صفحه 1:
صفحه 2:
درس نهم:
روش ها و فنون شناخت slo نش اموز
صفحه 3:
فنون راهنمایی
به وسایل و روش های جمع آوری اطلاعات که به منظور
یآ آموران و راهنمایی آنان به کار می رود
فنون راهنمایی گفته می شود.کسب اطلاعات دقیق و جامع
در زمینه های استعداد و رغبت ,هوش, نگرش ؛پیشرفت
تحصیلی ,وضعیت جسمانی و روانی روابط خانوادگی تجارب
ز و همچنین شناسایی محدودیت ها و نارسایی های
ن آموزان از طریق فنون متعددراهنمایی حاصل می
اموزان ارائه خدمات راهنمایی به آنان
يت دانین.
تا
صفحه 4:
* روش های شناخت ذهنی
* مشاور میتواند با استفاده از انواع روش های شناخت ذهنی اطلاعات مفید و
لازم درباره دانشآموزان را به دست آورد از خصوصیات روش های شناخت
دهنی این است که نتایج سنجش تحت تاثیر نظر و قضاوت ارزیابی قرار
نمیگیرد از جمله روشهای شناخت ذهنی می توان مشاهده مصاحبه
پرسشنامه مقیاس درجه بندی شرح حال نویسی و گروه سنجی را نام برد.
* مشاهده
,ه یعنی توجه آگاهانه و ul را با دقت در اعمال رفتار فرد تعیین کردند
به عنوان یکی از شیوه های شاخص شناخت در مطالعات
علوم تجربی و تحقیقات اجتماعی مورد استفاده قرار میگیرد
مهمترین فنون راهنمایی محسوب شده و پایه و اساس
رفتار دانش آموزان است و زمانی
ی ات تا
صفحه 5:
مشاهده گر اصولا بر اساس طرح و نقشه مشخص و از پیش تعیین
شده نلاش میکند فرضیه يا فرضیه های خود را درباره فرد را از
طریق مشاهده مورد تایید پا تکذیب قرار دهد برای انجام مصوب
6 ب. ابزار و وسایل خاصی نیاز ندارد ولی باید از آمادگی
تخصصی و فنی لازم برای انجام آن برخوردار باشد.
ن موقعیت زمانی و مکانی مشاهده دارای اهمیت خاصی از این
آموز را در موقعیت های گوناگون و روزهای مختلف مورد
اران موقعيت ها معمولاً موقعيت هات بیع
صفحه 6:
* مشاهده دارای هدف است پرسکات هدفهای مشاهده را به صورت زیر خلاصه کرده
است:
08 اش آموز عملی ترین وسیله برای آزمایش اعتبار تمام فرضه های
+0 5 إرراره أو به دست آمدهاست
8 ]2 شاهده می توان فعالیت هایی را که منظور سازگاری و سهولت رشد و
شن آموز صورت پذیرفته است مورد ارزیابی قرار داد.
اده رفتار دانش آموز حقایق كسب مى شود كه به وسيله آن فى
تى از فرضيه هاى تدوين شده را رد يا تاييد كرد و در نتيجه نسبت به
تکامل دانش آموز بینشی عمیق تر حاصل نمود
صفحه 7:
* صاحبنظران برای کسب نتایج دقیق و قابل استفاده از مشاهده چه نکات چندی
۲ ررایرای مشاهده گرلن ضروری تشخیص داده اند.۱تعیین هدف 3[ 1
شروع مشاهده مشخص ساختن رفتار مورد نظر به طور دقیق آگاهی بر
ران برای کسب نتایج دقیق و قابل استفاده از مشاهده چه نگات چندی
به قرار زیر را برای مشاهده گران ضروری تشخیص داده tail
* تعيين هدف قبل از شروع مشاهده مشخص ساختن رفتار مورد نظر به طور
دقیق آگاهی بر این است که مشاهده را امری با معنی و نتیجه آن را سرقت می
ماز در غیر اینصورت سردرگمی مشاهده گر را به دنبال خواهد داشت
1 در موقعيت واقعى مشاهده رفتار زمانى وسيله اى با ارزشى برلی
به حساب مىآيد كه در موقعيت طبيعى صورت بذيرد و
هنكامى كه دانش آموز فعاليت هاى طبيعى و عادى
ضمن کار در کارگاه و آزمایشگاه ساعت
صفحه 8:
نگردن تعداد مشاهده یک بار شناخت بهتر این رفتار دانشآموزان
مستلزم تداوم مشاهده است بنابراین باید دانش آموز در موقعیت های
مختلف و حتی ساعات متفاوت روز تحت مشاوره قرار گیرد تا بتوان ادعا
کرد که نمونه کاملی از رفتار وی مورد بررسی قرار گرفته است مطالعات
ن داده است که مشاهده در دفعات متفاوت و زیاد و در زمانهای کوتاه
جامعه واقعی تر از رفتار دانش آموز را به دست می دهد تا
صفحه 9:
* خودداری از یادداشت برداری در هنگام مشاهده مشاهده گر نباید در حين
آحام مشاهده به ثبت مشاهدات خود اقدام ورزد و رفتارهای دانش آموز را
در نظر گرفته و به خاطر بسپارد و پس از پایان مشاهده آنها را ثبت کند و در
زمان انجام نشود ممکن است دانش آموزان متوجه موضوع ساخته و رفتار او
۹ بگذاردثبت مشاهده باید بلافاصله پس از پایان مشاهده صورت پذیرد .
