مباحثی در خصوص عوامل زیان‌آور شیمیایی محیط کار

مباحثی در خصوص عوامل زیان‌آور شیمیایی محیط کار

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحیم مباحثی در خصوص عوامل زیان آورشیمیایی محیط کار استاد : آقای مهندس بنایی گردآورنده : غلامرضا اشرفی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقانمورخه : دی ما ه 1384

اسلاید 2: فهرست مطالب1 - ارزیابی جامع میزان مواجهه با عوامل شیمیائی2- اثرات بهداشتي كرم3- فسفر ، سلنيوم و نقره4- فرم آلدهيد5-کار ایمن با حلالها6- بررسی کربن دی سولفید 7- اصول ايمنی هيدروژن فلورايد8-  ارزيابي كمي هود آزمايشگاهي جهت ايمني كارگر

اسلاید 3: ادامه فهرست مطالب9- روشهاي نمو نه برداري از سطوح محيط كاروسطح پوست10-استفاده از روشهاي نمونه برداري از سطح جهت تماسهاي پوستي11-نمونه برداری از آئروسلها در محيطهای صنعتی توليد کننده محصولات جنگلی12- پرسش و پاسخ درخصوصِ ماسك هاي كربن فعال13- برگه اطلاعات ایمنی مواد Material Data Safety Sheet (MSDS)

اسلاید 4: 1-ارزیابی جامع میزان مواجهه با عوامل شیمیائیمعرفیرشد تنوّع خطرات موجود و آیندهسوالات اساسی

اسلاید 5: معرفی کارشناسان بهداشت صنعتی بایستی خطرات بهداشتی و خطرات مرتبط با آن در محل کار راپیش بینی ، شناسایی ، ارزیابی و کنترل نمایند . تمرکز این تلاش روی ارزیابی مواجهه شغلی است .ارزیابی جامع مواجهه یک مرور سیستمیک ، روشها ، فرایندها ، مواد و بخشهای کاری موجود در محل کار است جهت تعریف و کارشناسی تمامی تماسها برای تمامی کارگران در تمامی روز انجام می شود. این قبیل استدلالها نگرشها برای شناسایی تماس و ارزیابی آنها کمک میکند که تمامی خطرات سلامتی مدیریت شوند تا خطرات مربوطه مورد توجه قرار بگیرند تا تمامی سازمانها را شامل میشود و برنامه های بهداشت حرفه ای و منابعی که بیشتر خطراتشان مهم است تمرکز می شود . آن همچنین برنامه های بهداشت حرفه ای را در بهترین وضعیّت برای پیش بینی و مدیریت خطرات آینده ، قرار میدهد .

اسلاید 6: رشد تنوّع خطرات موجود و آینده. محلهای کاری مدرن بیشتر پیچیده شده اند ، تنوّع خطرات مرتبط با محل کار مواجهه با عوامل شیمیائی ، فیزیکی و بیولوژیکی است که افزایش یافته است . تاجاییکه اولین اولویت کارشناس بهداشت حرفه ای محافظت از سلامت کارگران است . خطر سلامتی فقط خطری که او درخواست مدیریت آنرا میکند نمی باشد . خطرات دیگری شامل خطراتی که توسط عدم مقبولیت قوانین ، خطرات قانونی از قبیل آندسته از دادخواهی هائی است یا تعهدات و خطرات همراه با اضطراب . ذاتاً پاسخهای بیشتر مردم به خطرات بالقوه می باشد .درعوض کارشناس بهداشت حرفه ای بایستی مطمئن شود که خصوصیات تماس شناخته شده کافی است و به اندازه کافی کنترل می شود تا خطرات را در حد قابل قبول قرار دهد تا سازماندهی جهت مدیریت خطرات آینده در وضعیت مناسبی قرار گیرد .

اسلاید 7: سوالات اساسی سؤالاتی که بایستی مورد توجه قرار گیرند عبارتند از: میزان توانائی تأثیر روی سلامتی کارگران توسط این مواجهه چقدر است ؟ حدود میزان مواجهه چقدر است ؟این مواجهه چه خطرات اضافه ای برای سازمان بوجود می آورد؟

اسلاید 8: جواب قبول نمودن حدود جاری کافی نیست . اکثر مواد شیمیائی حدود مواجهه مجاز ندارند OEL و اطلاعاتی که برای تعیین حدود موجود مورد استفاده قرارگرفته اغلب ناقص است . همچنین حدودیکه تعیین شده برای محافظت تمام کارگران طراحی نشده اند یا بروز نباشد . (تاریخشان گذشته باشد).................اطلاعات جدید سم شناسی و اپیدمیولوژیکی هر روزه جمع آوری می شوند . که باعث تولید حدود مواجهه جدید برای عوامل محیطی که شکلی ندارند و خیلی از حدودهای جاری تغییر خواهد کرد . تجربه نشان داده که بیشتر حدود مواجهه وقتی تغییر می کنند ، پائین می آیند (کمتر می شوند) و هیچ دلیلی وجود ندارد که باور کنیم این گرایش ادامه نخواهد یافت . متأسفانه زمانیکه حدود جدید تنظیم میشوند یا حدود قدیمی تغییر میکنند ، ممکن است تعدادی از کارگران در همان زمان با غلظت بالاتر از حدود جدید ، مواجهه با مواد شیمیائی باشند . کارشناسان بهداشت صنعتی امروزه بایستی در مورد چگونگی وضع برنامه های بهداشت حرفه ای که توانائی مدیریت تغییرات و کاهش خطراتی که در آینده مطرح خواهد شد را داشته باشد ، فکر نمایند. داشتن اطلاعاتی از پیشینة تمامی مواجهات اغلب اجازة شناسایی کارگرانی را که بالاتر از حد مجاز تماس کاهش یافته ، در تماس بوده اند و توانایی عمومیت دادن مواجهة زیاد قبلی را به ما میدهد . این سپس شکل استراتژی برای مدیریت درمانی سلامتی این قبیل کارگران را به ما می دهد .

اسلاید 9: 2-اثرات بهداشتي كرماشنايي با كرمموارد استفاده از كروم راههاي ورود كروم به بدن خطرات بهداشتي كروم اثرات كوتاه مدت شامل   اثرات بلند مدت آن مي تواند شامل موارد زير باشد :كنترل بهداشتي اقدامات لازم

اسلاید 10: اشنايي با كرمكرم و تركيبات آن يك گروه از مواد شيميايي را تشكيل مي دهند كه خطرات آنها به شكل شيميايي آنها وابسته است اين خطرات در كروم فلزي 2،3،4، و 6 مشاهده شده است كه مواجهه با نوع 6 ظرفيتي ان بيشترين خطرات بهداشتيو سلامتي را در پي دارد.

اسلاید 11: موارد استفاده از كروم كروم و تركيبات آن در بسياري از فرايند ها و توليدات مورد استاده قرار مي گيرند از جمله : 1)      استفاده از كروم در توليد فولاد زنگ نزن و ديگر آلياژهاي كروم2)      استفاده از كروم در توليد رنگدانه ها براي استفاده در صنعت رنگسازي و همچنين سفال سازي 3)      استفاده از كروم در ساخت مواد نگهدارنده چوب 4)      استفاده از كروم در توليد كاتاليزورها به منظور توليد مواد شيميايي در كارخانه ها5)      در توليد مواد رنگي در رنگرزي ها 6)      در ساخت صفحات الكتريكي و باتري ها

اسلاید 12: راههاي ورود كروم به بدن 1)      استنشاق گرد وغبارات , فيومها يا ميستها 2)      تماس پوستي با محلولها ي داراي كروم ياكروم جامد3)      خوردن ، نوشيدن و يا سيگار كشيدن در مناطقي كه ممكن است كروم وجود داشته باشد.

اسلاید 13: خطرات بهداشتي كروم تركيبات كروم 6 ظرفيتي شامل كرومات ، بيكرومات و اسيد كروميك خطرات ويژه اي دارند که شامل اثرات کوتاه مدت و اثرات بلند مدت می باشد.

اسلاید 14: اثرات كوتاه مدت شامل         سوزش و التهاب در نواحي بيني و قسمت فوقاني دستگاه تنفس        سوختگي پوستي كه مي تواند منجر به اولسر و زخم گردد .          آسيب چشمي در اثر پاشش مواد به درون آن

اسلاید 15:   اثرات بلند مدت آن مي تواند شامل موارد زير باشد :اسيب بيني ، زخم و سوراخ شدن تيغه مياني بيني .سوزش در ريه ها آسيب كليويواكنش احتمال سرطان ريه و بيني در فرايند هاي مشخص آلرژيك در پوست و نواحي پوستي

اسلاید 16: اقدامات لازم اجتناب از تنفس گرد و غبارات فيومها يا ميست و همچنين تماس پوستي استفاده از وسايل تهويه يا ارزيابي هاي كنترلي صحيحاستفاده از لباس مناسب و تجهيزات حفاظتي استفاده از شوينده هاي مخصوص كه متناسب با مقدار نياز ما باشد استفاده از كرمهاي پوستي مخصوص درصورت نياز اجباري به استفاده از ماسك تنفسي بايد مطمئن شد كه اين ماسكها كاملا متناسب با صورت فرد استفاده كننده باشد ، تميز بوده و فيلتر آن به طور مرتب تعويض مي شود و همچنين فرد استفاده كننده طرز استفاده صحيح از آن را آموزش ديده است .شستن سريع هر ناحيه اي كه در تماس با كروم و تركيبات آن قرار گرفته است بخصوص در موارد تماس پوستي و چشمي ارائه گزارش از عملكرد تجهيزات تهويه و ديگر ارزيابي هاي كنترلي موجود اجتناب از خوردن ، آشاميدن و سگار كشيدن در محيطهايي كه احتمال تماس با فيومها يا ميستهاي كروم وجود دارد

اسلاید 17: كنترل بهداشتي براي كنترل بهداشتي افرادي كه در مواجهه با گرد و غبارات ، فيوم و يا ميست كروم و تركيبات آن هستند نياز به وجود پرستار يا پزشك طب كار در واحد مربوطه است .1.  ابتدا بايد جزئياتي از سابقه بهداشتي فرد به ويژه مشكلات پوستي و تنفسي وي بررسي شود .2. مشاركت كارگران با كار فرمايان يا مديران در نظارت بهداشتي و ارائه گزارش از مشكلات تنفسي 3.   بررسي مرتب پوستي و ارائه گزارش از مشكلات آن  

اسلاید 18: 3-فسفر ، سلنيوم و نقره فسفر Health &Hazardحدود مجاز : مراقبت هاي پزشكي SELENIUM : سلنيم : حدود مجاز SILVER :نقره:Health &Hazard : حدود مجاز

اسلاید 19: فسفر فسفر به 4 يا تعداد بيشتري وجود دارد كه شامل فسفر سفيد يا زرد , فسفر قرمز , سياه و يا بنفش مي باشد . فسفر جامد بوده و در حالت خالص به صورت بيرنگ يا شفاف موجود مي باشد .اما سميت آن در اشكال مختلفش ظاهر ميشود كه : فسفروس عنصري , اسيد فسفريك , و تركيبات كلر و سولفيد آن همچنين گاز سئولفيد و سولفيد فلزي آنرا مي توان نام برد مهمترين منبع آن سنگ فسفات بوده كه شامل آپاتيت و تري كلسيم فسفات ناخالص مي باشد .بيشترين ذخاير آن در فلورايد , تنس , اووتا , روسيه و موروكو مي باشد از تركيبات فسفر در عرصه وسيعي از صنايع استفاده ميشوند براي مثال در توليد نمك فسفات , دترجنت ها , كودها , و ضد زنگ روي فلزات همچنين در كاتاليست اسيد ها استفاده ميشوند .فسفات كلسيم در صنايع چيني سازي همچنين در ساخت منو كلسيم فسفات كه در بكينگ پودر كاربرد دارد به كار ميرود .

