فلسفه مشارکت

صفحه 1:
‎ety‏ اد ‎By Pl a ade‏ را ‎re OI) Je) Ee IN‏ ‎ 

صفحه 2:
2 000007 FS ‏ا ا‎ » © ‏موانع مشاركت‎ * تکراشم ‏جلوه های‎ BG ea) ee er re SON rag eer be ( (ever) 

صفحه 3:
مشارکت کلمه ای عربی در باب مفاعله می باشد » که در 7 ات بر رس ‎TB) NCS) SLED ae) deeded‏ مساعى » بار كيرى » كمك متقابل » كنش متقابل » تقسيم كار » همنوايى » واكذارى امور » = ‎eS PT OTS eee ed‏ = ‎eS re Pe ete TCE el ECS‏ مددكارى » ياورى » اعانت » مددخواهى » دستكيرى » ۱ » خوداتکایی » خودمختاری » انبازی و .. 

صفحه 4:


صفحه 5:
« ‏حيات‎ obs! 

صفحه 6:
بردن و با در گروهی شر جستن و بنابراین با آن همکار داشتن است 

صفحه 7:


صفحه 8:
0010 ‎apy ys rea ine. ee‏ ار ار ‎oe)‏ دخالت دادن اسان - = در تصمیم گیری ها و سیاست گزاربهای پر 

صفحه 9:
le Te Stoke IF ‏رکت مي‎ . ‏نياز انسان به احترام و برابرى و اظهار وجود‎ -١ ‏اد رت مر‎ ‏و‎ - توسعه نيروى انسانى 4 - مشورت كردن زمينه را براى شريك شدن در عقل ديكران فراهم می نمابد و قطعا تصمیمی که حاصل از تدیبر جند عقل باشد بهتر از تصمیم یک نفر می باشد . 

صفحه 10:
. ae ین 8 وسدن به ات و سلبت ۲۳ 

صفحه 11:
در قرآن کریم در سوره ی آل ما اس آیه ۰۳۸ نیز به صراحت به شو ۱ ۳۳ مشورت و استفاده از نظرات ‎dnb‏ — افراد تأکید گردیده است . 

صفحه 12:
3 ی كانون یات «مشارکت ‎eres Par‏ ياسى ‎5١ ١‏ ‎a Se ae‏ اسا قالب ه منارکت ‎١ 3 ae‏ ‎eet oi‏ ی سا در ۳ آن اختصاص بافنه است : ‎Zz‏ ‎cel oe pr‏ رد شورای شوراي! ان » شهر بخش » روستا و نظاير 4 از ارکا ‎ya ie cea oa‏ 

صفحه 13:
و لالم اخلاقی و معنوی است . هنکای ۳ افراد در ۳ 6 مشار کت می ‎ey‏ ‏بدون شك ال 22 ا ا ل ‎CE‏ ‏عمل مى آيد. 

صفحه 14:
و نسبت يه لكان 15ر0 دق نت لاق نيه طون كسترؤة اظلاعات را رد و بدل مى كتند و براى 5 ‏ان‎ ‎om ah gid Bate ai an sty SE rns Zh cle ait CeO pes Bro Ae | on eee) 9 ‏ی‎ at ۲ ‏و‎ ies le 2 ents 3 0 ‏ابت مند‎ ry ۳ sical ‏ل‎ aT he a pop ‏وه‎ ‎j ‏ل"‎ 1 Sof ‏خيطه كارى راايه‎ Co eee kee) 21 I a ages er) ee rn cree camer as HC fet) 

صفحه 15:
‎Ry eae)‏ رن این نتیجه می رسد که هر کاه مردم در كردن شيوه هاى انجام دادن كارى كه يه را ا ار ا ‎SO SEPP‏ —— ا ‎Sl SLE ee‏ زیم پذ برد وراه سازكارى را بيش مى ‏ند. ‎ 

