صفحه 1:
0000ل
صفحه 2:
صفحه 3:
نام استاد :سرکار خانم عسکری
نام درس :بیان 2
موضوع پاور پوینت : قوام الدین شیرازی و شاهکارش
مسجد گوهرشاد
صفحه 4:
صفحه 5:
صفحه 6:
۰ (وفات 844 ق), معمار, وی رسمیساز و طراح و رسام و معمار دوران شاهرخ نیموری
بود. از آثار ارزندهی وی رسسساری و طراحی و آرایش تزیینات داخلی و حارجی
بتاها و مساحد حامع شهرهای هرات و مشهد؛ از حمله مسجد گوهرشاد است. این بنا
که به آمر و هزینه گوهر ULL a رسیده؛ از نظر معماری سبک حاض
خراسانی و تزبین و کاشبکاری و خطاطی در زمرهی دوازده بنای بسیار عالی تاریخی
دنیا محسوي است. تاريخ انمام نبا 821 ق است و کنیبه زیبای بایسنقر به حط نلت بر
سردر مسجد از این تاریج حکابت منکند. مدرسه غبائیه در حرگره حراسان هم احتمالا
ار ساحتمانهای اوست که در ناریج 848 ق به دستباری شاگرد خوده استاد غباتالدس
شبرازی, به انمام زسانده و گفتهاند که معمار مسجد تابناد حراسان نیز وی بوده
است. در کتیبه موجود در بنای مدرسه غیانیه خرگرد به طور دقیق ریت که این
بنا توسط استاد قوام الدین شروع شده :اما به دلیل مرگ در انتها عبات الذین آن را به
اتمام رسانیده است. در کتیبهای در ابوان حنوبی بنا آمده است: «تثت هده المدرسه
العبار که العیاتبه علی ید العند المرجوم استاد قوامالدین شبراری و تمت بعمل العند
استاد عبات الدین شبرازی». در gel ULL کتیبه تاریخ آن آمده است: 846. استاد فوام
الدين چند سال پیش ار اس تاريخ درگذشته بود. قصبح خوافی (945-777قابه گفنه
صاحب «جبیت السیر» آو در علم تجوم نيز مهارت داشته أست.
صفحه 7:
مدرسه غیائیه خرگرد
صفحه 8:
صفحه 9:
صفحه 10:
7 sa
سه غیاثیه خرگر
مدر
41
صفحه 11:
صفحه 12:
مدرسه غیائیه خرگرد
صفحه 13:
صفحه 14:
صفحه 15:
صفحه 16:
* مسجد گوهرشاد به و ار معروف ایرانی:
قوامالدین شیرازی به وسعت دو هزار و ۸۰۰ مترمربع و
زیربنای ٩ هزار و ۴۰۰ مترمريع؛ با استفاده از آحر و
به شیوه معماری اسلامی در شرق و با به کارگیری سبک
معماری دوران تیموری ساخته شد.
* نام بانو در دو محل از بنای مسحد, یکی در بالای در ورودی
انوان خارالتسیاده و دوگری مر کیت انوان موه ناخ
ثلث شاهزاده بایسنقر میرزا با کاشی معرق به رنگ زرد
نزئین شده و بر سر در ورودی آن به رواق دارالسیاده»
پنجرهای از نقره از آثار عهد قاجاریه نصب شده است.
صفحه 17:
مسج #وستوساة میرکت ار که رنه وان ااایوه کنو
فیروزهای» دو گلدسته زیبا و هفت شبستان است و به جهت
قدمت نا , سبک معماری و زیباییهای هنری بکی از
دهديرين آثار بامناس نود و مست امعتازی ابران
اسلامی به شمار میرود.
صحن مسجد گوهرشاد, با دوهزار و ۸۵۰ مترمربع مساحت از
نظز قدمت,» کهنترین: صحن است و در جتوب حزم تطهر
فرار ناد از تن وسحت دب موحنی. ضحن آز مجنوغه چم
صحن قدیمی و جدید در اماکن متبرکه رضوی است.
صفحه 18:
* این مسجد از حیث کاشیکاری ممتاز عهد تبموری شهره
است و تمام در و دیوارهای آن مزیّن به اسماء جلاله, آیات
قرآنی» احادیث شریفه, اشعار و مدح و ثنای ائمه اطهار(ع)
بوده كه با خطهاى تلث؛ نسخ, نستعلیق, کوفی و بنایی
aust بزرگ همچون بایسنقر و امامی اصفهانی ترمیم
هتهاند.
۰ طاقهای گنبدی شکل مسجد و منارههای آن با استفاده از
سبک مقرنس؛ نقوش و خطوط دیوار بر روی زمینه گچی و
معرقکاری ممتاز عصر تیموری» جلوههای بینظیری از هنر
ایرانی را در مرکز حرم مطهر به نمایش گذاشته است.
صفحه 19:
. چهار ایوان اين مسجد؛ اعم از ایوان جنویی به نام ابوان مقصوره, ایوان
شمالی معروف به ایوان دارالسیاده: ابوان شرقی مشهور به ابوان اعتکاف
و ابوان غریی هم با عنوان ابوان شبخ بهاءالدین نامگذازی شدهاند.
* بزرگتزین ایوانها: ابوان مقصوره نام دارد که در ضلخ حنوبی(فبله) محن
واقع است و دارای ۳۵ متر طول با عرصهای مخنلف ۱۳ تا ۱۵ متر و ارتفاع
سبردر لبوان ۲۷ متر و نا گنبد ۲۰ متر و فطر پابهها در دو طرف شش متر و
ارتقاع منارةها ١ متر و ارتفاع نا عرقجين 75 مقر و معحيط ال بمرون
۱ مترمريع أسث.
* کتیبه ممتاز و تاریخی بایسنقر(فرزند گوهرشاد) که از بهترین ثلت نويسان
عهد تیموری بوده؛ با زیباترین خطوط نلت بر بیشانی ابوان مفصوره
خودنمانی م ىكند و تاريخ بناى مسجد بر كاشي معرق: در اين كتييه به
چشم میخورد.
صفحه 20:
صفحه 21:
صفحه 22:
۰ گنبد رفیع مسجد بر فراز اپوان مقصوره» بر
عظمت این بنا افزوده cul که ارتفاع گنبد
حدود ۴۱ متر و فضای خالی بین دو پوشش گنبد؛
۰ متر است و سطح خارجی آن با آجر لعابدار
و یک کتیبه با خط کوفی تزئین شده است؛
همچنین دو ایوان شرقی و غربی مسجد
گوهرشاد, با معرق کاری ممتاز و کتیبههایی به
خط نلث» مسجد را به رواق امام خمینی(ره) و
بست شیخ بهاءالدین مرتبط میکند
صفحه 23:
سس
7
صفحه 24:
صفحه 25:
۰ یکن از بخشهای مهم مجموعه گوهرشاد مجراب زیبابي است که در انتهای
ابوان مقصوزه فزار دأرد و حاشیه اطراف محراب با کنیبه مرمت شده با
لالس شاف مدز مرکنم بت اند الک ل 1620110 رص سردي الست وبق «امفلنة
ایوان با سنگهاي مزمز سفید زینت یافته اند
* در منتهى اليه سمت راست محراب, منبر صاحب الزمان(صاحب شاه) قرار دارد
که Syste مرنفع و قدیمی است و در سال ۱۲۴۳ قمری(عصر فتحعلي شاه
قاجار) توسط استاد محمد جراسانی و به شیوه منبتکاری از چوب گلابی و
گردو: بدون میج فلزی ساخته شده که در سال ۱۳۲۰ شمسی آن رآ هرمت
کردهاند.
- این منبر شبیه منبرهای موجود در مسجد بیتالمقدس و مسحد حلیل الرحمان دز
رواق حضرت ابراهیم(6) دم aisle yay! شده و اکنون در حفاظی با مبلههای
آهتن که قسیمتهای باپین آن با شیشههای قطور مرّین شده: نگهداری میشود
صفحه 26:
- شبستانهای مسجد گوهرشاد به طور قرینه در اطراف
آیوانها با پایههای قطور و سقف ضربی و به سبك
معماری سنتی مساجد ایران کلاف شدهاند و بارها مورد
مرت قز از گرفبدابه انا اکنون همان سبک و باق
قدیمی را در خود محفوظ دارند.ابن شبسنانهای هفتگانه
که در دورانهای مختلف با نامهای گوناگونی مانند
شبستانهای گرم» سبزواری, تبریزی, نهاوندی؛ مپلانی,
نجفآبادی و علوی نامیده میشونده محل برگزاری جلسات
قرآن, آموزش؛ سخنرانی, تدریس علوم قرآنى و دينى»
مراسم حشن و عزاداری, اعتکاف, نماز حماعت و مراسم
دعای کمیل, sles ندبه و دعای توسل است.
صفحه 27:
صفحه 28:
صفحه 29:
این مسجد در طول زمان بر آثر عوامل طییعی و انسانی صدمات زیادی دیده
است. از جمله در عهد صفویه که مسجد از حمله ازیکان سخت آسیب دیده بودء
در دورآن شاه عباس صقوى تعمبر شذ و در زمين لرزه سال :٠١87 ابوان.
مفصوره صدمانى ديد كه مورد بازسازى قرار كرفت.
از دبكر مرمتهاى ١ مس ا لم0 ۰ اماق
نود کت اه لوقه كيدي اكليف lod عسي اميد كنيد و ابوان مقصوره و
oe eee قنوه عم اسار
اساسی قرار گرفت.
گنید !| مقصوره که به واسطه وسفت دهانه در زلزلههای شدید و با گذشت
زمان عبيداء جمدي و ماس بت مدان
oe گردیده ساخت آن محددا توسط معماران ایرانت و زیر
عباس آفرنده آشان ou ذن مال 1۳۳۱ نمی خانمه باه
صفحه 30:
* همزمان سنگهای ازاره داخل ایوان مقصوره تعویض شد و
کف ابوان با سنگهای مرمر مفروش گردید و در سال ۱۳۴۵
شمسی دور ساقه گنبد با کاشی معرق کنیبهای مزین شدء
همچنین خراییهای ناشی از تهاجم افغانها و شورش ملک
محصوه انس sha ود اش دنم ی فاعا ریم را زازق
کر نو
+ديعن: اوديري لتقلاته ایس فان ورن یا
ن مسجد جامع گوهرشاد مشهد صورت گرفته است و با
مجموعهای از آبنما و آبخوری در وسط صحن زینت یافته که
پر زتبایی و شک يقد مدان أو تم inal cig gal
صفحه 31:
صفحه 32:
صفحه 33:
صفحه 34:
صفحه 35:
صفحه 36:
صفحه 37:
صفحه 38:
صفحه 39:
صفحه 40:
صفحه 41:
پایان