود چینهشناسی حدود ۴۰ میلیون سال بین سنگهای اردویسین - سیلورین و یا حدود ۷۰ میلیون سال بین سنگهای دونین پسین و پرمین پیشین در کوههای زاگرس اشاره کرد. بخش زیرین پوشش سکوی پرکامبرین پسین - پالئوژوییک ایران, رخساره سنگی مشابه با سنگهای همزمان در کشورهای افغانستان, پاکستان, تر کیه و عربستان دارد. به همین دلیل پذیرفته شده که از زمان پر کامبرین پسین تا پالئوزوییک پایانی, ایران قسمتی از سکوی قارهای آفریقا - عربستان بوده که در شمال ابرقاره گندوانا قرار داشته است. افزون بر شواهد سنگچینهای. همخوانی و شباهت قطبهای مفناطیسی ایران مرکزی و البرز با قطبهای مغناطیسی آفریقا - عربستان. دلیلی بر اين مطلب است. یافتههای زمینشناسی جدید نشان میدهد به جز پرمین. سنگهای پالئوزوییک کپهداغ. رخسارة سنگی مشابه با صفحة ایران (گندوانا) دارند. به همین رو این باور قوت میگیرد که در زمان پالئوزوییک پهنه کپهداغ همچنان بخشی از سکوی ایران - عربستان بوده و به احتمال زیاد خط مفصلی صفحه ایران و صفحه توران. در شمال کپهداغ قرار داشته استد. واقعیتهای چینهشناسی پالئوزوییک ایران نشان میدهد که بر خلاف بسیاری از نقاط جهان, تأثیر رویدادهای کوهزایی کالدونین و هرسینین بر سکوی پالشوزوییک ایران بسیار ناچیز است و با عنایت به ماهیت رویدادهای زمینساختی, میتوان پذیرفت که پالئوزوییک ایران دوران آرامش نسبی بوده است. نبود رسوبی 

صفحه 24:
دروان پالئوزوئیک * -البرز م رکزی. -سازند لالون : نام آن از دره لالون در البرز مرکزی گرفته شده است. متشکل از ماسه سنگ با مین لایه های شیل و ماسه سنگ قرمز رنگ است- در بخش بالابى سازند لالون ماسه سنگ قرمز سقید رنگ و به شخامت حدود ۵۰ متر وجود دارد كه ‎QU‏ کلیدی شناسایی لالون است . حساسیت به فرسایش : با توجه به هجود ماسه سنگ راسی , تیپ های توده سنگی . بیرون زد گی سنگی و واربزه در آن قابل مشاهده است. سنوي مقطع نمونه آن در ناحيه ميلا كوه در غرب دامقان است . ضخامت حدود 048 متر دارد و سنك شناسى متنوع با قاعده دولوميتى است و به دنبال أن اهك . شيل و ماسه سنكد مى باشد . حساسیت به فرسايش "اين سازند به طور كلى مقاوم به فرسايش بوده و يبشتر تيب هاى. واريزه بلوكى . واريزه درشت و واريزه تثبيت شده در آن مشاهده می شود . -ایرن مرکزی: -سازند نیو : حدود ۴۵۰ متر ضخامت دارد. متشکل از آهک مرجانی با میان لایه های شیل و ماسه سنگ است . یکی از ویژگیهای سنگهای تركيب بازالت اوليويندار است كه به طور عموم در بخش پیینی سازند جای دارند و یاآر تکاپوهاي آتشفشانی سیلورین البرز شرقی است. افزون بر اين ناحية كدازههاى بازى سيلورين. همجنان بخشى از سدكهاى سيلورين نواحى جام. ترود. شماله بافق و زرند كرمان را تشكيل ميدهد حساسیت به فرسايش : تا حدودى مقاوم به فرسايش است وفقط در اثر يديده انحلال اشكال مختلف كارست شامل دره های کارستی , حفره هاى كور ودره هاى عميق در آن مشاهده مى شود . -سازند بهرام :نام آن از وه بهرام در جنوب ازبک کوه كرفته شده است : ضغامت آن + ‎he‏ متر بوده ودر اثر وقوع شرایط آب و هوایی مرطوب به شدت حساس به فرسایش است. -سازنذ سیب زار: از معادن سیب زار در کوههای ازبک: کوه گرفته شده است. ضخامت ان ۰ ۱۰ متر بوده و از دولومیت سیاه می باشد . در مقابل پدیده ‎Mou‏ حساس بوده و آثار ناهمواری, های کارستی در آن دیده می شود . 

