مبانی نظری نظارت و بازرسی در سازمان ها

صفحه 1:


صفحه 2:


صفحه 3:


صفحه 4:
دفتر بازرسی » ارزیابی عملکرد و پاسخگوئی به شکایات : فعالیت مشاوره ای اطمینان بخش ۰ مستقل و بی طرفانه در جهت ارزش و بهسازی عملیات دانشگاه عملکرد مناشب حوزه ها در جهت اهداف دانشگاه يارى دب مان مدیران و کارکنان ۳ 

صفحه 5:


صفحه 6:
- نظارت. بازرسی و کنترل در جهت بهسازی عملکرد و دستیایی به مدیریت اثربخش است ‎a‏ -_ دستیابی بمه چنیمن سیستم نظارنس. نیا کارگیری روش ها و شیوه‌های علمسی بازرسی با استفاده از ابزار نظام مند و دارای ساختار مشخص ‏ ات - برنامه دفتر (( شیوه نامه حهت دا واحد در امر بازرسي های د 

صفحه 7:


صفحه 8:
از دوران کهن تا به امروز, بعك اختيار يك إن حايس رين مباحث مدیریتی به شمار می‌رود تشکیلانی و سازمانی» انگیزش: بهداشت و نگهداشت نیروی انسانی و . .. ستلزم طرح مسأله اختیار است ار ‎om‏ اولیسه اقدامات سازمانی و مدیریتسی و پایسه مشروعيت بخشی به فعالیتهای اداری استث هر جا اختبار مطرح است امر نظارت می‌نماید؛ ( جرا که اختیار ‎٩‏ 

صفحه 9:


صفحه 10:
نظارت: منت ثابت الهى -یکی از سنت های ثابت الهی, نظارت کامل, دقیق و مداوم پر اعمال ونيا انسان ها و بازرسی و ارزیابی آن هاست د ۱ - خداوند متعال در روز قیامت, همه کارهای انسان را مورد ارزیابی و سث قرار می دهد و پاداش یا کیفر مناسب را برای هر یک از آن ها تعیین مى كند. ,و قل اعملوا فسیری اللّه عملکم و رسوله والمومنون و ستردون الى عالم الفیب و الشهاده فينبئكم بما كنتم تعملون» (تویه :0۳۰ 3 )1 ‎(flee‏ « بكو سوی ‎os‏ باز می ی گردید که پنهان و آشکار رامی داند و کردید خبر می ده. 

صفحه 11:
نکاتی درباره نظارت و ارزیابی الهی - دقت در نظارت از آبات قرآن كريم و روايات امه هدی:: به خوبى استفاده مي شود که در انسان ها و بررسى و ارزيابى كارهاى آن ها درقيامت, دقت و موشکافی کامل خ - عمومیت نظارت و ارزیابی 7 نظارت خداوند متعال بر اعمال بندگان و ارزیابی حضرت حق از عملکردآنان. عمومیت دارد و منحصر به انسان های معمولی نیست. بلکه انسان هایس والا نیز که نزد خدا ارج و منزلتی دارند. مثْلٌ فرستادگان خدا و امامان: و رهران امت ها نیز مورد نظارت دقیق و ارزیابی قرار خواهند گرفت - ارزیابی خدا از سر اطلاع. خداوند متعال, عالم به غیب و شهود است و همه چیز راء اعم از نظارت و سژال و سنحش از جانب او و گماشتن جندیین شاهد. اعمال بندكان, به منظور كسب اطلاع خودش نيست, بلكه برای آن ها از نتاییج اعمال خودشان می باشد 

صفحه 12:
ویژگی ها و صفات بازرمان: با توحه به اهميت و حساسيت بالاى نظارت:بازرسان و ناظران بايد دازا ‎ahs‏ های الهی و انسانی باشندبه چندمورد از این ویژگی ها آشاره - خداترس و توافع: ‏ 2 در عهدنامه مالک اشتر آمده است: «برای رسیدگی و بررسی کارهای ‏ افراد مطمئن را که خداترس و متواضع هستند به کاریگمار» (1؟) - صداقت و وفاداری: بگمار که صادق و وفادارند. حضرت علی(ع) فرمود:,ناظرانى انتخاب كن و به کار » (۲۷) - امانت و حقگویی: در جای دیگری: حضرت غلی(ع) می فرماید: «فراموش مكن كه بايد بر آنان: بازرسان مخفى امانت و حفگویی خته شده اند بگماری )018 

صفحه 13:
در نظام مقدس جمهوری اسلامی باید بر عملکرد مدیران و کارکنان سازمان ها دقیقا نظارت کرد نظارت دایمی و دقبق تمامی تحمیمات مربوط به کارکنان, اعم از ياداش رب واد ای به دبعت آهده از اين ارزيابئ ها »۱3۲ نم بر نقاط قوت نظارت شود و هم بر نقاط ضعف افراد و در اررََابِن عملكرد افراد الين دو عمل, همراه یکدیگر, مدنظر باشد جرا که در آن صورت, نوعی نگرش منشی نسبت به نظارت و ارزیابی در میان کارکنان به وجود خواهد آمد که ننیجه پن مقاومت افراد در مقایل نظارت و ارزیابی خواهد بود. برای نظارت بر اعمال کارکنان سازمان باید حتما از ‎١‏ به بازرسی و نظارت یک نفر اکتفا ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏مسائل شخصی و غرض ورزی نسبت به 

صفحه 14:
دولنها و ساختارهای اقتصادی در کشورهای توسعه یافته - براى جلوكيرى از فسادهاى ناشى از دسترسى افراد يا جريان ها عمق مى كنند كه نهاد نظارت و بازرسى را تحت نظر و مديريت كلان - از نهادها و تشكل هاى مردمى هم به سیب ارتباط موضوعى و دقاع از مناقع مردم براى كنترل و رصد عملكردها در امور احرايى استفاده مى كنند 34 - نكاهى به عملكرد اين نهادها در کشورهای توسهه بافته و القايسة آن با ساختار های مشابه در ایران نشان مى دهد كه اين الفاظ و برخی مفاهیم با همدیگر مشابه بوده و از 

صفحه 15:
تعریف بازرسی کلمات دارای معانی لقوی و اصطلاحی و قراردادی معنهی لغوی همان چیزی است که در فرهنگ لغات و مطرح است معنی اصطلاحی معطوف به استفاده آن در حوزه های منعدد و متنوع مى باشد معنی قراردادی آن درکی مشترک سازمانی است که از یک لعن ‎ein)‏ تود در أن ضرالا | 1 \ مى كيرد كه مقصود فرسننده ييام بو بنابرایین در اینجا تعریسف لغانی را مه قراردادی سازمانی ما است هر ينا 

صفحه 16:
نظارت فعاليت هاى منظم و هدفدار براساس مأمو ریت قالونی . دستكاه. نسيت به واحدهاى د تحت يوشش. ‎By‏ ‏آخرین تعریف بازرسی و نظارت ؛ مصوب محلس ۷" اسلامی مور خ ۲۷/۰۱/۱۲۹۴ : نظارت و بازرسی از نظر قانون شامل: محموعه فعالیت‌های ‏ ‎poe‏ و هدفدار به منظور حمع‌آوری اطلاعات لازم درباره اقدامات دستگاه‌ها و تطسق عملکرد دستگاه با تکالیف .قانونی است 

صفحه 17:
بازرسی: بازرسى در اصطلاح به معنى نظارتى است كه از سوى 3 رت عمومی با دولت بر عملكرد مأموران ادارى و 1 آم مى شود و اين نوع بازرسى به دلايل عقلى و شرعى ضرورى است, عقل سليمى كه خالى از كرايشهاى نفسانى باشد, وحود بازريسس ‏ بر ادازات و کارمندان را تأیید می‌کند و در شرع مقدس اسلام نیز به دلایلی از حمله رعایت عدالت و حلوگیری از تکاثر طلی عده‌ای منفعت طلب, در آیات و روا جذین بازرسی تأكيد نشده است. 

صفحه 18:
بازرس: و۴ 

صفحه 19:
تعریف و مفهوم پاسخگوئی به شکایت : پاسخگوئی : ‎aS‏ ‏عبار تست از پذیرش سئولیت نتایج و ييامدهاى حاصل | ‎Sha:‏ ‏دستگاه و اراله ياسخ شفاف در قبال وظايف انجام شده و تشدا ذيتفع شكايت : ‎alee‏ احقاق حق شهروندان از نقص یا نقض قوانین و مقر ‎Oi‏ 

صفحه 20:
اهمیت و فرورت بازرسی از حیانی ترین ارکان یک مدیریت سالم و کارامد وجود یک نظام کامل و قیق ت و بازرسى است. داشتن يك نظام قوى نظارتى به معناى نداشتن اعتماد به كاركنان بايد در بيك عبارت كوتاه كفت: «اعتماد در سازمان خوب است, ولی نظارت لازم است, ‎Gul‏ دو تضاد و منافاتی با هم ندارند: چرا که نظارت, تنها جست و جو برای دستا يابى به نقاط ضعف و کاستی های کارکنان سازمان نیست, بلکه در نظارت. هم باید به دنبال نقاط قوت و توانایی های افراد بودو هم به دنبال نقاط ضعف و کاستی های آنان ‏شناخت نقاط مثبت واشتعدادها و توانایی های افراد نقش له کارایی سازمان دارد ‏مدیریت با توحه به توانایی های شناخته شده افرا صحیح تری در مورد کارکنان سازمان وإنقش هاى ساز ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 21:
از ضرورت های موفقیت برنامه های سازمان ها وجود یک نظام دا است وجود یک نظم نظارتی در سازمان, مدیریت را نست به نحوه نحقق هدف هاو انجام عملیات ه ساخته و او را قادر می سازد که پیگری های لازم را انجام : دهد ۲ اطمیتان از اين که اجرای برنمهو هدایت 523 ۱۳ مى شود و درصورت : نظام موثر و دقیق نظارتی ااست. 

صفحه 22:
بنايراين؛ یکی از وظایف اساسی مدیر, ۳ این و فینه با ساین وظایف مدیر راب ۳۳۱۱۱۰۱ در این میان, ارتباط نظارت و کنترل با برنامه ریزی یی روشن تراست ‎a‏ در صورت وحود نظارت و کنثرل است که برنامه ریز به صحت ودرشتی پیش بینی های خود پی می برد نظارت نیز بدون وجود برنامه . مشهومی ندارد و کاری عبث و بیهوده خواهد بود نظارت و برنامه ریزیآافزدو تبقا قب۳] تیفه ه. قیچ قادر بهکارکردننیست و فا 

صفحه 23:
اهداف بازرسی 5 . فراهم آوردن موجبات تحزیه و تحلیل منطقی عملکرد گذشته ۲ و ‎ik saat‏ راید او ۱۳۳ برنامه های دستگاه ۳ مقایسه عملکرد واحد مورد بازرسی از لحاظ کمی وکیفی با قوائین » مقررات و استاندارد های تعیین شده و انعکاس نتایح بررسی در قالب پیشنهادها برای به کارگیری اقدام های اصلاحی دستگاه و پیگیری رفغ. ‎wails‏ اعلام شده 4 پیشگیری از وقوع نارسالی ها و نواقص و ممانعت از بروز تخلف و ار تقاء سلامت اداری ۲ ۵. آموزش و اراله مشاوره تخصصی درحین خدمت و | . حفظ حقوق مردم و نظام با اطلاع رسانی دقیق ۱ 

صفحه 24:
ویژگیهای لازم برای یک نظام بازرسی اثربخش ۱- دقت : باید اطلاعات به دست آمده کاملا دقیق . صحیح و بروز باشند ۱۰ ننايج حاصل از بازرسى را گمراه‌کننده خواهد ساخت ۲- به موقع بودن : بازرتی بايد به موقع و كزارش انحرافات بايد هرجه سريع تر دراختيار مديران قرار كيرةانا اقدامات لازم را در صورت نياز انجام و از آثار سوء آنها جلوكيرى شود بهتر آن است مسایل و مشکلات را قبل از وقوع مشخص کرد تا ‎Pe‏ مسأله حاد و غیرقابل حل شود , اقدامات اصلاحى لازم به 

صفحه 25:
ویژگیهای لازم برای یک نظام بازرسی اثربخش ۳- میتنی بر هدف و برنامه بودن : ۲ همه فنون و روشهای بازرسی بايد منعكس كنندة برنامه‌هایی باشند: ‎ist»‏ طراحی شدهاند. هر برنامه و هر مرحله کار احرایی ویژگیهای خود زا د آنچه مدیران به آن نیاز دارند اطلاعاتی است که به آنان بگوید برنامه‌هایی که سژولیت آن را دارند چگونه پیشرفت می‌کند 6- تاکید بر نقاط راهبردی : بازرسی بر تمام کارها وعملیات ممکن نیست و چنین کاری ضرورتی هم ندارد. بازرسی باید توحه اصلی خود را بر نقاط حساس و راهبردی معطوف دارد. منظور از نقاط حساس و راهبردی نقاطی است که انحراف و اشتباه درآن‌اه موحب صدماتی سنگین می شود. و از حیث اقدامات اصلاحی ار جحیت قرار می گیرند بنابراین, بازرسی بر آن ها شود و فعالیتهای فرعی ۰ در درحات تَعدى واقع مى د 

صفحه 26:
ویژکیهای لازم برای یک نظام بازرسی اثربخش [ - انعطاف پذیری : از آن جايى كه بيش تر سازمان ها در محيطى يويا و حر كدند » ‎٠‏ يك نظام بازرسى خشك و غير منعطف با أن ها مناسبت ندارد و نظام بازرسی باید به گونه ای باشد که بتواند خود را با تغییرات و تحولات محیطی منطیق کند 3 : ‏مقرون به صرفه بودن‎ -١ ‏بازرسی مستلزم صرف هزینه و زمان است بنابراین‎ 

صفحه 27:
ویژگیهای لازم برای یک نظام بازرسی اثربخش ۷- تناسب با مقتضیات : 3 نظام بازرسی سازمان باید طوری طراحی و اجراشود که با کارها , عملیات و کوناگون تناسب داشته باشدز جرا كه هر كارى و هرپستی در سازمان بازرسس طليد و نظام بازرسى در صورتى مؤثرخواهد بود كه به اين اصل مهم توجه 4- مقبوليت داشتن: بازرسی های شدید و خشک موجب ایحاد روحیه مقاومت در کارکنان شده. به تضعیف روحیه و کاهش بازدهی منحر می شود بنابراین. برای ایجاد یک نظام بازرسی مؤثر و کاراء رعایت نکات ذیل ضروری است : الف- حمایت مدیرأن عالی سازمان ب -اطلاع و اشتراک مساعی مدیران ج- قبول و درك فرآيند بازرسى .به وسيلة تمام کارکنان د- ايحاد ارتباطات مناسب ه - اطلاعات و بازخور ‎Ay‏ موقع و دقیق لیاف عملکره وا 

صفحه 28:
ویژگیهای لازم برای یک نظام بازرسی اثربخش ۴ 1 : ‏اجتناب از افراط و تفریط‎ - ٩ ‏بازرسی بیش از حد به روح آزادی و استقلال افراد لطمه زده وا‎ ‏مقابل بازرسی مقاوم خواهد ساخت و همچنین بی‌توجهی به آن نیز به انجام‎ ‏هدفهای سازمان آسیب می‌رساند‎ بازرسی بیش از حد افراد را به صورت ماشین درآورده و خلاقیت و نوآوری " را از آنان سلب می‌کند. همچنین بی‌توجهی به بازرسی نیز بی‌نظمی و اختلال در کار سازمان را به دنبال دارد در بازرسی مؤثر بايد تلفيقى به وجود آورد نا هم نظر سازمان تأمين گردد و هم آزاد فردی خدشه‌دار نشود ۲ ۰ - جامعیت + بازرسی باید حامعیت داشته باشد و تمامی عملیات دا ارزيابى و بررسى قرار دهد. براى الال نو كرفتن ساير عمليات در یک برنامه باز 

صفحه 29:


صفحه 30:
ویژگیهای لازم برای یک نظام بازرسی اثربخش ۲ - قابل فهم و مفید : باید اطلاعات قابل فهم و مفید , ساده. روشن و خالی از ابهام با که فقط اطلاعات مفید مورد استفاده قرار گیرد 6 - تأکید بر اصلاحات : روا بای وسدية إصلاح باش ذه ‎aes‏ 9 زد هدف بازرسی اصلاح شود .كه حتى المقدور از پروز انحرافات حلوگیری کرده و در صورت پروز فات راه علو طريق اصلاح اند ۳۳۳ اگر بازاسی به 

صفحه 31:
ویژگیهای لازم برای یک نظام بازرسی اثربخش ۵ - بازرسی کمی و کیفی : ‎F‏ ‏نظام بازرسى بايد بر كمبات و كيفيات به طور متناسب تأكيد دا : برخى شرايط بايد اهميت بر بازرسى كمّى باشد و در يارداى ‎Bi HN‏ اولويت به بازرسى كيفى داده شود و زمانى نيز باید بر هر دو به یک انداژه تاکید شود ۲ - نقاط قوت و ضعف : برخی افراد می‌اندیشند که بازرسی صرفاً به دنبال یافتن ن نقاط فعف است. در 

صفحه 32:
ويزكيهاى لازم براى يك نظام بازرسى اثربخش - صلاحیت اخلاقی بازرس : ۹ 2 بای با وا ماخ دق وت یی اکثر کسانی باشند که آنها را بازرسی می‌نمایند بازرسی باید به گونه‌ای طرح‌ریزی شود که افراد ذیربط بر فعالیتهای رشته خودشان بازرسی داشته باشند برنامه بآژوسی بايد به وسيلة افرادی که کل آیازمان راما هناشن به طریقی طرح‌ريزي شود که گرایشهای یک گروه را علیه گرود منعكس ‎USS‏ 

صفحه 33:
انواع بازرسی بازرسی از نظر استمرا و دوره آن ۹ ۱- بازرسی مستمر با دوره‌ای: ؛ انجام بازرشی ۳3 امه و منظم سالانه كه در اين نوع بازرسى وضعيت عمومى» ساختنارى و تشكيلاتى, نحوه مدیریت» رفتار کارکنان و عملکرد حوزه‌های مشمول مطابق چک لیست بازرسی مورد بررسی قرار می‌گیرد ۲ - بازرسی فوق‌العاده : حسب ضرورت ویا دسئور مقامات ذیریط انجام مى شود و اجرای آن معمولاً در محدوده موضوع خاض ارجا از برنامه‌های زمان‌بندی شده صورت ت می‌گیرد . ۲ - بازرسی موردی + حسب ضرورت, ود راسي اشخاص انجام می‌شود 

صفحه 34:
انواع بازرسی بازرسی از نظر موضوعی: ‎١‏ - موضوع عمومی مثل ساعات کاراداری حوزه های مخ ۲ - موضوع خاص که مربوط به یک حوزه می شود بازری از نظر تعداد حوزه و دستگاه : ۱ - نستابه یک دستگاه که معمولا توسط دفاتر بازرسی از حوزه هاى مختلف صورت میگیرد ۲ - در یک دستگاه :یعنوان بازرسی داخلی ۳ - از سوی یک دستگاه و حوزه که ذانا از وظان بازرسی است مانند ادارات بهداشت محیط و حرفه ور ۳۳ 

صفحه 35:
روشهای بازرسی ( مشاهده ؛ مطالعه se 

صفحه 36:
كرد آورى اطلاعات & (eB. nat ‏جمع بندی و گزارش مر‎ ‏ین‎ 

صفحه 37:


صفحه 38:


صفحه 39:
7 از حسسن توجه شم سپانزازم