اسلاید 20: Health &Hazardفسفر سفيد يك سم عمومي براي پرتوپلاسم مي باشد همچنين مي تواند ايجاد سوختگي شديد و جدي نمايد كه به شدت درد ناك است كه همرا ه با نفروزيس در تماسهاي شديد مي باشد . سوختگي با فسفر سفيد تا زماني كه تمامي آن مصرف شود ادامه مي يابد به عبارت ديگر تا زماني كه در معرض اكسيژن قرار دارد مي تواند ادامه يابد تماس پوست با تري سولفيد تترا فسفروس منجر به درماتيت و تماس با پنتا سولفيد فسفر مي تواند موجب بروز التهاب در چشم ها و دستگاه تنفسي و پوست شود .Wasone گزارش داد كه در تماس 450 كارگر با تري كلرايد فسفر كه همگي در بيمارستاني محلي صورت گرفت , بيشترين علائم عمومي شامل : التهاب چشم , حالت تهوع , استفراغ , خس خس كردن ريه , اشك ريزش و عدم تكلم , مي باشند همچنين آزمايشات ريوي تغييراتي را در راههاي هوايي كوچك و بزرگ متناسب با به زمان تماس كارگر نشان داد .تماس مزمن با تركيبات كلروي فسفر مي تواند منجر به بروز برونشيت شيميايي مزمن و نيز آسيب نسجي شود همچنين اين تركيبات قادر به نفوذ به مينا ها و ايجاد فرسايش در اطراف استخوان ها را مي باشند . مسموميت با فسفين از ديگر منايع مسموميت با فسفر است . اين يك سم سيستميك بوده كه منجر به دپرس سيستم عصبي و آسيب هاي كبدي و التهابات ريوي شده و نشانه هاي باليني آن شامل : حالت تهوع , استفراغ , سردرد , آتاكسي ,و تشنج مي باشد كه ممكن است به كما بيانجامد . در مسموميت حاد با فسفين ممكن است ادم روي دچار تاخير شود كه بررسي كارگران بعد از 48 ساعت كاري الزام مييابد .

اسلاید 21: حدود مجاز : فسفر سفيد 0.1 mg / m3 --اسيد فسفريك 1.0 mg / m3 -- اكسي كلرايد فسفر 0.1 mg / m3 -- پنتا سولفيد و پنتا كلرايد فسفر 1 mg / m3 – تري كلرايد فسفر 1.5 mg / m3 – و حد STEL آن 3.0 mg / m3 – و فسفين 0.4 mg / m3 يراي 8 ساعت كاري مي باشد .

اسلاید 22: مراقبت هاي پزشكي كارگران و افراد در معرض تماس با فسفر سفيد بايد آزمايشات فيزيكي را براي تعيين سلامت دندانها و سلامت باليني خود انجام دهند. متخصصين مبتدي ممكن است منجر به افزايش خطرات ناشي از مسموميت با فسفر شوند . سوختگي با فسفر سفيد بايد به منظور جلوگري از مسموميت سيستميك به سرعت متوقف شود . در تحقيقات اخير نشان داده شده است كه درمانهاي باليني از طريق چكاندن گلوكونات كلسيم مي تواند از بين رفتن مسموميت فسفري پلاسما و فسفري سيستميك بعد از سوختگي اصلي را تسريع بخشند .بايد آزمايشات روتيني را از كارگران در معرض تماس با تركيبات كلرور فسفر , سولفيد فسفر , و اسيد فسفريك براي تعيين عملكرد ريه ها و كبد و روي هم رفته سلامت كلي فرد انجام گيرد

اسلاید 23: سلنيم سلنيم از فلزات گروه 6 جدول تناوبي بوده و به اشكال فلزي و غير فلزي يافت مي شود . Se مي تواند به هر يك از 2 حالت روبرو يعني به صورت بي شكل ( با ساختار نامنظم ) و يا داراي ساختار كريستالي ظاهر شوند .رنگ نوع بي شكل آن مي تواند به يكي از دو صورت , يعني در اشكال پودري به رنگ قرمز و در اشكال شيشه اي به رنگ سياه وجود داشته باشد .عناصر متشكل از Se سميت كمي دارند اگر چه سلنيد هيدروژن و ديگر تركيبات سلنيوم سميت فراوانسي را داراهستند . سلنيد هيدروژن در واقع از واكنش اسيد و آب با فلز سلنيوم يا از واكنش گاز هيدروژن با تركبات محلول سلنيوم توليد مي شود. اين ماده , سمي بيش از سولفيد هيدروژن دارد سلنيد هيدروژن به عناصر سلنيومي تبديل مي گردد . تماس هاي مزمن از طريق هوا خطرات بسيار. شديدي را بر روي چشم ها و اجزا مخاطي داشته و منجر به عطسه و سرفه هاي مداوم , درد سينه , مشكلات ريوي تورم , حالت تهوع , داشتن بوي سير در هنگام تنفس می گردد .

اسلاید 24: حدود مجاز ميزان مجاز براي عناصر سلنيوم و آلياژهاي آن 0.2 mg / m3 براي 8 ساعت كاري اعلام شده است براي سلنيد هيدروژن گازي 0.2 mg / m3 مي باشد . هگزا فلوريد سلنيوم گازي نيز در حدود 0.4 mg / m3 را دارا مي باشد

اسلاید 25: SILVER نقره:نقره خالص يك فلز سفيد رنگ بسيار درخشان مي باشد اين فلز كمي سخت تر از طلا بوده , بسيار هادي و چكشخوار است . از نقره در توليد آيينه نيز ساليان سال استفاده شده است ديده شده كه پودر نقره گاه شعله ور مي گردد . وجود اين ماده در توليد ابر و ريزش باران بي تاثير نيست . نيترات نقره به عنوان يك ماده سود سوز آور در صنعت عكاسي استفاده فراوان دارد هم چنين در علم ميكروب شناسي نيز استفاده مي شود .

اسلاید 26: Health &Hazard . تماس با سولفيد نقره منجر به افزايش سوزش زخمهاي حاصل از اين ماده مي گردد . اين وضعيت منجر به تجمع ميزان قابل ملاحظه اي از نقره در سيستم چرخه بدن مي گردد و گاه منجر به تاخير در بهبود زخمها مي شود .امراض شغلي كه بواسطه تماس با نقره و مشتقات آن بوجودمي ايند اساسا بواسطه ذرات معلق موجود در هوا و دود هاي متصاعد از فلز و يا غبار حاصل از تركيبات نقره متشكل در محلولهاست . تماس شديد با ذرات نيترات نقره و محلولهاي ان خطرات جدي را بر روي پوست و غشاء مخاطي , چشم ها و گاسترواينتستينال دارد . مطالعات انجام شده بر روي كارگران ي كه در معرض بيماري هاي شغلي حاصل از اين ماده صورت گرفته است حاكي از كاهش كراتين در اين افراد است

اسلاید 27: حدود مجاز ميزان تماس مجاز با گردو غبارفلزي نقره 0.1 mg / m3 براي 8 ساعت كاري مي باشد

اسلاید 28: 4-فرم آلدهيدنقطه جوش آن 19.5سانتيگراد است. ا زاين روبه عنوان يک گازمطرح است.داراي بوي تند و زننده اي است.درآب، الکل واترحل مي شود. فرم آلدهيدبه عنوان يک ماده ضدعفوني کننده استفاده ميشود. هنگامي که باهوامخلوط شود قابل انفجاراست.

اسلاید 29: کاربردآن درصنايع : 1- نساجي2- جرم کفش سازي3- پلاستيک سازي4- ملامين سازي5- چسب سازي6- کاغذ سازي7- به عنوان ضدعفوني کننده درپزشکي8- حدود 50%استفاده آن به صورت رزين فروم آلدهيدکه براي چسباندن چوب وساير فرآورده هاي سلولزي مصرف ميشود.9- به عنوان ضدعفوني کننده درغسالخانه ها هم استفاده ميشود.

اسلاید 30: اثرات آن روي بدن :يکي ازاثرات آن روي سيستم تنفسي است . اگرآلودگي به ميزان 1ppm باشدبوي آن حس ميشود.اگر4 ppm شودچشمها راتحريک مي کند.در25ppm تحريک دستگاه تنفسي بصورت سوزش است.دربيشتراز 100ppm باعث مرگ مي شود.فرم آلدهيدبروي پوست نيزاثرمي گذارد وباعث قرمزي وتاول پوست ميشود،بعدازمدتي پوست زبروخشن مي شود.ناخنها نيز نکروز ميشوند ورنگ آن قهوه اي ونرم ميشود.اين اثرات درکارگران چرم سازازنظراثرات مزمن ديده شده.باعث ايجاد سرطان حفرات بيني مي شود.

اسلاید 31: احتياطها هنگام استفاده ازاين گاز اين ماده به صورت جامد پلي مريک ياگازاستفاده ميشود. اين ماده ازنظر پاتولوژي وآناتومي حائز اهميت است.حدتماس مجازآن:OES: 2 ppmSTEL: 2 ppmمي باشد.درمحيط کاربااين ماده بايدسيستم تهويه وجودداشته باشد وکارگران ازوسايل تنفسي مناسب استفاده کنند.وسايل آتش نشاني آماده باشند. براي جلوگيري ازتماس پوستي البسه ي کامل ومناسب داشته باشند.درصورت تماس پوستي محل تماس رابامقاديرزيادآب شستشو دهندوسپس پانسمان کنند.اگرهم چشم اسيب ديدبايد آنرا باآب فروان به مدت 20 دقيقه شستشوداد.

اسلاید 32: Hcho های مورداستفاده دربرابرppe -a دستکشها -b حفاظت ازپاها -c حفاظت ازچشم - d حفاظت از دستگاه تنفسي

اسلاید 33: دستکشها –a

اسلاید 34: حفاظت ازپاها-bچکمه هاي لاستيکي و پلاستيکي:ازاين نوع کفشهاي حفاظتي درکارهاي بافرايندهاي تروگل آلودوهمچنين آندسته ازفعاليتهاي که درآنهاامکان ريخت وپاش موادشيميايي وجوددارداستفاده مي شود.ارتفاع ساق اين چکمه هامتناسب بانوع فعاليت متفاوت است.چکمهاي ساخته شده ازلاستيک مصنوعي حفاظت قابل قبولي رادربرابرموادشيميايي تامين ميکند.ميزان کاهش قدرت الاستيسيته لاستيکهاي مورداستفاده درساخت چکمه هابايستي پس از48 ساعت تماس بااسيدکلريدريک 20 درصد دردرجه حرارت اتاق،کمتراز10درصدباشد

اسلاید 35: حفاظت ازچشم-cبراي محافظت ازچشم دربرابرموادشيميايي مي توان از گاگل هاي بالنز پلاستيکي يا شيشه اي شيلدهاي پلاستيکي چشم وصورت استفاده کرد.بهترين نوع عينک حفاظتي دربرابرموادشيميايي براي چشم عينک ايست که مثل عينک اسکي است وکاملا روي چشم قرارگرفته وتمام منافذ رامي پوشاند.اما چون “اچ-سی –اچ-او” ازپوست هم جمع مي شود بايد ازهودها وهملت هاي مدل غواصي استفاده کرد.