صفحه 25:
-سازند سلطان میدان : بازالتهای سلطان میدان جایگاه خاصی در بین سنگهای اردویسین و دونین دارد در البرز شرقی, به ویژه در ناحية فومنات و خلخال ردیفهایی از سنگآهک ضخیملایه. شرخرنگ و حاوی سرپایان وجود دارد که به طور غیررسمی به نام « سازند درو ۴۳0 6۲0۷۷ 2.نامگذاری شده و تغییرات سنی آن از اردویسین تا دونین پیشین است و لذا میتواند معرف بخشی از سنگهای سیلورین البرز باشد. سنگ رخسارة استثنایی و نیز گسترش محدود برونزدهای یاد شده تعلق آنها را به حوضههای رسوبی مستقل و متفاوت از البرز خاوری و ایران مر کزی تداعی میکند. حساسیت به فرسایش : این سازند مقاوم به فرسایش بوده و فقط تیپ های دامنه منظم , توده سنگی و بیرون زدگی سنگی قابل مشاهده 

صفحه 26:
sy در کوههای زاگرس, نهشتههای پالئوزوئیک به طور عمده در کوه گهکم. فراقون. دامنه جنوبی زردکوه و یا در چاههای اکتشافی زیره (فارس ساحلی) و پارس (خلیج فارس) گزارش شدهاند که شامل ضخامت متفیری (۰۷۰ تا ۷۰۰ ‎(te‏ شیلهای خاکستری تیرهرنگ میکادار و گراپتولیتدار است که میانلایههایی از ماسهسنگ و کمی ستگآهک دارد و در بیشتر جاها با یک واحد کنگلومرایی, به ضخامت ۵/۴ متر. در روی نهشتههای اردویسین قرار دارد و با سنگهای دونین پوشیده میشود. همانند دیگر نواحی ایران, مرز زیرین و زبرین این رسوبات از نوع دگرشیبی موازی است. فراوانی گراپتولیت سبب شده تا در گذشته. به آن شیلهای گراپتولیتدار نام داده شود. ولی. در حال حاضر « سازند سرچاهان» معرف سنگهای پالئوزوئیک زاگرس است. حساسیت به فرسای پوش سنگ ماسه سنگ و کنگلومرا لذا مقاوم به فرسایش بوده واریزه از انواع مختلف مشاهده می شود . تیپ های 

صفحه 27:
دوران مزوزو مزوزوییک, حدود ۱۶۰ میلیون سال از تاریخ کره زمین (۲۲۵ - ۶۵ میلیون سال پیش) را به خود اختصاص میدهد. در اين دوران. تحولات ژئودینامیکی کره زمین درخور توجه است. به گونهای که مزوزوییک را دوران اش گسترش کف اقیانوسها نام دادهاند. بررسى جغرافياى ديرينه مزوزوبيك ایران,نشان میدهد که شرایط سکویی پائوزوییک بی هیچگونه رويداد زمينساختى مهم تا ترياس مياتى ادامه يافته است. از همینرو, سنگهای اوايل مزوزوييك ايران همجنان از نوع نزديك قارهاى هستند كه به جز نخلك و کپهداغ. کم و بیش در بيشتر نقاط ايران رخساره همسان دارند. در تریاس پسین, پس از رخداد زمینساختی معادل سیمرین پیشین 01100613210 ۳717 , چهره حوضههای رسوبی ایران تغییر کرده و از این هنگام. حوضههایی جداگانه شکل گرفتهاند که شرایط جغرافیای دیرینه و رسوبی آنها با حوضههای رسوبی مجاور متفاوت بوده است. 

صفحه 28:
ژئوديناميك ایران در مزوزوئيك جدا شدن کامل صفحه ایران از صفحه زاگرس در آغاز تریاس پسین. همراه با تکوین دریای تتیس جوان. در محل راندگی اصلیٍ زاگرس. ۰ حرکت صفحه ایران به سوی صفحه توران و برخورد اين دو همراه با بسته شدن کامل تتیس کهن. ۰ سرانجام كرفتن محيطهاى بلاتفرمى بالثوزوييك - ترياس ميانى و شكلكيرى حوضههاى رسوبی پیشبوم تریاس پسین - ژوراسیک 55 شكلكيرى اشتقاقهاى درون قارهاى از نوع تتيس جوان همراه با اقيانوسزايى در امتداد كسلهاىطولى و عمده ايران مركزى. بسته شدن سیستمهای كافتى تتيس جوان در زمان كرتاسة يسين همراه با فرارانش مجموعههاى افيوليتى ايرانء به روى لبه ورقها و یکی شدن دوباره صفحه زاگرس و صفحه ایران. نکتههای یاد شده نشان از آن دارد که بر خلاف آرامش نسبی پالئوزویب بوده است. 