ه بايد از تغییر و تفسیر ضمنی و دخالت دادن حقایق شخصی و
پیات قبلی که درباره فردی وجود دارد اجتناب کرد.
اهده كران همجنين بايد به ياد داشته باشندنتايجى كه به
فتارحاصل مى شود .صرفا مبتنى بر نمونه اى اذ رفتار
صفحه 10:
* مصاحبه
* یکی از مهمترین فنون راهنمایی و مشاوره قدیمیترین و
رایجترین روش های شناخت حساب میآید مصاحبه مصاحبه
گفتگوی حضوری و جلوی دوجانبه بین مشاوره و مراجعه می باشد
به منظور نیل به هدف معین انجام میشود با وجود نیاز به وقت و
هزينه زياد هنوز به روش طریق مناسب جهت کسب اطلاعات در
رفتارهای عادی و غیرعادی مصاحبهشونده محسوب می
ارز حاصل از گفت و شنود می باشد تعریف شده
تعریفی دیگریس از مشاهده آمده است که
صفحه 11:
اهمیت مصاحبه
مصاحبه مهمترین ابزار کار مشاوره از پژوهشهای انجام شده در چن
دههه اخیر نیز موّید این امر است. در سال ۱۹۵۰ کارل راجرزروان
شناس بزرگ معاصر و تعدادی دیگر از روانشناس معروف ادعا کرده
آند که نشریه یک ساعت مصاحبه بالینی دقیق برای من با مجموعه
تامل از آزمون های روانی به معنای بی اهمیت آزمونها نیست اما
حبه هنگامی که آزمون های استاندارد و متخصصان اجرا و
تعداد کافی وجود داشته باشد چند برابر می شود
نیاز به وقت زياد فناورى بیشتر :
صفحه 12:
*اهداف مصاحبه مصاحبه دارای هدف های اساسی از این
قرار است:
* دریافت اطلاعات لازم از مصاحبهشونده
* شناخت هر چه بیشتر و بهتراو
صفحه 13:
۶شرایط مصاحبه
* روبرو شدن مراجع و مشاور
٠» تعامل بين آن دو
صفحه 14:
۰ انواع مصاحبه
» الف) مصاحبه تحقیقی و مصاحبه مشاوره مصاحبه های تحقیقی معمولاً به وسیله
مصاحبهگر اجرا می گردد و مصاحبههای مشاوره تخصصی سفر به وسیله خود
مشاور انجام میشود .مصاحبه تحقیق از نظر هدف به چهار نوع تقسیم می گردد
که عبارتند از مصاحبه اطلاعات مسابقه حقیقت یابی مصاحبه عقیدتی و مسائل
مصاحیه استخدامی مصاحبه اطلاعاتی اساسا به منظور جمع آوری اطلاعات در مورد
مراجع و عرضه اطلاعات به وی صورت میگیرد. مصاحبه حقیقت یابی جهت تایید یا
اطلاعات قبلی و پاسخ برای این کار ناشناخته مهم انجام میشود.
و قدرت مشکلتر است لفظ وقوف به عقاید نگرش و ارزشهای
تب مسائل مختلفاست. مصاحبه استخدامی به منظور کسب آگاهی از تجار
sai ها شخصی و علایق مراجعه در راستای شرایط احراز شغلی
صفحه 15:
8 آز صاحب نظران نیز مصاحیه را به صورت۱)تشخیصی
۲ )پژوهشی ۳) مشورتی درمانی مسلح نمودند
1 مصاحبه تشخیصی هدف از این نوع مصاحبه تهیه زندگینامه
مصاحبهشونده و تعیین مشخصات حقایق و رفتار اوستباید از اظهارات
ی به دست آید.
پژوهش این مصاحبه با هدف جمع آوری اطلاعات مفید
افراد مانند داوطلبان استخدام از سوی موسسات و
صفحه 16:
* روش های مصاحبه ها
* مصاحبه های فوق به سه قسمت تقسیم می شوند:
(مصاحبه آزاد در آن هم مصاحبه کننده و هم مصاحبه شونده با هیچ محدودیتی
در انجام مصاحبه مواجه نیستند به طوری که مصاحبه کننده می تواند به
ت که تمایل دارد پرسشهای خود را به عنوان کندو مصاحبه شونده نیز
۶ به سوالات از آزادی کامل برخوردار است و هرطوری که اراده
ی نواند افکار احساسات و باورهای خود را بیان نماید .