صفحه 16:
نظام هایی که شماری از افراد به کار می بردازند » بر ‎RE ar On ROD heyy‏ از توانند عضو باری دهنده و سودبخش گروهی باشند که 1۱۱5 ‎One SU rar ere)‏ )8 ور ‎pe RCS TH ee eo eT ee‏ << امنيت » بيوندهاى اجتماعى » حرمت و احترام و خودشكوفايي باسخ مى كويد . اين بهتر شدن ارزشهاى انسانى در كار هم ‎eee nC,‏ ل ل ۱ 

صفحه 17:
سبالارفتن کیفیت کار و برتر دق کیشیت زندگش کاری) سا سای من پیز شی ۵گد گونی و تازه گردانی - بدیدآمدن احساس «ما» و هويت ‎eet)‏ ol tl pe eh ence ‏د‎ SSP ee Boor rote eRe T ee : Bi ‏ميان‎ جو پر ی 

صفحه 18:
رو ‎ea‏ و راز لد اولنهة ‎Sj pisos‏ خارصته فییت و تخیر Be Tee ee a ‎ B Ce Mee Te‏ نك ‏در کار 

صفحه 19:
‎reap) 7‏ ۳ و ها از میا با حانی ششن ۶ با تروز این بدنده هر زها از میان بر ی ‎es Fe‏ سل بل مس ریز لش بررلب تری رتست به گذشته در سرا ل ‎Sl a Oe‏ زب تلد ‏د) مشترى : اهميت بيش از حد مشد ‎wh!‏ ‎ee FERN FE‏ سم ره ‏رجوع در نظام هاى نوين مى باشد ‎٠.‏ 

صفحه 20:
‎Jarre fe) 1‏ 0 اریم و انتظار موفقیت داشته باشیم بایستی اجزاء نافت مور 3 نظر را شناسایی نموده و همه ی آنها را به صورت توأم و با تک برنامه هر بر سل ور ازیم ۰ ‎ 

صفحه 21:
— pe nS oe elles 1 ‏نا هستند كه‎ 100 207 J ‏فرع ل مرا ره کرت هس پم‎ eee eee pcan ey py Fy ساختارهای استبدادی محالی برای ۳ ه مشا ‎aT heed‏ رس سس سرت ‏نخواهند يذيرفت ‏راهبردهاء برنامه هاء بودجه هاء اهداف » تَصَمِيَمَاتَ 09 120ص هد اطلاعا! تحلیل آنها كه در اختيا ‎creer‏ ۳ در صورتی که ۱۵ ‎OR Fe OPO RCSL EE‏ ا ‎St‏ 

صفحه 22:
! ۰ ‏رب سرا عارك‎ BSD Ly Ls ee corey a در نظام استبدادی مدیریت است که نظارت را آورد و مراقب اجرای دقبق آن است در حالی که ۵ مشا ركتى افراد به شكل كبرى اهداف كمى مى كنيل 7/5 ‎prem oe)‏ ال ال ل ا ا ا رل را استبداد را ترویج می کند . 

صفحه 23:
‎sleet horse‏ ارك تس نس سر سیر سردا است . برخی این موانع را به موانع فرهکی 3 ۲2۰ سازمانی » و عده ای دیکر آنها را تصورت تحران قاه لصا سس و ار دمارد ‎Be va BS I patios)‏ اشكال ديكر دسته بندى نموده اند . 

صفحه 24:
TOY ey a Te aS alam ۳- عدم اعتماد به نظرات دیگران = = 4 Sy NETS) Pep RYE) CW rt ‏دیگران‎ ۵- نبود حس کنجکاوی در افراد ۶- احساس حقارت و ضعف. 

صفحه 25:
تس رل ‎KN‏ ا و2 دست. وبا گه 4- عدم دسترسى به اطلاعات ‎Re‏ مر ‘Die eee al ‏شده توسط افراد در تصمیم گیری ها ی‎ Spec sy Lae ‏بات نز‎ Arges ‏سر‎ 5 RP 

صفحه 26:
۱0 سل ۱ 3 Se TCP AY ‏ا‎ ‏کار گروه‌ها‎ جلسات هم اندیشی و غیره 

صفحه 27:
- جمع كرايى /فرد كرايى - خرد ورزی / عاطفه ورزی - برهيز از ابهام 

صفحه 28:
Wyss «<< ‏بای‎ eee 

صفحه 29:
2 ‏ما رت‎ Gi ‏موفق و موید باشید.‎ 

عنوان کارگاه: فلسفه مشارکت سخنران: دکتر علی رشیدپور عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسالمی واحد علوم و تحقیقات اصفهان پاییز 1389 مفهوم مشاركت و ويژگي هاي آن • فلسفه و مباني نظري مشاركت • جایگاه و اهمیت مشارکت از دیدگاه اسالم • مشاركت و جايگاه آن در قانون اساسي • فوائد مشاركت • پيامدهاي مشاركت • داليل حركت به سمت مشاركت • چگونگي ايجاد زمينه براي رسيدن به شيوه اي مشاركتي • موانع مشاركت • جلوه هاي مشاركت • رابطه شاخص هاي فرهنگي با مشاركت(شاخص های • هافستده) مفهوم مشاركت و ويژگي هاي آن مشاركت كلمه اي عربي در باب مفاعله مي باشد ،كه در زبان فارسي واژه هاي ذيل را معادل اين واژه به كار مي برند . معاضدت ،تعاون ،همياري ،دگرياري ،همكاري ،تشريك مساعي ،يارگيري ،كمك متقابل ، كنش متقابل ،تقسيم كار ،همنوايي ،واگذاري امور ، خودگرداني ،مردم ساالري ،مسئوليت پذيري ،هم انديشي ، همفكري ،دستياري ،همدمي ،همراهي ،يارمندي ، مددكاري ،ياوري ،اعانت ،مددخواهي ،دستگيري ، خودياري ،خوداتكايي ،خودمختاري ،انبازي و … قديمي ترين تعريف مشاركت عبارت است از : پيوندي دو سويه ، سازنده و سودمند ميان دو تن يا بيشتر. ساروخاني در تعريف مشاركت مي گويد : « شركت فعاالنه انسانهاست در حيات سياسي ،اقتصادي و فرهنگي و به طور كلي تمامي ابعاد حيات » آلن بيرو : مشاركت كردن به معناي سهمي در چيزي يافتن و از آن سود بردن و يا در گروهي شركت جستن و بنابراين با آن همكاري داشتن است سازمان ملل متحد : مشاركت عبارت است از « دخالت و درگير شدن مردم در فراگردهاي اقتصادي ،سياسي ،اجتماعي و فرهنگي اي كه بر سرنوشت آنها اثر مي گذارد . فلسفه و مباني نظري مشاركت هدف اساسي مشاركت شخصيت بخشيدن به انسان و وارد كردن او در جريان امور مختلف ،اداره ي امور سازمانها ،مؤسسات و آموزشگاهها و همچنين دخالت دادن انسان در تصميم گيري ها و سياست گزاريهاي مربوط به خود و سازمانش مي باشد . در مجموع موارد زير را در ارتباط با نياز به مشاركت مي توان مطرح نمود : -1نياز انسان به احترام و برابري و اظهار وجود . -2حمايت و پشتيباني انسان از نظرات و دستاوردهاي خويش . -3كمال جويي مستمر انسان -4توسعه نيروي انساني -5مشورت كردن زمينه را براي شريك شدن در عقل ديگران فراهم مي نمايد و قطعًا تصميمي كه حاصل از تدبير چند عقل باشد بهتر از تصميم يك نفر مي باشد .  -6ارائه نظرات متعدد و گوناگوني -7فريضه امر به معروف و نهي از منكر -8بهبود روابط بين افراد در سازمان و جامعه ،مديران و زيردستان -9رسيدن به اطالعات جامع و كامل براي اخذ تصميمات -10نياز به هماهنگي با تغييرات محيطي جایگاه و اهمیت مشارکت از دیدگاه اسالم در قرآن كريم در سوره ي آل عمران .آيه 159و سوره شوري . آيه ، 38نيز به صراحت به شورا و مشورت و استفاده از نظرات همه افراد تأكيد گرديده است . مشاركت و جايگاه آن در قانون اساسي در بند 8اصل سوم قانون اساسي آمده است : « مشاركت عامه مردم در تعيين سرنوشت سياسي ، اقتصادي ،اجتماعي و فرهنگي خويش» جايگاه مشاركت مردمي در قانون اساسي در قالب شوراهاي اسالمي تعريف شده و اصل هفتم اين قانون به شرح ذيل به آن اختصاص يافته است : « طبق دستور قرآن كريم « :و امرهم شوري بينهم » و « شاورهم في االمر » شوراها :مجلس شوراي اسالمي ، شوراي استان ،شهرستان ،محل ،بخش ،روستا و نظاير اينها از اركان تصميم گيري و اداره امور كشوراند . فوائد مشاركت مشاركت داراي حقانيتي فطري ،اخالقي و معنوي است .هنگامي كه افراد در امور ،مشاركت مي نمايند بدون شك عملكردها بهبوديافته و از ايجاد هزينه هاي اضافي جلوگيري به عمل مي آيد . دانشگاه كلمبيا در پژوهشي كه توسط ليوين( )1988انجام گرفت به بررسي 495سازمان و مؤسسه پرداخت كه نتايج ذيل را بدست آورد : ـ شركت هايي كه كاركنان را در سود و منافع سهيم مي كنند به مراتب عملكردها مالي بهتري و نسبت به ديگران دارند . ـ شركت هايي كه به طور گسترده اطالعات را رد و بدل مي كنند و براي مسئوليت دادن به كاركنان برنامه هاي وسيع دارند به نحوي چشمگير از سازمانهايي كه توسط چند تن اداره مي شود ،عملكرد بهتري دارند . ـ طراحي قابل انعطاف كاري ـ ساعات شناور ،چرخش و گسترش حيطه كاري و مهارت هاي چندگانه ـ به طور كامل مؤثر بر موفقيت مالي است . ـ آموزش دهي و توسعه ي حيطه كار ،تأثيري مثبت در عملكرد مالي تجارتي دارد . ـ وجود روشهاي رسمي اعتراض براي حمايت از حقوق كارمند هم در شركت هاي داراي اتحاديه و هم بدون اتحاديه ،بر عملكرد رده هاي پايين سازمان تأثير زيادي مي گذارد . ـ شركت هايي كه مشاركت اقتصاد گروهي ،مشاركت عقالني ،طراحي شغل قابل انعطاف و آموزش هاي ضمن خدمت و توسعه ي حيطه كاري را به هم آميخته اند ،افزايش توليد بيشتري دارند .دو سوم تفاوت در تأثير عملكرد سطوح پايين خدمتي ناشي از اثرات تركيب اين اقدامات است» . كرت لوين در پژوهشي در سال 1947 در مورد شيوه تغذيه مردم اياالت متحده آمريكا به اين نتيجه مي رسد كه هر گاه مردم در دگرگون كردن شيوه هاي انجام دادن كاري كه به آنها مربوط است مشاركت فعال داشته باشند ،مقاومت و ايستادگي آنان در برابر دگرگوني كاهش مي يابد و ميل و عالقه منديشان به تغيير و دگرگوني افزايش مي پذيرد و راه سازگاري را پيش مي گيرند . كيت ديوس و جان نيو استروم در مورد فايده مشاركت بر اين باورند كه در درون سازمان ها و نظام هايي كه شماري از افراد به كار مي پردازند ،بزرگترين بهره مشاركت آن است كه حق طبيعي كاركناني را كه مي توانند عضو ياري دهنده و سودبخش گروهي باشند كه در آن كار مي كنند ،به آنان باز مي گرداند .مشاركت ارزشهاي انساني را در سازمان پاس مي دارد و به نيازهاي كاركنان براي امنيت ،پيوندهاي اجتماعي ،حرمت و احترام و خودشكوفايي پاسخ مي گويد .اين بهتر شدن ارزشهاي انساني در كار هم براي جامعه مهم است و هم براي كاركنان. پيامدهاي مشاركت پي آمدهاي افزايشی ـ باالرفتن كيفيت كار و برتر شدن كيفيت زندگي كاري ـ آسان شدن پذيرش دگرگوني و تازه گرداني ـ افزايش روحيه وفاداري سازماني ـ پديدآمدن احساس «ما» و هويت يگانه ـ باال رفتن درجه بردباري و شكيبايي در برابر ديگران ـ گسترده شدن فرصت بيان آزاد ،احساس و عواطف و انديشه هاي دروني ـ فزوني گرفتن پيوندهاي صلح آميز ميان باالدستان و زيردستان و ميان همكاران ـ افزايش ميزان انگيزش و عالقه مندي به كار پي آمدهاي كاهشی ـ كاهش تعارض ،دشمني و رقابت كوبنده و ناسالم ـ كاهش ميزان سرپرستي و نظارت ـ پايين آمدن ضرورت تنبيه و كيفر ـ كاهش ضايعات و به هدر دادن مواد اوليه ـ كم شدن ترك خدمت ،غيبت و تأخير در كار ـ كاهش فشار عصبي و تنش در كار ـ كاهش ناخشنودي مشتريان ـ پيش گيري از دوباره كاريها داليل حركت به سمت مشاركت الف) اطالعات :با استفاده از تلويزيون ،كامپيوتر و اينترنت سرعت دسترسي به اطالعات نيز بسيار باال رفته است ،بنابراين دسترسي به موقع به اطالعات اولين و شايد مهمترين دليل حركت به سمت شيوه هاي مشاركتي تصميم گيري مي باشد . ب) جهاني شدن :با بروز اين پديده مرزها از ميان برداشته شده و افراد و سازمان هاي منزوي براي ايجاد ارتباط مؤثر به افراد و اعضاي فعال جامعه جهاني بدل مي شوند و نقش پررنگ تري را نسبت به گذشته در سرنوشت جامعه و جهان خويش برعهده مي گيرند . ج) فن آوري :فن آوري باعث دگرگوني دائم نظام هاي كاري و فعاليتهاي افراد مي شود .با پيشرفت فن آوري افراد زمان كمتري را صرف فعاليتها و امور روزمره مي نمايند ،لذا زمان بيشتري از افراد آزاد مي شود ،كه افراد مي توانند اين زمان مازاد را صرف مشاركت در امور سازند . د) مشتري :اهميت بيش از حد مشتري و ارباب رجوع در نظام هاي نوين عامل اساسي براي گرايش به سمت مشاركت مي باشد . چگونگي ايجاد زمينه براي رسيدن به شيوه اي مشاركتي عوامل متعددي در سازمان و جامعه وجود دارد كه به صورت منسجم و يكپارچه شرايط را براي اداره مستبدانه ي امور فراهم مي آورد و انجام تالشها و كوششهاي ضعيف و بدون پشتوانه براي انجام مشاركت هاي موقتي در اين بافت نظام يافته و منسجم قطعًا محكوم به شكست مي باشد . چنانچه بخواهيم در اين بافت شيوه اي مشاركتي را به اجرا بگذاريم و انتظار موفقيت داشته باشيم بايستي اجزاء بافت مورد نظر را شناسايي نموده و همه ي آنها را به صورت توأم و با يك برنامه تدوين شده در جهت برقراري شيوه ي مشاركتي دگرگون سازيم . اجزاء موجود در بافت کنونی سازمان و جامعه ارزش ها :ارزش ها اغلب نيروهاي ناظر و نامرئي هستند كه بيش از ساير عوامل ،تعيين كننده ماهيت اداره كردن هستند ساختارها :ساختارها بيان گر فلسفه ما از شيوه اداره كردن هستند و طبعًا ساختارهاي استبدادي مجالي براي اداره مشاركتي فراهم نمي آورند . رهبري :شيوه هاي رهبري استبدادي (فرادستي ـ فرودستي) نيز مشاركت را نخواهند پذيرفت . فرآيندهاي مديريت :راهبردها ،برنامه ها ،بودجه ها ،اهداف ،تصميمات و بازخوردهاي منطبق بر شيوه هاي استبدادي ،زمينه هر گونه مشاركت را از بين خواهد برد . اطالعات :دسترسي به اطالعات و تجزيه و تحليل آنها در صورتي كه در اختيار مقامات باال نباشد زمينه مناسب را براي مشاركت فراهم مي سازد . مناسبات :نوع روابط سلسله مراتبي و متقابل ،قطعًا مانع مشاركت خواهند بود . شايستگي ها :نظام هاي استبدادي بر افزايش شايستگي هاي افراد كه در رأس قدرتند تأكيد دارند حال اينكه سيستم مشاركتي همه افراد و شايستگي هاي آنها را مالك قرار مي دهد . نظارت :در نظام استبدادي مديريت است كه نظارت را پديد مي آورد و مراقب اجراي دقيق آن است در حالي كه در نظام مشاركتي افراد به شكل گيري اهداف كمك مي كنند كه زيربناي نظارت است . پرداخت (دستمزد) :اگر دستمزد مشوق كار گروهي و یادگيري باشد مي تواند مشاركت را تقويت نمايد .اما اگر نظام دستمزد داراي پنهان كاري ،تقلب ،عدم رعايت شايستگي و غيره باشد استبداد را ترويج مي كند . موانع مشاركت در ارتباط با موانع مشاركت و عواملي كه مشاركت را مختل مي نمايند تقسيم بنديهاي متعددي صورت گرفته است .برخي اين موانع را به موانع فرهنگي و موانع سازماني ،و عده اي ديگر آنها را بصورت بحران هايي نظير بحران هويت ،بحران مشروعيت و اقتدار ،بحران يكپارچگي ،بحران توزيع و بحران مشاركت و يا به اشكال ديگر دسته بندي نموده اند . اساسی ترین موانع مشارکت -1جهل و ناداني -2خودخواهي و خودمحوري. -3عدم اعتماد به نظرات ديگران -4عدم توانايي در ايجاد ارتباط مطلوب با ديگران -5نبود حس كنجكاوي در افراد -6احساس حقارت و ضعف.  -7نخبه گرايي -8سلسله مراتب سازماني و مقررات خشك و دست و پا گير -9عدم دسترسي به اطالعات -10عدم رعايت اصل شايسته ساالري در سازمان ها -11استفاده نكردن از نظرات و پيشنهادات ارائه شده توسط افراد در تصميم گيري هاي سازمان -12ارائه نكردن آموزشهاي الزم براي مشاركت مطلوب افراد در سازمان ها جلوه هاي مشاركت مجلس شورای اسالمی مجلس خبرگان رهبری شوراهای شهر و روستا انواع شوراهای اداری ،دانشگاهی ،و غیره کارگروه ها جلسات هم اندیشی و غیره رابطه شاخص هاي فرهنگي با مشاركت(شاخص های هافستده) فاصله قدرت جمع گرایی/فرد گرایی خرد ورزی /عاطفه ورزی پرهیز از ابهام- افزایش مشارکت پذیری کم جمع گرایی عاطفه ورزی پایین فاصله قدرت زیاد جمع گرایی/فرد گرایی خرد ورزی /عاطفه ورزی پرهیز از ابهام فرد گرایی خردورزی باال کاهش مشارکت پذیری در پناه ایزد منان و در سایه الطاف هشتمین گوهر تابناک آسمان امامت و ولی نعمت ایران زمین آقا امام رضا (ع) موفق و موید باشید. وسالم علیکم و رحمت اهلل و برکاته