صفحه 29:
اح سس سازند های دوران مزوزوئیک ایران البرز -سازند الیکا: نام آن از دهکده الیکا در البرز مر کزی گرفته شده است . ضخامت آن ۳۰۰ متر است .متعلق به تریاس ‎go‏ باشد . بخش پایینی سازند الیکا, ضخامتی متغیر از سنگآهکهای ناز کلایه و آهکهای مارنی است که کمی مارن و یا میانلایههای نازک دولومیت دارد. لایهبندی نازک. رنگ متمایل به خاکستری روشن, فراوانی ساختهای کرم مانند از ویژگیهای بخش پایینی سازند الیکا است که شناسایی و تفکیک آن را از دولومیتهای ضخیم لاية بخش بالایی فراهم میسازد. سازند الیکا را میتوان با مجموعةّ دو سازند سرخ شیل و شتری در ایران مرکزی و سازند خانهکت در زاگرس قابل قیاس دانست .ردیفهای آغازین تریاس آقدریند (کپهداغ) یادآور سنگآهکهای ورمیکوله است ولی بخش تریاس آقدربند ناهمسانی رخسارهای چشمگیر با سازند الیکا دارند. ون و چشمه های کارستی - تیپ حساسیت به فرسایش : تیپ های فرسایش انحلالی مانند دره های کارستی , غار . کانی های فرسایش توده سنگی و واریزه در آن مشاهده می شود . سازند شمشک متشکلاز ماسه سنگ شیلو رس‌سنگبوده و ضخاستآن‌در حدود ۱۰۳۰ متر لست یکی از گسترده ترین رسوباتی است که در ایران و شمال راندگی زاگرس ته نشین شده است . تمامی زغال های ایران . از این سازند استخراج می شود و از نظر اقتصادی بر ای کشور ما مهم است حساسیت به فرسایش : فرسایش شیاری . آبراهه ای و هزاردره در آن فراوان دیده می شود . ضمناً در صورت وجود شرایط مناسب احتمال وقوع زمین لغزه در آن بسیار بالا می باشد ( تصویر پیوست ) 

صفحه 30:


صفحه 31:
یافتههای زمینشناختی جدید نشان داد که سازند شمشک یک واحد زمینساختی- چینهشناختی ۷ در مرتبة گروه است که در فاصله زمانی دو رخداد کوهزایی سیمرین پیشین و مياني نهشته شده و میتواند مشتمل بر چند سازند باشد.به همین دلیل. در حال حاضر برای این چرخةٌ رسوبی بزرگ «نام گروه شمشک » | 

صفحه 32:
خب ۱7 تصاويري از سازند شمشك ey 7 

صفحه 33:
- سازند لار: مقطع نمونه آن در دره ار در البرز مرکزی است . متشکل از آهک نازک لای . متراکم و توده ای با فسیل فراوان است . حساسیت به فرسایش : نسبت بهانحلال و گاهی هم تخریب فیزیکی حساسیت دارد. -إيران مركزى : -سازند شترى : از كوههاى شترى در مشرق طبس گرفته شده است . ضخامت آن ۸۲۰ متر است . متشکل از دولومیت . اهك لايه لايه است. حساسيت به فرسايش : بيشترين حساسيت آن به حلاليت شامل دره های کارستی , دره های حفره ای و باریک می باشد. سازند چالوس : متشکل از سنگ های آتشفشانی: آهک و مارن است.. حساسيت به فرسايش : قيب هاى فرسايش انحلالى شامل دره كارستى . دولين وغار مى باشد . تیپ های توده سنگی و واریزه نیز در آن مشاهده مى شود . سازند گره دو:لایههای قرمز ژوراسیک گره دو متشکل از ماسه سنك قرمز مى باشد كه به وسيليه شيل قرمز و سبز و كنكلومرا پوشش داده مى شود . حساسيت به فرسايش : با توجه به تركيب متفاوت آن فرايندهاى مختلفى ماتند حركت های توده لى . رخساره هاى شيارى و آبراهه ای مشاهده می شود. eS -گروه بنگستان متشکل از سازندهای كزدمى . سروك . سور كاه و یلام است که همگی متعلق به کرتاسه هستند. با توجه به ساختار سنگ شناسی گروه بنگستان از نظر مقاومت به فرسایش متفیر بوده بطوریکه می توان در آن تیپ های هزار دره ‏ شیار و آبراهه را مشاهده نمود 

صفحه 34:
‎pl Le‏ مقطع نموه آن از تهای شالغربیکبیرکوه يلام معرفى شده ست.درای و رخساره مفاوت است. ساره اک نس عميق لرستان كه متشكل از آهک رسی ریزدانه له ندیمنظم از شیل میاه است. رخساره تم عمق خوزستان و فارس که متشکل از هك قلوه لى است و در بسیاری از ماد مشاه رخساره پلاژیک ات حساسيت به فرسايش «انواع فرسايش هلى آبى شامل سطحي . شيارى و آبراهه اى در آن مشاهده مى شود ‏-سازئد كوربى: از كوه كورى خوزستان كرفته شده ست مقطع نموله آن در تناك بابده خوزستان قرار دارد ضخامت آن حدود ‎"٠٠٠‏ متر است و متعلق به كرتاسه بها ست داراى دو بخش آهكي لوقاو بخش آهکی لام حمن است ‏حساسيت به فرسايش : ييشترين فرآيند تخريبى در آن از نوع هزردره و فرسایش آراه ای است که رسوبات فراوای را ورد جریان های سطحی و زیر سطهی می کند. ‎SS Sal sje‏ ‏در زاكرس رسوبات ترياس داراى دو رخساره مى باش : ‎-١‏ رسوبات كربناتي و تبخیری (سازندهای کنگان و دشتک) ‏۲-رسوبات کراتی فاد رسوبات تبخیری (سازن خانه کت ‎ ‏رخساره وی در مناطق كم لرتفاع و رخساره دومي در ارتفاعات ديده مى شود نام سازند كنكان اثزنام دهكده لى در نزديكى ميدان عظيم كازى كنكان در 11/8 كبلومترى جنوب بوشهر قرار كرفته ست. برش الكوى اين سازئد در جاه شماره ‎١‏ كود سياه ودر اعماق 7281 تا 142 متر مى باشد. در تتيجه ضخامت این سازن در برش الكو ‎18٠‏ متر مى باشد. به علت عدم تفكيك آسان . سازند كنكان ب سازئد دالآن در روى زمين واز أنجا كه هر دو سازند يك مخزن نفتى مشترك را تشكيل مى دهند. اين دو سازند را كروه دهرم مى كوينر. ‏این سازند به صورت ناييوسته بر روى سازند دالان ودر زير سازند دشتى قرثر مى كيرد . سازند كنكان دارا سه رخساره مى باشو ‏- رخساره كريناتى تميز عارى از شيل - رخسارة رسي وشيلى قاعده ل - رخساره كريناتي تبخيرى ‏حساسيت به فرسايش : وجود رسويات تبخيرى و كربناته متعدد در لابه هاى مختلف ابن سازند سبب وقوع انواع رخساره هاى فرسايشى انحلالي , لفزش وخندق هاى بزرگ شدهاست. 

صفحه 35:
كيه داغ : -سازند آق دربند :از دهكده و معدن زغال آق دربند كرفته شده است . ضخامت آن در حدود ۰ متر است .متشکل از شیل زغال دار . ماسه سنگ . توف و آهک تریاس است. حساسیت به فرسایش : تیپ فرسایش آبی هزاردره به همراه حرکت های توده ای در بعضی از مناطق قابل مشاهده می باشد . در کپه داغ کاملترین ردیف ژوراسیک ایران با ضخامت ۳۰۰۰ متر و به شرح زیر یافت می شود : ‎١‏ -سازند كشف رود ۲- سازند چمن بيد ۳- سازند مزدوران ۴- سازند شوربجه ۵- سازند تیرگان 

صفحه 36:


صفحه 37:


صفحه 38:
افیولیت ها و آمیزه های رنگی ایران یکی از ویژگی های کرتاسه بالایی در ایران مرکزی وجود حوضه های رسوبی عميق است که در آنها رسوبات دریایی عمیق به همراه چرت و رادیولاریت . شیل و سیلتستون همراه با فعالیت های ماگمایی به صورت بازالت اسپلیتی , دیاباز . دونیت تشکیل شده است .به این مجموعه آمیزه های رنگی گفته می شود که در حین کر تاسه-پالتوسن و ائوسن تشکیل شده اند. دارای ضخامت ۴۰۰۰ تا۵۰۰۰متر هستند. رنگ اين مجموعه سبز است و افی به معنی مار آبی دارای رنگ سبز خال خال است. از ظر شیمیایی افیولیت ها ‎Sie‏ ‏نزدیک دارند.به نظر می رسد که افیولیت ها نشان دهنده بیرون ریختن مواد در شکاف های ‎ole‏ اقیانوس ها باشند. به افیولیت های در هم ریخته ملانژ و به مجموعه هاى درهم ترب افیولیت های ایران در ۴ منطقه قابل مشاهده هستند : ۱- نوار زاگرس -عمان ۲- نوار ایران مرکزی ۳- نوار مکران-زاهدان ۴- نوارآذربایجان 

صفحه 39:
: به دلیل مقاومت سنگ شناسی در غالب موارد ناهمواری های بجا مانده از آنها به صورت تیپ های توده سنگی و گاه بیرون زدگی سنگی می باشد. در بعضی از موارد به ویژه نوار زاگرس -عمان به دلیل وجود رطوبت . پدیده هیدرولیز در کانی های تیره اثر کرده و موجب تجزیه سنگ می شود که این واحد را حساس به فرسایش کرده است و در نتیجه بار کف زیادی را در بعضی از مناطق غربی زاگرس مانند کرمانشاه ایجاد کرده است . 

صفحه 40:
دوران سنوزوئيك در ايران همانند ديكر نقاط چهان, سنوزوییک از ۶۵ میلیون سال پیش و پس از رخداد كوهزايى جهانى لارامين آغاز شده است و شامل دو ودینامیکی, از نگاه زیستی نیز مرز مزوزوییک و سنوزوییک بلمنیتها و بسیاری از موجودات ذرهبینی مشخص ميشود. رخداد لارامين يكى ا رويدادهاى زمينساختى اثركذار بر زمینشناسی ایران است که در اثر آن ضمن به همرسیدن صفحههای چدا مانده و پسته شدن زمیندرز کهن (به جز مکران) حوضههای رسوبی مستقل سنوزوییک ایران شکل گرفتهاند 

صفحه 41:
سازند های دوره سنوزوئیک ایران - الب سازند فجن: مقطع نمونه آن از دهکده فجن معرفی شده است . ضخامت آن در حدود ۱۵۰۰ متر است.متشکل از کنگلومرا: ماسه سنگ و مارن ماسه ای است. حساسیت به فرسایش : سازند مقاوم به فرسایشی بوده اما هر جاکه مارن رخنمون دارد وجود اناع فرسایش آبی دور از نتظارنیست -سازند زبارت: نام آن از دهکده زیارت گرفته شده است. سازند آهکی زیارت. نشانگر واحدی از ستكآهك نوموليتدار به سن انهسن میانی است که به طور معمول در فاصلة چینهشناسی سازند کنگلومرایی فجن در زیر و توفيتهاى سازند كرج در بالا قرار دارد. ولی. گاهی نیز این سازند جایگاه عمومی خود را ندارد و ممکن است شامل چند واحد آهکی باشد که در پایین با سازند فجن و در بالا با سازند کرج تناوب و ارتباط بین انگشتی داشته باشدضخامت آن در حدود ۲۳۵ متر است . متشکل از مارن گچ دار سبز رنگ و آهى ضخيم لايه است حساسيت فرسايش : به دليل وجود مواد انحلال يذير آثار انواع فرسايش انحلالى در آن مشاهده مى شود . سازند کرج: مقطع نمونه آن از دره کرج واقع در جاده چالوس معرفى شده است . به اين سازتد رديف سبز . طبقات سبز و توفيت هاى سبز البرز نيز كفته مى شود . ضخامت آن حدود ۳۳۰۰ متر است و متشکل از موادآذر آوارى زيردريايى است كه همراه آنها از يك سو مواد آتشفشانی نظر گدازه . دایک . سيل و... واز طرف ديكر مواد رسوبی مانند شیل و آهک ديده مى شود . ا. سازند بهدلیل توف های سبز رنگی است که در نتیجه رسوب مواد حاصل از انفجار آتشفشانی در نزدیکی سطح دريا به وجود آمده است. 

صفحه 42:
سازند کرج به عنوان یکی از شاخسترین واحدهای سنگچینهایالبرزجنوبی, شامل توالى به نسبت ستبرى از توقهاى سبزرنك. سنكهاى رسوبی و گدازههای آتشفشانی و به ندرت تبخیری است که در گذشتهبه نامهاى كوناكون سرى سبز «لايههاى سبز, توفیتهای سبز البرز و ۰۰۰ از آن ید شده است. تنوع سنگوارههابه ویژه ساختهای رسوبی تفسیر محیط رسوبی سازند کرج را دشوار ساخته است. اين باور وجود دارد كه سازند كرج به رغم ستبراى زياد. در يك دور کوتاهنهشته شده که محدود به بخش میانی و پسین ائوسن مالی ست 

صفحه 43:


صفحه 44:


صفحه 45:
© -حساسيت به فرآیندهای تخریبی ۰ سازند کرج در مقابل عوامل فرسایشی واکنش های متفاوتی از خود نشان داده و به ‎su ab,‏ سايق بود سنگی, واریزه ای لوك و ریز فرسایش سفحی و جالوس. در ميان نهشتههاى فورانهای انفجاری به شكل -سازند قرمززنام این سازند به طور غير رسمى به واحد لیتواستراتیگرافی قرمز رنگی در البرز مرکزی گفته می شود که به وجود دارد که به طور عمده به صورت یه کنده نمایان هستند) طور دگر شیب بر روی سازند کرج یا سازندهای قدیمی تر قرار می گیرد. طبقات قرمز نثوژن احتمالاًمعادل ساز قرمز بالایی قم می باشد . اين واحد متشکل از مارن . ماسه سنگ و کنگلومرای قرمز رنگي است . 

صفحه 46:


صفحه 47:
* حساسیت به فرآیندهای تخریبی : این سازند بسیار حساس به فرسایش است. بنابراین عامل انسانی می تواند در روند تشدید فرسایش بسیار فعال عمل کند پدیده لغزش یکی از مخاطرات اصلی این سازند است به طوریکه سالانه حرکت های توده ای از انواع مختلفی مشاهده می شود. و در بعضی از سالها خسارات عمده ای را ایجاد می نماید«فرآیندهای تخریبی در این سازند متاثر از عوامل زیر است : -عوامل زمينى مانند نوع سازند . املاح . تکتونیک و -عوامل آب و هوایی -عوامل توپوگراقی -عوامل انسانی -پوشش گیاهی | ایران مرکزی " سازند قرمز زیرین : رسوبات قرمز رنگی است که بین لیه های آتشفشانی -رسوبی ائوسن و لایه های دریایی الیگومیوسن (سازند قم) قرار دارد «ضخامت آن در حدود 1۳۳۰۰ ن سازند در ناحیه قم در مرکز طاقدیسهایافت می شود . متشکل از تناوبی از مارن رس دار رنگارنگ که لایه های گچ . شیل . ماسه سنگ هماتیتی هم يافت می شود . حساسیت به فرسایش : در مناطقى كه لايه هاى آتش فشانی تشکیل نشده اند آثار فرسايش آبى مانند آبراهه . شيار . هزاردره و تيب بيرون زدكى سنكى مشاهده مى شود . 

صفحه 48:
-سازند قم : نام آن از شهر قم گرفته شده است . ضخامت آن در حدود ۱۳۰۰ متر می باشد . متشکل از آهک و آهک مارنی است . سن آن سازند الیگوسن میانی تا میوسن زیرین است . به نظر می رسد که دریای قم حدود ۲۰ میلیون سال در ایران مر کزی دوام داشته است . حساسیت به فرسایش : این سازند به شدت در مقابل فرسایش آبی حساس است و انواع فرسایش های آبی در آن مشاهده می شود . -سازند قرمز فوقانی : نام اين سازند برای بیرون زدگی های زیادی که در تبه ماهورهاى دشت قم وجود دارد به کار می رود . متشکل از لایه های ضخیم گچ و نمک است که در ایران مرکزی و شمال غرب ایران گسترش زیادی دارد و رسوبات سازند قم را می پوشاند و متعلق به میوسن میانی است . حساسیت به فرسایش : این سازند بسیار حساس به فرسایش آبی است و اشکال متعدد فرسایش آبی مانند هزاردره و آبراهه در آن دیده می شود که همین موضوع سبب تولید رسوبات بسیار زیادی در منطقه می شود . 

صفحه 49:
سازند قم 

صفحه 50:
© -گنبدهای نمکی ایران مرکزی : نمك هاى ترسير ايران مركزى ممكن است داراى دو منشاء جداكانه باشن . انواعى كه از رسوبات تبخیری ولیگوسن زیرین و سازند قرمز زیرین 3 اء می گیرند و انواعی که از رسوبات تبخیری میوسن زیرین و رسوبات قاعده ای سازند قرمز فوقانی منشاء می گیرند . گنبدهای نمکی ترسیر ایران مرکزی در ۴ منطقه يافت شده ‎sail‏ ۱- جنوپ سمنان ۴۰ گنبد. ۲- توده های نمکی مشرق تهران ۳- کوه نمک قم ۴-گنبدهای نمکی حوالی اردکان اهمیت گنبدهای نمکی : / الف- منشاء نمک اغلب کویرها و شوره زارهای مناطق پایین دست و پلایاها هستند ب- در اغلب مناطق ایران آلود گی آب رودخانه ها مر بوط به گنبد های نمکدار است 

صفحه 51:
اسی نواحی قم در نئوژن و کواترنر در اطراف قم تعدادی گنبد نمکی وجود دارد که برخی از نها در مسیرجاده قم-کاشان و بعضی در شرق قم قرار دارد. سازند قرمز زیرین در پهنه قم و دیگر نقاط حوضه های ترسیر در زیر سازند قم قرار داردکه این سازند در محدوده جنوبی حوضه قم به همراه پیکره های ضخیمی از سنگ نمک. هسته گنبد نمکی را به شرح ذیل تشکیل می دهد: - سازند قرمز زیرین - این سازند از یک سری نهشته های متعلق به دوره الیگوسن تشکیل یافته از نظر لیتولوژی شامل کنگلومرای قرمز رنگ. مارن, ماسه سنگ. شیل. کلیستون و ژیپس می باشد. -نهشته ها متعلق به دوره الیگو-میوسن (سازند قم) -نسبت به سازند قرمز زیرین گسترش زیادی دارد و از یک سری مارن. کنگلومرا؛ ماسه سنگ و مارن های ماسه ای و آهک تشکیل شده است -نهشته های میوسن-اين نهشته ها از یکسری کنگلومرا و ماسه سنگ و آهک ماسه و مارن های ماسه ای و مارن آهک تشکیل شده است -سازند قرمز فوقانی-اين نهشته ها از یکسری کنگلومرای قرمز رنگ مارن-ماسه سنگ همراه با ژیپس تشکیل شده و بطور هم شیب روی نهشته های قبلی قرار دارد. سن نهشته ها به میوسن نسبت داده شده است. -نهشته های متعلق به عهد حاضر-این نهشته ها از تخریب سنگهای قدیم تر تشکیل یافته و عمدتاًمناطق پست و کم ارتفاع را تشکیل می هد و از یک سری نهشته ها با منشاء رسوبی و ولکانیکی بوجود آمدهاند. 

صفحه 52:
خب ۱7 تصاویری از گنبدهای نمکی 

صفحه 53:


صفحه 54:


صفحه 55:
۲ زاگرس : سازند اميران : مقطع نمونه آن از كوه اميران لرستان كرفته شده است . ‎٩۰۰‏ متر ضخامت دارد. متشکل از سیلت و ماسه سنگ است که دارای آهک شیلی نیز هست - حساسیت به فرسایش : مقاو به فرسایش بوده و بيشتر واریزه و بیرون زدگی دیده می شود سازند يابده كوربي : نام آن از کوه پابده خوزستان گرفته شده و ۸۰۰ متر ضخامت دارد .متشکل از مارن .شیل و آهک رس دار دریایی است . در گویش بختیاری گورپ به معنی صدای انفجار است. این سازند قبلاً قسمتى از مارن دزک و با قسمتى از مارنهاى داراى كلوبير نيا محسوبه مى كرديد. در ‎OSES‏ زيرين سازند كوربى ب سازند ايلام دكر شيبى قرسايشى خفيفى وجود دارد كه با سطح آهن دار هوازده مشخص شده ست . كنتاكت فوقانى آن با سازند يابده با شيل هاى ارغوانى حالت دگر شیبی فرسایشی دارد حساسيت به فرسايش : این سازند شامل ۳۲۰ متر مارن و شیلهای خاکستری مایل به آبی و به صورت فرعی شامل لایههای تازک آهک رسی میباشد. این سازند در مقابل فرسایش نامقاوم بوده و توپو گرافی ملایمی را به وجود میآورد. تنها بخش آهکی امام ٍ حسن این سازند در برش نمونه مقاومت بیشتری را در مقابل فرسایش از خود نشان داده و برجسته بقیمانده است.پایده نسبتاً حساس به فرسایش به ویژه فرسایش آبی بوده به طوریکه اشکال فرسایش شیاری . آیراهه ای و سطحی در آن مشاهده می شود -سازند آسمارى : نام آن از کوه آسماری خوزستان گرفته شده است. این کوه تافدیس فشرده فرسایش یافته ای است که در هسته آن سازند آسماری رخنمون دارد. شخامت آن ۳۱۵متر است. متشکل از آهک کرم تا قهوه ای رنگ فسیل دار می باشد و ‎of Jabs‏ یاد است 

صفحه 56:


صفحه 57:
۳ از خصوصیات بارز این سازند ضخامت زیاد آن میباشد که توانایی ایجاد پدیدههای کارستی و توسعه تخلخل ثانویه را فراهم کرده است 

صفحه 58:
این سازند از میدان نفتی گچساران گرفته شده است. متعلق به میوسن زیرین است . متشکل از رسوبات تبخیری ضخیم و گسترده همراه لایه های ژیپس . مارن قرمز و آهک فسیل دار است . ن سازند از نظر تکتونیکی فعال بوده و دارای تحرک بسیار بوده و در مقابل فشارهای تکتونیکی 

صفحه 59:
- فرآیندهای تخریبی گچساران : ۱- حرکت های توده ای : مهمترین پدیده فرسایشی در شیب های شمالی زاگرس حرکت های توده ای است که به اشکال مختلفی منجمله لغزش ۰ سولفلو کسیون و حرکت های توده ای می باشد . ۲- تیب انحلال : در دامنه های منظم که شیب آنها حداکثر تا ۱۵ درصد است ‎GT‏ حاصل از ذوب برف یا بارش باران فرصت نفوذ داشته و سبب عمل انحلال و ایجاد دولین می نماید ۳- تیپ های مختلف فرسایش آبی مانند شیاری . بدلند . فرسایش کناری - سازند میشان : نام آن از دهکده میشان در ناحیه خوزستان گرفته شده است .حدود ۷۱۰ متر ضخامت داشته و متعلق به میوسن زیرین است. متشکل از آهک صدف دار با تناوب مارن خاکستری است حساسیت به فرسایش : تیپ های فرسایشی زیر در اين سازند قابل رویت است : ۱- فرسایش سطحی ۲- فرسایش شیاری ۳-فرسایش آبراهه ای 

صفحه 60:


صفحه 61:


صفحه 62:
سازنند آغاجاریی نام آناز میدلنن_فتیآغاجاری‌گرفته شده لست ضخامتآندر حدود ۲۹۶۵ متر لستمتشکل" از ماسه سنگآهکار قهودلی ررگه هاوكج مارزقرمز و متعلقيه ميوسرفوقانىتا يليوسرهست : حساسيتبسه فرسايش] وجود ماريزهائثييسوار ليس اند را حساسبه فرسايشهائيير نموده لست حركتهائتوده لئ در دلمنه هاىشما وبا رو به شما |إغلريسه صور لسفزش سولفلوكسيونو خزش-1 دیده می‌شود فرسایش‌خندقی: در مناطقکم شیبو مناطقک شاورزی‌دیده می‌شود -2 فرسايش للزونده يا كناررئ در مسیر رودهایدلتمیمشاهده می‌شود -3 

صفحه 63:
سازند آغاجاری 

صفحه 64:
سازیند بسختیاریی نام آناز کوههایس ختیاریدر شما لش رقخوزستان‌گرفته شده لستضخاستآن‌در حدود - ‎SSS Stead ad‏ با قلود ها ىآ ‎a sie AS‏ هاومتاوباز باه ستکمی اد 

صفحه 65:


صفحه 66:
ممما سس دوره کواترنر در ایران اين دوره در ايران بسيار محدود بوده ودر مقايسه با ساير دوره هاي زمين شناسى بسيار ناجيز است به طوريكه مى توان كفت مطالعات كاريردى در كواترئر براى اولين بار در سال ]0 با همكارى دانشكاه استراسبورك فرانسه و دانشكده منابع طبيعى دانشكاه تهران انجام. كرقته ست . با توجه به آنكه يران در موقعيت حاشيه يخجالى قرار كرفته است لذا در دوران يخجالى اروب . إيران در دوره هاى بارانى و بين بارائى قرار داشته است و همین موضوع سبب إيجاد يادكانه هاى آبرفتى شده است . طبق نظریه پروفسوررنال شرایط آب و هوایی ایران شبیهشمال آفریقامی باشد . -پادگانه های آبرفتی دوره کواترن ایا ۱- جنگ ترویا: جدیدترین پادگانه است .رسوبات آن شامل قلوه سنگ , سنگریزه. شن درشت و لای است . خاک چندانی ندارد . شیب بادكانه ۱۳است و به وسیله درختان غیرمشمر اشغال شده است . سن آن حدود ۰ ۵۰متر است . ۳- یداه وورم: در این دوره آب و هوا معتدل و نزلات ۲ ت پرابر حلت کنونی بوده است . از نظر دانهپندی شامل رس و لایبوده و عناصر درشت بندرت یافت می شوند .آثار فرسایش در آن مشاهده نمی شود . آغلب زمین های زراعتی بویژه زمین های زراعت آیی در آن يافت مى شود .سن آن بين 7 اهزار تا ۱۵ هزار سال است. ۳- پادگانه ریس : شرایظ آب و هوابى در اين دوره با دوره هاى نيمه خشى و خشك مشخص مى شود .خا اين يادكانه از نوع آبرفتى و قهوه ای آهکی با بافت لوم رسی با نفوذ زیاد است . اغلب به وسیله مراتع اشغال شده است و شیب آن در حدود ۰ ۱تا۲۰ درصد می باشد .سن آن حدود ۱۲۰ هزارسال است. ۴ -میندل: در شرایط آب و هوايى نيمه مرطوب و مرطوب گذشته تشكيل شده است . خاک رنگ قرمز مایل به سیاه دارد که نشان دهنده وجود آهن و مود آلی و غنى بودن از هوموس است بهترین نوع خاک از نظر کشاورزی است . سن ان درحدود ۳۰۰ هزارسال است ۵- گونز این دوره با تفییرات شدید آب و هوايي همراهبوده است. از ویژگی های رسوبات آن تخته سنگ های تقریباً كرد می باشد که در اثر حمل آ بوجود آمده اند .با توجه به شرایط آب و هوایی خاک چندانی تشکیل نشده است سن آن حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰ هزار سال است. 

صفحه 67:
خب ۱7 پادگانه هاي کواترند _ 

صفحه 68:


صفحه 69:
ویلافرانشین ساختار یسوبانلین وید از رسوباتتسیمان‌س ستسه صورنک نگلومرلی‌حساسیبه فرسایش تسشکیلشده لستتسه همیزبلی(لسنکه لغلبآنب» دلیلف رسایش‌شدید دورد گونز از بیرییفته و . آثار کمیاز آندر ایرلنی افتمی‌شود 

صفحه 70:
نئوتکتونیک ایران لیرلندر دورد کولترتر از نظر تکتونیکیب سیار ف_عا له وده و زمیر) رزد هایزبیادیاز سلل ۸۰ - .میللدی‌در ایرلن‌به ثببتیسیده لست بخش نسبتاً پایدار ایران زون ایران مرکزی است که علت پایداری آن در اين منطقه ضخامت زیاد رسته جامد زمین می باشد نظر فازهای کوهزایی , دو فاز در کواترنز ایران و دنیا شناحته شده است فازكوهزليوضعيفوا الشين در كواترنر زيريركه در حدود ۱/۸ تا ۱/۶ میلیونسالیشبه -1 وقوع پیوسته لست‌لیرف از در زاگرسدر داخل‌سازنند ک نگلومرلیبختیاریو در خزر بسین .سازندهای آبشوران و آ کچاگیل وجود دارد فاز کوهزلییب سیار قدرتمند پاسادنین که حدود ۷۰۰ تا۴۰۰ هزارسا لپ یش وده و دگر -2 شيبومشخصورا بسیزییسوبانبرفتی‌جولزو سازندهایک واترنر قدیمی‌تر مثل‌سازرند بسختیاری به وجود آوردد لست در لیررویداد هم سرعتحر کنت._فحانامیتوسفر افزلیش افته و هم‌رلستای ح ركتآنها تغييرادتبنيادىدلشته لست ساختمانهاىمور فوتكتونيكىآ ندر ليرلنيسيار فراولنلست .كه بعضئاز لينتغييرلتعبار_تند از جيرخور د كىساززيندهائهزاردره . بختيارىو كرود مكرلن در واقع در ستون جينه شناسى ايران يس از اين واحدها رسوبات ضخيم و جين خورده اى وجود ندارد 

صفحه 71: