صفحه 1:
صفحه 2:
به نام حضرت دوست
مقدمات فارماكولوزى
صفحه 3:
:Pharmacology °
CHT Tp We) Cmte reat 0-75 ا Pegi
ويزه با اتصال به مولكول هاى تنظيم كننده و فعال
کردن يا مهار کردن روند های طبیعی بدن , با سیستم
CTE SUS EC 02
تاریخچه:
۱ Peer e ree
ا ا 0 rea eee
از درمانها بر پایه علمی نبور قفنلا تصور می کردند
۰
یا زخم ها را می توان با گذاشتن مرحم بر روی سلاحی
۱ ا ا ل
صفحه 4:
* در حدود اواخر قرن هفدهم تکیه بر مشاهده و
BUTE St Norse Aw aoe ا
* در اواخر قرن هجدهم فرانسوا ماژندی و بعد
شاگردش کلود برنارد روش های فارماکولوژی و
فيزيولوزى حيوانى را به صورت تجربى ابداع كردند
بيشترين اطلاعات درباره داروها . تكنيى هاى جديد
مب سر 22000
صفحه 5:
Rudolf Buchheim (1820-1879) found-
ed the first institute of pharmacology at
the University of Dorpat (Tartu, Estonia)
in 1847, ushering in pharmacology as an
independent scientific discipline. In ad-
dition to a description of effects, he
strove to explain the chemical proper-
ties of drugs.
صفحه 6:
ا 0
۰ دارو:
به طور كلى دارو ماده اى است كه از طريق
اعمال شيميايى موجب تغيير در يى عملكرد
تلد 9 1
صفحه 7:
صفحه 8:
فراورده هاي دارویی و بيولوژي را از چهار راه اصلی به دست
می اورند:
ya) jl bom Sata tle ريشه. دانه و یا قسمت هاي دیگر
گیاهان بعد از خشك كردن و يا انجام اعمالی روي یا در
۱
ياد مى كردد.با جدا كردن تركيب فعال فارماكولوزيك از كياهان
داروئى: موادي قوي و موثرتر به دست مى ايد. از جمله
me CprerCL ey Cer Mgy |
شامل الكالوئيدها. صمغ ها رزين ها و روغن ها هستند. از نمونه
ي اين داروها مى توان ديزيتال» افدرين» كلشسين و
مورفين را نام برد.
ا و Recieved را اغلب از غدد و اعضاي
52-27 حیوانات به دست می أورند. از LSB PY roel می توان
1
صفحه 9:
مایم Pa eer 1 شامل فلزات و شبه
فلزات هستند كه به صورت اسيد و باز و املاح به
كار مى روند. [] ۳
ا ا ل ا 0 ل
ا ا ا 5
asgi olStulojl yo Weyl gel 9 0
می شوند
2 2 نمونه ي اين داروها Alper Hes pete
ادرنوكورتيكوستروئيدها و داروهاي صد انعقاد را مى
توان تام 9
صفحه 10:
Drug Development
Invitro Animal Clinical Marketing
studies testing testing
phase} | _.
{is it safe!)
generics
become
biologe phase 2 |
products {does it work?) a
گزارش بت
3 phase 3
lead selectivity |? (does e work, |
‘compound ‘mechanism double blind?)
3 phased)
chemical 5 2
و | surveilnce) |
drug metabolism, safety assessment. [+
0 T
1 2 4 89 7
years (overage) IND NDA (years afer fling)
(investigational new drug) {new drug application) patent expires
صفحه 11:
صفحه 12:
[0 ا FY RC SOT EENEC COD PRC CET Peaserrey
[0 er Ey SPW ene Mca ge vseanirry ROK Sep
برای ورود به بازار از سوی نهادهای نظارتی پذیرفته می شوند.
0010 ا ا PN Tete IP econ Be esP PC Irv #2
تحث یک دوره مطالعات سنگین و طولانی اززیابی پیش بالینی و بالینی قزار گيرند. بعد از
1 م
Peel Oe) NC pee et rN et rarer see oer rare] | ec ee rare Sv anres CIP Ie Sear cr irate gee)
1 Oey
eee ne EO cree eed eed كت
(Preclinicalidl Gary مطالعات -1
Fe eae, Pear es coe re] |v Pe Rarer Rice Pare I
تعيين ايمنى و اتريخشى زيستي دارو بر روى حيوانات اتجام مى شود. اين مطالعات تامسن
Sl ا Ua levers
7 OOH ena Seto Se
و ا لبور رز te
برد. (مطالعات فارماكوديناميك و فارماكوكتتيى)
ا اا 0
Peer Ae eve خا ا
[Pa (eis eta eny ea Tt rerery Pepin IC Pero ercon Peete (hr cone
eyecare) eee ياف لان الل ل ل ا
صفحه 13:
6 lea gL rs neous eee ane Po Ce]
Perr op) ev eee ere aren 2) Sie) crave tre red Sp SIN el oo Ie ese seo
٩ براى بررسى
FTV =] ras pe] re ا Poe nC omy Ee mn ENS Peer
SUIT Teresa fares Fess et Re Fle nce ae an rrInye eee ee
Beige iene ners wegen pe ere gt eee ren ae peer an briny Meccoteg 0).\
بلافاصله گزارش شوند.
0 ee AC Sooo ep Caer] eee pn CO
BSN eee Rear Re FemeS me] Se S ey Perey ee eye err aay vara ny] eee] vg
پرخلاف فاز یک, در اين فاز مطالعه بر روی بیماران داوطلب برای آزمودن اثرات درماتی اتجام می
| IPC Porn Pt ام epty
| cere ee nee eats]
Bees] Pee ey Pao tas ee mer evar Pr ante ener Pts oe este] Pes TO
كشورهاى مختلف انجام مى بذيرد تا نقش تنوع نزادى هم در اثربخشى دارو مطالعه شود.
csc eevee eee | eel Cc ی رای
PRE evar ا ا Cares |
ا Pell Olay sear Ove Scan
افر را شامل می شودکه به مانند فازهای قبل به نوع دارو و بیماری هدف بستگی
دارد. اين فاز می تواند شاخه های متعددی داشته باشد که در آنها محصول دارویی با سایر روشهای
Perera Ape acon es?0r eure pn Pope reer neem vet er Pg 0[
ere er Re OS ere etry PMCS Ld
صفحه 14:
todig yn uoS-
را را ما را را ار
بالينى را به اتمام رساند. درخواست خود را براى ثبت يى داروى
07 ل ا ات ا لل tpe a
ط05]-4م6م101١/31| ( د) ارزيابى بالينى يس از تاييد: *
Monitoring
از اين فاز به عنوان فاز چهارم مطالعات نیز نام برده *
مى شود. بس از تاييد دارو توسط 1(8آ!, يزشكان اين
دارو را براى بيماران تجويز مى كنند و در اين زمان
شرکت سازنده نیز هرگونه اثرات جانبی را بر روی
Bll ره Olen alien
رات ات ار ی بر بت
طولانى مدت درمان با داروهاى جديد در اختيار سازنده
قرار مى دهد.
صفحه 15:
ار
* دردماى اتاق بعضى دارو ها
به صورت جامد :مثل آسپرین و آترپین
* به صورت مایع : مثل نیکوتین
3 به صورت كازى : مثل | ۳
1 لت داین مور lb wake تكوير درو ورا محص
مى
ea er 3 ار
لیتیم , آهن و فلزات
err eae
صفحه 16:
) آندان داروا
اندازه دارو ها از خيلى كوجك ( يون ليتيم با وزن
مولكولى 7 ) تا بسيار بزرك ( دارو هاى بروتينى نوتركيب
با وزن مولكولى جند هزار) متغيير است . ولى اكثر دارو
مك ا ا 7
ج) شکل دارو: ۳
شكل يك دارو بايد کی باشد كه جار انشال آن 1 له
كيرنده اش بدهد به همين دليل ممكن است دک ایزومر
Lane har )0 ا 17
همان ی ed hecnd beret pry
10 area y) Pre) A-Star entire mC weer murre ety
۱۳7 re ec eee eee eS pe Oere eC omnre cv) |
سرعت هاى متفاوت متابوليسم مى كنند.
صفحه 17:
Elgil ( > اک(
ORAS PCP RCE es ا EE CIB tr
استیل آسپرین و Bee ee
1 اس خف أن زا لكر ا
en ای ین من بر را ات
دارو- گیرنده بسیار شایعتر از پیوند کووالان می
*؟ (ies BY قوى بين يون های Lab ۳1۳9
2 Ta
Sl 9 dio arr hs bd 9d sla wily *
واندروالس
صفحه 18:
۳ ep et Woy! Seer er may
alle Teese ی و ور اس ایو دای سار
محلول در جربى با جربى هاى غشاى سلولى نقش
lo
. نکته: دارو هایی که از طریق پیوند های ضعیف به
کیرنده شان متصل می سوند عموصا نسبت به دارو
wheal plow wiS wo olal spirgd ri9n oS wh
تر عمل مى كنند.
صفحه 19:
گیرنده ها و جایگاه های اتصال خنثی:
- برای اینکه یک مولکول درونزاد (5ا60009600) بتواند به
عنوان BU Ete tor etpn geo
ولا برای اتصال بهلیکاند مورد نظر ( مولعول داره )ید
رت تا As Jets 3
ثانياً بعد از اتصال دارو عملكرد آن به كونه اى تغيير كند كه
۱ ا ا 0 00
ای نک طای یب بنك لكان عير تنظ وى إن عیلت امین
پلاسما منجر به تغییر قابل جستجو در عملکرد سیستم
GRE, ee sds adicg ee
اتصال خنثى مى نامند
صفحه 20:
نفوذ و انتشار داروها
از طريق جند مكانيسم صورت می گیرد
1- انتشار غير فغال در محيط آبى : اين نوع
ty et peas ett ل 7
سیتوزول ) و از میان اتصالات محکم غشاهای
مخاطی و از ميان اندوتليوم فرش کننده عروق
۰
2- انتشار در جربى : با توجه به اينكه تعداد زيادى
از موانع در بدن از جنس جربى هستند بنابراين
انتشار در جربى مهترين عامل مهارى در برابر نفوذ
دارو هاست
صفحه 21:
در مورد اسید های ضعیف
و باز های ضعیف توانایی
حركت مولكولها از محيط
وعم تن عم
ی
۳
>
©
0
بو
9
50
9
0
© 4
0
0
© م
هندرسن هاسلباخ نشان
۳
©
ele
ee
°
eo
q
Vv
@
‘A. Membrane permeation: diffusion
صفحه 22:
این حامل ها از راه
انتقال فعال يا انتشار
تسهیل شده مواد موجب
9
ار
اشباع يذير و
بد 0
به صورت انتخابى عمل
مى
صفحه 23:
00 Peer sc or gs)
اى در سطح سلول متصل
مى شود . سپس توسط
0
وزيكول تازه تشكيل شده از
(Fagin clive رت رال
0 ا ا Sec]
مى شود . سيس با ياره شدن
غشاى وزيكول ماده فوق
الذكر به درون سيتوزول آزاد
, مى شود . اكزوستوز
معکوس فرایند فوق می باشد
و مسئول ترشح بسیاری از
ار[
>>
rece
CMembin pemnstion ceplormadeted enon, weed al, nd
مر
صفحه 24:
یونیزاسیون اسید ها و باز های ضعیف
بار الکترواستاتیک یک مولکول یونیزه شده
موجب جذب مولکول های دو قطبی آب
ال ال ا ا ل
محلول ل ا چربی به
0
جلالی یب سنا بالای مولکول در چربین
بسنگی دارد » بویزاسیون دارو ها توابایی
آنها را برای نعود در عشا ها را به طور
صفحه 25:
٠ اسيد ضعيف ه++بز 2١ هلد
aN ae NTS eran
cece ا 1 خنثى است
٠ش در جربى محلولتر مى باشد
- شکل پروتون دار یک باز ضعیف Ey ار
غير محلول در جربى مى باشد
ey ا ا ل ا 1 1ك
ا ا
صفحه 26:
كاربرد بالينى معادله بديده اسيد و باز
* تقریباً تمام دارو ها در گلومرول های کلیوی تصفیه
می شوند » در صورتى كه اين دارو ها به شكل محلول
در جربى باشند قسمت زيادى از انها باز جذب مى
ا 000
9 باید به گونه ای ۴۱۱ ادرار را تغيير داد كه قسمت
ا ا ا
ادرار به دام می افتد
بنابراین اسید های ضعیف معمولاً در ادرار قلیایی و باز
هاى ضعيف معمولاً در ادرار اسيدى دفع مى شوند .
صفحه 27:
interstitium
صفحه 28:
ماهیت ماکرو مولکولی گیرنده ها:
٠ اكثر كيرنده ها بروتئينى هستند
wa face 3 ۰ 2 5 9
re dlr) 2-0 ا ا ا ۱[
الف) ا 0
ب) انزیم ها
ج)پروتئین های انتقالی
د) و پروتئثین های ساختمانی می باشند
صفحه 29:
ارتباط بين غلظت دارو و ياسخ
ياسخ هايى كه از مقدار اندى يى دارو مشاهده مى
شود ae ۳ دوز نسبت مستقیم دارد. وقتی per
مصرف tt] ا OLN Sree اندازه
افزایش پیدا نمی کند و در نهایت به جایی می رسد
كه با مصرف بيشتر دارو ديكّر هيج افزايشى در
ياسخ ديده نمى شود
استفاده از محور لكاريتمى براى نشان دادن منحنى
مقدار- پاسخ شایع می باشد در اینجا اعداد مربوط
به اثر دارو روى محور عمودى و لكاريتم غلظت دارو
روى محور افقى نشان داده مى شود.
صفحه 30:
Effect
(9 of maximum effect)
1 10 100
Concentration (logarithmic)
Effect
{in mm of registration unit,
£.g., tension developed)
10 20 30 40 50
Concentration (linear)
B. Concentration-effect relationship
صفحه 31:
ل
"۷ ا le ۱
| ا
مربوطه میگردند
۰ انواع آگونیست ها:
۰ آگونیست های نسبی: این دارو ها با وجود
ا ا 0
اكونيست هاى كامل ايجاد مى كنند
* آگونیست های کامل : پس از اتصال به گیرنده
حداكثر ياسخ ممكن را ايجاد مى كنند.
صفحه 32:
| Jhaie 02515 a1 be gylo gul tle cumigSlul
رافعال نمی کنند بلکه از اتصال آکوئیست ها به گیرنده و با
ایجاد پاسخ توسط آگونیست جلوگیری میکنند
Fa grove Prd P|
آنتاگونیست های رقابتی برگشت پذیر: اين آنتاگونیست
5p ی ری bes en ce Is
fevers or ا ا الل er)
ان lh ل ale کرد
وجود آنتاكونيست هاى رقابتى بركشت يذير غلظتى از
آگونیست که برای رسیدن به میزان مشخص پاسخ مورد نیاز
-j92 csinio yul uli: amore yiuljal cowl 1۳
PSee re pete RO PRON Ir
صفحه 33:
Bofore Drug Agonist Drug Antagonist Orug
call membrane
Normal
Celluler
Activity
صفحه 34:
Binding 2
Agonist | Antagonist
Orexin
Orexin Receptor
Structural x Structural
transformation transformation
|
ene Switching inactive
behavior Control ۱ ity و۱
eration behavior Control
صفحه 35:
Agonist effect
10 4000 10000 |-Concentration
of
antagonist
Agonist concentration (log)
C. Competitive antagonism
صفحه 36:
Increase in tension =
Receptor occupation —
هه
صورت برگشت ناپذیر به
ا ”7
en Seay dll oa
ا 0
0 Uy ay
معمولاً حتی با افزایش
= 0
حداکثر پاسخ را ایجاد کرد. ما
Potency
صفحه 37:
- آنتاگونیست های غیر رقابتی : آنها به یک جایگاه
بر روى يروتئين كيرنده , جدا از جايكاه اتصال اكونيست
ener Orr) ا 200
le اس ی اس رو
آنتاکونیسی سیییایی این داروها ests en متصل
شوند بلكه با اتصال به دارو ى مورد نظر از فعاليت al
ممانعت مى كنند مثلاً داروى يرو تامين با اتصال به
هبارين از فعاليت آن جلوكيرى مى كند
تا ل ی ان ار ارات
فيزيولوزيك متضاد داروى ديكّر ايجاد مى كنند مثلاً دارو
ل 002
و انسولين قند خون را كاهش مى دهد .
صفحه 38:
صفحه 39:
OP Re ES SCN tat Sas ea Sa -2
قسمت داخل , 0 2
See ele ee
3- كيرنده داخل غشابى كه به يك يروتيئن تيروزين
گیرنده باعث فعالیت تیروزین کینازی می شود
صفحه 40:
Insulin
tyrosine-residues in proteins
. Ligand-regulated enzyme
صفحه 41:
33
در عرض غشا قرار
دارد و يس 5
JLail ۱
شود
صفحه 42:
Amino acids
4 : اين
Sears ا
[try etapa Os
DES PEELS a)
yl w 1
باعث تحريك يىك ©
يروتئين مى شود و
يس از ان ©
يروتئين فعال شده
لالد dats : ee ا
کر as لا یک 011318 311313701316
كنال یونی و یا یک
1
صفحه 43:
رايج ترين شكل
مصرف دارواز
راه 11 cowl 35
اكثر داروهايى كه
از راه دهان
9
روده وارد جریان
خون می گردند .
صفحه 44:
" وريدى (/ا١ )
دارو مستقيماً داخل خون مى كردد
ل ا ا 1
درنتيجه خطرناكترين راه دادن دارو
ل 0
۰ عضله دلتوئید
۰ عصله دورسوگلوتتال
tig alias * ۱
صفحه 45:
* زیر جلدی_
دارو مستقیما به زیرسطح پوست تزریق می شود .
هپارین-انسولین
۳ 7
5 يعضى قرضها oi بلعيد يلكه زير زان قرار مف كيريد نا سريعاً از طريق
SMS tec ا ا pice
" ركتال (شياف)
یک سری داروها به شکل شیاف هستند و با قرار دادن آنها در
poiSy ا ل ل ال اك
جريان خون شوند . اين روش را مي توان براى كودكان , عدم
Po ierpr ie cmeel ry Pie event ۱
SPST e Re Re Seno eC per mole toe]
صفحه 46:
" استنشاقی
ا CSL 0 mee Le Comet 2 0 11000
را به طريقه استنشاق استعمال كرد . مثل
Par) ا ا EC eS ILS
* ترانس درمال (۲۲۵۳۱5۵6۲۳۸۵۱)
* در مقایسه با سایر روش های تزریقی ,طولانی ترین
زمان جذب دارد به همين دليل در تست هاى تعيين
Jw 2
(topiocal) ا
دارو به صورت يمادو يا قطره روى سطح يوست ويا مخاط
قرار می گیرد
صفحه 47:
intradermal
45-degreo 10-10 15
angle 9 degree ange
م7
Intramuscular Subcutaneous intravenous intradermal
(iM) (sc ۱۷ (10)
صفحه 48:
Pharmacokinetic
processes
Performance of body on drug
® 1) drug absorption
® 2) drug distribution
° 3) drug metabolism
® 4) drug excretion
صفحه 49:
صفحه 50:
pharmacodinamice
6 Sey » gylo ol pil :Scli.9SL,l5 <
Perel ost Pe Peer) O35 5) شامل واکنش
reno g cniloy>) Jot euuilSo
صفحه 51:
ياسخ دهى افراد مختلف به داروها
افراد مختلف ممكن است در ياسخ دهى به يى دارو
با هم تفاوت داشته باشند .
بعضى از افراد ياسخ كمترى نسبت به افراد نرمال
به مقدار مشخصى از دارو نشان مى دهند كه اين
افراد را هیپو راکتیو گویند
بعضى از افراد ياسخ شديد ترى به دارو نشان
میدهند اين افراد را هیپر راکتیو گویند
صفحه 52:
Resistant Sensitive
Individuals Mariel Individuals
Minimal Individuals Maximal
Effect Effect
Average
Effect
=]
er of Individuals 2
2
ib
Severe