اسلاید 36: حفاظت از دستگاه تنفسي -d رسپيراتور : وسيله اي است براي محافظت افراددربرابرموادسمي موجود درهوا.اين وسايل بروي بيني قرار گرفته وباتامين هواي پاک ياازطريق زدودن آلايندهاي موجود، هواي موردنيازفردراتامين مي کنند.رسپيراتور ازنظر اندازه طيف وسيعي دارنددرحاليکه تعدادي ازآنها تنها روي بيني راميپوشانند، بعضي ديگراز انوع آنها کل بدن استفاده کننده راپوشش مي دهند.رسپيراتورهادوگونه اند:1- تصفيه کننده 2- تامين کننده هوارسپيراتورهاي تصفيه کننده هوا رابااستفاده از يک سيستم فشنگي يانارنجکي ازآلايندهاي مختلف تصفيه مي کند.هواي محتوي گاز يابخار آلاينده باعبورازروي فشنگ يا نارنجک هاي حاوي مواد جاذب سطحي ياموادواکنش پذيرباآلاينده تصفيه ميشود. انواع مختلف فشنگها راميتوان ازروي کدرنگي يابرچسب روي آن تشخيص داد.

اسلاید 37: کدرنگي فشنگها وموارداستفاده آنها براساس OSHA

اسلاید 38: ادامه کدرنگي فشنگها

اسلاید 39: -کار ایمن با حلالها 5حلال چیست؟در چه جاهایی حلالها مورد استفاده قرارمیگیرند؟حلالها در چه محصولاتی یافت میشوندحلالها چگونه می توانند روی سلامتی اثر بگذارند؟چگونه حلالها می توانند وارد بدن شوند؟چه احتیاطاتی بایستی بکار برده شود؟کنترل بخاراتتماس با پوستکاردرفضاهای بستهموارد دیگر

اسلاید 40: حلال چیست؟بسیاری ازمواد شیمیایی که برای حل کردن یا رقیق کردن مواد وعناصردیگر استفاده می شوند حلال نامیده میشوند.حلالهای صنعتی اغلب ترکیبی از چند عنصر جداگانه هستند.این حلالها را با نامهای تجاری مختلفی می توان یافت.

اسلاید 41: حلالها در چه محصولاتی یافت میشوند مواد تمیز کننده وپاک کننده گریس وروغنرنگ بَرهارنگها،لاک وروغنهای جلا وبراق کنندهچسب هاجوهر ها وپاک کننده های جوهرحشره کشهالوازم آرایشی

اسلاید 42: در چه جاهایی حلالها مورد استفاده قرارمیگیرند؟اگردرصنایع زیر که حلالها بطور وسیع مورد استفاده قرارمیگیرند مشغول کار هستید،درمعرض حلالها قراردارید:صنایع مهندسی وطرح ریزی ، صنایع ساختمانی ، صنایع شیمیایی ، صنایع چاپ ، صنایع لاستیک ، سازی ، صنایع پلاستیک ، صنایع تولید کفش ، کارخانجات داروسازی ، صنایع نساجی ، صنایع غذایی ، صنایع چوب ، خشک شویی ها ، صنایع تولید رنگ ، صنایع تولید جوهر و مرکب

اسلاید 43: حلالها چگونه می توانند روی سلامتی اثر بگذارند؟حلالهای مختلف می توانند از راههای مختلفی روی سلامتی تاثیر بگذارند.- بعضی از اثرات کوتاه مدت شامل موارد زیر است:تحریک چشم ها، ریه وپوستسردردتهوعسرگیجهمنگی وحواس پرتی از دست دادن هوشیاری وحتی مرگ در اثر تماس با غلظتهای خیلی بالای بخارات حلالها می تواند اتفاق بیفتد.

اسلاید 44: چگونه حلالها می توانند وارد بدن شوند؟ اگر بخارات یا فیومها را استنشاق کنید (راه استنشاقی).اگر حلالها در تماس با پوست قرارگیرند وجذب شوند (راه پوستی).اگر حلالهای مایع خورده شوند (راه خوراکی).

اسلاید 45: چه احتیاطاتی بایستی بکار برده شود؟هر چه بیشتر درباره حلالها واحتیاطاتی که بایستی بکار ببرید آگاه ترباشید، وضعیت شماایمن تر خواهد بود.به همین علت کسب اطلاعات وآموزش نیز بسیار مهم است. اطمینان حاصل کنید که کارفرما شما را ازجزئیات مربوط به خطرات حلالهایی که استفاده می شود، احتیاطاتی که هنگام استفاده از حلالها بایستی بکار برده شود و روشهای اجرایی در مواقع اضطراری آگاه ساخته است. .اگر به توضیحات بیشتری نیاز است از کارفرما سوال کنید.برگه اطلاعات ایمنی وبرچسب محتویات ماده و موارد منعی که توسط سازنده نوشته شده را مطالعه کنید.راجع به استفاده از مواد بدون حلال یا حلالهای ایمن تر نیز سوال کنید.

اسلاید 46: کنترل بخاراتبطور کامل از تجهیزات تهویه ایی که کارفرما برای حذف بخارات از منطقه کاری شما تهیه کرده استفاده کنید.هرگونه آسیب وخرابی سیستم تهویه یا تجهیزات حفاظتی را به کارفرما اطلاع دهید.هرگونه وسایل حفاظت تنفسی را که در دسترس دارید بپوشید.وسایل حفاظتی را در یک محل تمیز قراردهید.مطمئن شوید که بطور تمیز نگهداری شده وبرای استفاده مناسب است.ازتهویه طبیعی در صورت امکان استفاده کنید(با بازکردن درها وپنجره ها)از تبخیر غیر ضروری حلالها بااستفاده در مقادیر کم ازآنها،بستن در قوطیهای حاوی حلالها واستفاده از درپوش های ظروف محتوی آلاینده های حاوی حلالها خودداری کنید.پارچه ها وکهنه های آلوده به حلالها را دراطراف خود رها نکنید.

اسلاید 47: تماس با پوست:از تماس پوستی با حلالها وهر محصولی که حاوی حلال است با استفاده از پوششهای حفاظتی مناسب ( دستکش،پیش بند،عینک حفاظتی یا شیلد های محافظ وغیره) خودداری کنید.از حلالها برای پاک کردن رنگ،گریس وغیره از روی پوست استفاده نکنید

اسلاید 48: کاردرفضاهای بسته اگر کار میتواند از راه دیگری انجام شود،کارفرما بایستی این مسئله را بررسی کند.اگر امکان این کار وجودندارد،یک سیستم ایمنی کار بایستی با تجهیزات اضطراری در محل بکار برده شود.هنگام کاردر فضای بسته احتیاطات خاصی لازم است تا ازتماس با حلالها جلوگیری شود.دریک فضای بسته مانند یک مخزن،چاله،یک اتاق کوچک یاکنار یک وسیله نقلیه،بخارات حلالها نمی توانند براحتی ازمحل خارج شوند ومی توانند بسیار خطرناک وحتی مرگبار شوند.مراقب تشکیل بخارات یا گازهایی که می توانند سمی ، قابل انفجار یا قابل احتراق باشند، باشی

اسلاید 49: موارد دیگر اگر کار میتواند از راه دیگری انجام شود،کارفرما بایستی این مسئله را بررسی کند.اگر امکان این کار وجودندارد،یک سیستم ایمنی کار بایستی با تجهیزات اضطراری در محل بکار برده شود.هنگام کاردر فضای بسته احتیاطات خاصی لازم است تا ازتماس با حلالها جلوگیری شود.دریک فضای بسته مانند یک مخزن،چاله،یک اتاق کوچک یاکنار یک وسیله نقلیه،بخارات حلالها نمی توانند براحتی ازمحل خارج شوند ومی توانند بسیار خطرناک وحتی مرگبار شوند.مراقب تشکیل بخارات یا گازهایی که می توانند سمی ، قابل انفجار یا قابل احتراق باشند، باشی

اسلاید 50: 6- بررسی کربن دی سولفید ( CS2)معرفیاحتیاطها هنگام استفاده از گاز دستکشها حفاظت ازپاهاحفاظت ازچشمحفاظت از دستگاه تنفسی

اسلاید 51: معرفی مايعی است بی رنگ يازردکم رنگ،خيلی سمی وبرروی سيستم عصبی اثر ميگذارد،قابل انفجاراست ودارای بوی ناخوشايندی است.ماده ی فعال وفراری است وبسرعت درهوای معمولی تبخيرميشود.CS2 درآب،اتيل الکل وديتيل اتر قابل حل می باشد. CS2ازعبوردادن بخارات گوگرددرمجاورت کربن گداخته بدست می آيد.ازهوا سنگين تراستکاربردآن درصنايع: 1- لاستيک سازی 2- ساختن ابريشم مصنوعی ، ريون وسلوفان 3- داروسازی 4- حشره کشها 5- کبريت سازی

اسلاید 52: احتیاطها هنگام استفاده از گازاین گاز ,گازی است سمی واحتمال آتشگيری دردرجه حرارت اتاق دارد.تجهيزات آتش نشانی بايدهميشه آماده باشد.به آسانی جذب پوست می شودوبايدبه وسايل حفاظت فردی دربرابرآن توجه کرد.

اسلاید 53: دستکشهاکاربرد وخصوصيات انواع دستکشهای حفاظتی

اسلاید 54: ادامه

اسلاید 55: ادامه

اسلاید 56: ادامه

اسلاید 57: حفاظت ازپاهاچکمه های لاستيکی وپلاستيکیازاين نوع کفشهای حفاظتی درکارهای بافرايندهای تر وگل آلودو همچنين آندسته ازفعاليتهای که درآنهاامکان ريخت وپاش موادشيميايی وجود دارداستفاده می شود.ارتفاع ساق اين چکمه ها متناسب بانوع فعاليت متفاوت است.چکمهای ساخته شده ازلاستيک مصنوعی حفاظت قابل قبولی رادربرابرموادشيميايی تامين ميکند.ميزان کاهش قدرت الاستيسيته لاستيکهای مورداستفاده درساخت چکمه هابايستی پس از48 ساعت تماس بااسيدکلريدريک 20 درصد دردرجه حرارت اتاق،کمتراز10درصدباشد .

اسلاید 58: حفاظت ازچشم برای محافظت ازچشم دربرابرموادشيميايی می توان از گاگل های بالنز پلاستيکی يا شيشه ای شيلدهای پلاستيکی چشم وصورت استفاده کردبهترين نوع عينک حفاظتی دربرابرموادشيميايی برای چشم عينک ايست که مثل عينک اسکی است وکاملا روی چشم قرارگرفته وتمام منافذ رامی پوشاند.اما چون CS2 ازپوست هم جمع می شود بايد ازهودها وهملت های مدل غواصی استفاده کرد.

اسلاید 59: حفاظت از دستگاه تنفسیبا استفاده از رسپیراتور :رسپيراتورهادوگونه اند:1- تصفيه کننده 2- تامين کننده هوارسپيراتورهای تصفيه کننده هوا رابااستفاده از يک سيستم فشنگی يانارنجکی ازآلايندهای مختلف تصفيه می کند. استفاده ازاين رسپيراتورها به دليل مکانيسم تميزکنندگی خود بامحدوديتهای روبرو می باشند.1-      جائيکه غلظت اکسيژن کافی نيست.2-   جايکه خطرات موجود ازنوع I D H L A است(يعنی غلظت عامل خطرناک درحدی است که ميتوانددرعرض نيم ساعت اثرات بهداشتی غيرقابل برگشت وارد کرده ويا توتنايی فردراسلب کند).3-      جائيکه آلاينده ناشناخته باشد.4-      جائيکه غلظت آلاينده مشخص نبوده وياغلظت آن ازحدتوانايی رسپيراتور تجاوز کند.5-      جائيکه امکان جذب يافيلتره کردن اثربخش آلاينده عملی نيست.6-   جائيکه خصوصيات هشداردهندهندگی آلاينده هاناکافی بوده ورسپيراتور مجهز به وسيله ای است که پايان توانايی آن رادرجداسازی آلاينده هانشان دهد نمی باشد.جاذبي که می توان درمورد CS2 می توان بکاربرد کربن فعال می باشد.

اسلاید 60: 7-اصول ايمنی هيدروژن فلورايد HFمعرفیخطراتحدود مواجهه شغلیاثرات هيدروژن فلورايد بر انسانوسايل حفاظت فردیحفاظت پوستحفاظت چشم هاحفاظت تنفسی اطفای حريقمشخصات و خواص فيزيکی و شيميايي

اسلاید 61: معرفیهيدروژن فلورايد از مهمترين تركيبات حاوی فلورين می باشد که به صورت بی آب و آبدار با غلظت های مختلف در دسترس می باشد. از مهمترين ويژگی های آن خورندگی و سميت بسيار بالا، آزاد شدن مقدار زيادی گرما در اثر واکنش با آب و آزادسازی گاز هيدروژن در حضور گرما و نور می باشد. از کاربردهای اين ماده می توان به استفاده در صنايع هسته ای جهت غنی سازی اورانيوم و نياز به توليد هگزافلورايد اورانيوم جهت استفاده در چرخه سوخت هسته ای، كيت های الکترونيکی سيليکونی صنايع فضايی و سوخت هواپيما با اکتان بالا اشاره نمود.

اسلاید 62: مشخصات و خواص فيزيکی و شيميايي

اسلاید 63: حدود مواجهه شغلی بخارات هيدروژن فلورايد در هوا به راحتی از طريق حس بويايي قابل تشخيص هستند. محيط های با غلظت 50 ميليگرم بر مترمكعب از بخارات اين اسيد بسيار خطرناک می باشند در حقيقت اين غلظت برای يك دقيقه قابل تحمل می باشد. حدود مجاز توصيه شده از سوی سازمان های مختلف به شرح زير می باشد. OSHA : (PEL = 3ppm)ACGIH : (TLV = 3ppm)NIOSH : (REL = 3ppm . STEL = 6ppm

اسلاید 64: اثرات هيدروژن فلورايد بر انسانتماس های پوستی و تنفسی با اين اسيد موجب تخريب و زخم كيسه های هوايی، سوختگی های شديد، التهاب، تاول بستن پوست، نارسايی های شديد کليوی، پايين آمدن کلسيم و منيزيم و بی نظمی حرکات عضله قلب و آسيب های چشمی می شوند. تماس مزمن با غلظت های پايين منجر به احتقان بينی و برونشيت، و تکرار تماس با غلظت های بالاتر از حدود توصيه شده در طول چند سال، به علت ته نشينی فلورايد در استخوانها موجب افزايش دانسيته استخوان ها به خصوص در ناحيه کمری ستون مهره ها و لگن و نهايتا فلوئورزيس فلج کننده می شود. اين اسيد فاقد اثرات سرطان زايي و جهش زايي می باشد.

اسلاید 65: وسايل حفاظت فردی کنترل آلودگی در محيط کار مفيدتر و اقتصادی تر از استفاده از وسايل حفاظت فردی می باشد. اما در برخی موارد نظير کار در محل های محصور و کارهای تعميراتی و کارهايي که به صورت اتفاقی در واحد انجام می شوند، استفاده از وسايل حفاظت فردی ضروری است. انتخاب وسايل حفاظت فردی نظير دستکش، لباس های حفاظتی و عينک بايد بر مبنای درجه تماس بالقوه با هيدروژن فلورايد انجام شود. بدين معنی که برای کارگرانی که احتمالا کمتر در معرض خطر هستند از لباس هايي با زمان شکست کمتر و ارزانتر و برای کارگرانی که در مناطق ويژه و با احتمال خطر بالا کار می کنند از لباس های بازمان شکست بالاتر استفاده شود.

اسلاید 66: حفاظت پوستبه منظور پيشگيری از تماس های پوستی استفاده از لباس های حفاظتی مناسب (دستکش ها، حفاظ های چشم و صورت و عينک) از جنس PVC ، حداقل حفاظت لازم را فراهم می کنند. معمولا در هنگام کار از دستکش با ضخامت متوسط تا کلفت ويتون و نيتريل و يا لاستيك طبيعی استفاده می شود. توصيه می شود از يک جفت دستکش نيتريلی نازک در زير دستکش اصلی برای جلوگيری از نشتی استفاده شود. لباس های حفاظتی بايستی عاری از روغن و گريس باشند و بطور منظم از نظر حفظ درجه موثر بودن کنترل شوند. همچنين جهت حفاظت پاها بايد از پوتين های دهان گشاد و مقاوم با روکش های پلاستيکی استفاده شود.

اسلاید 67: حفاظت چشم هادر هنگام کار با هيدروژن فلورايد از عينک های ايمنی مقاوم در برابر ضربه، بدون مجاری تهويه کناری به همراه حفاظ های صورت استفاده می شود. به واسطه ماهيت خورندگی زياد اين اسيدها، عينک های ايمنی دور بسته به تنهايي حفاظت مناسبی فراهم نمی کنند.

اسلاید 68: حفاظت تنفسی در مواردی که غلظت هيدروژن فلورايد در هوا بيشتر از حد مواجهه مجاز می باشد، از ماسک های تنفسی استفاده می شود. در مواردی که احتمال مواجهه با غلظت های بالا وجود دارد، نظير جاهای محصور و محل های نشتی، از ماسک های متصل به تجهيزات تأمين کننده هوا يا ماسک های کپسول دار متکی به خود استفاده می شود. مواجهه تماسی با غلظت های 30ppm يا بيشتر منجر به وارد آمدن آسيب فوری به فرد می شود و در اين موارد از ماسک های تنفسی تأييد شده، کپسول دار متکی به خود استفاده می شود.

اسلاید 69: اطفای حريقاسيد هيدروفلوريك به تنهايي قابليت احتراق ندارد و تنها پس از تماس با مواد ناسازگار و يا بر اثر توليد گاز هيدروژن به علت تماس با بدنه فلزی ظروف نگهداری يا لوله ها در مدت زمان زياد، ايجاد حريق می کند. از اين رو بايد کليه منابع بالقوه ايجاد جرقه در محيط کنترل شوند. درهنگام اطفاء حريق پس از پوشيدن ماسک های تنفسی متکی به خود و لباس های مقاوم در برابر اسيد جهت اطفای حريق های کوچک اسيد هيدروفلوريك بی آب، از کپسول دی اکسيد کربن (بجز برای حريق کپسول) پودرهای خشک، شن خشک، فوم الکلی مقاوم و اسپری آب استفاده می شود. در هنگام اطفای حريق بايد در بالادست جريان باد و دورترين فاصله ممکن از حريق قرار گرفت. منطقه خطر را بايد از هر طرف به اندازه 50 فوت کاملا ايزوله کرد و از ورود افراد تا هنگام پخش کامل گاز و رسيدن غلظت آلاينده به حد توصيه شده، جلوگيری کرد. در هنگام حريق به علت وجود گاز هيدروژن در ظرف و فشار گرفتن مخازن هيدروژن فلورايد، امکان انفجار آنها وجود دارد. از اين رو عمليات اطفاء بايد از محيط خارج و با استفاده از وسايل کنترل شونده ويديويي و سيستم های آب پاش ثابت انجام شود.

اسلاید 70: خطرات حوادث در واحدهای توليد هيدروژن فلورايد ممکن است ناشی از عوامل زير باشد :1-مواد خطرزا، فشارهای بالا، خطاهای انسانی، خرابی تجهيزات، کم شدن ميزان ديد افراد در صورت وجود ابر يا مه و وضعيت اضطراری 2-احتراق، نشت مواد و انفجارجهت کاهش حوادث دسته اول بايد در مهندسی طراحی واحد هيدروژن فلورايد دقت لازم به عمل آورده شود و جهت کاهش حوادث دسته دوم بايد پيش بينی های لازم جهت نصب تجهيزات ايمنی و آموزش افراد انجام شود. در واحد توليد هيدروژن فلورايد با توجه به نقطه جوش پايين 19.5c و خورندگی و سميت بالای اين ماده و حضور موادی از قبيل اسيد سولفوريك و فلورايد کلسيم احتمال بروز خطرات گروه اول وجود دارد. همچنين وجود کوره با دمای بالا و قدرت خورندگی زياد گاز هيدروژن فلورايد و احتمال ترک خوردن کوره، احتمال بروز خطرات دسته دوم را افزايش می دهد. از مشکلات موجود در واحد توليد هيدروژن فلورايد مسايل مربوط به حمل و نقل و ذخيره سازی، نشتی، ايرادات مربوط به تجهيزات، خطاهای انسانی در نتيجه تحقيقات يا طراحی و عمليات فرآيندی، لوله کشی، مخازن، آب بندی ها، شيرها و پمپ ها می باشد که به طور جداگانه در آينده مورد بررسی قرار می گيرند.

اسلاید 71: 8- ارزيابي كمي هود آزمايشگاهي جهت ايمني كارگر ( 1) اين وسايل جهت جلوگيري از تماس افراد با خطرات موجود در هوا و ايجاد تعهد و مسئوليت نسبت به منابع و امكانات ملي ضروري هستند . همانند تمامي ارائه كنندگان خدمات بهداشت و ايمني محيطي ، ما جهت مشورت و توصيه در تمامي جنبه هاي مربوط به عمليات مناسب در آزمايشگاه محيط كاري مسئول هستيم . اين به مصلحت ما است كه مطمئن شويم محيطهاي كاري كنترل شده اند و بنابراين جهت كاهش هر نوع نشت داخلي آلوده كننده ها تلاش مي كنيم .به ندرت به طور كاملا بديهي ، هودهاي شيميايي حفاظت در برابر آلودگي را بطور كامل از طريق خارج نمودن هواي آلوده ايجاد شده در فعاليتهاي تحقيقاتي و توليدي ايجاد مي نمايند .

اسلاید 72: (2)بطور ايده آل ، اين عمل حفاظتي از طريق بازداشتن خروج آلودگي به صورت خارج شدن هواي آلوده با سرعت پايين توسط جريان با مقاومت كم هوائي ايجاد مي شود و اثر جارويي كف ( كف هود ) كه آلودگي را از اپراتور دور مي كند انجام مي شود . براي نيل به اين هدف ، بافلهاي ايجاد شده بايد دقيقا براي كنترل جريان هواي منطقه كاري و تهويه اتاق متعادل شوند تا اينكه جريان هواي متقاطع به حداقل برسد . توربولانس و برهم زدن اين پارامترها به سرعت آلودگي را بدتر مي كند .تمام هودهاي داراي پنجره عمودي ، صرفنظر از عملكرد ، يك حفره جريان مجدد هوا بالاي لبه پايينتر پنجره ايجاد مي كنند . يك گرداب يا اثر چرخشي پشت پنجره باقي مي ماند . اين توده چرخشي هوا مقداري از آلودگي را از جا مي كند و حركت مي دهد . اگر جريانهاي هوايي متقاطع ( مخالف ) در خارج از واحد وجود داشته باشد ، يا بافلها بلوكه شده يا بطور مناسبي تنظيم نشوند ، گرداب مي تواند ناپايدار شود و آلودگي را به بيرون هود پرتاب كند . اين پديده به آساني با استفاده از تست گاز ردياب اندازه گيري مي شود ، كه به ابزار تخصصي نياز دارد . در هنگام فقدان اين ابزارهاي تخصصي ، تنها اوپراتورهاي باتخصص بالا مي توانند تست گاز ردياب را انجام دهـند . مانيتورهاي الكترونيكي مرسوم با اين نوع ريختن ( ريختن حلال يا گاز ردياب به داخل هود ) به اپراتور هشدار نمي دهند . آنها فقط اين اطمـينان را مي دهند كه پنجره در وضعيت صحـيحي قرار دارد يا سرعـت هوا يا فشار استاتيك تغيـير نكرده اند .

اسلاید 73: 9-روشهاي نمو نه برداري از سطوح محيط كاروسطح پوست 1-مقدمه2- روشهای مستقیم3-روشهای غیر مستقیم

اسلاید 74: مقدمهبطور كلي روش استاندارد معيني جهت ارزيابي تماسهاي پوستي با مواد شيمياي وجود ندارد ولي بايك ديد كلي مي توان روشهاي نمونه برداري از سطوح را به دو دسته تقسيم كرديكي از اين روشها روش مستقيم است كه شامل نمونه برداري مستقيم ازروي سطح پوست كارگران در محيط كار مي باشد.روش ديگرارزيابي غير مستقيم نام دارد كه عبارت است از مجموعه روشهايي كه به جمع آوري نمونه از سطوح محيط كار مي پردازد .

اسلاید 75: روشهای غیرمستقیمروشهاي غير مستقيم شامل استفاده از گازها ( gauze pads )،انواع فيلترهاي فايبرگلاس يا سلولزي و.... است.در طي انجام اين روشها گازها يا فيلترها را (به روشهاي خشك يا تر)روي سطوح آلوده كشيده وبدين ترتيب از آلاينده مورد نظر نمونه برداري مي كنند. پس از آن نمونه هاي جمع آوري شده را در آزمايشگاه مورد تجزيه وتحليل قرار مي دهند. براي تجزيه اين نمونه ها مي توان از دستگاههايي چون GC و HPLC نيز استفاده نمود.جهت استانداردسازي نتايج و مقايسه نمونه ها معمولا نمونه برداري را درسطوحي با مساحتهاي 100 انجام مي دهند. 

اسلاید 76: روشهای مستقیم(1)از جمله روشهاي نمونه برداري مستقيم مي توان به مواردي چون قرار دادن قطعات gauze pads روي پوست براي جذب انواع آلاينده با انواع حلالها واستفاده از خاصيت فلورسانس براي شناسايي(بيشتر; شناسايي كيفي) مواد آلوده كننده پوست اشاره كرد.gauze pads ها را مي توان درقشمتهاي مختلفي از بدن قرار داد همچنين با توجه به هدف نمونه برداري مي توان آنها را مستقيما روي پوست در معرض آلودگي قرار داد ويا در زير لباس يا وسايل حفاظت فردي نصب كرد .با اين كار حتي مي توانيم كارايي وراندمان وسايل حفاظت فردي را هم بررسي كنيم . اين پدها را معمولا پس از اتمام كار جدا كرده ،براي تجزيه به آزمايشگاه مي فرستند .  نتايج نمونه هاي تجزيه شده در آزمايشگاه مي تواند مناطقي از بدن را كه در معرض آلودگي هستند به ما نشان دهد.

اسلاید 77: روشهای مستقیم(2)مزيت عمده اين روش سادگي وارزان بودن آن است ولي بايد بدانيم كه با توجه به اين كه خصوصيات پوست انسان درمورد جذب ونگهداري موادشيميايي با گاز پد متفاوت است ، لذا نمي توان به نتايج اين روش زياد اعتماد كرد.يكي از روشهاي مستقيم نمونه برداري ،استفاده از حلالها براي شستشوي پوست وجمع آوري آلاينده مورد نظر است . البته در اين زمينه بايد ملاحظاتي را درنظر گرفت مثلا اين كه نوع وميزان حلال چه باشد يا اين كه محلول شستشو را بايد چطور جمع آوري نمودو...با استفاده از خاصيت فلورسانس مي توانيم موادآلاينده اي كه به طور طبيعي خاصيت فلورسانس دارند(مثل تركيبات چندحلقه اي آروماتيك)را شناسايي كنيم . همچنين مي توان با وارد كردن تركيبات فلورسانس به فرمولاسيون مواد الاينده اين مواد را نشاندار نمودوسپس آنها را شناسايي كرد.مكانيسم كلي دستگاههايي كه با اين روش كار مي كنند به اين صورت است كه اين دستگاهها پوست را با اشعه ماوراي بنفش اسكن كرده و در صورت آلودگي پوست آن را مشخص مي كنند.

اسلاید 78: 10-استفاده از روشهاي نمونه برداري از سطح جهت تماسهاي پوستي 1-مقدمه2-راههای نفوذ مواد سمی به بدن 2-ا)تماس با پوست از طریق افشانه ها 2-ب) ورود مواد شيميايي به دهان 2-ج) تماس مستقيم با سطوح آلوده 2-د) پاشیدن مستقیم آنها بر روی پوست 3-روشهای عمده جهت نمونه برداري وارزيابي تماسهاي پوستي 4- از چه موادي بايد نمونه برداري كرد ؟

اسلاید 79: مقدمهدر پاسخ به اين سئوال كه چرا بايد از آلودگيهاي سطحي نمونه برداري كنيم بايد بگوييم كه بسياري از مواد سمي مي توانند از طريق خوردن و آشاميدن و در برخي موارد از طريق نفوذ جذب از راه پوست موارد بدن شوند بديهي است كه نمونه برداري صرف از هواي محيط نمي تواند معياري براي تعيين ميزان تماس با موادي كه مي توانند از طريق پوست وارد بدن باشند باشد : بنابراين اين نوع آلاينده ها را نيز با يد در كنار تماسهاي تنفسي مورد ارزيابي قرار داد. اگرچه براي موادي كه سريعا از طريق پوست جذب مي شوند نمونه برداريهاي سطحي پيشنهاد نمي شود و بهتر است اين موارد را با ارزيابي بيولوژيكي بررسي كرد.

اسلاید 80: راههای نفوذ مواد سمی به بدن تماس با پوست از طریق افشانه ها:بر طبق مطالعات ميداني كه روي كارگران مزارع انجام شده ديده شده است كه تماس هاي پوستي اين افراد (ميزان مواجهه آنان با مواد سمي) بسيار بيشتر از مواجهه تنفسي آنهاست . در اين شرايط معمولا كنترل بخارات منتشر شده در محيط آسانتر به نظر مي رسد علت اين مساله هم اين است كه غلظتهاي قبل استنشاق به صورت يكنواخت در محيط پراكنده مي شوند.غلظت هوا برد ساير تركيبات با فشار بخار بالاتر مثل اتيلن دري برومايد مي تواند حتي چندين روز پس از استفاده به صورت قابل ملاحظه اي در محيط پايدار بماند .

اسلاید 81: ورود مواد شيميايي به دهانسطوح آلوده به مواد سمي و خطرناك همچنين ممكن است با مواد خوراكي و يا موادي مثل تنباكوي جويدني انواع آدامس و سيگار و ... كه به نحوي داخل فضاي دهاني می شوند تماس داشته و اين مواد را آلوده كنند . از طرف ديگر لمس كردن اين مواد يا سطوح آلوده با دست ممكن است باعث آلودگي انگشتان و دستها شده و خود عملي براي انتقال مواد آلوده باشد

اسلاید 82: تماس مستقيم با سطوح آلوده فعاليتهاي كاري كه كارگران در طي انجام آنها ممكن است در معرض تماسهاي پوستي با مواد خطرناك قرار بگيرند مواد متعددي را در بر مي گيرد كه ازجمله آنها مي توان به موارد ذيل اشاره كرد : پاشيدن مواد روي پوست در حين انجام كار در نزديكي انواع مايعات خطرناك .استفاده از كهنه ها يادستمالهاي آلوده جهت پاك كردن و تميز كاري. تماس مستقيم با ابزار و سطوح آلوده به مواد خطرناك.پوشيدن لباسهاي آلوده در طول يك و يا حتي چند روز كاري .

اسلاید 83: پاشیدن مستقیم آنها بر روی پوستپاشيدن مواد روي پوست در حين انجام كار در نزديكي انواع مايعات خطرناك میتواند كارگران را در معرض تماسهاي پوستي با مواد خطرناك قرار دهد.از جمله این مواد میتوان به حلالها اشاره کرد:حلالهاي حامل (CARRIER SOLVENTS) بكار گرفته شده در محلولها مثل آنچه كه در فرمولاسيون آفت كشها استفاده مي شود مي توانند از طريق نگه داشتن و به تله انداختن مواد شيميايي و يا بواسطه تسهيل نفوذ مواد از طريق پوست روي نفوذ پذيري پوست تاثير منفي بگذارند.

اسلاید 84: روشهای عمده جهت نمونه برداري وارزيابي تماسهاي پوستي  1-روشهايي كه ميزان تماس كارگران را بطور غير مستقيم بررسي مي كنند واساس كار آنها ارزيابي و پايش آلاينده هايي است كه روي سطوح محيط كار جمع شده اند. 2- روش ديگر شامل ارزيابي مستقيم ميزان آلودگي روي سطح پوست كارگران است که قبلا توضیح داده شد. *در اینجا به تفصیل در مورد روشهای غیر مستقیم میپردازیم:

اسلاید 85: روشهای غیر مستقیمدر ارزيابي مواجهه پوستي بايد به اين نكته توجه داشته باشيم كه هميشه بخشي از لايه آلاينده روي سطح پوست ممكن قبل از جذب شدن بخار شده و به صورت فرار در آيد. همچنين بايد تاثير فاكتورهاي محيط كار مثل تاثير رطوبت (رطوبت پوست) عارضه هاي پوستي مثل درماتيت ميزان سايش و پوششهاي محافظ را بر روي ميزان جذب پوستي در نظر گرفت در برخي از موارد استفاده از وسايل حفاظت فردي يا كرمهاي محافظت پوست باعث به دام افتادن آلاينده روي سطح پوست مي شوند كه اين مساله نه تنها احتمال نفوذ يا تحريك كنندگي اين مواد را افزايش مي دهد بلكه باعث مي شود تا آلاينده مورد نظر مدت زمان بيشتري با پوست تماس داشته باشد و به همان نسبت احتمال تبخير شدن و حذف آن به كمك سروشهاي مكانيكي نيز كمتر شود.فاكتورهاي مهم و تاثير گذار روي جذب پوستي مواد عبارتند از قابليت حل شدن تركيب مورد نظر اندازه مولكولي گراديان يا شيب غلظت وجود يا عدم وجود آسيبهاي پوستي و مناطق باز روي پوست تغيير حالت لايه stratam cormeums پوست تفاوتهاي ساختار پوستي در گونه هاي مختلف جانداران (بخصوص وقتي مي خواهيم يافته هاي آزمايشگاهي مربوط به حيوانات را به انسانها تصميم دهيم) اينكه چه سطحي از پوست تحت تاثير قرار گرفته و مقدار يا شدت تماس بين مواد قابل جذب و پوست.

اسلاید 86: از چه موادي بايد نمونه برداري كرد ؟بديهي است كه اولويت اصلي در اين زمينه با موادي است كه قابليت نفوذ پوستي و ايجاد عارضه را دارند همچنين تركيباتي مثل فلزات سنگين كه معمولا از طريق پوست جذب نمي شوند ولي قادرند بوسيله اندامهاي آلوده شده به فضاي دهان منتقل شوند را هم بايد مورد ارزيابي قرار داد سرب ، آرسنيك و كادميوم از جمله اين تركيبات هستند.طبق نظر osha موادي كه D50 پوستي آنها مساوي يا كمتر از mg/kg 200 باشد در گروه مواد با جذب پوستي بسيار زياد قرار مي گيرند (طبق آزمايشات انجام شده روي موش).آمينها گروهي از مواد تحريك كننده هستند كه جهت نمونه آنها از روش wipe sampling نمونه برداري كششي استفاده مي شود علت اين امر هم تمايل شديد اين مواد براي و چسبيدن به سطوح است. برخي از اين آمينها حتي مي توانند خاصيت حساسيت زايي هم داشته باشند. البته بايد توجه داشت كه تحريك كنندگي مواد بسته به نوعشان متفاوت است.معمولا مولكولهاي هيدروژن فلورايد قادرند به راحتي از سطح پوست گذشته و خود را به استخوان برسانند و تاثيرات مخربي روي بافتهاي استخواني داشته باشند در برخي موارد تاثير يك ماده خودند مثل هيدروكسيد سديم تغليظ شده مي توانند بسيار شديد بوده و سوختگيهاي شديدي را روي پوست افراد بوجود بياورد.. يك گروه از مواد هم هستند كه حساسيتهاي پوستي آلرژيك بوجود مي آورند كه از جمله اين مواد مي توان به ايزوسياناتها و كبالت اشاره كرد . افراديكه تحت تاثير اين مواد قرار مي گيرند ممكن است براي هميشه نسبت به آنها حساس شوند وحتي ديگر قادر به ادامه كار با اين مواد نباشند.

اسلاید 87: ادامهگونه ديگر اين مواد تركيبات فوتوسنينيو هستند كه معمولا از تاثير توام موادي چون فيومهاي قطران زغال سنگ و اشعه ماورا بنفش خورشيد حاصل مي شوند . جدول زير دسته اي از مواد حساسيت زا را معرفي مي كند.براي اينكه بدانيم چه موادي ممكن است پتانسيل بيشتري براي ايجاد مسموميت از راه خوراكي دارشته باشند بايد ابتدا ميزان سميت خوراكي اين مواد را بر حسب LD50 تعيين نموده و بر مبناي آن نسبت به اولويت بندي مواد جهت نمونه برداري اقدام نمود . بطور كلي و بر طبق آزمايشات انجام شده تركيباتي كه LD 50 آنها روي موش (rat) برابر يا كمتر از ميزان 500 mg /kg باشند جزء مواد خوراكي مواد با الويت بالا محسوب مي شوند. كه بايد از آنها نمونه برداري كرد . اما تركيبات با LD50 خوراكي بالاتر را بايد به صورت مورد به مورد ارزيابي نمود. نمونه برداري كششي wipe sampling براي نمونه برداري از حلالها مثل بنزي و n بوتيلن الكل نيست علت آن هم اين است كه اگرچه اين مواد جذب پوستي دارند ولي بخاطر بيشتر تركيبات گازي پس از آزاد شدن در محيط (مثل پرومين و تري فلوريد ببرم) معمولا حالت گازي خود را حفظ كرده و روي سطوح جمع نمي شوند و همين مساله نمونه برداري سطحي از اين تركيبات را غير ممكنن ساخته است. اما با وجود اين مسائل برخي از تركيبات گازي هم هستند (آرسين وانسيين) كه پس از تماس با پوست افراد از حالت گازي خارج شده و شكل فلزي خود را باز مي يابند و همچنين مساله سبب مي شود تا روي سطوح و از جمله پوست بنشينند. بنابر اين باتوجه به موارد گفته شده در مورد تركيبات فرار خيلي وقتها بهتر است اين تركيبات را توسط روشهاي بيولوژيكي پايش نمود به عنوان مثال علمي رغم اينكه بنزين جذب پوستي زيادي دارد ملي براي ارزيابي ميزان مواجهه با اين ماده معمولا را اندازه گيري مي كنند.

اسلاید 88: 11-نمونه برداری از آئروسلها در محيطهای صنعتی توليد کننده محصولات جنگلی بوسيله RespiconRespicon یک ایمپاکتور مجازی چند مرحله ایست که میتواند برای نمونه برداری محیطی یا فردی استفاده شود . ذرات جمع شده روی اولین سطح بعنوان ذرات قابل استنشاقی (ناحیه تبادل گاز) از ذرات هوابرد هستند . ذرات جمع شده روی اولین و دومین سطح بعنوان ذرات توراسیک (ناحیه سینه ای) و ذرات جمع شده روی اولین ، دومین و سومین سطح بعنوان ذرات قابل تنفس (ناحیه فوقانی تنفس) هستند.Respicon در دو نوع موجود است . یکی شناسایی آئروسل را با استفاده از نور انجام میدهد و دیگری با استفاده از وزن سنجی . در این مطالعه اجرای نوع وزنی در صنایع تولیدات جنگلی آزمایش شده است .

اسلاید 89: ادامهدقت Respicon ارزیابی شده و با سیکلون ذرات قابل استنشاق و نمونه برداری گردوغبارهای قابل تنفس مقایسه شده است . بعلاوه ، بعضی نمونه های رسپیکون با استفاده از میکروسکوپهای الکترونیک آزمایش شده بودند تا توزیع سایز ذرات فیزیکی تعیین شود . تحت این شرایط رسپیکون دقت منطقی را نشان داد. برای اغلب محلولهای نمونه برداری یک ارتباط نزدیک بین اندازه رسپیکون و نمونه گیریهای ذرات قابل تنفس فردی CIS یا سیکلون قابل اسنتشاق BG1-4 برقرار شده بود . نتایج آزمایشات میکروسکوپی از فیلترهای رسپیکون با خصوصیات مورد انتظار اجرایی تطابق داشت . رسپیکون یک وسیله مفید نمونه برداری برای مواقعی است که نمونه برداری هم بصورت فردی هم محیطی اهمیت دارد و نیاز به جمع آوری هر سه نوع ذرات قابل استنشاق ، توراسیک و قابل تنفس و دارای ذرات هوابرد اهمیت دارد. استفاده از نمونه برداری از سایزهای مشخصی از ذرات برای ارزیابی سلامت کارگران روبه افزایش است چراکه اهمیت نقش سایز ذرات در گسترش بیماریها کشف شده است . برای شناخت اهمیت سایز ذرات ، اخیرا راهنماییهایی برای اندازه گیری ذرات و آئروسلها در محیط کار معیارهای خاصی را برای نمونه برداری از سه سایز شامل استنشاقی ، توراسیک و ذرات قابل تنفس توضیح داده است

اسلاید 90: ادامهبدلیل اینکه حدود تماس شغلی برای مواد دارای ذرات هوابرد هستند یا خواهند بود ، در بخش ذرات قابل استنشاق ، توراسیک یا قابل تنفس شرح داده شده اند . اکثر وسایل نمونه برداری فردی موجود در بازار ذرات با سایز مشخصی را فقط نمونه برداری و اندازه گیری میکنند . در بعضی مواقع ، بهر حال نیاز ایجاب میکند تماس با بیشتر از یک ذره ارزیابی شود . مواد با هر دوی اثرات ناحیه تنفسی و اثرات سیستمیک ، برای مثال ممکن است حدود تماس شغلی برای هر روی مواد دارای ذرات قابل استنشاق و تنفسی را داشته باشد . چند دستگاه نمونه برداری وجود دارد که اندازه گیری همزمان ذرات استنشاقی ، توراسیک و قابل تنفس را انجام دهد . یکی از این دستگاهها Respicon است که بوسیله Koch etal توضیح داده شده است . Respicon یک ایمپاکتور چند منظوره مجازی است که بعنوان نمونه برداری فردی یا محیطی میتواند استفاده شود . ایمپاکتورهای مجازی تفاوتشان با ایمپاکتورهای عمومی در این است که سطح برخورد بوسیله یک صفحه مجازی ایستا یا هوای با حرکت آرام است . در یک ایمپاکتور مجازی همانطور که توسط Marple ، chien ، TSI و Inc شرح داده شده اند ، یک آئروسل از میان یک نازل شتاب دهنده بسمت پروب جمع کننده حرکت و عبور میکند . نزدیک پروب جمع کننده یک بخش بزرگی از جریان هوا دور تر از پروب هدایت شده است ذرات کوچک با اینرسی پایین جریان آرام را دنبال میکند همانطور که در شکل 1 نشان داده شده است و بوسیله جریانهای بزرگ به منطقه دورتر حمل میشوند تا بر روی فیلتر جمع شوند . ذرات بزرگتر جریانهای آرام را قطع میکنند و حرکتشان را رو به پایین با جریانهای پایین به سمت پروب جمع کننده . 

اسلاید 91: 12-پرسش و پاسخ درخصوصِ ماسك هاي كربن فعال(N95)

اسلاید 92: مقدمهاستاندارد N95 مربوط به ماسك هاي يكبار مصرف ضد ذره ( موثر در برابر آئروسل هايي كه پايه روغني ندارند ) مي باشد كه استفاده از آن در صنعت نساجي ، كارهاي صنعتي ( آهن كاري ، استيل كاري ، كار در معدن) ، كار در بيمارستان و آزمايشگاه وكنترل بيماري پيشنهاد شده است .ماسك هاي N95 حفاظت كامل را در برابر آئروسل هاي بدون روغن كه شامل موارد زير هستند تامين مي كنند :كربنات كلسيم – خاك رس – سيمان – سلولز – سولفر – كتان – آرد – كربن – چوب – سنگ معدن آهن – آلومينيوم – سيليكون آزاد – TB – باكتري ها

اسلاید 93: آيا استفاده از ماسكهاي كاغذي رايج در آلودگي هواي تهران ، فايده اي دارد؟؟ پاسخ : همانطور كه مي دانيد بيشترين آلاينده موجود در هوا گازهاي منوكسيد كربن ، دي اكسيد كربن ، دي اكسيد گوگرد ، ازن ، دي اكسيد ازت و ذرات معلق مانند گرد و غبار و از همه بدتر ذرات معلق سرب ناشي از سوخت اتوموبيل ها هستند.ماسكهاي كاغذي با توجه به كيفيت و موادي كه در آنها به كار رفته قادر به جذب و حتي كاهش گازهاي ذكر شده نيستند و فقط قسمتي از گردو غبار هوا را مي گيرند در حالي كه مضرترين ذ ره معلق يعني سرب به راحتي وارد ريه هاي افراد مي گرددفلذا با توجه به عرائض فوق اين ماسكها بجزايجاد مشكلات تنفسي  كار مفيد ديگري انجام نمي دهند

اسلاید 94: 1- آخرين تغييرات نسخه EN149-2001 كدام است ؟ از ژوئن سال 2001 به بعد مهمترين تغييري كه در استاندارد EN149ذكر شده است اين الزام است كه تمامي رسپيراتورها بايد حفاظت كامل را در برابر ذرات جامد ( غير روغني ) و مايعات ( ميست روغني ) تامين كنند. بنابراين دو كلاس(solid) S.و(solid &Liquid)SL به سه كلاس FFp2-FFp1-FFp3 تبديل شدند. بنابراين به علت افزايش دامنه كاربرد ، انتخاب آنها راحتتر مي شود .2- تا چه زماني اين استاندارد با نسخه قبلي قابل فروش است ؟در اين مرحله هيچ محدويت زماني براي توليد كنندگان قايل نشدند و همچنان مي توانند باتوجه به استاندارد قبلي به توليد خود ادامه دهند .3- مزيت رسپيراتور با طراحي big eye كدام است ؟بطور كلي هرچه كارايي فيلتري بالاتر باشد ميزان مقاومت تنفسي آن بيشتر خواهد بود . ميزان كارايي و پالايندگي فيلتر FFp3 در مقابل آئروسل هاي جامد و مايع تا 99 درصد مي باشد به همين دليل ميزان مقاومت تنفسي آن بيشتر و نفس كشيدن با آن مشكل تر شده است . بر اين اساس برخي از توليد كنندگان اقدام به بزرگ كردن منطقه تنفسي نمودند . Big eye نوع خاصي از طراحي است كه در آن منطقه تنفسي بزرگتر شده و بصورت تاشو مي باشد و ميزان مقاومت تنفسي آن كمتر گرديده است.

اسلاید 95: 4- چگونه مي توان اصلي يا تقلبي بودن ماسك زغال اكتيو را مشخص كرد ؟ماسك هاي تقلبي وجود دارند كه در آنها از كربن اكتيو تقلبي ( بعنوان پيش فيلتر ) استفاده مي شود . بعضي از ماسك هاي كربن اكتيو هستند كه فقط رنگ سياه دارند ، اما كربن اكتيو نيستند . آنها فقط شبيه ماسك هاي كربن اكتيو هستند . زيرا ظاهر آنها مشكي است . اين بخاطر آن است كه توليد كننده از لايه هاي غير پشمي مشكي رنگ كه داراي ذغال اكتيو نيست استفاده كرده اند .كربن اكتيو خالص از ذغالي كه در دماي خيلي بالا تهيه شده بدست مي آيد . بنابراين كربن اكتيو در دماي خيلي بالا ذوب يا ناپديد نمي شود . لايه كربن اكتيو را از ماسك جدا كنيد و سپس آنرا بسوزانيد . اگر چيزي از فيبر يا لايه ذغال اكتيو باقي نماند ، شما احتمالا ماسك تقلبي خريداري كرده ايد .5-      من مطمئن هستم كه از ماسك ذغال اكتيو اصلي استفاده مي كنم ، اما قابليت جذب آن در مقابل گازهاي آلي يا بوهاي بد ، ضعيف است ؟معمولا لايه ذغال اكتيو داراي ذغال و رزين است. بنابراين ممكن است لايه ذغال با چسب به فيبر لايه پلي استر محكم شده باشد . بنابراين رزين سوراخ هاي سطح ذغال را مي پوشاند و قابليت جذب لايه ذغال بطور جدي كاهش مي يابد .

اسلاید 96: 6-      آيا ماسك هاي ذغال اكتيو براي همه ي محيط هاي كاري مناسبند ؟اين يك تصور اشتباه است كه اگر ذرات غير سمي در محيط كار شما وجود داشت ، شما نيازي به ماسك لايه ذغال اكتيو نداريد . ماسك هاي ذغال اكتيو درست مانند ماسك هاي كارتريج دار عمل مي كنند (با اين تفاوت كه در ماسك كارتريج دار لايه جاذب وجود دارد ) ، لايه جاذب، بو و بخارات آلي را جذب مي كند اما اين لايه تاثيري در جذب ذرات ندارد و در كارايي آنها ( حذف ذرات ) تأثيري ندارد .7-      آيا اين درست است كه ماسك براي جذب ذرات كارايي كافي ندارد ؟بطور عمومي ، ما فكر مي كنيم كه به دام انداختن ذرات كوچك از مشكلترين كارها مي باشد . اما اين يك نظر درست نيست . در تئوري فيلتراسيون 5 اصل وجود دارد :1- حركت بروني : بيشترين اثر را بر روي ذرات كوچك دارد .2- گير افتادن : بهترين اثر را بر روي ذرات بزرگ دارد .3- برخورد داخلي : بهترين اثر را بر روي ذرات بزرگ دارد .4- ته نشيني ( براساس وزن ) : بيشترين اثر را بر روي ذرات بزرگ دارد .5- جذب استاتيكي : قويترين اثر را بر روي ذرات كوچك دارد .براين اساس موارد 1 و 5 بر روي ذرات كوچك تر در حاليكه موارد 2و3و4 بر روي ذرات بزرگتر موثر هستند .بنابراين بيشترين نفوذ را ذراتي با قطر 6/0 ميكرون دارند. در استاندارد EN149:2001,NIOSH 42 CFR84 و AS1716 براي تست اندازه ذرات گير افتاده از ( ذرات با بيشترين نفوذ MPPS ) استفاده مي شود .

اسلاید 97: 8- معمولترين آلاينده ها و خطرات محيط كار كدامند ؟آلاينده ها صدمات جدي را به ريه وارد مي سازند كه اغلب آنها برگشت ناپذير مي باشد . محيط هاي كاري مختلف و مواجهه با فعاليت هاي مختلف خطرات متنوعي نظير موارد زير را مي تواند بوجود آوردگردوغبار :سليس و آزبست اگر وارد ريه و در آنجا مستقر شوند مي توانند صدمات جدي را به بافت ريه وارد آورد . به هنگام اين اتفاق بافت ريه تماس كمتري را با خون داخلِ رگها خواهد داشت . بنابراين ميزان اكسيژن دريافتي كاهش مي يابد و نفس كشيدن مشكل خواهد شد .سرب : مواد نظير سرب باعث مسموميت سيستميك مي شوند كه وقتي وارد سيستم تنفسي مي شوند به سيستم جريان خون راه پيدا مي كنند و باعث صدمه به ساير بافت هاي بدن مانند سيستم عصب مركزي مي گردد .بخارات : بخارهاي آلي كه وارد جريان خون مي گردد داراي اثر بيحسي بر روي مغز هستند و سبب گيجي مي شود .

اسلاید 98: 9-      بيماري هاي تنفسي كدامند ؟هنگاميكه واكنشهاي آلرژيكي اتفاق مي افتد مقدار خيلي كمي از يك ماده توليد بيماري تنفسي مي كند . نظير :آسم : گرفتگي سينه – خس خس كردن به هنگام نفس كشيدن – نفس نفس زدن واكنش آلرژيكي : نشانه هاي آن نفس نفس زدن ( شببه آنفولانزا )ورم غشاء بيني : گرفتگي بينيوقتي فردي حساس باشد ، ادامه تماس مي تواند منجر به تشديد علائم و آسيب دائمي براي وي شود . افرادي كه داراي گرفتگي بيني هستند ممكن است دچار آسم پيشرفته شوند . صدمات آسم در اثر مواجهه با هواي سرد و دود سيگار شديدتر خواهد شد.10-   مفاهيم OEL/PEL/MAC/TLV كدام است ؟ تمامي اين حروف اختصاري مربوط به غلظت ذرات معلق در هوا هستند و معرف شرايطي هستند كه در آن مواجهه تكراري در طول روز براي سلامتي وي مضر نمي باشد .OEL: حد مواجهه حرفه اي ( شغلي ) PEL : حد مواجهه مجاز MAC: بيشترين غلظت قابل قبول TLV: حد آستانه مجاز 

اسلاید 99: مقدمه نمونه یک MSDS سوالات مهمی که بایستی هنگامیکه MSDS خوانده میشود پاسخ دهیم.13-برگه اطلاعات ایمنی مواد Material Data Safety Sheet (MSDS)

اسلاید 100: مقد مه برگه اطلاعات ایمنی مواد MSDS اطلاعات پایه ای در باره مواد یا فراورده های شیمیایی فراهم میکند . آن دارای اطلاعاتی پیرامون خصوصیات ، پتانسیل آسیب زایی مواد ، نحوه استفاده ایمن و چگونگی برخورد در مواقع اضطراری میباشد. این متن برای راهنمایی افرادیکه از MSDS استفاده میکنند ، تهیه شده است و دارای اطلاعات مورد نیاز برای آگاهی از خطرات و احتیاطات لازم برای استفاده ایمن از فراورده های شیمیایی میباشد.MSDS های شرکتهای مختلف ممکنه شبیه هم نباشد اما آنها دارای یکسری اطلاعات پایه ای هستند MSDS نقطه ضروری شروع برای اجرای یک برنامه کامل ایمنی و بهداشت برای مواد میباشد. MSDS ها منبع کاملی از اطلاعات برای دارندگانشان نیستند . بیشتر MSDSها توسط کارخانجات یا تهیه کنندگان مواد ، آماده میشود . بنابراین آنها بطور عمومی به طبیعی بودن گرایش دارند .آنها سعی میکنند اطلاعاتی مختصر که تمامی پیش بینیهای منطقی را در صورت استفاده از مواد نشان دهد . مانند قوانین محلی که بایستی رعایت شوند وجود دارد. این قوانین عموما در MSDSها توصیف نشده اند . وقتی شما یک MSDS را میخوانید بایستی بخاطر داشته باشید که سه نوع خط ممکنه با استفاده از فراورده های شیمیایی مرتبط باشد.خطرات بهداشتی BMC بعنوان مثال تماس پوست با اسید باعث سوختگی میگردد. خطرات حریق : بعنوان مثال پروپان خیلی آسان میسوزد و ممکن است منفجر شود . خطرات واکنش پذیری : بعنوان مثال ترکیب آمونیاک و سفیدکننده های خانگی باعث انتشار گازهای مضر میگردد.تمامی پتانسیل خطر مواد را ارزیابی کنید . یک MSDS خوب اطلاعات ویژه و کاربردی را فراهم خواهد کرد .

اسلاید 101: نمونه یک MSDS بخش 1 : اطلاعات محصول بخش 2 : عناصر خطر زابخش 3 : اطلاعات فیزیکیبخش 4 : خطر حریق و انفجاربخش 5 : اطلاعات واکنش پذیریبخش 6 : خصوصیات سم شناسی /اطلاعات خطرات بهداشتیبخش 7 : کمکهای اولیه بخش 8 : پیشگیریبخش 9 : اطلاعات تهیه کننده MSDS

اسلاید 102: بخش 1 : اطلاعات محصول اولین چیزی که بایستی وقتی MSDS بدستتان رسید انجام دهید اطمینان از درستی MSDS با ماده ای است که با آن کار میکنید شناسایی محصول در MSDS که معمولا نام محصول است بایستی دقیقا همان شناسه روی برچسب WHMIS باشد . دربخش نام محصول ، نام کارخانه یا تهیه کننده به ما ممکنه در تایید اینکه MSDS صحیح را داریم کمک میکند .. این میتواند اطلاعات معتبری باشد زیرا میتواند نشان دهد که روش بکار گرفته و استفاده مواد مورد انتظار بوده است .. تهیه یا توزیع کننده شرکتی است که مواد را برای شرکت شما می آورد . در برخی موارد نام و آدرس تهیه کننده و نام و آدرس کارخانه در MSDS آورده میشود . در مابقی موارد فقط یک آدرس ممکنه داده شود. به این علت MSDS ممکنه نام و آدرسی داشته باشد که با نام و آدرس دپارتمان فروش که برای خرید محصول مورد استفاده قرار گرفته یکی نباشد . با این وجود زمانیکه میخواهید MSDS را بروز کنید معمولا امکان وجود دارد که با توزیع کننده یا کارخانه دیگری تماس بگیرید.

اسلاید 103: بخش 2 : عناصر خطر زاتمامی عناصری که دارای پتانسیل خطرزایی هستند باید در MSDS لیست شوند . در بعضی موارد، شناسایی یک یا تعداد بیشتری از عناصر که توسط سازنده مورد توجه قرار داده شده جزء اطلاعات محرمانه تجاری است . در این موارد سازنده ممکن است برای فرار از قانون اطلاعات مواد خطرناک رامخفی کند . . اگر عناصر معیارهای قانونی برای اطلاعات محرمانه شغلی را رعایت کرده باشد ، ادعا پذیرفته میشود و وضعیتی در MSDS نشان داده خواهد شد که معافیت گرفته شده است البته با تاریخ و تصمیمات قانونی استبگیرد.MSDSها معمولا حدود مواجهه شغلی رایج از قبیل TLV ها که توسط ACGIH تدوین شده را میدهند . حدود مواجهه قانونی کانادا میتواند متفاوت باشد بستگی به حوزه قانونی (ایالتی ، محلی، دولتی) قانونا شرکت شما بایستی از حدود قانونی که ضروریست در MSDS لیست شود پیروی نماید .متخصصین ایمنی و بهداشت از حدود مواجهه استاندارد شده در هنگام نمونه برداری هوا استفاده میکنند . انداز گیری غلظت هوابرد در محیط کار و مقایسه با حدود مواجهه و پیشنهاد در جهت کاهش مواجهه کارگران بستگی به نتایج بدست آمده و ارزیابی مجدد دارد .سایر اطلاعات در مورد عناصر مواد ، بعنوان مثال شماره ثبت سرویس تجزیه شیمیایی (CAS) ، LC50 ، LD50 ممکنه در این بخش قرار بگیرند . شماره CAS ممکنه برای تایید شناسایی عناصر یا بدست آوردن اطلاعات اضافی مورد استفاده قرار گیرند.

اسلاید 104: بخش 3 : اطلاعات فیزیکی بخش داده های فیزیکی ، اطلاعات فنی و خصوصیات مواد را به ما میدهد . شما بایستی بررسی کنید که ماده ای که توضیح داده شده (حالت فیزیکی و شکل ) همان ماده ایست که شما در اختیار دارید . اگر اینطور نیست شما ممکنه MSDS درستی را نداشته باشید . یا ممکنه ماده کهنه باشد یا در طی حمل و نقل یا انبارسازی تغییر شکل پیدا کرده باشد . در هر مورد ، اطلاعا ت MSDS ممکنه بکار نرود و شما بایستی اطلاعات اضافی بدست آورید .اطلاعات موجود در این بخش جهت کمک به تعیین وضعیتهایی که تحت آن ماده ممکنه خطرناک شود ، بکار میرود . متخصصین فنی این اطلاعات را برای توسعه روشهای کاری برای کنترل مواجهه ، انبار سازی ، حمل و نقل ، و پاک سازی در صورت ریخته شده استفاده میکنند . عموما خصوصیات فیزیکی مختلفی در MSDS داده میشود ( حد بویایی ، وزن مخصوص ، فشار بخار،دانسیته بخار،میزان تبخیر،نقطه جوش،نقطه انجماد،ph،و ضریب توزیع آب/روغن

اسلاید 105: بخش 4 : خطر حریق و انفجار هدف این بخش تشریح هر گونه خطرات حریق و انفجار مرتبط با مواد است . این اطلاعات با اطلاعاتی از داده های بخش واکنش پذیری ترکیب میشود و میتواند در تعیین محلی مطمئن برای انبار سازی مورد استفاده قرار گیرد. (مانند مایعات اشتعال پذیر) اطلاعات این بخش همچنین میتواند برای برنامه ریزی تعیین نوع مناسب و محل قرار گیری خاموش کننده های حریق و همینطور برای طرح ریزی بهترین پاسخ به آتش برای سایت کاری ویژه بکار رود . مقداری از اطلاعات این بخش برای مبارزه با آتش و پاسخ اضطراری پرسنل میباشد.اگر ماده دارای پتانسیل خطر حریق است . شما بایستی احتیاطهای ویژه حمل و نقل یا سایر ارزیابیهای کنترلی لازم برای پیشگیری از حریق را بدانید . شما همچنین بایستی احتیاطهای اضطراری برای اجرا در مواقعی که حریق در محیط کار بوقوع میپیوندد را بدانید

اسلاید 106: بخش 5 : اطلاعات واکنش پذیریبخش داده های واکنش پذیری هر وضعیتی که تحت آن ماده ناپایدار گشته یا میتواند خطرناک شود را تشریح میکند . مواد ناپایدار ممکنه تجزیه شوند و باعث حریق،انفجار یا شکلی مواد جدید که خطرات مختلفی دارد ، میشود . بعنوان مثال این مواد شیمیایی جدید (محصولات تجزیه پذیر) ممکنه سمیتی بیشتر یا اشتعال پذیرتر از ماده اصلی باشند . وضعیتهایی از قبیل گرما ، نورخورشید ، و طول عمر ماده شیمیایی میتواند باعث ناپایدار شدن شیمیایی یا تجزیه شوند ، بنابراین این مواد احتیاج به انبارسازی ویژه و احتیاطهای حمل و نقل میباشند . مواد ناسازگار موادی هستند که ممکنه اگر با هم مخلوط یا در کنار هم باشند واکنش شدید دهند یا منفجر شوند . این مواد بایستی جداگانه نگهداری شوند و نبایستی مخلوط شوند مگر اینکه احتیاطهای ویژه در نظر گرفته شود . شما بایستی اطلاعات این بخش را بدانید تا اینکه بتوانید بطور ایمن حمل و انبار کنید و از مخلوط شدن مواد ناسازگار پیشگیری کنید .

اسلاید 107: بخش 6 : خصوصیات سم شناسی /اطلاعات خطرات بهداشتیبخش خصوصیات سم شناسی راههایی را که ممکنه مواجهه با مواد اتفاق بیفتد و اثرات مضر آنها را توصیف میکند . بایستی این مسئله عمومی را که هر کس از یک روش تاثیر نخواهد پذیرفت را مورد توجه قرار داد. بعلاوه راهی که ماده از طریق آن در محل کار مورد استفاده قرار میگیرد و تحت تاثیر میزان خطرات بهداشتی آن قرار میگیرد ، اهمیت دارد.

اسلاید 108: بخش 7 : کمکهای اولیهبخش کمکهای اولیه کارهاییی را که بایستی فورا در موارد مواجهه با مواد انجام شود را توضیح میدهد . هدف کمکهای اولیه کاهش جراحات و اختلالات بعدی میباشد. در موارد جدی کمکهای اولیه ممکنه برای زنده نگه داشتن مصدومین ضروری باشد.

اسلاید 109: بخش 8 : پیشگیری این بخش اقدامات پیشگیرانه برای کار ایمن با مواد را ارائه میکند . بایستی توجه داشته باشیم که تمامی MSDSهای نوشته شده ما را تمامی پیش بینی های معقول را ارائه میدهند .

اسلاید 110: بخش 9 : اطلاعات تهیه کننده MSDS شماره تلفن تهیه کننده MSDS که در این بخش داده میشود بعنوان بهترین نقطه شروع برای بدست آوردن اطلاعا ت بیشتر در زمینه ایمنی و بهداشت از تهیه کننده MSDS میباشد. این خیلی مهم است که شما MSDS بروز داشته باشید . تاریخ تهیه آن معمولا در انتهای این بخش می آید .

اسلاید 111: سوالات مهمی که بایستی در هنگام خوانده شدنMSDS پاسخ داده شوند1- آیا شما MSDS درست را برای ماده ای که با آن کار میکنید یا کار خواهید کرد دراختیار دارید؟2- آیا MSDS شما بروز است ؟3- آیا توضیحات آن در مورد ماده ، با آنچه که دارید منطبق است ؟4- آیا این ماده میتواند بسوزد یا منفجر شود ؟5- آیا این ماده ناپایدار است ؟ اگر است تحت چه شرایطی ؟6- آیا این ماده با سایر مواد شیمیایی واکنش میدهد ؟ اگر اینطور است با چه موادی؟7- آیا محل کار شما نیاز به کنترل های مهندسی دارد؟8- آیا این ماده به احتیاطهای ویژه بای حمل نیاز دارد؟9- آیا به تجهیزات حفاظتی نیاز دارید؟10-آیا درهنگامیکه این ماده را با سایر مواد شیمیایی مخلوط میکنید بایستی دقت کنید؟