ین مصاخبه متناوره ای است که در آن مرا ۳۳
هه کت ی ایند ام و۳۳
صفحه 17:
8 این حصاحبه بود مصاحبه کننده سوالات از پیش تعیین شده را یه رت ۲
عنوان مینا محسوب شوند با این سیستم درباره مواردی تعیین شده را به ترتیب به
8( و مصاحبه شونده با اين روند در مواردی که از دوستان می شود دا
پاسخ اقدام نماید از اين رو در این روش طرفین مصاحبه با محدودیت کامل 99199
هستند یک مصاحبه کننده نمی تواند از نظم وترتیب پرسش ها عدول نماید و یا حتی
کلمات و عبارات پرسش و تغییر دهد مصاحبهشونده هم موظف است فقط به همان
بش های مطرح شده پاسخ های لازم را ارائه دهد.
ب a که در آن طرفین مصاحبه با وجود اینکه از آزادی کامل برخوردار
موضوع می توانند سوالات خود را مشروط بر اینکه از حدود
so 1 نکن و هرچه با و هر نج کلمات وا ۳ روری
صفحه 18:
* نکات لازم برای اجرای مصاحبه
8 ام مصاحبه باید نکانی را در نظر گرفت:
٩ | کی اناق موسیفی بايد ساکت خلوت از نظر چیدمان ساده با ۲
آنجا که ممکن است و باید پیشفرض دیگری به جز غير از مشاور و مراجع در آن
حضور داشته باشند .
* معارفه, انجام معارفه را باید به صورت طبیعی گرم و صمیمی احترام آمیز و
8 2 بایستی با صدایيملايم و محبت آمیز و با دکر نام <ر ۳
نشستن نموده و مصاحبه را آغاز کن صدای مصاحبهگر زمین نرمی و
صفحه 19:
۲ ار کردن ارتباط چشمی باید از همان برخورد اول با مراجع ارتباط جشمی
برقرار شود و خم کردن سر بر روی پرونده و نگاه کردن به چیزهای دیگر به
غير از خودداری شود .
* نحوه شروع مکالمه مکالمه باید با جملاتی از قبیل بفرمایید بنشینید تا با هم
8 0 و بفرمایید که موضوعغ چیه و یا چه کمکی میتواند به شما بکنم
آغاز گردد.
: 8 احلی از سکوت به مراجع اجازه داده میشود که مشکلش را
کنند در این مرحله با استخوان مراکز قطع گردد
اجعات مراجعه باید به دقت مورد توجه قرار گیرد.
صفحه 20:
6 رفار مشاوره بر روند مصاحبه
* غالیا مشکلات دستیابی به اطلاعات مناسب در مصاحبه خصوصیات و حالات و
رفتار مراجع نسبت داده میشود و از مفاهیم ((مراجع همکاری نمی کند ))سخن
به ميان مىآيداين طرز فكر تنها به یک طرف معادله مصاحبه یعنی مراجع توجه
دارد و ارتباط پیچیده مقابل بین مراجعه و مشاور را مورد غفلت قرار میدهد.
در مصاحبه با تاثیر بسیار مهمی بر نحوه پاسخگویی مراجعه دارد و اين نشان
هد که به کارگیری بعد از ورود این مساله میتواند در نوع ارتباط با مراجع
رخی موارد به قرار زیر است:
صفحه 21:
ای ال فاده از از وازه های خاص حرفه ای, استفاده از وازه 705 84
مراجع معنای آنها را متوجه نمیشود به برقراری ارتباطی دوستان
cul میزندحتی زمانی که با برخی از مفهوم تخصصی آشنایی داشته
ال داشّت او میتواند متفاوت از برداشت مشاور باشد. اصطلاحات
[فسردگی و اضطراب که اقول از جانب مروجان به کار می روند از این
۲ که کاربرد اصطلاح فنی میتواند موجب از بین رفتن وقت با
بازداری جریان مصاحبه گردد. تجربه نشان داده است كه به
Leia از وازه مات خاص حرفه ای به obs فنی بهتراست
صفحه 22:
* مصاحبهگر همچنین تباید از سطحی ورای درک و فهم راجع به صحبت کنتد یا درک مراجع را دست کم
بگیرد. ممکن است این سوال واحد برای مردان مختلف به اشکال متفاوتی مطرح کرده بنابراین اين
مسابقه گران ورزیده و روشهای خود را بر اساس امکان و استعداد های روانی خاص مرجان تنظیم
میکنندو.
* هم حسی وهمدلی مشاورنه تنها باید با آنچه که مراجع میگویند توجه داشته باشد بلکه باید رفتارهای
غیرکلامی واکتشهای چهره و حرکاتش را نیز مورد دقت قرار دهد برای همه چی داشت تباید شرایطی
فراتر از شنونده خوب بود ن داشت بعنی باید مراجعه کرد که احساسات او درک میشود شما
شود با آگاهی کامل از طریق زندگی وچود دارد روش ها و راهبردهای بسباری وجود دارد که
از ظریق آنها هم حسی رابه مراجع منتقل نمود از جمله آنها میتوان به کیفیت ارائه
] به صورت پیگیر آن اشاره کرد علاوه بر آن میزان توچه مصاحبه گل زمان مناسب بیان
@ بودن احساس مراجع بر اساس روش کارل هنوز هم هنری است که کلید آن
قلافه مصاحبه گر به مصاحبه شونده است.
صفحه 23:
ببأآن مسائل شخصی مصاحبه گره در جریان مصاحبه,فروید معتقد بود که مصاحبه گران نباید هیچ
گاه مسائل قالب زندگی شخصی و خصوصی خود را با مراجع در مورد در میان بگذارند و بسیاری
از روانشناسان از این از اين عقیده پیروی می کردند اخیراً برخی از روانشناسان اظهار داشتند
که اگر مصاحبهگر گاه با احتیاط و با هدف معین تجربه موضوعات شخصی خود را به صورت
8 ور کند ممکن نتایج خوبی داشته باشد و جریان هم حسی را تقویت نماید.
8 | طنر و شوخی در مصاحبه ,همانندمخالفت با بیان موضوعات و زندگی شخصی فروید
استفاده از طنز و شوخی در مصاحبه بود با وجود اين در سالهای اخیر روانشناسان به
رسیدند که مصاحبه بالینی ویژه روان درمانی می تواند طنز استفاده کرد ممکن است
تحت فشار مطالب بسیار جدی و دشوار شود کمک نماید.
صفحه 24:
* پرسشنامه
* یکی از شیوه های بسیار مهم و رایج برای سنجش شخصیت افراد
پرسشنامه است .ساده ترین و بهترین وسیله گردآوری اطلاعات
است به همین دلیل محققان بسیاری از پرسشنامه استفاده میکنند
و سازمانهای متعهد به کمک این وسیله قادر هستند اطلاعات زیادی
لاسر .در علوم تربیتی ویژه در راهنمایی و مشاوره از اين
۲ ند منظور شناخت دانش آموزان استفاده زیادی می گردد
صفحه 25:
*پرسشنامه مجموعه منظم از سوالات است که به درستی برگزیده
شدهاند و به منظور سنجش خصوصیات فرد مورد نظر استفاده
قرار مى كيرد و اكر با دقت تهيه و تنظيم كردن اطلاعات
ارزشمندى در مورد رفتار دانش آموز در اختيار مشاوره قرار
. يرسشنامه هادر زمينه امور خانوادكى .محيط
,سلامت جسمی, فعالیت فوق برنامه »برنامه ریزی تحصیلی
و بهداشت عادت مطالعه و نظر آن در رابطه با دانش
صفحه 26:
* کاربرد پرسشنامه
* به عنوان مکمل سواد دانش آموز برای کسب اطلاعات ضروری
دانش آموزان تازه وارد به آموزشگاه
؟ »:ظور آگاهی مشاور از ویژگی های دانش آموزی قبل از شروع
صفحه 27:
ای که در تهیه پرسشنامه برایشان غبارت است از :
* مشخص کردن هدف از تهیه این مسئله و موضوع تهیه و تنظیم محتوایی
۲ الات بر اساس هدف مورد نظر
8 5ه صريح مطرح كردن سوا استفاده از نظریات
كارشناسان در تهيه
* طولانى نبودن يرسش ها زياد اين بودن تعداد و نوع يرسش ها حداكثر ٠٠١ و
صفحه 28:
پرسشنامه باید با توچه به اهداف و اشکال مختلف و به قرار زیر تنظیم گردد:
* باز پاسخ ,در آن سوال به نحوی مطرح می شود که پاسخگو آزاد به پاسخ به هر شکلی باشدو بدون
محدودیت در پاسخگویی نداشته باشد. مثل :
؛ آوقات فراقت خودرا چگونه گذراندید؟
چه آندازه با توانایی های خود آشنا هستید؟
#بعضی اوقات _سشنامه عبارتی آورده می شود که ناقص اند و دانش آموزان خواسته
1 او در پر ارتی آورد: 3 اند و دانش آموزا wl
را کامل کنند مانند؛
صفحه 29:
فروهليج و هویت اصرار دارند که در پرسشنامه موادی گنجانده شود که ناتمام
باشد تا افراد با پر کردن آن خصوصیات خود را توصیف نمایند.
* بسته پاسخ ,در اين پرسشنامه شامل چند پاسخ پیشنهادی برای هر سال در
نظر گرفته میشود و فرد باید جواب مورد نظر خود را انتخاب نمایید برای
مثال اوقات فراغت خود را چگونه گذراندید؟
درسی
صفحه 30:
8 ان توصیه میکنند دانش آموز پرسشنامه را در
آموزشگاه و در حضور مشاوره تکمیل نماید تا بدین وسیله مشاور
با مشاهده حالت و رفتار او بتواند از مشاهدات خود نیز بیشتر
ببرد
پرسشنامه و مصاحبه می توان گفت که اولی هم
فه تر و همین زمان کمتری دارد دقت نتایچج حاصل
a 7 2 بیش از پر سشنامه می باشد.
صفحه 31:
* مقیاس درجه بندی رفتار
* یکی دیگر از شیوههای شناخت دانش آموزان مقیاس درجه بندی است درجه
بندی یکی از فنون راهنمایی است که از طریق آن و همچنین رفتارهای بارز
و قابل مشاهدهای دانشآموزان در زمینه های مشخصی ارزیابی میگردد.
