مدیریت تشکیلات کارگاهی ۲

مدیریت تشکیلات کارگاهی ۲

اسلاید 1: به نام خدامدیریت و تشکیلات کارگاهیلطفیان-1391

اسلاید 2: سرفصل های درسسرفصل هاي درس : تعريف پروژه و چگونگي شكل گيري آن انواع روشهاي اجرا از نظر عوامل درگير در اجرا بررسي فعاليت هاي مديريت طرح، مشاور و پيمانكار بررسي عوامل درگير در يك كارگاه ساختماني و روابط بين آنها نظام ارتباطي عوامل كارگاه انواع پيمان برنامه ريزي و كنترل پروژه معرفي ابزارهاي برنامه ريزي و كنترل پروژه توضیحات روش مسير بحراني

اسلاید 3: مديريتتعريف مديريت :مجموعه اقداماتي كه با بهترين كيفيت و كمترين هزينه و در كمترين زمان ممکن دستیابی به اهداف از پيش تعيين شده اي را محقق نماید.

اسلاید 4: پروژهتعريف پروژه :پروژه، مجموعه‌اي منحصر‌به‌فرد از فعاليتهاي هماهنگ‌شده با نقطة شروع و پايان مشخص مي‌باشد، كه توسط فرد يا سازماني انجام مي‌شود تا اهداف مشخصي را در قالب زمان‌بندي، هزينه و عملكرد از پيش تعريف شده، برآورده سازد. بعبارت ساده تر پروژه تلاشي موقتي بوده كه براي اراية خدمات، يا محصول يا نتيجه‌اي منحصر به‌فرد انجام مي‌گيرد..

اسلاید 5: پروژهكلية كارهايي كه سازمان‌ها انجام مي‌دهند را مي‌توان در قالب پروژه يا عمليات تقسيم بندي كرد. خصوصيات مشترك پروژه و عملیات :نياز به نيروي انساني داراي منابع محدودبرنامه‌ريزي، اجرا و كنترل مي‌شوند. تفاوت اصلي : عمليات، كارهاي مستمر و تكراري هستند در حالكيه پروژه‌ها موقتي و منحصر به فرد هستند.

اسلاید 6: پروژه پروژه‌ها داراي يك زمان شروع و يك زمان پايان هستند پروژه‌ها مجموعه‌اي متوالي از كارها و فعاليت‌ها هستند به‌طور كلي اين توالي تحت عنوان چرخة حيات پروژه ناميده مي‌شود.چرخة حيات به مراحل (فازهاي‌) مختلف تقسيم مي‌شود. چرخة حيات پروژه Project Life Cycle

اسلاید 7: پروژه ميزان صرف هزينه‌ها و ‌استفاده از نيروي انساني در مراحل ا‌وليه پروژه‌ها عموماً كمتر بوده به مرور افزايش يافته و هنگامي‌كه پروژه به خاتمه نزديك مي‌شود اين ميزان به سرعت كاهش مي‌يابد. ويژگي‌هاي چرخة حيات پروژه

اسلاید 8: پروژهمراحل آغازينمراحل ميانيمراحل پايانيشروعخاتمهمصرف منابع كاري

اسلاید 9: در مراحل اوليه پروژه احتمال موفقيت در انجام تعهدات و حصول كامل به نتايج از پيش تعيين شده كمتر‌ است و بدين لحاظ ميزان ريسك و عدم قطعيت بيشتر مي‌باشد. اغلب برآورد‌ها و پيش بيني‌ها در مراحل آغازين پروژه دقيق نيست.هزينه تغييرات و اصلاح اشتباهات به صورت معمول با پيشرفت پروژه افزايش مي‌يابد.ويژگي‌هاي چرخة حيات پروژهپروژه

اسلاید 10: پروژهشروع پروژه (دوران ابتدائي)تعيين اهدافتعيين نيازمنديهاي گروههاي ذينفع پروژهتعريف مفهوم پروژه و اخذ تائيدات لازمتهيه طرح و برنامه اصلي پروژه نهايي کردن تعريف پروژهتعيين محدوديت‌ها و بايد های پروژه

اسلاید 11: پروژهدوره‌ي اجراي پروژه (دوران مياني)برنامه پروژه تائيد و براي اجرا ابلاغ مي گردد.كليه روشهاي اجرائي تعريف شده به كار گرفته مي شود.نيازمنديهاي قراردادي و تعريف شده به اجرا در مي آيد.پروژه تكميل مي‌گردد.

اسلاید 12: پروژهخاتمه‌ي پروژه (دوران پاياني)کنترل مطابقت نهائي پروژه با نيازمنديهاي قرارداديتحويل پروژه به گروههاي تحويل گيرندهخاتمه پروژه

اسلاید 13: پروژه عمرانيمراحل شكل گيري يك پروژه ي عمرانياحساس نياز و شكل گيري ايده ي اوليه توسط دستگاه اجرايي(كارفرما)مطالعات اوليه و امكان سنجي (توسط دستگاه اجرايي يا يك مشاور)تصويب طرح و تخصيص بودجه از سوي معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي انتخاب مشاور از طريق ارزيابي يا مسابقهتهيه طرح اوليه و تصويب كارفرماتهيه ي طرح اجراييانتخاب پيمانكار از طريق مناقصهانجام كارهاي اجرايي پروژه توسط پيمانكار و نظارت مشاور(نظارت مقيم و عاليه)اختتام پروژه و بهره برداري

اسلاید 14: عوامل انجام پروژهدسته بندي نحوه ي انجام پروژه با توجه به عوامل درگيرتك عاملي : كارفرما خود طراحي و اقدام به ساخت ميكند. مناسب براي پروژه هاي كوچك و زماني كه كارفرما خود منابع و تخصصهاي لازم را براي طرح و اجراي پروژه در اختيار داشته باشد. (روش اماني)دو عاملي : كارفرما طرح و ساخت پروژه را به عامل دوم واگذار مي كند. اين كار طي قراردادهاي طرح و ساخت انجام مي شود. سه عاملي : كارفرما و مشاور و پيمانكار. اين فرم متداولترين شيوه در كشور ماست. چهار عاملي : كارفرما، مديريت طرح، مشاور و پيمانكار. كارفرما مقداري از اختيارات خود را به مديريت طرح واگذار ميكند. (مديريت طرح نماينده ي كارفرماست.)

اسلاید 15: کارفرما مشاورپیمانکارارکان اصلی اجرای یک پروژه

اسلاید 16: كارفرماكارفرما :هر شخص حقيقي يا حقوقي يا سازمان دولتي يا خصوصي كه براي گرفتن خدمات به شخص حقيقي يا حقوقي ديگري مراجعه مي كند.

اسلاید 17: كارفرماوظايف و اختيارات كارفرماانتخاب مشاورتصويب كليه ي طرح ها، و هرگونه تغييري كه بار مالي يا زماني يا كيفيتي داشته باشد.تاييد نهايي صورت وضعيتها و پرداخت آنهاو...

اسلاید 18: مشاورمشاور :شخصی است حقيقي يا حقوقي (در قالب شرکت یا سازمان یا نهاد دولتی) كه به کارفرما، خدماتی ارائه ميدهد.مشاور از طرف کارفرما به پیمانکار معرفی می گردد.

اسلاید 19: مشاورخدمات مشاورمطالعات امكان سنجيمطالعات بنيادي، كاربردي، توسعه ايمطالعات موضوعي، بخشي، جامع و ميانبخشيتهيه و تنظيم استانداردها، ظوابط و معيارهاي فنيطراحي مفهومي، پايه، تفصيلي و اجراييكنترل مهندسينظارت بر اجراي طرح، نصب و بهره برداري

اسلاید 20: مشاورخدمات مشاورطراحي و پياده سازي نظامهاي كيفيتخدمات مديريت و مديريت طرحخدمات برنامه ريزي آموزشيپايش و ارزشيابي طرحهاخدمات مطالعات آماريخدمات جنبيبرنامه ريزي و كنترل پروژه

اسلاید 21: مشاورنحوه ي رتبه بندي مشاور : (3 گريد يا رتبه)نيروي انساني متخصصتجربه ي كاري شركتساختار مديريتيامكانات و پشتيباني (تجهیزات و ماشین آلات)

اسلاید 22: پيمانكارپيمانكار :شخصی است حقيقي يا حقوقي كه براساس قرارداد پیمان اجراي موضوع پیمان از طرف کارفرما به وی محول مي شود.

اسلاید 23: پيمانكارنحوه ي رتبه بندي پيمانكار (5 گريد يا رتبه)امتياز ارزشيابيامتياز تخصص و تجربه امتياز مديران و كاركنان امتياز كارهاي انجام شده امتياز تداوم فعاليت پيمانكارامتياز توان مالي

اسلاید 24: پيمانكاررسته هاي فعاليت پيمانكاريساختمانآبحمل ونقلصنعتبرقتاسيسات و تجهيزاتمخابراتكشاورزيخدمات

اسلاید 25: مديريت طرحمدیر طرح :شخصی است حقوقی که کارفرما بخشی از اختیارات خود را در قالب قرارداد پیمان به وی واگذار می نماید.کلیه تصمیم گیری های مدیر طرح در قالب اختیارات محول شده به وی ، در حکم تصمیم کارفرماست.

اسلاید 26: مديريت طرحخدمات مديريت طرحخدمات هماهنگي، برنامه ريزي و كنترل پيشرفت كارمديريت بر خدمات تهيه ي طرحمديريت بر خدمات طراحي تفصيلي و اجراييمديريت بر خدمات تدارك كالاخدمات سازماندهي براي بهره برداريمديريت بر اجراي كار، راه اندازي و تحويل

اسلاید 27: پيمان پیمان : مجموعه كليه ي اسناد و مداركي كه قرارداد را تشكيل ميدهند. موافقت نامه : سندي است كه مشخصات اصلي پيمان مانند مشخصات دو طرف، موضوع، مبلغ و مدت زمان در آن بيان شده است. و خود جزئي از پيمان است. شرایط عمومی پیمان : قوانيني كه شرايط عمومي حاكم بر پيمانها را بيان مي كند. شرایط خصوصی پیمان : شرايط خاصي كه براي تكميل شرايط عمومي در مورد وضعيت خاص پيمان ها به پيمان اضافه مي شود. (اين شرايط نمي توانند شرايط عمومي را نقض كند.)

اسلاید 28: پیمان اسناد و مدارك موجود در يك پيمانموافقتنامهشرايط عموميشرايط خصوصيبرنامه زماني كليفهرست بها و مقادير كارمشخصات فنينقشه ها

اسلاید 29: انواع پيمانالف ) قراردادهای متداول پروژه های عمرانیروش امانيروش طرح و ساختروش مرسوم (3عاملي)قراردادهاي تيپ مديريت : CM,MC,PM

اسلاید 30: انواع پیمان1. روش امانيخود كارفرما با امكانات داخلي خودش اقدام به انجام كار مي نمايد.بيشتر در مورد كارها و پروژه هاي بسيار كوچك و جزئي استفاده مي شود.اين قرارداد چندان مورد پسند سازمان مديريت و برنامه ريزي نيست و براي سازمانهاي دولتي توصيه نمي شود.

اسلاید 31: 2. روش طرح و ساخت (2 عاملي)عمليات طراحي و اجرا توسط يك پيمانكار انجام مي گيرد.به دليل يكي بودن مشاور و پيمانكار ممكن است نتيجه ي نهايي از نظر كيفيت مورد پسند كارفرما نباشد.انتخاب پيمانكار صلاحيت دار مشكل است و اين موضوع ريسك را افزايش داده، قيمت پيمانكار را نيز بالا مي برد.اسامي ديگر اين روش: كليد در دست، Design Build، Turn-Keyانواع پیمان

اسلاید 32: 3. روش مرسوم (3 عاملي)در پروژه هاي معمولي با اندازه و ميزان پيچيدگي متوسط رايج است.مثلث كارفرما – مشاور – پيمانكار انجام پروژه را بر عهده دارند.فرد خاصي مسووليت كلي پروژه را ندارد.مشاور در برنامه ريزي مالي و اجرا نقشي ندارد.در پروژه هاي بزرگ كارفرما از عهده ي هماهنگي پيمانكاران و مشاوران بر نمي آيد.شروع عمليات ساخت پس از طراحي ميباشد و اين زمان پروژه را طولاني مي كند.اغلب مسائل اجرايي در طرحها ديده نمي شوند و اصلاح طرح در زمان اجرا نيز با هزينه و دوباره كاري همراه خواهد بود.انواع پیمان

اسلاید 33: روش سه عاملی متعارفکارفرماپیمانکارمشاور

اسلاید 34: 4. قراردادهاي تيپ مديريت (4 عاملي)روش مديريت ساخت : Construction Management (CM)روش پيمانكاري مديريت : Management Contractor (MC)روش مديريت پروژه : Project Management (PM)انواع پیمان

اسلاید 35: 1-4. روش مديريت ساخت (CM)مدير ساخت همانند يك مشاور انتخاب مي شود و به انجام امور برنامه ريزي، هماهنگي و مديريت مي پردازد.در اين روش كماكان كارفرما با پيمانكاران قرارداد منعقد مي كند و به CM ريسكي منتقل نمي شود.مدير ساخت فقط در قسمت اجرا فعاليت مي كند و نقش اصلي آن هماهنگي و يكپارچه كردن اجراست.انواع پیمان

اسلاید 36: 2-4. روش پيمانكاري مديريت (MC)MC علاوه بر اجرا در امور قراردادي نيز داخل ميشود.اين روش خود دو نوع دارد : - كارفرما براي رهايي از ريسكهاي منتقل شده از پيمانكار، تنها با MC قرارداد مي بندد و MC با پيمانكاران قرارداد منعقد مي كند. - كارفرما ترجيح مي دهد بدون واسطه با پيمانكاران قرارداد ببندد. كه در اين حالت MC وظيفه ي مشاوره دادن در انتخاب پيمانكاران و مديريت قرارداد ها و عملكرد آنها را دارد.قراردادهاي کوچک و متوسط

اسلاید 37: 3-4. روش مديريت پروژه (PM)مديريت پروژه از ابتداي پروژه وارد عمل ميشود و تمام وظايف MC و CM را داراست و همچنين در بخش طراحي نيز دخالت ميكند.مزيت اين روش در ادغام و هماهنگي بسيار زياد طراحي و ساخت ميباشد.انتخاب مديريت پروژه بسيار مهم است و چنانچه صلاحيت كافي نداشته باشد با توجه به اختيارات بالايي كه دارد پروژه را با خطر مواجه مي كند.قراردادهاي کوچک و متوسط

اسلاید 38: انواع پيمانب) سایر قراردادها :قراردادهاي اجاره ايقرادادهاي BOT و شاخه هاي آنقراردادهاي امتيازيقرادادهاي مشاركتي : مشاركت در توليد، مشاركت در سود و بيع متقابلقراردادهاي پيمانكاري ، EPC

اسلاید 39: انواع پیمان1.روش اجارهدولت تاسيساتي را براي بهره برداري به بخش خصوصي اجاره ميدهد و حق الاجاره دريافت مي كند.اين نوع قرارداد براي تاسيسات و زيرساخت هايي كه هزينه ي تعمير و نگه داري زيادي دارند يا از نظر تكنولوژي مشكلات خاص خود را دارند مناسب است.مدت این قراردادها معمولا بین 8 تا 15 سال است.مالكيت و سرمايه گذاري اوليه این قرارداد دولتي است.

اسلاید 40: انواع پیمان2. قراردادهاي B.O.T. (Build Operate Transfer)بخش خصوصي طراحي، ساخت و بهره برداري تاسيسات را انجام ميدهد و پس از كسب سرمايه و سود آن از طريق بهره برداري از تاسيسات، مالكيت آن را به دولت واگذار مي كند.مدت قرارداد معمولاً 20 تا 30 ساله است و اغلب در كارهاي زيربنايي و زير ساختي مانند صنايع برق و پتروشيمي و راهسازي كاربرد دارد.عيب عمده، فرسوده بودن تاسيسات هنگام انتقال به دولت است.بحثهاي قراردادي بسيار پيچيده دارد كه گاهي انعقاد قرارداد چندين سال طول ميكشد.

اسلاید 41: انواع پیمان3. قراردادهاي امتيازياغلب در مورد منابع طبيعي يا معادن كاربرد دارد.در اين قرارداد مالكيت زمين يا منابع طبيعي در اختيار دولت است ولي حق ساخت و بهره برداري به شركتي خصوصي يا كشوري بيگانه واگذار مي شود و دولت از طريق اخذ ماليات، سود مي برد.اين روش در مورد اتباع بيگانه در كشور ما مجاز نمي باشد.

اسلاید 42: انواع پیمان 4. قراردادهاي مشاركتمشاركت در توليد : شركتها و دولتهاي خارجي به سرمايه گذاري در عمليات توليد و بهره برداري مي پردازند و حاصل توليد به نسبت توافق شده در قرارداد بين دولت و سرمايه گذار تقسيم مي شود. (غير مجاز)مشاركت در سود : مثل مورد قبل، با اين تفاوت كه به جاي توليد، سود حاصل از فروش توليدات به نسبت توافق شده تقسيم مي شود. (غير مجاز)بيع متقابل :‌ مثل موارد قبل، با اين تفاوت كه سرمايه گذار توليدات را تا مدت معيني پيش خريد مي كند. و در واقع سرمايه ي اوليه و سود اغلب به صورت غير نقدي از توليدات پرداخت ميشود. (مجاز)اين نوع قرارداد نيز مانند قراردادهاي امتيازي اغلب در مورد منابع طبيعي و معادن و غيره كاربرد دارد. 3 نوع دارد:

اسلاید 43: انواع پیمان5.قراردادهاي پيمانكاري (EP & EPC)در مورد پروژه هاي بزرگ و پيچيده و با تكنولوژي خاص كاربرد دارد.دولت به صورت كارفرما عمل مي كند و قراردادهاي طراحي، تامين تجهيزات و عمليات ساخت را منعقد مي كند.به دو صورت EP و EPCمتداول می باشد.

اسلاید 44: انواع پیمانقراردادهاي پيمانكاري (EP & EPC)EP (طراحي + تامين تجهيزات) : پيمانكار اصلي طراحي تاسيسات زير بنايي و طراحي تفصيلي را بر عهده دارد و طراحيهاي بنيادي مانند خط لوله ها و فرآيند ها توسط شركت صاحب فناوري انجام مي شود. در اين روش عمليات ساخت توسط پيمانكار ديگري صورت مي گيرد.EPC ( طراحي+ تامين تجهيزات + عمليات ساخت) : همانند روش قبل با اين تفاوت كه پيمانكار اصلي انجام عمليات ساخت را نيز با مسووليت خود و با بكار گيري پيمانكاران دست دوم انجام مي دهد.

اسلاید 45: روشهاي باز پرداخت هزينه انواع روشهاي بازپرداخت هزينه در قراردادهاي معمول:قراردادهاي قيمت مقطوعقراردادهاي درصد هزينهقراردادهاي فهرست بهاييقراردادهاي هزينه ي واحد(متر مربعي)

اسلاید 46: روشهاي باز پرداخت هزينه 1. قراردادهاي قيمت مقطوعدر اين روش قيمت ثابتي براي انجام خدمات قرارداد در نظر گرفته مي شود كه طي برنامه‌ ای تعیین شده ، پرداخت به پیمانکار صورت می گیرد.اين روش بيشتر در مورد خدماتي كه همه ي ابعاد آن روشن و دقيق است كاربرد دارد و در صورتي كه امكان تغيير خدمات قراردادي در حين كار وجود دارد سعي مي شود از اين روش اجتناب شود.

اسلاید 47: روشهاي باز پرداخت هزينه 2. قراردادهاي درصد هزينهدر اين روش درصدي از هزينه هايي كه پيمانكار انجام مي دهد به عنوان حق الزحمه‌ي به وي پرداخت مي شود. اين روش بيشتر در مورد خدماتي كه همه ي ابعاد آن روشن و دقيق نيست كاربرد دارد و كارفرما مي تواند شرايط و مشخصات كار را در حين كار به دلخواه تغيير دهد.مشكل اصلي اين نوع قرارداد اين است كه پيمانكار انگيزه اي براي صرفه جويي ندارد و مي تواند با خرج تراشي دستمزد خود را افزايش دهد. در نتيجه بايد كنترل دقيقي بر نحوه‌ي خرج كردن پيمانكار و صورت حسابهاي وي صورت گيرد.براي حل اين مشكل مي توان از دستمزد تشويقي يا جريمه استفاده كرد.

اسلاید 48: روشهاي باز پرداخت هزينه 3. قراردادهاي فهرست بهاييدر اين روش باز پرداخت هزينه ي خدمات پيمانكار بر اساس آيتم هاي فهرست بها انجام مي شود. اين روش بيشتر در مورد خدماتي كه همه ي ابعاد آن روشن و دقيق نيست كاربرد دارد و كارفرما مي تواند شرايط و مشخصات كار را در حين كار به دلخواه تغيير دهد چون هزينه‌ي اغلب كارها در فهارس بها مشخص شده اند.نكته ي اصلي در اين نوع قرارداد كنترل دقيق مقادير كارهاي انجام شده است.سود اصلي پيمانكار در اين روش از درصد هزينه ي بالاسري حاصل مي شود.

اسلاید 49: روشهاي باز پرداخت هزينه 4. قراردادهاي هزينه ي واحد ( متر مربعي)در اين روش باز پرداخت هزينه ي خدمات پيمانكار بر اساس قيمت واحد انجام كار صورت مي گيرد. عملاً تركيبي است از قيمت مقطوع و فهرست بهايياين روش بيشتر در مورد خدماتي كه مشخصات آن روشن و دقيق است ولي حجم كار دقيقاً مشخص نيست كاربرد دارد و كارفرما مي تواند حجم كار را در حين كار به دلخواه تغيير دهد ولي تغيير مشخصات بدون تغيير قيمت امكان پذير نيست.نكته ي اصلي در اين نوع قرارداد كنترل دقيق مقادير كارهاي انجام شده و مطابقت كار انجام شده با مشخصات است.

اسلاید 50: مناقصهانواع مناقصهمناقصه ی آزاد یا عمومی - از طریق انتشار آگهی در روزنامه ها و فراخوان همگانی انجام مي شود. - ممکن است پیشنهادات پراکنده باشند و تشخیص صلاحیت شرکت کنندگان سخت شودمناقصه ی محدود - با ارسال دعوتنامه برای شرکتهای ذیصلاح انجام مي شود

اسلاید 51: مناقصهمراحل انجام مناقصهاسناد مناقصه شامل برآورد اوليه پروژه و نقشه ها و مشخصات فني پروژه توسط مشاور يا دستگاه مناقصه گذار آماده مي شود.آگهي مناقصه (عام) چاپ ميشود يا دعوتنامه ها ارسال مي گردند. (در اين آگهي يا دعوتنامه ذكر مشخصات كلي مناقصه ضروري است)متقاضيان با مراجعه به محل ذكر شده در آگهي يا دعوتنامه اسناد مناقصه را دريافت مي كنند يا مي خرند.متقاضيان با مطالعه ي اسناد مناقصه و آگاهي كامل از شرايط كار، پيشنهاد فني و قيمتي خود را به همراه رسيد پرداخت مبلغ ضمانت شركت در مناقصه در مهلت مقرر ارائه مي دهند.

اسلاید 52: مناقصهكميسيون مناقصه تشكيل مي شود و ابتدا پاكت هاي حاوي رسيد واريز وجه ضمانت و پيشنهاد فني و رزومه ي كاري شركت را باز مي كنند و موارد غير قابل قبول را حذف ميكنند.سپس پاكت دوم متقاضيان باقي مانده كه حاوي پيشنهاد مالي است باز مي شود و برنده ي مناقصه طبق مقررات اعلام مي گردد.پس از اعلام برنده و نفر دوم، وجه ضمانت بقيه ي شركت كنندگان بازگردانده مي شود.برنده يك هفته فرصت دارد براي عقد قرارداد اقدام كند و در غير اين صورت وجه ضمانتش ضبط شده با نفر دوم قرارداد بسته مي شود.اگر پس از يك هفته نفر دوم نيز اقدام به عقد قرارداد نكند، وجه ضمانت وي نيز ضبط شده مناقصه تجديد مي شود.

اسلاید 53: شرايط عمومي پيمانفصول شرايط عمومي پيمان1- تعاريف و مفاهيم2- تاييدات و تعهدات پيمانكار3- تعهدات و اختيارات كارفرما4- تضمين، پرداخت، تحويل كار5- حوادث قهري، فسخ، ختم، تعليق...

اسلاید 54: برنامه ریزی پروژه

اسلاید 55: برنامه ريزي پروژهچرا برنامه ريزي مي كنيم؟محدود بودن منابع در اختيار، باعث مي شود براي استفاده ي هر چه بهينه تر از آنها به برنامه ريزي و مديريت روي بياوريم.با برنامه ريزي مي توانيم از منابع در اختيارمان به نحو احسن براي پيشبرد اهداف پروژه استفاده كنيم.

اسلاید 56: برنامه ريزي پروژهمسووليت هاي مديريت

اسلاید 57: برنامه ريزي پروژهپروسه ي برنامه ريزي و كنترل پروژه:1- پروژه مورد نظر چيست؟ (تعريف پروژه و تعيين اهداف)2- چه فعاليتهايي براي رسيدن به اهداف پروژه بايد انجام شوند؟ (مشخص نمودن فعاليتها)3- به چه ترتيبي بايد كارها را انجام داد؟ (روابط پيش نيازي و وابستگي ها)4- چگونه بايد كارها را انجام داد؟‌ (روشهاي ساخت و اجرا)5- توسط چه كساني؟ (مسووليتها، تخصصها، نمودار سازماني)6- احتياجات چه هستند يا به چه منابعي نياز داريم؟ (بودجه، نيروي انساني، تجهيزات، زمان)7- محدوديت ها چه هستند؟ (محدوديت هاي منابع)8- اطلاعات مورد لزوم در حين اجرا چه هستند؟ (سيستمهاي اطلاعات مديريت، اطلاعات بازتابي يا بازخوردي يا Feedback)

اسلاید 58: برنامه ريزي پروژهگام اول : تعريف پروژه و تعيين اهدافدر اين گام پروژه را تعريف مي كنيم و اهدافي را كه بايد به آنها دست پيدا كنيم تعيين مي كنيم.

اسلاید 59: برنامه ريزي پروژهگام دوم : مشخص نمودن فعاليتهاي لازمدر اين گام فعاليتهايي را كه بايد براي رسيدن به اهداف پروژه انجام دهيم مشخص مي كنيم.بدين منظور ساختار شكست كار يا WBS (Work Breakdown Structure) پروژه را تهيه مي كنيم.

اسلاید 60: برنامه ريزي پروژهساختار شكست كار يا WBSاز آنجا كه مشخص كردن همه ي فعاليتهاي يك پروژه به يكباره كاري طاقت فرساست، ابتدا اقدام به شكستن كل كار به فعاليتهاي عمده مي كنيم.سپس مي توانيم در مرحله ي بعد اين فعاليتهاي عمده را به فعاليتهاي بزرگ تشكيل دهنده ي آن بشكنيم. و دوباره در مرحله ي بعد فعاليتهاي بزرگ را به فعاليتهاي كوچكتري تقسيم كنيم. و اين شكست كار مي تواند تا مراحل زيادي ادامه يابد.در واقع ساختار شكست كار نمايش فعاليتهاي پروژه به صورت يك هرم است كه در راس هرم، كل پروژه و در هر سطحي از آن فعاليتهاي آن سطح و در پايين ترين سطح ريزترين فعاليت ها قرار دارند.

اسلاید 61: برنامه ريزي پروژهساختار شكست كار يا WBS

اسلاید 62: برنامه ريزي پروژهگام سوم : مشخص نمودن روابط پيش نيازي و وابستگي هادر اين گام ترتيب انجام فعاليت ها و وابستگي اجراي هر يك از آنها به ديگر فعاليت ها را مشخص مي كنيم.انواع روابط وابستگي فعاليت ها از نظر دليل :وابستگي طبيعيوابستگي امكاناتيانواع روابط وابستگي فعاليت ها از نظر زماني :وابستگي شروع به پايان (پيش نيازي)وابستگي شروع به شروع (هم نيازي)وابستگي پايان به شروعوابستگي پايان به پايان

اسلاید 63: برنامه ريزي پروژهگام سوم : مشخص نمودن روابط پيش نيازي و وابستگي هابراي مثال : 2 فعاليت اجراي پي و خاكبرداري را در نظر بگيريد: اجراي پي پس از اتمام خاكبرداري آغاز مي شود. بنابراين خاكبرداري فعاليت پيش نياز فعاليت اجراي پي است.يا 2 فعاليت مانند ساخت بتن و ريختن بتن در قالب براي يك بتن ريزي حجيم را در نظر بگيريد: اين دو فعاليت هم نياز هستند بدين معني كه تا ساخت بتن شروع نشود ريختن بتن در قالب شروع نمي شود.

اسلاید 64: برنامه ريزي پروژهگام چهارم و پنجم : مشخص نمودن روشهاي اجرايي و افراد مورد نيازدر اين گام روشهاي اجرايي انجام هر يك از فعاليت ها و افراد مورد نياز براي انجام آنها را پيش خودمان مشخص مي كنيم.

اسلاید 65: برنامه ريزي پروژهگام ششم : تخصيص زمان و منابعدر اين گام بر اساس روشهاي اجرايي انجام هر يك از فعاليت ها و افراد مورد نياز براي انجام آن ابتدا زمان و سپس بنا به مورد منابعي ديگر از قبيل نيروي انساني، ماشين آلات و بودجه را به هر يك از فعاليت ها تخصيص مي دهيم. تخصيص زمان و منابع اغلب به استفاده از تركيبي از محاسبه و تجربه امكان پذير است. جهت محاسبه ي زمان و منابع مي توان از آناليز بها هاي آيتم هاي موجود در فهرست بها استفاده كرد و با تعديل تجربي نتايج به دست آمده به مقدار مناسب دست يافت.

اسلاید 66: برنامه ريزي پروژهگام هفتم : در نظر گرفتن محدوديت هاي منابعدر اين گام با توجه به محدوديت هايي كه در به كارگيري منابع داريم، برنامه را تعديل مي كنيم تا به بهترين نحوي از منابع موجود استفاده شود.در اين مرحله از تكنيكهايي مانند : تكنيكهاي تسطيح منابع و تكنيكهاي موازنه ي زمان و هزينه استفاده مي شود.

اسلاید 67: برنامه ريزي پروژهگام هشتم : جمع آوري بازخوردها در حين اجرا و تنظيم برنامهدر اين گام كه در حين اجرا انجام مي گيرد، با استفاده از داده هاي واقعي جمع آوري شده و تجربيات اجرا، برنامه تنظيم و به روز مي شود.

اسلاید 68: برنامه ريزي پروژهتكنيكهاي برنامه ريزي: CPM - يا روش مسير بحراني : جهت پروژه هايي بدون فعاليت و زمان احتماليگانت چارت يا نمودار گانتPERT يا روش ارزيابي و بازنگري پروژه ها : جهت پروژه هايي با فعاليت هاي معين و زمان احتمالي GERTيا روش گرافيكي ارزيابي و بازنگري پروژه ها : جهت پروژه هايي با فعاليت‌هاي احتمالي

اسلاید 69: تكنيكهاي برنامه ريزيCPM يا روش مسير بحراني :واژگان مربوط به اين روش و نحوه ي نمايش هر يك:1- فعاليت : در اين روش فعاليت ها بر روی پیکان هایی قرار می گیرند.2- رويداد : نقطه ي آغاز يا پايان هر فعاليت يا يك رويداد مي نامند:رويداد ابتداي هر فعاليت رويداد پايه و رويداد انتهاي هر فعاليت را رويداد پايان مي نامند.رويداد ابتداي شبكه را رويداد آغازين و رويداد انتهاي شبكه را رويداد پايانه مي نامند.21فعالیت A

اسلاید 70: تكنيكهاي برنامه ريزيCPM يا روش مسير بحراني :واژگان مربوط به اين روش و نحوه ي نمايش هر يك:3- فعاليت موهوم : فعاليتهايي كه واقعاً وجود نداشته و به هيچ نوع منابعي نياز ندارند و تنها جهت نشان دادن درست وابستگي ها به كار مي روند :

اسلاید 71: تكنيكهاي برنامه ريزيCPM يا روش مسير بحراني :قوانين رسم شبكه هاي مسير بحراني:1- هر فعاليت بايد فقط يك بار روي شبكه ظاهر شود.2- دو فعاليت نبايد داراي يك اسم مشابه باشند.3- شبكه بايد فقط داراي يك رويداد آغازين و يك رويداد پايانه باشد.

اسلاید 72: تكنيكهاي برنامه ريزيCPM يا روش مسير بحراني :قوانين رسم شبكه هاي مسير بحراني:4- هر تعداد فعاليت مي توانند از يك رويداد آغاز شوند يا به يك رويداد ختم شوند ولي دو فعاليت نمي توانند داراي يك رويداد پايه و يك رويداد پايان باشند.5- شبكه داراي مقياس زمان نيست يعني طول كمانهاي نشان دهنده ي فعاليت ها مفهوم بخصوصي ندارد.

اسلاید 73: تكنيكهاي برنامه ريزيCPM يا روش مسير بحراني :قوانين رسم شبكه هاي مسير بحراني:6- راستاي جغرافيايي فعاليتها داراي مفهوم خاصي نيست ولي بهتر است جهت كلي نمودار از چپ به راست باشد.7- رويداد ها بايد به گونه اي شماره گذاري شوند كه شماره ي رويداد پايه ي يك فعاليت از شماره ي رويداد پايان آن فعاليت كمتر باشد. نمي توان از يك شماره براي نامگذاري 2 فعاليت استفاده كرد.

اسلاید 74: تكنيكهاي برنامه ريزيCPM يا روش مسير بحراني :قوانين رسم شبكه هاي مسير بحراني:8- روابط پيش نيازي و وابستگي هميشه به نحوي است كه فعاليتهايي كه از يك رويداد خارج مي شوند وقتي مي توانند شروع شوند كه همه ي فعاليت هايي كه به آن رويداد مي رسند انجام شده باشند.9- واحد زمان در شبكه همواره بايد ثابت باشد. مثلاً زمان همه ي فعاليتها به روز يا هفته باشد.

اسلاید 75: تكنيكهاي برنامه ريزيCPM يا روش مسير بحراني :استفاده از فعاليتهاي موهومي:1- براي نشان دادن فعاليت هايي كه از يك رويداد آغاز شده و به يك رويداد ختم مي شوند :

اسلاید 76: تكنيكهاي برنامه ريزيCPM يا روش مسير بحراني :استفاده از فعاليتهاي موهومي:2- براي قطع وابستگي هاي غير ضروري:

اسلاید 77: تكنيكهاي برنامه ريزيCPM يا روش مسير بحراني :استفاده از فعاليتهاي موهومي:3- در شرايطي كه شبكه بيش از يك رويداد آغازين يا پايانه دارد:

اسلاید 78: تكنيكهاي برنامه ريزيCPM يا روش مسير بحراني :اشتباهات متداول در رسم نمودار:1- ايجاد حلقه :

اسلاید 79: تكنيكهاي برنامه ريزيCPM يا روش مسير بحراني :اشتباهات متداول در رسم نمودار:2- وابستگي هاي غير ضروري

اسلاید 80: تكنيكهاي برنامه ريزيCPM يا روش مسير بحراني :اشتباهات متداول در رسم نمودار:3- فعاليتهاي موهوم غير ضروري

اسلاید 81: تكنيكهاي برنامه ريزيمحاسبات زمان در CPM يا روش مسير بحراني :علائم و حروف به كار رفته :فعاليت i-j يا ij يا i,j :Dij: زمان لازم براي انجام فعاليت i-jEi : زودترين تاريخ وقوع رويداد iLi : ديرترين تاريخ وقوع رويداد iEj : زودترين تاريخ وقوع رويداد jLj : ديرترين تاريخ وقوع رويداد jj i رويداد پايهرويداد پايان

اسلاید 82: تكنيكهاي برنامه ريزيمحاسبات زمان در CPM يا روش مسير بحراني :علائم و حروف به كار رفته :ESij : زودترين تاريخ ممكن براي شروع فعاليت ijLSij : ديرترين تاريخ ممكن براي شروع فعاليت ijEFij : زودترين تاريخ ممكن براي پايان فعاليت ijLFij : ديرترين تاريخ ممكن براي پايان فعاليت ijFi : زمان شناوري رويداد iTFij : زمان شناوري جمعي فعاليت ijFFij : زمان شناوري آزاد فعاليت ijIFij : زمان شناوري مستقل فعاليت ij

اسلاید 83: تكنيكهاي برنامه ريزيمحاسبات زمان در CPM يا روش مسير بحراني :محاسبه ي زمانهاي رويدادها:- حركت پيشروي : پس از رسم شبكه از رويداد آغازين شروع و زودترين زمان وقوع هر رويداد را تا رسيدن به رويداد پايانه شبكه محاسبه مي كنيم.- حركت بازگشتي : از رويداد پايانه شبكه شروع و ديرترين زمان وقوع هر رويداد را تا رسيدن به رويداد آغازين محاسبه مي كنيم.Ej= Max(Ei+Dij) , i=0,1,2,…,nLi= Min(Lj-Dij) , j=0,1,2,…,n

اسلاید 84: تكنيكهاي برنامه ريزيمحاسبات زمان در CPM يا روش مسير بحراني :محاسبه ي زمانهاي فعاليت ها:زودترين زمان شروع فعاليت i-j (ESij) : برابر است با زودترين زمان وقوع رويداد i: ESij=Eiزودترين زمان پايان فعاليت i-j (EFij) : برابر است با زودترين زمان شروع فعاليت به اضافه ي طول فعاليت: EFij=ESij+Dij EFij=Ei+Dij

اسلاید 85: تكنيكهاي برنامه ريزيمحاسبات زمان در CPM يا روش مسير بحراني :محاسبه ي زمانهاي فعاليت ها:ديرترين زمان پايان فعاليت i-j (LFij) : برابر است با ديرترين زمان وقوع رويداد j: LFij=Ljديرترين زمان شروع فعاليت i-j (LSij) : برابر است با ديرترين زمان پايان فعاليت منهاي طول فعاليت: LSij=LFij-Dij LSij=Lj-Dij

اسلاید 86: تكنيكهاي برنامه ريزيمحاسبه شناوري ها در CPM يا روش مسير بحراني :شناوري رويداد (Fi): شناوري هر رويداد برابر است با مقدار زماني كه وقوع رويداد مي تواند به تاخير بيافتد بدون اينكه تاريخ پايان شبكه به تاخير بيفتد.اين شناوري براي هر رويداد برابر است با اختلاف زودترين و ديرترين زمان وقوع آن رويداد :رويداد هايي كه شناوري آنها صفر است را رويدادهاي بحراني مي نامند.Fi= Li-Ei

اسلاید 87: تكنيكهاي برنامه ريزيمحاسبه شناوري ها در CPM يا روش مسير بحراني :شناوري راه يا مسير: در هر شبكه چندين راه يا مسير براي رسيدن به انتهاي شبكه وجود دارد.شناوري يك راه، برابر است با زمان لازم براي اتمام شبكه منهاي جمع مدت زمان انجام فعاليتهاي موجود در آن راه :در يك شبكه همواره حداقل يك مسير با شناوري صفر وجود دارد كه آن را مسير بحراني مي نامند. تمام رويدادهاي واقع در اين مسير شناوري صفر دارند. و فعاليت هاي موجود در اين مسير را نيز فعاليت هاي بحراني مي نامند.= Ec-Es – (D1+D2+D3+…Dm) شناوري يك راه

اسلاید 88: تكنيكهاي برنامه ريزيمحاسبه شناوري ها در CPM يا روش مسير بحراني :راه يا مسير:

اسلاید 89: تكنيكهاي برنامه ريزيمحاسبه شناوري ها در CPM يا روش مسير بحراني :شناوري فعاليت ها: شناوري جمعي (TFij): مقدار زماني كه يك فعاليت مي تواند به تاخير بيفتد بدون اينكه در كل زمان اجراي پروژه تاثير بگذارد.كل زمان در دسترس براي انجام فعاليت i-j برابر است با: Lj-Ei يا LFij-ESijپس شناوري جمعي فعاليت ij برابر است با : Lj-Ei-Dij = LFij-ESij-Dij TFij=

اسلاید 90: تكنيكهاي برنامه ريزيمحاسبه شناوري ها در CPM يا روش مسير بحراني :شناوري فعاليت ها: شناوري آزاد (FFij): مقدار زماني كه يك فعاليت مي تواند به تاخير بيفتد بدون اينكه در ميزان شناوري فعاليتهاي پس از خودش تاثيري بگذارد.زمان در دسترس براي انجام فعاليت i-j براي اينكه تاثيري بر فعاليتهاي بعد از خودش نداشته باشد برابر است با: Ej-Ei پس شناوري آزاد فعاليت ij برابر است با : FFij=Ej-Ei-Dij

اسلاید 91: تكنيكهاي برنامه ريزيمحاسبه شناوري ها در CPM يا روش مسير بحراني :شناوري فعاليت ها: شناوري مستقل (IFij): مقدار زماني كه يك فعاليت مي تواند به تاخير بيفتد بدون اينكه در ميزان شناوري فعاليتهاي قبل وبعد از خودش تاثيري بگذارد.زمان در دسترس براي انجام فعاليت i-j براي اينكه تاثيري بر فعاليتهاي قبل و بعد از خودش نداشته باشد برابر است با: Ej-Li پس شناوري مستقل فعاليت ij برابر است با : IFij=Ej-Li-Dij

اسلاید 92: تكنيكهاي برنامه ريزيمثال CPM يا روش مسير بحراني :