* مقیاس درجه بندی به لحاظ اهمیت فراوان در سازمان های نظامی اداری
صنعتی و آموزشی کاربرد دارد در سازمانهای نظامی برای درجه بندی
و کارآیی افزار آن در سازمانهای اداری به مجلس استخدام و
کار کنند و
صفحه 32:
* درجهبندی هم از طریق ارزشیابی وهم از طریق ارزشیابی به
وسیله مشاهده گران مهارت یافته صورت میپذیرد. به بیان دیگر
از معلمان و مشاوران خواسته می شود تا دانش آموزان در
زمینههای با آنان همکاری با دیگران اعتماد به نفس جدیت انضباط
را ارزیابی کنند و اینکه از خود دانش آموزان خواسته می شود
اساس مقیاس درجه بندی خود راارزیابی کنند . نتایچ بدست
از مقایسه درجه بندی در شناخت نقاط قوت و ضعف دانش
يد واقع می شود.
صفحه 33:
نكاتى در تهيه درجه بندى بايد به آن نوجه شود :
* مقیاس درجهبندی در ارزیابی شخصیت و خصوصیات رفتاری
محصوص و قابل مشاهده به کار میرود چرا که تهیه و تدوین
مقیاس درجه بندی منطبق بر اصول علمی باشد و بر اساس
اهده دقیق افراد تنظیم کردنمیتواند در شناخت دانش
صفحه 34:
پاره ای از نکات که رعایت آنها در تهیه مقیاس درجه بندی ضرورت دارد:
* بايد به طور واضح و روشن تعریف شوند باید به شکلی انجام شود که
افراد به درجه بندی ویژگیها اقدام نمایند و مفهوم رفتار مورد سنجش
توافق کلی داشته باشد, چرا که توافق وجود نداشته باشد ممکن است
تحت یک عنوان یک معناهای متفاوتی را درجه بندی نمایند. برای مثال
مفهوم همکاری از نظریه معلمان که همان توان سازگاری با دیگران
نظر معلم دیگر به معنای اتحاد از قوانین و مقررات گروه
صفحه 35:
* رفتار وخصیصه مورد سنج باید قابل مشاهده باشد چنانچه ویژگی رفتار مورد نظر
قابل مشاهده نباشد کارسنجش و اندازه گیری دشوار می شودنظام قیاس درجه
بندی سفید درباره ویژگی رفتاری مشخص قابل اجراست.
* درجه بندی مستقیم مقیاس درجه بندی بایستی با دقت به استراحت میکردند
معمولاً در جا به صورت ضعیف غریب پایین بالا کن ساده پیچیده غیرقابل قبول و
قابل قبول و مانند آن تنظیم می گردد a شکل ضعیف متوسط خوب بسیارخوب تر
شوند توصیه شده است که در ژاین باشد از نظر اصلی مقیاس پنج درجه در می
شود تعداد زیادتر شود درجه بندی کنند به دشواری ۱
خود را درجه بندی نماید و يا کمتر باشد دقت کاهش مییابد .
صفحه 36:
انواع درجه بندی
درجهه بندی انواع مختلف دارد:
* مقیاس عددی در مقیاس هر یک از درجهای رفتار با یک عدد مشخص میشوداز امتیاز
آين نوع مقیاس درجه بندی این است که اگر رفتاری به وسیله چند نفر درجهبندی کرد
تمیتوان با محاسبه میانگین نمرات اقدام کرد و نتیجه را به عنوان ملاک عینی یه کار
صفحه 37:
صفحه 38:
خطاهای درجه بندی رفتار
هاله ای این خطا زمانی به وجود میاد که ارزیاب تحت تاثیر ویژگی ها و
تصورات قبلی خود قرار بگیرد.
خطای تمایل با گرایش مرکزی» ممکن است ارزیاب با بی توجهی به
تفاوتهای فردی نمره متوسطی a: ارزیابی شونده بدهد و يا از ارزیابی
ار یا خصیصه مورد نظر او در درجه های انتهای ارزیابی اجتناب کرد .
٩ این خطا هنگامی اتفاق میافند که ار ۲
لفات دربازه دانش آموز بپردازد.
صفحه 39:
| 21 رمش و ارفاق , اين خطا هنگامی اتفاق می افتد که
عرضه فرد مورد ارزیابی را بشناسددر این صورت ممکن است
رفتاریا خصیصه های مورد نظر و بالاتر از حد متوسط ارزیابی
کند. گلیفورد توصیه میکند که برای احتراز از این خطا می توان
قیاسی تهیه کرد که در آن صرفا درجه نامطلوب و درجه مطلوب
باشد.
که در تعبیر و تفسیر مقیاس درجه بندی رفتار باید در نظر
نه به خطاى درجه بندی رعایت جانب حزم و احتمال
ر نتایج توجه به اطلاعاتی که از طریق روش :
صفحه 40:
شرح حال نویسی
* شرح حال به معنای گزارش کتبی مراجع درباره وقایع زندگی خود در گذشته حال و آینده
است و یکی از شیوه های مهم شناخت می باشد که علاوه بر اطلاعات لازم اهداف نگرش
تمایلات احساسات فرد را در زمینههای گوناگون و مشخص میکند این روش همواره
توسط محققان علوم اجتماعی و مورخان برای کسب اطلاعات درباره سوابق روابط و
:ی مردم و مورد استفاده قرار می گرفته است.
حال نویسی علم رجال است که در زمره علوم مورد توجه در جهان اسلام بوده و به
ol ویژگی های راویان حدیث اعم از احوال ,صداقت, درستی گفتار و کردار مورد
همچنین تاريخ فرهنگ و ادبیات اسلامی ایرانی حاوی شرح حال و
«گان است که هریک در گسترش این فرهنگ سهم داشتند.
صفحه 41:
* شرح حال نویسی امروزه بیشتر در کلینیک های پزشکی و
لاسکی عورد استفاده قرار می گیرد به اطلاعات 1-2 ]7
این طریق روانپزشکان و روان کاوان بسیار اهمیت میدهند و در
, بروندها شرح حال نویسی استفاده میکند. در آموزش و
پرورش در برنامه راهنمای آموزشگاه ومشاوران با کمک آن با
ها و مشکلات دانش آموزان آشنا شده و در زمینه یابی
ت و چگونگی حل آنها پاری میدهد.
صفحه 42:
انواع شرح حال شرح حال به دوگونه محدود و آزاد تقسیم کردند:
* شرح حال محدود, شرح حالی است که در آن مشاور موضوع _
20 تال رامشخص ساخته و از دانش آموز می خواهد که در آن
زمان این زمینه مطالبی را که میخواهدینویسد . اين شرح حال
ها برای دانش آموزان مفید است که استعداد کلامی ضعیفی
2 تک اکه به صورت فرمهایی باس دا i
. موثری را در اختیار مشتری قرار می دهد
صفحه 43:
٠ شرح حال آزادء اين نوع شرح حال گزارشی است که دانش آمور
درباره زندكى و سرنوشت خود مى نويسد .دراى نوع شرج حال
هیچ موضوعی برای دانش آموز از قبل تعیین نمی شود و دانش
آموز به دلخواه خود می تواند هر زمینهای را در شرح حال خود
در اين شرح حال دان شآموز نظر خود را آزادانه و بدون
قید و شرطی درباره خویشتن مینگارد و محتوای این شرح
از نظر اهداف مشاوره ارزش فراوانی داشته باشد.
صفحه 44:
* شهر حال میتواند شامل اطلاعات ارزشمندی مثل :
*اهداف آرمانهای فرد آرزوهای شغلی تاریخچه خانوادگی
آرمانهای تحصیلی دیدگاه فرد نسبت به ازدواج شیوههای
تربیتی فرد در خانواده باشد . بدین وسیله میتوان آگاهانه
نه شناخت مسائل دانشآموز و حل مشکلات و قدم
صفحه 45:
نکات شرح حال نویسی
* باید انگیزه و موتور محرک ای دردانش آموز برای نوشتن شرح
حال بدون مقدمه و تشخیص ضرورت ایجاد شود و نباید از وی
درخواست کرد که شرح حال را بنویسدزیرا بی میلی دانش
آموزی حیطه کاربرد شرح حال را محدود میسازد
به دانش آموزباید اطمینان داشته باشد که نوشته های محرمانه و
بح باقی خواهد ماند و بدون رضايت اودر ميان كذاشته
صفحه 46:
* برای تعبیر و تفسیر نتایج شهر حال دانش آموز رعایت نکاتی ضروری است:
* مشاور باید اطلاعات گسترده درباره دانش آموز و محیط زندگی او کسب
8 توجه مشاور به نکات نوشته شده در شهرها نظیر طول نوشته
رعایت نظم و ترتیب ارتباط منطقی بین مطالعه امید و ناامیدی لغات و
ob مورد استفاده در شناخت مصالح دانشآموز یاری میدهد ؛ترتیب
ات مصاحبه پس از مطالعه شرح حال بسیاری ازموارد نارسا و مبهم
1 وتسیله ای مناسب برای توصیه های علمی 2 ۳۲۰
ار ان ااست.
صفحه 47:
* در این روش دانش آموز با دقت و نظم بیشتری درباره وقایع
كوناكون حال آينده و كذشته می اندیشد حتی اگرقادر به بیان
عواطف و مشکلاتش نباشد میتواند اين موارد را به صورت شرح
حال برای مشاور نوشته و از اين طریق افکارء انگیزه ها و
لاتش را به وی بشناساند.از این رو مشاور می تواند تصویری
ویژگیها و شرایط زندگی دانشآموز پیشبینی کند.
صفحه 48:
* گروه سنجی
* زندگی گروهی انسانها ویژگیهای خاصی را برای آنها به وجود آورده است.
ژاکوب مورینیو روانپزشکی است که برای اولین بار وضعیت افراد درگروه را
بررسی کرد از اين جانوران به گروه سنجی میدانند به اعتقاد وی برخی از
افراد به صورت خودداری از ویژگیهای خاص مورد توجه جمع قرار می گیرندو
برخی به دلیل داشتن ویژگی های نامطلوب مورد بی اعتنایی واقع می
ن و چنین وضعیتی را در گروه قابل اندازه گیری و سنجش میداند و
ای اندازه گیری ارتباط های گروهی روابط اجتماعی پذیرش و عدم
بر اساس معیار و ملاک معین مورد استفاده قرار می
صفحه 49:
6 گروه سنجی و شیوه ای برای کشف و تجزیه تحلیل الگوهای رها
و دوستی بین افراد گروه و روشی مناسب برای شناخت دانش آموزان
ناسا زگار دانسته است چون معتقد است میزان پذیرش دانش آموز از سوی
گروه به سلامت روانی درجهبندی رفتار و از سوی معلم پیشرفت تاثیری بر
ارتباط دارد و همکاری و ممکن است بر اساس نتیجه گروه سنجی تاثیر
ذارد.با استفاده از گرسنگی مشاور و معلم می تواند دانش آموزان
عی و گوشی را شناسایی کند و خصوصیات شخصیتی و رفتار آنان
جهت رهبری و نماینده کلاس کارگاه و فعالیت ورزشی
» را دارند مشخص نماید.
صفحه 50:
* شرایط لازم برای گروه سنجی
* افراد گروه باید برای مدت طولانی با هم معاشرت کرده باشند و یکدیگر را بشناسندو در
مورد خصیصه های یکدیگر به قضاوت بپردازند
* خصیصههای مورد ارزیابی باید در گروه سنجی کاملاً مشخص و روشن و بدون ابهام
باشد تاافراد با اطمینان کامل در این فعالیت شرکت یابندلازم به ذکر است به دلیل تغییر
بسا یک قرد در طول زمان نمیتوان نتایج گروه ستجی را برای هميشه ee.
در گروه نباید محدودیتی ایجاد کرد یعنی در کلاس عده ای از دانشآموزان
٩۲ نیام دانش آموزان باید در انتخاب شرکت داشته باشد
اطمینان داده شود که نتایج گروه سنجی مطرح نخواهد شد.
صفحه 51:
۰ روشهای گروه سنجی :۱) استفاده از ملاک معین برای هدفی مشخص ۲) استفاده از
پرسشنامه
* در روش اول در آموزشگاه کاربرد بیشتری دارد. روش دوم به صورت پرسشنامه تنظیم
می شودیکی از ابزارهایی که در این زمینه مورد استفاده قرار می گیردپس از تحویل
پرسشنامه توسط دانش آموزان و استخراج نتایج قضاوت دانش آموزان در مورد های
از هم کلاسی ها جمع آوری می شود .هدف از اين نوع گروه سنجی پی بردن به
اعضای گروه نسبت به خصوصیات شخصی افراد گروه است. روش دیگر گروه
0 0 لم از دافش آموز مى خواهد که به منظور تعیین ۳۳۲۰۱
نفر به ترتيب اولويت 11و ۳از دانش آموزان را بر روی یک کاغذ بنويسد و
کوده و به صورت دایره یا جدولی تحلیل کند.
صفحه 52:
سشهای بذیرش گروهی آهای است که شامل نکات زیر است :
* یکی از بهترین دوستان من
۶ دوستان دیگر من
* دوستان من نیستم ولی با آنها معاشرت مى كنم
* آنها را نمیشناسم
علاقه ای ندارم
صفحه 53:
* گروه نگار دایره ای یاسوسیوگراماین روش برای گروههای کوچک کاربرد
دارد به اين صورت كه دايره هاى روی صفحه نوشته میشود و نامه یکی از
آن دانش آموزان در آن نوشته می شود و با پیکان هایی به یکرد داده
میشود با گذاشتن اعداد یک دو و سه در انتهای پیکان می توان اولویت
دانش آموز را مشخص کردایا می توان پیکان های یک دو و سه را با رنگهای
داگانه مشخص کردکسی که بیشترین انتخاب را حائز گردد ستارههای
وه و کمترین رنگ فراموش شده یا منفرد نامیده میشوداگر دانش آموز
۶ و تمایل به همکاری و مشارکت نداشته باشدآن فرد مطلوب
صفحه 54:
صفحه 55:
* گروه نگار جدولی .از این روش استفاده میشود به این صورت که نام دانش آموزان در
ستون های عمودی و هم در ستون های افقیوارد میشود و در ستون افقی مقابل نام هر
فرد به سه قسمت تقسیم می شود و با شماره های ۱ ۲ و ۳ که نمایاتگر انتخابهای فرد
8ص می سازيم سپس انتخاب های دانشذآموزان در ستون عمودی را بر اسان
0 ا علامت ضربدر مشخص می کنیم. اگر حسین اولین انتخاب افشین باشد زیر نامش
در ستون افقی شماره یک علامت مبزنیم برای هر کدام از اولویت های ۱ ۲ و ۲ نمره ای در
نظر می گیریم و با حاصل جمع به دست آمده بیشترین امتیاز و ستاره گل را مشخص میکنیم
ن امتیاز فراموش شده می باشد.عکس این اتفاق و زمانی رخ میدهد که ازدانش
8 ۶ که کسانی که نمی خواهند با آنان باشندرای دهند به اين صورت بیشتری
کمترین رای ستاره گروه می باشد. مشاور نباید نتایج گروه سنجی را ثابت و
» از این وسیله باید برای کشف مشکلات اجتماعی دانش آموز استفاده کند.
صفحه 56:
صفحه 57:
روش های شناخت عینی
* مشاوره از طریق به کارگیری آزمونهای روانی کسب اطلاعات در
خصوص دانش آموزان می پردازدبرای کمک به آنان بایستی با
شیوه های انتخاب اجرا تفسیر نتایج آزمون های روانی به خوبی
آشنا باشد جهت شناخت رفتارهای دانشآموزان طبقهبندی آن و
ييشنهاد استفاده نمایدبه کارگیری آزمونهای روانی قبل از
مصاحبه مشاوره و احساس نیاز به آنها کار چندان پسندیده
به عنوان یک وسیله اینی که برای سنجش
پا خسیسی آدمی به کار میرود تعریف
ست که توت زینی مجری چه در اجر
صفحه 58:
انواع آزمون
آزمون از نظر موضوع شکل میزان دقت و اجرا به چند دسته تقسیم می شود:
* الف ) از نظر موضوع به چهار دسته تقسیم می شود ,۱)استعداد این نوع آزمون
6 وانایی های فطری و ذاتی فرد در تظر گرفته میشود .
* ۲)شخصیت این آزمون جهت شناسایی خصوصیات روانی فرد به عمل میآید.
۲) رغبت این آزمون به منظور آگاهی از علاقه و تمایل فرد مشاغل استفاده
۰
سنجش مهارت ها و معلومات یادگرفته شده استفاده می شود.
صفحه 59:
آزمون از نظر شكل به سه نوع ابزاری شفاهی و کتبی تقسیم می
شود.
۱آزمون های ابزاری »ددر این نوع آزمون با استفاده از ابزار و وسایلی
که در اختبار فرد گذاشته می شود از او میخواهد کهمثلاً با مکعب های
جوبی را آن آنچه را آزماینده از او میخواهد بسازد.
ن شفاهی , در این گونه آزمون ها آزمودنی به سوال های
ياسخ مى كويد و آزماینده پاسخ ها را یاداشت می کند.
چنین آزمون های آزمودنی پاسخ به پرسش های
صفحه 60:
* ) آزمون های تراز شده آنهایی هستند که دارای روایی پایایی و هنجار
میباشندآزمون روایی صفت ویژگی ها و خصوصیات مورد نظر آزماینده را
میسنجد آزمونی پایاآزمونی است که ویژگیها خصوصیات مورد نظر را به دقت
بسنجد و به عبارت دیگردر دفعات مختلف نمره مشابه به دست آورد آزمون دارای
هنجار نیز آزمون است که قبلاً روی گروهی شبیه به آزمودنی گروه مرجع اجرا شده
و لابن مشخصی به دست آورده است برای نمونه می توان از آزمون هوشی وکسلر
|0 گرد که سه ویژگی را دارد از اين جهت که هوش را میسنجد آزمونی رواست از
رو که در دفعات مختلف سنجش حداکثر ۵ واحد هوشی تفاوت به دست می دهد
۱ است از اینهاست که نتایج داده شده با افراد مشابه با آزمودنی مقایسه
دارای هنجار است.
صفحه 61:
از نظر اجرا
آزمون ها به منظور های زیر اجرا می شوند:
* شناخت طبقهبندی و جایگزینی دانش آموز
* ارزیابی شیوههای آموزشی
* کشف استعدادها و رغبت های دانش آموزان در برنامههای آموزشی
1 از محدودیت ها و تشخیص مشکلات و نیازهای دانشآموزان
نهای هدف دارد و مشاور با بهره كيرى از آن بايد دلايل قابل قبولى
ee مشکل دانش آموز آزمون مناسبی را انتخات نماد
صفحه 62:
مشاور همچنین باید با نحوه اجرا نمره گذاری و تفسیر آزمون آشنا
پاشدبر اساس نتایج آزمون ها می توان :
* برای اصلاح رفتار نامطلوب دانش آموز برنامهریزی کرد
* نواناییهای دانشآموزان را کشف ودرجهت پرورش آنها اقدام کرد
۲ ! قوت و ضعف دانش آموز را مشخص کرد و به کمک والدین آنها
صفحه 63:
۲ ۶ :۰ صاحبنظران درباره نتایج آزمون باید نکات زیر رارعایت
کرد:
8 آر دون ها در یک جلسه مشاوره با دانش آموز بررسی گرد
* دانش آموز در جلسه تفسیر نعبیر نتایج آزمون مشارکت فعال
شقه باشد
نتايج آزمون را به صورتى بيان نمايد كه براى دانش آموز
فهم باشد و در نهايت
oul ون كاربردهاى عملى براى حل مشكل دان
صفحه 64: